DE „OFFERTE" VAN ROOSEVELT
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 4 Februari 1939
Derde Blad No. 24191
j?sie Jaargang
1BUITENL. WEEKOVERZICHT
Spanning en ontspanning
„Zoo'n degenparapluie lijkt mij juist iets voor U, mevrouw".
Vrouw tusschen twee
wagens bekneld
Zvrare verkoudheid
C3SM KARSOTE
GEMENGD NIEUWS
Misdrijf in het spel
Veerboot loopt aan den
grond
Het ijs is nog zwak
De wereld blijft ten prooi aan elkaar
opvolgende ups and downs! Zoo schijnt het
pat er eenige verbetering aan den horizon
zichtbaar wordt, zoo wordt het zwerk we
derom zwaar bewolkt. En met dit al is er
natuurlijk van werkelijke ontspanning nog
geen sprake
Vele woorden zijn deze afgeloopen week
gesproken en, iaat ons eerlijk zijn, veel wij
zer is de wereld er niet door geworden. Men
Praait om elkaar heen, doch de kaarten
«orden niet open en bloot op tafel gelegd.
Noodwendig gevolg: een gissen en raden
r.aar elkaar"s troeven en zwakheden, zeer
citeenloopende oordeelen en oordeelvellin
gen.
Het begon met de rede van den Fuehrer!
Over het algemeen waren de prognoses te
voren nog al gunstig, verrassingen waren
i.g. niet te verwachten. Het is zoo uitge
komen, Hoewel enkele malen nog bitter en
verbitterd, vooral tegen de Joden en „oor
logshitsers" samen zijn beide categorieën
nu volgens Duitsch oordeel eenmaal oor-
taak van de spanningen in de huidige we
reld was de rede in algemeenen zin ge
matigd van toon en inhoud. Weliswaar
moet dit mede worden toegeschreven aan
het niet-aanroeren van diverse gevaarlijke
aangelegenheden, doch het verraste niet
temin aangenaam en hoewel in zekere
kringen het wantrouwen natuurlijk niet
als bij tooverslag verdween, dat mocht ook
niet worden verwacht, openden zich toch
eenige verre perspectieven op de mogelijk
heid van vader overleg. Waarmede reeds
heel wat zou zijn gewonnen, dat zal ieder
moeten erkennen. De wereld van het
oogenblik is nu eenmaal weinig geëigend
om over te gaan tot directe conferenties.
Deze zullen naarstig en voorzichtig moeten
vorden voorbereid, opdat niet door te veel
haast en onvoorbereidheid eer kwaad dan
goed wordt gedaan.
Voor het eerst erkende Hitier feitelijk,
oat de economische situatie in het Derde
Rijk niet bepaald rooskleurig is, al werd
dit uit den aard der zaak niet ronduit ge
legd. Maar de dringendste en dwingendste
passage was toch wel die. waarin de Fueh
rer den eisch stelde omtrent meer export
als noodzakelijk om het Duitsche volk in
het leven te houden. Men mag zich even
wel afvragen, hoe dit met het Duitsche
systeem der autarkie in overeenstemming
is te brengen
Politiek was de toezegging van steun aan
Italië bij een aanval op dat land het be
langrijkste. doch hoever die toezegging be
slist gaat, is moeilijk uit te maken. In Ita
lic neemt men het zoo op, dat Duitschland
zich zonder meer achter de Italiaansche
fischen heeft gesteld, ook al zou Italië ter
verwezenlijking daarvan de aanvaller zijn.
Of dat de juiste uitleg is? Laat ons ho-
pen, dat de practljk hierop geen antwoord
tehoeft te geven: Italië blijft zich echter
ag hullen In geheimzinnigheid ten aan-
Èn van zijn eischen. Wel worden niet-
sfficieel alle reeds vermelde eischen over
eind gehouden, doch officieel is nog altijd
sten enkele eisch gesteld en daarop komt
het toch aan. Wanneer het wachten is op
het einde van den oorlog in Spanje, mag
men nog eenig geduld hebben, want de re
publikeinen denken er nog niet aan om het
verat op te geven. Blijkbaar verwachten
zij nog, dat de toestand in Europa hen te
hulp zal komen, doch veel kans op ver
wezenlijking geven wij hun niet meer, daar
voor is het voor hen te kort dag geworden.
