STADSNIEUWS
Medaille voor 36-jarigen
trouwen dienst
WOENSDAG 12 APRIL <939
No. 24246
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
OFFICIEELE KENNISGEVING
SOsie Jaargang
Oostersch Genootschap
in Nederland
De voorzorgmaatregelen
der regeering
Dit nummer beslaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
Zilveren jubileum
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.7"... (.3.35
per week ^777.0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Voor het front van den troep is gister
middag aan den adjudant W. M. v. Keulen
van 6 R.V.A. de medaille wegens 36-jarige
trouwe dienstvervulling uitgereikt. Onze
foto brengt het oogenblik in beeld, waah-
op de regimentscommandant, overste A. H.
Drijfhout van Hooff den jubilaris de on
derscheiding op de borst speldt. De over
ste wees er'daarbij op, dat deze huldiging
tevens een afscheid beteekent, daar adju
dant van Keulen na 6 jaar bij 6 R.V.A. te
hebben gediend. Is overgeplaatst bij de
Luchtdoelartillerie.
Nadat het regiment voor den jubilaris
had gedefileerd, had nog een huldiging
plaats in den intiemen kring der onder
officieren, waarbij achtereenvolgens het
woord is gevoerd door den adjudant van
Maarle, die uit aller naam een geschenk
en bloemen aanbood, door den adjudant
Hermans van 2 R.V.A. uit den Haag, waar
bij de jubilaris vroeger gediend heeft, door
adjudant Wolvers van 4 R.I. en door den
voorzitter der Ned. Reisvereeniging afdee-
ling Leiden, den heer v. d. Horst, bij welke
vereeniging de heer van Keulen vele malen
als leider is opgetreden.
HET NEGENDE CONGRES VANDAAG TE
LEIDEN GEOPEND.
Vandaag is in de benedenzaal van het
Rijksmuseum voor Volkenkunde alhier het
9de congres van het Oostersch Genoot
schap in Nederland geopend.
Na een openingswoord door den voorzitter
van het Genootschap prof. dr. Ph. S. van
Ronkel heeft de heer A. A. Kampman al
hier een voordracht met lichtbeelden ge
houden over: ..Vestingwerken der Hethie-
tische hoofdstad." Het volgende is eraan
ontleend:
Vestingwerken der Hethietische
hoofdstad.
De vestingbouwkunde van Hattusas, de
oude Hethietische hoofdstad, het tegen-
woord.ge Turksche dorp Bogazköy. circa
175 K.M. ten Oosten van Ankara gelegen,
hangt ten nauwste samen met de histori
sche ontwikkeling van het stadsgebied. De
gunst ge ligging in verkeerstechnisch en
militair opzicht is ongetwijfeld oorzaak ge
weest. dat hier de Hethieten hun hoofd
stad vestigden. De koningsburcht werd
kort na 2000 voor Chr. voor het eerst van
een omwalling voorzien, doch pas omstreeks
1750 voor Chr dus na de komst der Indo-
Europeesche Hethieten werd de Noordelijke
benedenstad ommuurd Deze oorspronke
lijke ommuring is blijkbaar in het begin
van de 16e eeuw verwoest, zooals brand-
sporen aangeven. Hun herbouw vond plaats
tijdens de regeering van den grooten veld
heer onder de Hethietische koningen Sup-
P luliumas (139513551: deze echter ging
gepaard met een geweldige uitbreiding van
het stadsgebied naar het Zuiden Na de
gedeeltelijke verwoesting der vestingwerken
door de invallen der uit het Noordelijk
bergland komende Gasgas-stammen (1320)
werden de fortificaties hernieuwd door ko
ning Hattusilis III (1290—12651 en het zijn
deze versterkingen, die tot het einde van
het Hethietische Imper'um intact bleven
en voor een groot deel door de opgravingen
weer zijn teruggevonden. Bij een bezoek
aan Hattusas zal men terstond onder den
indruk komen van het uitgestrekte terrein,
dat de stad in haar bloeitijd besloeg en
van de overblijfselen der vestingwerken. De
omtrek der stad bedroeg met de buiten-
fortif caties circa 12 K.M en het stads
gebied binnen de muren had een opper
vlakte van 167 H.A., waardoor Hattusas een
der grootste steden van haar tijd geweest
JJ?e' rijn. Het verdedigingsstelsel der He
thieten is geniaal te noemen. Voor de ver-
«ta was het stadsgebied bijzonder ge-
sch si, steile wanden, diepe dalen en hooge
rotsen leenden zich uitstekend voor defen
sieve werken. Deze terreinvoordeelen waren
zoo belangrijk, dat men zelfs later, toen de
nooldstad ver uit het centrum van het rijk
lag niet tot verplaatsing overging. De
hoofdstad was verdeeld in een aantal his
torische samengegroeide wijken, die ieder
hun oorspronkelijke ommuring behouden
hadden en zoodoende afzonderlijk te ver
dedigen waren. De koningsburcht vormde
in dit verdedigingsstelsel het centrale punt;
pas na de verovering der afzonderlijke
stadsgedeelten kon dit als laatste bolwerk
vallen.
