K1DSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 16 Maart 1939
De opleiding van onze stuurlieden
PARLEMENTAIR OVERZICHT
rè'
DE VUURSLAG
Een positieve achteruitgang
Betere vooropleiding
eerste eisch
FAILLISSEMENTEN
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
HOEST
FAMEL
W
X.
„Er moet wat op gevonden worden,
maar het gaat zoo verkeerd! Het ge
halte der jonge stuurlieden gaat zicht
baar achteruit!" verklaarde één dezer
dagen een der bekendste Nederland-
sche koopvaardijkapiteins.
Nu is het moeilijk vast te stellen wat
verstaan moet worden onder het „ge
halte" der stuurlieden, doch we kunnen,
de klip van het definieeren van dit be
grip omzeilende, toch wel aannemen,
dat deze gezagvoerder bedoelde, dat de
jonge stuurlieden van thans niet meer
geheel berekend zijn voor hun taak. in
ieder geval niet meer aan alle eischen,
welke men aan een eerste klas stuur
man moet stellen, voldoen.
Deze uitlating zou weinig beteekenls heb
ben, wanneer ze slechts door dien eenen
gezagvoerder naar voren werd gebracht.
Doch uitlatingen van andere kapiteins en
oudere stuurlieden wijzen er eveneens op.
dat het niet heelemaal in orde is met de
opleiding van thans. Bovendien wijzen ook
andere feiten hierop.
Zoo heeft de directie der „Rotterdamsche
Lloyd" eenigen tijd geleden getracht een
zeilschoolschip in de vaart te brengen in
samenwerking met andere scheepvaart
maatschappijen. Het bleef bij een poging,
doch het opperen van het plan spreekt reeds
voor zich.
De voorzitter van de Examencommissie
voor Stuurlieden en de Inspecteur-Generaal
voor de Scheepvaart hebben verklaard,
dat zij krachtens hun ervaringen konden
vaststellen, dat gesproken kan worden van
een positieven achteruitgang!
Indien dus verandering van de oplei
ding van de Nederlandsclie stuurlieden
noodzakelijk is, komt reeds dadelijk de
groote vraag naar voren: in welke oplei
ding de theoretische of de practische?
D. w.z. is verandering in het zeevaartkun
dig onderwijs noodzakelijk of deugt de op
leiding van stuurmansleerlingen aan boord
der koopvaardijschepen gedurende het
jaar verplichten vaartljd niet?
Het theoretische onderwijs voor de
stuurlieden is verdeeld in twee afdeelingen.
Jongens, die een vooropleiding hebben,
welke gelijk staat met het einddiploma
eener driejarige HB.S., kunnen worden
geplaatst in de z.g. B.S.-afdeellng. Zij, die
een opleiding hebben, gelijkstaande met
of aan één klas H.BB., komen in de A.S.-
afdeeling. Het eindexamen van de B S -
afdeeling is zwaarder en uitgebreider dan
dat van de andere afdeeling.
De examenresultaten.
Nu blijkt volgens het officieele verslag
van de (Rijksi eindexamens dat in 1938
voor het B-S.-diploma 122 candldaten
examen deden. Daarvan slaagden 92. Dus
30 of bijna 25 pet. zakten. Van die dertig
verwierven nog 14 het eenvoudiger A.S.-
diploma. De anderen, dus 16, kregen niets.
Dat aantal is. hoewel niet gering, toch nog
betrekkelijk klein.
Een ander beeld geven echter de cijfers
betreffende het A.S.-diploma Van de 68
jongens slaagden slechts 36, dus Iets min
der dan de helft kreeg geen diploma! Deze
resultaten zijn bedroevend. En te meer. als
men bedenkt, dat het gemiddelde cijfer,
dat men bij het eindexamen moet beha
len (5Vi> nog betrekkelijk laag is, ook al
omdat bij het berekenen van dat ge
middelde cijfer voor een vak het rapport
cijfer ook meetelt! Zoodoende kan men
gerust aannemen, dat bij die 36 geslaag
den minstens 6 waren, die met de hakken
over de sloot waren gekomen!
