Duitschland vorstoort hot vreemde talen te leeren
groeiende herstel
Ons Kort Verhaal
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag IB Maarl 1939
De economische gevolgen van
den nieuwen Anschluss
Stempels voor elk doel
L. DEMMENIE Zn.
De Fransche Kamer over de
buitenlandsche politiek
Het. reisje naar
Napels
-.li 1 ei. Ook U hebt het vermogen
De verhouding
Nederland-Zuid-Amerika
Frankrijk moet één onmetelijke werkplaats
worden, zegt Daladier
DAGBLADRECLAME
Hier is het antivoord!
mife TT folftr* 1 oovf /\r\ rTiVjnl f rT a ninnA
(Van onzen financieelen medewerker).
Indien nog maar enkele maanden
geleden Duitsche troepen Tsjecho-
Slowakije zouden zijn binnengerukt,
zou zonder eenigen twijfel een hevige
paniek zich van de effecten- en goe
derenmarkten der wereld hebben
meester gemaakt en zouden waar
schijnlijk de voornaamste beurzen
van hoogerhand gesloten zijn. Dc on
verwachte capitulatie van Praag
heeft thans geen paniekstemming in
het leven geroepen. Men weet immers,
dat de wereld haar „beschermende"
hand van Versailles „kunstwerk" heeft
afgetrokken en Duitschland de vrije
hand in Midden-Europa heeft gela
ten: met blijkbare machteloosheid
slaat men de wijzigingen in Europa's
landkaart gade. Doch al is er dan ook
al van paniek geen sprake geweest,
omdat men voorloopig geen inter
nationale complicaties vreest, het
ranke sprietje van vertrouwen, dat
bezig was zich uit de aarde omhoog te
werken, is ruwweg vertrapt en dit kan
de economische en financieele wereld
waarlijk niet onverschillig laten. Men
hunkert reeds lang naar duidelijke
symptomen van vertrouwensherstel
hoe kunnen zij zich ontwikkelen, wan
neer elke zekerheid uit Europa's poli
tiek en geografisch leven is verdwe
nen?
Het valt dan ook te verwonderen, dat
als eerste reactie op de gebeurtenissen
rond Praag het officieel bezoek van den
Britschen Minister van Handel en de
Secretaris van het Departement van Over-
zeeschen Handel aan Berlijn is uitgesteld.
In plaats daarvan zal door hen zeer nauw
economisch contact worden gezocht met
Warschau en Moskou. De afvaardiging der
Britsche industrie, die reeds, met het doel
de politieke antitheses door economische
besprekingen te overbruggen, te Dussel-
dorp aan het onderhandelen is met de
Duitsche industrie, zal zonder eenigen
twijfel thans weinig tot concessies ge
neigd zijn.
Dat het hier overigens hard tegen
hard zou gaan, wordt reeds bewezen
door het feit, dat de Engelsche in
dustrie op het oogenblik op de Neder-
landsche markt practisch elk Duitsch
aanbod met 10 pet. onderbiedt.
Beperken wij ons tot de directe econo
mische en financieele gevolgen van den
nieuwen „Anschluss", dan staat het al wel
vast. dat Ceohië, Moravië en Slovakije
aoor een tol- en muntunie met Duitsch
land zullen worden verbonden. Dit betee-
kent in de eerste plaats, dat, na de over
dracht van de groote minerale rijkdom
men in het Sudetengebied, thans ook de
machtige industrieën van Cechië, de groote
Skoda-fabrieken. de hoogovens en staal
fabrieken. de chemische nijverheid. Bata,
enz., en de belangrijke landbouwdistricten
van Moravië en Slowakije binnen het be
reik van Göring's Vierjarenplan zullen
worden gebracht. Deze „Anschluss" is dus
voor Groot-Duitschland een aanzienlijk
grooter voordeel dan die van de „Ost-
mark" is geweest. Daarnaast zou een in
schakeling van Praag in het Duitsche
monetaire systeem groote consequenties
meebrengen. o.m. de verruiming der Duit
sche exportcapaciteit, de overneming van
het Cechische goud en daarmede een ver
betering der Duitsche deviezenpositie.
