STADSNIEUWS ZATERDAG 18 FEBRUARI 1939 Nieuwe Eerste Nederlandsche N.V. HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN /9sfe Jaargang No. 24203 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN [.Koninginnedag" bestaat 10 jaar Officieele Kennisgevingen Wijk ver. „Staal wijk' bestaat 25 jaar IM. NOOMEN Dit nummer beslaat uit VIER bladen EERSTE BLAD Het jubileum van den heer 8. M. Noach De Bilt verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.3S per week f.0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mndJ JUBILEUM FEESTELIJK GEVIERD. Op feestelijke wijze en onder groote be langstelling heeft de Vereeniging Konin ginnedag gisteravond in den foyer van de Itadszaal haar tienjarig bestaan gevierd. Nadat de voorzitter, de heer ir. P. C. Lin- penbergh een welkomstwoord had gespro tten. waarin hij mededeelde, dat het leden- al in de laatste paar jaar is verdubbeld, Iverkreeg de burgemeester, mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen het woord om een korte her denkingsrede te houden. Spr. begon met er op te wijzen hoe de Hermg van den verjaardag van ons Staats hoofd in den loop der jaren tot een natio nale gebeurtenis is geworden. Hiervoor bestaan verschillende redenen. Een van de voornaamste is stellig het steeds groeiende besef, dat Oranje voor ons volk pan onschatbare waarde is. In Leiden heeft het lang geduurd voordat men kon spreken pan een viering van den 31sten Augustus, pet 3 Octoberfeest, onze ligging vlak bij len Haag en misschien ook wel het bij de cide naars eerst laat gekomen besef van tl-:- beteekenis van ons Vorstenhuis, waren hiervan oorzaken. Tenslotte is dan hier de Vereeniging Ko ninginnedag opgericht. Het verheugendst hierbij was ongetwijfeld, dat het initiatief piertoe werd genomen door personen, die midden in de burgerij stonden en die door hun daad dus aan de wenschen van een |root deel der bevolking voldeden. Van de oprichters wil spr. hier speciaal koemen den heer Questro. die de vereeni ging door de moeilijkste eerste jaren heeft peengebracht. Van den aanvang af heeft Koninginnedag zich op het juiste standpunt gesteld, dat de Beesten in de eerste plaats georganiseerd pienen te worden voor de kinderen en dat i zeer juist. Dat wij den verjaardag van de Koningin Vieren is zeer goed en ook noodig. Op den Bisten Augustus immers krijgt het volk de gelegenheid de zegeningen van het koning schap, dat voor ons het symbool der eenheid is, te overdenken. Maar niet alleen daarom Kieren wij feest, doch ook omdat onze Ko- kingin iemand is, die aan ons ieder indi vidueel zoo na staat, die niet alleen regeert, Poch die ook deelneemt aan het geestelijk |even van alle Nederlanders. Voor het bestaan van een vereeniging als Koninginnedag is dan ook alle reden en jspr. hoopt van harte, dat het haar gege- pen zal mogen zijn op den ingeslagen weg foort te gaan en ttft steeds grooteren bloei e komen. Staande werd hierna door alle aanwezi gen het Wilhelmus gezongen, dat werd ge- foigd door een driewerf „Leve de Koningin!" Een filmpje verplaatste ons terug naar dt viering van het regeeringsjubileum in de Sleutelstad en opnieuw zagen wij de in flame van Lochem, de sportwedstrijden, den bptocht en alle andere feestelijkheden, kaarmede in deze dagen het jubileum werd gevierd. Het verdere deel van den avond werd op tflcraardigste wijze verzorgd door Coos en folly Speenhoff, die talrijke kostelijke liedjes zongen en door den goochelaar