IEIDSCH DAGE! AD - Tweede Blad
Vrijdag 10 Maarf 1939
NAGEKOMEN BERICHTEN
Redactie 150Z
Directie en
Administratie2500
Stadsnieuivs
,MIJNHARDJJES:
Uit de Rijnstreek
De diepste boring van
Nederlandsch Indië
Binnenland
Haagsche juweelendieven
aangehouden
Uit Ned. Oost-Indië
lllllllüllllllllllllllllllllllillllHIIIIIIHIIIIIII
Onze telefoonnummers
IIIIIIIIHttHIIIIIHIHIIIHIlIHHIIIHIIIIIIIIIIII
BEURSOVERZICHT
Buitenland
NOORDWIJKERHOUT.
Woning afgebrand
In den nfgeloopen nacht is hier brand
uitgebroken in de woning, bewoond door
de lamilie van der Niet en eigendom van
de Ned. Herv. Diaconie totaal afgebrand.
De brandweer, die den brand, welke i n
den schoorsteen was ontstaan, met twee
slangen op de waterleiding poogde te blus-
schen, slaagde hierin niet. Huis en inboe
del werden een prooi der vlammen. Het
aangrenzende huis, dat niet is bewoond,
brandde gedeeltelijk af. De familie van der
Niet was afwezig. Verzekering dekt de
schade.
Geslaagd aan de kweekschool „Maria
Immuculata" te Mook voor het godsdienst
examen mej. L. J. T. M. van Iersel alhier
OEGSTGEEST.
Loop der Bevolking.
Gevestigd: I. M. van Booten, Juffermansstr.
54: L. Ziselsbergen geb. Posplschtl. L. v. Oud-
Poclgeest 2; O. J. Swart, Wljttenbachw. 63: M.
W. Wennekes, de Kempenaerstr. 64; M. de Jong
Warmonderw. 88; M. L. Jacob, Rhijng.str.weg
11; L. Grlede, Deltzstraat 8; E. J. Fontein, Nas-
saulaan 12; Th. Roesteen. Endegeest; El. van
der Zeeuw, Endegeest; H. J. van Beugen.
Emmal. 71; G. Vletter en gez., R^jnsburgerw 74,
Vertrokken: O. Rhtjnsburger naqj- Den Haag,
v. Zeggclenlaan 96: S. H. den Haan. naar Lel
den. RIJnsburgerweg 10; W. H. Bakker naar
Leiden, Rijnsburgersingel 9; N. Haasnoot naar
R'dam. Vasteland 12b; C. Nagtegaal en gezin, n
Leiden. Groenhovenstraat. 12; A. Goekoop. naar
Wassenaar. St. v. 's-Gravesandeweg 70; J. E.
van der Wiik. naar Leiden. Rapenburg 81; A.
Augustijn naar Arnhem. Raapopschew. 52; A
M. Versluis naar Den Haag. v. Diepenbrugstr.
80; J. C. E. Schmeltz en gezin, naar Leiden.
Fagelstraat 43; C. Potharst. naar Batavia N.I.;
B. A. van der Steen, naar Noordwijk. Pickestr.
56; B. Lecnstra, naar Leiden. Spieghelstraat 40a,
A. Ruijgrok naar Wassenaar, Oostdorperweg
197; R. A. Blatt, naar Leiden, Lorentzkade 5.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Antonius Martinus z. van J. J.
Driessen en M. J. Bredero; Paul Etlenne z. van
W. Brlët en M. J. van Tricht; Antonius Hen-
drikus Coenradus z. van C. P. A v. d. Zalm en
E. Visser; Michael Maria Jozef Willlbrordus z.
van J. Schoffelmeer en E. M. Som.
Overleden: J. H. Rotscheid 75 Jaar: M. Hoo-
gendoorn geb. van Rb 73 jaar.
Gevonden Voorwerpen.
Penhouder; een paar schoenen; bood-
schappentaschhuissleutelkind erwantje
halsdoek met strepen; rood-gerulte dames
blouse; wit koralen halsketting; honden
zweep; b^lastangmerk; autosleutel; linker
kinderhandschoen; kettinkje; damesman
tel; vat groene carbolineum; rechter
handschoen; huissleutel; ledige oude por-
temonnaie; rood lederen damestaschje met
inhoud; wieldop van een Ford V-8; porte-
Dionnaie met inhoud.
