LAATSTE BERICHTEN
Hitier heden vijftig jaar
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Donderdag 20 April 1939
Redactie 1507,
Directie en
Administratie2500
V
Franco doet den imperium-droom
hooren
Binnenland i
Uit Ned. Oost-Indië
Gafencu naar Engeland
Een radiorede van
Mussolini
Buitenland
Voor UW
GEZELSCHAPSRITTEN
ONZE
TOURINGCARS.
ELTAX 666
Onze telefoonnummers
SPORT
Groote belangstelling voor
Nederland—België
JKEN/T IN iETÏIKEN^
a_4
DUITSCHLAND.
Gezanten bij den Fuehrer.
Hitler heeft den nieuwen Zuid-S!avischen
gezant Ive Andrits j ontvangen, die zijn ge
loofsbrieven overhandigde In de bij deze
gelegenheid gewisselde toespraken werd de
nadruk gelegd op de op wederzijdsehe hoog
achting berustende hartelijke en vriend
schappelijke betrekkingen tusschen beide
volken en erop gewezen, dat de uitbreiding
van deze betrekkingen ook op wetenschap
pelijk en cultureel gebied de beste voor
waarde voor een verdere toenadering tus
schen de beide landen vormt.
Daarop ontving Hitler den Slowaakschen
gezant Cernak. die eveneens zijn geloofs
brieven kwam overhandigen.
ENGELAND.
Civiele defensiemaatregelen g„an voor.
Den plaatselijken autoriteiter in het ge-
heele land is door de regeering verzocht
voorrang te verleenen aan civiele defensie-
maatregelen boven alle andere zaken in de
eerstvolgende drie maanden. Zulks wordt
medegedeeld in een circulaire van het de
partement voor maatregelen tegen lucht
aanvallen.
Ierland zal 10.000 vrijwilligers voegen bij
öe troepenmacht, die op 30.000 wordt ge
bracht.
Een rede van Churchill.
Tijdens een diner van de Canada-club te
Londen heeft Churchill gesproken over den
internationalen toestand. Hij verklaarde o.
a.. dat niemand kan zeggen, dat de Britsche
politiek niet bezield is door geduld, goed
vertrouwen, het voortdurend verlangen en
toenemende bereidwilligheid te zamen met
de andere landen een oorlog te voorkomen.
Indien op een gegeven dag Chamberlain
zich gedwongen zou zien het sein te geven,
dan zou niemand in het Britsche rijk of in
eenig vrij land. bezwaar kunnen maken
deel te nemen aan den strijd. Sommige
vreemdelingen spotten met het Britsche
imperium omdat het niet door perkamen
ten verdragen of stalen boeien tot eenheid
van handelen is gedwongen, doch er zijn
andere krachten, welke dwingend zijn. Men
zou het imperium onderschatten, wanneer
men zou veronderstellen, dat het verzwakt
is. De vroegere minister-president van
Canada. Bennet, die als eeregast mede aan
zat, zeide. dat hij niet kon gelooven, dat de
eene dominion oorlog zou voeren en de an
der neutraal zou blijven, terwijl een derde
voor den vijand zou strijden. Bennet stelde
voor. dat van ieder dominion een gezant
naar Londen zou worden afgevaardigd, als
het beste middel een gemeenschappelijk
front te vormen tegen de gemeenschappe
lijke moeilijkheden.
SPANJE.
Van het balcon van het stadhuis te Cadiz
heeft Franco een rede gehouden waarin hij
herinnerde aan het vertrek van de Span
jaarden. die Spanje een imperium gingen
geven. Het zijn de zeelieden, die wereld
rijken smeden. Wanneer daarom, zoo ver
volgde hij. thans in Spanje het denkbeeld
van een imnerium herleeft, gaan myn ge
dachten uit naar die dapperen, die de eer
van Spanje verdedigden en naar dieSpaan-
sche moeders, die haar zonen zonden voor
de eenheid en grootheid van het vaderland,
zooals de moeders van thans het bloed
harer zonen hebben gegeven voor het heil
van Spanje.
