BINNENLAND
tja
LEIDSCH DAGBLAD Derde Blad
Donderdag 29 December 1938
Het vluchtelingenkamp
te Hoek van Holland
Burgemeester van
Dinxperlo ontslagen
De winter-verbcndsvergadeiing
van het R.K. Weikiiedenverbond
Koninklijke Nederlandsche
Middenslandsbond
De geisoleerde eilanden
GEMENGD NIEUWS
MIJNHARPT'S
laxeer-
tabletten
A R DT S
De temperatuur in het
Noordpoolgebied
LUCHTVAART
BIJZONDER STRENGE BEWARING.
Een buitengewoon strenge bewaking is
ingevoerd rond het vluchtelingenkamp te
Hoek van Holland, waar talrijke joden uit
Duilschland, die op illegale wijze over de
grens kwamen, zijn ondergebracht. In de
laatste dagen zijn n.l. enkele ontvluch-
Ungspog'.ngen door de geïnterneerden on
dernomen, welke pogingen echter zijn ver
ijdeld Echter is h erdoor de bewaking en
controle verscherpt. Rond het kamp stond
reeds een schutting, omdat het des zomers
dienst doet als verblijf voor kinderen der
Rotterdamsche Vacantieschool; thans zijn
echter aan de achter-zijde van het terrein
diverse scherpe lampen geplaatst, die by
avond het ontvluchten bijna niet mogeiyk
maken. Ryksveld wachters met speurhon
den houden streng de wacht, terwijl ook de
gemeentepolitie aan den buitenkant van
het kamp toezicht houdt. In het kamp zyn
eveneens strenge maatregelen genomen.
Geen enkele inlichting wordt verstrekt,
doch uit hetgeen we vernamen blijkt dat
eenige arbeid door de vluchtelingen in het
kamo wordt verricht. Alle correspondentie
wordt gecontroleerd, onderlinge gesprek
ken met personen buiten het kamp mogen
niet gevoerd worden; ook niet met fami
lieleden. waarvan er enkelen in Hoek van
Holland arriveerden. De Regeering toont
wel dat zij weinig prys stelt op hen die
langs genoemden weg ons land binnen
kwamen.
ONGEOORLOOFDE HULP AAN
JOODSCHE VLUCHTELINGEN.
In ons Blad van Dinsdag. 20 December,
hebben wij gemeld dat de burgemeester
van een Nederlandsche gemeente ontslag
uit zyn ambt heeft moeten aanvragen,
omdat hij zyn bevoegdheden schromelyk
heeft overschreden. ZUn handelingen in
zake de toelating van Joodsche vluchte
lingen, waren volkomen in stryd met de
voorschriften der regeering. Het ontslag
is hem inmiddels reeds verleend, aldus
schreef onze berichtgever uit Enschedé.
Aangezien meerdere bladen hedenmor
gen ongeveer hetzelfde bericht publicee-
ren en er tevens plaats en naam aan toe
voegen. vermelden wij nu ook dat het
hier betreft, mr. H J V burgemeester
van Dinxperlo Gelderland
De ..Telvertelt nog dat gebleken Is
dat mr. V. zich door de Joden voor zyn
diensten liet betalen.
In de voortgezette vergadering van het
R -K. Werkliedenverbond heeft de voor
zitter. de heer A. C. de Bruyn, als een
schaduwzyde aan de indiening van het
wetsontwerp t.z. de kinderbyslagverzeke-
rlng genoemd het feit, dat de minister
geen uitvoering geeft aan zyn voornemen
om thans reeds kindertoeslag over de ge-
heele linie in de werkverschaffing toe te
passen. Hoezeer het verbond den arbeid
van den minister waardeert, deze hou
ding doet uitermate leed. want die het
broodnoodig hebben te worden geholpen,
moeten thans wachten. Laat men den ge
zinnen met niet verdienende kinderen maar
trachten wys te maken, dat het ontne
men van de zorgsfeer aan de werkloozen
van groote beteekenis is. In die gezinnen
zal men antwoorden: „wij moeten leven
met ons groot aantal niet verdienende
kinderen".
Ook stelde teleur, dat de minister 't ver
zoek afwees, om iets extra's te doen op het
gebied van verwarming en kleeding ty-
dens de felle koude. De minister verwees
naar zyn spaarregeling er. reeds verhoog
de kolentoeslag. Als de minister een week
secretaris was van een plaatselijke vak
centrale, zou hem blijken, dat zyn theore
tische beschouwingen niet veel waarde
hebben.