pinjée, die met zijn diverse toeren alom Bewondering wekte. Muzikale medewerking Perd verleend door The Blue Star Band. I Speciaal het optreden van het duo Speen- Poff viel zoo in den smaak, dat men er als pet ware niet genoeg van kon krijgen en zij TCn er dan ook niet afgekomen zonder en- pele toegiftjes. Het is een zeer geslaagde |yond geworden, een uitstekende herden- 'ing van het 10-jarig bestaan! EEN HALO. Men schrijft ons: I Gistermiddag zijn er geruimen tijd halo- |erschsnselcn rond de zon te zien ge- *st. Het merkwaardige daarbij was. dat gewone kleine I kring, die zoo dikwijls 'aar te nemen is, zich nu slechts zeer Pak vertoonde. Men ziet den kleinen kring ck vaak om de maan, maar verwarre hem F".«et de kransen. I w'e gisteren den blik naar boven richtte, hu aan den hemel twee raakbogen in re- puooogkleuren ontdekken, waarvan er één Tl) zeldzaam is. De kleuren hiervan waren Tear ontwikkeld. Maar meer zullen de twee PTOnnen dc aandacht hebben getrokken. Pit vooral buiten de stad. nemakke- pjner in ieders gezichtsveld bevonden. Deze I" Wnnen liggen ruim 22 gr. links en rechts r' de zon. Zij zijn niet zeldzaam, maar p«en ditmaal zeer kleurrijk en helder I Mn ervan had lanzen tijd een „staart". F!^.gedeelte van den parhelischen ring Los 66,1 v°rige gelegenheid konden vrij jri|n...dat deze ring rond den hemel bij- Mi u se^leel was gezien. Nu vertoonden n alleen op twee punten van den ring, iekl P ze'dzame bij-tegenzonnen, die on- 3onvr(1 zi^n en daardoor weinig opvallen. -J* kunnen deze haloverschiin°elen steeds U'^'been t-encen nf kunnen zich no» L.kendp of bi'zonc'er gevormde bogen Rr«e-Cn f"1 's dan intere~sant deze feten te yergelijken met de resul- 11 Van de theorie over de breking in "higkaatsing tegen de ijskristalletjes. GIFT VAN PRINSES JTULIANA EN PRINS BERNHARD. De Chr. Jeugdvereeniglng „Nomateg", die haar arbeidskring vindt in de wijken H en VII der Ned. Herv. Gemeente te dezer stede, mocht een gift van H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard ontvangen. PRIJSVRAAG MARBURG. Gewonnen door Mr. W. Weissglas. De vroegere Amerikaansche gezant te Brussel, Theodore Marburg uit Baltimore, de bekende strijder voor Amerika's toetre ding tot den Volkenbond, heeft de facul- tetit der rechtsgeleerdheid aan de Rijks universiteit alhier zooals sinds 1923 bij her haling is geschied wederom in de gele genheid gesteld een prijs uit te loven voor den aan deze universiteit ingeschreven student, die eer. voor zoodanige bekroning vatbaar opstel zou schrijven over een on derwerp, betrekking hebbende op de or ganisatie van den internationalen vrede. De faculteit vroeg in 1938: een kritische beschrijving van het aandeel, dat Neder land heeft genomen In het werk van den Raad en de vergadering van den Volken bond sedert, zijn oprichting. De inzending van den heer mr. W. Weiss glas uit Den Haag is door de faculteit be kroond en de prijs is aan genoemden heer uitgereikt. NED. HERV. GEMEENTE. Verhooging der kerkelijke belasting op komst? De gemeente-commissie der Ned. Herv. Gemeente zal met het college van notabelen en de commissie voor den openbare eere- dienst een gecombineerde vergadering hou den inzake de verhooging van de kerkelijke belasting. Daar de opbrengst der zitplaat sen en andere inkomsten beneden de ra ming blijven, moet men hoogstwaarschijn lijk tot verhooging der kerkelijke belasting overgaan. NED. CHR. BOND VAN PERSONEEL IN PUBLIEKENDIENST. De jaarvergadering. In