STEGEMANS
Nieuws
uit de Filmwereld
Vliegen en filmen
Binnenland
Tweede Kamer op den zetel
der regeering
lisle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 18 November 1938
Derde Blad
No. 24125
(e PORTRET VAN
winkelier
Uit Ned. Oost-Indië
LUCHTVAART
FAILLISSEMENTEN
Het voorstel-De Geer en
de Tariefmachtigingswet
HONIG's KEUKENSTROOP^#***^
[William Wellman's twee hobbies
ïpenburg krijgt militaire
HANGARS.
Accoord tusschen Defensie en het
bestuur van Ypenburg.
Tusschen het bestuur van het vliegveld
I fpenburg en het Ministerie van Defensie
Ij een principieel accoord tot stand geko
men ten aanzien van den bouw van mili
taire hangars op dit terrein.
Het Departement van Defensie zal na-
jer beslissen, op welk tijdstip de bouw zal
aanvangen en welke afmetingen de han
gars zullen krijgen. Het is nog niet zeker
of er één of meer hangars gebouwd zullen
Korden: dit hangt voor een groot deel sa
men met de encadreering van de lucht-
raartregimenten, welke binnenkort ge
vormd zullen worden.
Door de tegemoetkomende houding van
I het bestuur van Ypenburg hadden de on
derhandelingen met het mln'sterie een vlot
terloop. De bestemming van het vliegveld
ïpenburg zal overigens niet veranderen.
Het blijft de zetel der N.L.S. en het cen-
Irum der opleiding voor sport- en M-bre-
vet. „Vad."
HET VISSCHEN MET DEN
SPIERINGHENGEL.
I Op vragen van het Tweede Kamerlid Kle-
I rit, naar aanleiding van een vonnis van
I d? rechtbank te Rotterdam, als gevolg
raarvan het visschen op spiering slechts
worden beoefend door bezitters van
|een°groote vischakte B., hebben de minis-
I tors van economische zaken en van finan-
|c:én om. het volgende geantwoord:
Dat aan bovenbedoelde beslissing groote
I bezwaren zijn verbonden voor een zeer
I groot aantal bona fide hengelaars en dat
I oeze bezwaren speciaal treffen sportvis-
Irdiers met een zeer laag inkomen en on-
Idersteunde werkloozen, kan in het alge-
lr.een niet worden toegegeven, omdat de
Ibaa fide hengelaars hun sport ook met
Isnder vlschtulg dan den z.g. spieringhen-
I pel kunnen beoefenen, voorts omdat het
I visschen met den sp zringhengel vrij mag
Ivorden uitgeoefend beneden de grens tus-
Ischen rivier- en kustvlsscherij en dat uit
bet door enkele gemeenten aangevraagde
lantal groote vischakten B. is gebleken,
|üt bij vele spieringvisschers tegen het aan
lagen der akte geen bezwaar bestaat.
De minister van economische zaken is be-
|reid bij een eerlang te ontwerpen nadere
jziging van de visscherijwet te overwe
gen, of aanleiding bestaat voor het opne-
pen van een door den heer Kievit ge
vraagde bepaling, volgens welke het vis-
ctren op spiering met den daartoe dlenen-
e hengel zonder vischacte kan plaats heb-
in. of althans deze visscherij wordt toe-
sstaan aan vlsschers, in het bezit van een
bine vischacte.
ROOKVERBOD IN HAAGSCHE
WARENHUIZEN.
|üet reeds aangekondigde rookverbod voor
sgschc warenhuizen (voor zooveel be
itelt de ruimten, welke niet in gebruik
pa als kantoor of als eetgelegenheid voor
p) publiek) treedt morgen in werking,
iet geldt voor: de Bijenkorf, Vroom en
Dieesmann, het ..Warenhuis", de Hema en
IC. en A. Brenninkmeyer.
die zegt: Eind goed, al goed.