Rest dus dertig van de achtenzestig
jongens, die met behoorlijke cijfers het
einde van hun theoretische vooropleiding
haalden
Het zal ieder duidelijk zijn na deze
cijferbewijzen, dat er iets aan het zee
vaartkundig onderwijs hapert. De
groote moeilijkheid is nu uit te vin
den, wat er hapert. Zijn de examen-
eischen te zwaar, is de cursusduur te
kort, is het onderwijs niet goed of ligt
het aan de vooropleiding?
De examen-eischen zijn ontstaan door
en uit de practijk. het onderwijs is in ons
land uitstekend, dat wordt van deskun
dige zijde erkend. Rest dus de cursus
duur en de vóór-opleiding.
Een andere aanwijzing in deze richting
geeft bovendien het reeds genoemd ver
slag. Want daarin worden de opmerkingen
gemaakt, dat de eindexamen-candidaten
over het algemeen vele ernstige taalfouten
maakten, de toepassing van de logarith-
men veel te wenschen overliet en vele
fouten door gebrek aan begrip waren
ontstaan.
Hetzelfde rapport wijst echter ook nog
ergens anders op, n.l. op de behaalde
resultaten der verschillende scholen. Van
de zeevaartscholen, waarvan candldaten
examen doen voor het A.S.-diploma be
haalden de twee Noordelijke scholen, die
te Groningen en Delfzijl, de beste resul
taten.
Te Delfzijl deden 11 candidaten examen,
één trok zich terug, van de overige tien
slaagden er acht. Te Groningen slaagden
er 7 van de 9.
Te Den Helder slaagden 12 van de 22, te
Scheveningen 6 van de 15 en te Terschel
ling 3 van de 11 leerlingen!
Onvoldoende vooropleiding.
Wij hebben verschillende deskundigen op
zeevaartkundig onderwijsgebied naar hun
meening over deze kwestie gevraagd.
Bijna algemeen was men van meening,
dat de slechte resultaten, die bereikt wor
den met de examens en de klacli'en van de
gezagvoerders en stuurlieden betreffende
de onvoldoende theoretische kennis der
stuurmansleerlingen, in hoofdzaak geweten
moet worden aan de onvoldoende voorop
leiding.
Tot nu toe was het voor toelating tot de
AS.-afdeeling voldoende, dat de leerling op
de H.B.S. was overgegaan van de eerste
naar de tweede klasse, terwijl ook genoe
gen genomen werd mei hot bewijs van het
hoofd eener U.L.O.-school, dat de leerling
een algemeene kennis bezat, gelijkstaande
met den tot de tweede klasse toegelaten
H.B.S.'er.
Thans is echter bepaald, dat twee klas
sen H B S. met goed gevolg doorloopen
moeten zijn.
„Hiermede is reeds een stap in de goede
richting gedaan", aldus één onzer zegslie
den. „Maar m.i. kan eerst dan van een
goede opleiding worden gesproken wanneer
driejarige H.B.S. wordt vereischt.
Nu krijgen we dikwijls leerlingen, die
geen doorzettingsvermogen genoeg hadden
om drie klassen der H.B.S. te doorloopen,
die na eén jaar het bijltje er al bij neer
legden. En juist volharding is één der eer
ste eisohen. die we aan de stuurlieden moe
ten stellen!"
Men moet trouwens ook niet vergeten,
dat de Jongens, die naar zee willen, in het
algemeen geen studie-koppen zijn. Die
heeft de koopvaardij trouwens ook niet
noodig.
Wat onze koapvaardijvloot noodig heeft
zijn flinke zeelui, die hun theorie vol
doende beheerschen, maar die in de
eerste plaats op de practijk zijn inge
schoten.
Dat wil natuurlijk absoluut niet zeggen,
dat de domme jongens op de zeevaartscho
len wel mee kunnen komen, Integendeel,
men moet over een gezond verstand be
schikken. wil men het uitgebreide en ta
melijk zware programma der zeevaartschool
kunnen vólgen.
De voorbereidingsklassen.