het gebouw van Chr. Soc. Belangen kwam de afd. Leiden van den Ned. Chr. Bond van Personeel in Publieken Dienst in jaarvergadering bijeen. Uit het door den secretaris uitgebrachte jaarverslag bleek, dat het ledental van 105 tot 109 gestegen was. Verschillende werk zaamheden hadden een gunstig resultaat. Het jaarverslag van den penningmeester gaf een klein nadeelig saldo. Bij de bestuursverkiezing werden de af tredende bestuursleden, de heeren Veerman, Van Dijk en Roozendaal herkozen. In de plaats van den heer A. v. d. Mey werd de heer H. Koome benoemd. CANDIDAATSTELLING VOOR DE PROVINCIALE STATEN. De burgemeester van Leiden brengt ter openbare kennis, dat de candidaatstelling voor de verkiezing van de leden der Pro vinciale Staten zal plaats hebben op Dins dag, 14 Maart as. Op dien dag kunnen, voor zooveel den Kieskring in (Leiden! betrelt, van des voormiddags negen uur tot des namiddags vier uur, bij den Voorzitter van het Hoofd stembureau van dien Kieskring, ter Se cretarie der Gemeente Leiden (Rapenburg 12) lijsten van candidaten worden inge leverd. De inlevering der lijsten most geschie den persoonlijk door één der onderteeke naars. Formulieren voor de lijsten en voor de schriftelijke verklaringen van bewilliging zijn ter secretarie dezer gemeente koste- locs verkrijgbaar tot en met den dag der candidaatstelling. De Burgemeester voornoemd, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 18 Februari 1939. 8700 VERKIEZING PROVINCIALE STATEN. Stemmen in een andere gemeente. De Burgemeester van Leiden maakt be kend. dat tot uiterlijk 14 dagen vóór den dag, waarop de stemming voor de verkie zing van de leden van Provinciale Staten dezer provincie wordt gehouden (19 April a.s.) de gelegenheid bestaat ter Gemeente- Secretarie in persoon mede te deelen, dat men in een andere gemeente in deze pro vincie aan de stemming wenscht deel te nemen. De Burgemeester voornoemd, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Leiden, 18 Februari 1939. 8701 DS. D. KUILMAN OVER DE „STAALWIJK-GESCHIEDENIS". Een der grootste en meest actieve wijkvereenigingen in onze stad, de wijkvereeniging „Staalwijk" herdenkt as. Maandag haar 25 jarig bestaan. Oppervlakkig beschouwd, zegt de vermel ding van bovenstaand feit voor den buiten staander maar heel weinig. Voor hen, d:e echter nauw met het werk in deze zich nog steeds uitbreidende stadswijk van meer nabii bekend zijn en ook weten hoeveel arbeid in deze periode verzet is, beteekent dit zilveren jubileum een dankbaar geden ken van hetgeen in deze vijf en twintig jaar tot stand kwam. Temidden van zijn drukke ambtsbezig heden vonden wij een dezer dagen den wijk-predikant, ds. Kuilman bereid ons het een en ander uit de .Staaiwij k-geschiede- nis" mede te deelen. Het begin, zoo ver namen wij, was eenvoudig, maar in het vertrouwen op God aangevat. 20 Februari 1914 kwam een aantal kerkelijk-meeleven- de personen ten huize van wijlen ds. Briët, die toentertijd ziln arbeidsterrein in Vree wijk had. biieen om de vraag onder oogen te zien hoe of het best de kerkelijke arbeid in het Staal wij k-kwartier kon ter hand ge nomen worden. Al spoedig was men het er in dezen kring over eens, dat, wilde de kerkelijke actie kans van slagen hebben, er een wijkgebouw moest komen, waardoor men een centraal Dunt verkreeg van waar uit alle actie geleid kon worden. Besloten werd een wijkvereeniging op te richten, waarvan prof. dr. H. M. van Nes voorzitter