Hoe goed moet dan zoo'n
worst wel zijn: die heeft twee
einden. Maar als U de echte
Ge'dersche verlangt, die van
Stegeman, met die heerlijke,
zachte rooksmaak, kijk dan
vooral welk loodje er aan het
touwtje zit, dal ze bijeen houdtl
LET OP of er wel Stegeman
op 't loodje staat
In winkel
met om
raambiljet
3030
(Ingez. Med.)
DE JOODSCHE VLUCHTELINGEN.
In de gisteren te Delft gehouden ver
gadering van de Vrijz. Hervormden in Zuid
Holland is de volgende motie bij acclamatie
aangenomen en ter kennis gebracht van
minister dl'. H. Colijn:
„De Vereeniging van Vrijzinnige Her
vormden in Zuid-Holland,
kennis genomen hebbende van de be
richten over de gruwelen in Duitschland,
kennis genomen hebbende van het ini
tiatief van minister-president dr. H. Colijn
om een groot aantal gemartelde Joden hulp
te verleenen,
spreekt haar groote waardeering uit over
deze pogingen en uit de hoop. dat de Ne-
cierlandsche Regeering, trouw aan de be
ginselen van een practisch Christendom,
het leed van duizenden zal trachten te
verlichten".
BOTERNOTEERING.
KATHOLIEKE STUDENTEN BETOOGEN
TEGEN DEN NIEUW-MALTHU-
SIAANSCHEN BOND.
Gisteravond zijn te Arnhem ordeversto
ringen voorgekomen in verband met een
vergadering van den Nieuw-Malthusiaan-
sc.hen bond, een honderdtal Roomsch-Ka-
tholieke studenten, afkomstig uit Nijme
gen, Wageningen en Utrecht, dat zich van
te voren van toegangskaarten had voorzien,
trachtte de zaal binnen te komen. Dit werd
hun belet door de politie, die zoowel bin
nen als buiten de zaal uitgebreide maat
regelen had genomen.
De studenten trokken hierop naar de
binnenstad, waar zij een betooging hielden
voor een winkel in de Ketelstraat, welke
zij met rotte eieren bekogelden.
Later op den avond werd een ruit van
een winkel in de Koningstraat ingeworpen.
De politie ondernam verschillende char
ges met den gummistok, waarbij rake klap
pen vielen.
Ondanks het scherpe politietoezicht had
een viertal studenten toch in de zaal we
ten te komen. Tijdens een rede van dokter
Tuyt stonden zij plotseling op en hieven
een spreekkoor aan. Zij werden terstond
uit de zaal gezet.
Ook tijdens de vertooning van een film
protesteerde een in de zaal aanwezige.
Ook hij werd verwijderd.
De politie heeft in den loop van den
avond een tiental betoogers naar het po
litiebureau geleid wegens verstoring van de
openbare orde.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en de steun-
ui keering op boter is behoudens tusschen-
tfjdsche wijziging voor de week van 17 tot
24 November vastgesteld op 70 cent per k.g.
DE „LUBETA" TROK 45.000 BEZOEKERS.
Het aantal bezoekers aan de luclhbe-
schermingsten toonstelling te Amsterdam,
de „Lubeta" heeft ongeveer 45.000 bedra
gen. waardoor de gestelde verwachtingen
oamneikelijk zijn overtroffen.
De commissienoteering voor Nederland-
sche boter is gisteren vastgelegd op 74 ct.
per K.G.
HET NOODWEER TE PADANG.
PADANG. 18 Nov. (Aneta/A.N.P.). De
regen in de omgeving van Padang duurt
onverminderd voort. Op verschillende
plaatsen is een bandjir opgetreden. Te Pa-
saroesang is een huls weggespoeld, waarin
zich elf bewoners bevonden; slechts een
van hen is teruggevonden.
