THEE doet je goed!
Alphen's nieuwe Raadhuis
Het 40-jarig jubileum der Gasfabriek te
Katwijk aan Zee
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 20 Februari 1939 Vierde Blad Ho. 24204
Het zilveren jubileum der Ver.
„De Narcis"
Feestelijke bijeenkomst te Haarlem
Een drukbezochte receptie
VOORSTELLEN AAN DEN
LEIDSCHEN RAAD
79sie Jaargang
„De gezondmaking der Narcissencultuur'
Influenza
Hedenmiddag kwam de Ver. „De Narcis"
In liet gebouw St. Bavo te Haarlem in
feestelijke vergadering bijeen ter gelegen
heid van de viering van haar zilveren ju
bileum.
De voorzitter de heer H. van Zonneveld
sprak de navolgende openingsrede uit:
Openingsrede van den heer H.
van Zonneveld.
De heer H. van Zonneveld.
De teelt van narcissen is van betrekke
lijk recenten datum. Voor honderd Jaar
bestond de teelt van bloembollen voorna
melijk uit hyacinthen, alleen in de om-
itreken van Uitgeest werden eenlge Tros-
narcissen (Tazetteni geteeld. Eerst later
rijn de soorten Golden Spur en Von Sion
gekomen, de daarmede gepaard gaande uit
breiding van teelt en handel had plaats
in de laatste 15 jaren der vorige eeuw.
In de eerste Jaren van deze eeuw ls men
begonnen met de teelt van Bicolor Victoria,
toen werden Emperor, Empresse, Henry
Irving en enkele andere soorten als aan
vulling gebruikt. In dezen tijd verscheen
de King Alfred, de narcis die de laatste
15 jaren zoo'n groote rol heeft gespeeld.
Het was in dezen tijd van opkomst der
narcissenteelt, in het jaar 1914, dat de
vereeniging „De Narcis" werd opgericht.
Te Sassenheim werd de narcissenteelt voor
al op de armere geestgronden met succes
beoefend. Daar kwamen enkele narcissen-
kweekers te zamen om met elkaar een ver
eeniging te stichten. Het initiatief daar
toe ging voornamelijk uit van de heeren
H H. Beerhorst en ds. Wüstenhoff, die ons
ook verrijkt hadden met een boek over de
narcis.
Er werd begonnen met een proeftuin, en
al was het op zeer bescheiden schaal, het
sas voor allen leerzaam. De heer Beer
horst was de voorzitter, hij verzorgde ook
den proeftuin en gaf den leden menige
practische les.
Het was in de eerste jaren van het
bestaan van onze vereeniging dat zich
hef aaltjes ziek openbaarde. Al spoedig
bleek dat het voor de narcissencultuur
een ramp zou beteekenen, tenzij met
vereende krachten tegen de ziekte kon
worden opgetreden. Daarom werd be
sloten de Sassenheimsche vereeniging in
een Nationale om te zetten en het le
dental aanzienlijk uit te breiden.
Een van de eerste daden der nieuwe ver
eeniging was een keuringsdienst in het
•even te roepen en rapporten te verstrek
ten omtrent den gezondheidstoestand. Tot
onze voorzitter werd gekozen de heer C.
Grullemans. de leider van den keurings
dienst was de heer W. van der Laan te
Voorhout.
De bestrijding was een zeer moeilijk werk
daar niet alle kweekers overtuigd waren
Wn het gevaar der ziekte en er velen wa-
jtn die zelfs geleerd moesten worden wat
ziek was. De controleurs van onzen
dienst waren hierin zeer behulpzaam, en
tdo werd de strijd aangevangen,
v kü sroote teleurstelling was het invoer-
jftbod voor narcissen dat Amerika in 1925
het verwonderlijke was, dat dit
iSv reeds twee iaren tevoren n.l. in
«3 werd afgekondigd. De belanghebben
ds kregen den tijd om voldoende plant-
tult 'n voeren- teneinde de narcissen-
Ul|r in Amerika te vestigen. Hoewel
I j~;B ^us bevreesd was voor den invoer van
I ""are bollen omdat het aaltjesziek
ar vrijwel alle narcissenkweekerijcn in
;eSchillende landen voorkwam, was men
oevreeds om dit materiaal als plant-
croote hoeveelheden toe te later..
hi'«H voor ons nog steeds een vraag of
iln ook protectie een rol speelde. Hoe
p ||1'de Ver. Staten van Amerika waren
c 15cb voor de narcissen gesloten. Groote
en „r n''ngen hadden daar te lande plaats
-r werd op zelfvoorziening aangestuurd
Inmiddels werd het werk der gezond
making van onze cultures met kracht
er hand genomen. Het Laboratorium
door een warmwaterbehandeling
aaltjes te dooden, terwijl dit aan
bollen geen schade deed.