Hun positie is zoodanig geschokt, dat een
lang volhouden vrijwel tot de onmogelijk
heden is gaan behooren. Zelfs in landen,
die in meerderheid ideologisch achter de
tepublikeinen staan, ziet men de realiteit
zich baan breken, zie hoe Frankrijk blijk
baar een aparten onderhandelaar naar
Burgos heeft gezonden!
Of zou hedenavond de Duce den sluier
opheffen, nu de groote fascistische raad
bijeen komt? Zoo zeker is het echter nog
niet, want de verdere ontwikkeling van de
algemeene situatie is niet bepaald gunstig
voor vérgaande eischen.
Want hoezeer algemeen wordt erkend,
dat Hitier gematigd heeft gesproken en de
Britsche premier zich reeds uitliet, dat er
misschien aanleiding in gevonden zou kun
nen worden voor verder contact, de oppo
sitie ten spijt, toch wordt evenzeer toege
geven, dat met woorden alleen de verbete
ring niet is te bereiken. Op de woorden
tullen daden moeten volgen en juist hier
hokt het nog altijd. Goed beschouwd is
men zelfs nog geen stap verder gekomen
in dit opzicht.
Men was echter al zeer tevreden, dat de
atmosfeer was verruimd, dat de stemmin-
«en waren opgeklaard en meende, dat zoo
doende wellicht de kiem zou zijn te leggen
voor besprekingen, die tot ware ontspan
ning zouden kunnen voeren, maar men had
te vroeg gejuicht
Daar kwam opeens van over den haring-
vijver een geluld, dat ln Europa momen
teel eerder zorg baart dan dankbaarheid
wekt, hoewel men het andersom zou mo
gen ver,vachten. Zooals bekend, hadden de
Vereenigde Staten totduver pertinent ge
weigerd om ook 'maar eenige kleur te be
kennen in de Europeesche aangelegenhe
den, al was bekend, dat in breeden kring
de sympathie uitgaat naar de Westersche
democratieën, gelijk ook moeilijk anders te
verwachten was. Steeds heeft Amerika zich
verre gehouden van den Volkenbond, wei
gerde het om zich op eenig punt vast te
'eggen in ons werelddeel Wel waren de
verhoudingen met Duitschland reeds zoo
danig afgekoeld, dat men niet ver meer af
was van het afbreken der betrekkingen,
d°ch dit was meer ideologisch aan om an-
«ere redenen. En nu heeft president Roo
sevelt plotseling verklaard al is officieel
nog gezwegen! dat de Westersche de
mocratieën legen contant geld zooveel oor
logstuig in Amerika kunnen koopen als zij
wollen, zelfs staats-materiaal. waardoor op
overduidelijke wijze partij wordt gekozen
'egen de totalitaire staten! Het beteekent
een volkomen ommekeer in Amerika's hou-
djng en tevens een totale ommekeer ln de
a'?emeene verhoudingen.
Men kan immers licht bevroeden, wat het
leggen wil. dat Amerika zijn onnoemelijke
Productie-mogelijkheden achter de demo
cratieën wil stellen! Onnoodig te zeggen,
™t dit de positie van Engeland en Frank-
''rt niet weinig versterkt Het bewijs
111 net negatieve wordt overigens gelevera,
115 men ziet, hoe Duitschland en Italië
"Keren. Er zijn bijkans geen scheld
woorden genoeg tegen Amerika en tegen
NOODLOTTIGE BOTSING IN DEN MIST.
