"AKKERTJES"
Kolendamp, een gemeene, verraderlijke
sluipmoordenaar
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 13 December 1938
Derde Blad No. 24146
fc&dLe, foofjdpijH
79sfe Jaargang
C. J. van Ledden Hulsebosch schrijft
„Ieder jaar, vooral in het koude jaargetijde, maakt
de kolendamp nog slachtoffers. Pas op voor het
bijvullen van kachels vlak vóór het slapen gaan.
Want wanneer de kachel op nachtdienst wordt
gesteld, en de kolen hebben geen tijd gehad om
warm te worden, dan stelt men zich aan de
grootste gevaren bloot!"
Wanneer ik u, lezersschaar, de vraag zou
stellen: kunt ge mij een juiste definitie van
„vergift" geven, dan zouden weinig juiste
antwoorden binnenkomen. Een Fransch
professor, die in een zijner colleges over
vergiften zou gaan spreken, begon den
studenten deze vraag voor te leggen: geef
mij een juiste omschrijving van het begrip
„hond". Niet één was daartoe in staat;
al achtte ook een elk zich alleszins be
voegd, op de straat een hond als canis
familiarls te herkennen, toch wist nie
mand een zoodanige definitie van het be
grip hond te geven, dat het alle soorten
honden insloot, en alle dieren, die geen
honden waren, daarbuiten vielen! Toen
allerwege de moeilijkheid van deze op
gaaf erkend was, verklaarde die professor,
dat het even moeilijk schier onmoge
lijk ware, een in alle opzichten Juiste
omschrijving te geven van „vergift." En
tóch wist men bij eersten aanblik den
hond te herkennen, zoo goed als elkeen
overtuigd is, te gevoelen, wit een ver
gift is.
En bovendien:.... hoevele vergiften zijn
niet betrekkelijk?
Wij kennen het verschijnsel, dat als
.idiosyncrasie" betiteld wordt; het is de
buitengewone gevoeligheid van enkelen
voor bepaalde stoffen, die op andere per
sonen neutraal inwerken doch voor die
(nkelingen vergiftig zijn. 'Zoo herinner ik
mij een geval uit den tijd. waarin tegen
hoofdpijn vaak een antipyrinepoedertje
genomen werd. Een jong medicus ten
plattelande, die zijn vader te logeerenhad,
gaf dezen, toen klachten over hoofdpijn
geuit werden, kalmpjes een antipyrine
poedertje. De oude heer reageerde daar
janschelijk eigenaardig op en de zoon
eerst bevreesd, dat hij een verkeerd artikel
pit zijn voorraad genomen had, dacht een
oogenblik niet anders of hij zou binnen
een uur zijn va
der verliezen
Deze had Idio
syncrasie voor ge
noemd genees
middel. Dat feit
heeft dan ook het
voo r sommigen
fevaariyke - voor
ïoofdpijnmiddel-
tje op den achtergrond doen geraken en
tegenwoordig kennen vele jongeren het
middel niet eens meer!
Een dienstbode kon absoluut geen kina-
bestanddeelen verdragen; het innemen van
slechts één kininepilletje bracht haar na
een uur tot radeloosheid door ondragelijk
jeuken van de geheele lichaamshuid, die
met een soort eczeem bedekt werd; bij een
•nderen patiënt wekte het innemen van
eén kininepil verschijnselen op, die bij
ieder ander menschenkind optreden, zoodra
eer kopje vol wonderolie ingenomen is!
Vandaar, dat het nuttig is, een nieuwen
dokter tijdig op de hoogte te brengen van
de eventueele overgevoeligheid voor be
paalde geneesmiddelen, opdat de aesculaap
bij het samenstellen van het recept, dat
lui meent te moeten voorschrijven, met de
Idiosyncrasie rekening kan houden.