Het bezwaar van den besmetten bodem
bleef echter bestaan. Dit was bij de zeer
Intensieve cultuur een groote moeilijkheid.
Wel werden de besmette plekken ruim
schoots uitgegraven, maar dit alleen' was
niet afdoende. Diep spitten, en eenige jaren
onbeteeld laten was noodzakelijk
Alle perceelen land waren echter voor
diepspitten niet geschikt daar zich op som
mige nlaatsen teveel klei of veen bevond
om een goede teeltlaag uit de diepte naar
boven te werken.
Het is ons echter na veel arbeid ge
lukt in Nederland een toestand te krij
gen die ons met gerustheid de toekomst
doet, tegemoetgaan. Evenwel is het
noodzakelijk, en de kweekers zijn daar
van ook doordrongen, dat waakzaam
heid een eerste vereischte is?
Het moet tot eer van den Nederlandschen
narcissenkweeker gezegd worden, dat hij
zich gevoegd heeft naar de strenge maat
regelen die de keuringsdienst, in overleg
of op voorschrift van het bestuur, bijge
staan door deskundigen, hem heeft opge
legd. Te moeilijker was dit, daar de Jaren
waarin hem deze lasten werden opgelegd,
voor hem zeer slechte jaren waren De
prijzen van zijn product waren zóó laag,
dat van een loonende productie niet meer
kon worden gesproken. Nu heeft hij echter
de voldoening dat de buitenlandsche des
kundigen zijn artikel als gezond hebben
erkend, boven dat van andere landen.
Intusschen had ook op andere wijze
de vooruitgang van de narcissencultuur
voortgang. Nieuwe aanwinsten kwamen
in den handel, een keur van trompet
narcissen, rood-cups en Poetaz deed
zijn intrede, de een al deugdzamer dan
de ander. Welk een aanblik boden onze
narcissententoonstellingen Niemand had
dat ooit ten tijde van de oprichting
onzer vereeniging, nu 25 jaar geleden,
durven denken!
Men zegt wel eens in den volksmond:
„wij leven snel", maar de ontwikkeling ook
op dit gebied met haar wetenschappelijke
hybridisatie is een vooruitgang in de bo
tanie die met verwonderende oogen wordt
gadegeslagen. Als gevolg van de studiën
om door koeling vervroeging te verkrijgen
is het tegenwoordig mogelijk reeds met
Kerstmis eén Narcissen-tetoonstelling te
organiseeren, iets wat 10 jaar geleden voor
totaal onmogelijk werd gehouden. Daaren
boven is het door een systeem van verwar
ming en koeling mogelijk gebleken, nar
cissen voor het Zuidelijk Halfrond geschikt
te maken, zoodat ze gedurende de winter
maanden van het Zuidelijk Halfrond 'van
Juli tot September i kunnen bloeien. Deze
vooruitgang is verkregen met veel moeite
en kosten, en ook onze vereeniging heeft
daartoe het hare bijgedragen. Wij erken
nen hiervoor gaarne den krachtigen steun
van onze regeering, die steeds getoond
heeft een open oog te hebben voor de be
langen van het bloembollenvak.
Tegenwoordig tracht eik land dat
zich voor de narcissenteelt interesseert, zich
ook te verrijken met den technischen voor
uitgang. dien wij hier bereikt hebben. Dit
maakt den strijd voor het behoud van onze
markten steeds zwaarder. Ik denk b.v. aan
de jaren die kort achter ons liggen. Toen
wij in 1936 in het midden van December
ln Amerika waren voor de hearing over het
nematode vraagstuk, waren daar reeds
volop narcissenbloemen in den handel.
Het waren Amerikaansche narcissen, be
handeld met de in Holland uitgevonden
methoden, en daardoor met succes ver
vroegd. Omdat ons product op de Ameri
kaansche markt niet was toegelaten, had
den wij op dit groote afzetgebied geen
voordeel van de door ons bereikte resul
taten. Zou zouden er meerdere voorbeelden
genoemd kunnen worden. Wat zou er b.v.
van de Amerikaansche narcissencultures
terecht gekomen zijn indien daar het
systeem warmwaterbehandeling van prof.
van Slogteren niet had kunnen worden
toegepast?
Er zijn echter ook verblijdende gevolgen.
Onze keuringsdienst is zéér streng, en ver
schillende leden hebben daarover wel eens
geklaagd, doch over het algemeen heeft
men de strenge maatregelen aanvaard, om
dat men overtuigd was dat het de eenige
weg was om ons product tot het beste op
de wereld op te voeren.
