Koninklijke toespraken aan den
gala-maaltijd
DINSDAG 22 NOVEMBER 1938
No. 24128
Nederland en België dichter tot elkander gebracht
Lelden VAN HEDEN
De Bilt
Me Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Marnix-herdenking te m VOORNAAMSTE NIEUWS
- A
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque*' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week t. 0.13
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.>j
AAN den gala-maaltijd, die gisteravond ten paleize te Amster
dam is gegeven ter eere van den Koning van België, heeft
H M. de Koningin een rede uitgesproken, die door Koning
Leopold Is beantwoord.
Hare Majesteit zelde:
SIRE,
HET is Mij een groote vreugde, Uwe Majesteit te dezer plaatse
welkom te mogen heëten.
Deze woorden sprekend, weet Ik. dat zij de gevoelens vertolken
waarmede geheel Nederland, en wel niet alleen in Europa,
naar bijzonderlijk ook onder de keerkringen, zich verheugt over
het bezoek, dat Uwe Majesteit Mij heeft willen brengen. Mijn
volk acht zich met Mij gelukkig, zich door Hare komst in staat
te zien gesteld, uiting te geven aan zijn warme waardeering
voor de zoo talrijke persoonlijke bewijzen van vriendschap,
aan Nederland door Uwe Majesteit betoond, alsmede voor de
too groote belangstelling In Nederlandsch-Indië, waarvan Zij
bij herhaling blijk gaf. Nederland en België zijn gelijkelijk ge
hecht aan de burgerlijke vrijheden, die, te zamen met zin voor
orde en goed bestuur, den onvervreemdbaren grondslag vor
men van hun staatkundig leven. Voor beide mocht de prijs
tan moeite en worsteling zijn een regeeringsvorm, die, rekening
oudend met het karakter hunner samenstellende elementen,
imte laat voor door eigen kracht verstandig geleiden groei
en ontwikkeling. De positie, die elk onzer landen in West-Europa
door natuurlijke ligging en eigen staatkundig inzicht heden ten
dage inneemt, vertoont overwegende overeenstemming met die
tan het andere. Niemands volgeling en niemands belager, zijn
beide evenzeer gehecht aan de bevordering, waar mogelijk, van
goede internationale verhoudingen.
Zoo kon het niet anders of tusschen Nederland en België moest,
ofschoon elk zijn eigen
leven wil leiden, een ge-
rindheid ontstaan van
werkelijke toenadering.
En mogen al tusschen
henbelangenverschillen
bestaan bij naburen
ban waarlijk niet an
ders worden verwacht
- Ik ken er geene, die
I niet door vergelijk of
langs andere wegen des
vredes tot oplossing
kunnen worden ge
bracht. Te eerder moet
t mogelijk zijn, daar
er. niet het minst op
liet gebied van handel
en verkeer, zoovele ge
meenschappelijke be
langen bestaan, ook
tegenover een mede
dingende buitenwereld.
'k hef Mijn glas op,
Uwer Majesteit ter eere.
en wensch tevens dezen
dronk te wijden aan
Haar Huis, zoomede aan
den voorspoed van een
gelukkig België.
Z. M. Koning Leopold
antwoordde:
MEVROUW,
IN de eerste plaats
hetuig Ik Uwe Ma
jesteit Mijn innigsten
dank voor de zoo
vleiende woorden, die
z'i tot Mij heeft ge-
ncht.
Jet onthaal, dat Ik van
«'Nederlandsche be-
«king mocht ontvan
gen, is Mij naar het
gegaan. Ik zal het
™t ontroerende erken-
ikheid gedenken,
ent uitermate dier-
Jh is Mij de vriend-
dP van het Neder-
ündache volk.
w verheugt Mij, dat
bezoek zoo kort
l de jubileum-
'en kon geschie-
die in het aan-
J van de wereld
tevtst verknochtheid aan zün vereerde Koningin hebben
'tigd. Op indrukwekkende wijze is het liefdevol vertrouwen
VtM onderdanen ln het Vorstenhuis gebleken. Hierdoor
Plechtig het helder inzicht van Uw verheven zending
Na den feestelijken intocht van Koning Leopold te Amster
dam verschenen H. M. de Koningin en de Koning der Bel
gen gistermiddag op het balkon van het Paleis op den Dam
om de ovaties van het publiek in ontvangst te nemen.
erkend, en met hoop en trots mocht Nederland de geboorte van
Prinses Beatrix begroeten.