Zoo werd, enkele decenniën geleden, nog
traag gebruik gemaakt van jodoformver-
band bij verwondingen. Men vond den pe-
cetranten geur wél uiterst hinderlijk, maar
vergat dat nadeel, wanneer er de grootere
roordeelen bij de wondbehandeling tegen
over gesteld werden. Zoo had in mijn stu
dententijd menig student in zijn fietstasch
een klein verbanddoosje voor „eerste
hu lp bij kleine ongevallen" en daarin
bevond zich ook een Jodoformgaasje. Toen
op een gezamenlijken fietstocht één der
meisjes-studenten gevallen was en aan den
enkel verwond, stond terstond een galante
ridder klaar, om de wond te verbinden
met een stukje jodoformgaas. Binnen vier
en twintig uur zat het meisje over haar
geheele lichaam vol met een hardnekkig
eczeem zooals de behandelende medicus
bet. noemde het typische jodoform-ec-
teem. als gevolg van dat enkele verbandje,
kon geen jodoform aan haar lichaam
Het is algemeen bekend, dat lijders aan
suikerziekte doorgaans geen suiker mogen
gebruiken. Zoo had een jong medicus een
(Foto LADDÉ, Amsterdam)
verdragen.
De heer C. J. van Ledden Hulsebosch
zijner tantes in behandeling wegens sui
kerziekte en schreef haar streng diëet voor;
in de plaats van. suiker moest de patiënte
kunstmatige zoetstof in haar spijzen en
dranken brengen; een oude. getrouwe
meid-huishoudster, die haar al lange jaren
ter zijde stond als eenige huisgenoot, kreeg
van den dokter de noodige instructies, die
zij aanvankelijk stipt opvolgde, met een
spoedig opknappen der zieke als belooning.
Als zoodanig scheen de huishoudster ech
ter het herstel niet bepaald te beschou
wen; zij had wetende, dat zij in het
testament der oude dame goedgunstig be
dacht was eigenlijk gehoopt, dat dit de
allerlaatste ziekte van haar mevrouw zou
wezen; zoo rijpte in haar brein de duivel-
sche gedachte, met terzijdestelling van
saccharinetabletten en andere geoorloofde
zoetstoffen, gelijk voorheen, flinke porties
gewone suiker door het voedsel van haar
patrones te mengen. En terstond vererger
de de toestand der oude dame op onrust
barende wijze; haar nee.f maakte zich on
gerust, begreep er niets van.... totdat hij
vermoedens voelde rijzen en de huishoud
ster verdacht, met booze bedoelingen de
kunstmatige zoetstoffen door suiker te heb
ben vervangen. Zoo bracht hij mij op ze
keren dag een schaaltje appelmoes, met de
vraag of ik door onderzoek wilde vaststel
len, welke zoetstof daarin aanwezig was.
Ik moest rapporteeren, dat er géén kunst
matige Verzoetingsmiddelen aan toegevoegd
waren, doch wel een knappe hoeveelheid
suiker! Hij uitte zijn „vermoedens", doch
de feeks ontkende. Eerst na bedreigingen
met politie en justitie kwam hij de waar
heid te weten, dat de door mij vastgestel
de suiker opzettelijk door haar aan het
appelmoes was toegevoegd. Hij had zich
helaas door belofte verbonden, bij even-
tueele bekentenis de politie er buiten te
zullen houden, zoodat de eenige straf be
stond in onmiddellijke verandering van het
testament, waarbij de vlug ontboden no
taris nog juist zijn assistentie kon verlee-
nen. Die medicus heeft zeker niet gewe
ten, dat hij zelf een strafbaar feit pleegde,
door het hem bekende misdrijf niet aan de
politie of de justitie bekend te maken! Ik
zelf hoorde eerst jaren later, wélke om
standigheden zich geweven hadden om het
voor mij op zichzelf staande onderzoek van
het monster appelmoes!
Woonvertrek der woonschuit, waarin het kacheltje des nachts genoeg kolendamp
ontwikkelde, om een gezin van ouders en vijf kinderen te vergiftigen. Slechts de
Boeder "kon bijgebracht worden, terwijl de vader en de 5 kinderen den dood vonden.