In hoeverre de „inlijving" invloed
zal uitoefenen op den Nederlandschen
handel, kan nog met geen benadering
worden vastgesteld, doch uit hoofde
van ons groot invoersaldo met Cecho-
Slowakije, zal een invoeging in de
clearing waarschijnlijk slechts een
gunstig effect kunnen sorteer en. Laat
ons in ieder geval hopen, dat inder
daad de Groot-Duitsche economische
en deviezenpositie thans zoodanig zal
worden versterkt, dat nu ook Duitsch-
land's landhonger in Europa is gestild.
De beurzen hebben, zooals gezegd, de
koude Praagsche douche zonder al te veel
rillingen over zich laten gaan, hoewel men
hier en daar toch wel „kippenvel heeft
gekregen. De berichten uit Midden-Europa
hebben in ieder geval alle andere berich
ten volkomen in de schaduw geplaatst,
doordat zij den grondslag van economie
en zakenleven hebben ondermijnd. Zoo
lang ten aanzien van de verdere bedoe-
ingen der plannen van Hitier geen groo
ter zekerheid is verkregen, zal thans van
een definitieve voortzetting van het her-
st"' geen sprake kunnen zijn. ook al
omdat de bewapening nu waarschijnlijk
nog grooter sommen zal opslokken dan
oorspronkelijk in de bedoeling heeft gele
gen. Overigens had de Amerikaansche
beurs reeds eerder teekenen van aarzeling
gegeven, die weliicht eenerzijds op reke
ning zijn te schrijven geweest van vage
angst ten aanzien van de situatie in
Europa, doch anderzijds ook van de vrees,
dat Roosevelt toch niet van zins is, zich
dcor het Congres bij zijn uitgavenpolitiek
de les te laten lezen, getuige het fpit, dat
hij staat op de aannrming der verworpen
150 millioen dollar extra voor werkver
schaffing. Ook het bericht, dat Chili van
plan was een uitvoerrecht op koper te
heffen, waardoor speciaal de Anaconda
Copper en in tweede instantie de Kenne-
cot Copper met hun groote Chileensche
belangen ïouden worden getroffen, heeft
in den aanvang deprimeerend gewerkt De
mogelijkheid van verwerping van het
voorstel door het Ohileensch parlement
heeft later een herstel in de koperwaar
den teweeggebracht.
NederlandZ. Amerika.
Van bijzonder belang ook voor onze
beurs was de Amcrikaansch-Braziliaan-
sche overeenkomst, waarbij Brazilië zich
bereid verklaart den dienst op zijn dollar-
leeningen (gedeeltelijk?) te hervatten
tegen de verleening van een Amerlkaansch
crediet van 120 millioen dollar. Feitelijk
betaalt dus de Amerikaansche bezitter
van Braziliaansche obligaties den her
stelden schuldendienst via een omweg uit
eigen zak Ofschoon dit geen bijzonder
fraaie positie is. dient men deze regeling
niettemin te bekijken van het gezichts
punt van Noord-Amerika's belangensfeer
ln Zuid-Amerika: zij is immers een klare
weerspiegeling van de pogingen der Ver-
eenigde Staten om de Duitsche economi
sche penetratie in Zuid-Amerika den wind
uit de zeilen te nemen. Tevens wordt wel
licht de mogelijkheid geschapen van een
regeling van Brazilië's dienst op de pond
en gulden-leening. Weliswaar kunnen en
willen wij Brazilië geen nieuw crediet ter
beschikking stellen, doch Nederland's
groot invoersaldo, dat voldoende is voor
de dekking van den dienst op het op f. 100
millioen geraamde Nederlandsche bezit
aan Braziliaansche obligaties, moet onze
autoriteiten in staat stellen, met groote
kracht haar eischen te stellen. Braziliaan
sche obligaties en in sympathie hiermede
ook Chileensche obligaties vertoonden dan
ook eveneens aan onze beurs een krachtig
herstel, dat later onder den Invloed der
algemeene beursstemming voor aarzeling
moest plaats maken.
