Luchtbescherming
is zelfbescherming
Verlenging van den
eersten oefentijd
WOENSDAG 19 APRIL 1939
No. 24252
STADSNIEUWS
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Minister-president dr. H. Colijn stemt
r
SOsfe Jaargang
De verkiezingsuitslagen
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
Stelt uw voorzorgsmaatregelen niet
het laatste oogenblik uit!
tot
Maximum tivee jaar
Poging tot inbraak
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ctïrper regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stftli
per 3 maanden t.2 33
per week TrT?....'.1.*.,i.' L0.1S
Francoper post f. 2:35 per 3 maanden portokostenj
(voor binnenland f.0 80 per 3 mnl>
Op de bekende borden voor
onze Bureaux zullen wij
hedenavond den uitslag der
verkiezing te Leiden publi-
ceeren en eventueele verdere
uitslagen.
UITVOERING IN „ENDEGEEST".
Gisteravond gaf het Dubbel-mannenkwar-
tet „Sempre Avanti", dir. de heer Joh. v. d.
Broek in de centrale ontspanningszaal van
Endegeest een uitvoering.
Medewerking werd verleend door den
heer ir. L.'v. Gelderen (viool) en mej. May
Hammes (plano), wier samenspel zeer te
loven viel.
Het was een zeer geslaagde arvond.
De „Paris", die te le Havre na in brand te zijn geraakt, is gezonken. Men zie verder Buitenlandsch Gemengd.
BINNENLAND.
Bijzonderheden omtrent de tunnelplannen
te Velsen. (3e Blad).
De A.N.W.B. betoogt: slechthoorenden wel
geschikt als autobestuurders. (Binnen*
land, 3e Blad).
Het Belgische voetbalelftal samengesteld.
(Sport, Se Blad).
„De kat uit den boom kijken" heet een
specifiek Hollandsche eigenschap te zijn
Die eigenschap heeft haar goede zijden:
zij behoedt ons voor het nemen van over
ijlde besluiten, waarvan wij latqr spijt zou
den kunnen hebben: zij bevordert de vor
ming van een goed gefundeerd oordeel,
waarbij de voor- en nadeelen nauwkeurig
tegen elkaar zijn afgewogen en waardoor
do kans op tegenvallers tot een minimum
is teruggebracht.
Aan deze eigenschap dankt het Neder-
landsche volk voor een deel zijn faam van
echt-Hollandsche nuchterheid, welke ons de
zaken kalm en verstandig onder de oogen
doet zien.
Maar men kan niet de kat uit den boom
blijven kijken. Er kunnen zich omstandig
heden voordoen, die het treffen van voor
zorgsmaatregelen niet alleen wenschelijk
maken, maar zulks in het algemeen be
lang gebiedend voorschrijven.
Dergelijke omstandigheden beleven wij
helaas momenteel. Wij leven in een tijd
perk van groote internationale spanningen,
waarin de oorlogsdreiging grooter schijnt
dan onze generatie ooit tevoren mee
maakte.
Men make zich daarover niet wellicht
noodeloos ongerust; nog minder late
men zich brengen in een angst-psychose,
welke ons iederen volgenden dag met groo
ter bezorgdheid tegemoet doet zien dan
den dag. dien wij thans beleven.
Juist in deze dagen is het vóór alles zaak
de hoofden koel te houden, om onze spreek
woordelijke Hollandsche nuchterheid te be
waren.
Maaf dit laatste houdt tevens in, dat wij
rekening houden met alle mogelijkheden,
ook met die wat God verhoede van
een gewapend conflict.
De harde realiteit van de huidige ge
beurlijkheden maakt het ook voor den
meest vreedzamen en vredllevenden Ne-
derlandschen burger tot een gebiedenden
plicht om voorzorgsmaatregelen te treffen;
niet tot afweer van een eventueelen aan
valler die taak kan men rustig overla
ten aan onze regeering doch ter bescher
ming van eigen haard, hof en gezin.
Onze bedoeling is duidelijk: zij be
treft de kwestie der luchtbescherming
in den zin van een strikt passieve
zelfbescherming.
Wij hadden over deze aangelegenheid
een onderhoud met den secretaris van de
afdeeling Leiden der Ned. Ver. voor Lucht
bescherming, den heer D. C. Kok. die ons
vertelde, dat de recente gebeurtenissen op
internationaal politiek gebied vele stadge-
nooten ertoe hebben gebracht om zich
daadwerkelijk te interesseeren voor het
vraagstuk der zuiver particuliere luchtbe
scherming; een probleem waarvoor, vol
gens onzen zegsman, tot dusverre van deze
zijde minimale belangstelling Is getoond.
