Kou Gevat?
STEGEMAN'S échte GELDERSCHE
Wat zijn minister Van Buuren's
plannen
Regeering verdedigt het
noodwetje
LEiDSCH DAGBLAD, Vrijdag 23 December 1938
Derde Blad
No. 24155
De Kersttentoonstelling
in „Bloemlust" te Sassenheim
te JaJ w V,CKS
9ste Jaargang
Zijn positie door verwerping
der luchthaven-voorstellen
verzwakt.
der
Vergadering
Tweede Kamer
Kamer.
LN/T IN IETTEKEN
Va-tro-nol
Er wordt niet vooruitgeloopen op
door de Kamer
een regeling
RECHTZAKEN
De uitspraken in de
zaak-Oss
(Van onzen parlementairen medewerker)
Minister van Buuren heeft het met
zijn Schiphol-denkbeeld (ais centrale
luchthaven) verloren.
Het was te voorzien.
En het werd geen twijfelachtige neder
laag, want met 72 tegen 14 stemmen
keurde de Kamer, gelijk wij gisteren al
hebben gemeld, de motie-vander Waer-
den goed. Tegenstemmers waren 9 so
cialisten, 4 anti-revoiutionnairen en 1
katholiek.
Men weet, dat de motie bedoelde zich
uit te spreken tegen het plan, om
Schiphol tot centrale nationale lucht
haven te maken en zich verklaarde vóór
het behoud als internationale havens
van de vliegvelden in Amsterdam en
in Rotterdam beide.
Enkele leden hebben voorgestemd los van
haar interpretatie door den voorsteller,
maar met de groote meerderheid ls dit zeer
zeker niet het geval.
Afgewacht zal nu moeten worden, wat
de Minister zal doen. Dit is voor de tweede
maal in korten tijd, dat- er met overstel
pende meerderheid een motie wordt aan
genomen, die tegen zijn beleid is gericht.
De eerste betrof de spoorweg-pensioenen,
deze tweede zijn luchtvaart-plannen. Had
de Minister niet bij voorbaat ook de motie
van der Waerden ontraden, dan zou hij
nu een twee-luchthavensplan kunnen voor
stellen. Komt hij met Schiphol, dan wordt
dit verworpen; met Leiderdorp kan hij na
tuurlijk ook niet meer komen', de motie
van der Waerden heeft hij noodeloos
afgekeurd.
Waarlijk:
wij zijn nieuwsgierig, welk broedsel uit
dit ei te voorschijn zal komen!
Zonder eenlgen twijfel is de positie van
den Minister van Waterstaat niet sterk
meer.
BEGROOTING VAN KOLONIËN.
De discussie over Koloniën (niet te ver
warren met die over de Indische Begroo
ting) heeft nooit bijzonder veel om het lijf.
Ditmaal kwam de vraag ter sprake van
het tijdstip der behandeling van beide be
grootingen. Er waren leden, die bij Kolo
niën het geheele Indische beleid wilden
behandelen of Koloniën vlak aan Indië
wilden laten voorafgaan. Minister Weiter
hield zich min of meer op de vlakte, meen-
ae dat de Kamer het zelf maar moet uit
maken. maar deelde toch mede dat er over
het tijdstip der behandeling van de Indi
sche Begrooting met den Landvoogd wordt
overlegd.
Gelijk gebruikelijk werden eenlge korte
redevoeringen gehouden over Suriname en
Curasao, voornamelijk over laatstgenoemd
gewest en zijn economische en sociale be
langen. Minister Welter, die er nog eens op
wees hoeveel Nederland in Curasao tot
itand had gebracht (speciaal ook wat de
haven betreft) deelde mede, dat er een
onderzoek wordt ingesteld met het oog op
mogelijke verbetering der sociale toestan
den en verhoudingen. Want al is er zoo
goed als geen werkloosheid, de Minister er
kende toch dat er op Curasao in sociaal
opzicht nog wel het een en ander verbe-
'erd kan worden. Voorts vernamen we, dat
de eischen. aan de inheemschen gesteld
voor het kiesrecht, te hoog waren (slechts
2"/o bezaten het recht) en dat ze daarom
eenlgszins zijn verzacht.
