Hoe Barcelona bezet werd
BUITENLAND
Rede van Sir Samuel Hoare
Groote vreugde te Rome over
Barcelona's val
LEiDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
V;ijdög 27 Januari 1939
Groot enthousiasme
Rede van den Duce
Engeland is onoverwinnelijk I
Algemeene Toestand
Von Ribbentrop
te Warschau
id!H:i?w=ru
PIJNSTILLENDE WATTEN
Wijzigingen in het
kabinet
Beioogingen tegen
Frankrijk
B|
Sir Samuel Hoare heeft te Swansea een
redevoering uitgesproken, waarin hij mis
prijzend sprak over de paniekraaiers. die
bezig zijn het gevoel te wekken, dat de oor
log onvermijdelijk is.
Een dergelijke onvermijdelijkheid be
staat niet. aldus Hoare. Laat ons de
toekomst onder oogen zien. wat zij ook
moge brengen, met moed en vastbera
denheid en in het geloof, dat de rede
en het gezonde verstand de overhand
zullen houden, maar vastbesloten om
gereed te zijn voor ieder noodgeval. Het
vertrouwen en de gereedheid zijn de
twee groote nationale behoeften en onze
voorbereidingen te land. ter zee en in
de lucht zijn reeds gevorderd tot een
formidabel punt, terwijl de daarachter
staande nationale geest dagelijks aan
kracht wint.
Sir Samuel Hoare.
Hoare prees vervolgens Chamberlain als
de reddingsboei van Europa. Sprekende
over oorlogen zeide hij: „Twee onbetwist
bare feiten steken af tegen den duisteren
achtergrond van angsten en gissingen, n.l.
de hartstochtelijke wensoh der Europeesche
volkeren naar vrede en de onoverwinlijk
heid van Groot-Brittannlë en het Britsehe
Rijk
Wanneer ik zeg, dat dit groote land
nooit kan worden verslagen, spreek ik
een feit, uit. Economische kracht is een
van de grootste verdedigingslinies en
ons economisch systeem heeft de span
ningen en den druk der crisis van de
laatste jaren beter doorstaan dan
eenig ander systeem ter wereld".
Hoare sprak ronduit iedere bewering tegen
volgens welke de tijden der vloten voorbij
zenden zijn. In de laatste jaren, zoo zelde
hij, heeft de admiraliteit haar strategie en
tactiek aangepast aan de nieuwe omstan-
üigheden en een juist gebruik van de lucht
macht door de vloot zelf zou de Britsehe
zeemacht eerder uitbreiden dan vermin
deren. De wederopbouw van de vloot heeft
een gevorderd stadium bereikt en de nieuwe
vloot vormt een activum van onbereken
baar belang bij iedere raming van de Brit
sehe kracht.
Over luchtaanvallen zeide spr.: ,.Ik aan
vaard de overdreven verklaringen niet be
treffende hun overweldigende uitwerking
.Zelfs wanneer ik mij zou vergissen en zij
ons alle vernietiging zouden aandoen, die
de critici zeggen, zou zoo'n aanval nooit
onzen wil tot het bieden van weerstand
vernielen, maar zou integendeel honderd
voudig onze vastberadenheid doen toene
men om den aanvaller te overwinnen.
Laat de wereld deze zaken overpein
zen en in het bijzonder zij, die zeggen,
dat wij moe zijn geworden van ouder
dom en zwak van vermogen. Zoo dach
ten zij in 1914 en zij werden op ruwe
wijze gewekt."
Tenslotte wees Hoare op den deze week
uitgekomen oproep voor den nationalen
dienst. Hij besloot met de woorden: „Ik ben
er zeker van. dat deze oproep slagen zal en
de kracht der democratie aan de wereld en
den geest van Brittannië aan Europa zal
toonen".
Beroering na den val van Barcelona.
Zooals te voorzien was, heeft de val van
Barcelona momenteel groote beroering ge
wekt. Te Rome had een groote demonstra
tie plaats voor den duce, waarbij de kreet
Tunis. Corsica opnieuw werd gehoord. Zelfs
werd thans geroepen „Parijs"
Onnoodig te zeggen, dat dergelijke voor
vallen weinig geëigend zijn. om de atmos
feer te ontspannen. Reeds hebben Fransche
studenten al betoogd voor de Italiaansche
ambassade roepende: ..Venetië voor Frank
rijk." Drie hunner zijn gearresteerd.
