STADSNIEUWS DONDERDAG 27 OCTOBER f938 No. 24106 Jaarlij ksche vergadering Ver. van Onderwijzers en Onderwijzeressen De rechters zijn het niet eens HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 79sie Jaargang 51ste Algemeene vergadering der inspectie Leiden Prof. R. Casimir over „De verzwaarde taak". Engeland-Continent 3—0 J Dit nummer bestaat uit VIER bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets» per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f.2 33 per week f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) De Ver. van Onderwijzers en Onderwijze ressen in de inspectie Leiden hield heden in de groote Stadsgehoorzaal haar 51ste al gemeene vergadering, voor het eerst onder leiding van den nieuwen inspecteur L.O., den heer B. van Julsingha, die den heer J. Baak Jzn„ sindsdien overleden, als voor zitter is opgevolgd. Herdenking van den heer Baak. De vice-voorzitter de heer D. de Jong uit Rijnsburg, besteeg allereerst het spreekge stoelte en herdacht den overleden voorzit tel-, den heer Baak, wiens kloeke rede op de 50ste algemeene vergadering allen nog versch in het geheugen ligt. Helaas was het in verband met den gezondheidstoestand van den heer Baak niet mogelijk officieel afscheid van hem te nemen en had dit in intiemen kring plaats. Slechts kort heeft hij van zijn rust mogen genieten; na een kortstondige ziekte is hij voor altijd van ons heengegaan. De vergadering herdacht staande in een minuut stilte zijn nagedachtenis. De heer de Jong verwelkomde daarna in enkele welgekozen woorden zijn opvolger, den heer van Julsingha. Openingsrede van den voorzitter. De heer van Julsingha heette vervolgens allen welkom, in het bijzonder den wethou der van onderwijs, mr. H. F. L. A. Tepe, den gem. inspecteur, den heer H. A. Vriend, den spreker, prof. R. Casimir uit Den Haag en den vice-voorzitter der Plaatselijke School commissie. den heer F. H. M. Bloemink. De hoofdinspecteur was tot zijn leedwe zen verhinderd deze vergadering bij te wo nen evenals de inspecteurs van enkele om liggende inspecties. Zich richtende tot de dames en heeren van het onderwijzend personeel, gaf hij de verzekering, dat zij nerzijds alles in het werk zal worden gesteld om te streven naar een goede verstand houding. Spr. weet zich geplaatst voor een ernstig werkend corps, dat niet in de eerste plaats zichzelf zoekt, doch het belang van het onderwijs Den jongeren krachten, die bij de vervulling van hun taak moeilijkheden ondervinden, gaf spr. den raad zich met vrijmoedigheid tot hem te wenden om in onderling overleg deze moeilijkheden uit den weg te ruimen. Men moet zich daar- Voordracht van prof. R. Casimir. Vervolgens hield prof. R. Casimir uit den Haag een rede over „De verzwaarde taak". Spr. begon met er op te wijzen, dat sedert oe Onderwijswetgevmg van 1806 de oplei ding der onderwijzers voortdurend verbe terd werd. Betere voorzieningen voor sala- rieering, pensionneering en rechtspositie werden getroffen. Aan de schoolgebouwen werden sedert Mei 1883 bepaalde eischen gesteld; de leerplichtwet van 1901 bevor derde trouw schoolbezoek. De Grondwets wijziging van 1917 maakte een principieel einde aan den politieken schoolstrijd. Tegelijkertijd waren de leermiddelen ver beterd en ruimer geworden, gelijk toege licht werd met eenige vergelijkingen met het verleden. De ontwikkeling der paeda- gogiek liep daarheen, dat de leerstof en de methoden minder ver van het kind af stonden. De geest werd opgewekter, de