BUITENLAND
De
Mode
LOEB
N.V. Automobielhandel Vreeken Schudel
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 14 October 1938
PERZISCHE TAPIJTEN
iiiiniiiniii
Winter 1938-39
Mantels Japonnen
Hoeden iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiiiiiiii
Breestraat 161
Papenstraat 4 - Leiden - Telefoon 306
D
PEREZ
voor den
m iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
vindt U geëtaleerd bij
Elegante Modellen
Nieuwste Kleuren
Groote keuze
Gemakkelijke betaling
DAGBLADRECLAME
ORANJE-GARDE.
Installatie van Raad van Toezicht en
vendelcommandant.
Het was gisteravond voor het vendel
Leiden van de Oranje-Garde in meer dan
één opzicht een bijzondere avond. Aller
eerst was daar de Installatie van den
Raad van Toezicht welke plechtigheid
direct gevolgd werd door de installatie van
den nieuwen vendelcommandant, den heer
W. de Boer
Als leden van den R. van T. werden ge
ïnstalleerd mr. F. H. v. d. Tas in de vaca-
ture-ds. C. de Meyere, dr P. Jasperse in de
vacature van wijlen dr. H. Thomas en de
heer P. Herfkens, die voor de Leidsche Chr.
Oranje-Vereeniging zitting in den Raad
zal nemen.
Onder hen. die deze samenkomst, die in
het Clubgebouw aan de Hooglandsche
Kerkgracht werd gehouden, bijwoonden,
bevond zich o.m. de heer M. H L West-
strate, wnd. voorz. van den C.O.GR. en
vendelcommandant voor Nederland.
De avond, welke onder leiding stond van
den wnd. voorzitter, den heer J. C. Elsgeest,
werd geopend met het lezen van Ps. 75, het
zingen van „U alleen, U loven wij" en
gebed.
De heer Elsgeest heette hierna allen wel
kom om dan te wijzen op het zeer bijzon
der karakter van dezen avond. Zich tot mr.
v. d. Tas richtende, merkte spr. op, dat het
voor de Oranje-Garde een groote eer is. dat
mr. v. d. Tas zich na ampele bespreking
bereid heeft verklaard het voorzitterschap
van den Raad van Toezicht te aanvaarden.
Het zal voor U, aldus spr., geen gemakke
lijke taak zijn om de plaats van ds. C. de
Meyere. die heel veel voor de O.G heeft
gedaan, te vervullen. Spr. hoopt echter en
daaraan twijfelt hij geen oogenblik dat
het mr. v. d. Tas zal gelukken.
Het zitting nemen van. dr. Jasperse en
den heer P. Herfkens in den R. van T. ziet
spr als een vrucht van de samenspreking
met de Chr. Oranje Vereeniging Spr. hoopt
aat deze samenwerking van langdurigen
aard moge zijn.
Woorden van dankbare herinnering wijd
de spr. aan de nagedachtenis van wijlen
ds. H. Thomas, aan wien de O.G. veel dank
verschuldigd is.
Verder herinnerde hij er aan, dat de
O.G. door bijzondere omstandigheden een
kleine inzinking heeft gehad Gelukkig
wordt deze inzinking echter weer geheel
ingehaald, ja is zij zelfs zoo goed als te
niet gedaan.
De heer Weststrate ging in aansluiting
op deze toespraak over tot de installatie
van den Raad van Toezicht, In het kort
zette spr. hierbij de functie van dezen
Raad uiteen, waarbij hij opmerkte, dat deze
in hoofdzaak bestaat in het toezicht hou
den op het vendel. Het vendel heeft er
voor te zorgen dat het zich de eer waardig
toont steeds aanspraak te mogen maken
op den thans te installeeren R. van T. Met
den wensch dat de R. van T. lang in het
belang van de O.G. mag werkzaam zijn,
verklaarde de heer Weststrate den Raad
voor geïnstalleerd. Aan mr. v. d. Tas over
handigde spr als voorzitter de teekenen
zijner waardigheid.
Twee coupletten van het vaandellied,
gezongen door de gardisten, onderstreepten
deze installatie-plechtigheid.
Met een korte rede aanvaardde mr. v. d.
Tas, mede namens dr. Jaspers en den heer
Herfkens, zijn functie. Spr. achtte het zich
een groote eer in den R. v. T. zitting te
mogen nemen. Gaarne wenscht hij mede
te helpen de ideeën van de O.G. te propa-
geeren. In het besef, dat het zeer moeilijk
zal vallen om de plaatsen van dr. C. de
Meyere en wijien ds. H. Thomas te vervul
len, hopen de nieuwe leden er steeds naar
te streven om den nieuwen R. v. T. aan den
ouden te doen beantwoorden. Spr. eindigde
met den wensch uit te spreken, dat de O.G.
moge leven, groeien en bloeien.
Nadat de heer Elsgeest neg een dank
woord had gesproken, ging de heer West
strate vervolgens over tot de installatie van
den vendelcommandant. Vooraf zette hij
echter nog het doel van de O.G. uiteen,
waarbij hij tevens gelegenheid vond te
wijzen op hetgeen de Oranjes steeds voor
Nederland hebben gedaan. Nadrukkelijk
stelde hij in het licht, dat in de ure des
gevaars Oranje steeds het centrum is ge
weest. waarin zich allen één voelden. Spr.
achtte het gelukkig, dat de tijd voorbij is.
dat men zich schaamde nationaal-gezind
te zijn. Wij dienen er voor te zorgen, dat
de Oranje-liefde blijvend en oprecht zal
blijven Spr. hoopte, dat ook het vendel
Leiden daartoe het zijne zal bijdragen.