Onze belangen in Zuid- en Midden-
Amerlka beperken zich niet tot het
bezit van fondsen. Men vergeet maar
al te vaak, dat wij door de Koninklijke
een zeer groot interesse hebben in de
ontwikkeling van dit werelddeel. Van
daar dat men met groote aandacht de
onderhandelingen dient te volgen,
welke thans in Mexico door den Ame
rikaan Richberg uit naam der bui-
tenlandsche petroleummaatschappijen
worden gevoerd voor een regeling In
zake de confiscatie der petroleum-
terreinen in dat land. Het is gebleken,
dat de Mexicaansdhe staat niet bij
machte is, naar behooren petroleum
uit de geconfisceerde eigendommen te
produceeren en dat zij geneigd is, om
tot een regeling te geraken, waarbij
mits U die talen leert op dezelfde wijze
waarop Gij Uw moedertaal hebt geleerd:
door luisteren en naspreken, De Lingua-
phone leert U met behulp van de gramo-
foon, in enkele maanden, een vreemde taal
vlot spreken en verstaan. U kunt een cursus
huren voor f. 5.50 per maand.
LÏNGUAPHONE, Amsterdam,
N.Z. Voorburgwal 112 N, Telefoon 31749.
1236 (Ingez. Med.)
het principe van staatseigendom zou
worden gehandhaafd. Een slagen dier
onderhandelingen zal ongetwijfeld
voor de Koninklijke een haussefactor
beteekenen. Inmiddels zit de maat
schappij niet stil: zij ontplooit groote
bedrijvigheid in Venezuela en Colum
bia en heeft te dien einde opnieuw een
f. 75 millioen leening moeten sluiten
op bijna dezelfde voorwaarden als de
jongste f 100 millioen leening, ditmaal
bij de Rijksfondsen.
De Rijksfondsen hebben hiermede een
deei van hun geldovervloed behoorlijk
kunnen beleggen. Te onzent blijft dit be-
leggings- en rentevraagstuk een grooten
invloed uitoefenen. Zoo komt de haast
onbeperkte macht der verzekeringscon
cerns op de kapitaalmarkt meer en meer
tot uiting: doordat zij niet aan een be
paalde rentemarge zijn gebonden, kunnen
zij haar invloedssfeer hoe langer hoe ver
der uitbreiden. Wij zien dit weer in de
overneming door de Algemeen Friesehe
van de Maatschappij voor Gemeentecre-
dlet, een tot dusver goed rendeerend con
cern, dat echter langzamerhand ook in
den knel der dalende rentemarge komt.
Hoeveel de Algemeene Friesehe het er aan
gelegen ligt, deze onderneming onder haar
zeggenschap te krijgen, blijkt wel uit het
schitterend aanbod aan aandeelhouders
van bijna 40 pet boven den huldigen
beurskoers. Het zal bij deze transactie zeer
zeker niet blijven: ongetwijfeld zullen
meerdere soortgelijke „concentraties" vol
gen. Of deze beweging in het belang Ls
van onze kapitaalmarkt, zal eigenlijk eerst
blijken, wanneer eerlang de rentestand
weer op een hooger peil is gekomen.
Een belangrijke gebeurtenis op onze
kapitaalmarkt is de emissie geweest van
de 4 pet. Can. 4 millioen dollar leening
van Montreal, omdat hier een proef wordt
genomen met het zgn. „tender"-systeem,
waarbij inschrijvingen worden verzocht
tegen een niet vastgestelde!) koers en
slechts een minimumkoers. (ditmaal ca.
113/8 pet.) wordt vastgelegd. Men tracht
hiermede het groote euvel van majoree
ring en premiejagen te vermijden. Een
zeer lofwaardige poging dus, waarvan het
succes echter niet naar het resultaat van
deze eene uitgifte kan worden beoordeeld.
(Nadruk verboden).
Kantoorboekhandel
HAARL.STRAAT 169 - TEL. 1400
1240
(Ingez. Med.)
