LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 28 December 1938
Beteekenis en werkwijze van
den Hoogen Raad
PUROL
Jhr. mr. Rhynvis Feith
vertelt.
Luchtaanvallen!
RECHTZAKEN
UN/T EN LITTEKEN
Winterhanden
Wintervoeten
Winterteenen
Doos 30 cent.
Bij Apoth. en Drogist
Jhr. Mr. Rhynvis Feith, President van den Hoogen Raad, die aan het einde van deze
maand zijn functie zal neerleggen. Hij werd op 14 Dec. 70 Jaar. Een foto van een
schilderij, dat den scheidenden President in ambtsgewaad weergeeft.
De Strafkamer behandelt tegen
woordig meer dan 1200, de
Belastingkamer 350400 en de
Civiele Kamer 120 zaken per jaar!
(Van een G. P. D.-redacteur)
Een zee van boeken, keurig gerijd ln
twee vaste boekenkasten, welke den
geheelen achterwand van zijn kamer
beslaan. Daarvoor nog een draaibaar
boekenkastje en een bureau, waarop
eveneens stapels boeken tronen
Ziehier een domtneerende indruk van
de werkkamer van den President van
den Hoogen Raad, jhr. mr. Rhynvis
Feith, ln zijn particuliere woning aan
de Laan van Meerdervoort, te 's-Gra-
venhage.
Veertien December jongstleden bereikte
Jhr. Feith den 70-Jarigen leeftijd. En het
Is nu eens geen phrase, wanneer gezegd
wordt, dat men het hem niet aanziet. Het
enthousiasme, waarmede hij over den ar
beid van den Hoogen Raad vertelt, is nog
ongebluscht. De oogen schitteren achter
(je brilleglazen nog even helder als jaren
geleden. En ongebogen is de gestalte, kwiek
zijn de bewegingen, een krachtige consti
tutie verradend.
„Ik voel mij nog volkomen gezond
En het spijt me aan het einde van deze
maand den Hoogen Raad te moeten ver
laten". Typeerend is zoo'n uitdrukking, ty
peerend voor de energie, waarmede deze
Nederlander zich gegeven heeft aan zijn
steeds omvangrijker wordenden arbeid.
En toch, toch werd het langzamer
hand zwaar. Vroeger, toen beteekende het
lidmaatschap van den Hoogen Raad een
rustige werkkring. Maar.de werkzaam
heden en ik ben blij hierover iets te
kunnen zeggen, omdat bij herhaling blijkt,
dat men ln ons land weinig van ons Col
lege weet zijn steeds toegenomen, mede
in verband met het aantal wetten, dat
voortdurend aangroeit. Wij moeten de wet
geving op den voet volgen, omdat wij
steeds opnieuw de juiste toepassing der
wetten moeten toetsen. Dat eischt den ge
heelen mensch op, en al voel ik mij nog
volkomen gezond, het is goed. dat thans
een jongere zijn krachten hieraan zal kun
nen wijden!"
„ONBEKEND MAAKT ONBEMIND"
..Voor vele staatsinstellingen geldt „on
bekend maakt onbemind". Ik mag wel zeg
gen", aldus Jhr. Feith, „dat dit ook voor
den Hoogen Raad geldt. Trouwens in het
algemeen ziet het publiek de taak van de
rechterlijke macht verkeerd. Spreekt het
daarover, dan is het eerste, waaraan men
denkt: strafzaken! De leden van den Hoo
gen Raad hebben daarmede ook te maken.
Er is zelfs een aparte StrafkamerMaar
daarnaast is er een Civiele (de voornaam
ste) en een Belastingkamer.