(Maart 1925)
Wanneer over vergift gesproken wordt,
denken de meesten uitsluitend aan vergift,
dat vla den mond in het lichaam geraakt;
men dient echter wel te bedenken, dat
schadelijke, gevaarlijke stoffen langs tal
van wegen in ons lichaam kunnen gera
ken; ik noem slechts het woord giftgassen
om duidelijk te maken, dat ook langs de
ademhalingswegen, ja via de huid zelfs,
vergiftige gasvormige producten hun ver
nielende werking op ons leven kunnen
aanvangen. Ik herinner mij nog levendig
een geval, waarbij iemand, die geplaagd
werd door ingewandswormen, die voorna
melijk in zijn endeldarm huisden, trachtte
deze te verwijderen door een lavement, be
reid uit een aftreksel van tabak en uien.
Hij had dit aftreksel uit zware tabak, véél
te sterk bereid en is doodziek geworden
tengevolge eener zéér acute nicotinevergif-
tiging via den endeldarm!
Onwillekeurig denken wij, bij het hooren
van vergiftige gassen aan het verraderlijke
kool-monoxyde (meer populair kolendamp
geheeten), welk vergift ieder jaar. vooral
in het koude jaargetijde, steeds slachtof
fers maakt. Doordien ons lichtgas óók een
niet onaanzienlijk gehalte aan kool-
monoxyde bevat, is dit eveneens zeer ge
vaarlijk. De vergiftige werking van kolen
damp berust op het feit, dat genoemd gas
onze roode bloedlichaampjes voorgoed on
geschikt maakt om hun rol te vervullen,
bestaande in het opnemen van zuurstof in
de longen, teneinde die zuurstof naar alle
deelen van het lichaam te transporteeren.
Zoo wordt het bloed vergiftigd en gaat het
slachtoffer feitelijk aan zuurstofgebrek te
gronde, dus: aan verstikkingsdood, al be
vindt hij zich ook in een atmosfeer, waar
in immer nog een aanzienlijk percentage
zuurstof aanwezig is.
Ik vind dien kolendamp altijd een ge
meenen, verraderlijken sluipmoordenaar;
veelal worden de slachtoffers in hun slaap
overvallen; het gas is nagenoeg reukeloos
(wat men waarneemt, zoodra de kachel
niet correct afgesteld is, is niet de kolen
damp. doch het zijn de deze vergezellende
verbrandingsproducten, welke echter den
slapende niet doen ontwaken!), Zoo wor
den de meeste slachtoffers van dit sluipgift
dood in bed gevonden.
Wellicht is het hier de plaats, op te mer
ken, dat in de meeste gevallen de kachel
in prima conditie verkeerde; niet in alle;
toen ik in Maart 1925 door de politie werd
geroepen naar een woonark, liggende in
het Jacob van Lennepkanaal te Amster
dam, vonden wij daarbinnen een ouderpaar
met vijf kinderen roerloos te bedover
vallen door kolendamp; alleen de moeder
vertoonde nog levensteekenen; zij kon, na
behandeling met zuurstof, weer bijgebracht
worden, om dan te vernemen, dat haar
man en haar kinderen overleden waren.,
als gevolg van een defecte verwarmingsin
richting. Op de bij dit artikel gepubliceer
de illustratie ziet men het cilindrische
kacheltje een hoogst eenvoudig model?
met fluitketel erop. afgebeeld. De af
voerpijp liep van de kachel direct hori
zontaal door den wand naar de buiten
lucht, om dan haaks omhoog te gaan. In
dat staande gedeelte nu was zooveel regen
gekomen, dat onderaan het verticale stuk
het bochtje geheel was doorgeroest; daar
door was van een opwaarts loopenden
stroom van verwarmde lucht met verbran
dingsgassen geen sprake; de schoorsteen
kón onder deze omstandigheden niet meer
trekken. De kort vóór het naar bed gaan
opgestorte eierkolen bleven té lang koud
en werkten de vorming van het vergiftige
gas sterk in de hand met het genoemde
noodlottige gevolg!