Inlichtingen bij de politie.
Op den Almonderweg had gisteren
een aanrijding plaats tusschen een 4-wie-
lige vrachtwagen, bestuurd door E. v. d. H.
te Hillegom en een met een paard bespan
nen wagen, bestuurd door J. H. C. J. te
Rijnsburg.
Auto en wagen werden beide beschadigd.
De bestuurders kwamen er, evenals het
paard, zonder letsel af. De politie heeft
proces-verbaal opgemaakt.
VOORSCHOTEN.
Vergadering Chr. Hist. Jongerengroep.
De Chr. Hist. Jongerengroep vergaderde
in het gebouw voor Chr. belangen.
Na gemeenschappelijk zingen opende de
voorzitter, de heer A. Fortgens met gebed
en heette allen hartelijk welkom, in het
bijzonder den spreker, den heer IJ. Tijm-
stra, voorztter van de Chr. Hist. Unie afd.
Leiden.
Hierna sprak de heer Tijmstra over: „Het
verschil tusschen Christelijk-Historisch en
Anti-Revolutionnair".
Na het ontstaan van de Chr. Hlst. Unie
uiteengezet te hebben, noemde spr. eenige
verschilpunten welke met voorbeelden toe
gelicht werden. Vooral bij de discussies
werd dieper op verschillende zaken inge
gaan.
De voorzitter dankte den spreker harte
lijk voor zijn leerrijk en interessant betoog.
Het buitenlandsch politiek overzicht werd
verzorgd door den heer J. van Maanen, ter
wijl eenige dames voor een aangename af
wisseling zorgden. Met het zingen van Gez.
96 en dankgebed werd gesloten.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Willem Hendrik, z. van H. van der
Luit en C. Zwaan, Rijndijk 190.
Loop der bevolking.
Gevestigd:
Mej. A. C. Konings, Rijndijk 242 H.
Konings, Rijndijk 242 Mej. S. A. A. de Jong,
Leidscheweg 96 G. Vermeer. Rijndijk 230
H. Dreijhus. Wijngaardenlaan 50 J. A. Schou
ten, Haagweg 1 H. C. van Leeuwen, Rozen
burgerlaan 2 Mej. C. H. Vader, Veurscheweg
3 A. W. de Groot. Burg. Treubstr. 45 Mej.
J. C. van der Bijl, Leidscheweg 108 J. A. A.
Knijnenburg, Voorstr. 56 Mej. P. H. Rotte
veel. Leidscheweg 110 Mej. P. Rijling, School
straat 10 J. Weerman. Donklaan 9 Mej. S.
Stakkers, Donklaan 9 Mej. W. C. Kortekaas,
Veurscheweg 3 Wed. van der Borden geb.
den Dopper, Bijdorpstraat 48.
Vertrokken: Mej. M. J. Keukenmeester, n.
Voorburg. Damzichtstr. 80 H. J. Mens, n.
Monster. Poeldijk. Voorstr. 24 Mej. W. Slot, n.
Amsterdam <Z.>. P. Potterstraat 16 D. J.
Leeuwrik. n. Enschede. Minkmaatstr. 235 P.
H. Overdevest. n. Wassenaar. Papeweg 23
Mej. c. T. Alma. n. Baarle-Nassau, Ulicoten,
C. 61.
WASSENAAR.
Vergadering „Concours Hippique".
In hotel Den Ouden Deül hield boven
genoemde vereeniging de jaarlijksche
vrigadertng. Als voorzitter fungeerde dr.
H. L. M. van Schalk In de plaats van den
heer J. J. M. Wiegman, die ontslag had
genomen. De secretaris bracht het Jaar-
verslag uit en de penningmeester het fi
nancieel verslag. De inkomsten hadden
bedragen f. 3296,98, de uitgaven f. 3463,29.
nadeelig slot f. 166,31. Dit bedrag is door
het waarborgfonds gedekt.
De balans sloot met, een totaal bedrag
debet en credit van f. 1188.25 terwijl het
nadeelig saldo bedraagt f 824,25
De burgemeester, dr. S. F A. C M ba
ton van Wijnbergen werd tot eere-voor-
Ütter benoemd.