Weliswaar heeft de afdeeling Leiden van
de N.V.L. een aantal vrijwilligers opgeleid
voor E.H.B.O.- en brandweerdiensten, doch
®et de individueele zelfbescherming was
het tot dusver treurig gesteld.
In den nacht, volgende op den Tweeden
Paaschdag nam de regeering de eerste mi
litaire voorzorgsmaatregelen door eenig
grenspersoneel onder de wapenen te roepen
en de eerste reactie daarop van de zijde
der Leidsche burgerij kwam reeds in den
Prillen Dinsdagmorgen, 's ochtends om
halizes. in den vorm van een telefonisch
verzoek om inlichtingen betreffende lucht
bescherming. Sindsdien heeft de telefoon
j"et stilgestaan. Dien eersten dag noteerde
ik bijna honderd inkomende gesprekken.
's Nachts om kwart over twaalf belde de
laatste! De volgende dagen bleef de stroom
om inlichtingen aanhouden: ik moest er
zelfs een tweede telefoontoestel bijnemen!
Behalve vele verzoeken om inlichtingen
aangaande de ontruiming van zolders en de
inrichting van kelders, was er groote vraag
naar gasmaskers, waarvan er in de laatste
weken door bemiddeling van onze afdeeling
niet minder dan zevenhonderd zijn of bin
nenkort zullen worden verspreid. Ook
eenlge groote bedrijven vroegen voorlich
ting omtrent de inrichting van een georga-
niseerden luchtbeschermingsdienst, zoowel
voor de beveiliging van het koopend pu
bliek als voor het personeel, aan welk ver
zoek wij gaarne hebben voldaan.
De incidenteele oorlogsdreiging maakte
velen onredelijk; zij verweten de overheid
en ook de Ned. Ver. voor Luchtbescher
ming. dat zij niets hadden gedaan voor de
beveiliging der civiele bevolking, maar
vergaten daarbij, dat dit verwijt in de
eerste plaats hen zelf trof. want luchtbe
scherming is vóór alles zelfbescherming.
Anderen wenschten binnen het half uur een
gasmasker in huis te hebben: sommigen
belden viermaal op één dag op om te vra
gen of het nooit kwam! Tal van huisvrou
wen vroegen om een korten cursus in eer
ste hulp bij ongelukken. Dank zij het spon
tane aanbod van eenige medici, die zich
daartoe geheel eigener beweging meldden,
begint de volgende week een dergelijke
cursus van drie of vier lessen voor een
dertigtal dames.
Door al deze aanvragen werd het secre
tariaat overbelast, hetgeen niet noodig ge
weest zou zijn. wanneer men zich eens eer
der rekenschap had gegeven van het belang
eener burgerlijke zelfbeveiliging.
O
DE regeering vraagt thans bij een ontwerp van wet
tot wijziging der dienstplichtwet de bevoegdheid
den duur der EERSTE OEFENING VOOR ALLE GROEPEN
VAN DIENSTPLICHTIGEN TE KUNNEN VERLENGEN TOT
TEN HOOGSTE TWEE JAAR.
Voor de zeemiliciens-kustwachter wordt de maximumduur
der eerste oefening verlengd van elf maanden tot een en
twintig maanden.
Voorts vraagt de regeering de bevoegdheid, dienstplich
tigen, voor wie de eerste oefening niet is verlengd, te ver
plichten alsnog werkelijken dienst te vervullen tot het
tijdstip, tot hetwelk de eerste oefening had kunnen wor
den verlengd. De regeering krijgt hiermede de mogelijk
heid het langere verblijf in werkelijken dienst ook nog te
kunnen toepassen ten aanzien van dienstplichtigen, die
reeds met groot verlof zijn gegaan en niet den maximum
eersten oefentijd hebben gediend.
DE MAXIMUMDUUR DER HERHALINGSOEFENINGEN
THANS 40 DAGEN WORDT GEBRACHT OP 85 DAGEN,
DIE OVER HET ALGEMEEN VERDEELD ZULLEN WORDEN
OVER VERSCHILLENDE PERIODEN VAN 17 TOT 20
DAGEN.
In haar toelichting deelt de regeering nog mede, dat niet
steeds de maximum-diensttijd zal worden toegepast, en
dat de toepassing ook tot bepaalde onderdeelen der weer
macht beperkt zal kunnen worden.