De Civiele Kamer behandelt uitsluitend
civiele gedingen en procedures, zooals
eigendomsvorderingen, schadevergoedings-
elschen en scheldingskwesties. Het arbeids
veld is ontzaglijk uitgebreid en de presi
dent, benevens de vier raadsheeren, heb
ben dan ook geregeld dagwerk. Per Jaar
worden toch zeker 120 greote zaken afge
handeld
In de 25 jaar, dat ik deel uitmaak van
den Hoogen Raad, heb ik de Strafkamer
zien uitgroeien. De sociale en de crisiswet-
geving ln Nederland zijn daaraan o. a.
schuldig. Wanneer men weet, dat de Straf
kamer meer dan 1200 zaken per Jaar af
doet, waaronder ongeveer 300 met voorge
dragen cassatie-middelen, dan zal het
cuidelijk zijn dat na elke zitting de leden
dezer Kamer teder met het red'geeren van
2 a 3 vrij bewerkelijke arresten worden be
last,
En wat het werk van de Belastingkamer
betreft, dit is weer iets geheel anders dan
het civiel of strafrechterlijk gedeelte. Deze
I Kamer heeft te oordeelen over de uitleg
ging en de toepassing van de belasting
wetten, waarbij ongeveer 350 a 400 zaken
I per jaar behandeld worden.
Ook op dit terrein hebben de werkzaam
heden zich toegespitst. Het bleek dan ook
in 1918 dat een aparte Kamer voor Be
lastingzaken wenschelijk was. Den gehee
len oorlog had men het zonder speciale
Kamer gedaan, maar toen moest wel wor
den overgegaan tot de instelling daarvan.
Gezien de vele belastingwetten was dat
zeker verantwoord.
De uitspraken van ons College zijn bin
dend. Stel, iemand maakt bezwaar tegen
zijn aanslag in een bepaalde belasting. Hij
komt dan allereerst terecht bij den Inspec
teur, die zijn beslissing kenbaar maakt.
Gaat de klager hiermede niet accoord, dan
kan hij zich wenden tot den Raad van
Beroep en daarna, mocht hij zich ook niet
bij diens beslissing willen neerleggen, tot
den Hoogen Raad. Velt ons College ten
slotte een oordeel, dan is de zaak afgeloo-
pen. Zoowel de klager als de Raden van
Beroep en de Inspecteurs moeten zich bij
de uitspraak neerleggen en er zich verder
aan houden.
De Hooge Raad heeft daarnaast ook het
zoogenaamde toetsingsrecht., d. w. z. hij
maakt in hoogste instantie uit, of ae ln
ons land uitgevaardigde algemeene maat
regelen van bestuur, verordeningen (pro
vinciale staten en gemeenteraden) en keu
ren (waterschapsbesturen) op de wet steu
nen en verbindend zijn. De rechterlijke
macht heeft ten aanzien hiervan een groote
bevoegdheid. Maarhet is niet altijd
gemakkelijk om kwesties daarover laat
ik ter illustratie het ,.Wilde-bussen"-vraag-
stuk aanhalen, waarbij uitgemaakt werd,
dat de Kroon te ver gegaan was te on
derzoeken.
OORDEEL OP DE STUKKEN
De drie Kamers van den Hoogen Raad
oordeelen alleen op de stukken, zulks in
afwijking met alle andere colleges, die met
de partijen zelf, de getuigen en de deskun
digen te maken hebben. De Hooge Raad
treedt niet in het onderzoek naar de fei
ten. Dat ls in eerste instantie reeds ge
beurd door de rechtbanken en daarna door
de gerechtshoven. In ons College wordt
dan ook alleen rekening gehouden met
den juridischen kant, waarbij wij
tenslotte de beteekenis van bepaalde uit
drukkingen in de wetten vaststellen. Vroe
ger bepaalde het College zich daarbij tot
net geven van algemeene richtlijnen, waar
bij de toepassing aan de rechters werd
overgelaten. Thans beslist de Hooge Raad
veelal zelf, of bepaalde gedragingen on
rechtmatig, onzedelijk of strijdig met de
goede trouw zijn. Staan de feiten vast, dan
kan het College zelf de wet daarop toe
passen.
Men weet het, er zijn in den loop der
Jaren door den Hoogen Raad talrijke kwes
ties, die van veel belang waren, onderzocht.
Steeds ls daarbij gezocht naar de meest
practische oplossing. Zoo ls tot in hoogste
instantie uitgezocht, of iemand, die eiec
triciteit aftapte, vóór deze den meter pas
seerde, schuldig was aan diefstal van goe
deren. Nu is eiectriciteit geen goed, zooals
het in de wet omschreven is De Hooge
Raad heeft toen uitgemaakt, dat, hoewel
de wet alleen diefstal van goederen kent,
de eiectriciteit daaronder begrepen moet
worden, ook al is zij eigenlijk een kracht.