tucht wijzer. Dit alles werd ook mogelijk door het kleiner worden der klassen. Kende men onder de wet van 1857 nog klassen van bij de 70 leerlingen en waren in het begin de zer eeuw in sommige streken nog wel eens zulke groote klassen, dat de kinderen op den grond langs den wand zaten met de lei op de knieën (zi,i het bijhooge uitzon- derin), dit verdween door een doelmatige ieerl'ngenschaal. Gevolg van dit alles was. dat het anal- pliabetisme practisch in Nederland ver dween. Door ons voortreffelijk onderwijs aan misdeelden leerden zelfs de debielen lezen en schrijven. De hooge vlucht, die techniek en economie namen, werd moge lijk gemaakt door een hooger en middel baar onderwijs, dat zijn fundament in ons lager onderwijs vond. Zekere sociale ver beteringen (daling van het alcoholgebruik, afneming der verzetscriminaliteit) zullen wei te danken zijn aan de gecombineerde vooruitgang van maatschappelijke toe stonden en onderwijsverbeteringen. Bij dit alles kwam, dat het kind in de lagere school zich gelukkig ging gevoelen. Ook de onderwijzer verrichtte zijn taak met vreugde. Het idealisme en optimisme, dat na den oorlog eenige jaren de wereld beheerschte, deelde zich mee aan het on derwijs. De economische depressie moest ook hier invloed hebben. Ons onderwijs kost veel geld. De pacificatie-kosten te berekenen is schier onmogelijk, maar het staat vast, dat ze hoog zijn; misschien heeft ze per jaar tusschen de 20 en 30 millioen gekost. Toen dan ook op de staatsbegrooting bezuinigd moest worden, werd het onderwijs in die bezuiniging betrokken. Niet alleen werden de jaarwedden verlaagd, maar naar alle De voetbalwedstrijd tusschen het Engelsche elftal en de continentale ploeg van Euro pa is door Engeland ver diend met 30 gewonnen. De rust was ingegaan met een 20 voorsprong. De doelpunten werden gemaakt door Hall, Lawton en Goul- den. kanten werd de taak verzwaard, terwijl ook de sociale omstandigheden meewerkten. De klassen werden vergroot, het werk daardoor zeer verzwaard, In menig hart leefde onrust voor op wachtgeld stelling en voor het trieste lot van heen en weer gezonden worden, dat menig wachtgelder trof. Het sociale perspectief werd duister der; het aantal hoogere betrekkingen waar naar men solliciteeren kon werd minder. Ook heerschte in menig arbeidersgezin, ten gevolge van de veranderde omstandigheden zorg of men de opvoeding der eigen kin deren zoo ten einde zou kunnen brengen als men zich had voorgesteld. Kortweg samengevat: de in moeilijker persoonlijke omstandigheden levende on derwijzer werd voor moeilijker taak ge plaatst onder moeilijker omstandigheden (b.v. gebrek aan leermiddelen). Daarbij kwam nog, dat de werkloosheid ook voor de kinderen de omstandigheden verzwaar de. De stoffelijke en zedelijke ellende, die de werkloosheid meebrengt heeft het on derwijs ongunstig beinvloed. Misschien is er geen groep van ambtenaren voor w e de taak zoo alzijdig verzwaard is. Gedeeltelijk zelfs principieel verzwaard, immers wordt door de ontwikkeling, die de wereld thans doormaakt (de ontkerstening en de de- humaniseering) de diepste grondslag van ons werk aangetast. Niet te verwonderen is dan ook, dat we naar middelen omzien en daarbij allereerst denken aan de wijziging der leerlingen- schaal en verbetering van het lot der kwee- kelingen. Tal van buiten het onderwijs staanden hebben zich dan ook met het be kende adres, door spr. ontworpen, tot, de regeering gewend. Maar daarnaast moeten