De Zon LOEB Europa in afwachting „Hier ben ik" Breestraat 161 LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Woensdag 12 April <939 NAAR DE BOLLENVELDEN zegt: Morgen spreekt Engeland Zet nu Uw huis in „het Zonnetje" Vernieuw wat te vernieuwen is, Maak Uw huis gezellig Hier een kamer nieuwe vloerbedekking. Daar een stel vroolijke gordijnen. Ginder een aardig fauteuiltje. Maar dan uit het magazijn van Het adres van groote keuze, lage prijzen, solide kwaliteiten e» gemakkelijke betaling Duitschland en Polen Hongarije en Peru uit den Volkenbond SPORT LIBERALE STAATSPARTIJ. Verkiezingsrede van den heer C. G. Roos. In den foyer van hotel „Den Burcht'' heeft gisteravond de lijstaanvoerder der Liberale Staatspartij voor de a.s Staten verkiezingen in onze provincie, de heer C G. Roos. een verkiezingsrede uitgesproken over het onderwerp „Op liberaal kompas". De afdeelingsvoorzitter, de heer J. He ringa, heette het weinig talrijke auditorium welkom en wees erop. hoe de liberale ge dachte na een periode van neergang, thans overal weer veld wint. Vervolgens verleende spr. het woord aan den heer Roos. die allereerst zeide, dat het houden van verkiezingsvergaderingen schijnbaar klein is ten opzichte van de groote gebeurtenissen, welke zich rondom ons afspelen. Toch is het ook noodzakelijk de dingen in onze naaste omgeving aan een nadere beschouwing te onderwerpen. Een van de eerste zaken, die in het kader der internationale politiek onze aandacht vragen, Is uiteraard het vraagstuk onzer nationale zelfstandigheid en in verband daarmede de kwestie der nationale weer baarheid. Overigens is dit geen vraagstuk van zuiver politieken aard: het is van zóó prominent belang, dat wie ook momenteel aan het bewind zou zijn, het een kwestie van nationale plicht is om elk. streven tot behoud der nationale zelfstandigheid met alle kracht, die in ons is te steunen. Daar voor wijken alle andere vraagstukken en daarvoor is geen offer te groot. Daarmede is allerminst gezegd, dat de li beralen tegenstanders zouden zijn van een vredespolitiek, doch men moet het oog ge- opend houden voor de werkelijkheid. Ook de liberalen juichen internationale samenwerking van harte toe, doch de prak tijk heeft geleerd, dat de liberale realiteits- politiek, welke zich verzette tegen eenzij dige ontwaiaening. juist is geweest. Niette min heeft dit standpunt, dat thans alom wordt ingenomen, de partij vele stemmer, gekost De Liberale Staatsparty blijft evenwel in cenzelfden koers doorvaren, waarin zij al- tyd heeft gestuurd. Het is bü de huidige politieke situatie van het allerhoogste belang, dat de paraatheid van Nederland en zyn koloniën tot een zoo hoog mogelijk peil wordt opgevoerd en dat de band tusschen de gebiedsdeelen zooveel mogeiyk wordt versterkt. In dit verband wees spr. op de groote economische be- teekenis van ons Indië voor het moeder land. De liberale politiek heeft altijd gestreefd naar uitwisseling van menschen. goederen en gedachten, welke in beider belang is. Komende tot de binnenlandsche vraag stukken. zeide spr.. dat het cr in de toe komst om gaat of de liberale lyn zal worden gevolgd van eigen verantwoordelijkheid, ruimte voor het jaartioulier initiatief en vryheld van handelen, dan wel of wij zul len voortgaan op den weg van protectie, ordening en steeds toenemende steunver- leening. Nederland heeft als weinig andere naties groot nadeel ondervonden van de belem mering van het wereldverkeer als gevolg van het algemeen streven naar autarkie. De groote werkloosheid en de sterk terug- geloopen export van industrieele en agra rische producten met als noodzakelijke con sequentie een hoog opgevoerd steunsysteem. zyn daarvan grootendeels het