Nieuws
uit de Filmwereld
„Carefree" en de „Yam
Dr. Colijn antwoordt:
m
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 11 November 1938
Derde Blad
No. 24119
Zilveren Vereenigingsjubileum
te Sassenheim
79ste Jaargang
De homogeniteit van dit
kabinet is „zeer bevredigend
y[(ttttïP$P fan tegen het anti-semietisme in overweging
Een 75-jarige te
Sassenheim
Van de afd. Ned. Chr. Landarbeidersbond
FINANCIEN
WETENSCHAPPEN
Nobelprijzen.
EMSER-ZOUT
ii
(Van onzen parlementairen medewerker).
De Minister-president, dr. Colijn, heeft
I gistermiddag de sprekers bij het algemeen
debat beantwoord.
Voor hij echter aan het woord kwam,
Baren nog enkele sprekers aan de beurt.
Zoo heeft de heer Bierema het stand
punt der liberalen uiteengezet; zijn vreug
de uitgesproken over het gematigd optre
den van het kabinet (wat de principieele
verschillen betreft) en over de daling van
pet werkloosheidscijfer, al blijft de be
strijding van dat kwaad het centrale pro
bleem van het oogenblik; zijn ongerust
heid te kennen gegeven over zekere voor
nemens met betrekking tot de handelspo
litiek; het financieele adres der negen
mannen gecritiseerd dat, al was er een
kern van waarheid in. zich toch aan gToo-
te overdrijving schuldig maakt, en volko
men ten onrechte beweert, dat ons volk op
een te grooten voet leeft (Dit is echter,
volgens dr. Bierema, met den staat zelf
wel het geval). De afgevaardigde stelde
met kracht den eisch van een sluitend
budget, in de eerste plaats door middel
van bezuiniging, en bepleitte een spoedige
verzorging van ouden van dagen en een
verlaging van de leerlingenschaal bij het
lager onderwijs. Met groote overtuiging
bepleitte ook dr. Bierema een zeer krach
tig optreden tegen het anti-semietisme.
De rede van den woordvoeder der so
ciaal-democraten, ir. Albarda, waarmee de
discussie Dinsdag was geopend, werd nog
met korte speeches nader aangevuld door
ie heeren Drees (financieele politiek) en
lr. Vos ieconomische politiek).
Eindelijk sprak ook nog de heer van
Houten voor de christendemocraten, die
betoogde dat dit kabinet niet het recht
heeft, zich positief-christelijk te noemen,
omdat het gewone liberale politiek voert,
tn die op verschillende verbeteringen aan
drong ln de regelingen voor- de werkloo-
len, en in het bijzonder ook vroeg om
ttn voorziening voor ouden van dagen.
Maar nu komen wij dan aan de rede van
ien Mihister-President.
Als hors d'oeuvre behandelde hij een
I par „speciale punten". Op het gesprokene
I er Tsjecho-Slowakije en Duitschland
;?rklaarde hij niet te zullen ingaanhet is
[niet de gewoonte, zich van de regeerin|s-
I tafel uit te laten over de aangelegenheden
van een derde land. Wat de ouden van
dagen betreft; het standpunt van den Mi
nister is altijd geweest, dat eerst voor de
'Defensie moest Worden gezorgd en dan, als
er nog geld zou zijn, allereerst voor de
ouden van dagen. Inzake „Kerk en Vrede"
cn andere pacifistische vereenigingen, ver
klaarde de Minister, dat de Overheid ver
plicht is zich waarborgen te verschaffen
Inzake de trouwe dienstvervulling van
ambtenaren onder alle omstandigheden.
Het gaat hier niet alleen om de militaire
ambtenaren, want ieder ambtenaar kan
door zijn werk betrokken worden in oorlogs
voorbereidingen. Ook de Overheid heeft
een geweten, en waarom vroeg de Mi
nister zou dit moeten wijken voor het
geweten van de ambtenaren? Hij wees er
op, dat prof. Heering zelf de moeilijkheid
van het lidmaatschap van „Kerk en Vrede"
voor ambtenaren heeft erkend en dat die
vereeniging internationaal samenwerkt
met een revolutionnaire anarchistische or
ganisatie. Om dit alles acht de Regeering
het verbod gerechtvaardigd; zij kan haar
standpunt niet wijzigen; maar wanneer de
oorzaak verdwijnt kan een vereeniging na
tuurlijk van de Hjst worden afgevoerd.
En het anti-semietisme? De Minister
verklaarde, dat de Regeering het hart
grondig verfoeit. Zij zal er voor zorgen,
dat de Joden in ons land precies de-
De heer J. W. Marbus.
De heer J. W. Marbus.
Zondag a.s. hoopt de heer J. W. Marbus
te Sassenheim zijn 75sten verjaardag te
herdenken.