Door een vernuftig stelsel van onder-
aardsche gangen en poorten was de stads
muur tot een voortreffelijke fortificatie
herschapen. Dit was vooral in het Zuiden
bij de Sfinxpoort het geval. Van de vijf
stadspoorten, die vrij goed geconserveerd
zijn teruggevonden was de koningspoort de
belangrijkste: daarlangs trokken de groote
Hethietische koningen met hun legerscha
ren hun hoofdstad binnen. Volgens spr. zijn
de Hethieten in zekeren z n de leermeesters
der vestingbouwkunde voor alle volken in
het Nabije Oosten geweest. Dit bliikt uit
de fortificaties der Assyrische en Noord-
Syrische steden.Zij wisten hun vestingstelsel
tot een voor dien tijd vrijwel volmaakte
zekerheid verschaffende meesterschap op
te voeren. De door de archaeologie terug
gevonden vestingwerken van Alisar Huyuk
en de hoofdstad Hattusas Bogazköy zijn
voor ons daarvan de gesprekende getuigen
Bedevaart naar Mekka.
Vervolgens werd door dr. P H. van der
Hoog, geneesheer te 's-Gravenhage, die ge-
ruimen tijd in dienst van de Hedjasische
regeering in Anabië is werksaam geweest,
een film vertoond over de jaarlijksche bede
vaart naar Mekka. In zijn inleiding wees dr.
van der Hoog er op. van hoe groot belang
deze bedevaartstocht zoowel voor Nederland
als voor Europa is. Voor Nederland, omdat
van de meer dan 60 mtllioen onderdanen
in Nederlandsch-Indië er 83 procent, dus
ongeveer 50 millioen Mohammedanen zijn
Er zijn jaren geweest, b.v. direct na den
wereldoorlog, dat het aantal Indonesische
pelgrims bijna 50.000 bedroeg. Tegenwoor
dig is het jaarlijks ongeveer 1500Ö. Het is
de taak van de regeering de belangen van
d&ze hadjis wat betreft hun bezit, hun ge
zondheid en hun vrijheid te beschermen.
De Nederlandrdhe zaakgelastigde te Djed
dah en het consulaat aldaar verrichten op
dit gebied ieder jaar buitengewoon ver
dienstelijk werk. Voor Europa is de bede
vaart van zoo groot belang, omdat zij ver
bonden is aan een vraagstuk van interna
tionale beteekenls, de quarantaine. Sedert
lang kent men in Europa het gevaar, dat
aan uit het Oosten geïmporteerde ziekten
verbonden is. Tot 1851 was ieder land ge
woon op eigen manier daartegen maatrege
len te nemen en Internationale samenwer
king bestond er nog niet. Om daartoe te
komen opperde Frankrijk in 1850 het plan.
dat alle staten, die groote belangen in d'
Middellcdsche Zee en Zwarte Zee h-dder
op een conferentie zouden sam'nkonter
Zoo had de eerste ImteTnatloni'lp S°nltalrf
Conventie plaats. Door diverse omstandig
heden van politieker, aard werd hier nog
niet veel bereikt. Een paniek was noodig
om tot de internationale samenwerking te
komen, welke eerst onmogelijk was. Zulks
geschiedde in 1865 toen de cholera haar in
trede in Europa deed. Deze ziekte is altijd
in Indië inheemsch geweest maar bleef tot
aan het begin van de 19de eeuw tot dit land
beperkt. In 1831 werd Mekka besmet. Het
verkeer van de stoomlbooten. die vanaf 1853
begonnen de pelgrims van Egypte en Indië
naar Djeddah te vervoeren, werkte de ver
spreiding van de ziekte nog meer in de
hand. De epidemie van 1865 geeft ons het
typische beeld te zien van de wijze waarop
de cholera zich bliksemsnel kan verspreiden
als de quarantaine maatregelen onvol
doende zijn. De kapiteins van de eerste twee
booten, welke 15000 pelgrims naar Egypte
terug brachten, deden een valsche aangifte,
dat zich onderweg slechts enkele sterfgeval
len van niet infectieusen aard hadden voor
gedaan. en verzwegen, dat meer dan 100
cadavers overhoord gegooid waren. Benige
weken later was geheel Egypte en eenige
maanden later Europa besmet.
