STADSNIEUWS Q&LhM VRIJDAG 2 DECEMBER 1938 No. 24137 79ste Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Het 125-jarig bestaan van 4 R. I. OFFIC'EEIF KENNISGEVING De „Wilde Zwanen" m boekvorm Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt verwacht De strijd in Spanje LEIOSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenttes belangrijk Jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: Franco per post f. 2.35 per 3 maanden f. 2.35 per week f. 0.18 per 3 maanden -f portokosten, (voor binnenland f. 0 80 per 3 mn<L> GESCHENK VAN DE BURGERIJ. Met vertegenwoordigers van de ver schillende vereenigingen, aangesloten bij de Contact-commissie, is een Com- sie gevormd, met het doel, bij de her denking van het 125-jarig bestaan van bet 4de Reg. Infanterie alhier op 9 Ja nuari 1939, het Regiment namens de burgerij een geschenk aan te bieden. De Commissie bestaat uit de heeren W. t. d Laan. voorzitter; W. J. Kriek, vice- toorzitter; W. Briët, secretaris en J. C. Els- geest, penningmeester, Marislaan 31, giro nummer 175393, die gaarne bedragen, groot s( klein in ontvangst zal nemen. De Com missie vertrouwt, dat de burgerij zal too- ten, de aanwezigheid van het regiment in inze stad te waardeeren. St. NICOLAAS OP DE HAANSTRA- SCHOOL. Een blijde ontmoeting. In de geheele Fröbelschool heerscht een geheimzinnige feeststemming: de kinderen Sen er allen even feestelijk uit. de loka- zijn versierd met slingers. Dat Is ook geen wonder. Want het is niet zoo maar dag als alle andere. O, neen. St. Ni- tolaas komt vandaag zelf met twee knechts de kinderen hebben alle een mandje aeegebracht. waarin hij misschien wel iets kkers zal stoppen. In een zaal liggen op den grond matras met lakens eTover. Onder het spelen een marsch komen de kinderen binnen hun mandjes. Ze zijn stil en onder den hdruk van de dingen, die nu gaan gebeu- De juffrouw vertelt: „Ze zullen doen ilsof het avond is: de gordijnen gaan dicht alle kinderen moeten gaan slapen. Maar zij mogen éérst hun mandje klaar stten". Nadat zij nog een liedje hebben gezongen gaan ze rustig op de geïmpro- titeerde bedjes liggen en doen dadelijk oogen dicht. Een koor zingt ergens een heel mooi wiegelied en dan komt acht St. Nicolaas met zijn knecht bin- Ze gaan tusschen de rijen slapende linderen door. Sommigen houden werke- hun oogen stijf dicht. Anderen glu- stilletjes om een hoekje en weer inderen liggen met wijd open oogen te kijken naar St. Nicolaas, die daar zoo tiaar vlak langs hen gaat- Maar het blijft muisstil tot de goTdijnen weer open gaan Ze weer mogen opstaan. Dan roepen allemaal door elkaar „Juf. Ik heb Sin- tfrklaas gezien. Juf". ..Juf, Sinterklaas me mandje meegenomen". De groot spanning is gebroken. Nu komt het tweede evenement: de Poppenkast! Vol ongeduld wordt er ge acht tot het gordijn opgaat. Eerst gaat een lichtje aangejuich en getrap- dan gaat er een belletjenog har- gejuich en getrappel, eindelijk gaat gordijn op en dan kent hun entliou- asme geen grenzen. Ze staan te sorin- van plezier. Ze genieten het heele spel door, het is duidelijk aan hun gezich te zien. Sommigen staan te roepen en springen. Ze kunnen maar niet blijven 'ften, anderen vergeten alles om zich 'een en kijken maar. kijken met een paar teel groote oogen naar alle wonderlijke '•'neen. die daar gebeuren. Het gaat over kii heel ondeugenden