Een andere kwestie is die der vóórklas
sen der zeevaartscholen. Deze aanvullings
klassen hebben de bedoeling jongens, die
niet voldoende vooropleiding hebben, een
beetje bij te spijkeren. Zeer zeker werkt
deze methode funest, daar men daardoor
jongens op de scholen krijgt, die zelfs de
eerste klasse der H.B.S. niet konden door
loopen met goed resultaat, hetzij door on
wil of gebrek aan doorzettingsvermogen,
hetzij door gebrek aan verstandelijke ver
mogens. Deze Jongens zullen later niet
kunnen opgroeien tot bekwame stuurlieden
aan wie een uiterst verantwoordelijke taak
is toevertrouwd!
De Instelling van deze voorbereidings
klassen is in hoofdzaak een gevolg van de
dreigende opheffing van zeevaartscholen,
die niet over een voldoende aantal leerlin
gen op de cursussen beschikken. Het
spreekt van zelf, dat de directeuren dezer
scholen steeds hun uiterste best doen, het
vereischte aantal leerlingen op school te
krijgen. Doch dat mag niet tot gevolg heb
ben, dat de Nederlandsche koopvaardij
daardoor wordt benadeeld!
Resumeerende komen we dus tot de
conclusie, dat verbetering in de theore
tische opleiding der as. stuurlieden
reeds wordt verkregen door de op han
den zijnde verzwaring der toelatings-
eischen voor den cursus A.S. Deze ver
zwaring zal reeds tot resultaat hebben,
dat verschillende elementen, die niet
op de zeevaartscholen thuis hooren en
ook niet bij de koopvaardij, dus de
slappe broeders, verdwijnen.
Bovendien is de kans groot, dat flinke
jongens, die de twee klassen doorloopen,
besluiten eerst ook de derde klasse der H.
B S. af te loopen om dan de BB.-opleiding
te gaan volgen, die vooral in tijden van
groot aanbod van werkkrachten, voordee-
len biedt boven de A.S.-opleldlng.
Er is echter nog meer over de opleiding
der stuurlieden te vertellen. Want niet al
leen worden klachten gehoord over de
theoretische opleiding, ook de practische
laat veel te wenschen over. In verband
hiermede is eenigen tijd geleden in ons
land een vereeniging opgelicht, die zich
ten doel stelt te geraken tot het in bedrijf
stellen van een zeilschoolschip.
Deze kwestie zullen we in een volgend
artikel behandelen.
14 Maart is gehomologeerd het door Eugene
van der Schoot, bloembollenhandelaar te Hille-
gom. aangeboden en door de schuldeischers ter
vergadering van 11 Febr. aangenomen accoord,
welke vergadering gehouden wer<J. naar aan
leiding van het door v. d. Schoot voornoemd
gedaan verzoek tot surceance van betaling.
Opgeheven wegens gebrek aan actief: J. Wes-
selius, Leiden.
GEBOREN:
Johannes Jacobus z. van J. A. Dieben en A.
v. d. Meer Bertha d. van L. J. v. d. Berg en
R v. Leeuwen Klaas z. van J. G. Horsman en
D Janse Cornells Joannes z. van G. J. Hof
man en J. C. v. d. Mark Pieternella Cornelia
d. van J. G. v. Vliet en A. C. Hogeboom
Martinus Cornells Josephus z. van Q. Zand
wijk en J. C. v. Nierop Thomas Johannes
Cornells z. van H. W. G. v. Urk en C. P.
Ruigrok Wilhelmina Theodora Maria Adriana
d. vap W. M. v. d. Meer en A. C. Steenvoorden.
ONDERTROUWD:
H. Otto Jm. 26 jaar en E. Boehmer Jd. 25 J.
GEHUWD:
J. Brugman jm. en W. M. Louwrler Jd.
H. Brussee jm. en C. H. v. Dufjn jd. A.
Burgerjon jm. en P. J. Bloemendal jd. M. C.
D. Buysen Jm. en H. J. Meijers jd. G. Fas-
seur jm. en A. H. Zonderop jd. W. Monfils
jm. en J. Gressie jd. W. du Mortier jm. en
M. A. Kikkert jd. J. H. Onos Jm. en M. F.
Kukler jd. M. Onvlee jm. en L. F. M.
Honsbeek jd. A. L. F. Voss jm. en M. Roth Jd.
H. H. de Vries jm. en R. Knaus Jd. E. Wil-
lemse jm. en M. W. Mader jd.