Vrij uitvoerig is er gedebatteerd, bij een
desbetreffend wetsontwerp, over de verdee-
iing der vlootkosten tusschen het moeder
land en Indië. De heer Stokvis diende een
motie in, uitsprekend dat een grooter deel
d er kosten voor rekening van het moeder
land moet komen, en de Regeering uilnoo-
digend een staatscommissie te benoemen,
cm dat onderwerp te onderzoeken. De
motie wordt later behandeld. Inmiddels
stemden de sociaal-democraten en de com
munisten tegen het artikel der begrooting
tan koloniën betreffende de bijdrage van 5
millioen In de exploitatie-kosten, dat ech
ter met 46-21 stemmen werd goedgekeurd.
Ook de Begrooting van Koloniën in haar
geheel is vervolgens aangenomen.
ncn zijn. om goud in het buitenland aan
te houden; dit geschiedt met het oog op
goudoperaties. Dit is met een gezonde en
beproefde goud-politiek niet In strijd.
Na nog een'g geschermutsel bleef het
hierbij.
WIJZIGING VAN DE
TARIEFMACHTIGINGSWET
Gelijk wij In ons overzicht van gisteren
voorzagen, heeft de Senaat het ontwerp tot
wijziging der Tariefmachtigingswet aan
genomen. Met kleine meerderheid. De 2
afwijkende leden van rechts waren niet bij
machte de schaal te doen overslaan.
Het verschil van inzicht inzake dit ont
werp hebben wij gisteren geschetst, en het Hayme Tauber
trad uitteraard ook in het vervoig der dis-
cussne voor den dag.
Wij behoeven er dus thans niet verder
uitvoerig meer op In te gaan.
Vermeld worde alleen dat afgez en van
de andere verdedigers vooral de heeren
de Savornln Lohman en van Lanschot het
ontwerp hebben verdedigd en ontkenden,
dat het amendement-de Geer met het ka
rakter er van in strijd is gekomen, zoodat
dit ontoelaatbaar verklaard had moeten
worden. De Regeering aldus prof. Loh
man beoogde immers zelf van meet af
verruiming van bevoegdheden. Welnu, dit
wilde het amendement eveneens. Aan prof.
Kranenburg's bekend werk over ons staats
recht ontleende mr. Lohman de stelling,
dat een amendement toelaatbaar is, Indien
het betreft „het belang dat de wetgever" wil
regelen". Welnu, dit was, meende de afge
vaardigde, met het amendement-de Geer
het geval.
Wat een protectionistisch tarief zelve be
treft, liet prof. Lohman een gematigd
waarschuwend geluid hooren. De heer van
Lanschot vertelde zelfs, dat hij vrijhande
laar Is, maar dat men zich in onzen tijd
nu eenmaal bij de toestanden en omstan
digheden moet aanpassen.
Niet minder dan drie ministers hebben
het ontwerp op de bekende gronden ver-
HET A.S. CONCERT DER
WIENER SANGERKNABEN.
Het programma dat de Wiener Sanger-
knaben op Vrijdag 30 December in de
Stadsgehoorzaal zullen uitvoeren, bevat een
groep Geestelijke liederen van Gallus, Na-
nimus, het ..Laudate Dinimum" van W A
Mozart, enkele kerstliederen uit alle lan
den, o.a. het „Stille Nacht, Heilige Nacht"
en een uniek Herderslied uit Tirol. Bij de
volksliederen na de pauze worden een lied
„Heinrlch der Vogler" van Karl Löwe com
ponist uit den tijd van Schubert, een Wie
genlied van Franz Schubert en specifieke
bergliederen uit de Alpen gezongen. Tot
opvoering komt voorts de komische opera
„Die Opernprobe" van Albert Lörtzing. Deze
opera werd door den bekenden componist
van „Czar en Zimmermann" en de
„Waffenschmied". op het einde van zijn
leven geschreven. In klein bestek wordt hier
een volledige opera met soli, duetten, quar-
tetten en koor opgevoerd en komt zelfs nog
een volledig orkest ten tooneele. Het geheel
staat onder leiding van kapelmeester
Vlugeen paar van deze nieuwe druppels in
ieder neusgat. De benauwdheid en prikkeling
verdwijnen. Uw hoofd is weer helder en de
verkoudheid is meestal
'n k'em gesmoor(t-
5530
Ungez Med.)