Gistermiddag heeft de Fransche kamer
een begin gemaakt met de debatten over
de buitenlandsche politiek. De communist
Pérl betoogde, dat de gebeurtenissen een
wreede weerlegging vormen van een zekere
politiek. In drie dagen is opnieuw een land
van de wereldkaart verdwenen. De minister
van buitenlandsche zaken heeft na Miin-
chen een politiek van laten-varen gevoerd
Iedere versterking van Duitschland's macht
doet de Italiaansche eischen toenemen. Gij
wilt ons. aldus Péri tot de regeering, nieuwe
volmachten vragen. Wij zullen u die niet
toestaan (applaus bij communisten en socia
listen).
Grat. van de republikeinsche federatie,
betoogde, dat Polen en Roemenië thans om
hur) rijkdommen buitengewoon bedreigd
worden. Evenzoo Frankrijk, want Frankrijk's
leger is het eenige, dat in staat is de doel
einden van Hitier den weg te versperren.
Wij zijn in staat zegevierend een IJuitschen
en Itallaanschen aanval te weerstaan, hoe
plotseling die aanval ook moge zijn. Grat
betreurde het socialistische voorstel tot het
houden van een internationale conferentie.
Hitler's geweldpleging heeft die illusies ver
stoord.
Oud-minister Frossard van de rep. soc
unie. verklaarde dat Frankrijk tegenover de
gebeurtenissen een beeld van eenheid moet
vertoonen. Hij vroeg zich af, welke belofte
Duitschland Italië heeft gegeven om Mus
solini te kalmeeren naar aanleiding der ge
beurtenissen, die voor hem „even zoovele
nederlagen" zijn geweest. Gaat Italië nu dc
rekening presenteeren? Ik wil hopen, dat
Frankrijk „neen" zal zeggen. Hli drong er
bij Daladier op aan het initiatief te nemen
voor een groote nationale concentratie,
welke alleen tot heil van het land kan strek
ken. Men kan niet met de eene helft van
Frankrijk tegen de andere helft regeeren
(Algemeen applaus).
Ybarnégary (Fransche sociale partij)
constateerde de geweldige reactie op de ge
beurtenissen der laatste dagen. „Tsjecho-
Slowakije is niet het eenige lijk. De politiek
van München en de overeenkomsten van
Parijs waren dood. toen Hitier op zijn hal
kon verscheen. Wat gebeurd is. is overigens
niet te wijten aan Daladier. Wie zou kun
nen steunen op een politiek, welke geba
seerd is op het woord van Duitschland? Om
den vrede te kunnen waarborgen, moet men
sterk zijn. Er zijn voorstanders van een
vrede tot eiken prijs, een vrede der ergste
lafheid. Men zou Duitschland de handen
vrij laten naar het Oosten en zich richten
naar de vrije zeeën, de zeeën van het rijk
Men moet de illusie opgeven, dat Duitsch
land zijn koers zal laten varen, daar zich
reeds een nieuwe manoeuvre afteekent.
Het is zaak „neen" te zeggen tegen Italië,
wanneer dit bij zijn politiek van de spil
blijft, doch men dient nochtans geen enkele
kans voorbij te laten gaan, hoe gering ook,
voor een „politieken terugkeer" van Italië.
Het woord was hierna aan Léon Blum,
den socialistischen leider. Wij staan tegen
over een terugtred van de beschaving, zoo
zeide hij. Als Bohemen stom blijft, waartoe
het gedwongen werd, zooals Elzas-Lotharin-
door J. P. BALJÉ.
Ik moet eerlijk bekennen, dat ik wel wat
verrast was. toen mijn al wat oudere vriend
Torenburg mij het voorstel deed. met hem
een reisje te maken. Ik had hem jaren ge
leden leeren kennen in het café waar ik vrij
regelmatig een partijtje biljart placht te
spelen en waar ik in hem een prettigen
tegenstander van ongeveer gelijke kracht
gevonden had.
Torenburg was een kalm evenwichtig
mensch. al eenigszins op jaren: zoo iemand
die er muurvaste gewoonten op nahield,
waar hij niet van afweek. Zoolang ik hem
kende bracht hij zijn vacanties altijd in een
badplaatsje aan de Noordzeekust door en
ik was dan ook werkelijk verbaasd, toen hij
blijkbaar naar aanleiding van mijn enthou
siaste vacantieplannen, plotseling, zij het
dan ook na eenige aarzeling en kennelijk
verlegen, met het voorstel kwam:
..Laten we samen een reisje naar Napels
maken".