we vragen wat we in den tegenwoordigen tijd kunnen doen Hiervoor kunnen alleen kleine, maar niet onwerkzame, middelen aan de hand ge daan worden, die een beroep doen op de toewijding en het idealisme der leerkrach ten. Allereerst moeten nauwkeuriger de in eenig opzicht misdeelden (zwakzinnigen en slechthoorenden) aangewezen worden, opdat zij het voor hen bestemde onder wijs ontvangen, dat voor hen beter is en ons beter doet werken. Voor de begaafde kinderen verdient het overweging hen in kleinere groepjes af zonderlijk met taken te deen werken. Ken nisneming van de taken van het instituut voor individueel enderwijs te Amsterdam is zeer belangrijk. Men overwege verder hei plan der verschillende schooltijden, door den heer De Zeeuw indertijd geopperd. Men bestede ook aandacht aan de opvattingen van prof. Kohnstamm, door zpr. gedeeld, van de invoering van het assistentschap in Haagsche president weigert stopzetting van „wilde" autobusdiensten. Prof. R. Casimir 'an niet door vrees laten weerhouden, want een gezag en ontzag, dat op vrees is êebaseerd, is spr. gedurende zijn geheele loopbaan bij het onderwijs afkeerig ge weest. Slechts een vertrouwelijk overleg als va üven geschetst, kan strekken tot heil an het onderwijs, tot heil van de leer krachten en tot heil van het kind. hiermede verklaarde de voorzitter de 51ste "Semeene vergadering voor geopend. De president van de Haagsche recht bank, mr, A. S. Rueb, deed heden uit spraak in het kort geding van de Nederlandsche spoorwegen en de Haag sche Tramweg Maatschappij tegen de N.V. Reisbureau S)toop te 's Graven- hage, één van de zoogenaamde „wilde bus"-ondernemingen, die onder meer een dienst op Leiden onderhoudt. De president heeft de door de Neder landsche spoorwegen en de Haagsche Tramweg Maatschappij gevraagde voor ziening om autobusdiensten van Stoop onmiddellijk stop te zetten met een dwangsom van f. 250 voor elke rit, ge weigerd. In zijn vonnis overwoog de president onder meer, dat de zeer ruime redactie van artikel 2 R.A.P. (Rijksvoorschrift autovervoer personen) geen grond voor onrechtmatigheid van de handeling van gedaagde (Stoop) oplevert, dat ook niet geageerd kan worden aan de hand van de „wet openbare m'ddelen van vervoer", omdat de machtigingswet, waarop het R A.P steunt, deze wet ter Zijde heeft gesteld. President Amsterdamsche rechtbank verbiedt twee busdiensten. De president van de Amsterdamsche rechtbank mr. A. J. van Royen, heeft uitspraak gedaan in twee korte gedin gen, den strijd tusschen tram en „wil de" autobusdiensten betreffende en zün oordeel is preces tegengesteld aan dat van den president der Haagsche recht bank. De Gooische tram had twee procedu res aanhangig gemaakt namelijk tegen de S. en A. Tours en tegen de Gooi Express. De eerste busdienst, de S. en A. Tours, rijdt van Amsterdam naar Bussum Blaricum en Huizen en terug; de tweede gaat van Amsterdam naar Hilversum. De president heeft beide „wilde" busdiensten verboden op dezelf de gronden als in eenige vorige proces sen tegen „wilde" busdiensten. Ten aanzien van het proces tegen de „Gooi- Express" heeft hii bepaald, dat het ver bod geldt zoo lang de appèl-procedure tusschen tram en Gooi-express" nog niet beslist is. In deze zaak wordt mor gen voor het Amsterdamsche hof ge pleit. Voorts heeft de president een bepa ling in zijn vonnis opgenomen waardoor het voor de bussen niet mogelijk is, door een kleine wüziging van de route hun dienst toch voort te zetten. onze