De Boêrau-rivier, onder Padang, veroor
zaakte een hevige bandjir. Alle sawahs
zijn onder water gezet. De schade is nog
niet bekend.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Wielewaal" bereikte gistermiddag om 4
uur Schiphol.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
A. P. W. Husemeier. Hillegom.
Aan het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer over het wetsontwerp tot wijziging
van de tariefmachtigingswet 19S4 wordt het
volgende ontleend:
Verschillende leden, die de behandeling
van dit wetsontwerp door de Tweede Kamer
ter sprake brachten en van oordeel waren,
dat het amendement-De Geer hetzij in een
initiatiefvoorstel had moeten zijn be
lichaamd hetzij nader in de afdeelingsn
had moeten worden onderzocht gaven als
hun meening te kennen, dat de thans ge
volgde procedure niet in overeenstemming
is met de grondwet. Zij waTen van oordeel
dat dit voor de Eerste Kamer voldoenden
grond opleverde om het wetsontwerp zon
der bespreking van den inhoud af te
wijzen.
Verder betoogden deze leden, dat, terwijl
de regeering alleen ontheffing had ver
langd van de door haar lntertijd gedane
toezegging, het voorstel-De Geer haar een
cosi'ieve en zeer vergaande machtiging
verschaft.
Bovendien noemden deze leden de
gevolgde gedragslijn in strijd met een
juiste verhouding tusschen regeering
en parlement, doordat in casu de Twee
de Kamer zich heeft geplaatst op den
zetel der regeering en deze zich de lei
ding uit handen heeft laten nemen.
Een en ander oordeelden ztl wel zeer in
strijd met de in velerlei en met name
in Christelijk-Historischen kring te dier
zake levende staatsrechtelijke opvattingen.
Wat beireft de nadeelen verbonden aan
etr. eventueele verwerping van het wets
voorstel door de Eerste Kamer, meenden zij,
dat daarvan ten hoogste eenig tijdsverlies
het gevolg zou zijn.
Sommige andere leden achtten eveneens
termen aanwezig om critiek op den ge
volgden gang van zaken te oefenen. Met
name keurden zij het beleid der regeering
te dezer zake af. omdat d.t aanleiding is
geweest tot de indiening van het amende
ment-De Geer. Zij zagen daarin een toe
passing van het recht van amendement
voor een doel, waarvoor dit niet is be
rekend. Dit recht toch is aan de Tweede
Kamer gegeven om in een wetsvoordracht
wijzigingen aan te brengen, welke zij bin
nen het kader van het ontwerp, verbeterin
gen acht.
In dit geval evenwel is het recht, ken
nelijk op aandrang van de regeering zelve
aangewend met het doel haar uit een im
passe te helpen, waarin zij zichzelve had
gebracht door aan een verandering, die zij
op verzoek van de Kamer in het oorspron
kelijke ontwerp had gebracht een voor
waarde te verbinden, welke buiten het
eigenlijke object van het ontwerp in zijnen
aanvankelijken vorm stond. Door deze be
zwaarlijk te verdedigen handelwijze heeft
de regeering het geheele debat over het
wetsontwerp van het begin tot het einde
vertroebeld.
Voorts is, zonder grondig debat over
de al of nrst wenschelijkheid van prin-
cipieele verandering van onze, tot dus
verre gevolgde handelspolitiek, aan de
regeering het middel aan de hand ge
daan om eigener beweging provisoir
daartoe over te gaan. Dit achtte men
daarenboven staatkundig te minder ge
oorloofd, omdat bij de verkiezingen niet
had kunnen worden voorzien, dat een
kabinet-Colijn zich voor deze, door Dr.
Colijn steeds zoo krachtig bestreden,
politiek zou laten vinden.
Men achtte dezen gang van zaken
uit politiek zoowel als uit constitutio
neel oogpunt bedenkelijk en ook van
zuiver opportunistisch standpunt onge
lukkig.
Sommige andere leden hoewel in de te
genwoordige omstandigheden volstrekt niet
afwijzend staan tegenover eenige verhoo
ging van de invoerrechten, hadden noch
tans eveneens bezwaar tegen het verleenen,
aan de regeering. van zoo ver strekkende
volmacht, waarbij binnen zekere grenzen
de volksvertegenwoordiging practisch vrij
wel geheel haren invloed op de vaststelling
van de tarieven zou verliezen.