De heer Marbus nam indertijd een voor
aanstaande plaats in het openbare leven
o.a. te Sassenheim in. Zoo was hij raads
lid, wethouder, kerkvoogd der Ned. Herv.
Kerk, commissaris van de Lissesche Bank-
vereenlging (nu opgenomen in de Twent-
sche Bank), directeur van de Coöp. Spaar
en Voorschotbank voor Land- en Tuin
bouw.
Ook in landbouwkringen is de heer Mar
bus geen onbekende en heeft hij veel op
bouwend en nuttig werk verricht.
Het zal hem op zijn feestdag niet aan
belangstelling ontbreken.
zelfde rechten behouden als alle an
dere Nederlanders. De Minister van Jus
titie overweegt op het oogenblik of het
mogelijk is, het anti-semietisme door
scherpere bepalingen tegen te gaan.
Het zal moeilijk zijn, maar het wordt
onderzocht.
De Minister deelde in het vervolg van
zijn rede mede, dat een ontwerp tot wijzi
ging van de echtscheidingsbepalingen het
Departement van Justitie heeft verlaten,
dat aan de wijziging der Begrafeniswet de
allerlaatste hand wordt gelegd, en dat wel
niet te ontkomen zal zijn aan een nieuwe
Zondagswet, al zal het ontwerp daarvan
dit jaar nog wel niet inkomen. Belang
rijke mededeelingen. inderdaad!
Inzake de buitenlandsche politiek ver
klaarde de minister dat aan een wijziging
daarvan niet wordt gedacht.
De Regeering blijft een internationale
rechtsorganisatie gewenscht achten. Voor
de kleinere volken is de regeling eener
collectieve veiligheid van groot belang. De
Volkenbond heeft haar niet gebracht en
daaruit moeten consequenties worden ge
trokken. Aan een nieuwe poging tot ver
zekering dier veiligheid zal Nederland
gaarne meedoen, maar zoolang zij niet
wordt gedaan, zijn we geheel en al aan
gewezen op onze eigen onafhankelijkheids-
politiek. We zullen in deze omstandigheden
in een snel tempo moeten zorgen voor een
versterking onzer defensie, maar de Re
geering zal deze niet buiten de grenzen
der noodzakelijkheid doen gaan.
De financieele en economische positie
besprekend, waarschuwde de Minister-
President vooral met klem tegen een te
lichte opvatting van den financleelen toe
stand.
Een goede sociale politiek zoo zei hij
den socialistischen Minister-President in
België, Spaak, na is alleen mogelijk bij
een gezond en sluitend budget. Hiernaar
streeft de Regeering. en in aansluiting
aaaraan heeft zij allerlei sociaal-economi
sche plannen. De Min ster gaf een schets
van internationale feiten op handelsge
bied. om aan te toonen hoe de toestanden
zich gewijzigd hebben.
Ik ben zeide de Minister een
overtuigd vrijhandelaar, maar de
macht der feiten dringt ons den weg
der protectie op.
Om een vrijhandelspolitiek te voeren,
heeft men internationaal partners noodig,
en die ontbreken tegenwoordig. Wat de
i v;erkloosheid betreft, sprak de Minister
de hoop uit, dat die door de te nemen
maatregelen nog verder zal worden ver
laagd. Hij beloofde, dat de plannen (ook
dat betreffende de jeugdwerkloosheid) aan
de Kamer zullen worden medegedeeld, al
vorens zij in werking treden, maar, of ten
aanzien daarvan het budgetrecht volledig
kan worden ingeschakeld (d.w.z. of men
te voren alles bit het. parlement aanhan
gig zal maken) dit kan niet met zekerheid
worden toegezegd.
Ten aanzien van de leerlingen-schaal,
de Ouden van Dagen en de groote ge
zinnen verklaarde de Minister: er is
geen geld om aan de verlangens te vol
doen, het mogelijke zal worden gedaan
(bcteekent dit, dat er althans iets van
die zaken tot stand zal komen?), bij de
betrokken begrootingen zal daarover
worden gesproken.
Hierboven het bestuur der afd. .:Bid en Werk" van den Ned. Chr. Landarbeiders-
bond te Sassenheim welke afdeeline heden haar zilveren jubileum op feestelijke wijze
herdenkt.
FUSIE VAN HYPOTHEEKBANKEN.
Gemeld wordt dat een fusie tusschen de
Zuid-Hollandsche-. de Zuider- en Westland-
sche Hypotheekbank overwogen wordt. Aan de
aandeelhouders worden daaromtrent voorstel
len gedaan.
Door het samengaan van bedoelde drie hypo
theekbanken zal een pandbriefkapitaal van
omstreeks f. 104 millioen in een groep worden
geconcentreerd.