Hier kwam het dus aan op een ruimere
toepassing der wet.
Een bezwaar tegen de rechtspraak in ons
land? Ja. zulk een bezwaar is bijvoorbeeld
de langdurige en vrij kostbare! pro
cedure. Indien een zaak tot in hoogste in-
-tant'e is beoordeeld. Maar daar staat te
genover, dat de resultaten der Nederland-
sche rechtspraak behoorlijk gefundeerd
zijn en dat zij op een hoog wetenschappe
lijk peil staat. Misschien is het mogelijk
de procedure te bekorten en daarmede te
gelijkertijd de kosten te verlagen. Het, vin
den van een oplossing zal echter niet ge
makkelijk zijn, tenzij men bijvoorbeeld in
strafzaken zooals in Engeland, genoegen
zou nemen met de uitspraak van een Jury,
waarvan ln veel zaken geen hooger beroep
mogelijk Is, Aanbevelenswaardig vind ik dit
niet
5748
(Ingez. Med.)
Er is trouwens nog een ander bezwaar,
dat mijns inziens zwaarder weegt: de on
leesbaarheid van vele wetten en verorde
ningen door de slechte redaitie. Het is
vaak een wanhoop om uit de aaneenge-
voegde indlen's, tenzij's, behoudens', als',
enz. enz. wijs te worden en er de bedoe
lingen. die bij het uitvaardigen voorgeze
ten hebben, uit op te maken. Vooral dc
wet op het Lager Onderwijs, de Crisiswet-
len en de Arbeidswet zijn moeilijk te ont
raadselen, ook voor deskundigen En dan
te bedenken, dat de Hooge Raad elk woord
van zijn beslissingen op een goudschaaltje
weegt, juist om verwarring zooveel moge
lijk te voorkomen
Het gesprek met jhr. Feith is geëindigd.
Er rest niets anders te vermelden dan de
samenvatting, welke deze dienaar der Ne-
derlandsche rechtspraak, vdens verdiensten
door de Nederlandsche Regeering erkend
zijn, van de niet ter sprake gebrachte
punten gaf, te weten:
le. Het recht tot meerderjarigheidsver
klaring, dat de Hooge Raad heeft;
2e. De adviseerende taak van het College
bij gratieverzoeken aan de Kroon en bij
wettigingskwesties in civiele zaken;
3e. Het recht om in strafzaken een revisie
to gelasten;
4e. Het nemen van beslissingen door de
drie Kamers met meerderheid van stem
men. waarbij eerst de jongste, daarna de
op één na jongste raadsheer en tenslotte
de President zijn oordeel geeft
(Nadruk verboden)
Eeschermt U tegen de gevolgen van
Gij neemt voorzorgen tegen
brand, ziekte en natuurrampen.
Waarom dan niet tegen het zoo
veel ernstiger gevaar uit de lucht?
Doe het nog I
Nadere inlichtingen verstrekken de secre
taris van de afd. Leiden der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, dr. T. Potjewijd,
Boerhaavelaan 37, Leiden en de heer
D. C. Kok, Rapenburg 9, Lelden.
TEELEN VAN BLOEMBOLLEN
ZONDER VERGUNNING.
Overtreding met boete van f. 400.
gestraft.
De kantonrechter te Den Helder heeft
den bollenkweeker G. W. T. te Anna Pau-
lowna, die terecht stond wegens het teelen
van bloembollen zonder de vereischte ver
gunning van de Nederlandsche sierteelt
centrale, veroordeeld tot f. 400 boete of 40
dagen hechtenis. De ambtenaar van het
O. M. had een boete van f. 600 of 300 dagen
geëLscht.
TIJDSCHRIFTEN.
R.K. Bouwblad.