Het verbond heeft deze opmerkingen
gemaakt, vryelyk, waar het in het alge
meen den arbeid van dezen minister hoo-
geiijk waardeert
Pastoor van Nuenen hield een beschou
wing over den geloofsafval onder de pau
pers in de groote steden en zyn daarvoor
ln Utrecht ln het leven geroepen stich-
De verbondsvergadering gaT het ver-
bondsbestuur opdracht tot het benoemen
van een commissie om te rapporteeren
ove- het rust herstellings i -oordwezen en
de besteding van de vacantie.
Aandacht zal besteed worden m M
vraagstuk van den vrijen Zaterdagmiddag,
zulks in verband met het feit, dat de
winkelbedienden veelal arbeid moeten
verrichten tot des avonds 10 uur.
VERGADERING VAN DEN STANDSRAAD.
In den Standsraad van den Kon. Ned.
Middenstandsraad werd by enkele candi-
daatstelling tot bestuurslid herkozen de
heer mr. E J. Bulder te Veendam.
Vervolgens werd overgegaan tot benoe
ming van 15 leden van den Bondsraad, als
mede hun plaatsvervangers.
Dcor het bestuur werd de toezegging ge
daan dat getracht zal worden een zoo
danige oplossing te vinden, dat alle dis
tricten in den Bondsraad vertegenwoor
digd zullen zyn.
Besloten werd om by het punt „De ver
houding tusschen groot- en kleinbedrijf ln
den detailhandel" krachtig aan te dringen
op het invoeren van een spertyd voor het
grootwinkelbedrijf.
Na rondvraag werd de geanimeerde ver
gadering gesloten.
VERGADERING VAN DEN BONDSRAAD.
De Bondsraad van den Middenstands
bond vergaderde eveneens.
De voorzitter deelde mede. dat de flnan-
cieele toestand van den K.NM.B dank zij
de activiteit van de Flnancieele Commissie,
volkomen gezond is. Spr. bracht aan de
commissieleden, de heeren L. de Groot. D.
Swagerman en J. C. Blankert, onder ap
plaus. dank.
Daarna sprak spr. zyn teleurstelling uit
over de houding van de Regeering bij de
behandeling van de Ryksbegrooting 1939,
welker houding tegenover verschillende
middenstandswenschen zeer negatief was.
Spr. had vooral het oog op het standpunt
van Minister Steenberghe t. a. v. het
cadeaustelsel en omtrent de beschermende
maatregelen ten bate van den mldden-
1 stand tegen het grootwinkelbedryf.
De vergadering nam daarop met alge-
meene stemmen de volgende resolutie aan:
„De Bondsraad van den Kon. Ned Mid
denstandsbond op 28 December te 's-Gra-
venhage ln vergadering bijeen:
met teleurstelling kennis genomen heb
bende van het geringe resultaat, dat de
parlementaire behandeling van de Ryks
begrooting 1939 t. a. v. urgente midden
standsvraagstukken, in het bijzonder dooi
de negatieve verklaringen van den Minis
ter van Economische Zaken met name
t. a. v. de wetteiyke beteugeling van het
cadeaustelsel en de verhouding tusschen
groot- en kleinbedryf in den detailhandel
heeft opgeleverd;
overwegende, dat daarnevens nog ver
scheidene andere problemen, zooals de
ouderdomsverzorging van kleine zelfstan
digen en hun inschakeling in de sociale
verzekering, de herziening der Uitverkoop-
en Oprulmlngswet de vereenvoudigde en
goedkoopere gerechtelijke inning van kleine
vorderingen, de wettelijke regeling van den
markt- en straathandel, alsmede van het
veilingwezen. om spoedige voorziening
vragen
noodigt het hoofdbestuur uit om op kor
ten termijn over het geheele land zoo
veel mogeiyk in samenwerking met ver
wante organisaties een krachtige actie
te ontplooien, teneinde tot spoedige bevre
diging der gerechtvaardigde verlangens van
den georpanlseerden middenstand te ge
raken:
en gaat over tot de orde van den dag".
Daarna kwam aan de orde de vaststel
ling van het standpunt van den Bond met
betrekking tot het vraagstuk van de ver
houding tusschen groot- en kleinbedryf.