Terwijl buiten de sneeuw hoe g-opgestapeld ligt. kan men in ..Bloemlust" te Sasssen-
heim genieten van een heerlijke
-V. V
dedigd. Daarbij deelde Minister Colijn
mede. dat bij de kabinetsformatie van 1937
de wijziging der tarievenpolitiek in het re-
geerings-program is opgenomen, op zijn
eigen initiatief, en dat die wijzigng thans
wordt verwezenlijkt. Overigens voerden ook
de Ministers de Wilde en Steenberghe de
verdediging van het wetsvoorstel.
Het eind van het lied was, dat het ont
werp met 25 tegen 22 stemmen werd goed
gekeurd. Er tegen stemden de linkerzijde,
tie nationaal-socialisten en van rechts de
heeren ter Haar (chist.-hist.) en Follema
(anti-rev.)
Zooals wij reeds meldden, is de Kerstten
toonstelling te Sassenheim geopend door
den heer G. Vlasveld Jr. Aan diens rede
ontleenen wij het volgende:
Het vereischt vakkennis om op dit
moment zoo'n keurcollectie hyacinthen,
tulpen en narcissen in bloei te krijgen,
doch dit jaar is er een moeilijkheid bijge
komen; hoe krijgen de broeiers de bloemen,
met deze Siberische koude, in goede con
ditie over?
Dat „Bloemlust" in een groote behoefte
voorziet, blijkt wel uit de groote sympathie
welke vele vakgenooten haar toedragen.
Het bestuur is zeer dankbaar voor de me
dewerking.
Wij zijn er aan gewend, dat het publiek
hooge eischen stelt aan onze bloemen en De volgende bekroningen
spr. is er van overtuigd dat wij aan die ge- toegekend:
stelde eischen kunnen voldoen, wanneer Beker voor de mooiste narcissen, Ver.
men het hier tentoongestelde aanschouwt Culturen te Noordwijk; Zilveren beker voor
„ebiea preparatie en koeling, zijn er
zelfs al verscheidene narcissen.
Spr. gaf dan een overzicht welke soorten
30 jaar geleden voor Kerstbroei in aanmer
king kwamen. Het waren er enkele. Door
hybridisatie is er thans veel verkregen.
Ook herinnerde spr. aan de openstelling
na 13 jaar gesloten te zijn geweest
van Amerika voor onze narcissen. In dien
tijd zijn er vele nieuwe soorten bijgekomen.
Spr wenschte vervolgens het actieve be
stuur van „Bloemlust" veel succes en ver
klaarde de tentoonstelling voor geopend.
Ondanks het minder gunstige weer. was
het bezoek op den openingsdag zeer goed.
werden nog
en er rekening mee houdt dat wij ons nog
In de Kerstweek bevinden.
Dank zij de nieuwere vindingen op het
de uitgebreidste collectie, N.V. Wamaar en
Co.; Verguld Zilveren medaille W. Moole-
naar.
5526
ONS LOODJE IS WAT ZOO'N LOODJE MOET ZIJN: EEN WAARMERK VOOR KWALITEIT
DE ROOKWORST MET DE FIJNE ZACHTE ROOKSMAAK
(Ingez. Med.)
INTERPELLATIE
GOUDPOLITIEK.
OVER DE
Als intermezzo interpelleerde de heer
Rost van Tonningen naar aanleiding van
de voortdurende goudverschepingen naar
het buitenland, de stopzetting van de pu-
L-kcalies der goudvooraden in het buiten
land en de daarmede samenhangende eco
nomische en politieke zelfstandigheid van
ons land.
In antwoord op zijn vragen heeft de Mi
nister van Financiën geantwoord, dat
's lands belang verbiedt, de handelingen j indien door ongebreidelde concurrentie van
"an het egalisatie-fonds bekend te maken, i ondernemers, die aan die samenwerking
Aan de memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende het noodwetje
Inzake de autobussen wordt het volgende
ontleend.
