STADSNIEUWS
79sfe Jaargang
MAANDAG 21 NOVEMBER 1938
No. 24127
Het bezoeken den Koning\\_Nieuwe spelling spoedig officieelJ
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
De ontvangst op Nederlandschen bodem
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Paleis Noordeinde met
Westlandsche bloemen
versierd
Noord wijk's
burgemeester naar
Amsterdam
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te ibetalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zl)a:
per 3 maanden (.2.3$
per week f. 0.1#
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenland (.0.80 pet 3 trrncL^
Foto ZIEGLER, Den Haag
De Vries en Te Winkel
gehandhaafd voor geslacht
en voornaamwoord.
Met betrekking tot de schrijf wijze der
Nederlandsche taal. de spelling, lezen
wij in de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer over de Onderwijs-
begTooting, heeft de minister sinds zijn
optreden immer deze overtuiging ge
volgd:
a. bij de bekende spellingregels sinds
1934 moet onderscheiden worden tus-
schen het woordbeeld eenerzijds. de
kwestie van geslacht en voornaam
woord anderzijds;
b. er is aanleiding zich neer te leggen
bij het woordbeeld, zooals dit in 1934 is
omschreven
c. medewerking in de richting, dat onze
taal op den duur .geslachtloos" worden
zal, is op meer dan één grond van den
minister niet te verwachten.
De regeering heeft met betrekking tot
het woordbeeld besloten, de nieuwe
schrijfwijze in de van haar uitgaande
stukken te gaan toepassen, nadat zij
omtrent eenige ter zake bestaande on
zekerheden zal hebben beslist aan de
hand van een advies, daaromtrent aan
haar uitgebracht door de commissie-
Fockema Andreac.
Bij de installatie der commissie heeft
de minister haar verzocht op zeer kor
ten termijn met name omtrent de vol
gende punten advies uit te brengen:
Nocpt de aanschrijving van 1 Novem
ber 1934 tot een redactiewijziging van
de regels 1 tot 3? Zal het aanvaardbaar
zijn. dat in de aardrijkskundige namen
een ander voorbeeld wordt gehand
haafd dan overigens in de stukken gel
den zal? Kan aanvaard worden, dat
bijv. Nederlandsch-Indië soms met s,
soms met sch wordt geschreven?
Het gewenschte advies kan in deze
maand worden tegemoet gezien.
Voorts verwacht de minister een advies
omtrent de schrijfwijze der bastaard
woorden en der samengestelde woorden
welk advies niet zonder nauw contact
met een door de Belgische regeering
aangewezen commissie zal dienen te
worden uitgebracht.
Inzake geslacht en voornaamwoord
handhaaft de regeering de schrijfwijze
De Vries en Te Winkel. Indien op den
duur op dit gebied wijziging wensche-
lijk mocht blijken zal deze niet worden
overwogen dan eveneens in nauw
contact met België.
BINNENLAND.
Geen verlaging der leerlingenschaalme
morie van antwoord inzake de onder-
wijsbegrooting. (4e Blad).
Het probleem der Duitsche vluchtelingen;
spanning aan de grens. (3e Blad).
Monopolieheffing op granen weer verhoogd
(Binnenland, 3e Blad).
Twee dooden en twee gewonden te Haar-
lemmerliede. (3e Blad en Laatste Be
richten, le Blad).
Twee dooden bij aanrijding bij Ermelo.
(Gemengd, 4e Blad).
|De nieuwste foto van Koning Leopold HI,
heid van Zijn bezo
Roosendaal in den grauwen killen voor-
■aiddag, was heden uit zijn gewone doen.
■Alles was in afwachting van Koning Leo-
|p:ild, die om. 11 u. 38 m. uit Brussel vertrok
ken was.
Voor het tweede perron van het Roosen-
Idaalsche station stond de Koninklijke trein,
«taande uit vier salonwagens. Achter den
Ibatsten wagen was het rijtuig van de
lirectie der Nederlandsche spoorwegen ge
laakt, waarin de heeren ir. W. Bupkes en
|ir. W. F. H. van Rijckevorsel, directeuren
der Nederlandsohe spoorwegen en eendge
"-gendeurs de reis naar Amsterdam zouden
smaken.