In deze uren van overwinning en glorie
van een Spanje, dat sterk staat tegenover
internationale intrigues, dient gii te den
ken aan de conquistadores, die het geloof
en den wil van een volk over de wereld
verbreidden. Noodig is, het verlangen naar
een imperium te hebben, want met deze
jeugd, deze zeelieden, die de broederlijke
eenheid van Spanje smeden, zullen de top
pen van onze glorie zich nog verder ver
heffen en zal de kracht van Spanje nog
groot er worden .Plukt de bloemen om ze
aan te bieden aan de moeders van hen, die
gevallen zijn.
VERGADERING PROV. STATEN
ZUID-HOLLAND.
Bij Kon. Besluit is aan den commissaris
der Koningin in de provincie Zuid-Holland
machtiging verleend tot het bijeenroepen
van de staten dier provincie in buitenge
wone zitting op Dinsdag. 25 April, teneinde
alsdan aan de orde te stellen de verkiezing
van een lid van het college van gedepu
teerde staten dier provincie, ter voorziening
in de vacature, ontstaan door het overlij
den van den heer jhr. mr. L. E. M. von
Fisenne.
DIENSTMEISJE MET NEGENHONDERD
GULDEN VERDWENEN.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Tijdens afwezigheid van mevrouw had
meneer een dienstmeisje, dat zich op een
advertentie had aangemeld, aangenomen.
Hulp in de huishouding was dringend noo
dig en het meisje was meteen in dienst
gekomen. Na één dag verdween de ge
dienstige en tevens een portefeuille met
f. 900. De portefeuille was geborgen in den
binnenzak van een jas van den heer des
huizes, welke jas in een kamer hing.
Meneer, die zich alleen den voornaam
van het meisje herinnerde, deed aangifte
bij de politie, die nu zoekt naar „een"
Klaartje.
AANBESTEDING WEGGEDEELTE
OUDE-WETERING—LAN'GERAAR.
Te Rijnzaterwoude is heden een aanbe
steding gehouden van het maken van een
bitumen weg van Oude Wetering af tot
Langeraar. Er was als volgt ingeschreven:
Fa. Timmer, Dordrecht f. 56.900. v. d.
Geer en Stuifzand. Leiden- f. 55.000; de
Rooy Jr. Vleuten, f. 53.670; D. Versloot, Bo
degraven. f. 51.470: Reefs, Oldenzaal,
f. 51.300; Bosland en Gortemuller, Assen
delft. f. 45.754; Hooyink. Arnhem f. 49.690:
A Heynen. Ridderkerk, f. 58.500: Reineveld
en de Beus, Oegstgeest. f. 55.800: v. d Helm,
Alphen. f. 58.900; fa Zaanen, Tilburg,
f. 48.440: G. v. Eek, Zegveld, f 44.000: N.V.
Geruischlooze weg. Heemstede, f 48 100;
P. Langeveld, Sliedrecht, f. 58.700; A. Ver
gaal. Dreschor, f. 57.000: P. Folker. She-
drecht. f. 48.860; Brusse en Teeuw. Den
Haag, f. 44.450; Bitumen Mij.. Heemstede,
f.46 495: Koud Asfaltmij Utrecht f 49.940;
Ned. Basaitmy.. Zaandam, f. 52 200; Keg,
Amsterdam, f. 54.490; Hoogenberk. Laren,
f. 47.169.
VERANTWOORDING VRIJWILLIGE
BIJDRAGEN VOOR DE DEFENSIE.
De volgende bedragen zijn nog binnenge
komen
f 50J. A. H„ Wageningen, f. 1.J. M.
S.. Leiden; f.5.T. W. Den Haag; f.5.
A. V., Rotterdam; f. 1.- N. Delft; f. 53.886.43
giften uit Ouragao; f. 10.mevr. G. L.
Tot en met deze verantwoording werd
ontvangen f. 192.981.59.
Heel Duitschland is heden in feestroes;
de Führer is heden 50 jaar geworden en
met zeldzame pracht wordt dit feit gevieid.
Goebbels heeft aan den vooravond een
radiorede gehouden, waarin hij onder meer
zeide. dat de naam Adolf Hitler thans voor
de geheele wereld een politiek programma
beteekent. Hitier heeft een nieuwe richting
aangegeven voor de historische ontwikke
ling. niet alleen van Duitschland, maar van
de geheele wereld. Hij is in zekeren zin de
meest vooraanstaande garant van de nieu
we orde in Europa.