Op den nieuwen weg te Poeldijk is gis
teravond om acht uur de 24-jarige mej. H.
van der K.. wonende aldaar, bij een bot
sing tusschen een paard en wagen en een
bestelauto om het leven gekomen.
Mej. van der K. stond aan de achter
zijde van den stilstaanden bodewagen van
den heer Paalvast uit Poeldijk om een
pakje in ontvangst te nemen. Terwijl de
voerman den wagen openmaakte naderde
uit de richting 's Gravenhage een bestel
auto uit Naaldwijk.
Door den zwaren mist zag de bestuurder
den stilstaanden bodewagen te laat en
met een luiden klap botste de auto tegen
den wagen. Hierbij geraakte de vrouw tus
schen de beide voertuigen bekneld. Zij
werd zes meter meegesleurd en was op slag
dood.
Een jongen, die bij het paard stond,
sloeg door den schok tegen den grond en
liep een hersenschudding op.
De chauffeur en de voerman bekwamen
geen letsel. Beide voertuigen werden zwaar
beschadigd.
onmiddellijk verlicht door ln-
haleeren van de bacteriën-
doodende Ka r*o te-dampen.
F 0.70 en F 1.— per flacon.'
7885
(Ingez. Med.)
president Roosevelt! Natuurlijk hebben de
Joden het weer gedaan, zooals alles wat
den totalitairen staten niet aangenaam is,
op den rug der Joden wordt geschoven.
Men vraagt zich echter af, wat president
Roosevelt kan hebben bewogen om juist nu
aldus uit den hoek te komen, nu voor het
eerst sinds langen tijd ln Europa een kans,
hoe klein dan ook nog. was geboren om
verder te komen. Meent hij oprecht, dat er
van de totalitaire staten in wezen niets is
te verwachten, dat zij op denzelfden voet
zullen doorgaan als totdusverre? En vrees
de hij voor een herhaling van Muenchen,
waar de democratieën immers zijn versla
gen? Het Is nog niet te beoordeelen, maar
gezien de actie rondom Roosevelt's aan
kondigingen zal dit raadsel vermoedelijk
wel worden opgelost. Te meer, waar in
Amerika degenen, die willen vasthouden
aan de oude neutraliteit, zich opmaken
voor krachtig verzet. Democraten en repu
blikeinen zijn beide tegen het dictatuur
stelsel, maar de scheidingslijn omtrent de
wijze van optreden daartegen loopt dwars
door deze partijen heen.
En hoe zullen Frankrijk en Engeland
reageeren op Roosevelt's geste, die uitein
delijk nog niet is goedgekeurd in Amerika
zelf? Frankrijk, dat zich door Italië het
meest bedreigd voelt, is vrijwel unaniem
ingenomen met Roosevelt's optreden, waar
door steun in het vooruitzicht wordt ge
steld, die niet hoog genoeg is aan te slaan.
In Engeland zijn de meeningen meer ver
deeld. daar men voelt, dat Chamberlain's
politiek eenigszins doorkruist wordt door
de nieuwe Anierikaansche houding; ook al
voelt men blijdschap over het eindelijk
meer openlijk partij-kiezen van den groo-
ten broer vanover den Oceaan.
Nieuwe onzekerheid ligt over de wereld!
ARBEIDER DOOR AS VAN MACHINE
GEGREPEN.
Doodeüjk ongeluk te Woerden.
Gistermiddag om ongeveer twaalf uur is
de negentienjarige H. Stuivenburg. werk
zaam bij de pannenfabriek de Rijn, te
Woerden, door een drijfas van zijn ma
chine gegrepen en ernstig gewond.
Het slachtoffer ls naar het algemeen zie
kenhuis te Woerden vervoerd en daar en
kele uren later overleden.
BRAND TE OUDE PEKELA.
Gistermiddag omstreeks twee uur brak
te Oude Pekela door onbekende oorzaak
brand uit in de aan de zg. Grootstukken
gelegen behuizing, toebehoorend aan den
heer A. Eefting en bewoond door het ge
zin H. Bruintjes.