gevolg. Dit aües was noodig, doch de liberalen verzet ten zioh tegen een b 1 ij v e n d e inrichting van ons staatsorganisme volgens het stel sel der gesteunde groepen. Elke steunrege ling spruit voort, uit abnormale omstan digheden, doch men streve er niet naar daaraan een pérmanent- karakter te geveD Vervolgens besprak de heer Roos het re sulfaat van de Kamerverkiezingen in 1933. toen. tegen den duidelijk uitgesproken wi' van het kiezerscorjis in. het kabinet op breede basis in feite plaats maakte voor een coalitie-kabinet, al droeg het dan ook een anderen naam. Het huidige kabinet heeft door zijn protectionistische politiek de tegenstellingen verscherpt tnstede var te streven naar eer. politiek, welke gericht was op samenwerking der nationale krach ten. Ons bedrijfsleven ls onnoodig zwaa" belast, doordat de politiek der regeering ge richt is geweest op protectie, ordening er steun binnen onze grenzen, hetgeen d« concurrentie met het buitenland onmoge lijk heeft gemaakt. Een dergeWk systeem is funest voor om l3nd. dat altijd op den buitenlandschen handel aangewezen ls geweest. Wat wii r.octig hebben, is verruiming van den ex port en verlaging van den kostprijs; alleen dan kunnen wy wederom in het internatio nale verkeer worden ingeschakeld. Ver volgens behandelde spr. de kwestie van de vermenging van godsdienst en politiek, welke tot groote verdeeldheid ender het Ne- deriandsohe volk heeft geleid. Deze ver menging heeft de tegenstellingen opnieuw verscherpt, evenzeer als de klassen- en rasaenstrijd dat doet. Wat dit laatste be treft, keerde sor. zich met grooten nadruk tegen het nationaal-soclalisme. dat in vol komen strijd is met de Nederlandsche ver draagzaamheid, humaniteit, het Christen dom en de algemeene persoonlijke men- sc'mnvaarde (applaus). Tenslotte wees sor. op het belang der ko mende Statenverkiezingen en wekte hij op om de les van 1933 ter harte te nemen en geen andere lijst te steunen dan die der L'be-ale Staatsparty. Na d° nauze bestond gelegenheid tot het stellen van vragen met hen gaan zou. als met het gelyke aan tal Rexisten in België, van wie thans slechts 4 zyn overgebleven Voorts besprak hy het werk van Prov. Staten, dat men niet moet onderschatten. De provinciale besturen vormen ec-n schakel tusschen het Rijksbestuur en de gemeentebesturen. Hoe wel de taak beperkt is, is het arbeidsveld toch ruim genoeg. Vooral de S.D.A.F. deed stimuleerer.d werk. waarby spr. herinnerde aan hetgeen door haar geschiedde op het gebied van de bedryven, de keuringsdiensten, de zerg voor de openbare gezondheid, het onderwys. de werkverschaffing enz. In het byzonder her innerde spr. hierby aan hetgeen door mr. van Eek op het gebied der werklooosheids- bestrijding was verricht. Zyn pogingen zyn met succes bekroond, doch het SD.A.P - initiatief is zorgvuldig verzwegen en de A.R. eischen de eer ervan op. Nadat spr. er op gewezen had. dat een slechte Staten verkiezing tot gevolg heeft eer. slechte sa menstelling der Eerste Kamer, bracht hy hulde aan het aftredend Statenlid mr. van Eek (applaus). In verband met de huidige, sombere ty- den, herinnerde spr. er aan. dat het er ook 40 a 50 jaren voor de arbeidersklasse don ker heeft uitgezien, waarby hy wees op de toen heerschende ellendige woningtoestan den, den langen kinderarbeid enz. De voormannen der S.D.A.P. echter hebben de arbeiders gebracht tot politieke en vakor ganisaties. Uitvoerig besprak spr. de ver wachtingen die men gekoesterd heeft om trent den sterken man Colyn. die de werk loosheid zou bestrijden. Deze is echter niet verminderd: in tegendeel, er zyn nog steeds 400 000 werkloozen. Spr. noemde de film „Nederland aan den arbeid" een „truc"- film. In de