De Fransche regeering houdt het hoofa
koel, men zie de redevoeringen van Bonnet
en Daladier. Frankrijk spreekt kalme taal,
die echter op één punt niet is mis te ver
staan: Frankrijk zal al zijn rechten en
bezittingen onverminderd handhaven en
geen aantasting daarvan dulden. In dit
opzicht vormt het land een volledige een
heid. Het weet zich daarbij gesteund door
Engeland, dat. sir Samuel Hoare zeide het
rustig doch beslist, zich onoverwinnelijk
voelt. Men denke aan 1914, werd gewaar
schuwd
De „Berliner Boersenzeitung" gaat in
verband met den val van Barcelona in op
de uitlating van de ..Temps", die voor de
handharing van den status quo in het
Westen van de Middeltandsche Zee alle
nuttige voorzorgsmaatregelen van Frank
rijk en Engeland elschte. Het blad schrijft
onder andere:
„De dag van Barcelona zal den aanhan
gers van de volksfrontideologie bewijzen,
cat zij de krachten in Spanje verkeerd be
oordeeld hebben. Het logische gevolg be
hoorde dus te zijn, dat eindelijk rekening
gehouden werd met de realiteiten en dat
een einde kwam aan de tot dusverre be
staande discriminatie. Want met den val
van Barcelona is de Spaansche kwestie als
zoodanig nog niet afgehandeld. Zoolang de
roode legioenen in het Noorden en in het
centrum bestaan, zullen daar ook roode
internationale troepen zijn.
Het aan den Volkenbond voorgelegde
rapport was te dubbelzinnig, dan dat men
zou kunnen twijfelen aan de verdere aan
wezigheid van belangrijke internationale,
vooral ook Sovjet-Russische strijdkrachten.
Zoolang deze toestand bestaat, kan nie
mand het recht hebben te spreken over de
vrijwilligers aan nationale zijde.
Reeds thans te dreigen met tegenmaat
regelen. die een definitief vijandige ver
houding tot den overwinnaar te voorschijn
zouden"mocten roepen, zou beteekenen op
zettelijk Italië uit te dagen.
Met den val van de Catalaansche hoofd
stad schijnt het oogenblik gekomen te zijn
waarop de kwestie van de toekenning der
rechten van een oorlogvoerenden staat
voor een positieve beslissing rijp is gewor
den Want dan zouden alle problemen, die
in verband staan met internationale met-
inmenging, zeer veel gemakkelijker en snel
ler opgelost worden.
In een te Stratford-on-Avon uitgespro
ken redevoering heeft Eden, sprekende over
den ernstigen toestand in Spanje, o.m. ge
zegd. dat het van vitaal belang is te verze
keren. dat geen vreemde mogendheid zich
in Spanje vestigde, zich c enigerlei bijzon
dere militaire of vlootprivileges aanmatigde
cf die kreeg. Vooral is het ons belang, dat
Spanje vrij zal zijn om te besluiten over
eigen lot. zonder tusschenkomst van andere
landen, aldus Eden.
Europa is weer in dagen van spanning
beland.
Na zijn eerste onderhoud met Beek heeft
de Duitsche minister van buitenlandsche
zaken von Ribbentrop gisterochtend een be
zoek gebracht aan minister-president Sklad-
kowski en maarschalk Smigly Rydz. Gister
middag te een uur is hij door den president
der republiek. Moscicki, ontvangen, later op
den middag heeft von Ribbentrop wederom
besprekingen gevoerd met Beek.
Vervolgens begaf hij zich naar het Blano-
paleis, waar hij den Poolschen premier, ge
neraal Skladkowski, benevens den gezant
van Hongarije ontving.
Van semi-officieele zijde wordt te Berlijn
medegedeeld:
Het bezoek, dat von Ribbentrop aan Beek
gebracht heeft, had ten doel een uitvoerige
gedachtenwisseling over het tusschen beide
mogendheden voor onderzoek gerijpte pro
blemen In politieke kringen te Warschau,
zoo wordt hieraan toegevoegd, is het overi
gens niet onopgemerkt gebleven, dat von
Ribbentrop de diplomatieke vertegenwoordi
gers van de anti-kominternlanden heeft
ontvangen. Aangenomen kan worden, dat
hij bij deze gelegenheid hen op de hoogte
gesteld heeft van verschillende problemen,
die de anti-kominternlanden gemeenschap
pelijk interesseeren.