Het R.K. Bouwblad van 22 December heeft
den volgenden inhoud:
Het St, Antoniusklooster te Utrecht aan de
Kanaalstraat: Een Evangelische Kapel te Wil
helmshorst; HandwerkcultuurVan de Ver-
eeniging: Groep Bouwkunst; Landschapsbe
scherming; Afrillia; Een eenvoudig verwar-
mings-systeemEen Leder-Museum; Tentoon
stellingen; Nieuwe ingang van het Centraal
Station te Utrecht.
VOOR DONDERDAG 29 DECEMBER.
Hilversum X. 1875 en 415.5 M. 8 00 Kro; 10 00
Ncrv; 11.00 Kro; 2.00—12.00 Ncrv 800 Gram.
muziek (Om 8.15 Berichten) 8.30 H. Mis
10.00 Gram. muziek 10.15 Morgendienst
10.45 Gram. muziek 12.00 Berichten 12.15
Het Kro-orkest (12.45—1.00 Gram. muziek)
1.45 Gram. muziek 2.002.55 Handwerk-
uurtje 3.00 Voor de vrouw 3.30 Gram.
muziek 3.45 Bijbellezing 4.45 Gram. muz.
5.00 Cursus handenarbeid voor de jeugd
5.30 Het All Round-Sextet en gram. muziek 'Om
6.30 Berichten) 6.45 C.N.V.-kwartiertje
7.00 Berichten 7.15 Journ. weekoverzicht
7.45 Gram. muziek 8.00 Berichten A.N.P.,
herhaling SO S -berichten 8.15 Propaganda-
avond met wedstrijd 9.40 Zang met piano
begeleiding 10.00 Berichten A.N.P., actueel
half uur 10.30 De Eemlanders 10.45 Gym
nastiekles 11.00 Gram. muziek 11.50
12.00 Schriftlezing.
Hilversum II. 301,5 M. Alg. Programma, ver
zorgd door de Avro 8.00 Gram. muziek 'Om
8.15 Berichten) 10.00 Morgenwijding 10.15
Gewijde muziek (Gram. platen) 10.30 Voor
de vrouw 10.35 Omroeporkest en solist. In de
pauze: Declamatie 12.15 Berichten 12.17
Avro-Amusements-orkest 12.45 Gram. muz.
1.15 Populair solistenconcert 2 00 Voor de
vrouw 2.30 De Romanciers en soliste. In de
pauze: Gram. muziek 4.00 Voor zieken en
thuiszittenden 4.30 Voor de kinderen 5 .Tl
Ensemble Bartho Decker 6.00 Gram. muziek
6.25 Berichten 6.30 Sporthalfuur 7.00
Trioconcert 7.40 Causerie ,,Op welke wijze
is de kostprijs van de melk nog te verlagen?"
8.00 Berichten A.N.P., mededeelingen 8.20
Omroeporkest en solist 9.15 Gram. muziek
10.20 Avro-Vaudeville-orkest en soliste
11.00 Berichten A.N.P.. hierna tot 12.00 Dans
muziek (opn.).
Droitwieh. 1500 M. 11.20 Gram. muziek
12.05 Orgelspel 12.35 Het Dare-strykkwartet
1.35 Het Krish Septet 2.15 Reportage
2.50 B B C.-zangers 3.15 Declamatie 3.35
Sted. Orkest van Bournemouth m.m.v. solist
5.05 Voor de vrouw 5.20 Frank Walker s
kelinorkest en soliste 6.20 Berichten 6.40
Causerie over pluimveeteelt 7.00 Zang
7.20 Orgelspel 7.50 Discussie 8.20 Revue
programma 9.20 Berichten 9.45 Reg Purs-
glove en zijn band 10,20 Korte Dienst
10.40 B.B.C.-orkest 11.34 Oscar Rabin's band
11.5012.20 Dansmuziek (Gram. platen).
Radio Paris. 1648 M. 7.55, 9.05 en 9.30
Gram. muziek 10.25 en 11.20 Gram. muziek
12.30 Zang 1.10 Het Goldy-orkest 2.35
Zang 2.50 en 3.30 Gram. muziek 3.35
Zang 3.50 Gram. muziek 4.35 Viool en
piano 5.25 Kamermuziek 6.05 Radiotooneel
7.25 Het Ellis-orkest 8.35 Zang 8.50
Symphonie-concert 10.50 en 11.2011.35
Gram. muziek.