De kaart van Europa is in groote mate
ten gunste van Duitschland veranderd en
die verandering heeft zich zonder bloed
vergieten voltrokken. Duitschland wil
slechts vrede stichten in een Europeesch
gebied, waar gevaar voor een oorlog be
stond. Thans is het groot-Duitsche rijk in
verstrekkenden zin van het woord ver
werkelijkt.
Het geheele Duitsche volk straft het ge
schreeuw der democratieën met souvereine
verachting Het rijk staat in de schaduw
van het Duitsche zwaard. In de nationale
veiligheid, die door de weermacht gewaar
borgd wordt bloeien economisch leven, be
schaving en volksleven.
Rudolf Hess heeft gistermiddag Hitier
het geschenk van de N.S.D.AP. overhan
digd: vijftig blieven van Frederik den
Groote. Hess heeft daarbij in aanwezigheid
van 1600 leiders van de partij een rede uit
gesproken welke hij eindigde met een be
lofte van trouw.
Namens het economische leven hebben
Pietzsch, leider van de Rijkshandelskamer
en Funk namens de Rijksbank gelukwen-
schen overgebracht Pietzsch bood een
fonds aan voor den bouw van een tweeden
hal voor het Haus der Deutschen Kunst.
Funk overhandigde Hitier Titiaan's „Venus
met spiegel", dat uit privé-bezit was aan
gekocht. Verder kreeg Hitier origineele
partituren van een reeks opera's van Wag
ner ten veschenke.
Reeds om middernacht heeft Hitier de
perste gelukwenschen ter gelegenheid van
zijn verjaardag in ontvangst moeten ne
men van tienduizenden, die zich op de
Wilhelmplatz hadden verzameld. De Führer
verscheen verscheidene malen op het bal
kon van de rijkskanselarij en telkens werd
hij stormachtig toegejuicht.
In den ochtend nam Hitier een zang-
hulde in ontvangst van de nationaal-
socialistische jeugd, waaronder ook depu
taties uit Japan, Italië, Spanje en Bulga
rije.
Om negen uur sloeg Hitler voor de oude
rijkskanselarij een défilé gade van de Leib-
standarte, S.S. en Sohupo's. In spreekkoren
„GIER" OP SCHIPHOL GELAND.
Het K.L.M -vliegtuig „G4er" is van zijn
reis naar In'dië om 14.15 uur op Schiphol
geland.
DE NEDERLANDSCH-BELGISCHE
HANDELSBESPREKINGEN.
De op 14 dezer onderbroken besprekin
gen tusschen Nederland en België inzake
de nieuwe handels-overeenkomst zijn he
denmiddag te Brussel hervat.
GEMEENTERAAD VAN BENTHUIZEN.
De raad van Benthuizen vergaderde.
Vastgesteld werd de balans met winst en
verliesrekening der bouwvereeniging .Alge
meen Belang" voor plan 1 en 2. Plan 1:
winst f. 6,54; plan 2 verlies f. 202.42. Dit
laatste houdt verband met de vergoeding
voor de conversie der geldleeningen. Vast-
stelline vergoeding aan de Bijz. lagere
school ingevolge art 101 der L.O.-wet 1920.
De voorzitter zeide dat het bestuur dier
school aanspraak maakt op f. 810.37. Z.h.st.
werd besloten dit bedrag te verleenen.
Vastgesteld werd een wijziging der begroo
ting 1938 en een begrootlngswijziging 1939.
Deze laatste bevat o.a. een verhoogine van
de post Luchtbescherming met f. 132 Hier
uit zullen o.a. gasmaskers, verbandmiddelen
enz. worden aangeschaft.
Benoeming gemeente-ontvanger Na be
spreking werden 4 stemmen uitgebracht op
jhr. C. W. Stern en 3 st. op den heer C.
Jansen, zoodat eerstgenoemde is gekozen.
EEN DER JONGSTE FOTO'S VAN DEN FUEHRER.
riep de menigte, die in grooten getale naar
de binnenstad wais gekomen, steeds weder
„Wij feliciteeren".