jongen, die door zwarte Piet wordt meegenomen. Hij Wrdt door zijn vader weer terug get aald mag dan 's avonds met zijn broertje in mandje nog klaar zetten. Het spel tindigt er mee. dat alle kinderen hun "sndje uit de poppenkast terug krijgen St. Nicolaas heeft er geen een overge legen. Even later gaan ze met hun ge- •tede mandje overgelukkig naar huis- FILMAVOND OVER LASCHTECHNIEK. Deze avond werd door het Adviesbureau voor Autogeene Laschtechniek te Rotter dam in den Burcht georganiseerd met het doel, de kennis van de waarde en het juis te gebruik der autogene metaalbewerking op zoo groot mogelijke schaal te bevorde ren. De heer P. B. Vos, directeur van het voornoemde bureau, hield eerst een inlei dende causerie over de moderne veel ver beterde werkwijzen bij het autogene las schen. Daarna werden drie films vertoond, telkens ingeleid en toegelicht door den heer Vos. Wij zagen interessante toepassingen van de laschbrander bij het vervaardigen van vliegtuigen en. het lasschen van alu minium, terwijl de derde film interessante gegevens bevatte omtrent het bekende snij branden van stalen voorwerpen. De film uit de vliegtuigindustrie is oor spronkelijk opgenomen in een Engelsche fabriek, de teksten waren echter evenals van de volgende films, Nederlandsch. De rompen, vleugels en stuurvlakken werden voor onze oogen geheel uit stalen buizen in elkaar gezet en daarna autogeen ge- 'ascht. Deze werkwijze is afkomstig van den bekenden Nederlandschen vliegtuig constructeur Fokker, die haar reeds in 1912 toepaste. De betrouwbaarheid van de con structie en het autogene lasch werk blijkt uit het feit, dat ongevallen van vliegtuigen tengevolge van het breken van een auto gene lasch in het geheel niet bekend zijn. In de tweede korte film zagen wij het lasschen van aluminium voorwerpen, be ginnende met eenvoudige stukken, daarna voortgaande tot meer ingewikkelde con structies en toestellen. De derde film toon de zooals reeds vermeld, het snijbranden. Ter verduidelijking van de daarbij optre dende processen begon de film met de weergave van proeven, reeds in het begin der vorige eeuw door Fransche geleerden bedacht. Geleidelijk aan werden zoo de grondslagen waarop het snijbranden be rust, hoe langer hoe meer bekend, totdat uiteindelijk de uitvinding van het calcium- carbide. waaruit acetyleen door toevoeging van water wordt vrijgemaakt, en van de snijbrander omstreeks het jaar 1900. de thans algemeen bekende wijze van snij branden doen ontstaan. Aan het slot van zijn uiteenzetting wekte spreker de aanwezigen op, zich in eigen welbegrepen belang bezig te houden met de autogene metaalbewerking. De belangstelling voor dezen avond was zeer groot. Hedenavond worden de films nogmaals in Den Burcht vertoond. NEDERL. NATUURHIST. VER. Vergadering der afd. Leiden. De tweede winterbijeenkomst der N. N. V. was ondanks het slechte weer toch door een aardig aantal leden bezocht. Het huishoudelijk gedeelte was in enkele minuten afgedaan, waarna bij een kopje thee verschillende leden het woord namen om bij het door hen gedemonstreerde ma teriaal het een en ander te verklaren. Zoo vielen er dezen keer prachtige zee-egels en schelpen te bewonderen. Van de schelp Haliotas waren verschillende soorten aan wezig: prachtige, gave exemplaren zooals ze in de natuur voorkomen en den natuur- historicus het meest bekoren; andere exemplaren waren door menschenhand af geslepen en gepolijst, deze echter worden door de leeken het meest gewaardeerd door het optreden der schitterende interferentie kleuren. Ook werd nog het een en ander over Co loradokevers en wespen vertelt, waarna deze vergadering ten einde was. ttüSTE LEIDSCHE E. H. B. O.