Tot slot vertelde dr. van der Hoog nog
eenige interessante bijzonderheden over zijn
werk in Djeddah en Mekka, waar hij den
bacteriotogischen dienst organiseerde.
STAATKUNDIG-GEREFORMEERDE
PARTIJ.
Propaganda-avond in „Reboboth".
In het gebouw ..Rehoboth" had de Staat
kundig-Gereformeerde Partij gisteravond
een propaganda-vergadering belegd met het
oog op de verkiezing van leden der Prov.
Staten.
De voorzitter van de af deeling Leiden, de
heer C. H. Overduin, las aan het begin van
den avond Amos 3, waarna hij voorging in
gebed. Spr. heette hierna allen welkom om
dan een oogenblik stil te staan bij de ge
nomen regeeringsmaatregelen in verband
met de grensbeveiliging.
Vervolgens sprak spr. een opwekkend
woord om op 19 April zijn stem te geven aan
de candidaten der SGP. waardoor, naar
hij hoopte, in Zuid-Holland de vier zetels
der S.G.P. in de Prov. Staten behouden
blijven.
Met een enkel woord leidde de voorzitter
tenslotte den spreker van dezen avond, den
heer B. J. van Putten, lid van den raad të
Kampen in.
De heer Van Putten begon met er op te
wijzen, dat de S.G.P. in al l^aar zwakheid,
wil trachten het volk van Nederland terug
te leiden tot de oude paden en te brengen
tot God.
Scherp nam spr. stelling tegen do bewering,
vooral van A.R.-zijde geuit, dat de S.G.P.
een re-volutionmuire partij is. De beginselen
van de S.G.P. aldus spr.. worden juist door
Gods Woord volkomen gedekt.
Spr. achtte het weinig logisch om de
S.G.P. gelijk te stellen met de N.S.B.. Het
is vooral ook de S.G.P. die deze beweging
welke vcligens spr. heidenEoh van oorsprong
is, beslist wenscht te bestrijden. Daarom zal
spr. ook op al het ongeloofwaardig geschrijf
en gepraat van: „de S.G.P. is revolution-
nair" niet ingaan. Inplaats daarvan wil hij
wijzen op de beginselen der S.G.P.. Het volk.
dat voor een groot deel God den rug toe
gekeerd heeft, zal tot Hem moeten terug-
keeren. Wij willen ons volk mobiliseeren en
oproepen tot strijd voor de beginselen en
een terugkeer tot de oude paden. De refor
matorische beginselen moeten beleden wor
den en dit gebeurt veel te weinig. Inplaats
daarvan leeft ons volk voort in godsverza
king en in wereldgelijkvormigheid. De sport,
dans. bioscoop, onteering van den Zondag
zijn in strijd met elk Christelijk beginsel.
Vervolgens besprak spr. het drijven van
sommige protestantsche partijen naar een
coalitie-regeering. In verband hiermede
waarschuwde spr. tegen het samengaan met
de E K.
Ons volk verkeert in nood. En dit is, aldus
spr. te begrijpen, want wij hebben als volk
van Nederland God op het hoogst misdaan.
Wij zijn van Gods weg afgeweken. Meer en
rneer wordt ons volk overgeleverd aan de
machten van on- en bijgeloof.
Met nadruk verklaarde spr. dat Rome een
groot gevaar voor ons land en volk is en
blijft. Spr. betreurde het. dat de groote
christelijke partijen dat niet willen Inzien
en het geregeld broederlijk met Rome eens
zijn. Zijn deze partijen, aldus spr. Roomsch
geworden?
AANTAL GROOT VERLOF GANGERS
MOET ZICH GEREED HOUDEN.