De volgende resolutie werd aangenomen:
„De Bondsraad van den Kon .Ned. Mid
denstandsbond, op 28 December te 's-Gra-
venhage in vergadering byeen;
kennis genomen hebbende van het ad
vies van het Hoofdbestuur inzake de ver
houding tusschen groot- en kleinbedrijf in
den detailhandel en van de hierop betrek
king hebbende stukken, houdende uitspra
ken van Vakorganisaties. Districten en Af-
deelingen;
gehoord de discussies:
overwegende, dat het voor een evenwich
tige ontwikkeling van de Maatschappij van
overwegende beteekenis is. Indien de kleine
ondernemingen ln den detailhandel zich op
gezonde economische basis kunnen ont
plooien, zonder daarin belemmerd te wor
den door een overmatige concurrentie en
een irrëeele prijspolitiek van de grootbe-
overwegende verder, dat de sociale waar
de van een breede goed ontwikkelde mid
dengroep in het bedryfsleven van zoo
danige beteekenis Is. dat zij ln het alge
meen belang door de Overheid dient te
worden bevorderd:
overwegende echter, dat aard en omvang
van de hiertoe verelschte maatregelen nog
niet voldoende vast staan en evenmin ls
uitgemaakt binnen welke grenzen zij die
nen te werken:
noodigt het Hoofdbestuur uit:
a Om op korten termyn het Instellen
van een nader onderzoek te bevorderen,
daarbij rekening houdend, met de hier
boven gegeven princlpieele uitspraak
b Om aan de regeering in afwachting
van dit onderzoek afkondiging van een
tydehjk vestigingsverbod "oor grootwlnkel-
bedryven op korten termijn te verzoeken.
Friesland blijft op nieuwe vorst hopen.
SCHEEPVAARTVERKEER
NOG GESTREMD.
Schiermonnikoog is nog steeds geïsoleerd.
Sedert vier dagen is men van elke ver
binding verstoken geweest, terwyi men
gedurende dezen tyd ook geen post heeft
kunnen ontvangen of verzenden.
De beide vrachtschepen, die op weg van
Groningen naar Schiermonnikoog sedert
tien dagen in het ys bekneld zaten, zyn
vlot gekomen, evenals een motorscheepje,
dat in het Wieringerwad bekneld zat.
Postboot Nes-Hoiwcrd.
Nadat de postboot van den dienst Nes-
Holwerd twaalf dagen lang niet heeft
kunnen varen, vertrok zy gistermiddag
van Nes. Het vaarwater was nog niet vrij
van ys, zoodat men over het traject vier
maal zoolang deed als gewooniyk. Op 1300
meter van den steiger te Holwerd stuitte
de boot op een massieve ysvlakte. De tien
passagiers, die zich aan boord bevonden,
begaven zich over het Us naar den vas
ten wal, waarheen ook de post werd ver
voerd.
De situatie op Urk.
Gistermiddag zyn op Urk vier personen
aangekomen met 600 pond vleesch uit
Enkhulzen.
Verder ls gisteren een sportvliegtuig
met 2 passagiers op Urk gedaald.
De Elfstedentocht.
Gistermiddag is de inschryving voor
den Elfstedentocht officieel gesloten. Op
den laatsten dag hebben nog 47 deelne
mers ingeschreven voor den wedstrijd en
134 voor den tocht. In het geheel werden
365 inschryvingen voor den wedstryd en
607 toeristen, waaronder 18 dames ont
vangen. Tenzy tegenbericht wordt ontvan
gen. blijven zy gehandhaafd. Hoewel de
weerberichten eergisteravond de hoop
gaven, dat tengevolge van het hooge
drukgebied in Scandinavië dc wind naar
het Noord-Oosten zou gaan. zooals ook
inderdaad eenlgen tyd het geval was. lul
den heden de weerberichten uit de Bilt
ongunstig.
Men voorspelt warme Westenwinden en
dus dool.
Ook van andere zyde dreigt thans ge
vaar. doordat de vereeniging tot ysbeslrij-
dlng in Friesland aan den commissaris
van de Koningin heeft verzocht het ys
op het traject Harlingen—Leeuwarden te
mogen breken Dit verzoek is voorlooplg
van de hand gewezen, omdat de scheep
vaart op Harlingen wegens den ijstoe-
stand in de haven aldaar practlsch nog
niet mogeiyk ls.