Keulen. 456 M. 5.50 Gram. muziek 6.30
Het Dresdens klein-orkest 7.50 Het Omroep-
dansorkest 11.20 Leo Eysoldt's orkest 1.30
Populair concert 2.35 Volksmuziek 3.20
Het Omroepkleinorkest en solist 6.30 Con
cert 7.30 Vrouwenkoor en solist 8.20 Ver
volg van 6.30 9.35 Gram. muziek 9.50
11.20 Gevarieerd concert.
Brussel. 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 en
I.302.20 Gram. muziek 5.20 Omroepdans-
orkest en gram. muziek 6.50 en 7.23 Grain,
muziek 8.20 Gevar. programma 10.30
II.20 Gram. muziek 484 M.: 12.20 Gram.
muziek 12.50 en 1.30 Omroepsalonorkest
1.502.20 en 5.20 Gram. muziek 6.35 Om
roepsalonorkest 7.35 en 8.20 Gram. muziek
9.20 Omroepsymphonie-orkest en solist 10.30
—11.20 Gram. muziek.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF .EN DE
R.O.V. R \DIO-CENTRAI.E.
Voor Donderdag 29 December,
le Programma: lederen dag van 824 uur
A.V.R.O., V.AJR..A. enz.
2e Programma: lederen dag van 824 uur
K.R.O N.C.R.V. enz.
3e Programma: 8.00 Keulen 9.20 Parijs
Radio 10.20 Radio P TT. Nord of div.
11.20 Parijs Radio 12.30 Brussel (VI.) 2.20
London Reg. 3.20 Keulen 4.20 London
Reg. 5,20 Brussel (Fr.) 5.50 Brussel (VI.)
6.05 Lyon of div. 6.50 Straatsburg of div.
7.20 Praag of div. 8.20 Brussel (Fr.)
9.05 Keulen (Stuttgart) 11.20 R. Danmark
of div.
4e Programma: 8.00 Brussel (VI.) 9.20
Diversen 10.35 London Reg. 11.20 Droit
wieh 6.40 Brussel (FY 7.20 Droitwieh
7.50 London Reg. 8.20 Droitwieh.
Deutschlandsender. 1571 M. .7.30 Het Om
roeporkest m.m.v. solist '8.208.35 Declamatie)
9.20 Berichten 9.50 Celol en piano
10.05 Berichten 10.20—11.20 Barnabas von
Geczy's orkest.
Wijzigingen voorbehouden.
Copyright P. I. B. 80* 6 Copenhagen
„Wat is er, Karei, wat heb je zoo opeens vroeg Gerda, toen I I Ze nam zijn hoofd in haar handen en keek hem in de oogen.
zij zag dat haar vriendje hevig met zijn oogen knipperde. Ze hoopte te kunnen zien, wat er Ingevlogen was. Maar hoe
ze ook tuurde, zij zag niets.
„Ik geloof dat het er al uit is", zei de jongen. Maar dat had
hij mis. De pijn was weg, ja, doch de splinter, afkomstig van
den tooverspiegel, bleef ln zijn oog zitten. Voortaan zou hij
alleen nog maar het booze en het slechte kunnen zien
Dat was immers de geheimzinnige kracht van den toover
spiegel. waarvan elke splinter dezelfde eigenschap bezat I
Een andere splinter was in zijn hart terecht gekomen. Da»
zou nu spoedig ln een klompje ijs veranderen.
Oerda soh::iie van blijdschap, toen zij hoorde dat all»
goed was. „Waarom huil je?" vroeg Karei. „Hè, wat zie je
er dan leelijk uit! Er mankeert mij niets." Toen keek hij
naar de rozen. „Ajakkes, er zit een groote rups op één van
de vozen. En die daar is heelemaal scheef. Wat zijn die roz.n
leelijk. Net zoo leelijk als de bakken, waarin ze staan!"
Mieteen schopte hij tegen één der bakken en rukte de twee
rozen af, waarvan hij er één wegschopte...,
t—S