Ik keek hem een beetje onthutst aan. We
waren belden vrijgezel en in zooverre was
zijn plan dus heel goed voor verwezenlij
king vatbaar. Maar Napelsdat was een
dertig of meer uren sporen van Amsterdam
en dat zou alleen aan reisgeld al een bom
duiten kosten! Ik opperde dan ook voor
zichtig een bezwaar in die richting, maar
htj praatte daar luchtig overheen.
Och kom. zoo geweldig duur ls het niet.
Van de Italiaansche grens af krijg je een
flinke reductie en het leven is in Italië
niet zoo duur met de goedkoope touristen-
lires. Ik zou het erg leuk vinden, als je met
me meeging.
Hoe kom je er zoo plotseling op?" vroeg
ik. ..Ik wist niet. dat je ooit buitenlandsche
reisjes maakte".
Hij kree? een kleur en haalde toen
Lichtjes de schouders op.
Vroeger deed ik het wel eens", gaf hij
te kennen en een jaar of vijfentwintig
geleden ben ik eens naar Napels geweest.
Ik zou het graag weer eens terugzien".
Hoe langer we er over praatten, hoe aan-
rekkelijker ik zijn Dlan vond. Er waren
financieele bezwaren maar aan den an
deren kant leek het me een buitengewoon
mooie reis. Napels.de naam alleen had
al een fascineerenden Invloed op me. ik
|zou Napels kunnen zien. het romantische
Italië, de Vesuvius. Pompei. Sorrento. Capri
de Blauwe GrotHoeveel dichters had
den dat alles al niet met gloedvolle woor
den bezongen? Dat met eigen oogen te
kunnen aanschouwen leek me opeens het
heerlijkste, dat er bestond.
„Reken eens uit. wat het me kosten kan",
zei ik nog voorzichtig. ,en als het niet al
te erg ls, ga lk met je mee".
We sloegen aan het rekenen en het slot
was. dat we beiden met een rood hoofd
van opwinding klonken op ons aanstaand
reisje naar het zonnige zuiden.
Napels, stad van de schrilste contrasten,
wondermooi gelegen aan de Golf van Na
pels, waar de voornaamste hotels van de
Vla Partenope het uitzicht op boden en
waar vlakbij het schilderachtigste, maar
tegelijk ook armoedigste stadsdeel, dat men
zich bedenken kan, Santa Lucia, gelegen
is, Napels dat van den Vomero bezien één
der mooiste en heerlijkste steden van
Europa schijnt, maar dat. als men de ste-
gln en sloppen doorkruist, waar éénkamer
woningen voor groote gezinnen de gruwe
lijke ellende en armoede niet kunnen ver
bergen, zoo heel anders blijkt te zijn, wij
zagen het in onze vacantiedagen en wij
bewonderden zijn smartelijke schoonheid.
Wij bekeken de winkels ln de Vla Roma
en de Corso Vittorio Emanuele. genoten
van het pittoreske havenleven, slenterden
langs de voorname Via Caraccioio zagen de
ellende van mensch en dier in de kronke
lige Slopjes, waar de zon moeite had om
door te dringen.
Wü zagen de citroenen bij duizenden
bloeien in Sorrento, droomden tusschen de
ruïnes van pompei van het roemrijke ver
leden, aanschouwden met ontzag de
gloeiende lava van den Vesuvius.
Torenburg ontpopte zich in die dagen als
een rustelooze zwerver. „Vijfentwintig jaar
is het geleden", zei hij met glinsterende
oogen. en lk herinner me alles als den dag
van gisteren Hier liggen mijn mooiste her
inneringen". Peinzend keek hij naar de zee
die hier werkelijk blauw scheen. En de
glans in zijn oogen scheen dieper te wor
den, toen hii zei„En morgen gaan we naar
Capri. Je zal eens zien. jongen, wat een
heerlijk eiland dat is".