Maar ook daar, waar een goed-func-
tionneerende kachel staat met correct trek-
kenden schoorsteen, kunnen ongelukken
optreden, zooals ik meermalen de gelegen
heid had, in mijn loopbaan te zien. Men
dient goed te overwegen, dat de vorming
van kolendamp in de eerste plaats
aan de orde is, zoodra een lading
nieuwe, dus koude brandstof, op het vuur
in de kachel gestort wordt. Deze brandstof
nu, is in staat, zoolang ze koud is, uit één
der verbrandingsgassen welke opstijgen uit
het vuur onderin de kachel, namelijk uit
het koolzuurgas, het vergiftige koolmo-
noxyde te doen ontstaan. Hebben wij nu
de kachel zóó gereguleerd, dat ze flink kan
branden, dan is er voldoende „trek" om
(bijaldien het kolengas eens niet met de
bekende blauwe vlammetjes bovenop de
koude kolen verbrandt) het giftgas door
den schoorsteen mét de andere verbran-
din»sproducten te laten ontwijken. Maar
wee, bijaldien, té korten tijd na het bijvul
len der kachel, laatstgenoemde wordt inge
steld op „nachtdienst" en de trek der gas
sen naar het schoorsteenkanaal verminderd
of bemoeilijkt wordt. Dan kruipen de gif
tige producten langs de kieren van deur
tjes enz. de kamer in ener is o zoo
weinig van dat vergift noodig, om de at
mosfeer te verpesten en de slapenden naar
den eeuwigen slaap te doen overgaan.
Velen hebben de ongelukkige gewoonte,
om kort vóór het naar bed gaan de
kachel nog eens bij te vullen, waarna dea;
terstond op „nachtdienst" wordt ingesteld.
Dat, is zooals ik hierboven uiteenzette,
funest! Men stelt zich en de zijnen aan
de grootste gevaren bloot. Neemt, lezers,
toch als vaste gewoonte, de kachel een
paar uren vóór het bedtijd is, geheel bij
te vullen, opdat zoolang de schoorsteen
nog normaal trekt en de afvoer behoorlijk
ia de versch gestorte kolen warm kun
nen worden. De dan geproduceerde kolen
damp zal ons niet schaden; die trekt dan
wél den schoorsteen in, zoover hij niet ver
brandt en tot koolzuur wordt. En, is dan de
tijd voor de nachtrust aangebroken, zoo
stel gerust de kachel, die uitsluitend warme
brandstoffen bevat, op „nachtdienst" in
er zal thans niets gebeuren.
Wie een kamer bewoont of in een ver
trek slaapt, waar af en toe rookproducten
van een stookplaats waargenomen worden,
welke in een ander veelal lager gelegen
vertrek brandt, dient eveneens op zijn
hoede te zijn; ik maakte een geval mede,
waar een echtpaar dood in bed gevonden
Het is overbodig den in
ons land en in het buiten
land zoo bekenden politie-
schcikundige, den heer C. J.
van Ledden Hulsebosch, pri
vaat-docent aan de Univer
siteit te Amsterdam, bij onze
lezers in te leiden. Er zullen
slechts weinigen zijn, die zijn
naam in een of ander recht
zaak nimmer zijn tegenge
komen. Daarentegen zullen
er vrij velen zijn, die weinig
weten van zijn arbeid, welke
de Justitie in zoo vele geval
len uitkomst brengt.
Het verheugt ons, dat wij
den man, die in het jaar
1914 de eerste school voor
wetenschappelijk politie-on-
derzoek (leer der sporen)
slichtte, bereid gevonden
hebben voor de G. P. D, een
serie van drie artikelen te
schrijven, onder den vecl-
zeggenden titel „Vergift",
Stellig zal men met groote
belangstelling luisteren naar
een deskundige, die als schei
kundige sinds het jaar 1916
de politie officieel bijstaat.