Het centraal bestuur ls dus nog niet m
staat reeds thans een naderen datum
voor den Elfstedentocht vast te stellen,
maar mochten dc weersomstandigheden
zich ten gunste van de vorst wyzigen.dan
Ls het niet ultgesRiten. dat de tocht op
zeer korten termijn wordt uitgeschreven.
We REGIMENT (MOTOR) ARTILLERIE
OPGERICHT
Thans is opgericht het 10e Reg. (Motor)
Artillerie, welk regiment deel zal uitmaken
van de le divisie en garnizoen houden te
Utrecht. Tot regimentscommandant ls be
noemd de majoor F. H. Wannlnkhof.
UITBREIDING C. JAMIN.
Het fabriekscomplex van de firma C. Ja-
min aan de Hugo de Grootstraat te Rotter
dam zal een belangrijke uitbreiding on
dergaan en wel aan de achterzijde, waar
het complex begrensd wordt door de Gene
raal van deT Heidenstraat. Het ligt in de
bedoeling daar een ketelhuis (van 22 by 11
Meter) te bouwen, een object van bijna
100 000 gulden, in modernen stijl opgetrok
ken, geheel van glas en staaJ. Slechts komt
onmiddellijk lanes de rijstmt een gemet-
sc'?" borstwering van 140 M. hoogte, met
het oog op te passeeren vrachtverkeer. De
plannen zijn ontworpen door den bouw
kundige der fabriek, den heer K. C. Slijk
en worden uitgevoerd door de Fa. H. en F.
Voormolen te Rotterdam.
GEEN DOORVOERBEWIJS VOOR
BEDRIJFAUTO'S MEER.
De ANWB. vestigt de aandacht van
houders van bedrijfsauto's (taxi's, autocars
vrachtwagens, bestelwagens verhuiswagens
enz i in de grensstrook od het Belgische
ministerieele besluit van 12 December 1.1..
waarbij bepaald is dat de Belgische ont
vangers zeen doorvoerbewijzen zonder borg
stellino voor deze categorie wagens meer
kunnen verstrekken. De nog loopende be
wijzen dienen te worden ingeleverd, waar
na de grenspassage alleen kan plaats vin
den od grond van een gewoon Belgisch
triptiek.
EEN ISAAC GANS-FONDS.
Door de vèreeniging „De Joodsche Inva
lide" te Amsterdam ls opgericht eer. Isaac
Gans"-fonds, dat ten doe. heeft de nog
benoodlgde gelden, nameiyk f 1254)00 by
een te brengen.
ROTTERDAM EN HET NATUURLIJKE
ACHTERLAND.
De heer Van Vessem heeft onlangs de
volgende vragen ingediend betreiter.de be
hartiging der belangen van de Rotterdam
sche haven ter zake van het behoud van
het aandeel van Rotterdam ln het verkeer
met zUn natuurlyk achterland:
1. Hebben de ministers kennis genomen
van het bericht, volgens hetwelk de burge
meester en schepenen van Antwerpen, de
Belgische minister van economische zaken
en de Belgische minister van verkeer met
verscheidene hooge ambtenaren van hun
departementen op 9 December J.l. te Keu
len als gasten dier stad zijn aangekomen
tot het voeren van besprekingen waaraan
mede deelnamen de Duitsche minister van
verkeer, het Keulsche stadsbestuur, de Bel
gische ambassadeur te Berlijn en de Duit
sche ambassadeur te Brussel?
2. Hebben de minister voorts kennis ge
nomen van een interview, verleend door
den heer Baelde, schepen van Antwerpen,
weergegeven in de Maasbode van 14 Dec.
jj„ avondblad, volgens hetwelk de heer
Baelde heeft verklaard:
a. dat de onderhandelingen te Keulen
liggen in de lijn van het initiatief der ver
antwoordelijke Antwerpsche havenleiders
om te streven naar samenwerking met de
havens van het achterland:
b. dat de Duitsche scheepvaartlelders van
Rlln- en Roergebied meer en meer tot de
overtuiging komen, dat hun handel op de
Antwerpsche haven is aangeweden;
c. dat ondanks de deviezenkwestle de Bel
gische onderhandelaars van Duitsche zijde
de bevestlgine hebben gekregen, dat Ant
werpen zijn byzonder belang heeft by den
West-Duitschen handel;
d. dat bijzondere gunstiger maatregelen
voor de Antwerpsche haven to verwachten
zyn?
