De „Groote Trek" van de „Reiger" in beeld
Ameland nog geïsoleerd
7 9sfe isargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 28 December 1938
Derde Blad
no. 24158
U!H:]'|.Md!n
Geen sneeuw ruimen en baanvegen
in werkverschaffing
GEMENGD NIEUWS
PIJNSTILLENDE WATTEN
Met breede wiekslagen is de „Reiger" op de vlucht naar Zuid-
Afrika over Europa en het Afrikaansche land gegaan. In de
korte telegrammen van den gezagvoerder heeft men van dag
tot dag de vorderingen van den ranken Douglas kunnen volgen
en van wat de wondere ervaringen waren der inzittenden, heeft
onze speciale, vliegende verslaggever verteld in zijn brieven.
In aanvulling van zijn verhaal zendt hij ons thans een serie
snapshots, welke hij onderweg maakte en die een indruk kun
nen geven van het hoe en waar der verschijning van de „Reiger"
in Afrika.
Een vliegtuig van de Imperial Airways, welke de verbinding
tusschen Kaapstad en Londen onderhoudt, bracht de foto's
in ons bezit.
Links boven: de aankomst te Khartoem; de inzittenden ver
laten de machine. Geheel links: jhr. mr. F. Beelaerts van Blok
land. Daarnaast: De passagiers stappen te Juba, de derde
stopplaats in Afrika, van den Douglas over in een autobus voor
het vervoer naar het hotel. Tweede foto links van boven: Te
Mount Beya, bij de groote Oost-Afrikaansche meren, zijn de
neger-Shell-'boys paraat om te helpen bij de benzine-ravitail-
leering van de „Reiger". Daarnaast: Een primitief hotel te
Broken Hall (Noord-Rhodesia) bood den inzittenden onderdak
gedurende het één-nacht-verblijf op het vierde Afrikaansche
station. Derde foto links van boven: De Broken Hill-ers deden
den Douglas enthousiast uitgeleide bij het vertrek voor de
laatste etappe naar Johannesburg. Daarnaast: Ook Buloways
liet zich niet onbetuigd. De eerste Douglas, die zich in midden-
Afrika vertoonde en dan een, die zulk een zending volbracht,
mocht niet gemist worden
Uit de Zuid-Afrikaansche bladen, welke ons heden per luchtpost
bereikten, blijkt de .groote belangstelling en het enthousiasme,
waarmee het vliegtuig allerwegen bij zijn aankomst in de Unie
werd begroet. In uitvoerige artikelen, verlucht met foto's, maken
de bladen melding van de aankomst van de „Reiger" van sta
tion tot station.
In een interview met den vertegenwoordiger der K.L.M. aan
boord, den heer Reyers, is door dezen o.a. gezegd, dat de moge
lijkheid van een K1.M.-verbinding met Zuid-Afrika geen tech
nische moeilijkheden meer biedt, maar dat het van het aan
bod van lading, passagiers, post en vracht afhankelijk is, of
een Nederland■Zuód-Afrika-lijn er eenmaal zal komen.
Een merkwaardig voorval deed zich voor op het vliegveld
Johannesburg, waar plotseling de menigte op Rand Airpost
hevig verschrikt werd door de kreet: „De Nederlandsche
machine staat in vlammen!" Zij werd aangeheven tijdens de
officieele receptie in het stationsgebouw en veroorzaakte groote
consternatie bij allen, behalve bij gezagvoerder Scholte, die de
indrukwekkende vlammen aan weerszijden van de cabine en
achter den vleugel van achter de vensters van het ontvang-
vertrek met een laconiek oog beschouwde en ze rustig deter
mineerde als afkomstig uit de uitlaatpijpen van de motoren,
terwijl deze opnieuw werden aangeslagen voor het rijden naar
den hangar.
Hoewel de dooi thans is ingetreden en
I de wind gunstig is voor den afvoer van het
I ijs-, ls Ameland nog steeds niet uit zijn
1 isolement verlost.