-BRIGADE 0p 29 en 30 Nov. is een examen gehou- -■ voor eerste hulp bij ongelukken, uit bande van de Eerste Leidsche E. H. B- O- «igade, onder leiding van hoofdexarnina- dr. J, a. Molhuizen en dr. E. J. J. G. "enaud. Hiervoor slaagden de dames: mevr. de Liefdev. Lent, mevr- A. v. d. Faes-- J", mej. H. v. Hart, N. Kalwij, L. W. Bo- '-•nen. M. Gobes. P. M. Spuiman. M van Zand, B. Broekseme. R. Blok. A. Bink. Veltman en B. Rijnders. en de heeren: d. Voort, W. W- Lagerberg. A van A. Korenhof. P. van Duin Sr., P. Duin Jr.. H. Gijzen, C H. Lefeber, J. Rave en B Rosdorff. Vijf candidaten ktden afgewezen Tevens werd 1 Dec. een Examen gehouden onder leiding van dr. ■"and. Hiervoor slaagde de dames: mevr. de Haan—Meche'se. mej. N. Dorrepaal. Bot- j Eimon'.s M. v. Fnmund R Ver ten en de heeren: H. v- Vliet, A W. So- •'teili. J. H. Sloots, J. Lut, J. M. v. pt- Jten, j. Neuteboom, F. M. v. Remundt, C Lebret, W. v- d. Broek, A. J. Kors, Schouten en K. Strooisma. lllllllll lï si 211111111111 I Voor slechts 30 cent. I Hebt U al voor Uw kinde ren een exemplaar gekocht van Andersen's „Wilde Zwa nen", nu dit prachtige sprookje bij ons in boekvorm is verschenen? Zoo niet, haast U dan! Voor slechts dertig cent kunt U Uw kroost een groot ge noegen bereiden. Ook bij onze bezorgers te Leiden en onze agenten in de omliggende gemeenten kunt u bestellen. BOND VAN HOTELPERSONEEL. Openbare propagandavergadering. Woensdagnacht heeft de afdeeling Lei den een propagandavergadering belegd in hotel „Bristol", waar als spreker optrad de bondssecretaris J. C. B. van Hilst. Toen de afdeelingsvoorzitter de vergade ring opende, kon deze met genoegen con- staieeren. dat de opkomst tamelijk goed was. Hij stelde voorts vast, dat het leden tal ln Leiden niet slecht te noemen is. Lei den is zelfs procentsgewijze een der groot ste afdeelingen in den Bond. doch zoolang niet ieder werknemer in ons bedrijf geor ganiseerd is, zal het bestuur niet stilzitten. Daarna kreeg de spreker het woord tot het houden van zijn propagandarede. De propaganda-actie. ingezet door de diverse bonden, in samenwerking met het N.V.V. heeft volgens spr. zeer goede resul taten, er heerscht overal bereidheid om zich te organiseeren in verband met het feit, dat de rechtspositie in het bedrijf zoo goed als ontbreekt. Door zich te organi seeren kunnen betere arbeidsvoorwaarden bevochten worden, zoodat het noodzakelijk is om zich in de rijen te scharen van de bonden. Met tal van voorbeelden trachtte spr. aan te toonen, dat de willekeur van de werk gevers nog beneden peil staat waartegen over het personeel machteloos staat. In dien niet allen dezelfde lijn trekken, zoo dat alleen massaal optreden succes kan geven. De loonen in dit bedrijf zijn een hoon. terwijl het publiek zorgt voor de verdien sten van den kellner, die moet afwachten wat het publiek voor de bediening over heeft. Alleen organisatie kan verbetering bren gen: de leden hebben dan ook allen tot taak om de ongeorganiseerden nader tot de bonden te brengen. Collegialiteit