werd. Wijlen prof. dr. D. Plooy, die in dien tijd predikant van deze wijk was. juichte dit initiatief van harte toe. want hierdoor zag hii de mogelijkheid geopend om binnen niet al te langen tijd zijn catechisaties, die hi,i in een gehuurde kamer in de Magda- lena Moonsstraat hield en ook het overige wiikwerk in een eigen gebouw te doen plaats hebben. Niet lang heeft hij hierop behoeven te wachten. Het was de bestuurs leden der wijkvereeniging ernst en reeds kon in Februari 1915 het wijkgebouw aan Heerenstraat geopend worden. Thans be gon eerst recht de organisatie van alle wijkwerk. Zondagsschool, kinderkerk en bijbellezing vonden in het nieuwe wijkge bouw onderdak. Al spoedig bleek, dat voor al deze onderafdeelm-gen groote belang stelling bestond. Noemen wij hier enkele namen van hen, die zich in dezen tijd zeer verdienstelijk hebben gemaakt, dan zijn dit de namen van den heer Bandel en den theol. student, den heer Verhoog, de eer ste als leidei- der Zondagsschool waar de Westhill-methode werd toegepast en de laatste als voorganger der kinderkerk. Voor den concierge, den heer A. Kuiven- hoven. waren de eerste jaren jaren van groote inspanning. Niet dat het wijkwerk zulk een grooten omvang had aangenomen maar door de mobilisatie in de oorlogs jaren 19141918 was van hoogerhand voor een deel ook beslag gelegd op het wijk gebouw Staalwijk. En zoo moest hij af wisselend zorgen, dat ..onze jongens van 19141918" en het wijkbestuur over de lokaliteiten konden beschikken. Had ds. Plooy den grondslag voor het wiikwerk gelegd, ds. J. G. W. Goedhard, ci.e hem na zijn benoeming tot professor als wükpredikant in 1922 opvolgde, heeft op dien grondslag voortgebouwd en zoodoende er het zijne toebijgedragen, dat Staalwijk thans een wijkvereeniging is, die met groo ten zegen mag arbeiden in dit deel der Ned. Herv. Gemeente. Een periode van grooten bloei ging Staal wijk tegemoet in den tijd toen de tegen woordige wijkpredikant, ds. D. Kuilman in 1928 ds. Goedhard opvolgde. Het wijkgebouw werd al spoedig te klein. Men liep met nieuwe bouwplannen rond. De wijkbewoners die het bestuur steeds trouw ter zijde ston den, werden ook nu weer bereid gevonden om met vrije giften te steunen. Een en an der had tot resultaat, dat in December 1929 een nieuwe vleugel kon worden geopend. Meer nog dan tot nu toe het geval was bestond er thans gelegenheid het wijkwerk tot volle ontplooiing te brengen. Een „Staal- wijkbode" kon worden uitgegeven en vorm de een niet te onderschatten kracht in deze thans ruim 1500 hervormde gezinnen om vattende wijk. En thans, bij het zilveren jubileum van „Staalwijk" mag geconstateerd worden, dat de oprichters in 1914 goed gezien hebben om op deze plaats een centrum te vormen van een opgewekt en zich nog steeds uit breidend wijkwerk. Maar. zoo mochten wij uit het gesprek met ds. Kuilman opmaken, hier geen eer aan menschen maar enkel en I alleen aan God, Die „Staalwijk" zoo rijke- i lijk heeft willen zegenen en deze a.s. feest viering plaatst in het „Eben Haëzer". Ter gelegenheid van dit jubileum zijn enkele feestelijkheden georganiseerd, welke beginnen met een receptie op a.s. Maandag avond in het wijkgebouw. Verder wordt een bazaar gehouden en vindt een kerkelijke herdenking plaatst in de Marekerk, terwijl de feestelijkheden worden besloten met een feestavond in de Stadsgehoorzaal. Ondervinding is de beste leermees teres, maar vaak ook een harde; b.v. wanneer U ondervindt, dat een Ongevallenverzekering geen luxe is BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT ljOa Telef. 