Frankrijk zal krachtig zijn gebied
handhaven
Nieuws
uit de Filmwereld
„Land zonder vrouwen"
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 27 Januari 1939
Vierde Blad
No. 24184
Motie van vertrouwen in de
regeering aangenomen
79ste Jaargang
Betooging van nationale
eenheid
De betrekkingen
met Italië
Het Spaansche
vraagstuk
EMSER-ZOUT
Stemming
Rede van Daladier
SPREEKCEL
Nadat nog eenige sprekers speciaal de
niet-inmenging hadden veroordeeld, kwam
eindelijk Bonnet aan het woord. Hij besprak
in hoofdzaak het Fransch-Italiaansche
vraagstuk en het Spaansche probleem.
Bonnet.
Allen zijn het eens, aldus ving Bonnet
zijn rede aan, over het doel, dat bereikt
moet worden. Maar hoeveel verschil van
meening bestaat er over de middelen!
Wij hebben getracht, de internationale
betrekkingen op de basis van gerechtigheid
'te bouwen, doch er hebben zich oneenighe-
den voorgedaan. Daar was allereerst het
drama van Tsjecho-Slowakije. Als men de
overeenkomst van Muenchen beoordeelt,
moet men terugdenken aan de bezetting van
het Rijnland en de gebeurtenissen, waarbij
Frankrijk rechtstreeks belang had, maar
waartegen het meende zich niet met geweld
te moeten verzetten. De feiten hebben be
wezen, dat Daladier gelijk had, toen hij
naar Muenchen ging. om een accoord tot
behoud van den vrede te teekenen. Alles
was klaar voor een inval in Tsjecho-Slo
wakije. Het Fransche leger zou op de Sieg-
friedlinie gestooten zijn en vrijwel alleen
gestaan hebben.
Bonnet bracht hulde aan de nobele hou
ding van het Tsjecho-Slowaaksche volk en
legde den nadruk op de entente cordiale
tusschen Frankrijk en Engeland, den hoek
steen van de Fransche politiek. De beide
democratische staten vragen van niemand
iets. doch zij willen hun bezit ongeschonden
behouden applaus Bonnet herinnerde aan
de woorden van Chamberlain, die gezegd
heeft, dat de Fransch-Britsche betrekkingen
het kader van eenvoudige diplomatieke
verplichtingen verre te buiten gaan. Het
bezoek van het Britsche koninklijke paar
heeft deze vriendschap geïllustreerd.
Bonnet zette uiteen, hoe Frankrijk en
Engeland op elk terrein besprekingen
hebben aangeknoopt met het doel. een
vormigheid in hun politiek te brengen.
In geval van oorlog zouden al hun
kraehten naast elkaar staan. Die krach
ten moeten op het hoogste peil ge
bracht worden.
Frankrijk heeft gestreefd naar verbete
ring zijner betrekkingen met Duitschland.
Zal iemand, zoo vroeg Bonnet, mij verwij
ten, dat ik een overeenkomst met Duitsch
land geteekend heb? applaus l.
Bonnet gaf uiting aan de hoop, dat het
tusschen beide landen tot een samenwer
king in vertrouwen zal komen. De oorlog
zou een ongeluk voor beide zijn.
De minister herinnerde aan de woor
den van Von Ribbentrop en Daladier.
De oud-strijders willen vrede tusschen
Duitschland en Frankrijk en alle vol
ken zijn in kennis gesteld van de
Fransch-Duitsche verklaring, die door
een Fransch referendum zeker zou
worden goedgekeurd.
Bonnet betoogde voorts, dat hij ook naar
verbeteringen van de betrekkingen met
Italië gestreefd heeft. Hij gaf nog eens een
overzicht van de besprekingen, in den loop
van 1938 tusschen Rome en Parijs gevoerd zijn
en onderbroken na de rede van Mussolini
te Genua. Na Muenchen heeft Frankrijk een
ambassadeur te Rome benoemd. Dengene,
die op de hoogte is met de Spaansche
kwestie, scheen het toe. dat er geen moei
lijkheden tusschen Italië en Frankrijk be
stonden.