en ka meraadschap zullen betere voorwaarden doen bereiken. Na deze rede sloot de afdeelingsvoorzit ter met een opwekkend woord deze verga dering, waarna gelegenheid werd gegeven om zich te laten inschrijven als lid. het geen door diverse aanwezigen werd ge daan, zoodat de afdeeling mét voldoening op deze propagandavergadering kan terug zien. KONIJNENFOKKERSVER. L. E. O. De Burgemeester van Leiden, doet hierbij een dringend be roep op de leden van de Leidsche Jeugdvereenigingen om zich aan te melden als collectant(e) voor de op ZATERDAG'3 DECEMBER a.s. te houden COLLECTE ten bate van de Joodsche Vluchtelingen. De aanmelding kan geschieden tusschen 79 uur HEDENAVOND aan het adres Gerecht No. 10. De geldinzameling ten behoeve van hen die lijden en aan de diep ste ellende zijn overgeleverd door vervolgingen om geloof of ras, ver dient aller steun en sympathie. Ook aan de ingezetenen beveelt hij daarom met warmte de geld inzameling aan. 4438 De Burgemeester van Leiden, A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Eerste Lustrum. In café „Royal" yond gisteravond de vijfde jaarvergadering van bovengenoemde vereeniging plaats. Als oprichter en eenig overgebleven lid der oprichtingsvergadering, herdacht de heer Kouwenberg gelijktijdig ook zijn eerste lustrum. Door de vergadering werd hem een mand fruit aangeboden. Het jaarverslag, dat een goed overzicht gaf van het verleden der vereeniging, werd met applaus beloond. Zooals de voorzitter in zijn openingswoord memoreerde, was de innerlijke toestand van dien aard, dat de toekomst met vertrouwen kan worden te- gemoed gezien. Tijdens de pauze werd kof fie geschonken en sigaren gepresenteerd. Na de pauze werd een eerste en tweede tatoueerder benoemd, en werd het bestuur in zijn geheel bij acclamatie herkozen. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal examen ge neeskunde: de dames H. F. Blitz (Den Haag), E H. Mühieisen (Rotterdam) en de heer H. de Mooy (Den Haag); voor het artsexamen le gedeelte: de heeren C. Ver- séléwel de Witt Hamer (Noordwijkerhout), HAM Sleyffers (Den Haag), A. M. Mos sel (Den Haag) en A. Verkuyl (Nieuw Ven nep); bevorderd tot arts: mej. A. H. E. van Manen 'Den Haag) en de heer C. Tn. Fontein (Leiden). MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE. Dr. Roukens benoemd tot lid. Dr. W. Roukens, privaat-docent aan de R K universiteit te Niime?en is benoemd tot lid der Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. De aannemer J. Kelderman alhier heeft al het betonwerk, benoocligd voor den bouw van de nieuwe openbare school aan de Kernstraat, opgedragen aan de fa. De Konlnk en van Leeuwen alhier. DE TOELATING VAN DUITSCHE VLUCHTELINGEN. Comité van actie opgericht. Gisteren heeft hier ter stede een confe rentie plaats gehad op initiatief van en kele particulieren, waar nagenoeg alle politieke en religieuze stroomingen ver tegenwoordigd waren, ter bespreking van maarregelen om de autoriteiten te bewegen spoedig meer Duitsche vluchtelingen, voor al kinderen, in ons land toe te laten. Tot dit doel werd opgericht het comité van acde tot bespoediging der toelating van Duifsche v'uchtelingen. Het voorloopige werkcomité bestaat uit de heeren: J. Faber voorzitter; H van Heusden, penningmeester giro 254244 en mej. J. E Themann, secretaresse. Nieuwe Rijn no. 40. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: W. J. van Rijn, Kerklaan 32, Sassenheim. Melkhandel. De zaak is omge zet in een vennootschap onder firma on der den naam: W. J. van Rijn en Zonen (B. P.) Vennooten: W J van Rijn, C. L. van Rijn en A. van Rijn, Sassenheim. DE WERKLOOSHEID. By den gemeentelijken voor Sociale Zaken stonden ingeschreven: Bouwvakarbeiders: baggerlieden 3. behangers 30. betonvlechters 29. betonwerkers 66, fundee- ringwerkers 1. glazenmakers 2. glazenwasschers 12. granietwerkers 13, grondwerkers 112, metse laars 99. opperlieden 97. schilders 246, sloopers 7. steenhouwers 2. straatmakers 7, hulp-straat makers 14. stucadoors, wittefs 71, timmerlieden 241, uitvoerders 10. voegers 21, ongesch. bouw vakarbeiders 18, totaal 1101. Fabrieksarbeiders: lompensorteerders 17. bleee- kers 20, vellenblooters 3, vuurwerkmakers 1, steenfabr. arb. 98. zeepfabr. arb. 4, ongesch. fabr. arb. 62, totaal 205. Kantoorpersoneel: kant.pers. 81. reizigers, colp. 43, winkelbedienden 30. etaleurs 4. incas seerders 17. musici 5. onderwijzers 1. verplegers 1, overheidspersoneel 12, totaal 194. Hotel-café-personeel: huispers. 12. kellners 67. koks 9. totaal 88. Houtbewerkers: beddenmakers 3. houtbewer kers 52, kistenmakers 7, kuipers 5, lijstenmakers 2. mandenmakers 1, meubelstoffeerders 15. meu belmakers 31. politoerders 2, ongesch. fabr.arb. 26, totaal 144. Kleermakers: kleerm. 55, kappers 4, schoen makers 21, totaal 80. Land- en Tuinarb.: bloemisten 35. landarbei ders 45, tuinlieden 25, warmoeziers 13, ongesch. landarb. 7. totaal 125. Metaalbewerkers: bankwerkers 73. blikbewer- kers 38. burgersmeden 34, electriciens 49, gas fitters 14. gasmetermakers 1, gereedschapma kers 1, instrumentmakers 2. isoleerders 3. ket tingsmeden 16, klinkers 11. koperslagers 3, lab.- bedienden 2. lasschers 10. loodgieters 47. machi nisten 17. metaalboorders 5. metaaldraaiers 3, metaalslijpers 4. metaalzagers 1, modelmakers 2, monteurs 23. pianostemmers 4. polijsters 2, pon- sers 5. rijwielherstellers 13, rijtuigschilders 2, scheepstimmerlieden 5, stokers 18, tegenhouders 12, hulp-verw. monteurs 15, voorslaanders 6, voorwarmers 3, vuurwerkers 8. wagenmakers 3. ijzerwerkers 53, zandvormers 3. ongesch. arbei ders 43, totaal 554. Sigarenmakers: sigarenm. 18, sig. strippers 3, totaal 21. Technici, Opzichters: bedrijfsleiders 5, teke naars 7, werkmeesters 10, totaal 23. Textielarbeiders: hekelaars 6. katoendrukkers 21. kluwèrs e.a. 6. luikers 8, plaatsnijders e.a. 9. spinners 42, spoelers 3, sterkers 3. staaldraad draaiers 2, strijkers 4, wevers 66, wolbewerkers 38. ongesch. textielarb. 74. totaal 282. Transportarbeiders: emballeurs 3. chauffeurs 134, exp. knechten 24, koetsiers 12. loopknechten 42, magazijnknechten 66. schippers 86. spoor- en trampers. 18. wakers 6, transportarb. 65, losse arbeiders 465, totaal 921. Typografen: boekbinders 14. boekdrukkers 10. fotografen 4. hulp-vakarbeiders 4, letterzetters 27. steendrukkers 2, totaal 61. Voedingsmiddelnarb.: bakkers 86. ovenisten 3. slagers 72, suikerwerkers 16, wijnkoopersknecht- ten 13. zoutzieders 1, zuivelbereiders 6. ongesch. fabr.arb. 50, totaal 247. Vrouwen: analysten 1, serveersters 4. kapsters 1. naaisters 6. winkeljuffrouwen 2, kantoorbe dienden 27, verpleegsters 7, biologen 1. bedrijfs leidsters 1. teekenaressen 1, onderwijzeressen 1, ass. en huishoudsters 13, dagmeisjes 3. dienstbo den 5, kinderjuffrouwen 1. werksters 43, fabr.