3. ZUn de ministers niet van meening,
dat tegenover de Belgische activiteit tot
bevordering der belangen van de Antwerp
sche haven door versterking, door middel
van een samenwerking der Belgische en
Duitsche regeerlngsinstanties. van de ban
den met de havens van Rijn- en Roer
gebied een krachtige actlvite't der Neder
landsche instanties van rijk en gemeente
behoort te worden gesteld om het aandeel
van Rotterdam in het vorkeer met zyn
natuurlijk achterland te behouden?
Hierop luidt het antwoord van de
ministers Coiyn, Patyn en Steenberghe
voor wat de eerste en dc tweede vraag
betreft bevestigend. De derde vraag is als
volgt beantwoord:
De belangen van Rotterdam en van de
Nederlandsche havens in het algemeen bij
het verkeer met haar natuurlijk achterland
zijn onderwerp van regelmatige bemoeiing
der regeering. waarby nauw contact onder
houden wordt mot Duitsche regeerlngs
instanties.
AUTOBOTSING BIJ EDE.
Twee gewonden.
Op den rijksweg nabij den heuvel Lan-
genberg te Ede is gistermiddag om vier
uur een autobotsing geschied.
Een bus van de Geldersche tram draaide
plotseling naar links den ouden verbin
dingsweg naar Ede in, terwyi een per
sonenauto, bestuurd door den heer G. J.
Elferink uit Amsterdam achter de auto
bus reed. De personenauto kwam bij het
remmen door de gladheid van den weg te
slippen en geraakte daarbij op de llnker-
weghelft.
Op dat oogenblik naderde een Ameri-
kaansche auto van de tegenovergestelde
zyde. Een botsing was niet meer te vermU-
den. Van de vier Inzittenden van den
Amerikaanschen wagen werd de bestuur
der. de heer J. J. Sonne uit St. Louis, ern
stig aan het hoofd gewond. Van de andere
auto liep de naast den heer Elferink ge
zeten persoon eveneens verwondingen aan
het hoofd op
Belde gewonden werden naar het dlaco-
ncsenhuls te Arnhem overgebracht.
Dc auto's werden van voren ln elkaar
gedrukt.
T1VEE VERKEERSONGELUKKEN
BIJ NIJKERK.
Een ernstig gewonde.
Tengevolge van de gladheid zijn gister
avond op den Rijksstraatweg Amersfoort-
Zwolle. onder de gemeente NU kerk kort na
elkaar twee verkeersongelukken gebeurd.
NabU „Huize Salentyn" reed een auto
tegen een boom. waardoor de inzittenden
licht werden gewond. Na verbonden te zUn,
konden zy op eigen gelegenheid naar huls
gaan.
Tusschen Nij kerk en Putten botste eenl
gen tijd later een auto, bestuurd door den
heer Koekoek uit Amersfoort, eveneens
tegen een boom De botsing geschiedde met
zooveel kracht, dat de auto geheel ln elkaar
werd gedrukt.
De heer Koekoek werd ernstig gewond
naar het wUkgebouw te NUkerk over
gebracht.
DIEVENBENDE AANGEHOUDEN
TE EDE.
De politie van Ede heeft vyf personen,
allen wonende te Ede, aangehouden, die
verdacht worden van diefstal of mede
plichtigheid daaraan, van kippen, konijnen
en steenkolen ln Ede en verren omtrek.
Eenigen hunner zyn reeds verscheidene
malen, soms zelfs zeven keer, wegens
diverse mlsdrUven met de justitie in aan
raking geweest. Door deze arrestatie ls,
zoo meent men, voorshands aan de onvei
ligheid op het Neder-Veluwsche platteland
een einde gemaakt.
werken zacht en zeker^
poos 60ct
AAN BEKOMEN VERWONDINGEN
OVERLEDEN.
In het Dlaconessenhuls te Arnhem is
overleden de bejaarde mevrouw V. die gis
teren met brandwonden overdekt in dit
ziekenhuis is opgenomen. Zij was in haar
woning aan de Steynstraat te Arnhem te
dicht bij de brandende kachel gekomen,
tengevolge waarvan haar kleeven hadden
vlamgevat
PERSONENAUTO DOOR TREIN
GEGREPEN EN VERNIELD.
Dc drie inzittenden ongedeerd.