Een boot van de S.P.A.N. bracht ons
naar het eiland Capri. Torenburg had er
niets te veel van gezegd. Hier had de
natuur het volmaakte geschapen. De Blau
we Grot leek meer een sprookje dan wer
kelijkheid. Ik had oogen te kort. om al die
schoonheid in me op te nemen.
Mijn oude vriend Torenburg echter was
onrustig. Ik betrapte hem er op. dat hij
minder naar de prachtige natuur, dan naar
de bewoners van het eiland keek. Zoo nu
en dan knoopte hij een praatje aan en ik
stelde met verwondering vast. dat hij vrij
aardig Itaüaansch scheen te spreken.
„De oude Sparado is gestorvenmerkte
hii spijtig op. hü was een schilderachtige
figuur hier od Capri".
Maar dat was loch niet de oorzaak van
zün onrust. Eén keer verontschuldigde hij
zich en stapte een klein, onooglijk huisje
binnen. Hij kwam er enkele minuten later
kennelijk teleurgesteld uit. Zonder een
woord te spreken, liep hij naast me
verder.
Tegen den tijd, dat onze boot weer naar
Napels terug zou varen dronken we een
verversching aan de Marina Grande. Een
oud blinde bedelares zeurde hardnekkig om
een aalmoes. Ik drukte haar een paar lire
ln de hand en toen lk me weer met een
opmerking over het eeuwige bedelen ln
Italië tot mijn vriend wilde wenden, bleven
de woorden mil ln de keel steken. Doods
bleek staarde hij naar de vrouw die zich on
zeker tastend verwijderde. Hst glas, dat hij
ln de hand hield, trilde, zoodat de inhoud
over het tafeltje spatte,
„Torenburg!" riep lk, „wat heb je? Voel
je je onwel?"
Het duurde even, voor hij zich hersteld
had. Hti forceerde zich tot een vagen glim
lach en schudde het hoofd. ..Het is al
over", zei hij. „dank je". Verder liet hl) zich
niet uit.
Onze terugtocht werd door dit incidentje
beïnvloed. De ware stemming ontbrak. En
toen we in Napels terugkwamen trok hij
zich een uurtje op zijn kamer terug.
's Avonds, op ons hotelterras aan de Via
Partenope. vertelde hij. Een strijkje speelde
een sentimenteel lied, het was een stille,
zwoele avond. Torenburg was ln een zon
derling weeke stemming.
„Het was niet goed. dat ik hierheen ben
gekomen", begon hij en zijn stem leek me
veel ouder toe plotseling. Het is beter, het
verleden dood te laten. De werkelijkheid
brengt slechts teleurstelling".
Vragend keek ik hem aan.
Langzaam haalde hij zijn portefeuille te
voorschijn. En hli toonde me een oude foto.
,Op Capri genomen, vijf en twintig jaar
geleden", zei hij. Ik heb er enkele maan
den gewoond".
Torenburg was er duidelijk op te herken
nen. En naast hem stond een meisje. Ze
keek gelukkig lachend naar hem op. Ze
was mooi, zooals een donkere Italiaansche
mooi kan zltn Torenburg had zijn arm om
haar middel geslagen.
Margherita!zei Torenburg. ,Ik wilde
haar zoo graag nog eens terugzien. En ik
zag haar terug, vanmiddag. aan de Marina
Grande. Zli was de blinde bedelares die 111
een aalmoes gaf
Nadruk verboden.
Auteursrecht voorbehouden.
gen stom moest blijven, dan moet hier een
protest weerklinken tegen de rechtsschen-
ding, gelijk te Bordeaux weerklonk, toen
Elzas-Lotharingen door Duitschland werd
geannexeerd. (Applaus op alle banken, de
socialisten verheffen zich van hun zetels).