- arbeidsters 4. A.V.O. 5, totaal 126. Alg. Totaal (w.o. 41 werkverschaffing) 4172 2 December 1937 4942 3 December 1936 4833 Ben. 34 Ged. werkloozen. BINNENLAND. De leerlingenschaal blijft ongewijzigd. (Parlementair Overzicht, 4e Blad). De zaak-Oss in hooger beroep; uitspraak 22 December. (4e Blad). Een transport Joodsche kinderen uit Duitsehland in ons land aangekomen. (3e Blad). BUITENLAND. Von Ribbentrop Maandag a.s. naar Parijs. (Buitenland, le Blad). De FranschItaliaansche wrijving. (Bui tenland, le Blad). Naar een kabinetscrisis in België? (Bui tenland, le Blad). Maatregelen tegen de Fransche stakers. (Buitenland, le Blad). Daladier heeft het Fransche parlement tegen 8 December bijeengeroepen. (Buitenland, le Blad). Het stelsel van vrijwillige dienstneming in Engeland. (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor de kuststrook: Matige wind uit West tot Zuidwest, later verder krimpend tot Zuid. Licht tot half bewolkt, later weer toenemende bewolking. Afnemend buiïg. Over dag weer toenemende kans op regen. Zelfde temperatuur. Voor bet binnenland: Matige in den nacht tot zwak afnemende Zuidwestelijke tot Zuidelijke wind. Licht tot half bewolkt. Heldere koude nacht. Waarschijnlijk weer toenemende bewolking overdag tot den morgen droog weer. Overdag wellicht weer toenemende kans op regen. Aan alle posten is geseind: „ATTENTIESEIN NEER." L. v. GEELEN - Haarlemmerstr. 55 - Tel. 593 4351 (Ingez. Med.) Vanmiddac heeft de bekende melk inrichting .,De Sierkan" een filiaal geopend in het nieuwe pand Sitierlaan 87. Het pand dat speciaal als melk- en zuivelwinkel is gebouwd is op buitengewoon smaakvolle en wat voor dit soort zaken wel zeer belang- rlik is hygiënische wijze ingericht Ook de aangebouwde werk- en opslagplaats maakt door zijn s'leenen vloer en betegelde wan den een fv ss~hen indruk. Aan het Kon. Conservatorium voor Muziek te Den Haag slaagde onze stadge noot, de heer D. v. d. Tuin voor het diplo ma clarinet (orkestspel). Dr. W. Th. Boissevain alhier heeft het voorzitterschap van de stichting „Reveil- archief" neergelegd; hij blijft evenwel be stuurslid. Het kinderkoor der Volkstuinver. „Ons Genoegen" heeft op opgewekte wijze het Sint Nicolaasfeest gevierd. De kinderen werden getrerteerd; cr was ren goochelaar, kortom, het was volop feest. De wethouder van fabricage, de heer J. Splinter Gzn., is verhinderd morgen spreekuur te houden. Waarschuwing van Franco. De rechtsche radio heeft de burgerbevol king van een honderdtal steden en dorpen in het door de Barcelona-regeeringstroe- pen bezette deel des lands gewaarschuwd, dat binnenkort deze plaatsen uit de lucht zullen worden gebombardeerd. Medegedeeld werd, dat deze plaatsen worden beschouwd als centra van militaire activiteit en op- Slagplaatsen en de rechtschen kunnen de verantwoordelijkheid voor hetgeen zal ge beuren. wanneer deze plaatsen niet worden ontruimd, niet op zich nemen. Data voor de bombardementen worden niet genoemd. Britsche graanschepen vrijgegeven. In het Lagerhuis heeft Chamberlain me degedeeld, dat volgens een bericht van den Britschen consul te Palma, de twee schepen met door de Britsche regeering gekocht graan zijn teruggegeven en heden zullen vertrekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1