Een personenauto uit Heerlen is van
ochtend door den afsluitboom aan den
Nieuwewee te Valkenburg iL.) gereden,
waardoor de wagen door den trein van'
9 20 uur welke in de richting Aken reed,
werd gegrepen De inzittenden, een hooi
en twee damés, hadden het gevaar aan zien
komen en konden zich tlidlg in veiligheid
stellen. De auto werd geheel vernield.
Het ongeluk is vermoedeliik te wijten aart
de gladheid van den weg. waardoor de be
stuurder niet tUdlg 'kom stoppen en door
gleed.
JONGEN DOOR MOLENAS GEGREPEN
EN GEDOOD.
Te Hoogezand Ls het 12-jarig zoontje
van den heer D. Gorter verongelukt. Het
ventje zette achter de ouderlyke woning
een windmolentje ln werking, dat over
tollig water uit dé kweekery moet malen.
Hij gleed hierbU evenwel uit met het ge
volg dat hy met zUn overall bleef haken
aan een schroef van de as en hy mee in
de ronde werd geslingerd tot eindelyk het
molentje bleef stilstaan. Toen men het
ventje had bevrijd bleek dit zoo ernstig
gewond, dat geneeskundige hulp niet meer
mocht baten Na weinige oogenbllkken gaf
de ongelukkige den geest. (Msb.)
DOODELIJK ONGEVAL IN DE
ROTTERDAMSCHE HAVEN.
Aan boord van het ln de Maashaven te
Rotterdam liggende Engelsche stoomschip
„Charmony" heeft de 49-jarige J. J. van
Nieuwkerk uit de Westerbeekstraat een
vallenden laadboom op het hoofd gekregen.
Met een schedelbreuk werd hy per zie
kenauto naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel overgebracht, waar hy aan dc
bekomen verwondingen ls overleden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
kerW
5775
(Ingez. Mcd.)
ARMOEDE ONDER WOONWAGEN
BEWONERS.
De heer Van der Zaal heeft aan de mi
nisters van justitie en van binnenlandsche
zaken de volgende vragen gesteld:
1. Is het den ministers bekend dat door
een aantal woonwagenbewoners in on6 land
bittere armoede wordt geleden?
2 Is het den ministers ook bekend, dat
die armoede o m. leidt tot zeer slechte
woningtoestanden?
3. Hebben de ministers met name kennis
genomen van hetgeen eenige dagen gelegen
in dit opzicht ls gebleken in het woon
wagenkamp tusschen Osdorp en Halfweg,
waar een vader, een moeder en tien kin
deren in één woonwagen huteen en daar
ook, als het ware weggestuwd, den nacht
doorbrengen?
4. ZUn de ministers bereid te bevorderen
dat de wet op de #oonwagens en woon
schepen zoodanig wordt uitgevoerd, dat het
onmogelyk wordt dat zich op dit gebied
toestanden voordoen die zoowel uit hygië
nisch als uit moreel oogpunt zeer onge-
wenscht moeten worden geacht?
5. ZUn de ministers bereid op korten ter
myn een onderzoek te doen Instellen naar
het aantal der woonwagenbewoners ln ons
land en naar hun leefwijze en van het
resultaat van dat onderzoek aan de Kamer
mededeellng te doen?
6. ZUn de ministers bereid, in afwachting
van dat resultaat en van de maatregelen,
welke wellicht van een zoodanig onderzoek
het gevolg zouden kunnen zijn. het inltia-
tif te nemen tot de totstandkoming van een
regeling welke het mogelijk maakt, dat in
de meest nijpende gévallen van honger en
kou ondef deze menschen. gelijk zich o.a.
aan het einde van de vorige week in het
genoemde kamp hebben voorgedaan, van
overheidswege helpend wordt opgetreden?
HET WERD ER DE LAATSTE 20 JAAR
WARMER DAN VROEGER.
Professor L. Berg uit Leningrad heeft
intere&sante gegevens verzameld over de
temperatuur ln het Noordpioolgebled Hij
heeft kunnen vaststellen, dat de zuidelijke
pens' van het Poolijs de laatste twintig
jaren belangrijk noordwaarts is verplaatst,
dat de luchttemperatuur gestegen ls en dat
in het hooge Noorden warmwatervlsschen
leven.
Reeds in 1921 heeft Knlpowitsj er op ge
wezen, dat de temperatuur van het water
ln de Barendszee sedert het begin van deze
eeuw aanmerkelijk gestegen ls. Sovjet Rus
sische Ijsbrekers volbrachten tochten ln de
Noordelijke IJszee, welke men voordien
voor onuitvoerbaar had gehouden. Zoo
voer de „Sadko" van de Noordelijke punt
van Nova Zembla door Ijsvrij water tot dc
Noordpunt van Nordland en vandaar, weer
door Ijsvrij water, tot 82 42 graden Noor
derbreedte.