Ziehier een der resultaten. In een cir
culaire, uitgaande van het Departement
van Landbouw van de Ver. Staten van
Amerika, gedateerd te Washington den
lOen Nov. 1938. staat het volgende:
„Op verzoek van de Nederlandsche
Regeeving werd een commissie van
Nederlandsche en Amerikaansch tech
nische deskundigen benoemd met het
doel in Holland te onderzoeken of het
noodzakelijk was, dat narcissenbollen
aan een warmwater behandeling zou
den worden onderworpen, als voor
waarde om in de Vereenigde Staten te
worden toegelaten. Dezfe commissie
Hierboven een foto van het exterieur van het fraaie nieuwe Raadhuis te Alphen aan
den Rijn gebouwd onder architectuur van architect ir. C. J Blaauw. waarvan de
officieele opening tegemoet gezien kan worden in de .eerste week van Maart.
hield verschillende bijeenkomsten in
Holland gedurende de maand April '38.
De meeste hiervan hadden plaats in
de velden beplant met narcissen waar
elke gelegenheid werd geboden om de
bollen te inspecteeren, zoowel het blad
als de bollen zelf door ze uit den grond
te nemen, terwijl tevens kennis werd
genomen van de cultuur-methoden en
gezondheidsmaatregelen aangewend
met het doel om de aantasting door
het bollen-aaltje tot een minimum te
beperken. Uit de inspectie te velde
bleek dat aantastingen door het bollen-
aaltje bijna geheel afwezig waren.
Met het oog op dezen toestand en
de toegepaste gezondheidsmaatregelen,
welke inhouden herhaalde keuringen
te velde gedurende het groei-seizoen,
aangevuld met inspectie en afgifte van
certificaten voor de bollen ten tijde der
verscheping, is het duidelijk dat, zoo
lang deze toestand voortduurt het
aaltjes-risico verbonden aan den im
port van Hollandsche bollen niet recht
vaardigt de handhaving van het voor
schrift dat alle import van deze bollen
de warmwaterbehandeling moet onder
gaan om toegelaten te mogen worden.
Dit voorschrift zal daarom vanaf 15
Augustus 1939 niet van kracht zijn."
Het geciteerde gedeelte uit een officieel
besluit in Amerika genomen geeft onzen
kweekers een sterk wapen in de hand om
hun goed recht te bepleiten, voor de ver
koop van hun artikelen in het buitenland.
7346
(Ingez. Med.)
Foto Kruyt.
Hierboven het bestuur der jubileerende gemeentelijke Gasfabriek te Katwijk aan Zee. Zittend van 1 n. r.: de waarnemend
gemeente-secretaris J. C. Tieleman. wethouder J. Dubbeldam, burgemeester mr. W. J. Woldringh v. d. Hoop wethouder C. A.
Veltkamp, directeur der gemeentebedrijven E. A. van Daalen. secretaris der directie ir. C. A. Doets.
tii
Prof.
'sse onder de energieke leiding van
E. van Slogteren slaagde er in
De Zaterdagmiddag in de Raadzaal van
het gemeentehuls van Katwijk ge
houden receptie van het 40-jarig jubileum
der Gasfabriek aldaar, werd zeer druk be
zocht. Tal van prachtige bloemstukken
werden aangeboden. Er was een bijzonder
groot bloemstuk van de Staa. mijnen aan
wezig; voorts waren er vele van leveran
ciers. waarmee de D rectie in connect'e
staat. Ook uit Katwijk aan Zee waren
vole b'oemstukken toegezonden o.a van het
p^'soneel van de gemeentebedrijven éen
van de Gebrs. Kuyt Gesink Bloot en J.
Dubbeiaar gezamenlijk van dr. j c.
I Cleveringa en echtgenoote van de Sociëteit
van Chemische Industrie enz.
Een stapel brieven en telegrammen met
gelukwenschen was binnengekomen, o.a.
van het gemeentebestuur van den Briel. van
den directeur" dei- Leidsche Duinwater Mij.,
van notaris J. K. C. Matthijs en den heer
A, den Dikken.
Van half drie tot half vijf was het een
gestadig komen en gaan van hen. die hun
gelukwenschen kwamen aanbieden, o.a. van
de raadsleden, het gezamenlijk personeel
der gemeentebedrijven en de gemeente
ambtenaren. van den oud-burgemeester
van Maassluis C. P. I Dommisse, van de
Herv. predikanten ds R. P. A. Rutgers en
as. P. Pras van den Geref. predikant ds.
H. Ph. Ingwers-en van dr. J. C. A. Cle
veringa van mr. dr. J. van Hettinga
Tromp en vele particulieren Tal van af
gevaardigden van vereenigingen en corpo
raties waren aanwezig o.a. het bestuur van
V.V.V.. van de Reederijvereen. ..Vuurbaak",
van de Katwijksche Reddingsbrigade van
afdeelingen der Chr. Jeugdorganisatie enz.