De Italiaansche regeering heeft de over
eenkomsten van 1935 opgezegd. De Fran
sche regeering heeft daarop geantwoord, dat
zij het Italiaansche standpunt niet aan
vaardde: het accoord van 1935 had trouwens
reeds een begin van uitvoering verkregen.
Onze Britsche vrienden, aldus Bonnet, be
grepen ons standpunt volkomen: de hou
ding van Engeland is volledig loyaal ge
weest.
De Fransche regeering heeft geen spijt
van de maatregelen, die zij heeft genomen
tot verbetering van de betrekkingen met
Italië. Het publiek heeft begrepen, dat
Frankrijk geen verwijt gedaan kan worden.
Er mag in dezen, zoo ging Bonnet
voort, geen dubbelzinnigheid bestaan
de Fransche regeering handhaaft haar
standpunt, dat reeds herhaalde malen
door Daladier en mij werd gepreciseerd.
Frankrijk zal niet toestaan, dat een
aanslag wordt gedaan op hetgeen is
opgebouwd door het bloed en den ar
beid van Franschen (Luid applaus).
Frankrijk zal de onafhankelijkheid J
van zijn gebied handhaven. De triom
fantelijke reis van Daladier heeft aan
getoond, dat de meening van het pu
bliek in Frankrijk overeenstemt met die
van het publiek in de andere deelen van
het rijk. 1
Frankrijk, aldus vervolgde Bonnet, heeft
er ook naar gestreefd, de vriendschap met
België, Nederland, de overige landen van de
Oslo-groep en die van Midden-Europa te
behouden. Wij wenschen met Roemenië de
beste betrekkingen te blijven onderhouden.
De betrekkingen met Rusland werden ge
kenmerkt door herhaald overleg. Ook met
den Poolschen ambassadeur is gesproken.
Bonnet herinnerde er aan. dat Beek ver
klaard heeft, dat de vriendschap met
Frankrijk een der grondslagen van de Pool-
sche politiek vormt. Er moet dan ook een
einde komen aan de geruchten over pacten
in Oost-Europa. Frankrijk handhaaft de
verdragen met Rusland en de andere lan
den in Midden- en Oost-Europa. De minister
verklaarde zich voldaan over de goede be
trekkingen met de Vereenigde Staten en
bracht hulde aan den arbeid van Roose
velt.
Wat het vluchtelingenvraagstuk betreft:
geen land heeft zooveel gedaan voor de
slachtoffers van de Europeesche gebeurte
nissen als Frankrijk.
Bonnet prees de pogingen van het leger
van Tsjang-Kai Sjek tot behoud van de
integriteit van China. De Fransche regee
ring is vastbesloten, geen aanslag op de
Fransche belangen in deze streken toe te
laten. Zij staat niet toe. dat de overeen
komsten verscheurd worden door den wil
van een enkele partij.
De minister gin» vervolgens over tot een
bespreking van het Spaansche vraagstuk en
verklaarde dat de politiek van niet-inmen-
ging gehandhaafd moet worden. De Span
jaarden moeten hun eigen aangelegenheid
regelen.
Frankrijk heeft de plichten der mensche-
lijkheid echter vervuld. Het heeft voor 40
millioen franken graan naar Spanje gezon
den en reeds 11.000 vluchtelingen opgeno
men De Spaansche regeering heeft ver
zocht om gastvrijheid voor een groot
aantal vrcuwen. kinderen en ouden van
dagen. Ik heb. aldus Bonnet. Del Vayo ont
vangen en ik heb niet gezegd: ..Wat zal dat
kosten?" maar ik heb geantwoord: Dat is
in orde". Het parlement zal de credieten
eenstemmig toestaan.
Frankrijk heeft in Spanje belangen te
beschermen. Wij zouden niet kunnen dul
den. dat een staat intervenieert, om door
Spanje heen de onschendbaarheid van
Frankrijk te bedreigen.
De regeering te Burgos heeft te
kennen gegeven, dat zij geen enkele
buitenlandsche aanspraak zou aanvaarden.