Eenige leden verklaarden, principieel
geenerlei bedenkingen te hebben tegen het
verleenen van uitgebreide machtigingen
aan de regeering. Nochtans kunnen, naar
hun oordeel, aan de regeering in hare hui
dige samenstelling bevoegdheden, als waar
in dit wetsontwerp beoogt te voorzien, niet
worden toevertrouwd.
Vele leden verklaarden, zich met de strek
king van de ontworpen regeling volkomen
te kunnen vereenigen.
Eenigen hunner achtten een matige be
scherming. uitsluitend ter 'bevordering van
den afzet op eigen markt, zeer gewenscht.
Het had hen bevreemd, dat nog zoovele be.
zwaren daartegen worden geopperd, vooral
nu het thans geheven invoerrecht reeds
maximum 12 pet. ad valorem bedraagt en
de regeering heeft medegedeeld, bij aan
neming van dit wetsontwerp niet hooger
dan 20 pet. te willen gaan. Met name oor
deelden zij verdere verhooging van de in
voerrechter) geboden als hun inziens inder.
daad effectief middel ter bestrijding van de
werkloosheid.
Zii spraken voorts de hoop uit, dat het
nieuwe tarief zich niet zou beperken tot
de industrieele producten, doch dat ook de
landbouw er van zou kunnen profiteeren.
6819
(ingez Mea.)
JEANETTE MACDONALD IN
„TARANTELLA".
ERICH VON STROHEIM.
ffit MacDonald, de zangstèr van
jm$ als San Francisco, Rose Marie en
|«2ytime speelt deze week in „Tarantella",
zamen met Allen Jones. Voor hen, die
Tan imponeerenden zang en van schitte-
I Me show houden, is hier veel te genie-
met Jeanette Mac Donald in het cen
tum van een serie romantische gebeurte-
Spionnagefilms zijn steeds in trek, voor
al wanneer iemand als Erich von Stroheim
er de hoofdrol in speelt. Men ziet hem hier
met Dita Parlo in de film „Mademoiselle
Docteur". terwijl ook de bekende acteur
John Loder in die film een belangrijke rol
speelt.
De regisseur van „Men With
Wings" aan het woord.
|(i?>llel).tv,ee hobbies in het leven, twee
lift i*"6 ne' 'even v00r mÜ waard ma-
ImI 'e w01'^en> twee zaken waar ik
l[; "art en ziel in opga. Dat zijn vlieg-
lti« ,?n kleurenfilms. Ik heb ze gecombi-
'h „Men with Wings", en het ziet er
naar uit dat er nu verder niet veel meer
voor mij te doen valt. of het moest zijn
een betere gekleurde vliegerij-film over een
paar jaren. Toen ik tien jaren geleden
„Vlammende Vleugels" maakte, droomde
ik ervan een luchtvaartfilm in kleuren te
maken, omdat voor mij niets ter wereld de
schoonheid evenaren kan van de sierlijke,
snelle machines, de schoonste vinding van
den menschelijken geest, die, fonkelend in
bonte kleuren of stralend in zilveren licht
den blauwen hemel instormen. Ik hoop dat
ik iets van die groote schoonheid in mijn
film heb kunnen vastleggen.
Ik heb ai eens beweerd, en ik beweer het
opnieuw: nooit zal ik meer een film in
zwart en wit maken De kleur geeft ^n
diepte, een natuurlijkheid aan het beeld,
die ook u treffen zal als u de felkleurige
oorlogsmachines achter elkaar aan ziet
duiken in hun onwindende schijngevech
ten. Maar ik zal de laatste zijn om te ont
kennen dat het kleurelement in de film
onnoemelijke moeilijkheden met zich mee
brengt. Nog afgezien van esthetische pro
blemen, waarover men lang en breed kan
debatteeren. zijn er zooveel practische
j vraagstukken op te lossen, dat den regisseur
van een kleurfilm menigmaal het hoofd
omloopt.