Herkozen werden de periodiek aftr. be
stuursleden, de heeren dr. H. L. M. van
JURIDISCHE KRING DER U. S. L. B.
Lezing van prof. mr. M. P. Vrij over:
„De schuld in het strafrecht".
Voor den Juridischen Kring der U.S.L.B
sprak gisteravond in het Academiegebouw
prof. mr. M. P. Vrij uit Groningen over
het onderwerp: De schuld in het Straf
recht. Onder het gehoor bevonden zich o.m.
prof. mr. M. J. van Bemmelen prof. mr. J.
C. van Oven
In het eerste deel van zijn lezing gaf spr.
een uiteenzetting van de denkbeelden zoo
als die door hem zijn ontwikkeld in zijn
praeadvies voor de vergadering der Neder-
iandsche Juristen Vereeniging in 1930 en in
het Ju'oheumnummer van het Tijdschrift
voor Strafrecht in 1936.
Het strafbaar feit ontledend kwam prof.
Vrij tot de onderscheiding van het physiek
feitelijke element met de eigenschap van
onrechtmatig te zijn en het psychisch fei
telijk element, d. i de schuld. De schuld
wordt onderverdeeld in le. opzet en culpa.
2e. toerekeningsvatbaarheid. Voor de straf
baarheid van het feit is noodig opzet qf
schuld, zoowel t. a. v. de gedraging, als t.
a. v. de onrechtmatigheid daarvan. Met de
beantwoording van de vraag naar dit dub
bel opzet of deze dubbe'.e schuld valt al
dadelijk voor tweederde de vraag van de
toerekeningsvatbaarheid weg, zooals die
door prof. van Hamel werd gesteld. Achten
wil n.l. opzet of culpa aanwezig t.a.v. de
gedraging en onrechtmatigheid, dan nemen
wij daarmede impllcite aan, dat de dader
de geschiktheid bezat om de feitelijke
strekking en het maatschappelijk ongeoor
loofde van zijn handeling in te zien.
Met het stellen van bovengenoemde
eischen t.a.v. het strafbaar feit kunnen wij
echter niet volstaan. Vooral in Duitschland
waar men een algemeene bepaling als ons
art. 40 t.a.v. overmacht miste, was men
gedwongen in de theorie een nader ver-
eischte te stellen. Wij vinden dit verelschte
in de verwijtbaarheid. Door het evenwel te
formuleeren als het ontbreken van een
schulduitsluitingsgrond is men in Duitsch
land op het gebied van de onrechtmatig
heid aangeland. Spreker toont aan, dat
onrechtmatigheid en schuld niet altijd sa
men behoeven te gaan: men gaat in
Duitschland te ver. Iemand kan tegen zijn
rechtsplicht, dus onrechtmatig, handelen
zonder dat dit falen hem kan worden aan
gerekend.
Hoe voegen wij dan wel de verwijtbaar
heid in de schuldleer in? Verwijtbaarheid
büjikt te zijn de andere helft van de schuld-
leer. Dengene die culpoos een feit begaat,
verwijten wij. dat hij het ongeoorloofde
van zijp daad had behooren te beseffen.
Hij echter, die opzettelijk heeft gehandeld,
hééft dit beseft en toch straffen wij hem
vele malen zwaarder. Immers juist dat be
sef had hem van zijn daad moeten weer
houden. De schuld bevat als positief ele
ment, dat het onrecht den dader verweten
mag worden. Aldus kunnen wij het derde
element van de toerekeningsvatbaarheid,
de geschiktheid om den wil ta.v. het feit
te bepalen, als zelfstandig vereischte laten
vervallen, aangezien het blijkt op te gaan
in de verwijtbaarheid.
Het bovengenoemde psychisch feitelijke
element kunnen wij dus aanvullen met de
(ing-ea Med.)
eigenschap, dat het den dader schuldig
moet maken; daarvoor moeten wij twee
schuldvragen beantwoorden: of opzet of
culpa aanwez'g is en of den dader verwijt
treft.
Prof. Van Bemmelen sloot de bijeen
komst met een woord van hartelljken dank
aan den spreker.
BODEGRAVEN.
Hulpprediker voor de Ger. Kerk.