De thans noodige wijziging van de mach
tigingswet kan geschieden, hetzij door het
elimineeren van den term „explolteeren",
hetzij door het wegnemen van de belemme
ringen. welke het gebruik van dien term
voor de toepassing van de strafrechtelijke
sanctie oplevert. Zooals in de toelichting is
uiteengezet biedt het volgen van de laatst
bedoelde handelwijze naar het oordeel van
den minister geen voldoenden waarborg.
Naar zijn meening Is het dus noodig de
machtigingswet zoodanig te wijzigen, dat
de civielrechtelijke vorm, waarin een bedrijf
wordt uitgeoefend, geen rol meer kan spe
len bij de toepassing der strafsanctie.
Dat door de voorgestelde wijziging, in
strijd met het karakter van noodwet, in
grijpende materleele wijziging In de strek
king van de machtiging zal worden ge
bracht, moet de minister ontkennen. Ge
streefd is naar het bezigen van zoodanige
omschrijving van de strekking der machti
ging. dat de oorspronkelijke bedoeling zoo
dicht mogelijk wordt benaderd, zonder
nochtans door een te gedetailleerde om
schrijving gevaar voor herleving van de on
dervonden moeilijkheden te doen ontstaan.
Dat door het ontwerp zou worden vooruit
geloopen op de bij de Kamer aanhangige
regelingen van het personen- en het goede
renvervoer, kan de minister dan ook niet
inzien.
Met de meening, dat. indien op 15 Febr.
as. het reglement autovervoer personen
zijn geldigheid zou verliezen en geen an
dere regeling daarvoor in de plaats zou
zijn getreden, daarmede geen onherstelbaar
onheil zou zijn aangericht, kan de minister
zich in geenen deele vereenigen. Naar zijn
meening zal het vrije spel der maatschap
pelijke krachten aanstonds tot een chaos
op vervoergebied lelden .welke voor alle het
personenvervoer verzorgende bedrijven,
welke op den voet der wettelijke voorschrif
ten worden uitgeoefend, zeer ernstige na-
deelen zou meebrengen. De tusschen de
Nederlandsche Spoorwegen en een aantal
autobusdienstondernemers verkregen sa
menwerking zal naar het oordeel van den
minister bezwaarlijk stand kunnen houden
En hiermee houdt het niet-publicceren van
de goudreserves in het buitenland verband.
Het overbrengen van goudreserves staat ln
betrekking tot zaken van valuta-technl-
sch?n aard, ooit al met betrekking tot het
egalisatie-fonds En de verschepingen naai
Londen en New York houden verband met
transacties in do'lars ph ponden.
Minister Colijn heeft hieraan nog toe
gevoegd. dat er sedert het verlaten van
den gouden standaard doorslaande rede
geen deel hebben, de grondslag van die
samenwerking kan worden ondermijnd
Er is uiteraard geen sorake van een con
troverse tusschen de reeeering en de rech-
teriüke macht waarin de wetgever te hulp
zon moeten komen.
Pc vraa», of het reglement autovervoer
péfsonen door de voorn estelde wijziging
zijn rechtskracht zal verü-zen, is overwo
gen. De minister Is daarbij tot de overtui
ging gekomen, dat. hoewel goede grond
bestaat om aan te nemen, dat het regle
ment van kracht zal blijven, de mogelijk
heid van een beslissing in tegengestelden
zin niet geheel uitgesloten is te achten. Hij
verricht dan ook het noodige om. bij aan
neming van het ontwerp, zoo spoedig
mogelijk tot vaststelling van een nieuwen
algemeenen maatregel van bestuur te
geraken.
Dat de ondernemers van wilde busdien
sten door handhaving van het vergun
ningsstelsel in de onmogelijkheid zullen
geraken om hun bedrijf voort te zetten
dient geheel voor hun eigen rekening te
komen, daar zij tegen den uitgespfoken
wil, zoowel van wetgever als van reeeering,
met gebruikmaking van een onvolkomen
heid der voorschriften, tegen beter weten
in hun diensten hebben ODgezet.