Men neme daarbij goed
nota van zijn raadgevingen,
speciaal ten aanzien van
kolendampvergiftiging, waar
aan jaar in, jaar uit, nog
menschen ten slachtoffer
vallen
werd, terwijl op de flatwoning niet werd
gestookt en niettemin kolendamp als doods
oorzaak kwam vast te staan. Bij voortge
zet onderzoek bleek, dat het rookafvoerka
naal van een groote stookplaats, onderin
den kelder van het flatgebouw ter hoogte
van de bewuste woning gescheurd was. Be
hangselpapier, dat op .strakgespannen doek
over de scheuren van den schoorsteen aan
gebracht was, kon toch niet verhoeden, dat
bij een ongunstigen trek en wellicht
noodlottige windrichting! wolken kolen
damp de slaapkamer der oudjes binnen
drongen, met het bekende gevolg.
en den heelen dag reeds? Eigen
schuld. Neem loch 'n "AKKERTJE",
dan bent U er immers zoo van ail
13 stuk* 13 stuirers - 3 stuks 3 «tuirers
L*t ep het AKKER-merk I
4906
(Ingez. Med.)
Tal van vergiftigingsgevallen zijn aan
noodlottig toeval toe te schrijven soms
aan domheid der menschen.
Wanneer bij minder hygiënisch uitge
voerde kaasbereiding een ongewenschte In
fectie door schadelijke microben plaats
vindt, kan het gebeuren, dat in een kaas
van groote afmeting op één plek bedoelde
bacteriën de eiwitstoffen der kaas gaan
omzetten, waarbij dan vergiftige splitsings
producten gevormd kunnen worden, die
met cadaverinen lijkegiften) op één lijn
te stellen zijn. Wie dat stuk uit de kaas
ongelukkigerwijze treft, kan na de con
sumptie er van danig ziek worden; wij
hebben gevallen meegemaakt, waarbij de
leden van een gezin, dat een hoekje kaas
gekocht had. na gebruik daarvan ernstig
ziek werden, terwijl wanneer de keu
ringsdienst bij den winkelier vlug de rest
der aangesneden kaas in beslag nam, deze
bij zijn onderzoek moest constateeren, dat
daarin géén schadelijke microben aanwezig
waren: zóó plaatselijk kunnen zich soms
die kaasvergiften ontwikkelen.
Iets anders is het met vleesch- en worst
waren. Nog niet zoo heel lang geleden ver
werkte een minder scrupuleuze „slager" het
van een zieken hit geslachte vleesch tot
biefstukjes en worst, met resultaat, dat ge
heele groepen der kleine luiden doodelijk
ziek werden. Nog steeds heerscht bij velen
de verkeerde meening, dat men bij aan
koop van „derderangsch worst", elk gevaar
zoude kunnen ontloopen, door de worst
vooraf goed en lang te koken. Ik zeide
reeds, dat deze onderstelling verkeerd is.
Men denkt aan de voor melk zoo vaak ge
geven adviezen, dit voedingsmiddel vóór
gebruik goed te koken en meent een paral-
Ie te kunnen trekken bij vleeschwaren van
verdacht allooi. Bedacht dient echter te
worden, dat, door de melk eenigen tijd aan
kookhitte bloot te stellen, de schadelijke
bacteriën gedood worden, die erin aanwe
zig gesteld worden. In het gevaarlijke
vleesch van genoodslachte dieren - echter
is reeds het door rottings- of andere ge
vaarlijke bacteriën geproduceerde ver
gift aanwezig en dót weerstaat de kook
hitte volkomen, evenals b.v. rattenkruit dat
vermag! Men koope dergelijk minderwaar
dig vleesch liever n i e t en bedenke, dat
het blootstellen aan kookhitte de gevaren,
aan het gebruik van dusdanige vleesch
waren verbonden, allerminst wegneemt!
Het zijn veelal de zoo dikwijls bij name
genoemde colibacillen. die onze spijzen on
gemerkt vergiftig doen worden; die coli
bacillen behooren tot onze darmenflora;
ze spelen een rol bij het verteringsproces
in ons darmkanaal en worden regelmatig
in faecaliën aangetroffen. Geraken deze
micro-organismen nu ongelukkigerwijze
eens ln spijs of drank, dan kunnen zij de
daarin aanwezige eiwitachtige stoffen aan
tasten en daaruit vergiftige afbraakpro
ducten doen ontstaan. In dit verband wil
ik het even over de ijskast hebben. Ik heb
iiier niet het oog op de moderne vrieskas
ten, welker interieur een temperatuur on
derhoudt. liggende op of onder het vries
punt, doch denk uitsluitend aan de ouder-
wetsche ijskasten, welker dubbelwanden
met stukken ruw ijs werden opgevuld en in
welker bergruimte dan een temperatuur
heerschte, die steeds een kleinigheid boven
het vTiespunt ligt. Het spreekt vanzelf,
dat ook de bedoelde moderne kasten
wanneer ze eens niet op temperatuur
onder nul ingesteld worden de spij
zen en dranken, die er in bewaard worden
tot heel even boven het vriespunt zullen
houden. Daarin nu schuilt een vergifti
gingsgevaar, dat ik u hoop te verduide- j
lijken in een volgend artikel.