Naar wij vernemen heeft de kerkeraad
der Geref. Kerk het voornemen binnen
kort. wanneer de financieele zijde van
deze zaak geregeld is, over te gaan tot
de benoeming van een hulpprediker.
DE KAAG.
Afscheid kapelaan H. M. J. Brans.
Kapelaan Brans heeft afsclVid geno
men van zijn parochie. Na een welkomst
woord van kapelaan Matthijse, van de
parochie de Beek. sprak de heer Stokman,
namens de parochianen van de Kaag. Hij
memoreerde al hetgeen kapelaan Brans
gedurende ruim 4 jaar voor de parochie de
Kaag gedaan heeft. De parochianen be
treuren dit vertrek ten zeerste. Als Senior
der St. Josephgezellen sprak de heer Kor
tekaas, die er op wees, dat kapelaan Brans
deze vereeniging hier heeft opgericht. De
Prefect der meisjes- en jongens-congrega
tie en de heeren Koomen en Hoogkamer
namens de Arbeiders Partij D. S. D. van
de Kaag en Lisserdljk, voerden hierop het
woord. Ook de Ver. Herwonnen Levens
kracht was vertegenwoordigd. De voorzit
ter van het zangkoor getuigde van al het
geen kapelaan Brans voor dit Jonge koor
gedaan heeft: het koor zong den kapelaan
een mooi lied toe. Alle sprekers boden te
vens namens hun vereeniging en stoffelijk
blijk van waardeering aan. Koster Kop
pers hield een geestig speechje, waarna ook
nog de heer Akerboom sprak. Kapelaan
Matthijse dankte allen voor hetgeen zij ka
pelaan Brans hadden toegewenscht en
vroeg namens kapelaan Brans den heer
L. v. d. Hart Jr., den zanger van de Kaag.
diens lievelingslied, het „Ave Maria" te wil
len zingen. De pastoor der parochie de Beek
dankte voor de prettige samenwerking,
waarna kanelaen Brans een dankend slot
woord snrak Hierna drukte velen kape
laan Brans de hand ten afscheid.
Schaik J. M. Kolff en H. Brouwer; ge
kozen werd tot bestuurslid de heer G. W.
le Heux.
De voorzitter deelde mede dat aange
vraagd is dit jaar het concours hippique
te mogen houden op 19 en 20 Aug zulks
in afwijking van de voorgaande jaren,
omdat gebleken is dat er in Augustus meer
belangstelling voor bestaat dan in andere
maanden. Pügevo°cd zullen worden num
mers voor landelijke ruiters en tuig-
paarden.
Aan het. bestuur werd ln overweging ge
geven Z.K.H. Prins Bernhard tot een be
zoek aan het concours uit te noodlgen.
LEIDSCHE AQUARIUM- EN TERRARIUM-
VEREENIGING ..DE NATUURVRIEND".
Maandelijksche ledenvergadering.
Bovengenoemde vereeniging hield haar
maandelijltsche ledenvergadering in ge
bouw Patrimonium. De voorzitter de heer
W. Zwart opende deze vergadering met een
woord van welkom in het bijzonder tot den
spreker van dezen avond, den heer C. Kra
mer. medewerker aan het Ned. tijdschrift
Aqua-Terra, die een voordracht hield over
zijn tochten in de tropen op zoek naar
Aquarium-vlsschen en -planten. Op voor
stel van het bestuur werden tot eere-leden
benoemd prof. Baas Becking en dr. P. J.
Koumans. waarna spr. het woord kreeg.