Na het- défilé keerde de Führer naar de
rijkskanselarij terug, waar hij de geluk
wenschen in ontvangst te nemen had van
den apostolischen nuntius als deken van het
diplomatieke corps, van de leden der regee
ring, van den president van het protecto
raat. Bohemen en Moravië, Hacha, van den
Slowaakschen premier Tisso, van vertegen
woordigers van de weermacht, onder lei
ding van Göring alsmede tal van andere
vooraanstaande personen.
Voorts ontving de Führer den gouwleider
en de regeering van Danzig. Gouwleider
Forster overhandigde hem den eereburger
brief van de vrije stad.
Vervolgens begaf Hitier zich op weg om
de groote parade van de weermacht gade
te slaan.
De Duitsche pers staat geheel in het
teeken van den verjaardag van den Führer.
In de „Völkischer Beobachter" publiceert
Goring een oproep aan het Duitsche voüt,
waarin hij Hitier den grootsten Dultscher
van alle tijden noeimt.
Het Italiaansche blad ..Messagen)"
schrijft, dat het Italiaansche volk den
Führer ter gelegenheid van diens verjaar
dag met vreugde nogmaals de verzekering
geeft van zijn eerbiedige sympathie en
zijn warmste wensehen aanbiedt. Met den
groet aan Hitier verklaart Italië zijn vol-
k»men vriendschappelijke solidariteit met
het Duitsche volk.
De Engelsche koning zond Hitier een
gelukwensch-telegram.
Volgens het voorloopig opgestelde pro
gram van het bezoek van Gafencu aan
Londen, zal de Roemeensche minister, die
Zondagmiddag verwacht wordt, Maandag
het noenmaal gebruiken op het Foreigir Of
fice, terwijl hij 's avonds zal aanzitten aan
een te zijner eere aangeboden diner. Dins
dag zal Gafencu het noenmaal gebruiken
op Buckingham Palace, terwijl des avonds
in de Roemeensche legatie een diner wordt
gegeven. Woensdag vertrekt de minister
naar Parijs, na des morgens inrichtingen
van de luchtmacht te hebben bezichtigd.
Gafencu zal Maandag en Dinsdag bespre
kingen voeren met Ohamberlain en Ha
llfax.
GEHEIMZINNIGE ONDERZEEER?
De Canadeesche pers bericht uit Halifax,
dat kapitein William Latter, commandant
van de loodsboot van de haven Halifax gis
teravond aan de marine-autoriteiten heeft
medegedeeld, dat hij in den afgeloopen
nacht een gedeeltelijk onder water varen
den onderzeeër, welke zijn snelheid opvoer
de, toen hij de loodsboot passeerde, had ge
zien.
Ook de gezagvoerder van het vrachtschip
„Cornebrook". op weg naar Glasgow, heeft
de loodsboot medegedeeld den onderzeeër
te hebben gezien.
AANBESTEDING TE RIJNSBURG.
Architect A. v. d. Heyden heeft heden-
morgein in café-rest Coster te Rijnsburg
namens de woningbouwvereeniging .Spi
noza" aanbesteed, het bouwen van acht
schuren ten behoeve der woningen van het
tweede bouwplan. De inschrijvingen luid
den:
H. J Strijk, Rijpwetering. f. 11.550; G v
Eek. Zegveld, f. 8200; P. Groenweg. Rot
terdam, f 7900: Gebr. Verloop, Katwijk
aan Zee, f. 7570; H. en J. van Iterson.
Rijnsburg, f. 7194; J. J v. Iterson Jr
Rijnsburg. f. 7133; P. Kort Sr, Rijnsburg.
f. 6971; G. v d Vijver en M. v. Egmond.
Rijnsburg, f 6878; Gebr. C en L. Meeuwis
sen. Sassenhelm, f 6550; H. Oudenes Jr.,
Alphen aan den Rijn, f. 6077
De gunning werd aangehouden.
CONCIERGE AAN BRANDWONDEN
OVERLEDEN.
De man, die gisteren bij het aanmakan
van een kachel ln het gebouw van den
ïaad van arbeid te Assen brandwonden op
liep en naar het Wilhelminaziekenhuls
werd overgebracht Imen zie onder Gem
Nieuws) is vannacht overleden.