Voorts verluidt ln politieke kringen, dat
ministerialdlrektor Wiehl, die den rijksmi
nister van buitenlandsche zaken vergezelt,
met de bevoegde Poolsche persoonlijkheden
besprekingen zal voeren over de uitbreiding
van de Duitsch-Poolsche handelsbetrekkin-
pen. die den laatsten tijd toegenomen zijn.
Men neemt aan. dat daarbij in het bijzon
der de kwestie van grootere leveranties van
bepaalde in Polen voor den export ter be
schikking staande producten besproken zal
worden.
De speciale correspondent van Reuter bij
de troepen van Franco bericht uit Barce
lona, dat gedurende den nacht van Woens
dag op Donderdag de stad geheel werd
omsingeld door de rechtsche troepen. Vroeg
in den echtend bestormden de Marokkanen
onder commando van generaal Yague, het
fort Montjuich. waar 1200 gevangenen
werden bevrijd, tegelijkertijd namen de
divisies uit Navarra, te zamen met de ge
mengde Italiaansch-Spaansche Pijlen-divi
sies en het vreemdelingenlegioen den Tibi-
dabo, ten Noorwesten van de stad. Hier
door werd de weg naar het Noorden afge
sneden. de troepen van Franco beheerscli-
ten hieermede alle wegen naar de stad.
Tegenstand was blijkbaar niet voorbereid
en tegen den middag begonnen de troepen
de stad binnen te rukken. Twee uur later
marcheerden de troepen nog door de stra
ten, waarin een enthousiast juichende me
nigte was samengepakt.
Als bij tooverslag verschenen uit alle
vensters en van alle balkons de rood-gou-
üen vlag van de rechtschen. liederen van
de Phalanx werden gezongen en rechtsche
leuzen uitgeroepen.
Langzaam kwamen de troepen samen op
het groote Plaza de Cataluna. Terwijl zij
zingend langs dé-' met boomen beplante
boulevards trokken, werden telkens weer de
rijen door de burgers van Barcelona door
broken. die de soldaten omhelsden. Toen
de cavalerie verscheen, kuste men de paar
den. omdat men de ruiters niet kon berei
ken. Groot was ook het enthousiasme toen
de troepen onder de eerepoort doortrok
ken. welke is gebouwd voor de internatio
nale tentoonstelling van 1888.
De soldaten hieven de ..Marcha Grana-
óera" aan, terwijl de menigte zonder on
derbreking riep: „Viva Franco, viva
Franco!"
Achter de troepen kwam een groot aan
tal vrachtauto's met levensmiddelen. Op de
auto's waren in groote letters opschriften
aangebracht, waarin werd gezegd, dat de
rechtvaardigheid van Franco brood voor
allen brengt.
Op de auto's zaten de senorita's van de
„vrouwelijke stoottroepen" van Franco, ge
kleed in hun blauwe uniformen met witte
schorten. Zoodra de auto's op de van tevo
ren bepaalde standplaatsen waren aange
komen, begonnen de vrouwen onmiddellijk
De triumfboog.
met het uitdeelen aan de vrouwen en kin
deren van brood, meel, rijst, geconden
seerde melk. chocolade en suiker.
Volgens een ïr.ededeellng van het recht
sche hoofdkwartier is het grootste gedeel
te van Barcelona intact. Men hoopt dat de
stad vanavond weer van eiectriciteit zal
zijn voorzien. De telefooncentrale is reeds
weder in bedrijf gesteld.
In de straten van Barcelona is een door
generaal Davila onderteekende proclamatie
aangeplakt, waarin medegedeeld wordt, dat
Catalonië weder opgenomen wordt in den
Spaanschcn staat onder het bewind van
Franco. Alle maatregelen, benoemingen en
besluiten, welke sinds 13 Juli 1936 uitge
gaan zijn van de linksche autoriteiten,
worden ongeldig verklaard.
De eenheden van de vloot van Franco
stoomen de haven van Barcelona binnen,
geheel gepavoiscerd met de rood-gouden
kleuren van de vlag van het nationale
Spanje.
De vliegtuigen van de luchtvloot van
Franco voerden acrobatische toeren uit
boven de stad.
Verder wordt gemeld, dat de nationalis
tische troepen thans Badelona, ongeveer
10 K.M. ten Noord-Oosten van de stad, na
deren. De plaatsen Larabad en Hovta, wel
ke dichter bij Barcelona liggen, zijn reeds
in handen van de troepen van Franco ge
vallen. Ook Tarrase is bezet en Sabadell
omsingeld.