Deze nam zijn gehoor mee naar Calcutta
in Achter-Indië aan een zijtak van de ri
vier de Ganges. Spr. vertelde over de be
volking. haar zeden en gewoonten om ver
volgens de fanna en flora ie bespreken. Een
groote verscheidenhe d planten is hier te
bewonderen zcoals Waterlelies met hun
witte, roode en blauwe bloemen de Lit-
menthemmm indlcum met hun hartvormige
drijfbladeren. de Waternoot met zijn ruit
vormige bladeren en witte bloemen; verder
de Indische Waterpest het ondergedoken
hoornblad en de Othelo allesmatoides. En
tusschen al deze planten schieten de mooi
ste aauariumvisschenschooltjes Danio-
rerio's. Barbus Gelius. Colisia-lalius en fas-
ciatus. in Amerika de koning der Goerami's
genoemd en ook wel de baassoort Badis-
badis Wanneer men deze moerassen 's mor
gens vroeg bezoekt, voelt men zich in een
sprookjeswereld geplaatst vooral in den tijd
van de vuurvliegen Zieke visschen heeft
spr. in de natuur alleen aangetroffen in
verontreinigd water i blindheid) en in be
dorven water. Verder besprak spr. zijn
tochten op het schiereiland Malakka waar
het hem is mogen gelukken de Rasbora
Maculata te vangen, een zeer mooie visch,
doch heel teer en zeer bevattelijk voor
stipziekte. Aangaande het tegenwoordig
veel besproken Ph was spr. van meening
dat de aquariumhouders hieraan niets
hebben, ook niet bij het kweeken. Spr. was
wel van meening dat het aanbeveling
verdient, bij het telen van visschen, waar
aan moeilijkheden verbonden zijn. water te
nemen, dat ongeveer hetzelfde is. als het
water, waarin z!1 in de vrije natuur voor
komen. Verder vertelde spr. over het aan
passingsvermogen van onze visschen. dat
zeer groot is, hoewel het toch kan gebeuren
dat we de visschen moeten beoordeelen
naar de omstand!gheid waarin gij in de
natuur zijn geplaatst. Spr. nam visschen
mee uit de buurt van heetwater bronnen,
waarvan het water op 40 gr. C. gehouden
moest worden, dpch dat zeer goed op 28 gr.
C. kon worden gebracht. Het stekelbaarsje
laat zich niet naar Indië overbrengen, de
karper echter* wel. Van de Zuid-Amerlkaan-
sche visschen besprak spr. de Millienisia-
latipinax en de Zwaardregers, waarvan de
laatste in de vrije natuur heel anders zl.in
dan in onze aquaria. Het is niet mogelijk
hier alles weer te geven wat spr. dezen
avond voordroeg en hetgeen voor de aan
wezigen buitengewoon leerrijk was. De voor
zitter dankte hem tenslotte voor zijn in
teressante voordracht en wenschte hem
een voorspoedige rets toe naar de tropen.
Hij hoopte den heer Kramer bij zijn be
houden thuiskomst wederom bereid ie vin
den voor de vereeniging op te treden.
heeft de Haagsche politie nog verschillende
arrestaties verricht. Onder de arrestanten is
ook de tweede inbreker waarmede de En-
gelschman gedurende zijn tweedaagsch ver
blijf ln den Haag contact heeft gehad. Nog
niet opgehelderd is of de eerste arrestant de
dader of de heler is van de op hem gevon
den voorwerpen. Ook de herkomst van deze
voorwerpen Is nog niet vastgesteld.
REEDS 315» M. IN DEN GROND.
Bij boringen der Bataafsche Petroleum-
Maatschappij te Ttitjnoe (West-Java i
heeft men reeds een diepte bereikt van 3150
meter. Dit is de diepste boring, welke ooit
in Indië is gedaan Niettemin gaat men
nog eenige honderden meters verder den
grond in teneinde de grootst mogelijke
zekerheid te verkrijgen omtrent de samen
stelling van de aardlagen en omtrent het
al of niet voorkomen van olie.
De diepste boring ter wereld is door
Amerikanen geschied in Callfornië Daar
heeft men een put van circa 4500 M. ge
boord.
GEMMENTE-ONTVANGER VAN DOORN
SPIJK OP VRIJE VOETEN.
GROOT SUCCES VOOR DE HAAGSCHE
POLITIE.
In verband met verschillende belangrijke
inbraken in juweiierszaken, die de laatste
maanden in Den Haag zijn gepleegd heeft
de politie een naarstig onderzoek Ingesteld
dat zich niet bepaalde tot den Haag en an
dere gemeenten des lands maar zich ook
uitstrekte tot diep in het buitenland. Zoo
heeft de politie overleg gepleegd met de
corpsen in steden als Londen, Brussel, Ant
werpen en Parijs.