OVERLEDEN:
G. v. Groenewoud m. 83 jaar M. Baak z.
13 Jaar G. v. Lammeren z. 2 jaar M.
Turfhout hsvr. van H. Hoogkamer 68 jaar
S. M. Lolkes de Beer hsvr. van H. P. J. Buljten-
dorp 67 jaar J. Faber m. 85 jaar J. Groot
Huize m. 65 jaar J. J. v. Ejjk m. 62 jaar.
Eerste Kamer.
ECONOMISCHE ZAKEN EN
LANDBOUWCRISISFONDS.
(Van onzen parlementairen medewerketl.
Half Maart: en de Senaat ziet nog dam
pende begrootings-schotels op tafel staan.
Economische Zaken en Landbouwcrisis-
fonds; dat zijn kanjers voqr debat.
Intusschen
de schotels dampen wel, maarze zijn
opgewarmd. Aan „de overzijde van 't Bin
nenhof" is er al van gesmuld. En opge
warmde schotels zijn nooit „je dat." Aan
onze gewoonte bij deze discussies getrouw
zullen wij de sprekers slechts kort behan
delen, en straks alleen de rede des Minis
ters wat uitvoeriger vermelden.
Trouwens, er Is geen enkele reden voor
uitvoerigheid, want wanneer ooit het ver
maarde woord van Minister Heemskerk, dat
er „herhaald wordt wat al herhaaldelijk
herhaald is", werd bevestigd, dan bij dit
debat. Het waren letterlijk allemaal oude
paardjes, die van stal werden gehaald.
Waarom het wel noodig was, dat ook bij
deze begrooting verschillende sprekers de
uit-den-treure herhaalde opmerkingen over
de werkloosheid en de werkloosheids-poli
tiek gingen verkondigen, nadat die pas wa
ren behandeld bij Sociale Zaken, begrij
pen wij niet. Wfj weten nu toch waarlijk
wei. dat, gelijk de heer de la Bella uiteen
zette, de sociaal-democraten ontevreden
zijn over de huns inziens onvoldoende be
strijding der werkloosheid; we hebben al
zoo tallooze malen het Plan van den Arbeid
hooren aanbevelen, mitsgaders de noodza
kelijkheid van een krachtige industrialisa
tie van ons land hooren betoogen. En over
drijven wij, wanneer wij verklaren, dat al
ontelbare malen de landbouw-maatregelen
zijn bepleit, die verschillende sprekers (Van
der Voorst van Voorst, Hiemstra. Van Rap-
pard) te berde brachten? Wij denken er
niet aan het belang er van te ontkennen
integendeel maar als object van parle
mentair debat zijn ze verouderd, evenals de
opmerkingen tegen een te groote reglemen
teering van het bedrijfsleven en tegen een
politiek die zich beweegt in de richting van
autarkie, welke de heer Heldring ten beste
gaf; dit jongste lid is aardig bezig het
meest-sprekende lid te worden!
Dat in deze omstandigheden ook het
plan-Westhoff meer op de proppen kwam,
wien zal het verbazen?
De heer Van Voorst tot Voorst vond uit
voering er van voor land- en tuinbouw
prachtig, maar de heer Hiemstra was er
lang zoo geestdriftig niet over, al hield hij
een pleidooi voor de kleine boeren en voor
krachtiger steun aan den tuinbouw. In dit
tableau ontbraken natuurlijk ook de land
arbeiders niet, voor wie opnieuw de vast
stelling van hiinlmum-loonen werd ge
vraagd.
Tegen de toepassing der Bedrijfsvergun-
nings-wet heeft prof. Kranenburg ernstige
VOOR VRIJDAG 17 MAART.