De Regeeringspersdienst meldt:
Zooals minister Colijn Dinsdagochtend
in zijn radiorede heeft opgemerkt, is
het een eisch van voorzichtig beleid om
bijtijds de voorwaarden te scheppen,
die het ongestoord verloop van een mo
bilisatie, indien deze te eeniger tijd
onverhoopt noodzakelijk mocht blijken,
waarborgen. Tot deze voorwaarden be
hoorde de oproeping van de grensba-
taljons. Een andere voorwaarde is het
bij voorbaat doen waarschuwen, zich
voor opkomst gereed te houden van
eenig met groot verlof zijnd personeel,
dat is aangewezen om voorbereidingen
te treffen in verband met te vormen
oorlogsonderdeelen.
Dit is thans geschied.
BINNENLAND.
Minister Steenberghe over de landbouw-
crisispolitiek. (3e Blad).
Jaarvergadering te Amsterdam van de Chr.
Historische Unie. (3e Blad).
Een eerste oefentijd van
(Binnenland, 3e Blad).
18 maanden
Dreigend „rand"-gevaar bij slateelt (Land
en Tuinbouw, 3e Blad).
aldus spr. door onze regeering, die zich po-
sitief-christelijk noemt gewezen op God, bij
Wien alleen uitkomst is. Zij heeft tot taak
ons volk terug te roepen tot de wet en de
getuigenis. Dr. Colijn. die zich in 1929 als
Kamerlid tegen de regeering keerde, omdat
zij goedkoope treinen op Zondag liet rijden,
neemt, aldus spr., in 1939 aan het hoofd
staande van een prot.-chr. regeering, geen
maatregelen tegen deze ontheiliging van
den Zondag. Integendeel voor voetbalwed
strijden worden extra-treinen ingelegd. Ook
t.o.v. de aanwezigheid van enkele ministers,
die voorgeven te leven uit het chr. beginsel,
bij een mis voor de gestorven Paus had spr.
scherpe critiek.
Spr eindigde zijn toespraak met een aan
beveling voor de candidaten der S.G.P., die
wenschen te buigen voor de majesteit van
Gods Woord.
De heer Overduin, die den spreker dankte
voor zijn principiëele uiteenzetting, zeide
nog, dat niet genoeg gewaarschuwd kan
worden tegen het samengaan met Rome.
Nog onlangs, aldus sprwerd op een ver
gadering te Haarlem door een vooraan
staande R.K. gezegd, dat er met de refor
matie een geest van heidendom onder het
christendom is gekomen.
Na gemeenschappelijk gezang sloot de
heer Van Putten met dankgebed.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Weifelende markt - Onzekere stemming
- Onregelmatige koersbeweging - Ame
rika in herstel - Nederlandsche beleg-
gingsmarkt lichtelijk gedrukt.
BUITENLAND. I
In afwachting van Chamberlain's verkla
ring in het Britsche parlement. (Ie BI.)
Actie op den Balkan (le Blad).
Heeft Duitschland Polen mededeeling ge
daan van zijn wenschen? (le Blad).
Hongarije en Peru verlaten den Volkenbond
(le Blad).
ZIE VOORTS
EERSTE BLAD.
LAATSTE BERICHTEN
De heer F. J. v. d. Pluvm.
Heden herdenkt onze stadgenoot F. J
v. d. Pluym den dag, waarop hij voor 25
jaar in dienst trad bij het concern van de
Het komt spr. niet vreemd voor. dat velen Standard Amerikaansche Petroleum Com-
öie geen steun bij één der groote partijen
meer vonden, heil zochten bij de N S B. Het
is echter te begrijpen, dat zij ook bij deze
beweging teleurgesteld zullen uitkomen.
Zeer uitvoerig weidde de heer Van Putten
voorts uit over de vele ongeloofstheorieën,
die in Nederland en de geheele wereld in
gang vinden om hiertegenover de beteeke-
nis van Gods woord, als richtsnoer voor het
geheele leven, uiteen te zetten. Met beslist
heid wees spr. er op, dat God de teugels van
het wereldbewind in handen heeft.
Sprekende over het falen van den Volken
bond, zeide spr. dat de geschiedenis thans
wel aangetoond heeft, dat de S.G.P. gelijk
gehad heeft, toen zij inderted waarschuwde
voor dezen bond die aangemerkt kan wor
den als een product van menschelijke zelf
overschatting
Het economisch beleid rnzer regeering
dwingt geen bewondering af. De staats
schuld is enorm gestegen en verder zien
wij", dat de economische ontreddering zich
ook in het staatkundig leven voltrekt.