Het onderzoek, dat aanvankelijk door
eenige inspecteurs werd ingesteld, is later
ter hand genomen door hoofdcommissaris
Van der Mey zelf. die nieuwe methoden
heeft Ingevoerd. Nu was half Januari in
Den Haag een Engelschman geweest, op
wien Scotland Yard de bijzondere aandacht
had gevestigd. Men wist dat hij contact had
gehad met twee bekende inbrekers. En toe
vallig kwam een rechercheur een der twee
inbrekers hedenmorgen in de Parkstraat
tegen. De man was op de fiets en maakte
een schichtigen indruk. De rechercheur
meende, dat hij iets onder zijn Jas verborg
en dat was voor hem aanleiding den man
staande te houden. Deze bleek hier weinig
voor te gevoelen en zou waarschijnlijk ont
snapt zijnsware het niet dat een inspec
teur toevallig naderde. Toen de aangehou
dene trachtte te ontsnappen heeft de in
specteur ter waarschuwing vier schoten in
de lucht gelost. De inbreker, die de 35-jarige
koopman J. D. bleek te zijn, liet zich na
deze schoten aanhouden.
Bij foullleering werd op den man gevon
den:
1. 9 platina-armbandhorloges met bril-
lanten ingezet;
2. 3 partijen brillanten: bestaande uit
een partij brillanten van 140 karaat, een
partij z.g.n. rozen-brillanten van 40 karaat,
waaronder z.g.n. baguets en een partij eme-
ralden. Alle brillanten waren afkomstig van
..uitgebroken goed".
3. eenige staven en plakken goud. we
gende oneereer 4 kilogram, ter waarde van
ongeveer f.4400.—;
4. een paar brillanten oorringen en een
brillanten stuk afkomstig van een collier.
Het onderzoek ln deze zaak is nog in vol
len gang. In den loop van den ochtend
Gemeente-secretaris ingesloten.
De bevolking van Doornspijk heeft heden
een nieuw vraagstuk te verwerken gekre
gen. Na de opzienbarende gebeurtenissen
van gisteravond, toen de gemeente-secre
taris gearresteerd werd en de gemeente
ontvanger bekende, dat er kas-tekorten
waren en dat hii zich aan valschheid in
geschrifte had schuldig gemaakt. Is van
daar de gemeente-ontvanger P. wederom
op vrije voeten gesteld.
De gemeente-secretaris, de V. Is, in af
wachting van het nader eonderzoek. in
gesloten in de marechaussee-kazerne te
Wezep en is door het college van B. en W.
geschorst.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat in
zijn boekhouding, die hü voor den ge
meente-ontvanger voerde, belangrijke on
regelmatigheden geslopen zijn.
MINISTER STEENBERGHE BIJ
VON RIBBENTROP.
De Duitsche rijksminister van bulten-
landsche zaken, von Rlbbentrop heeft van
ochtend in tegenwoordigheid van den
Nederlandschen gezant, Jhr. mr. van
Haersma de With, den Nederlandschen
minister van economische zaken, mr.
Steenberghe, ontvangen.
De gewone audiëntie van den minis
ter van btnnenlandsche zaken, zal op
Dinsdagen 14, 21 en 28 Maart niet plaats
hebben.
DE OPVOLGING VAN DEN
SOESOEHOENAN.
BATAVIA, 10 Maart (Aneta-A.N.P.)
De gouverneur berichtte telegrafisch aan
den gouverneur van Solo, dat Pangeran
Hangabehi door de regeering is bestemd om
den soesoehoenan op te volgen. In verband
hiermede is de gouverneur gemachtigd om
onderhandelingen te openen over een nieuw
politiek contract. Verwacht kan worden
dat de beginselen van het contract door
den aanstaanden vorst, die den titel van
zijne hoogheid zal dragen, zuilen worden
onderschreven. Hieraan kan nog worden
toegevoegd, dat de installatie ongeveer in
Mei zal geschieden, Pangeran Hangabehi is
53 jaar. Vorig Jaar bracht hij een bezoek
aan Nederland als afgevaardigde van den
soesoehoenan bij het regeeringsjubileum
van H. M. de Koningin.
ln Spanje niet lang zal uitblijven. Het einde
van het Spaansche conflict zal -dan voor
Groot-Brlttannlë dienen als voorwendsel om
het vredeswerk in Europa voort te zetten en
het wederzljdsch vertrouwen te herstellen.