302 - Na 6 uur 2479. 8657 (Ingez. Med.) BINNENLAND. HULDIGING DOOR DOCENTEN EN LEERLINGEN. Hedenmorgen is in het feestelijk met bloemen en palmen versierde gymna stieklokaal der Gem. H.B.S. aan de Burggravenlaan, van welk gebouw de vlag was uitgesteken, de heer B. M. Noach op hartelijke wijze gehuldigd in verband met zijn 25-jarig jubileum als leeraar in de Ned. taal en letterkunde aan deze inrichting. Een der leeraressen, me]. Kok, bood aan mevr. Noach, die met haar beide zoons, het jubileerend familiehoofd vergezelde, bij aankomst aan de school een bouquet bloe men aan. Toen de jubilaris met zijn familie de feestzaal betrad, werd hij begroet met den Priestermarsch uit Mendelssohn's „Athalia" op verdienstelijke wijze uitgevoerd door een leerlingen-orkestje onder leiding van den heer Blitz. De directeur der school, dr. J. D. A. Boks ook de oud-directeur dr. J .C. Schalkwijk was aanwezig zeide zich te verheugen over de thans-geboden gelegen heid om den heer Noach temidden der zijnen te complimenteeren. Het is thans 25 jaar geleden, aldus spr., dat collega Noach zijn taak aanvaardde. Hij deed dat met een benijdenswaardige energie en groote toewijding en hij heeft sindsdien alle krachten ingespannen om zijn leerlingen de moeilijkheden der Neder landsche taal te leeren beheerschen en hen in te wijden in de schoonheid onzer letterkunde. Gij kunt, aldus eindigde spr., met vol doening en tevredenheid op de afgeloopen 25 jaar terugzien. Wij, uwe collega's hopen, dat ge nog vele jaren met dezelfde ener gie en opgewektheid uw taak zult mogen verrichten. De volgende spreker was de heer dr. ir. P. Persant Snoep, die in een geestige in leiding zijn aanwezigheid op deze plaats verklaarde, nj. wegens ziekte van twee collega's die den jubilaris hadden zullen toespreken, doch door ongesteldheid in de uitvoering van dat voornemen belemmerd waren. Spr. is een van de weinigen, die ouder in dienstjaren is dan de jubilaris en mede daaraan ontleent hij het recht om openlijk te getuigen, dat het onderwijs van den heer Noach een waardige voort zetting is geweest van dat van zijn voor ganger, den heer Draayer, waarmede te vens een goede traditie der Leidsche H. B. S. met betrekking tot het onderwijs in het Nederlandsch gehandhaafd werd. Uit indirecte waarneming is spr. bekend hoe de heer Noach zich steeds heeft beijverd om zijn leerlingen liefde voor de taal bij te brengen en hen heeft gewezen op de schoonheid onzer literatuur. Vervolgens las spr. de toespraak voor, welke collega Prins hier had willen houden en waarin werd gewezen op het jeugdige enthousiasme van den jubilaris, zijn voor beeldige stiptheid, zijn groote opgewektheid en evenwichtigheid en zijn voortreffelijk ge heugen. Namens directeur, oud-directeur en col lega's bood spr. tenslotte een geschenk aan, bestaande uit twee bundels dichtwerken van Albert Verwey en Knuttel's „Geschiedenis der schilderkunst". Nadat het orkestje een tweetal muziek nummers had uitgevoerd, hield namens de leerlingen Piet Singelenberg een vlot toe spraakje, waarin hij dank zegde voor het stimuleerend voorbeeld, zijn steeds levend onderwijs en zijn vriendschappelijke lei ding Als tastbaar bewijs van dank bood hij den heer Noach een schrijfmachine en zijn echtgenoote een mand bloemen aan. Ons parlementair overzicht (3e Blad). Ingesteld is een commissie van advies In zake sociale verzekeringsfondsen (Bin nenland, 4e Blad). Het beheer van het P.T.T.