landen waar de S.D.A.P. aan het bewind is (Finland, Zweden. Denemarken enz.) zyn er echter practisch geen werk loozen meer. Voorts weerlegde spr. o.a. de bewering, dat de S.DA.P de vijand van den gods dienst zou zyn Na er op gewezen te hebben dat het Plan van den Arbeid der S.D.A.P uitkomst gegeven zou hebben (men heeft dit echter niet gewild), wekte spr. de aan wezigen op, hun plicht te doen ter verster king van de fractie. Spr. hoopte, dat de komende verkiezingen een daverend succes voor de S.D.A.P. zouden opleveren. De heer v. d. Kieft bracht eerst een eere-saluut aan mr. v. Eek: hij hoopte, dat deze „in het veteranen-elftal tegen de bourgeoisie nog menig stevig partytje zal spelen". Spr. ge waagde voorts van de demonstratie te den Haag. die getuigde van de ongebroken kracht der SD.AP 1 Hij gewaagde van de vele verkiezingsplakkaten, die alle spre ken van „werk. werk werk" Ook de katho lieken propageeren zulks: de aanwezigheid van 3 katholieke ministers in het kabinet, heeft blijkbaar niets geholpen. De arbeiders moeten voor hun belang op komen: voor betere loonen. korter arbeids- tyd, betere woningen enz. Wanneer zy zich materieel niet kunnen verheffen, dan zal ook hyn geestelyke gezondheid niet grooter kunnen worden. Als de bourgeoisie de positie der arbei ders niet kan verbeteren, dan kan ook van een behoorlijke samenleving geen sprake zijn. De S.D.A.P.'ers zijn geen materialisten, gespeend van geestelyk idealisme, zooals door anderen gepropageerd wordt. Als men thans de verkiezingsplakkaten van alle partijen leest, dan ziet men daarop een be vestiging van de socialistische prediking. Wanneer er geen werk en geen verdienste is, dan loopt het mis in een land. Over het plan van den arbeid der SX>.A.P. wordt thans reeds geheel anders gedacht dan aanvankelijk het geval ws. Een over winning der S.D.A.P. is de beste waarborg voor werkverruiming. Het resultaat van het huidige regeeringsbeleid is groeiende werk loosheid, afbraak van het openbaar onder wijs en vermindering van de kans tot scho ling der toekomstige arbeiders. Daarmee is dit beleid veroordeeld. Spr. zette voorts uiteen, dat niet de S.D. AP den klassenstrijd gepredikt heeft, doch dat deze door de „bourgeoisie" in practyk wordt gebracht. De wereld staat byna in brand en men vraagt zich af, of het van belang is, zich nog druk te maken over de komende ver kiezingen. Spr. beantwoordde deze vraag bevestigend. Ondanks de politieke span ningen gaat 't gewone leven door. Zoo ook gaat de strijd der S.D.A.P. door. De strijd om verheffing der arbeidersklasse kan en mag niet stilstaan. Het voor de hand lig gende werk mag niet verwaarloosd worden. Géén donkere wolken mogen ons afhou den, aldus eindigde spr., van onzen plicht, om de S.D.A.P. de overwinning te bezorgen Met een kort. dankwoord van den heer Jongeleen aan de beide sprekers, werd de vergadering hierop besloten. BIJEENKOMST DER S.D.A.P. De ELTAX maakt een ZEER VER ZORGDEN TOCHT VAN 3 UUR langs de mooiste plekjes! - Vertrek per touringcar 10 u. 's morgens en 2 u. 's mid dags - Terrein Beestenmarkt, t.o. Lido. f. 0.65 p persoon. - Liefst plaatsbesnrek^n STATIONSWEG 47 A - TEL. 666 2846 flngez. Med.) NED^RLANDSCHE JEUGDBOND VOOR NATUURSTUDIE. 