(Onnoodlg te zeggen, dat dit met groot
voorbehoud moet worden opgevat!)
ENGELAND'S FINANCIEELE STEUN
AAN CHINA.
De woordvoerder van het Japansche de
partement van bultenlandsche zaken heeft
ln verband met een leening, welke Enge
land aan China zou willen verleenen, het
volgende verklaard:
Sedert het uitbreken der vijandelijkheden
in China is het bultenlandsche tegoed van
het bewind TsjangKai-Sjek geleidelijk ver
minderd totdat het aan het einde van Juni
1938 ln totaal slechts 250 mlllloen Sjanghai
dollars bedroeg.
In de acht maanden, welke sindsdien ver-
loopen zijn, moet dit restant wel bijna
zUn uitgeput. De „Tapl" of Chineesche na
tionale valuta, is thans tot den ondergang
gedoemd, tenzij een wonder gebeurt. Elke
financieele hulp om dit betaalmiddel te
stablliseeren zou niets anders zijn dan een
kamferinjectie aan een stervende. Zooals
verklaard is door sir John Simon, is de
stabilisatie van de z.g. Chineesche natio
nale munt een vitale kwestie voor de Brit-
sche economische politiek jegens China en
tevens een groot voordeel voor de Britsche
ondernemingen en den Britschen handel
ln China. De Britsche regeering zou in dat
geval haar politiek van steunverleening
aan de oude Chineesche nationale valuta,
de z.g. Tapl. moeten prijsgeven en in
plaats daarvan de nieuwe munt steunen,
teneinde er op deze wijze toe bit te dragen
deze valuta te stabiliseeren. Indien Groot-
Brittannië hiertoe zou besluiten, zou zij,
dat gelooven wij stellig, den overzang van
de oude naar de nieuwe valuta in het geheel
niet moeilijk vinden.
AMERIKAANSCH PROTEST.
De consul-generaal der Vereenigde Sta
ten te Hankau heeft een bezoek gebracht
aan den Japanschen consul-generaai om
te protesteeren tegen het bombardeeren
van het ziekenhuis van de zending der
Amerikaansche episcopale kerk te Isjang.
Op de gebouwen werden zeventien bommen
geworpen, waardoor één gebouw geheel
werd vernield en drie beschadigd.
EEN AMERIKAANSCH SCHIP VAN
45.000 TON.
De Europeesch editie van de New York
Herald Tribune bericht uit New York, dat
in welingelichte kringen gisteren werd ge
zegd, dat heit departement van marine
voornemens is een nieuw slagschip van
45 000 ton op stapel te zetten, welke „New
York" genoemd zal worden. Het schip zal
worden gebouwd op een werf te Brooklyn,
waar men reeds met de voorbereidende
maatregelen is begonnen Men verwacht,
dat een creddet van 100 millioen dollar zal
worden gevraagd.
EEN CONFERENTIE DER GROOTE
MOGENDHEDEN?
In gewoonlijk goed ingelichte Britsche
kringen werd gisteravond vernomen, dat
minister-president Chamberlain voor het
einde van het jaar zal pogen den viede in
Europa te bevestigen. Hij zou van de hui
dige ontspanning gebruik willen maken om
een conferentie der groote mogendheden
bijeen te roepen, welke tot voornaamste doel
zou hebben de beperking van de bewape
ning te bestudeeren. Binnenkort zullen de
voornaamste hoofdsteden worden gepolst en
wanneer het resultaat hiervan bekend zal
zijn, zal de minister-president een beslissing
nemen.
In officieele kringen gaf men gisteravond
te verstaan, dat het einde van den oorlog
AMSTERDAM, 10 Maart.
Hoewel de handel op de Amsterdamsche
effecteubeurs heden, alles bijeen genomen, van
beperkten omvang bleef, brachten diverse spe
cialiteiten flink wat leven in de brouwerij en
daardoor kreeg de markt een voorkomen van
betrekkelijke activiteit. De stemming was aan
den gedrukten kant. hetgeen voornamelijk
moest worden toegeschreven aan het teleur
stellende verloop van Wallstreet en aan de
berichten omtrent de maatregelen van Chili
met betrekking tot den koperexport. De Ameri
kaansche fondsen werden algemeen op een
lager peil afgedaan en daarby vonden vooral
flinke omzetten plaats in de koperwaarden,
meer in het bijzonder Anaconda's en Konne-
cotts.