Bonnet herinnerde vqorts eraan, dat het
Britsch-Italiaansche accoord voorziet in de
algeheele ontruiming van Spanje door de
Italianen. Dat geldt voor manschappen en
wapenen.
Frankrijk kan er niet in toestemmen,
dat zijn verbindingswegen met Noord-
Afrika worden bedreigd door buiten
landsche vestigingen op het Iberische
schiereiland, op die landen en in
Marokko. Engeland zou op Malta en in
Gibraltar niet minder bedreigd zijn.
Met betrekking tot de noodzakelijkheid.
de onafhankelijkheid van Spanje te
handhaven, aldus Bonnet, kan ik dan
ook verklaren, dat Frankrijk en Enge
land geheel solidair zijn.
Men heeft, aldus ging Bonnet voort, een
internat.onale conferentie voorgesteld. Het
is er verre van. dat wij vijandig daartegen
over zouden staan. De wapeningswedloop
bedreigt Europa met bankroet of oorlog.
Maar men moet teleurstellingen vreezen.
De Fransche regeering is bereid ieder
initiatief te nemen. Wij zouden allen mor
gen gereed zijn als wij den noodigen steun
voor het bijeenroepen van een internatio
nale conferentie zouden vinden.
Bonnet hield zich ook bezig met de critiek
die op hem geoefend is. Gabriel Péri, ze de
j hij, heeft in de ..Humanité" betoogd dat
de vrede slechts verkregen kan worden als
men op alle slagvelden tusschenbeide komt:
in China, in Soanje en ook in Midden-
Europa. 'Op dit oogenblik kwam het tot
een scheldpartij tusschen rechtschen en
communisten. De communisten riepen Bon
net onvriendelijkheden toe. waarop de mi
nister door de andere afgevaardigden toe-
zeju cht werd. Na oogenblikken van tumult
kon Bonnet zijn rede hervatten».
Hij zeide dat het den Franschen min:s-
ters een eer is den vrede verdedigd te
hebben De kamer heeft hen gesteund, toen
Frankrijk het eenige leger van Europa had.
Nu Europa gewapend is. weegt deze plicht
zwaarder dan ooit.
In de naaste toekomst kunnen zich
moeilijkheden voordoen. Wij zullen die
onder het oog zien met den moed van
een volk. dat zeker is van zijn bestaan.
Die moeilijkheden waren aangekondigd
en voorzien. Het is een kwestie van
kracht. Dit moet men weten: het is
niet voldoende een offervaardigen geest
te toonen. De kracht van de productie
en van den arbeid moet vergroot wor
den.
Sedert de beproevingen van Septem
ber is het Fransche herstel begonnen.
Het prestige van Frankrijk herstelt
zich. Het land is voorbereid: het zal in
zijn plichten niet tekort schieten. De
mobilisatie van September heeft ge
toond. hoe Frankrijk zich als één man
verhief. Dat zou opnieuw het geval zijn.
De buitenlanders, die zouden rekenen
op het verval van Frankrijk, zouden
voor vreeselijke verrassingen komen te
staan.
Men zij er zich van bewust, zoo be
sloot de minister, dat de Franschen den
roep van het vaderland eenstemmig
zouden hooren, indien het tot de zwaar
ste proef zou komen.
®Het Echie Natuurlijke
Let op is alleen verkrijgbaar in
H.nd'.i.- vierkante glazen flacons.
Prijs per flacon f 1.10.
7440
(Ingez. Med.)
dat een aanslag wordt gepleegd op zljft
territoriale onaantastbaarheid, noch op zijn
rijk in Afrika, noch op de vrije verbindings
wegen, of die nu over zee loopen of niet,
tusschen het moederland en het rijk" (de
afgevaardigden van het centrum, rechts en
links stonden op en juichten Dalad er
langdurig toe waarop Herriot constateerde
dat de Kamer eensgezind is).
Frankrijk, aldus vervolgde Daladier,
zal niet dulden, dat men aan zijn rijk
of aan zijn rechten raakt. Ik ben er mij
van bewust, niet alleen een land te ver
dedigen van gebieden, die een erfdeel
vormen, maar tevens, dat ik die soli
dariteit verdedig, die zich langzamer
hand gevestigd heeft tusschen het moe
derland Frankrijk en alle Fransche
landen, die geboren zijn aan de over
zijde der zee door den zelfden vrij
heidszin.