2849 finger. Med.) Sprekers H. v. Woudenberg en J. v. d. Kieft Gisteravond vond in de slechts matig bezette Stadszaal een verkiezingsvergade- I ring piaals der S.D.A.P., welke geopend werd door den afdeelingssecretaris den heer A. J. Jongeleen. Deze weet de geringe be langstelling in hoofdzaak aan het feit, dat de gespannen internationale toestanden, alsmede de vraag wat de fascistische lan den zullen doen. de menschen meer inte resseert dan de komende verkiezing voor Prov. Staten. Vervolgens werd het woord verleend aan den lijstaanvoerder den heer H. van Wou denberg, die ln het kort aandacht wydde aan den. aldus spr. laffen aanval van het sterke Italië tegen het kleine Albanië. Dan wees hij en het feit, dat by de vorige verkiezingen 44 N.S.B.'ers werden gekozen: 12 verdwenen er, 11 werden door Mussert gewogen en te licht bevonden. Er zijn dus 21 overgebleven. Spr. uitte de hoop, dat het Excursie naar Thysse's Hof. Gisteren organiseerde de afd. Leiden van de N. J. N. een excursie naar Thysse's Hof te Bloemendaal. Thysse's Hof is een plan ten- en vogeltuin in het Bloemendaalsche Bosch. Dr. Jac. P. Thysse heeft in den loop der iaren een uitgebreide duinflora in zi.in tuin aangebracht en een groot aantal zangvo gels brcclt d'-.r. Ver 'Chilk-r.de planten stonden in bloei j c.a. de gewone, de slanke en de stengel- looze sleutelbloem, dotterbloemen, gevlekte doovenetels, paars en roze bloeiend, gele en bos-anemoon, vroegeling, kleine veld- kers. pinksterbloem, helmkruid, maagde- paim. druif- en ster-hyacinth. boschtulo. r -'-mid, vogelmelk. enz. Het aantal bloeiende "'anten werd nog vele malen door het aantal niet in bloeistaandc over-1 troffen Op al deze planten vlogen talrijke insec ten, zooals: honingby, aard-, tuin- en ak-l De periode van afwachten houdt nog aan en zal vermoedelijk wel duren tot morgenmiddag, 3 uur Eng. tijd, wan neer Chamberlain in het Britsche La gerhuis, lord Halifax in het Hoogerhuis een verklaring zullen afleggen. De Engelsche koning is gistermiddag onverwacht uit Windsor te Londen terug gekeerd, teneinde zich door Chamberlain nauwkeurig te doen inlichten over den in ternationalen toestand. Even over vyf begaf Chamberlain zich naar het Buckingham palace. Het onder houd van den eersten minister met den koning duurde tachtig minuten. Na afloop ls de koning naar Windsor teruggekeerd. Men brengt in herinnering, dat de ko ning tydens de September-crisis even eens speciaal naar Londen kwam, om met zyn ministers overleg te plegen. Hy heeft toen het bevel tot vlootmobilisatle getee- kend. Men blijft te Londen een groote activi teit ontwikkelen en de reeks besprekingen houdt onverminderd aan. Natuurlijk wordt reeds van diverse zijden getracht vooruit te loopen op hetgeen Chamberlain zal opmerken. Maar officieel is dit uit den aard' der zaak niet, is het slechts een gissen en raden. Men is het er over eens. dat een opzeg ging van het Britsch-Italiaansch accoord niet direct zal plaats vinden, doch dat met groote duidelijkheid zal worden uiteenge zet, wat verstaan wordt onder den status- quo in de Middellandsche Zee en waaraan in geen enkel opzicht getornd zal mogen worden. Een der door Engeland getroffen maat regelen ls, dat uit Jeruzalem 2500 Britsche soldaten naar Egypte zyn vertrokken, ten einde aldaar het Engelsche garnizoen op normale sterkte te brengen. Om 4 uur gistermiddag is de Fransche kabinetsraad byeen gekomen. Over het daar besprokene wordt het striktste stil zwijgen in acht genomen. Met de uitvoe ring der genomen besluiten is men overi- 1 gens onmiddeliyk begonnen. Men heeft den indruk, dat de regeering alle maat regelen heeft vastgesteld en onder oogen gezien, die het land ln staat moeten stel len, in geval van noodzakelijkheid aan iedere gebeurlykheid het hoofd te bieden. Hieraan kan toegevoegd worden, dat l.ydens de gedachtenwisselingen geen sprake is geweest van een bijeenroeping van het parlement. kerhommel, citroenvlinders, dagpauwoog, kleine vos en knollenwitje. Na afloop van het bezoek aan Thysse's Hof, dat begunstigd werd door mooi weer, keerden de deelnemers door de duinstreek en de bollenvelden, voldaan naar huls te rug. De vaargeul van den