(Nadruk verboden)
VOOR WOENSDAG 14 DECEMBER.
Hilversum I. 1875 en 415.5 M. Ncrv-uitz.;
6.307.00 n.m. Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart 8.00 Schriftlezing, meditatie 8.15
Berichten, gram. muziek (9.30—9.45 Geluk-
wenschen) 10.30 Morgendienst 11.00 Gram.
muziek 11.15 Vioolvoordracht met piano
begeleiding en gram. muziek 12.00 Berich-
I ten 12.15 Gram. muziek 12.30 Orgelspel
1.30 Gram. muziek 1.45 Zang met piano
begeleiding en gram. muziek 2.25—2.55 Voor
jeugdige postzegelverzamelaars 3.00 Am-
sterdamsch Kamermuziekkwartet en gram. mu
ziek 4.15 Gram. muziek 5.00 Voor de
jeugd 5.45 Gram. muziek 6.00 Land- en
tuinbouwcauserie (ca. 6.30 Berichten) 6.30
Taalles en causerie over het Binnenaanvarings-
reglement 7.00 Berichten 7.15 Missie
praatje 7.45 Causerie ..Leerbewerking"
8.00 Berichten A.N.P.. herhaling S.O.S.-ber
Utrechtsch Sted. Orkest 9.40 Causerie ..Na
zorg bij tuberculose-behandellng" 10.10 Be
richten A.N.P.actueel half uur 10.40 Gi\
muziek 10.45 Gymnastiekles 11.00 Gram.
muziek 11.50—12.00 Schriftlezing.
Hilversum II. 301.5 M. Vara-uitz.; 10.0010.20
v.m. en 7.30--8.00 n.m. Vp-*o 800 Orgelspel
(ca. 8.15 Berichten) 8 30 Gram. muziek
9.30 Keukenpraatje 10.00 Morgenwijding
10.20 Voor Arbeiders in de Continubedrijven
1140 Voor de werkloozen 12 00 Gram. muz.
(ca. 12.15 BerJchten) 12.30 Esmeralda 1.00
—1.45 Vara-orkest 2.00 Voor de vrouw
315 Voor de kinderen 5.30 De Ramblers
6.00 Or?» lspel 6.28—6.30 Berichten 6.35
Gram. muziek 640 Causerie „Staatspensioen-
Organisatie der verzekering" 7.00 Vara-
kalender 7.05 Felicitaties 7 10 Vocaal
concert 7 30 Causerie „Het probleem van het
ras'* 8.00 Herhaling S.O.S.-berichten 8.03
Berichten A.N.P., Vara-varia 8.15 Voor
schakers 8.16 Vara-orkest 9.00 Radio-
tooneel 9.45 Zang en piano 10 00 Berich
ten A.NP. 10.05 Mignon 10.30 Gram. mu
ziek 11.00 Viool en piano 11.30—12.00
Gram muziek.