Op dit perron stonden binnen de touwen
leer afzetting meer dan tweeduizend school-
jünderen. allen met vlaggetjes in de Belgi-
|Khe en Nederlandsche kleuren, waarmede
|fj den koning der Belgen een hartelijk en
|fnthousiast welkom wilden toezwaaien. Ook
Vertegenwoordigers van plaatselijke veree-
"ingen, met de vaandels hunner organisa-
hadden hier een plaats gevonden, even-
s eenige honderden belangstellenden.
In verband met het officieele karakter
|^n het bezoek was een aanzienlijk gezel-
"nap ter verwelkoming van het Belgisch
•aatshoofd op Nederlandsch grondgebied
fijeen. Wij zagen om. de leden van den
Zijne Majesteit gedurende Zijn bezoek
aan Nederland toegevoegden eeredienst.
Dit waren: vice-admiraal A. Vos, hoofd
Fer IVe afdeeling van het departement
ran defensie, gepensionneerd generaal-
Ijaajoor der artillerie van het Indische le-
lfr J. H. Wesseling, Hr. Ms. kamerheer Ph.
I» graaf van Zuylen van Nijevelt en de or-
jonnansofficier van de Koningin, eerste
pitenant jhr. D. J. A, A. van Lawick van
Kibst van Nijevelt. Voorts waren ter be
boeting aanwezig de commissaris van de
l^oningin in Noord-Brabant, jhr. mr. dr.
B. g. M. van Rijckevorsel, de Belgische
pzant bij ons hof, J. baron Herry met
tCn Belgischen consul te Roosendaal, de
ter Th. Tiebackx en de burgemeester van
°osendaal, mr. C. A. Prinsen. Ook waren
J*e bevelhebber in de 3e militaire afdee-
■Tn maj°or A- A- van Nijnatten
K i Rarnizoenscommandant te Roosen-
Val' majoor A. G. C. Reyers, beiden met
n)" ac*j.uclanten. Een eerewacht van de
I. e d visie (infanterie) met vaandel en
■^dehvacht van het 3e regiment infan-
15a fn- ^et muziekkorps van het 6e reg.
aaterie stond op het perron opgesteld.
Een hartelijk welkom.
om 1 uur stoomde de trein met
ljgK°ning het station binnen. De locomo-
was met Belgische en Nederlandsche
•t ^hi versierd. Nauwelijks was de trein
an? an<* gekomen of Koning Leopold
op het perron. De Koning was ge-
■tin h van luitenant-generaal
Itó .Bel^ische leger en getooid met het
I 'J ,:rjis van den Nederlandschen Leeuw.
Bet was een plechtig moment, toen
van België, speciaal genomen ter gelegen-
ek aan Nederland.
Het bestuur van de coöperatieve centrale
Westlandsche snijbloemenveiling te Honse-
lersdijk heeft H. M. de Koningin verzocht
het Koninklijk paleis aan het Noord
einde te 's-Gravenhage in verband met
het bezoek van Koning Leopold, met West
landsche bloemen te mogen versieren. De
toestemming is thans verkregen.
De heer P. Vis, voorzitter van de C. C.
W.S., deelde mede. dat het interieur van
het paleis met Westlandsche chrysanten
zal worden versierd. Hiermede zal Woens
dagochtend worden begonnen, zoodat de
bloemen 's middags, bij de komst van Ko
ning Leopold, een mooien en frisschen in
druk maken.
Naar wij vernemen is de burgemeester
van Noordwijk drs. J. V. M. J. v. d. Mortel,
door H. M. de Koningin voor morgenavond
uitgenoodigd tot den avonddisch ten pa-
leize te Amsterdam.