Nieuwen Rijn alhier, voor zoover gelegen tusschen de Meelfabriek „De Rijn" en een punt pl.m. 250 M. oosteiyk daarvan, mag tot nader order niet bevaren worden met vaartuigen, welke een grooteren diepgang dan 1.00 M. hebben. Dr. Ir. J. J. Valkenburg alhier is be noemd tot lid van de commissie, welke in 1939 belast is met het afnemen van het eindexamen H BS. voor extraneï. Op den Balkan ls eveneens veel actie. De bezetting van Albanië door de Italia nen gaat geregeld voort. By Argyrocastro en Elbasan zou nog gevochten korden. Gedurende de afgeloopen 48 uur zijn volgens Rèuter in Zuld-Slavië zekere mili taire voorzorgsmaatregelen genomen. Ver scheidene lichtingen reservisten zyn opge roepen, in hoofdzaak voor het derde leger in de districten, waarin het grootste deel der Zuid-Slavisch-Albaneesche grenzen ligt. Men gelooft, dat dergelyke maatregelen aan andere deelen der grenzen zyn ge nomen. Het derde leger ligt in garnizoen te Skolpje in Macedonië. Italië zou een mlllioen man onder de wapenen hebben De Italiaansche zaakgelastigde te Athene heeft den premier Metaxas de verzekering gegeven, dat de geruchten, volgens welke Italië een actie tegen Griekenland wil ondernemen, vaisch zijn. Italië zal de onaantastbaarheid van geheel Griekenland eerbiedigen. Het wil de goede en vriendschappelijke betrekkingen ontwikkelen en is bereid een concreet bewys van zyn goeden wtl te geven. Roemenié's koning heeft de garnizoenen aan de Bulgaarsche grens geïnspecteerd Naar verluidt is koning Carol bereid de Bulgaarsche minderheid tegemoet te ko men. doch blyft hy zich verzetten tegen afstand van gebied, vooral nu Turkije be- loofo heeft Roemenië te helpen. In Roemeensche kringen te Sofia ver luidt, dat koning Boils en koning Carol met elkaar ln contact zyn getreden. Bul garye schynt tevreden te zyn met een klein stuk van de Dobroedsja en een weg naar de zee door Tracië, doch Bulgarije sc'nynt niet bereid te zyn toe te treden tol. de Balkan-entente, welke volgens Bul gaarsche opvatting oorspronkelyk tegen Bulgarye ls opgericht. Wel zou Bulgarije kunnen toetreden tot een Balkan-overeen komst op breeden economlschen grondslag met het doel een neutraal blok te stich ten tusschen de as Rome-Beriyn en het Britsch-Fransche verbond. Bulgarye wil ook niet toetreden tot het anti-komintern verdrag. De Duitsche en Italiaansche pere blijft Engeland bestoken. De Duitsche pers verwyt Engeland gedu rende de Paaschdagen getracht te hebben, ln en bulten Europa nieuwe ongerustheid te verwekken. Zy verwyst naar de Engel sche berichten over kabinetobyeenikomsten te Londen, over de berichten, volgens welke Malta en Gibraltar in „alarmifoestand" ge bracht zyn, dat in Fransche en Italiaansche havens liggende Britsdhe oorlogsschepen bevel tot vertrek gekregen hebben en de Engelsdhe bezorgdheid voor de veiligheid van Turicye en Griekenland en vooral van Korfoe gestegen was. De „Angriff" noemt het Engelsche op treden „belachelylk". De „Berliner Boersenzeibung" schrijft: „De sabel kletterde en de tiazulnen der pro paganda dreunden door de stilte van het Paasdhfeest. Waarom heft Engeland plot seling zulk een luid geschreeuw aan om Albanië? De verklaring daarvan kan alleen in de Britsche mentaliteit gezocht worden. Waar Engeland in het wereldbeeld een ver andering meent waar te nemen, die naar zyn meening een verschuiving ten nadeele van Engeland zou beteekenen, verklaart het, dat de mensehelyke moraal ln gevaar is en roept het op tot een kruistocht van rechtvaardigen tegen onrechtvaardigen. In den corrupten Albaneeschen vorst voelt Engeland het empire bedreigd. Het „Hamburger Fremdenblatt" schrijft onder meer: „De jongste zenuwcrisis, die te Londen op touw gezet is