De brandweer, die spoedig ter plaatse
was. bestreed het vuur met drie stralen
doch kon niet verhinderen, dat de geheele
behuizing tot den grond toe afbrandde.
Van den inboedel kon slechts weinig wor
den gered.
Huis en inboedel waren slechts laag
verzekerd.
En nu hebben wij kwesties van het twee
de plan althans voor het oogenblik
als de Duitsche eischen inzake koloniën,
door Hitier wel aangeroerd maar niet
rechtstreeks gesteld, de moeilijkheden der
Belgische regeering-Spaak etc. nog niet
eens ln het geding gebracht. Evenmin als
het plotselinge verzet der sovjets tegen de
antl-komintern-actie, tot uiting gebracht
in het sluiten van het gezantschap te Boe
dapest, daar Hongarije toch geen zelfstan
dige politiek meer blijkt te voeren, doch
aan Duitschen leiband heet te loopen. Men
mag het beschouwen als een waarschuwing
aan het adres der overige landen in
Europa's Oosten om zich daarvan verre te
I houden. Actie verwekt tegen-actie!
DE DOOD VAN DE OUDE VROUW' OP DE
LIJNBAANSGRACHT TE AMSTERDAM.
Bü de politie te Amsterdam heeft zich
een vrouw aangemeld, die in de woning
Lijnbaansgracht 308 aldaar, waar eergis
teren de 67-jarige vrouw M. E. Kerkelaan-
Mulder levend is verbrand, heeft geslapen,
doch die ree ds vroeg in den ochtend naar
haar werk is gegaan en eerst van het
drama vernam, toen zij 's avonds thuis
kwam.
Deze vrouw heeft verklaard, dat zij dien
morgen, ln denzelfden tijd, dat een buur
vrouw een man naar de woning van het
slachtoffer heeft zien gaan, een twist
gesprek bii juffrouw K. heeft gehoord, dat
ongeveer een kwartier duurde. Zij heeft
hier echter geen verdere nota van geno
men en is kort daarop naar haar werk
gegaan.
Voorts is komen vast te staan dat dertig
gulden, welke de oude vrouw iedere eerste
van de maand van haar zoon krijgt zijn
verdwenen.
Het vermoeden dat hier van misdrijf
sprake moet zijn, neemt thans vasteren
vorm aan.
PASSAGIERS PER ROEIBOOT
VAN BOORD GEHAALD.
Gistermiddag om vijf uur is de stoom-
veerboot „Hoofdingenieur van Elzelingen",
welke van Maassluis naar het eiland Ro
zenburg was vertrokken, ten gevolge van
den mist cn den sL.rken stroom afgedre
ven en tegen een steenen dam in de rivier
gevaren, waardoor de roerketting brak. Het
schip is daarna nog een heel eind door de
eb meegevoerd en op een zandplaat geloo-
pen, 150 meter van den oever en ander
halve kilometer van het eiland verwijderd.
Er bevonden zich 25 passagiers aan boord
o.w. de burgemeester van Rozenburg, mr.
N. Vernède en de predikant, ds Brouwer.
Voorts waren er drie personenauto's en een
autobas van den dienst MaassluisBrielle
op de boot. De passagiers zijn in het be
gin van den avond met een roeiboot van
het schip gehaaid en naar het eiland ge
bracht. De mist bemoeilijkte deze wijze van
transport zeer. De veerboot kwam na eeni-
gen tijd vrijwel droog te zitten als gevolg
van het ebgetij. Getracht zou worden bij
hoog water het schip met behulp van een
sleepboot vlot te krijgen.
WAAGHALZEN IN LEVENSGEVAAR.
Gistermiddag waagden zich te Opheus-
den (Geld.i vijf jongens op het ijs van de
onder water geloopen uiterwaarden, dat
pas sedert een nacht was dichtgevroren.