In Barcelona zelf hebben de nationalis
ten alle mogelijke voorzorgsmaatregelen
genomen, om wanordelijkheden te voorko
men. De nieuwbenoemde burgemeester
heeft overal ln de stad guardia civil en
speciale politie geplaatst, om te zorgen, dat
niet worde geplunderd. Vooral bij de plaat
sen. waar voedsel wordt uitgereikt, is poli
tie gestationneerd. aangezien de uitgehon
gerde bevolking hier haast niet te hou
den ls.
Het nieuws van den val van Barcelona
werd in het nationale Spanje even na
twaalf uur bekend. Onmiddellijk werd
overal het werk gestaakt, overal werden
de klokken geluid en een zingende menig
te bewoog zich door de straten.
Naar schatting hebben ongeveer 100.000
inwoners Barcelona verlaten. Hun vertrek
werd uitermate vertraagd door het bom
bardement op de wegen. De reizigers heb
ben belangrijke repubilkeinsche troepenbe.
wegingen waargenemon.
Het intact gebleven leger zal naar hun
meening stelling kiezen ten Noorden van
Barcelona. De regeering-Negrin heeft zich
te Figueras gevestigd. Nog voortdurend ko
men daar de vluchtelingen in stroomen
aan.
Het was een voortdurend komen en gaan
tusschen Perpignan en Figueras.
De minister-president, Negrin, en Del
Vayo, minister van buitenlandsche zaken,
begaven zich gisteren in den loop van den
ochtend naar Perpignan, terwijl de Fransche
ambassadeur te Barcelona, Jules Henrv, dit
van Port Vendres kwam, te half twaalf
grens passeerde.
Aan de andere zijde van de bergketen
heeft men geen groepen vluchtelingen
waargenomen. Volgens mededeelingen van
uit Spanje komende reizigers worden aan
de grens de vluchtelingen in kampen op
genomen. Het betreft hier vooral vrouwen,
kinderen en menschen op leeftijd.
Gisteren zijn verscheidene bekende link
sche politici de grens naar Frankrijk ge
passeerd. o.a. de oud-premier Cabailerc er.
de voormalige ambassadeur te Parijs, Ara-
quistain.
Companys en een paar leden van de
linksche regeering bevinden zich, naar men
gelooft, te Olot nabij Figueras. Men meent
te weten, dat Azana zich teruggetrokken
heeft ln een klein stadje nabij de grens,
tusschen Junquera en Puigcerda.
Men verwacht niet, dat het regeerings-
leger dat groote ontberingen heeft moe
ten lijden, verder nog ernstig verzet zal
bieden. Buitenlandsche militaire waarne
mers zijn van oordeel, dat de linkschen in
Catalonië schitterend weerstand hebben ge
boden, doch, zoo zeggen zij, er zijn gren
zen aan het uithoudingsvermogen van de
troepen en deze grenzen zijn overschreden.
Het terugtrekken der linkschen ls ech
ter, voigens de berichten waarover men
hier beschikt, nog geen vlucht en de disci
pline is nog niet verbroken. Indien zij ge
weren en voorraden hadden en een korte
pauze om zich te reorganiseeren, zouden
de troepen volgens waarnemers kunnen
doorvechten, doch onder de huidige om
standigheden is het een hopeloos ongelijke
strijd.
op de pijnlijke
plek. bestrijdt
HOEST. KEELPUN
GRIEP. PNEUMATIEK
STEKEN IN DEZUekl
doozen a
35 en 55 ct.
2382
(Ingez. Med.)
ENGELAND.
Men meent te weten, dat de minister
president besloten heeft om, vóór het La
gerhuis Dinsdag a.s. bijeenkomt, een paar
wijzigingen in de samenstelling der regee-
ring te brengen. Het is thans waarschijn
lijk, dat Thomas Inskip in de plaats van
Lord Maugham lord-kanselier zal worden.
Ook onder de Jongere ministers schijnen
veranderingen op komst te zijn. Veronder
steld wordt, dat Hudson, de minister van
overzeeschen handel, naar men zich herin
neren zal onlangs bij den minister-president
geklaagd heeft over het beheer van het mi
nisterie van oorlog, erbij betrokken zal zijn.