Tenslotte zette de heer Van Putten uit
een, dat ons volk en land alleen gered kun-
r.en worden door een terugkeer tot dr in
zettingen en de ordonnantiën des Heeren.
Met God kunnen wij het "ernst wagen. Ook
on het staatkundig leven dient Gods woord
als richtsnoer te gelden. Te weinig wordt,!
pagnie N V. depot Leiden Aanvankelijk
diende hij als koetsier, doch later, toen de
distributie der Standard A P.C.-producten
op meer modere wijze moest plaatsvinden
als chauffeur, welke functie P. thans nog
bekleed. Hedenmorgen werd de jubilaris
op waardeerende wijze toegesproken door
den depotchef, den heer P. N. Wareman.
die hem een couvert met inhoud aanbood.
BUURTVER. „EENSGEZINDHEID".
De jaarlijksche Huisvlijttentoonstelling.
Vandaag en morgen wordt in het gym
nastieklokaal van de Chr. scholen van de
Ooster- en Munnikenstraat de jaarlijksche
huisvlijttentoonstelling gehouden van de
Buurtvereeniging „Eensgezindheid". Er
valt weer een uitgebreide collectie hand
werken. houtsnijwerk. figuurzaagwerk,
teekeningen. bouwplaten enz. te bewonde
ren. Bijzondere vermelding verdienen de
voorwerpen, welke uit eenvoudige bakstee-
nen zijn vervaardigd. De volgende bekro
ningen werden toegekend:
Jongens. Groep I: diploma: J. Neute
boom en C. Horsman; Groep II, dioloma:
T. Pet; GroepIII. diploma: Henk Neute
boom en Huibert van Vliet; Groep IV; 2e
Voor het geheele land: Iets min
der warm overdag. Gedeeltelijk
bewolkt Droog, behoudens kans op
onweer vooral in het Oosten.
Zwakke tot matige Zuidelijke tot
Zuidwestelijke wind.
VORDERING VAN MOTORRIJTUIGEN.
De Burgemeester der gemeente Leiden
brengt ter algemeene kennis, dat als ver
zamelplaats voor motorrijtuigen, welke be
stemd zijn voor een eventueele algemeene
vordering, is aangewezen de Kanaalweg,
nabij den Hoogen Rijndijk, zulks ter ver
vanging van het eerder aangewezen ter
rein aan den Hoogen Rijndijk en den Ka
naalweg, hetwelk thans wordt bebouwd.
De Burgemeester van Leidqn,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
LEIDEN, 12 April 1939. 2851
prijs: Jacob Bey, diploma: Joh. v. d. Bosch
en W. Stafleu.
Heeren: le prijs: A. Pauw; 2e prijs: A.
J. v. d. Kwakel; diploma, de heeren Ver-
plancken, J. Regeer en H. Bey.
Meisjes. Groep I: le prijs: Trientje Ver-
plancke; 2e pr.. Dikky Bey: Groep II: le
pr„ Maartje Verplancke. 2e pr„ Annie Ver-
plancke, eerv. verm. Lenie van Meurs;
Groep III: le pr.. Bep van Dissel, 2e pr.,
Rie Verplancke. eerv. verm.: Elsje Kukler
en Jannie van Hove: Groep IV: le pr.,
Nita Serlie, 2e pr.. M. Verder, eerv. verm.,
Greta Meyer en Jo van Vliet.
Dames: le pr„ Mej. K. J. Crama, 2e pr.,
mej. Linschoten. eerv. verm.: Mej. Hoog
kamer, mej. Klein en mej Beekman, eere-
prijs voor grootste haakwerk: mej. v. d.
Schaft.
Gisteravond omstreeks kwart voor
zeven is de 22-jarige B. S„ onderwijzer te
Oegstgeest, die komende van de Kaiser-
straat per fiets het Rapenburg wilde op
rijden. aangereden door een uit de tegen
overgestelde richting komende militaire
vrachtauto. De wielrijder kwam ten val
en liep een gecomplice"::'." breuk aan het
linkeronderbeen op. De Eerste Hulpdienst
vervoerde hem naar het Academisch Zie»
kenhuis.