Woensdagavond zijn burgemeester en mevr.
v d. Mortel de gasten van het Belgische
gezantschap te Den Haag alwaar een soiree
wordt aangeboden aan den Belgischen
Koning.
FANCY FAIR INTERNATIONAL
FRIENDSHIP LEAGUE.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel - Kleurlooze markt
Suikeraandeelen vast Amerika weinig
veranderd - Beleggingsmarkt stil.
toni
«JiUi
I Wit.
Oocii
ng op het perron stapte en de
•"e muziek de Braban^onne in-
er de met vlaggen en guirlandes
I inf', {iC ovcrkaPPinS, de hand aan de
Mmpet, stram en strak, stond de
Koning te luisteren naar het Belgische
volkslied.
Toen de laatste tonen geklonken had
den, trad de Belgische gezant, baron
Herry, naar voren, om Zijne Majesteit
te begroeten. Uit honderden kelen
klonk op dit moment een: „Lang leve
de Koning!"
Het was een mooi en hartelijk wel
kom, dat den vorst op Nederlandschen
bodem werd toegeroepen.
Nadat de Belgische gezant den Koning
had begroet, stelde hij vice-admiraal Vos
aan Zijne Majesteit voor.
Admiraal Vos vroeg vervolgens verlof de
overige heeren van den eeredienst aan
Zijne Majesteit toegevoegd, voor te stellen.
Daarna trad de commissaris van de Ko
ningin in Noord-Brabant, jhr. mr. dr. Van
Rijckevorsel naar voren om den Koning te
verwelkomen. Ten slotte werden de overige
autoriteiten, welke zich op het perron be
vonden, aan Koning Leopold voorgesteld.
De burgemeester van Roosendaal, mr.
Prinsen, kreeg vervolgens gelegenheid om
namens de gemeente Roosendaal een ge
schenk aan te bieden, een herinnerings
schotel, ontworpen door de Delftsche Aar
dewerkfabriek „De Porceleyne Fles", ge
borgen in een palissanderhouten cassette,
naar het ontwerp van den Tilburgschen
binnenhuis-architect, den heer H. Dreesen.
Od dezen schotel zijn afgebeeld de wa
pens van Nederland en België waarboven
een bloemenkroon als een symbool van de
vrienschap en de samenwerking tusschen
beide landen te zien is. Verder toont de
schotel de wapens van de elf provinc,ën
van Nederland, de emblemen van handel
en industrie en in het klein het wapen van
Roosendaal. Aan de achterzijde staat een
opdracht aan den Koning.
Het vertrek uit Roosendaal.
Zeven minuten nadat de Koning was
aangekomen, stapte hij in den salonwagen
van H. M. de Koningin.
Voor de vensters van het rijtuig onder
hield hij zich enkele minuten met den ad
miraal Vos en met graaf Van Zuylen van
Nyevelt. Precies op tijd, om 1 uur 13, zette
de trein zich in beweging.
Weer klonk uit tallooze monden het
„Leve de Koning" en vriendelijk dankte Hij
voor de uitbundige hulde te Zijner eere.
Tien minuten later herinnerde alleen nog
maar de versiering op het tweede perron
aan het korte oponthoud, dat de Koning
der Belgen te Roosendaal heeft gehad.
Men zie voor het vervolg pag. drie van
het Eerste Blad.
NED. HERV. TEHUIS VOOR
OUDEN VAN DAGEN.
Naar wij vernemen zal a.s. Woensdag
avond het afscheid plaats hebben van het
echtpaar De Liefde als vader en moeder
van het Ned. Herv. Tehuis voor Ouden van
Dagen (Ger. Minnehuls i aan de Kaarssen-
makersstraat. Gelijktijdig vindt de instal
latie van het nieuwe echtpaar, den heer en
mevr. Wilbrink van Rijnsburg, plaats.
MR. P. J. IDENBURG.
Ten behoeve van jeugdige Joodsche
vluchtelingen.