De regeering noch Frankrijk zullen
dulden, dat de minste aanslag gepleegd
wordt op dit rijk. Ik weeg den ernst
der huidige omstandigheden af, wan
neer ik dat verklaar. Men kan niet over
een offer spreken, wanneer dat offer de
onmisbare handhaving is van zijn on
afhankelijkheid en zijn waardigheid,
(algemeenc toejuichingen).
Morgen zal de taak zwaar en hard zijn.
Ik wil niets aanvaarden, dat een verzwak
king zcu kunnen zijn van de solidariteiten,
die bevestigd worden, naarmate het gevaar
nadert.
Toen Bonnet het spreekgestoelte verliet,
verhieven zich de afgevaardigden en juich
ten zij hem langdurig toe.
Hierop werd de zitting voor korten tijd
geschorst. Daarna spraken noe Blum en
Duclos en tenslotte beëindigde Daladier het
debat.
Na gezegd te hebben, dat hij van gan-
scher harte een algemeene conferentie
onderschrijft, gelijk die door Blum is voor
gesteld en welker taak het zou zijn te zeg
gen. dat alle geweldacties slechts ephemeer
zijn, verklaarde hij onder luide toejuichin
gen. dat Frankrijk kalm de dreigende woor
den van Italië vernomen heeft. Niet ieder,
die wil. beleedigt Frankrijk. Frankrijk be
schikt over een kracht, die het in staat
stelt met kalmte dergelijke beleedigingen
te ontvangen.
Ik heb mijn gevoelens van vriendschap
voor het Italiaansche volk niet vergeten",
(algemeene applausI.
Als oud-strijder bracht Daladier in het j
bijzonder hulde aan de Italiaansche solda
ten. die hii heldhaftig heeft zien strijden.
.Dat veroorlooft mij", zeide hij .met kracht
te verklaren, dat Frankrijk niet kan dulden
Daarop volgde stemming. Chichery had
namens de rad.caal-soc.alisten volgende
motie ingediend die door de regeering werd
aanvaard en waarvoor zij de kwestie van
ver.rouwen stelde:
.De Kamer keurt de verklaringen der
regeering goed. vertrouwt op haar waak
zaamheid om de onaantastbaarheid van het
Fransche Rijk èn de veiligheid van zijn
imperiale wegen te handhaven, weigert
iedere toevoeging en gaat over tot de orde
van den dag".
Het gedeelte van motie Chichery:en
weigert iedere toevoeging...." werd aan
genomen met 360 tegen 234 stemmen. Met
handopsteken werd vervolgens goedkeuring
gehecht aan het tweede gedeelte van de
motie, dat de goedkeuring behelst van de
verklaring der regeering. en ten slotte werd
met algemeene stemmen n.l. 609. het laat
ste gedeelte aangenomen, dat inhoudt, dat
de Kamer vertrouwen heeft in de waak
zaamheid der regeering voor de handhaving
van de onaantastbaarheid van het Fran
sche rijk en de veiligheid van zijn imperiale
wegen.
Bij de stemming over de geheele mo
tie, waaraan de regeering de kwestie
van vertrouwen had verbonden, be
haalde de regeering ten slotte de meer
derheid met 374 tegen 228 stemmen.
Volgens de verstrekte inlichtingen be
stond de minderheid bij de eerste stemming
in de Kamer, waarbij de regeering met 360
tegen 234 stemmen in de meerderheid
bleef, uit alle communisten en socialisten,
alsde eenige leden van de socialistische en
republikeinsche unie en de onafhankeiijk-
linksche partij. In deze beide laatste frac
ties, alsmede in de radicale fractie waren
er enkele onthoudingen.
Bij de stemming over de motie in haar
geheel stemden alleen de communisten en
socialisten tegen.