-bedrijfmemorie van antwoord aan de Tweede Kamer (Binnenland, 4e Blad). Een beschouwing over de Duitsche automo bieltentoonstelling (2e Blad), De dames Annie Reizevoort en Jo Belt, beiden alhier, slaagden voor het diploma coupeuse van den Bond van Leeraressen bij het modevakonderwijsmej. M. Naber al hier slaagde voor het diploma costumière. Namens het personeel der school bood de concierge, de heer P. C. van Vliet, eveneens een mand bloemen aan onder dankzegging voor den kameraadschappelijken omgang. Onder daverend en aanhoudend applaus verscheen tenslotte de heer Noach op het podium. Spr. zeide al direct aangenaam verrast te zijn door de muzikale hulde. Moge dit orkestje een blijvend bestaan voeren, al dus spr. Een tijdvak van 25 jaar is kort in de eeuwiyhEidsrim-.it>?, d:ch in een mer. - en- leven is het een heels tijd. Toch zijn deze 25 jaar voor spr. snel omgegaan, zóó snel, dat spr. het zich nauwelijks kan voorstellen, dat er een kwart eeuw verloopen is, sinds AAISTERDAMSCHE BEURS. Gebrek aan handel - Lustelooze markt Lichtelijk afbrokkelende koersen Amerika iets lager - Beleggingen stil. BUITENLAND. Oorlog of vrede in Spanje (Buitenland, le Blad). Engelsch-Duitsche handelsbesprekingen op komst (Buitenland, le Bladi. Was een aanslag op Mussolini bedoeld (Buitenland, le Blad). Sluiting van een R.K. theologische faculteit te Muenchen (Buitenland, le Blad), ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 2 VAN HET VIERDE BLAD. Aanvankelijk matige, tijdelijk krachtige Noordwestelijke tot Noordelijke, later afnemende en krimpende wind. Aanvankelijk helder tot licht of half bewolkt. Later weer toenemende bewol king. Weinig of geen regen. Des nachts temperatuur om het vries punt, zelfde temperatuur overdag. hij zijn ambt aanvaardde. Dat hij zich nog altijd jong gevoelt, dankt hij aan den om gang met de jeugd, waardoor een wisselwer king ontstaat. Door het gedurig contact, waardoor het onderwijs zich aanpaste aan de behoeften en omstandigheden, is er geen sprake van geweest, dat zijn werkkring ooit eentonig was. De vele blijken van waardee ring, we>ke hij dezer dagen van de zijde van oud-leerlingen heeft ontvangen, hebben hem zeer getroffen. Moge spr. ook van deze en toekomstige leerlingen-generaties kunnen getuigen: „Zij zijn mijn vrienden geworden als leerlingen: ze zijn het gebleven als menschen" en mogen ook vele leerlingen het woord van Lodewijk van Deyssel nazeggen: „De taal, het Woord, heeft mijn liefde voor altijd" Spr. besloot met woorden van dank voor de toespraken en geschenken. Op de huldiging door de oud-leerlingen, welke hedenmiddag plaats vond, komen wij Maandag terug. LEIDSCH UNIVERSITEITSFONDS. De Universiteitsraad van het Leidsch Universiteits-Fonds heeft benoemd tot le den van dien raad, ter voorziening in de elf ontstane vacatures, de heeren: Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, te 's-Graven- hage; dr. M. van Blankenstein, te Wasse naar C. M. Briët. te Haarlem: mr. G. G. van Buttingha Wiegers, te Batavia: mr. W. H. Fockema Andreae, te 's-Gravenhage; O. G. Heldring, ie Zetten; mr. A. Q. Mees, te Amsterdam: mr. L. A. Nypeis, te 's-Gra- vsnhage: J. A. Stenfert Kroese, arts, te Rotterdam; mr. P. C. Swart, te Rotter dam; dr. J. E. baron de Vos van Steen- wijk, te Haarlem.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1939 | | pagina 1