De Zuidkust is nog door een massieve
ijsvlakte omgeven, al is er bij eb eenige
beweging merkbaar. Men verwacht, dat
indien de wind Noordwest blijft, het ijs
binnen zeer korten tijd zal afdrijven en er
veer een geregelde vaart mogelijk zal kun
nen zijn.
Aangezien de Friesche kust bij Zwartc-
haan vrij van ijs is, zal de „Friesland", de
vracht- en passagiersboot van den dienst
BallumZwartehaan vandaag trachten den
vasten wal te bereiken, terwijl ook de post
boot NesHolwerd een poging zal onder
nemen om den dienst te onderhouden.
De kans Is groot, dat het isolement van
Ameland nog enkele dagen zal voortduren.
De „Insulinde" weer thuis.
INa een tocht van 28 uur bij zeer ongun
stige weersomstandigheden, is de redding
boot „Insulinde" van de Noord- en Zuid-
Hollandsche Reddings Maatschappij gister
avond om zes uur te Oostmahorn terugge-
I keerd.
Maandag was de „Insulinde" van Oost
mahorn vertrokken om hulp te bieden aan
drie schepen, die bij Rottumeroog in het
ijs bekneld zaten.
Aan boord van de „Insulinde" bevond
zich een matroos van de Duitsche schel-
penzuiger „Ost-Friesland", die in het ijs
vast zat. De overige leden der bemanning
van de „Ost-Friesland" wilden, evenals de
opvarenden van de beide andere schepen,
aan boord blijven.
Nadat de „Insulinde" de schepen gisteren
van levensmiddelen had voorzien, is de red-
dingboot naar Rottumeroog doorgevaren,
Ion einde aldaar den geïsoleerden bewoners
ft eveneens proviand tc brengen.
I De ..Insulin.de" verleende verder assisten
tie bij de berging van de door het ijs weg
gedreven motorboot, die de verbinding
Itusschen Rottumeroog en den vasten wal
ondertioudt.
llrkers over het ijs naar
Enkhuizen.
Gistermiddag om halfvier zijn na een
tocht van bijna zeven uur vier Urkers te
Enkhuizen aangekomen. Met 500 KG.
vleesch zouden zij vanmorgen naar Url-
terugkeeren. Voor dit vervoer zullen zij
ten slede gebruiken
Het ijs van het IJselmeer heeft nog wei-
big van den dooi geleden.
Baanvegen en sneeuwruimen.
De regeeringspersdienst meldt:
In enkele bladen zijn dezer dagen berich
ten opgenomen, welke den indruk wekken,
dat de regeering zou zijn teruggekomen op
haar afwijzend standpunt t.a.v. het inscha
kelen van de werkverschaffing ten be
hoeve van het sneeuwruimen en baan
vegen. Dit ls niet juist.
Ook thans staat de regeering nog op
het standpunt, dat deze werkzaamheden
voor uitvoering in werkverschaffing,
gefinancierd met de gelden van het
werkverschaffingssubsidiefonds. niet in
aanmerking kunnen komen. Voor de
gemeentebesturen, die in deze een taak
hebben, liggende op het gebied der
openbare veiligheid en het verkeer en
voor de ijsvereenigingen aan welke de
aanleg en het onderhoud van ijsbanen
en ijswcgen voor het toerisme in het
algemeen moet worden overgelaten,
betcekent dit, dat kosten van een en
ander uit haar eigen middelen moeten
worden bestreden, zooals dit vanouds
hel geval is geweest.