DE ZATERDAGSCHE MARKT,
Een lezer bepleit, wanneer het Stadhuis het
volgende jaar klaar zal zijn, verplaatsing van
de Zaterdagsche markt naar het Levendaal. De
kramen kunnen dan tegen den trottoirband ge
plaatst worden met de open zijde naar het
trottoir, zoodat de rijweg vrij blijft voor het
doorgaand verkeer.
ZOO NABIJ EN TOCH ZOO VER.
Wij kinderen uit de Eeuw der Techniek
curven ieder plan aan. Wij hebben den
hefboom en het zwaartepunt, die de klas
sieke voorwaarden vormen, tot de wonder
lijkste wonderwerken en we hebben nog
veel meer bovendien. Wij herinneren ons
hiet langer, dat wij zwakke menschenhan-
?en hebben, wij kennen geen afstand meer
^chen droom en werkelijkheid, tusschen
wensen en mogelijkheid: alles is binnen
ons bereik.
De beroemde veertig eeuwen, waarvan
napoleon gewag maakte, scheiden ons van
Egyptische koningspyramiden. In de
cagen van Cheops had de mensch wèl het
Sjstf van zijn twee handen.... maar
ceinsciehij voor eenig ingenieurswerk terug?
zij het wonderwerk voltrokken, blijft
2? Jaackel> maar de Pyramiden staan er
wt den jonigsten dag, om met fiërheid te
er kondigen, wat in de Oudste Oudheid
hogelijk is geweest.
De jongste tijd vestigt onze aandacht
?,!Ür °P het Suez-kanaal, nu Italië over dit
trin IiWerP den trom geroerd heeft. En het
Tm wn> dat juist terzelfder tijd een
'hpremiëre is te wachten van de film:
i.oUSZ
rrFF' oaar zUn rï" alles onsamenhan-
»?üle Sin3en, maar in werkelijkheid is het
Vert r toten», Immers: de film „Suez"
'Wint de wordingsgeschiedenis van het
het Panama-kanaal, dat veel modernere
hulpmiddelen zou krijgen. Domheid, be
krompenheid en bijgeloof waren vijanden,
waartegen De Lesseps moest strijden. Maar
évenzeer tegen list, lage politiek, intrigues.
En bij dit alles kwam het eindelooze
woestijnzand, kwam het afschuwelijke kli
maat, kwam de SimoenDeze film
biedt ons een wervelstorm van een ontzet
tende vernietigende kracht
Volledigheidshalve vermelden wij Tyrone
Power. Loretta Young en Annabella. die de
hoofdrollen vervullen. Maar het boeiendst
van al is het onderwerp: „Suez"....
kanaal. En dit ingenieurswerk is feitelijk
een der allerlaatste ingenieursprestaties van
vóór het technische tijdperk. Wij bedoelen
qua techniek staat het graven van dit ka
naal dichter bij den pyramidenbouw, dan
bij onze moderne ingenieursverrichtingen.
De groote evolutie in de gereedschappen
dateert juist van na dien tijd
„Zoo nabij en toch zoo ver" is de titel
van dit opstel, maar hij zou het tevens van
deze film kunnen zijn. Zoo nabij, want de
tweede helft der negentiende eeuw behoort
voorzeker tot de allerjongste geschiedenis..
Zoo vér, zoo onmetelijk ver. want die tijd
is ons onbegrijpelijk vreemd.
In dien tijd leefde en streefde Ferdinand
de Lesseps. Film is romantisch en daarom
dichten de makers van deze rolprent den
genialen Franschman een liefde toe voor
Eugénie de Montijo, de latere gemalin van
Keizer Napoleon III.
Deze film brengt ons inderdaad een ver
zonken wereld terug uit het Niet. De Twee
de Fransche Republiek en het Tweede Kei
zerrijk, Disraeli. Gladstone, Franz Liszt,
Victor Hugo.namen en gestalten,
schimmen uit het jongst verleden zij
leven voor ons op in een voor hen her
bouwde wereld. We rijden in een rijtuigje
door Parijs van 1860 en verbazen ons over
de realiteit ervan, tegelijkertijd: over het
ten eenenmaal voorbije.