Aangezien het nog niet sterk genoeg was
zakten de jongens er allen doorheen. Een
hulpbehoevende, die in de omgeving woont,
zag van zijn woning uit het ongeluk ge
beuren en waarschuwde door luidkeels roe
pen eenige voorbijgangers, die onmiddellijk
reddingspogingen in het werk stelden. Met
veel moeite konden de kinderen op het
droge worden gebracht. Vier hunner kwa
men er met een nat pak af. De vijfde, een
jongen van tien jaar, was buiten bewust
zijn geraakt, zoodat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen. Hij kon spoedig
bij kennis worden gebracht, waarna de
knaap naar zijn woning werd vervoerd.
Een vierjarig jongetje B. G„ wonende in
de Bullstraat 38, te Den Haag, is gister
middag door het ijs in de Laakkade gezakt
en verdronken.
Hij had een takje op het ijs gegooid en
wilde dit gaan halen. Het ijs bleek echter
nog te zwak voor zijn gewicht en de jon
gen verdween in de diepte. Zekere B., wo
nende Spilstraat 26 bracht den knaap op
het droge en de geneeskundige dienst ver
voerde hem naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal, waar men nog geprobeerd heeft
met toepassing van kunstmatige ademha
ling den jongen in het leven te houden.
Zuiks tevergeefs want de jongen heeft dit
waagstuk met den dood moeten bckoopen.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
OUDEMOLEN.
De dieseltreln, waarvan gistermorgen de
eerste truck door een botsing op den on-
bewaakten overweg bij Oudemolen ont
spoorde, heeft men ln het begin van den
middag in de rails kunnen brengen. De
trein is vervolgens naar Groningen ge
sleept.
Omstreeks drie uur werd het verkeer, dat
over enkel spoor werd onderhouden, over
beide sporen hersteld.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DRIE DOODEN BIJ ONTPLOFFING
IN MUNITIEFABRIEK.
In een munitiefabriek bij Warschau is
tijdens het laden van munitie een granaat
ontploft. Drie personen werden gedood en
verscheidenen ernstig gekwetst.
ZEVEN AUTO'S BOTSTEN OP ELKAAR.
Tusschen Delft en Overschie.
Op den nieuwen Rijksweg tusschen Delft
en Overschie kwam gisteravond tengevol
ge van den mist een auto in botsing met
een tegenligger. De defect geraakte wagens
vormden een groot gevaar voor het ver
keer, zoodat al spoedig op de eerste aan
rijding een tweede, een derde en een vierde
volgden. Tenslotte stonden niet minder dan
zeven auto's gehavend op den weg.
Drie der voertuigen waren zoo bescha
digd. dat ze moesten worden weggesleept.
De bestuurder van de bestelauto uit Den
Haag werd gewond. Hij is in het gasthuis
te Delft verbonden en kon toen naar zijn
woning worden overgebracht.
DE MOONEYS GAAN VAN ELKAAR.
Tom en Rena Mooney zijn u't elkander
gegaan, omdat, naar Tom Mooney, de vrij
gelaten oud-leider in de V c... neen
klaard. in de afgeloooen 16 jaar hun
levensopvattingen geheel en volkomen on-
vereen'gbaar met e"'-ander zijn «eweden.
BRANDWEERLIEDEN DOOR PUIN
BEDOLVEN.
Bü een brand in een pakhuis te Syra
cuse Italië i is het dak ingestort waardoor
acht brandweerlieden onder ru n bedolven
werden. Hoewel de berging werkzaamheden
nog worden voortgezet heeft men de hoop
opgegeven deze mrnschen nog levend te
voorschün te brengen.
SLACHTOFFERS VAN
OVERSTROOMINGEN.
Ten gevolge van overstroominzen van
den Ohio en zijn rivieren zün naar be
kend is. in Oh o Maryland en West r-
ginia iV. St. i dertien personen om het
leven gekomen. Men vreest dat er nog vier
dooden zullen zijn. Tal van personen zün
dakloos geraakt.