moest de zwakke gemoederen in de kleinere staten van Europa beïnvloeden en voor hen de gedachte aantrekkelijk maken dat zy door de Weste lijke groote mogendheden beschermd zou den worden. Londen wil van de Albanee- sche aangelegenheid bewust een kwestie van de geheele Middellandsche Zee en de Engelsche hegemonie in dat bekken miaken". In Algiers zyn door de Mohammedanen diverse betoogingen gehouden, waarby de sprekers Italië fel laakten. Ook ln Arabië blyft de verontwaardiging aanhouden. Er worden vry willigerscorpsen gevormd ter afweer van een aanval. De Syrische re geering heeft een officieele ontvangst ter eere van de Italiaansche delegatie, die in verband met het huweiyk van den kroon prins van Iran op weg is naar alen staat, afgezegd De nationale jeugd van Iran zal Vrydag betoogen tegen „de politiek van geweld tegen de Mohammedaansche vol ken". In buitenlandsche politieke kringen te Berlijn verluidt, dat de Poolsche ambassa deur te Beriyn, Lipski, die gisteren naar Warschau is vertrokken, definitieve voor stellen van de Duitsche regeering aan de regeering van Polen zal voorleggen tot re geling van de geschillen. Op de eerste plaats wordt Polen verzocht toestemming te verleenen tot het aanleggen van een autoweg door den corridor, vervolgens re geling van het vraagstuk Danzig en ten derde het afstaan van zekere Duitsch spre kende gebieden in Opper-Silezië en langs de nieuwe Poolsch-Tsjechische grens, en tenslotte de regeling van een aantal klei nere kwesties. Duitschland stelt voor eenigen tyd te laten om deze vraagstukken te overwegen, met de belofte, dat het in dezen tijd niets zal doen. Men heeft van deze geruchten echter geen bevestiging. Polen heeft een aantal reservisten op geroepen. die behooren tot de zes lichtin gen 1912'tot 1917. Deze manschappen staan ingeschreven als ongeschikt voor norma len militairen dienst. Zij worden jaariyks opgeroepen voor werkzaamheden ten be hoeve van hulpdiensten. Gewooniyk wor den zy niet voor het najaar opgeroepen. Duitsche worstelaars die deelnemen aan kampioenschappen, welke te Warschau worden gehouden, zyn onverwacht naar Duitschland vertrokken zonder er iemand van te verwittigen. De regcering van Hongaryc en Peru hebben doen welen, dat haar landen I uit den Volkenbond treden. In brieven, gericht aan Avenol. den se cretaris-generaal van den Volkenbond en aan den directeur van het Internationaal Arbeidsbureau, wyst de Hongaarsche re geering er op. dat Hongarye zich terug trekt op grond van artikel een. paragraaf drie, van het part. De regeering koestert evenwel het voornemen, op technisch ge bied met den Volkenbond te blijven sa menwerken en deel te blijven uitmaken van het Permanente Hof van Internatio nale Justitie en de Internationale Arbeids organisatie. (Art. 1, S 3 luidt aldus: Elk lid van den Bond kan, na een opzeggingstermyn van twee jaar. uit den Bond treden, op voor waarde, dat het aan zyn internationale verplichtingen en die tegenover dit Pact. voldaan heeft op het oogenblik van het uittreden.) De Peruaansche regeering heeft doen weten, wel uit den Volkenbond te treden, doch trouw te zullen blyven aan het ide aal, dat by de instelling van den Volken bond voorzat. Ook Peru zal blijven mede werken met de technische Volkenbonds organisaties. DUIVENSPORT. „DE LUCHTBODE". Wedvlucht vanaf Dordrecht, afstand 35 K.M. De duiven werden gelost om 9 uur. Uitslag: 1, 4 G. Lamorëe; 2 A. v. Pruisen: 3. J. Degen- kamp; 5 C F. Middelkoop; 6. 7, 11. 13 A. Syt- zema; 8 G. C. v. Kleef: 9 J. Kamerbeek; 10 H. v. d. Willik; 12 KI. v. Veen. Aankomst eerste duif 9.33.51 uur; laatste duif 10.36.43 uur. In concours 75 duiven. 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 2