Middelerwijl gaat het om het Suezka-
naal. Een grootsch project omdat het lo
gisch en voor de hand liggend was en
niemand er aan wilde. Een merkwaardig
plan, omdat het zulk een victorie werd. die
zou worden gevolgd door de nederlaag van
„DAAR WAAR MIJN SAKIE WOON.'
Er wordi zoo af cn roe stevig
gevochten in de Gracie Fields-film
DAAR WAAR MIJN SARIE WOON',
uitgebracht door 20th Century-Fox.
De bekende Engelsche film- en revue
actrice Gracie Fields. ..Our Gracie", zooais
zij aan den overkant van den Oceaan ge
noemd wordt, speelt een hoofdrol in de
film „Daar waar mijn Sarie woon".
Het verhaal speelt zich af in het Zuid-
Afrikaansche land, toen dit nog voor een
groot gedeelte bewoond werd door avontu-
Dezer dagen kan de première tegemoet
worden gezien van de nieuwe Ufafilm
„Land zonder vrouwen."
Zij werd geregisseerd door Erich Wasch-
neck De geschiedenis van dezen regisseur
is eigenlijk de geschiedenis
der filmkunst zelf. Hij is
zelf den tijd nog niet ver
geten, dat hij het statief
achter den cameraman
Wagner aan moest dragen.
In den tijd der stomme film
maakte hij o.a. „Mein
Freund der Chauffeur" met
Hans Albers en „Brennende
Grenze". Tot zijn bekendste
films hooren vooral „Acht
meisjes in een boot" en ,,Re-
gine."
Kirstin Heiberg, die de
vrouwelijke hoofdrol vervult
in „Land zonder vrouwen",
treedt daarmee voor het
eerst in de Duitsche film op.
Zij Is in Noorwegen geboren
en heeft op het tooneel in
haar vaderland vele en
rijke rol speelt, is verre van een onbeken
de. Hij is in Frankfort geboren en heeft na
enkele jaren aan het tooneel verbonden
te zijn geweest reeds tal van rollen voor de
Ufa vervuld. Wij herinneren slechts aan
Kirstin Heiberg, Victor Staal en Karl Martell in de
film „Land zonder vrouwen".
groote successen geboekt Zij is zeer veel- „De eeuwige strijd". „Het. Meisje van het
zijdig ontwikkeld en speelt, zingt en danst Ballet", „De laatste Nacht". „Verbannen!",
zeer goed. Zij heeft een donkere altstem „Drie gezworen kameraden" enz.
en doet met haar zang veel aan Zarah Otto Gebuhr vervult eveneens een be-
Leander denken. Zij krijgt in deze film ge- langrijke rol. Deze heeft vooral bekendheid
legenheid. van haar talent blijk te geven verworven door zijn creaties als de Pruisi-
Viktor Staal, die eveneens een belang- sche vorst, „de oude Frits".
riers, die er op geruchten van goudvond
sten heen waren getrokken.
Zij zingt haar liedjes men heeft haar
in ons land ook reeds voor de radio kun
nen beluisteren en draagt natuurlijk
ook het beroemde „Daar, waar mijn Sarie
woon" voor. terwijl zij ook het Afrikaan-
sche liedje „Vat je hoed en trek" doet
hooren.
Nu ook in ons land Zuid-Afrika weer
terecht zoo in de belangstelling staat, zal
deze romantische iilm met haar vele schil
derachtige tafereeltjes ongetwijfeld veler
belangstelling trekken.
DE BIOSCOOP ONDER DEN GROND.
Naar aanleiding van het bericht in onze
filmrubriek van verleden week, inzake een
I bioscoop onder den grond te Oberhausen
(Beieren) deelt een abonné uit Warmond
ons mede. in 1936 en 1937 met een speciale
vergunning bezoeken gebracht te hebben
aan een uitgewerkte mijn der Mijnbouw-
maatschappij Gute Hoffnungshütte te Ober.
hausen (Ruhrgebied). waarin zich op een
diepte van 609 M. een bioscoopzaal bevond,
waar zoowel films over het mijnwezen als
andere vertoond werden.