scholen bij veranderde methode. Mis schien zo uhet de moeite loonen iindien de vergadering een commissie instelde om dit alles te onderzoeken. Het zou kunnen blij ken, dat men uit verlies ook winst zou kun. nen halen. Het allerbelangrijkste echter is, dat de onderwijzerswereld onder dit alles het idealisme bshoude, waardoor zij steeds gedragen is. Moreele herbewapening is nog niet noodig, maar wel moet gezorgd, aldus besloot spr., dat wij niet lm geeste lijke vermoeidheid en ontmoediging de wapenrusting des geloofs afleggen. Van de gelegenheid tot het stellen van vragen werd door verschillende aanwezi gen gebruik gemaakt, waarna prof. Oasimir hen beantwoordde. In de plaats van mej. H. Veenendaal en den heer J. Hokkeling, die aftredend wa ren, werden als bestuursleden gekozen, mej. C. v. d. Horst en de heer P. A. Wisse. In de middagvergadering hield de heer G. J. Pilger uit Amsterdam een door licht beelden em gramofoonmuziek verduidelijkte voordracht over „Een vroolijke zonnige reis door de Stille Zuidzee". Overdracht commando 6 R.V.A. A.s. Zaterdag op het Schuttersveld. Aanstaanden Zaterdag zal het commando van het 6e Regiment veldartillerie worden overgegeven door den luitenant-kolonel C. de longh aan den op 1 November a.s. tot luitenant-kolonel benoemden majoor A. H. Drijfhout van Hooff. Hiertoe zal het regiment, ter sterkte van 3 batterijen en elk bestaande uit 4 vuur- monder^onder commando van den majoor- hoofdinstructeur p C. Taconis te 11 uur op het Schuttersveld zijn opgesteld. Z.H. Ver. „Het Groene Kruis" Steun aan de medisch-opvoedkundige kliniek. BINNENLAND. Te Amsterdam zijn zeven wagens van ran geerenden zandtrein uit de rails geloo- pen; groote stagnatie in het treinver keer. (Gemengd, 3e Blad). Installatie beroepscommissie ünzake de con- sentverleening. (Binnenland, 3e Blad). Algemeene vergadering van „Het Groene Kruis". (Binnenland, 3e Blad). Nieuwe wereldrecords van Iet van Fegge- len en Ragnhild Hveger. (Sport, 4e BI.) Het afscheid van den burgemeester van Bodegraven, mr. Van Dobben de Bruyn. (2e Blad). Directeur van de Kunstzandsteenfabriek „Arnoud" tot boete veroordeeld. (Rechtzaken, le Blad). Najaarsvergadering der afd. Leiden. In de heden te Rotterdam gehouden al gemeene vergadering van de Zuid-Holland- sche Ver. „Het Groene Kruis" heeft de voorzitter, dr. Ph. Elias medegedeeld, dat de gevoerde besprekingen met de psychia trische faculteit te Leiden resultaten heb ben opgeleverd. Door het Groene Kruis zal geldelijke steun worden verleend aan de medisch opvoedkundige kliniek. Verder zuilen door den Leidschen hoog leeraar in de psychiatrie, prof. Carp en door dr. Fontanier, privaat-docent, extra- universitaire lessen en leergangen worden georganiseerd voor aanstaande en practi- seerende artsen, zoomede voor verpleeg sters. Deze cursussen zullen, behalve hier ter stede, ook te Rotterdam, Den Haag, Gouda en vermoedelijk ook te Dordrecht worden gegeven. Gisteravond had onder leiding van den heer jhr. C. C. Roeil, als waarnemend voor zitter. de najaarsvergadering van het Groene Kruis afd. Leiden plaats. Na lezing en vaststelling der notulen deelde de voorzitter mee, dat dr. Boon- acker wegens vertrek naar Hilversum als bestuurslid heeft bedankt. Voor het vele, dat dr. Boonacker eerst als gewoon be stuurslid en de laatste jaren als voorzitter voor het Groene Kruis gedaan heeft, blijft de vereeniging hem erkentelijk. De aftredende bestuursleden de heeren mr. H. M. A. Coebergh en