Voor de naaste toekomst ls een wijzigirrg in
het ministerie van oorlog niet waarschijn
lijk.
Wanneer het Lagerhuis Dinsdag bijeen
komt zal Chamberlain, naar verwacht
wordt, eerst een verklaring afleggen over
zijn bezoek aan Rome. Vervolgens zullen de
debatten over de buitenlandsche politiek een
aanvang nemen. De leider der Labouroppo-
sitie, Attlee, zal als eerste daarbij het woord
voeren, gevolgd door Chamberlain. Het ls
mogelijk, dat Eden ook het woord zal voe
ren.
Het streven naar een vereenigd Ierland.
De Senaat te Dublin heeft een motie in
behandeling genomen, waarin de wensch
I te kennen wordt gegeven, dat ,,de regee-
ring van Eire meer rekening houdt met de
gevoelens en belangen van Ulster".
John Donovan heeft een amendement in
gediend, waarin de regeering verzocht wordt,
zoo spoedig mogelijk bevredigende betrek
kingen met de Britsehe regeering tot stand
te brengen en onderhandelingen aan te
knoopen voor evacuatie der Britten uit Ul
ster en het overdragen van de bevoegdhe
den van de regeering te Belfast aan de
regeering van Eire.
Het debat is uitgesteld tot 7 Februari, de
Valera zal dan op bovenstaande voorstellen
antwoorden.
De Duce vernam het nieuws van den in
tocht van Franco's troepen in Barcelona op
de sneeuwvelden van den Monte Terminillo
bij Rome, waarheen hij zich gistermorgen
begeven had om de skisport te beoefenen.
Hij keerde terstond terug naar het Palazzo
Venezia, waarvoor zich naarmate door de
extra-edities van de bladen en door de radio
nadere bijzonderheden omtrent het gebeu
ren in Spanje bekend werden, een steeds
grootere menschenmenigte verzamelde.
Om kwart over zeven verscheen Mussolini
onder een onbeschrijfelijk gejuich van de
menigte, die zich op de Piazza Venezia en
in de aangrenzende straten verdrong, op het
balkon van het regeeringspaleis. voor het
uitspreken van een korte redevoering.
De kreet van uw fiere rechtmatige
vreugde, aldus de Duce. vermengt zich met
den kreet, die opstijgt uit alle steden in
Spanje, die thans bevrijd zijn van de
schande der rooden en met den kreet der
anti-bolsjewisten van de geheele wereld.
De schitterende overwinning van Bar
celona vormt een nieuw hoofdstuk in
de geschiedenis van het nieuwe Europa,
dat wij bezig zijn in het leven te roe
pen. Door de prachtige troepen van
Franco cn onze stoutmoedige legiona
rissen is niet alleen de regeering van j
Negrin verslagen, maar bijten nog veel
anderen onzer vijanden in het stof. De
leuze der rooden was „No passaran"
zij komen er niet door Wij zijn er
door heen gekomen en ik zeg u, wij
zullen er door heen komen.
Na deze toespraak barstte het gejuich
van de menigte opnieuw los. Tientallen ma
len keerde Mussolini op het balcon terug.
Tenslotte vormden de menschenmassa en
de fascisten een optocht, die onder het zin
gen van nationale liederen door Rome trok.
De stad bood een schitterend schouw
spel. Alle openbare gebouwen en ook de
particuliere huizen waren gepavoiseerd en
de fonteinen waren geïllumineerd.
De optocht trok o.m. langs de ambassade
van het nationale Spanje bij het Quirinaal
en langs die bij het Vaticaan. De Spaansche
ambassadeur bij het Quirinaal. Don Pedro
Garcia Conde, verscheen op het balcon van
zijn woning en richtte het woord tot de be-
toogers, zeggende, dat de verovering van
Barcelona beteekent, dat het einde van den
oorlog nabij is en dat de overwinning Itahe
en Spanje nog meer vereenigt.
Mussolini's rede werd al in den aan-
vang onderbroken door vcrwenschingcn
aan het adres van Frankrijk. Toen de
Duce zeide, dat men bezig is met den
opbouw van een nieuw Europa, riep de
menigte in koor: „Naar Parijs". D22r
tusschen door hoorde men de kreten:,
„Tunis" en „Corsica".
Na de rede van Mussolini werd opnieuw
gejoeld. Fascisten en leerlingen der acade
mie zongen liederen, waarvan Frankrijk het
thema vormde.
24