EEN TIJGER AAN BOORD LOSGEBROKEN
BATAVIA, 20 April Aneta-A.N.P.) He
denmorgen is hier ter stede bericht ont
vangen. dat door het vrachtschip „Bui
tenzorg" radio-telegrafisch om geweren
was verzocht, daar aan boord een tijger was
losgebroken. Het schip bevond zich op dat
moment tusschen Belawan en Sabang.
De „Deli Courant" verneemt hieromtrent
nader, dat de tijger, die uit een kooi was
losgebroken, twee leden van het Chinee-
sche machinepersoneel had aangevallen, die
zwaargewond werden en kort daarna zijn
overleden Het beest was afkomstig uit Me-
dan. en bestemd voor de Rotterdamsche
diergaarde. Daar zich aan boord van de
„Buitenzorg" slechts revolvers bevonden,
werd Lho Seumawe aangedaan, waar men
om zes uur in den morgen aankwam, na
dat de tijger om half vijf in den morgen
was losgebroken. Te Lho Seumawe kwamen
militairen en twee bekende tljgerjagers aan
boord, die het schip van boven tot onder
doorzochten, doch den tijger niet konden
vinden. Men meent daarom dat het dier
over bo'ord eesprongen is. Zekerheidshalve
ziin de militairen tot Sabang aan boord
gebleven.
LEDEN DER SPAANSCHE PHALANX
GEARRESTEERD.
De politie te Outoa heeft zes leden van de
Spaansohe phalanx gearresteerd, die be
schuldigd worden onwettige vergaderingen
te hebben georganiseerd en een propa
ganda te voeren, welke de politieke rust
van Cuba bedreigt. De autoriteiten zoeken
nog een zekeren Arturo Hernandez, afge
vaardigde van de phalanx.
EEN TOESPRAAK VAN BENESJ.
In de „Massachussets League of Women"
ie Boston (V. St.) heeft oud-president Be-
nesj een rede gehouden, waarin hij o.a.
heeft gezegd, dat het dictatoriaal bewind
zijn hoogtepunt heeft gehad en dat de de
mocratische beginselen zullen overwinnen,
dank zij de reactie, welke de dictatuur
heeft gewekt. Hij verklaarde overtuigd te
zijn, dat de beschaving en de vrije demo
cratie in Europa zullen zegevieren.
EEN BURGERLIJKE MOBILISATIE.
Mussolini heeft vanochtend een radiorede
gehouden, welke tien minuten duurde, in
verband met de tentoonstelling, welke in
1942 te Rome zal worden gehouden. De
rede van Mussolini was zeer kalm en de
Duce werd herhaalde malen door toejuich
ingen van zijn hoorders onderbroken.
Hij verklaarde, dat de bewering, dat de
as oorlog wil, geheel onjuist is. De as wil
vrede en samenwerking en daarom is het
gemakkelijk de paniekzaaiers tot zwijgen te
brengen. Onze leus is „vrede met recht
vaardigheid". De bijeenkomst van vandaag,
zoo zeide de Duce verder, is het begin van
een groote mobilisatie. Ik hoop, dat hyste
rische lieden over de grenzen hierdoor niet
verschrikt zullen worden, aangezien het
een burgerlijke mobilisatie van arbeiders
is. Met het aanvaarden van de uitnoodi-
ging deel te nemen aan de tentoonstelling
van 1942 hebben vele landen getoond ge
lijke vredelievende denkbeelden te hebben
als wij zelf. Een verschrikkelijke geogra
fische pyramide is opgebouwd door men-
schen, die niet het minste begrip hebben
van de Europeesche zaken."
Doelende op de voorstellen van Roose
velt tot een internationale conferentie
zeide Mussolini, dat, hoe - meer menschen
deelnemen aan een conferentie, des te min
der kans op succes bestaat.
Mussolini hield deze rede in de hal van
het stadhuis voor de leden van de commis
sie tot organisatie van de tentoonstelling.
Hij deelde nog mede, dat de nieuwe gebou
wen de afmetingen zullen hebben van den
Sint Pie ter en het Collosseum.
DE VERSTERKING DER POLITIE IN
ZUIDWEST-AFRIKA.
Vanochtend zijn te Windhoek twee trei
nen met politie in volledige i-'wanening
aangekomen. In totaal bestaat deze poli
tiemacht uit vierhonderd man met vier
pantserwagens en een groot aantal lichte
mitrailleurs.