H. P. H. Würtz werden herkozen. In de vacature dr. Boon acker zal in een volgende vergadering wor den voorzien. Aangezien de termijn, waarvoor de ver eeniging is aangegaan 29 November 1938 ten einde is, moet verlenging der statuten worden aangevraagd. In verband met den in de voorjaarsver gadering uitgesproken wensch, had de se cretaris zich belast met het samenstellen van nieuwe statuten, aangezien de be woordingen der oude statuten, vooral wat doelstelling en verschillende regelingen be treft, niet meer voldoen. Het ontwerp werd uitvoerig besproken en artikelsgewijs be handeld. Na enkele redactie-wijzigingen werd het ontwerp ten slotte met algemeene stemmen vastgesteld. De Koninklijke bewil liging zal worden aangevraagd. Vervolgens diende de penningmeeste- resse mej. F, A. Le Poole de begrooting in voor het jaar 1939. Deze begrooting kon sluitend gemaakt worden. Mocht het Groe ne Kruis" zijn ledental in 1939 weer zien stijgen, dan zal het tekort van f. 200 bij een voorzichtig financieel beheer nog wel zfjn te dekken. De vergadering betreurde, dat zoovelen zich afzijdig houden en eerst lid worden, wanneer zij de hulp van het Groene Kruis direct noodig hebben. Aangezien van de rondvraag geen ge bruik werd gemaakt, sloot de voorzitter te elf uur deze slecht bezochte ledenvergade ring. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL Wijziging: Th. M. W. Bergers, Korte Mare 12, Leiden, vleeschhouwerij en spek slagerij; export van vleeschwaren, spek en vetten. Uittredend beheerder filiaal; Alb. Th. Bergers, Leiden. Het filiaal Haarlem merstraat 246 te Leiden is overgegaan aan: Alb. Th. Bergers, BUITENLAND. Redevoeringen van Roosevelt, lord Halifax, Lloyd George en ïnskip. (3e Blad). Von Ribbentrop naar Rome. (Buitenland, le Blad). Congres der Fransche radicaal-socialisten te Marseille. (Buitenland, le Blad). Praag's antwoord aan Boedapest, (le Blad) Krachtige Amerikaansche nota aan Japan, (Laatste Berichten, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor ons land is aanvankelijk nog veranderlijke, later matige, tijde lijk krachtige Noordelijke tot Oos telijke wind te verwachten. De lucht is meest zwaar bewolkt tot betrokken, echter met tijdelijke opklaringen en waarschijnlijk en kele regenbuien. De temperatuur verandert weinig. De Bilt seinde gisteravond aan alle posten: „WEEST OP UW HOEDE". RONDLEIDING MUSEUM „LAKENHAL". Men verzoekt oils te willen mededeelen, dat de laatste rondleiding in dit seizoen a.s. Zaterdag zal plaats hebben. Zij, die aan deze rondleiding wenschen deel te nemen, behooren te twee uur pre cies aanwezig te zijn. ZILVEREN JUBILEUM. Heden herdenkt de monteur Jac. Kok den dag. waarop hij vóór 25 Jaren in dienst trad bij de Lichtfabrieken. Na eerst door de directie te zijn gefeli citeerd. volgde in de monteurswerkplaats een huldiging van den jubilaris door zijn chefs en collega's. Hij werd daarbij op har telijke wijze toegesproken, terwijl hem als blijvende herinnering aan dezen feestdag een fraai cadeau, vergezeld van een bloem stuk, werd aangeboden. Nadat de jubilaris, mede namens zijn echtgenoote, zijn dank had uitgesproken voor de vriendelijke ontvangst en voor alles, wat hem bi.i deze gelegenheid was aangeboden, konden de aanwpzitren hem persoonlijk de hand drukken, ^arna men nog korten tijd gezellig bijeen bleef, totdat de jubilaris weer huiswaarts ging om het verdere van den dag in huiselijken kring door te brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1