Eveneens werden opgemerkt vele reeders
en hoofden van scholen.
Ook van buiten de gemeente was er
groote belangstelling voor dit jubileum.
Vertegenwoordigd was de Vereenig ng van
Gasfabrikanten; ook directeuren van gas-
Dat desniettegenstaande telkens weer
moeilijkheden worden opgeworpen
vindt hoofdzakelijk zijn oorzaak in den
geest van autarkie die in den inter
nationalen handel bijna overal zijn in
vloed doet gelden. Aan den anderen
kant moet het ons, kweekers van nar
cissen, ertoe dringen om onze cultures
steeds meer te verbeteren.
Dit is het meest op den voorgrond tre
dende doel van onze vereeniging. en het
is een verblijdend teeken dat wij in dezen
de volle medewerking van de Regeering
hebben Juist dezer dagen is door ons ont
vangen de Kon. goedkeuring op onze ge
wijzigde statuten en keuringsreglement,
waarbij wij erkend zijn als vereeniging,
mede belast met de uitvoering van de
bloembollenziektenwet.
Dit heeft tengevolge, dat, indien zich
hier of daar een kweeker zou bevinden,
die weigert zijn bloembollen vrijwillig
or'1?»- de keuring te plaatsen, hij nu
met de wet daartoe kan worden ge
dwongen. Dit is een belangrijke stap
voorwaarts, omdat wij nu in staat zul
len zijn eiken besmettingshaard uit te
roeien, waar deze zich ook mocht be
vinden en het is onze plicht toe te zien
dat dit ook inderdaad geschiedt, in
dien noodig zelfs tegen het ongegronde
protest van den eigenaar in.
Zoo gaan wij moedig voorwaarts, krach
tig omdat we vereend zijn door dezelfde
gedachte, ons artikel blijvend te besten
digen op een peil dat overal zal worden
gerespecteerd, omdat wij strijden voor een
rechtvaardige zaak. en wetende dat onze
Regeering ons steeds^in deze moeilijke
taak zal steunen. Onze wensch is dat wij
met Gods hulp slagen mogen om dat doel
te bereiken.
Nog werd het woord gevoerd door mr.
Wintermans, waarn. directeur-generaal van
den Landbouw, als vertegenwoordiger van
den Minister van Economische Zaken; ir.
N. van Poeteren. hoofd van den Planten-
ziektenkundigen Dienst; prof. dr. E. van
Slogteren. technisch adviseur der vereeni
ging, e. a.
Hierop komen wij nader terug.
Veelal het gevolg van verwaarloosde kou.
Maak een eind aan gevatte kou door keel, borst
«n rug m te wrijven met deze krachtige zalf-
Verwijden congestie, vergemakkelijkt
t ademhaling en helpt spoedig.
8713
angez. MedJ
AMBTENAREN BURG. STAND.
Tengevolge van het aan de heeren J. Bots,
Mr. A. J. Romijn, T. S. Goslinga en Prof. Dr. B.
D. Eerdmans verleend eervol ontslag als Amb
tenaar van den Burgerlijken Stand., uitsluitend
belast met het sluiten van huwelijken, en het
overlijden van den heer J. A. Bots. zijn geleide
lijk 5 vacatures ontstaan.
Ter voorziening in de vacatures bieden B. en
W. de volgende aanbevelingen aan:
lo. a. H. L. J. Tobé, b. H. Lombert.
2o. a. W. van der Laan. b. Dr. M. Key.
3o. a. F Eikerbout, b. P. van der Tas.
4o. a Mr. N. G. Geelkerken, b. Mr. C. Bee
kenkamp.
5o. a. F. A. Schilthuizen Sr.. b. J. Broeze.
VERKOOP PERCEEL OUDE VEST.
Voor aankoop van het perceel aan de Oude
Vest No. 137 heeft zich een tweetal gegadieden
aangemeld.
Dit perceel werd indertijd ten behoeve van
de gemeente onteigend, omdat het bijbehooren-
fabrieken van elders boden hun feLcitaties de open terrein begrepen was in het saneerings-
aan- plan BouwelouwensteegParadijssteeg. Het
Eenige jonge dames serveerden verschil- Panc* zelf was daarvoor niet benoodigd en kan
lende tractauas. derhalve worden verkocht.
"an de ontvangen aanbiedingen komt in aan-
De heer W van Beelen uit Casa Cara merking die van den heer A. J. Langeveld al-
had voor de thee- en koffieschenkerij zorg hier. De door hem geboden koopsom van f 3110
gedragen. 'Is aannemelijk te achten.