De afdeeling Leiden van de International
Friendship League had Zaterdagavond in
„Het Witte Huls" te Oegstgeest een fancy-
falr georganiseerd, waarvan de opbrengst
is bestemd voor de jeugdige Duitsche vluch
telingen. die momenteel in het weeshuis
te Naarden een onderdak vinden.
Het bestuur heelt bij zijn voorbereiden
den arbeid de grootst mogelijke medewer
king ondervonden: overal vond men de
harten en huizen geopend en het resultaat
van de gehouden inzameling was dan ook
een aangename verrassing.
Ondanks de veelheid en veelsoortigheid
der ingekomen artikelen, was men erin
geslaagd alles op tijd in verschillende stands
onder te brengen, zoodat het wachten nog
slechts was op de koopers. En gelukkig
heerschte ook onder hen een uiterst willige
stemming, terwijl de vele attracties aan
leiding gaven tot groote vroolijkheid. Er
werd een zeer druk gebruik van gemaakt,
waarbij de gezellige sfeer nog werd ver
hoogd door Elra's opgewekte muziek.
Eerst geruimen tijd na het aanvangs-
tijdstip, sprak de afdeelingsvoorzitter, de
heer F. N. F. van der Schrieck het ope
ningswoord, waarin hij uiting gaf aan zijn
vreugde over de groote opkomst en ver
volgens een uiteenzetting gaf van de mo
tieven, welke deze fancy fair deden ont
staan.
Zeer verheugd en dankbaar voor de vele
ontvangen bewijzen van medewerking,
bracht spr. een bijzonder woord van dank
aan den directeur van „Het Witte Huis",
heer A. van Ingen Schenau voor het ge
heel belangloos beschikbaarstellen van zijn
zalen. Vervolgens deelde hij mede, dat de
baten van dezen avond zullen worden over
gedragen aan den burgemeester van Naar
den, ten behoeve van de aldaar reeds ver
toevende Duitsche Joden-vluchtelingen en
riep tenslotte aller medewerking in voor
een succesvol verloop van dezen avond.
Na deze onderbreking werden de „zaken"
op denzelfden voet nog geruimen tijd voort
gezet.
Naar ons werd medegedeeld is deze ac
tie als volkomen geslaagd te beschouwen.
Naar schatting bedraagt de opbrengst cir
ca f. 180.
Het bestuur is voornemens om, waar
schijnlijk as. Zaterdagavond hier ter stede
een tweede fancy fair te organiseeren.
BUITENLAND.
De Duitsche Joden-vervolging. (3e Blad en
Buitenland, 1« Blad).
Koninging Maud van Noorwegen overleden.
(Buitenland, le Blad).
Resultaten van koning Carol's reis. (Bui
tenland, le Blad).
De autonome wetten in Tsjecho-Slowakije
aangenomen. (Buitenland, le Blad).
Noodlottige brand te Barcelona. (Buitenl.
Gemengd, 4e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor morgen mag veranderlijke
wind worden verwacht, wisselend
in kracht, bij zwaar bewolkten tot
betrokken hemel zal opnieuw re
gen voorkomen, vooral in het Zui
den. De temperatuur zal nog wei
nig veranderen.
Voor het in de vorige week afgenomen
examen ter verkrijging van het Midden
standsdiploma Algemeene Handelskennis
slaagden: te Den Haag: de heeren J. H. W.
H. Borghans alhier. W. Dolle Weipoort,
Zoeterwoude en D Kuiper, alhier; te Lei
den: de heeren P. G. van Stijn. Valken
burg en J. A. C. Verhoog, alhier, allen leer.
lingen van den heer Th. H. Perquin, Bree-
straat 45, alhier.
In navolging van diverse andere ste
den in ons vader'and worden hier te be
ginnen met a.s Woensdag vier oliebollen-
daeen gehouden waarvan de opbrengst ten i
goede komt aan de Leidsche Speeltuin-
Bij Kon besluit van 16 November, is op- 5„cue
nieuw benoemd tot secretaris van het col- federatie, waarbij hier ter stede zijn aan-
lege van curatoren der rijksuniversiteit al- I gesloten het Wester-. Zuider-, Ooster- en
hier, mr. P. J. Idenburg te Leiden. Noorderkwartier.