Het ligt in het geheel niet ln de bedoe
ling van den minister van verlenging van
den in artikel 10 der bezuinigingswet be
doelden termijn verder gaand gebruik te
maken dan voor een goede behandeling
van de aanhangige regeling van het per
sonenvervoer noodig mocht blijken. Met
hoeveel tijd de termijn van twee jaren zou
moeten worden verlengd, kan thans nog
niet met juistheid worden gezegd. Naar
het oordeel van den minister zullen de in
het voorloopig verslag genoemde zes maan
den voldoende zijn. doch zekerheid hierom
trent bestaat niet, In ieder geval is de mi
nister voornemens, voor zoover van hem
afhangt, de totstandkoming van de nieuwe
regeling zooveel mogelijk te bevorderen.
Strafbaarstelling van de personen die
vervoeren in dienst van een naamlooze
vennootschap, rechtsoersoonlijkheid bezit
tende vereenising of stichting, welke een
middel tot vervoer van personen of goede
ren exploiteert, kan reeds hierom niQt in
aanmerking komen, omdat niet in dienst
der rechtsDersoo.i staande personen, b v
een gedelegeerd commissaris, straffeloos
zouden kunnen vervoeren, evenals aandeel
houders van een besloten vennootschap,
die zelf de leiding van het bedrijf voeren
Dat niet de chauffeurs moeten worden
gestraft in plaats van de voor het vervoer
verantwoordelijke feitelnke bestuurders,
wordt door den minister beaamd.
Ook een heral'ng. waarbij strafbaar wor
den gesteld zii. d*e rchtens of feitelijk het
bestuur voeren, acht de minister niet on
bedenkelijk.
De heer Dienenhorst c.s. heeft op het
„noodwetje" een amendement ingediend
om de strafbepaling aan te vullen als
volgt:
Indien overtreding van voorschriften
krachtens paragraaf -17 dezer wet gegeven
voorzoover uitdrukkelijk als stialbaar feit
in den zin van deze afdeeling aangeduid,
geschiedt door of vanwege een naamlooze
vennootschap, een coöperatieve of andere
Waarom de marechaussee ongelijk
heeft gekregen.
GEEN VERKEERD GEBRUIK VAN
MINISTERIEELE BEVOEGDHEID.
Uit de overwegingen van de uitspraak
van den Centralcn Raad van Beroep te
Utrecht in dc zaak van de vroegere
Marechaussee te Oss (zie ons blad van
gisteren) blijkt, dat deze Raad tot de
slotsom is gekomen, dat de minister
van Justitie zich niet door onredelijke
of onoirbare motieven heeft laten lei
den, en dientengevolge niet kan wor
den gezegd, dat hij in het ondenverpe-
lijke geval van zijn bevoegdheid een
ander gebruik heeft gemaakt dan tot
de doeleinden, waarvoor die bevoegd
heid wordt gegeven. De minister heeft
zich kennelijk laten leiden door dc ge
dachte, dat de door hem geconstateer
de tekortkomingen een zekere menta
liteit bij de geheele brigade verried,
liteit bij de geheele brigade verrieden,
door alle leden der brigade naar eldeps
over te plaatsen, aldus de Raad van
Beroep.
In de zaak van de marechaussee tegen
den inspecteur van het wapen heeft de
Centrale Raad van Beroep eveneens ver
worpen. oveiwegende in de eerste plaats,
dat het besluit tot overplaatsing naar el
ders niet strijdig was met eenig toepas
selijk wetsartikel. Den inspecteur stond bij
het nemen van zijn besluit geen ander be
lang voor oogen dan een goede gang van
zaken bij de uitoefening van den dienst
bij de marechaussee te Oss en met name
de belangen van een richtige opsporing
van strafbare feiten. Aan de leden der bri
gade te Oss was die opsooringsbevoegdheid
ontnomen, zoodat een langer verblijf van
de leden der brigade, welke door dit besluit
waren getroffen, in het belang van den
dienst ongewenscht was te achten, te
meer, daar de minister had te kennen ge
geven, dat de schorsing van de opsporings
bevoegdheid zou worden opgeheven, indien
de betrokkenen elders hun taak zouden
hervatten.
den en een motorrijwiel waarop een vlieg
tuigmaker uit Schiphol zat.
Deze werd ernstig gewond
De officier had tegen K. f. 50 boete subc.
50 dagen hechtenis geëischt.