Droitwich. 1500 M. 11.25—11.50 Gram.
muziek 12.10 Het Philharmonisch Strijk
trio 12.50 Harry Engleman's kwintet en so
list 1.20 BP.C.-Welsch orkest 2.002.20
Declamatie 3.10 Dansmuziek 'gram. platen»
3.40 Hoorbericht 4.20— 5 10 Vesper 5 20
I Gram. muz. 5.40 Bert Firman en zijn orkest
—6.20 Berichten 6.40 Hoorbericht 6.55
Variété-programma 7.55 Voordracht 8 05
Actueele uitzending 8.35 B.BC.-orkest en
solist 9.20 Berichten 9.45 Discussie over
de vrijheid van drukpers 10.25 B.B.C.-har
manie-orkest en B.B.C.-mannenkoor 11.05
Causerie over Clemenceau 11.20 Oscar Ra
bin and his Romany Dance Band 11.50
12.20 Swingmuziek (gr. platen).
Radio Paris. 1648 M. 9.00 en 10.00 Gram.
muziek 11.20 Locatelli-orkest 12.30 Zang
1.05 Ibos-orkest 2.35 Pianovoordracht
2.50 en 3.30 Gram. muziek 3.35 Pianovoor
dracht 3.50 Zang 4.05 Viool voordracht
5.00 Gram. muziek 5.05 Zang 5.25 Giar-
dino-orkest 6.35 Pianovoordracht 6 50
Gram. muziek 7.20 Zang met toelichting
7.50 Vioolvoordracht 8.05 Zang 8.35 Piano
voordracht 8.50 Cello, fluit en zang 10.05
Variété-programma 10.50 en 11.20—11.35
Gram. muziek.
Keulen. 456 M. 5.50 Het Rheinische Lan-
desorkest 7.50 Gram. muziek 11.20 Strijk
orkest 12.35 Omroep-Amusementsorkest
I.30 Populair concert 2.50 Gram. muziek
3.20 Leo Schneider's orkest, solisten en het
Teutonia-vocaal kwartet 5.50 Omroeporkest
6.35 Gram. muziek 7.35 Rijkszending ..Lied
der Ostmark" 8.20 Omroepkleinorkest, piano
duo en solist 9.35 Solistenconcert 10.20
11.20 Omroep-Amusementsorkest, waldhoorn
kwintet en soliste.
Brussel. 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gram.
muz. 12.50 en 1.30 Omroeporkest 1.502.20
Gram. muziek 5.20 Van Hecke-kwartet
6.50 Gram. muziek 8.20 en 9 20 Omroep
orkest 10.30 Zang en harmonica 10.50
II.20 Gram. muziek 484 M 12.20 Gram.
muziek 1.00 en 1.30 Geo Bogaert's orkest
1.502.20 en 5.20 Gram. muz. 5.40 Music-
Hall-Programma 6.35 Zang 7.05 Piano
voordracht 7.35 Gram. muz. 8.20 Omroep-
salonorkest 9.05 Omroepsymphonieorkest
10.3011.20 Gram. muz.
Deutschlandsender. 1571 M. 7.35 Zie Keu
len 8.20 Declamatie 8.40 Het Trio Italiano
9.20 Berichten 9.50 Uit Londen: Strijkers
va het B B C.-Schotsch orkest 10.05 Berich
ten 10.20—11.20 Zie Keulen.
GEM. RADIO-DISTRIBLTTIFBEDRIJF EN DE
R.O.V. RADIO-CENTR\T,E.
Voor Woensdag 14 December.
Ie Programma: lederen dag van 8—24 uur
A.V.R.O.. V.A.R.A. enz.
2e Programma: lederen dag van 824 uur
K.R.O.. N.C.R.V enz.
3e Programma: 8.00 Keulen 9.20 diversen
10.20 Radio PTT. Nord of div. 12.35 Keu
len 1.20 Brussel VI. 2.20 R. Danmark of
div. 2,40 Radio PTT. Nord of div. 3.20
Keulen 4.20 London Reg. 4.35 Keulen
5,20 Boedapest of div. 6,00 Brussel Fr. 6.20
London Reg. 6.55 Straatsburg of div. 7 20
Brussel VI. 7.50 Straatsburg of div. 8.20
Keulen 9,35 London Reg of div. 10 20
Brussel VI. 10.50 Brussel Fr. 11,20 R.
Danmark of diversen.
4e Programma: 8 00 Brussel VI. 9 20 G a-
mofoonmuziek GRD of div ie *3" Lonc'on
Reg. 1.20 Droitwich 2.00 London Reg.
4.20 Droitwich 8.05 London Reg. 8.35
Droitwich.
Wijzigingen voorbehouden.