STAKING IN DE AMERIKAANSCHE
STEENKOOL-INDUSTRIE.
De Vereerugde Staten worden bedreigd
met een staking in de steenkool-industrie.
Reeds zijn de mijnwerkers in acht staten
gisteravond in staking gegaan en de voor
zitter van de commissie voor industrieele
organisatie, John Lewis, heeft gedreigd
een volledige staking in alle steenkolen
mijnen van de Vereenigde ®taten af te
kondigen, indien de vertegenwoordigers
van de mijnwerkersbonden niet spoedig
een nieuw collectief contract kunnen slui
ten De gedeeltelijke staking is reeds ver
scheidene dagen geleden begonnen en de
onderhandelingen tusschen werkgevers en
werknemers hebben nog tot geen enkel re-
ultaat geleid. Op het oogenblik staken
■neer dan driehonderdduizend mijnwerkers,
■ndien Lewis zijn bedreiging ten uitvoer
brengt zullen nog 150.000 man het werk
neerleggen.
OUDE GRAFKELDERS ALS BOMVRIJE
SCHUILPLAATSEN,
De plaatselijke luchtbeschermingsorga
nisatie te Alexandrië heeft aanbevolen,
oude Grieksch-Romeinsche grafkelders als
bomvrije schuilplaatsen te gebruiken. De
organisatie is van oordeel, dat deze oude
graven, waarvan enkele nog slechts kort
geleden zijn blootgelegd, met geringe kos
ten in ideale schuilkelders kunnen worden
herschapen.
PAUS ONTVANGT HONGAARSCHE
MINISTERS,
Teieki en Csaky zijn hedenochtend door
den Paus ontvangen. De beide Hongaar-
sche staatslieden brachten vervolgens een
bezoek aan den kardinaal-staatssecretaris
BRAND IN EEN TREIN.
Drie dooden, 20 gewonden.
Vanochtend is brand uitgebroken in een
trein tusschen Rijssel en Amiëns in Frank
rijk. De brand ontstond in den doorgang
tusschen het derde en vierde rijtuig en de
bekleeding verbrandde langzaam. De trein
werd tot stilstand gebraoht, doch de pas
sagiers drongen zoo voor de deur. dat deze
niet geopend kon worden. Hierdoor zijn
drie personen tengevolge van verstikking
om het leven gekomen, terwijl een twin
tigtal anderen met brandwonden en een
begin van verstikking naar het ziekenhuis
van Amiëns moesten worden vervoerd. Hun
leven Is niet in gevaar.
3155
(Ingez. Med.)
MENZIES KABINETSFORMATEUR IN
AUSTRALIË.
De tijdelijke minister-president van
Australië, sir Earle Page, is vandaag afge
treden en gouverneur-generaal lord Gowrie
heeft den nieuwgekozen leider van de
partij Vereenigd Australië, Menzie6. ver
zocht een nieuwe regeering te vormen. Sir
Earle Page zal de loopende zaken afwik
kelen tot het nieuwe kabinet gereed is.
BRITSCH-TURKSCHE OVEREENKOMST?
Het Turksohe blad „Vakit" kondigt aan
dat de bespredcingen tusschen de Britsche
en' Turksohe regeering hebben gefleid tot
een volledige overeenstemming. Bevestigd
is dit nog niet!
VOETBAL.
De vraag naar kaarten voor den voetbalwed
strijd NederlandBelgië is zóó groot, dat van
daag door den K.N.V.B. besloten is tot het bij
bouwen der plaatsen achter het doel.
De kaarten hiervoor zijn reeds verkrijgbaar
aan het bureau van den Voetbalbond te D«n
Haag en bij het Olympisch stadion te Amster
dam.
Uit bovenstaande blijkt, dat de extratribunes,
welke vóór de eere- en vóór de marathontribyW
zijn gebouwd volledig bezet z\jn.
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de uitgevers La Rivière en Voorhoeve k
Zwolle is verschenen de tweede druk v*D
Luchtbescherming", de luchtoorlog en de be
scherming van de burgeroorlog, samengestew
door dr. M L. van der Stempel, arts te
veen en lid van den Raad van Advies der Nefl-
voor Luchtbescherming, bevattende tal
aanwijzingen aangaande de beveiliging tag*
luchtaanvallen.