De rechtbank heeft verdachte veroor
deeld tot f. 25 boete subs. 25 dagen hech
tenis.
Vrijgesproken.
Op den Nieuwen Rijksweg te Oegstgeest
had een botsing plaats tusschen een
vrachtauto, bestuurd door J. Th H. uit
Rijpwetering en een motor met zijspan,
bestuurd door den kantoorbediende J. R.
uit Den Haag.
Bij het getuigenverhoor was echter twij
fel gerezen over de kwestie of H. de schul
dige zou zijn. De officier had daarom vrij
spraak gevraagd.
De rechtbank heeft dienovereenkomstig
beslist.
Links gehouden.
In een bocht van den weg bij Voorhout
had een ernstige botsing plaats tusschen
een auto, bestuurd door W. H. T. uit Lisse
en een motorrijder uit Noordwijk. T. zou in
deze bocht links hebben gehouden.
Verdachte had dit volmondig bekend, en
in verband hiermede had de officier willen
volstaan met f. 100 boete subs. 100 dagen
hechtenis.
De rechtbank heeft T. veroordeeld tot
f. 25 boete subs. 25 dagen hechtenis
Zijn patroon en vriend bestolen.
De slagersknecht A. G. J v. d. H. uit
Veur. thans gedetineerd in het Huis van
Bewaring, stond terecht wegens verduiste
ring van f. 40 a f. 50 ten nadeele van een
slager te Honselersdijk.
Toen hij om <\le reden was ontslagen, en
v. d. H. gratis onderdak hij een vriend had
gekregen, stal hij van dien vriend te
Naaldwijk een rij- en nummerbewijs.
Verdachte bekende hetgeen tenlaste was
gelegd.
De officier merkte op dat hij in 1936
reeds tot vijf maanden gevangenisstraf
voorwaardelijk is veroordeeld.
Thans is een flinke straf noodig. en de
officier eischte twee jaar gevangenisstraf,
door te brengen in een jeugdgevangenis te
Zutphen.
Uitspraak over 14 dagen.
HAAGSCHE RECHTBANK.
Auto en motor.
Nabij de Vink te Voorschoten had op
9 September een botsing plaats tusschen
een vrachtauto bestuurd door H. K. uit Lei-
rechtspersoonlij kheid bezittende vereeni-
ging of een stichting, wordt c;* strafvervol
ging ingesteld en de straf uitgesproken
tegen de leden van het hestuur of hen. die
feitelijk de leiding hebben Geen straf
wordt uitgesproken tegen hem, van wien
blijkt, dat de overtreding buiten ?!;n toe
doen is gepleegd.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
Brand door schuld.
De rechtbank deed uitspraak ln de zaak
tegen een 30-jarigen landbouwer uit Haar
lemmermeer, die terecht heeft gestaan,
omdat hij op 2 September j.l.#een hoe
veelheid kaf en stroo in brand zóu hebben
gestoken dichtbij de iandbouwschuur van
L. Clauhuis en de woning van C. P. Rus al
daar. Tengevolge van het feit zijn zoowel
de schuur als de woning in vlammen opge
gaan.
De officier van justitie had tegen ver
dachte geëischt een geldboete van f. 100
subsidiair 30 dagen hechtenis.
De rechtbank achtte het ten laste geleg
de niet bewezen en sprak hem vrij.
Valschheid in geschrifte.
Vervolgens deed de rechtbank uitspraak
in de zaak tegen een 27-jarigen chauffeur
uit Hillegom. die terecht heeft gestaan dat
hij. als steuntrekker ingeschreven staande,
verzuimd heeft op dat formulier te vermel
den, dat hij op 13 Sept. j.l. voor den heer
S Warmerdam te Hillegom een radio-toe
stel heeft omgebouwd, niettegenstaande
hij destijds van B. en W. dier gemeente een
schrijven had ontvangen, waarin hem uit
drukkelijk was verboden om voorViting te
geven op het gebied van radio of op een
ander terrein van electi iciteit
De officier van justitie had togen ver
dachte geëischt een gevangenisstraf voor
den tijd van 14 dagen.
De rechtbank achtte het ten laste ge
legde niet bewezen en sprak hem vrjj.