Rekening houdende met de daling dezer beide
aandeelen op de beurs te New-York, vielen de
noteeringen te Amsterdam echter toch nog
mede. In Staalaandeelen was niet veel te doen
en de affaire beperkte zich in hoofdzaak tot
Bethlehem Steels en U. S. Steels. Voorts werd
nogal zaken gedaan in de Amerikaansche spoor-
wegaandeelen.
Vervolgens werd de belangstelling getrokken
door de Braziliaansche waarden, die in esn
grooten open hoek werden verhandeld en willig
gestemd waren. De aanleidende oorzaak hier
voor waren de berichten omtrent het tusschen
de Ver. Staten en Brazilië bereikte accoord. vol
gens hetwelk Brazilië o.a. de rentebetaling op
haar in dollars luidende schulden zal hervatten.
De attentie ging in verband hiermede in de
eerste plaats uit naar de 6%%-dollar obligatiën
Brazilië 1926, die belangrijk hooger werden af
gedaan. Ook de in pondensterling luidende stuk
ken. die ter beurze van Amsterdam verreweg
in de meerderheid zijn, werden vrij druk ver
handeld en waren eveneens vast gestemd. Voor
Fransche fondsen bestond nauwelijks belang
stelling. De Duitsche markt was stil. De Neder-
landsche staats-obligatiën waren weinig veran
derd. maar, voor zoover uiterlijk te beoordeelen
viel, eerder aan den gedeprimeerden kant-
Op de lokale markt vormden de Suikeraan-
deelen een uitzondering, in zooverre zich voor
deze fondsen een vaste stemming openbaarde.
H.V.A.'s en Vorstenlanden gaven vrij aardige
omzetten te zien en konden zich eenige pun
ten verbeteren. Ook de incourante soorten
werden op een hooger peil afgedaan. Een en
ander hield verband met de berichten, volgens
de welke de N.I.V.A.S. haar limites voor export
suikers beoosten Suez opnieuw heeft verhoogd,
zoodat verreweg het grootste gedeelte van de
drastische verlaging, die onlangs plaatsvond,
thans is achterhaald. Daarbii werd gemeld, dat
de centrale verkoopsorganisatie voor consumptie
en voor uitvoer samen een hoeveelheid van
ruim 13.000 ton. heeft verkocht.
Van de Industrieelen gaven Unilevers eenige
affaire te aanschouwen, waarbii zich eenige
vraa.tr openbaarde voor lokale rekening. Bii de
openine werd Iets beneden het vorigp peil ge
handeld. doch onder beurstiid trad een vril
flinke verbetering ln. Aku's golden iets lager. Ook
de Philipsaandeelen bewogen zich op een lichte
lijk la eer niveau.
De Tabaksafdeeling was stil en oneesnimeerd.
Van de Rubberaandeelen kon hetzelfde wor
den gezeed. Amsterdam Rubbers kwamen iets
lager te ligeen. Ook de meeste incourante soor
ten zagen zich iets van hun koers ontgaan.
Scheepvaartpanieren waren verwaarloosd en
w^nie verand°rd. ma^r hler en daar iets I0*"-"-.
Do PetroleumafdeeürxT ftpd een stil verloop.
Koninkliiken bewogen rich binnen nauwe gren
zen en een kleinigheid beneden de vorige prijzen.
WISSELKOERSEN.
Londen 8.83 1/4 f8.8213'16). Berlijn
75.57'/; (72.52'/:), Parijs 4.99'/- (4.9914).
Brussel 31.69 31.66'/:)Zwitserland 42.83
(42.81), Kcmenhasen 39.45 39.42Stock
holm 45.50 (45 47"?). Oslo 44.40 (44.87'';).
I New York 1.88 3/8 (188 1/4). Praag 6 45
cas). Lire Bankpapier 5 «n (5.75».
Prolontoe Part. disc. 1/8 Dag-
I -*e'd 1 /4.
I Registermarken 31'/». Handels Sperr-
marken 8 5/8, Reismarken 49':, Bank
papier 24 5/8.
Tusschen haakjes zijn de koersen vaa
gisteren.
3—2