Hilversum I, 1875 en 301,5 M. 8,00 VARA
10,00 VPRO 10,20 VARA 12,00 AVRO
4,00 VARA 7.30 VPRO 9,00 VARA
10,40 VPRO 11.00—12.00 VARA 8.00 Gra
mofoonmuziek. (Om 8.16 Berichten) 10,00
Morgenwijding 10,20 Declamatie 10,40
Zang, plano en gramofoonmuziek 11,10 Ver
volg declamatie 11.30 Orgelspel 12.00
AVRO-Aeollan-orkest <opn.). (ca. 12,15 Berich
ten» 12,30 Orgelspel 12,45 Gramofoon-
muziek 1.00 AVRO-Amusementsorkest
1,45 Zang met pianobegeleiding 2.05 Piano
voordracht 2,30 Radiotooneel 3,00 De
Palladlans en gramofoonmuziek 4,005,00
Gramofoonmuziek 5,05 Voor de kinderen
5.30 Gramofoonmuziek 6,00 VARA-orkest
6,28 Berichten 6,30 Litteraraire causerie
6,50 Gramofoonmuziek 7.00 VARA-Kalender
7.05 Causerie „De gemeente en het onder
wijs" 7,23 Berichten ANP 7.30 Berichten
7,35 Causerie ..Levenswaarden in het heden"
8,00 Viool en piano 8.30 Causerie „Het
leven in Indlë 9,00 Souvenirorkest 9,30
Declamatie 9.45 Esmeralda 10,30 Berichten
ANP 10,40 Avondwijding 11,00 Gramo
foonmuziek 11,30 Jazzmuziek (gr.pl.) 11,55
12,00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II, 415.5 M. Algemeen Programma
verzorgd door de KRO 8,009,15 Gramofoon
muziek. <ca. 8,15 Berichten) 10,00 Gramo
foonmuziek 11,30 Bijbelsche causerie 12,00
Berichten 12,15 Gramofoonmuziek 12,30
Paul Wijnappel's strijkensemble 1,00 Gramo
foonmuziek 1,30 Vervolg concert 2,00 Or
gelconcert en gramofoonmuziek 3,00 Gramo
foonmuziek 3,30 Zang met pianobegeleiding
VERKOUDHEID
BRONCHITIS
Sedert meer dan 30 jaar wordt
Siroop Famel door doktoren
gewaardeerd als een betrouw
baar geneesmiddel ter bestrij
ding van aandoeningen der
ademhalingsorganen
SIROOP
Kleine flacon f 1.15 Groote flacon f 1.90
1882
(Ingez. Med.)
bezwaren doen hooren. Die toepassing is
zoo onvoldoende en het beroep werkt zoo
slecht, dat de uitdrukking „knechting van
het bedrijfsleven" volgens den hoogleeraar
niet overdreven meer mag worden genoemd
Ook vroeg hij, in het belang van den mid
denstand, maatregelen om de groote na
deel en van warenhuizen te ondervangen:
hij vergeleek deze met de wilde bussen in
haar verlrouding tot de spoorwegen.
Ten bate van een goede en richtige na
tuurbescherming heeft de heer Janssen een
goed woord gesproken.
—3,45 Gramofoonmuziek 4,15 KRO-Mel#»
disten en solist 5.00 Gramofbonmu2Iek
5,15 KRO-orkest 6,00 Land- en tuinbouw-
causerie 6,20 Vervolg concert, (ca. 6,30 Be
richten) 7,00 Berichten 7,15 „Op nieuwe
wegen bij de werkloosheidsbestrijding", cause
rie 7.35 Gramofoonmuziek 8.00 Berichten
ANP 8,15 Het Rotterdamsch Philhaimonlsch
orkest en solisten 9,15 Gramofoonmuziek
9.30 KRO-orkest 10,00 KRO-Melodisten en
solist 10,30 Berichten ANP 10,40 KRO-
Bovs en solist 11,00—12,00 Gramofoonmuziek.
Droitwich 1500 M 11,40—11,50 Gramo
foonmuziek 12,10 Orgelspel 12,35 George
Elrick en zijn Band 1,20 Causerie „Empire
Exchange" 1,35—2,20 Het Blrmlnghamsch
Pbilharmonlsch strijkorkest en solist 4,15
Gramofoonmuziek 4,50 Radlotooneel 5.20
Gramofoonmuziek 5.40 Het BBC Variété
orkest en solist 6,20 Berichten 6.45 Orgel
spel 7.05 Parlementair overzicht 7,20
Uit Motala: Het Omroepmannenkoor en het
Septiman-orkest 7,50 Een sectie van het
Boyd Neel-orkest en solisten 8,20 Radlo
tooneel met muziek 9,20 Berichten 9,45
Causerie „Australia speaks" 10,05 Het BBC-
Orkest en vrouwenkoor 11,05 Causerie „Lettre
de Paris" 11,20 De Grosvenor House Dance
Band 11.5012.20 Dansmuziek (gr.pl.).