De rivieren In het Noorden gaan thans
vroeger open en vriezen later dicht dan
twintig laar geleden. Ook de vogels rich
ten zich vroeger In en de bloeitijd der
planten begint vroeger dan ooit tevoren ls
waargenomen.
Een honderd jaar geleden moest men bij
de Inrichting van bronnen in het stadje j
Mesen dc ijslaag weghakken.
In 1933 echter was in Mesen geen Ijs
meer te bekennen. De Ijslaag eindigde toen
al veertien KM. ten Noorden van het
stadje.
Langs de kust van Groenland en In liet
Oosten, In de Karische Zee, worden vls-
schen en dieren aangetroffen, die het niet
zonder warm water kunnen stellen.
Zalm werd vroeger nooit ten Oosten van
de Barendszee aagetroffen Onlangs trof
men echter ook ln de Karische Zee zalm,
kabeljauw, en haringen aan.
Ten Oosten van het schiereiland Kanln
leeft de phocaena. een soort dolfijn, doch
ln 1933 zijn deze dieren ook ten Noorden
van Taimyr waargenomen
VRIJWILLIGE BIJDRAGE VOOR DE
VERSTERKING VAN DE DEFENSIE.
De volgende giften zijn nog binnen
gekomen:
f. 1 N. T. P., Delft; f. 1 G. H. J„ Tiel; f. 1
J. M. S„ Leiden; f. 0.60 dienstpl soldaat.
Amersfoort: f. 5 N.N. de Bilt; f. 300 Amster-
damsche Bank Rotterdam, i.o van F. T. G..
New York: f.1 N. T. P Delft; f. 639.62 In-
cas-obank Groningen i.o. penningmeester
comité wegens giften voor '8 lands verdedi
ging uit de prov. Groningen; f. 0.50 N N„
M'ddelburg: f.40 A. H Th. K„ Ennelo;
f. 100 J H Barneveld.
Tot en met deze verantwoording werd
ontvangen f. 137.219.42.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Op 2 Januari a s. hoopt de heer B. A.
Wlllemse den dag te herdenken dat hij vóór
40 jaren als boekhouder in dienst trad van
de Victoria Bron N.V.. gevestigd te Amster
dam. De heer Willem.",c, die in 1925 be
noemd we'd tot procuratiehouder is gedu
rende die 40 jaren in beide functies steeds
werkzaam geweest aan het hoofdkantoor
der Victoria-Bron thans gevestigd Keizers
gracht 405 te Amsterdam.
EEN ONTDEKKINGSREIZIGER
VERONGELUKT.
Uit Churchill aan de Hudsonbaal ln Ca
nada wordt bericht, dat de jonge Britsche
ontdekkingsreiziger R. Bray ver ln hetl
Poolgebied in September 11. ls verdronken.
Het ongeluk was gebeurd, toen de boot van
Bray en zUn makker Patrick Baird in hot
Fox-kanaal door het Us was kapot gedrukt-
De laatste wist zich te redden.
ROOD ACHTERLICHT VOOR VEE.
De gemeenteraad van Wallaceburg
(Ontario, V. St.) heeft besloten, dat al het
vee, dat door de straten van Wallaceburg
gedreven wordt, by avond uitgerust moet
worden met een rood achterlicht, dat aan
de linkerachterzijde van het dier moet
worden bevestigd.
DE POSTVLUC1ITEN.
Hedenmorgen om 7 uur vertrok van Schip-1
hol de „Zilverreiger" met als gezagvoerder Moli.
Aan boord van dit vliegtuig bevond zich 204 Kg.
vracht, 580 Kg. briefpost en 22 Kg. pakketpostj
Vier passagiers maken de reis van Amsterdam I
mee. Er hebben v^jf passagiers geboekt vooi j
tusschentrajecten.
O
De .Torenvalk" vei tuk heden van hT vliec-
veld TJllllltan naar Nederland met meder -u, i
van 374 Ke. post. 17 Kg. pakketpost en 90 Kg.
goederen. Er waren geen passagiers voor Am
sterdam. zeventien passagiers hadden voo j
tusschentrajecten geboekt.
2—3