Ik heb meermaals Uw land bezocht. Ik had het voorrecht velen
Uwer medeburgers te ontmoeten.
Bij talrijke gelegenheden heb Ik de geestelijke en moreele deug
den van het Nederlandsche volk ondervonden en op prijs ge
steld: de vastheid van zijn oordeelkundige nuchterheid, door
een zoo liefderijken eerbied voor de natuur gemilderd. Het open
baar leven is in zijn heelen omvang doordrongen van deze
sterke persoonlijkheid.
Mijn mooiste reizen waren in Nederlandsch-Indië. Ik heb Uw
koloniaal rijk met buitengewone belangstelling doorkruist. Ik
heb Uwe onderlegde beheerders aan het werk gezien en de
wetenschappelijke voorlichting bewonderd, die hun arbeid be
vrucht. Vaak denk Ik aan Mijne beide Indische tochten terug
en herzie Ik ln gedachten die heerlijke gewesten met de wonde
ren der schepping bedeeld.
Alleen een volk met een hoogstaand cultuurleven kan een zulk-
danig gebied behoorlijk beheeren.
De Nederlandsche universiteiten, met haar onfeilbare weten
schappelijke traditiën, zijn een geestelijk sieraad van de be
schaafde wereld. Negen Nobelprijzen werden door de Holland-
sche geleerden onder de regeering van Uwe Majesteit behaald
en hebben Nederland's gezag ver over zijn grenzen uitgebreid.
Uwe schrijvers en dichters, zoo nauw met de onze verwant,
stonden meermaals aan de spits van de Europeesche letteren,
terwijl Uwe schilders een eereplaats in al de musea hebben
veroverd.
Aan grootsche ondernemingen heeft zich de Nederlandsche
techniek beproefd. Daarvan getuigt de volmaaktheid van Uwe
wegen en waterstraten, de toerusting van Uwe scheepvaart en
de vermetelheid van dat ontzaglijke werk aan de Zuiderzee,
waar Uw volk zegevierend een nieuw grondgebied aan den
Oceaan betwist.
MEVROUW,
MET den dag voelen
de kleine volkeren
de noodwendigheid van
toenadering en weder-
zijdsch hulpbetoon, wil
len zij niet in conflic
ten worden betrokken,
waar hun eigen belan
gen niet mede zijn ge
moeid.
De angstige dagen, die
onze beide volkeren
onlangs moesten bele
ven, hebben de doel
matigheid doen blijken
van een politiek, die
tegelijk vrede en onaf
hankelijkheid nastreeft.
Nederland, zei Uwe
Majesteit, wil zichzelf
blijven.
Heerlijke en fiere leus,
die Nederland allang
heeft toegepast, en die
toeliet, dat het onge
deerd de tragische cri
sissen kon ontwijken,
die zijne naburen ge
teisterd hebben. De toe
nadering van kleine
staten verruimt de sfeer
van hun actie en van
hun gezag.
Een solidaire houding
kan den oorlog buiten
onze grenzen weren.
Maar, en Uwe Majesteit
heeft het op een verhe
ven plan toegelicht: de
vrede om duurzaam te
zijn, moet op den
grondslag van moreele
en geestelijke bewape
ning worden opgebduwd.
In dienst van dit edel
ideaal hoop Ik. dat de
toenadering en de sa
menwerking van onze
beide natiën zich zullen
ontwikkelen, en toene
men in hechtheid en in
kracht.