LEVER BROTHERS EN UNILEVER N.V.
Interim-dividend van 3 pet.
In de gisteren gehouden vergadering van den
raad van bestuur van Lever Brothers en Uni
lever N.V. is besloten op de gewone aandeelen
der vennootschap ee n Interim-dividend uit te
keeren van 3%, betaalbaar op 1 December a.s.
Aan het eind van zijn rede sprekend over
het karakter van het kabinet heeft de Mi
nister niet ontkend, dat er verschillen
zijn, maar de homogeniteit is „zeer bevre
digend". En hij eindigde met nog eens uit
een te zetten, dat de godsdienst ook op het
staatkundig leven een grooten. een beheer-
schenden invloed heeft en dat door de
duisternis dezer tijden het Licht van het
Evangelie schijnt; de redding is slechts te
verwachten van God's genade.
Ziehier in groote lijnen den inhoud
van de rede des Ministers weergegeven.
Vandaag komt de Minister van Finan
ciën aan het woord.
Voor literatuur en natuurkunde.
Naar uit Stockholm wordt gemeld, is de
Nobelprijs voor literatuur toegekend aan
mevrouw Pearl S. Buck, de Amerikaansche
schrijfster, die zich met haar boeken over
China, dat zij als dochter van een zendeling
in China, uitstekend kende, ook in ons land een
groote bekendheid heeft verworven. Wij herin
neren hier slechts aan East WindWest Wind.
dat in 1929 verscheen, aan The good earth,
waarvoor haar de Pulitzerprijs werd toegekend
en dat als film veel succes oogstte. The mother,
A house divided, House of earth en The exile.
Vele van haar werken werden o.m. in het
Nederlandsch vertaald.
De Nobelprijs voor natuurkunde is toegekend
aan den Italiaanschen geleerde Enrico Fermi.
De Zweedsche academie voor wetenschappen
heeft hem den prijs toegekend als belooning
voor zijn ontdekking van nieuwe elementaire
radio-actieve substanties, veroorzaakt door de
uitstraling van neutronen en voor andere on
derzoekingen over reacties, door neutronen
teweeggebracht.
Hij werd in 1901 geboren en is sinds 1927
hoogleeraar te Rome.
De toekenning van den Nobelprijs voor
scheikunde voor 1938 is uitgesteld tot het
volgende jaar.
Het Echte Natuurlijke
2942
is alleen verkrijgbaar in
rkante glazen (la
Prijs per flacon f 1.10.
(Ingez. Med.)
„BE BRANDEN VAN OUD-CHICAGO."
Een der belangwekkendste episoden uit
je imposante film „In Oud-Chicago" is de
I waarin voorkomende brand.
Anno 1830 was Chicago een onbeduiden-
p nederzetting van handelaren en voor-
"ekkers. avonturiers en gelukzoekers, die
gezamenlijk steun zochten achter de palis
saden van een fort. Zoo ving het altoos
en immer aan! Als de huifkarren de pio-
juers gebracht hadden, waar ze wilden zijn,
wam de vestiging achter de palissaden.
I «n de plek was goed gekozen, de stad
gloeide met den dag. Maar in den nacht
van acht op negen October van dat jaar
wak er brand uit en heel deze houten
nederzetting verging door het vuur en le-
«•We een schade op van twee milliard,
dragVOOr die da^n omgedroomd hoog be-
Men begroef de dooden, men droeg zijn
tAK s' men velde nieuwe boomen en sleep-
I oouwsteenen aan. Chicago moest herrij
en en twintig jaar later was er een stad
JJ^taan, grooter en schooner dan waar-
^n de pioniers ooit hadden durven droo-
Helaas; Anno 1)854 brak het wilde vuur
los en vernielde den ijverigen mieren
hoop niet zoo radicaal als den vorigen
keer, maar toch op catastrophale wijze.
Er moet bezieling zijn geweest in deze
stil-verbeten landbouwers, welbespraakte
marskramers, al te bondige sheriffs en
|deze huismoeders met groote kinderscha
ren. Zij sloegen de handen Ineen en begon
nen van voren af aan. De eeuwige wouden
aan het Mlchigan-Meer boden boomen te
over. Zij wilden tot eiken prijs hun stad
terug, zij stonden waarlijk voor niets, deze
grimmige burgers van Chicago!
Wéér werd de opzet breeder en forscher
gemaakt, wéér ontstond duidelijk het per
spectief van een stad, maar het was alsof
dit nieuw project nog niet voldoende
weidschheld toonde en het vuur voor den
derden keer zijn louterend werk zou moe
ten doen, om uit zijn asch een wereldstad
te doen herrijzen! Anno 1871 en wederom
in denzeifden onheilsnacht van acht op
negen October, kraaide de roode haan! En
dezen brand heeft men in deze film weer
gegeven. Mrs. O'Leary's koe dankt hieraan
haar treurige vermaardheid.