Er zijn illusies, waarvan men afstand moet
doen dat de opofferingen van Frankrijk
een tegenprestatie van de zijde der dictato
ren ten gevolge zouden hebben, dat men de
beide dictatoren tegenover elkaar kan stel
len. dat men op het imperium kan terug
vallen. Toen gij, aldus Blum tot de regee
ring, met Franco de beraadslagingen be
gonnen zijt, ging de overwinning op Praag
uw pogingen. Franco van de dictatoren los
te maken, bedreigen. De bezetting van Praag
heeft haar weerslag op Italië en Spanje en
in de Middellandsche Zee. Gij hebt bij de
dictatoren de gedachte versterkt, dat Frank
rijk onbewogen zal toezien bij de verove
ring van Midden-Europa. Gij hebt dat niet
gezegd, neen, gij hebt het tegendeel gezegd,
maar bij de officieele besprekingen zijn
officieuze besprekingen gekomen!
Sedert München zijn wij overwonnenen ge
bleven. Het was mogelijk geweest den vrede
te organiseeren en de krachten der demo
cratie te hergroepeeren. De regeering heeft
dit niet gedaan. In verband met de gebeur
tenissen in Tsjecho-Slowakije vroeg Blum
de realiteiten recht in de oogen te zien en
de besprekingen tot organisatie van den
vrede te voeren zoodra de omstandigheden
zulks mogelijk maken. Maar, aldus Blum tot
de regeering, gij meent een soort van staat
van beleg in het leven te kunnen roepen.
Meent ge dat het nu de tijd is het land in
dieper verdeeldheid te storten en dat niet
na een succes, maar na de afschuwelijkste
nederlaag? Gij vergist U. Heil ligt slechts In
nationale eenheid.
Hierna kwam minister-president Daladier
aan het woord.
DE REDE VAN DEN MINISTER
PRESIDENT.
Daladier zeide:
„Ik ben vast voornemens wat lk ge
daan heb voort te zetten, zelfs wan
neer gij aan dat woord hecht te ver
scherpen, opdat Frankrijk één onmete
lijke werkplaats zal worden: dat ls het
eenige middel om den vrede te redden."
Wanneer ik het gevoel had, dat mijn
aftreden nuttig zou zijn voor het land,
aldus Daladier, zou ik niemand de zorg
gelaten hebben mij dien raad te geven.
Door aan te blijven, handel ik in over
eenstemming met ontelbare betuigin
gen van sympathie van het Fransche
volk. Ik wacht er op, dat gij mij omver
zult werpen wanneer gij dat ten
minste kunt!"
Vervolgens kondigde Daladier de In
diening van het wetsontwerp houden
de volmachten aan: Ik wil Frankrijk's
kracht doen toenemen en de vrijheid
hebben de maatregelen, welke ik nuttig
oordeel, met een maximum-snelheid te
nemen. Ik aarzel niet te zeggen, dat,
tegenover de gevaren, de democratie
moet ophouden het regime der tegen
spraken te zijn om het regime te wor
den van de vrije eenheid van alle Fran-
schen. De regeering vraagt speciale vol
machten, welke ons nog in staat kun
nen stellen het heil des lands te verze
keren.
Overgaande tot het probleem van de
eischen van derde mogendheden, ver
klaarde Daladier opnieuw: „Wij zullen
niets, wat het ook zij, noch door geweld,
noch door bedreiging, geen enkel van
onze rechten, geen duimbreed van ons
rijk afstaan. Omdat wij vredelievend
zijn, zijn wij van nu af aan vastbeslo
ten alles ondergeschikt te maken aan
den dienst van een vaderland, dat ons
tot vrije mannen maakte."
Cé oncentreer op het krachtigste
reclame-middel
1. St. Eustatius behoort tot de Nederland
sche koloniën in West Indië. Het is een
van de drie tot Oura^ao behoorende
Bovenwindsche eilanden.
2. De gouverneur-generaal van Ned. O06t-
Indië wordt voor 5 jaar benoemd.
3 Thorbecke leefde van 1798 tot 1872. HU
was leider der liberalen en verschillende
malen minister.
Groen van Prinsterer leefde van 1801
tot 1876. Hii was leider der AntiRevo-
lutionnairen.
Abraham Kuyper werd in 1837 geboren
en overleed in 1913. Hii was een voor
grootste f iguren. die de A.R. partil ooij
heeft gehad. Meerdere malen was mj
minister Hii was leider van de
die z'.ch ;n 1886 onder den naam Doce
rende afscheidde.
2—3