Ten slotte wordt nog een wijziging voorgesteld, waardoor
dienstplichtigen, die zijn opgeleid tot officier bij de Zee
macht, na hun eerste oefening worden ingedeeld bij de
Koninklijke marine-reserve.
(Men zie voor nadere bijzonderheden pag. 1 van het 3e Blad).
Moge, aldus besloot de heer Kok ons
onderhoud, de les van de afgeloopen
dagen door velen ter harte worden ge
nomen. Ieder weldenkend mensch kan
slechts vurig hopen, dat alle voorzorgs
maatregelen overbodig zullen zijn,
maar dat ontslaat niemand van den
plicht om zich en zijn naaste omgeving,
zonder dat men daardoor kan spreken
van een oorlogsvoorbereiding", in
tijds op de meest vreedzame wijze je
wapenen tegen alle eventualiteiten.
EEN AUTO-ONGEVAL BRACHT DE ZAAK
AAN HET LICHT.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
is een auto. waarin twee Leidenaars waren
gezeten, in de bocht van den Hoogeboom-
sohenweg en den Ammonslaan te Wasse
naar tegen een boom gereden, waardoor de
bestuurder B. de macht over het stuur ver
door en de auto eenige malen over den
kop sloeg. Het voertuig kantelde zelfs door
een sloot en 'bleef in het weiland aan de
overzijde totaal vernield liggen. De inzit
tende. de 21-jarige B-, bekwam daarbij
zoodanige verwondingen aan het hoofd, dat
hij vermoedelijk een oog zal moeten missen.
Dit ongeval had voor den jongeman even
wel nog een tweede minder prettige conse
quentie. De politie te Wassenaar kwam
namelijk tot de ontdekking, dat in
denzelfden nacht bij een familielid van B.
aldaar een poging tot inbraak was gedaan.
Zij deed de beide onfortuinlijke automobi
listen aanhouden, waarna het tweetal al
spoedig bekende inderdaad een dergelijke
poging te hebben ondernomen. Zij zijn in
verzekerde bewaring gesteld.
WAARSCHUWING VAN DEN
ARMENRAAD.
In Leiden en omliggende gemeenten, zoo
als Leiderdorp, Wassenaar enz., wordt bij
tal van ingezetenen geld gevraagd door
Gerrit Kooien, bijna 25 jaar oud vroeger
textielarbeider, later koopman in fruit of
in galanterieën.
Hij vraagt b.v. hulp om een boete te kun
nen betalen en zoo uit de gevangenis te
blijven, om beleende goederen te kunnen
lossen, om handelswaar in te slaan enz.
De secretaris van den Armenraad advi
seert dezen man geen geld te geven, doch
zich om inlichtingen te wenden tot zijn
bureau, Nieuwsteeg 6, tel. 1052.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Geringe handel - Prijshoudende markt
- Nauwelijks veranderde koersen -
Amerika na lager opening oploopend
Beleggingen kalm.
BUITENLAND.
Het Fransche mailschip .Paris" te Ie Havre
in brand geraakt en later gezonken.
(Buitenl. Gemengd, 3e Blad en Laatste
Berichten, le Blad).
Gafencu te Berlijn, de Hongaarsche minis*
ters te Rome. (Buitenland, le Blad).
Vragen in het Britsche Lagerhuis. (Buiten*
land, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor het geheele land: gedeel
telijk bewolkt. Droog weer. Koude
nacht. Overdag iets zachter.
Zwakke veranderlijke wind.
JULIANA-WANDELTOCHT.
Het muziekgezelschap ..Orpheus" heeft
aan de deelnemers(sters) van dezen tocht
op Zaterdag 29 April as. welwillend een
concert- aangeboden in den theetuin „Oud
Hortuszicht", dat zal aanvangen te 8 uur.
Tevens zullen door den voorzitter van de
contactcommissie van vereenigingen op
nationalen grondslag, ra:. P. E. Briët, de
extraprijzen worden uitgereikt.
Uit een groot aantal sollicitanten is
voorloopig voor tijdelijk benoemd tot on
derwijzer aan de Leidsche Buitenschool te
Katwijk, de heer J. W. Harting, alhier.
"Sa
w
9
m-
- -.
-7
0
Onze minister-president bracht hedenmorgen zijn stem uit voor de verkiezing va*
de leden der Provinciale Staten.