Patrick O'Leary was met de tweede groo
te Iersche volksverhuizing meegekomen en
woonde in 1871 met zijn vrouw in Chicago,
in de Koven Street. En Mrs. O'Leary's koe
schopte de stallamp om. De stad vatte ten
derde male vlam!
Om zich te kunnen voorstellen wat dat
dezen keer inhield, dient men cijfers te
hulp te roepen. Chicago had toen 334.000
inwoners. De stad bezat vijf en twintig
bankinstellingen, waar vijf en dertig mil
lioen dollar geïnvesteerd was. En deze stad,
die reeds zulk een omvang en beteekenis
had, was nog immer voor het grootste ge
deelte van hout!
De brand ontstond ln een volkswijk en
was reeds tot een vuurzee aangegroeid, eer
de burgerij geheel gealarmeerd was. Dit
geschiedde pas toen de gasfabriek ontplof
te. Daarmee bereikte de ramp en de daar
op volgende hel haar hoogtepunt.
En toen Chicago weer was uitgebrand,
bouwden de Amerikanen met verbeten
wilskracht een nieuwe millioenenstadwol
kenkrabbers van beton en staal, een me
tropolis, die niet weer zal kunnen afbran
den!
De geschiedenis in het kortDat is
het wat Amerika ons in zijn jonge, maar
zoo uitermate bewogen historie te zien
geeft. Te zienook in een ander op
zicht, sinds de Amerikaansche filmpionier
D. W. Griffith nu alweer lang geleden een
film tot stand bracht, die hij „The birth
of a nation" noemde. Die film is het uit
gangspunt geweest van een cyclus, welken
de Amerikaansche filmproducten aan hun
eigen land hebben gewijd.
In dezen cyclus neemt de film „In Oud-
Chicago" een eere-plaats in.
MARIA OUSPENSKAYA IN
„LOVE AFFAIR".
De In Amerika bekende tooneelspeelster
en tooneelpaedagoge, Maria Ouspenskaya,
is uit New-York naar Hollywood vertrok
ken om daar een belangrijke rol te vervul
len in de nieuwe Leo McCarey productie
„Love Affair" met Irene Dunne en Char
les Boyer.
In de rolbezetting komen eveneens voor
Lee Bowman en Maurice Moscovitch (uit
„Win terset").
Maria Ouspenskaya is vooral bekend om
haar werk bij het ..Russian Art Theater"
en haar paedagogischen arbeid, waardoor
menig acteur en actrice het tot tooneel-
en filmroem gebracht hebben.
Dit is niet de eerste maal dat Maria Ous
penskaya voor de film optreedt; zij ver
vulde o.m. rollen in de films „Conquest"
en „Dodsworth".
„WILDE BUSDIENSTEN"
OP DE FILM.
R.K.O. Radio Pictures is in het bezit van
de rechten van „Wildcat Bus", een oor
spronkelijk verhaal van Owen Francis, dat
zij nog dit seizoen wil verfilmen onder pro-
duotieleiding van Cliff Reid. Clarence Up
son Young heeft opdracht tot het schrij
ven van een scenario.
Het onderwerp van Wildcat Bus" is voor
al voor Nederland actueel. Gebaseerd op de
moderne praktijken van een onderneming
die in advertenties gezelschap vraagt om
voor gemeenschappelijke rekening bepaal
de trajecten af te leggen in een particu
liere auto, heeft „Wildcat Bus" als milieu
een zoogenaamd reisbureau, dat vertakkin
gen heeft door heel Amerika ter exploitee-
ring van deze bijzondere vervoerdiensten,
zonder daar eenige vergunning voor te be
zitten.
Het is het bekende danspaar Fred Astaire-Ginger Rogers, dat deze week in d»
film ..Carefree" nieuwe triomfen viert en o.a. de nieuwste danscréatie de z.g. „Yam"
introduceert, dè sensatie van deze film. Talrijke andere dansen doen den toeschou
wer weer in bewondering opgaan voor de soepelheid en de handigheid van dit dans
paar. In zijn fenomenale „golfdance" „tapt" Fred Astaire niet alleen, doch demon
streert voor de sportenthousiasten onder zijn toeschouwers bovendien nog zijn groote
bedrevenheid in het golfspel.
Hierboven een der nieuwste opnamen, van het beroemde danspaar.
Op het dak van 's werelds grootste filmpaleis, Radio City Music Hall, leeren de
vrouwelijke softball (soort baseball) kampioenen, de Phoenix Ramblers, onder aan
voering van Emilia Sherman balletleidster van de beroemde Rockettes de
„Yam", de nieuwe danssensatie uit de Astaire-Rogers film „Carefree".