Dit is de eerste keer dat ik een histori
sche film in kleuren maak, en het is mij
bij de voorbereidingen opgevallen dat de
mensch niet in kleuren denkt. Men schrijft
en leest in zwart en wit. Bijna alle oude
afbeeldingen zijn in zwart en wit.. Het was
dikwijls onmogelijk uit te visschen welke
kleur oude vliegtuigen, gebouwen, vaandels
en costuums hadden. Men weet het een
voudig niet meer.
Dan waren er tal van moeilijkheden met
het schminken. In mijn film moesten de
spelers langzamerhand ouder worden. De
Hollywoodsche make-up artisten zijn ware
kunstenaars in het ouder maken van ac
teurs en actrices, doch men had het nog
nooit voor een kleurenfilm behoeven te
doen. In de gewone ongekleurde film wordt
men ouder geschminkt dan men is met be
hulp van toetsen in blauw en grijs. Voor
deze film was het noodig de kleuren vast
te stellen die overeenkomen met het ver
anderde pigment van de huid. Het resul
taat was zoo goed dat Fred MacMurray,
Andy Devine, Ray Milland en Louise Camp
bell in den spiegel konden zien hoe ze er
over dertig jaar uit zouden zien. En als ik
zelf in den spiegel kijk. dan lijkt het me
wel alsof ik na deze film vijf jaar ouder
geworden ben.
De mannen die eigenlijk een vliegfilm
maken zijn de piloten en de operateurs. Zij
zijn het die de acteurs met een aureool van
onverschrokkenheid omgeven. Charlie
Marshall en Bill Cline, die de „vliegende ca
mera's" bedienden, hebben alle eer van hun
opnamen van vliegtuigen die door een wol
kenbank komen duiken, om laag over het
vliegveld heen te scheren Mannen als
Frank Clarke, die als stunt-piloot en als
acteur ln de film optreedt en Tex Rankin,
de bekwaamste test-piloot uit de industrie,
verdienen woorden van hulde voor hun ge
durfde manoeuvres.
Gedurende de productie van „Men with
Ray Milland, Louise Campbell en Fred MacMurray slaan vol spanning de
evoluties der piloten gade.
Wings" doken Jerry Phillips en Earl Gor
don door de wolken heen. en kwamen in
de vrije lucht tot de ontdekking dat de
vleugels van hun toestellen niet meer dan
tien centimeter van elkaar verwijderd wa
ren. Andere piloten hadden soortgelijke op
windende belevenissen te melden. Deze ke
rels zijn de ware helden van een vliegfilm.
Ik heb er verscheidene gemaakt, en ik weet
wat ik zeg.
Ik ben dol geweest op vliegen sinds ik in
den wereldoorlog een gevechtsmachine be
stuurde. Vliegeniers zijn interessante, dap
pere menschen. en ik werk liever met hen
dan met acteurs. Ik gelooi vast in de groo
te toekomst van de luchtvaart, en ben blij
dat het vliegen ieder jaar veiliger wordt
en steeds meer binnen de financieele mo
gelijkheden van de groote massa komt.
Ik mag dan niets kunnen bijdragen tot
de bevordering van het vliegwezen, zooals
een ingenieur of een mecanicien of zelfs
een invlieger dat doet, maar ik kan ten
minste hun pogingen nader tot het publiek
brengen, en het bekend maken met de ro
mantiek van des menschen pogingen om
zich in de lucht te verheffen. Er is een
even kleurige en avontuurlijke geschiedenis
achter onze moderne Douglas DC-4 en onze
geweldige Boeing, als achter de eerste pro
beersels van de gebroeders Wright.
Vele films, dat moet ik tot mijn spijt
erkennen, hebben er toe bijgedragen de
luchtvaart als een bij uitstek gevaarlijke
uitvinding te doodverven. „Men with
Wings" is. naar ik hoop, een opbouwende
film, en zal de toeschouwers die nog niet
„lucht-minded" zijn, vertrouwen in het
vliegtuig en zijn bestuurder geven. Hoewel
het verhaal zich met drie menschen bezig
houdt, Fred MacMurray, Ray Milland en
Louise Campbell, heb ik getracht een pa
norama te schetsen van de ontwikkeling
der luchtvaart.