LEIDSCHE BURGERWACHT.
Uitslag van den schietwedstrijd.
De uitslag van den 513 November ge
houden schietwedstrijd luidt als volgt:
A. Korps Buks. 1. Politie Schietvereeni-
ging Wassenaar. 199 punten; 2. Schietiveree-
niging D.O.B.. 186 punten.
B. Korps K.S.O. 1. Politie Schietvereeni-
ging Wassenaar, 444 punten. 2. Onderoffi
ciers Schietvel' „Gen. Snijders". 441 punten
C. Wedstrijd voor 2 hoogste vijftallen
K.S.O.-Buks. Politie Schietvereeniging Was
senaar.
Personeel. Buks. 1. Veldhuis, Wassenaar,
46 42 2. van Dongen, Wassenaar, 45; 3.
Werkhoven, Voorschoten, 44; 4. v. Staveren,
Leiden, 42. 42; 5. Bazelier. Wassenaar, 42;
6. v. d. Krogt, Wassenaar, 41: 7. Alchenaar,
Leiden. 40, 6; 8 de Wit Leiderdorp. 40. 5;
9. H. P. v. Ek. Lsid-n, "3: 'O. £ti> er ild.
Wassenaar, 33. 6; 11. Yperiaan, Voorscho
ten, 36. 4: 12. den Uyi. Leiden. 33.
K.S.O. 1. Jaspers, Leiden, 99; 2. Yperiaan,
Voorschoten, 97; 3. Hitaert, Wassenaar, 96; i
4. en 5. de Wit, Leiderdorp, en v. Dongen,
Wasenaar, beiden 92 (loten); 6. Nachtegaal,
Leiderdorp, 90; 7. v. Staveren, Leiden, 89; 8.
v. d. Krogt. Wassenaar, 88; 9. v. Gemert,
Wassenaar, 85; 10. Yperiaan, Voorschoten,
84, 13; 11. Stuivenwold, Wassenaar, 84, 12;
12. H J. van Ek, Leiden, 80.
Vrije baan.
Buks1. Yperiaan Sr., Voorschoten,
88; 2. de Wit. Leiderdorp, 86: 3. H. J. v. Ek,
Leiden. 85. 28, 27, 27, 27; 4. Ceelen, Den
Haag, 85, 28, 27, 27; 5. ALphenaar, Leiden,
83 26 26 6 v. d. Krogt, Wassenaar, 83 25;
7. G. Veldhuis, Wassenaar. 80. 26 8. v. Don
gen, Wassenaar, 80; 9. Werkhoven, Voor
schoten, 79; 10 Bailey. Voorschoten, 78
K.S.D. 1. Yperiaan Sr., Voorschoten. 293;
2. Nachtegaal. Leiderdorp, 291; 3. Hitaert,
Wassenaar, 286 94 93 4. Veldhuis. Wasse
naar, 286 94 92 5. v. d. Krogt, Wassenaar,
281: 6. Jaspers. Leiden. 278, 92. 92; 7. Berg
man, Leiden, 278 8. de Wit, Leiderdorp. 275;
9 H P. v. Ek. Leiden. 269 84, 84; 10. A. C.
Te'eng. Leiden, 269 84.
De prijsuitreiking heeft plaats op Zater
dag 26 November as. n.m. 4 uur in het
„Burgerwaohtuis", Utrechtsche Veer 3.
Voor het examen machineschrijven
ziin Zaterdag geslaagd: A. Bakker. Pi. Brou
wer, F Grün B. Lafeber E Louwerre, B.
March. R. Omtr'cht. C-r Reintjfs N. R et".
veld. E. Rosier C. v. Vliet. W. Vreeburg. B.
v. Weerlee. N. Westermann G. Wilmink en
B. Zeegers, allen opgeleid door de Maria-
school aan de Haarlemmerstraat.