Waarin de regeering, voorzooveel noodig,
heeft toegestemd is. dat ook de financieel
van haar afhankelijke gemeenten uit haar
eigen middelen gelden beschikbaar stellen
voor de werkzaamheden, welke geacht kun
nen worden tot haar verzorgingsgebied te
behooren. Dit geldt voor de financieel af
hankelijke gemeenten in alle provinciën,
ook al is de mededeeling daarvan alleen ge
daan aan de Ged. Staten van Friesland
naar aanleiding van een van dit college
ontvangen schrijven. Aan Friesland is bo
vendien bericht, dat geen bezwaar zou wor
den gemaakt tegen het uittrekken van be
scheiden bedragen door de gemeentebestu
ren voor de zorg, welke de gemeenten van
ouds tot zich hebben getrokken Voor aan
leg en onderhoud van ijswegen ter ver
vanging van vervoer te water door slede-
vervoer en van ijswegen, waarvan aanleg en
onderhoud noodzakelijk was voor het wel
slagen van den voorgenomen elfsteden
tocht
Het misverstand schijnt te zijn ontstaan,
doordat de regeering heeft gemeend aan
deze toestemming de voorwaarde te moe
ten verbinden, dat zooveel mogelijk van de
DUBBELE BOTSING VAN VRACHTAUTO'»
BIJ GOUDA.
Vijf ton meel en 4500 liter melk
verloren gegaan.
Gisteravond is nabij de Julianasluis t»
Gouda op den verkeersweg naar Rotter
dam een van Hilversum komende, mei, mee'
geladen vrachtauto, tengevolge van het
breken van een voorveer. omgezwaaid er
achtereenvolgens in botsing gekomen met
twee van de andere zijde komende vracht
auto's, één met 7100 liter melk geladen
tankwagen en een wagen met melkbussen
uit Rijssen, die beide op weg waren naar
Rotterdam. De meelauto werd zwaar be-
havend en verloor zijn lading van 5000 K G.
meel. De tankwagen werd omgeworpen,
waarbij 4500 L. melk over den weg stroom
de. De bussenwagen kwam er goed af. Won
der boven wonder werd niemand gedeerd.
De meelauto is door de politie in beslag ge
nomen. De eigenaar, een vrachtrijder uit
Hilversum, is alleen tegen schade aan der
den verzekerd. Het verkeer op dezen weg
ondervond gedurende een paar uren stag
natie en werd gedurende dien tijd over hef
naast den weg gelegen rijwielpad geleid.
kunnen houden. Zeer waarschijnlijk zullen
er nog wel grootere afstanden door deze
dieren worden afgelegd. Het is daarom van
het grootste belang dat men. indien men
geringde vleermuizen vindt, hiervan opgave
doet aan den heer L. Bels, Zoölogisch
laboratorium. Janskerkhof 3, te Utrecht,
met vermelding van nummer, vindplaats
en datum.
KLEEDING IN BRAND GERAAKT.
VALE VLEERMUIS LEGT 100 K M. AF.
Reeds eenigen tijd is het Zoölogisch Mu
seum te Utrecht bezig met het ringen van
vleermuizen om bijzonderheden over den
trek e. d. te weten te komen. Op 16 Dec. jJ.
heeft de heer L. Bels nu een vale vleer
muis (myotis myotis) gevonden in een grot
In den St,. Pietersberg, even over de Bel
gische grens. Het dier droeg een ringetje
en bleek afkomstig te zijn uit Berlicum bij
's-Hertogenbosch waar hij op 24 Juli 1933
ln een kerk geringd was. Het diertje had
dus een afstand afgelegd van 100 K.M. om
in de grotten van den St. Pietersberg, veilig
beschut tegen de vorst, zijn winterslaap te
diensten van werkloozen en van andere
gesteunden moet worden gebruik gemaakt.
Zij deed dit zoowel in het belang van de
werkloozen als in het belang van de pu
blieke kassen en mede in het vertrouwen,
dat zoowel de niet-financieel afhankelijke
gemeenten als de particuliere vereenigin-
gen, eveneens deze beide belangen inziende,
op dezelfde wijze zouden handelen.
Het standpunt der regeering is dus: het
officieele werkverschaffings-apparaat niet
inschakelen, doch wel zooveel mogelijk ge
bruik maken van de diensten van werk
loozen en gesteunden, opdat dezen de ge
legenheid verkrijgen voor kortoren of lan-
geren tijd in eigen onderhoud te voorzien.
Dit is mede in het belang van de publieke
kas, waaraan juist in dezen tijd zulke
zware eischen worden gesteld.
Oude dame ernstig gewond.