Terwijl Ik Mijn beker
hef, wensch ik Uwe
Majesteit, en Prinses
Juliana, en Prins Bern-
hard, en Mijn geliefd
petekind Prinses Bea
trix. uit ganscher harte, geluk en goede gezondheid toe.
Ik drink op den roem van het Huis van Oranje, op de welvaart
en voorspoed van het Nederlandsche volk en op den luister
van zijn overzeesche rijksgebieden.
IN 1940.
De Maatschappij der Ne
derlandsche Letterkunde al
hier heeft het initiatief ge
nomen tot de vorming van
een algemeen comité, dat een
passende Marnix-herdenking
in 1940 zal voorbereiden. Zij
heeft daartoe een voorloopig
comité benoemd, waarvan
prof. dr. A. A. van Gchelven
als voorzitter en prof. dr. J.
N. Bakhuizen van den Brink
als secretaris zal optreden.
Het comité mag van de me
dewerking der Regeering
verzekerd zijn. Nadere me-
dedeelingen betreffende de
plannen voor deze herden
king zullen binnenkort vol
gen.
(Wij teekenen hierbij aan,
dat de bovenbedoelde actie
niets uitstaande heeft met
een eerder door ons vermeld
voornemen tot de oprichting
van een Marnix-monument.
Het is, naar wij vernemen,
echter de vraag of de ini
tiatiefnemers tot dit laatste
plan hun actie zullen voort
zetten, nu hun inmiddels is
gebleken, dat ook van an
dere zijde een Marnix-her
denking wordt voorbereid.
Red. L. D.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaats examen
theologie de heep C. Fortuin «Maassluis) en
voor hei, doctoraal examen geneeskunde de
heeren L. L. Kreling (Boskoop), J. W. L. M.
Mensen (Princenhage. N.Br.j en O. H.
Frank (Den Haag).
BINNENLAND.
Het bezoek van Koning Leopold van Bel
gië aan ons land. (3e Blad).
De zaak-Oss wordt op 1 December in hoo-
ger beroep behandeld. (Binnenland, 3e
Blad).
Auto-ongeluk bij Roosendaal; vijf gewon
den. (Gemengd, 3e Blad).
De heer L. R. Middelberg, burgemeester der
gemeente Zoetermeer, is benoemd tot
burgemeester van Ede (Laatste Ber.f
lste Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Stille markt - Ongeanimeerde stem
ming - Meerendeels iets lager koersen
Amerika gedrukt - Beleggingsmarkt
loom.
BUITENLAND.
De verklaring van Chamberlain over het
Joodsche vTaagstnk. (4e Blad).
De reis van de Britsche ministers naar
Parijs. (Buitenland, 3e Blad).
Wordt de Duitsche gezant te Londen naar
Berlijn ontboden? (Buitenland 3e BI.)
De grensregeling tusschen Dultschland en
Tsjecho-Slowakije definitief. (Buiten
land, 3e Blad).
De actie in Frankrijk tegen de decreten
van Reynaud. (Buitenland, 3e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing.
J. van Schie, Raamsteeg 31. Leiden, ver
gunninghouder.
Wijziging.
N.V. Zilverfaoriek „Voorschoten" voor
heen J. M. van Kempen en Zonen. Kon.
Ned. Fabriek v. Gouden en Zilveren Wer
ken. Leidscheweg 19. Voorschoten. Uittre
dend adjunct directrice: mej. H. H. C.
Stants, Voorschoten.
Verwacht mag worden, dat onder
invloed van een nieuwe Oceaan-
depressie de wind ten onzent op
nieuw zal gaan krimpen. De re-
kansen zijn vrij groot. In het
Westen zal de temperatuur wei
nig veranderen, in het Oosten
wordt het des nachts iets zachter.
Hedenmorgen begaf Z. IVL Koningin Leopold van België in gezelschap van H. M.
de Koningin zich naar het Raadhuis te Amsterdam. Voor het verslag zie men pag. 3
van het le Blad.