Radio-Paris 1648 M. 9.00 en 10,00 Gramo
foonmuziek 11,20 Het Locatelll-orkest
12,30 Zang 1.05 Het Jean Ibos-orkest 2,33
Pianovoordracht 3,00 en 3,30 Gramofoon
muziek 3.35 Zang 3.50 en 5,05 Planovoor
dracht 5,25 Het Pascalkwartet 6,35 Zang
7,20 Jane Evard's Damesorkest 8.35 Viool
voordracht 8,50 Radlotooneel 10,50 Gra
mofoonmuziek 11,2012.50 Orkestconcert.
Keulen 456 M. 5,50 Gramofoonmuziek
6.40 en 7.50 Omroep-Amusementsorkest 11,20
Omroepsextet en solisten 12,35 Omroeporkest
3.20 Gramofoonmuziek 4,35 Gitaarvoor
dracht 5,05 Trioconcert 5.50 Gramofoon
muziek 6,30 en 7,30 Winterhulpprogramma
9,35 Omroeporkest en solist 10,2011.20
Otto Fricke's orkest, accordeonduo en solist.
Brussel 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gra
mof oomuziek 12,50 en 1,30 Omroepdansrokest
1,502.20 Gramofoonmuziek 5,20 Cembalo
voordracht 5,50, 6,35 en 7,20 Gramofonomu-
zlek 8,20 Militair orkest, musette-ensemble en
solisten 10.3011,20 Omroepdansorkest
484 M.: 12.20 Gramofoonmuziek 12,55 en 1,30
Radio-orkest 1.50—2.20 en 5,20 Gramofoon
muziek 5,45 Pianovoordracht 6.05, 6,35 en
7.35 Gramofoonmuziek 8,20 Concert uit
Dublin 10.3011,20 Gramofoonmuziek.
Deutschlandsender 1571 M. 7,30 Omroeporkest
<8.208,35 Voordracht) 9.20 Berichten
9.50 Klarinet en Engelsche hoorn 10.05 Be
richten 10,20 Omroeporkest (opn.) 11.10—
11,20 Gramofoonmuziek.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN DE
R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Voor VrUdac 17 Maart
le Programma: lederen dag van 824 uur
A.V.R.O., VJlHA. enz.
2e Programma: lederen dag van 824 uur
K.R.O., N.CJt.V. enz.
3e Programma 8,00 Keulen 9,20 Radio
PTT. N. of diversen 10,00 Parijs Radio
10,40 Radio PTT. N. of div. 11,20 Keulen
12.20 Brussel VI. 2,20 Diversen 2,40 Radio
PTT. N. of div. 3,25 Keulen 4,20 Droitwich
4,50 Radio PTT. N. of div. 5,20 Brussel
Fr. 6,20 London Reg. 7,20 diversen 8,20
Brussel VI. 9,20 Keulen 10,20 Brussel Fr.
11,20 Parijs Radio.
4e Programma 8,00 Brussel VI. 9.20
Diversen 10,35 London Reg. 5,20 Droitwich
6,40 Brussel Fr. 7,20 Droitwich 8,20
Gramofoonmuziek GRD. of div. 10,06
Droitwich.
Wijzigingen voorbehouden.
Copyright f, I. 8 801 6 Copoohogon
De soldaat klom ln den boom, liet zich neerzakken in het hol en stond nu, zooals de heks gezegd had, onder in de lange gang,
waar meer dan honderd lampen brandden. Hij deed de eerste deur open. Hul daar was de hond met oogen zoo groot
als theekopjes en loerde op hem.
..Jij bent een mooie jongen!" zei de soldaat, zette hem op den
1 boezelaar en nam zooveel koperstukken als er in' zün zak kon
den. Toen sloot hij de kist weer toe. zette den hond er weer
op en ging de andere kamer binnen....