Een bejaarde dame. wonende aan de
Steynstraat te Arnhem, kwam gistermid
dag zóó dicht bij een brandende kachel,
dat haar kleeren vlam vatten. Hoewel de
vlammen spoedig werden gedoofd, had da
üame ernstige brandwonden bekomen. Zij
is in bewusteloozen toestand naar het Dia-
conessenhuis gebracht. „Vad."
TUSSCHEN AUTO'S BEKNELD GERAAKT
EN ERNSTIG GEWOND.
Gistermorgen was een vuilnisman te Am
sterdam bezig achter een stilstaande auto
van de stadsreiniging. Op dat moment
naderde een personenauto waarvan de 18-
jarige bestuurder den stilstaanden wagen
aanreed doordat hij slipte
De werkman raakte tusschen de beide
wagens bekneld en werd ernstig gewond.
Met een verbrijzeld been is het slacht
offer naar het Binnen Gasthuis vervoerd.
VPH'j:})
op de pijnlijke
plek. bestrijdt
HOEST. KEELPUH
GRIEP. RHEUHATIEK
STEKEN IN DE ZUehi
doozen a
35 en 55 ct.
2382
{Ingez. Med.)
ONVRIJWILLE VERDUISTERINGSPROEF
Gistermiddag heeft zich een kleine ont
ploffing voorgedaan in een transformator
in het schakelstation van de Prov. Geld.
Siectriciteits Maatschappij te Arnhem.
Tengevolge hiervan werd het elcctrische
net gestoord. Een groot gedeelte van Gel
derland is ongeveer een kwartier van elec-
triciteit verstoken gebleven. In het scha-
kclstation ontstond een begin van brand,
dat evenwel spoedig met eigen middelen
is gebluscht.
DOOR EEN LAADBOOM GETROFFEN.
Aan boord van het in de Maashoven te
Rotterdam liggende Engelsche stoo-uschip
..Harmony" heeft de 49-jarige bootwerker
o. J. van Nieuwkerk een vallenden laad
boom op het hoofd gekregen. Met een sche
delbreuk en een hoofdwond ls hij ir. het
ziekenhuis aan den ConMngel opgenomen.
Zijn toestand is zorgelijk.
oi htfmi fJOSCH CF^ENGD.
BRAND IN HISTORISCH SLOT.
In den Kerstnacht is in het historische
Poolsche slot Nieswiec. vanouds behoorend
aan de vorsten Radziwill, door onbekende
oorzaak brand uitgebroken. Ondanks de
hulp van militairen ging een vleugel van
het slot met waardevolle historische kunst
voorwerpen, o.a. een koningszaal, in vlam
men op.
De familie van vorst Radziwill bevond
zich, toen de brand uitbrak, met haar gas
ten in de omliggende bosschen om te jagen.
WATERKRACHTSTATION IN JAPAN-
DOOR LAWINE BEDOLVEN.
Een lawine heeft een in aanbouw zijnd
waterkrachtstation te Sjadani, in de Japan-
sche prefectuur Toyama. bedolven, tenge
volge waarvan 93 van de 125 arbeiders wer
den begraven. Van 39 arbeiders wist, men
gistermiddag om 4 uur, dat zij om het
leven waren gekomen. Verder waren 11 ar
beiders min of meer zwaar gewond, terwiil
omtrent het lot van de 43 anderen nog niets
bekend is.
Nader wordt echter gemeld, dat er nog
142 vermisten zijn!
DE AFFAIRE-MUSICA.
Te New-York zijn in hechtenis -cnomen
een vroegere advocaat. Walter Crazy en
een zekere mej. Mary Bfandino. Zij worden
ervan verdacht chantage te hebben ge
pleegd op Philip Musica. den bedrieger, "die
jarenlang heeft geposeerd als Donald
Coster, president van de firma Mc Kesson
and Robbins Inc.
KOUDE EN SNEEUWSTORMEN
IN AMERIKA.
In de Noordelijke Delft der Verfuvgdo
Staten woeden verblindende sneeuwstor
men. gepaard gaande met een ijskouden
wind. Op één plaats heeft men 37 graden
vorst geregistreerd.