Nadat de heer Weststrate nog de 'aak
van den vendelcommandant had uiteen
gezet. verklaarde hij den heer de Boer als
geïnstalleerd. Woorden van hartelijken
dank richtte spr. tot vaandrig, mej. Hoo-
genaoom. die in den tijd. dat het vendel
zonder commandant was deze functie had
vervuld.
De nieuwe vendelcommandant aanvaard
de met een kort woord zijn nieuwe functie.
Dankend voor het vertrouwen dat in hem
gesteld werd, riep hij de medewerking van
bestuur en gardisten in.
De heer P. Herfkens heeft tenslotte nog
ln een korte toespraak op het werk der
Oranje's gewezen. Hij sprak den wensch
uit. dat het doel van al het werk der O.G.
mocht uitloopen tot eer van Gods naam
en als gevolg daarvan tot een nieuwen band
tusschen Oranje en Nederland.
De plechtigheid, welke afgewisseld werd
met het zingen van vaderlandsche liederen
door de gardisten, werd besloten met het
gemeenschappelijk zingen van twee
coupletten van het Wilhelmus.
'S-G RAVENHAGE
NOORDEINDE 140 C
Zichtzending franco door het
geheele land.
1227
(Ingez. Med.)
NED. REIS VEREENIGING.
Jaarvergadering der afd. Leiden.
1 In de bovenzaal van café-restaurant „In
den Vergulden Turk" hield de afd. Leiden
v an de Ned. Reisvereeniging gisteravond
haar jaarvergadering onder voorzitterschap
j van den heer J. v. d. Horst.
1 Deze heette de aanwezigen hartelijk wel
kom; de notulen der vorige vergadering
werden goedgekeurd.
De secr. deed hierna mededeeling van de
ingekomen stukken, w.o. bericht van het
C.B dat het ledental der afdeeling per
1 October 1143 bedroeg en 27 juniorleden.
Naar aanleiding van een verzoek der
afd. Alkmaar werd besloten een bedrag uit
de afdeelingskas beschikbaar te stellen voor
het 25-jarig jubileum van den heer De
Leve, lid van het C.B.
De voorzitter besprak vervolgens het pro
gramma van het a.s. winterseizoen, het
houden van lezingen, excursies, enz. Ver
der deelde te voorzitter mede, dat op ver
zoek van enkele leden besloten is tot op
richting van een rijclub onder leiding van
den heer v. Keulen. Voorts zijn plannen
in wording over een zwemclub, een brid
geclub en een tooneelclub. Tenslotte is er
weer de droge ski-cursus, welke reeds in
werking is. Op voorstel van een der aanwe
zigen zullen tevens pogingen gedaan wor
den voor de oprichting van een kienclub.
De voorzitter bracht hierna verslag uit
van de algemeene vergadering te Hilversum
en Utrecht gehouden.
Na rondvraag volgde een gezellig samen
zijn.
De rund-, kalfs- en varkensslagerij
van den heer Albert Bergers, uitsluitend
gevestigd Haarlemmerstraat 246 nabij „De
Overdekte" heeft een grondige verbouwing
ondergaan, waardoor het aspect, zoowel in-
als uitwendig geheel is veranderd en het
zij direct geconstateerd veel is verbeterd.
De ruime étalage met electrische gekoelde
uitstalplaten, de royale toonbank, de keu
rige tegelbekleeding, de frigidalres, alles
maakt een indruk van zindelijkheid en hy
giëne, hetgeen in dezelfde mate geldt voor
de achter den winkel gelegen werkplaats
en de geheel geïsoleerde rookerij Speciale
aandacht is besteed aan de afdeeling fijne
vleeschwaren. terwijl een aantal decora
tieve vleeschschotels de bewondering der
voorbijgangers zal trekken.
De verbouwing werd uitgevoerd door
Dura's Aannemingsmaatschappij met me
dewerking van de firma's J. J. van Weerlee
voor het schilderwerk en Langezaal en In
niger voor de electrische apparatuur.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Stagnatie.
Terwijl Duitschland en Tsjecho-Slowa-
kije tot een regeling zijn gekomen, die
vermoedelijk heden zal worden bevestigd
in de ontmoeting te Berchtesgaden tus
schen Hitler en Chvalkowski de laatste
is reeds te Muenchen gearriveerd! zijn
de besprekingen tusschen Slowakije en
Hongarije op een mislukking uitgeloopen.
Hongarije doet een beroep op de vier mo
gendheden van Muenchen.
Het wordt een ietwat vreemde verhou
ding. Duitschland heeft reeds getoond niet
veel te voelen voor te ver gaande Hon-
gaarsche eischen, die echter door Italië
worden gesteund. Zal de as nu reeds te
genover elkaar komen te staan of zal een
compromis worden nagestreefd?
Italië blijft zich ongeduldig toonen over
het feit, dat met Engeland nog geen ac-
coord is bereikt. Lord Perth had gisteren
weer een onderhoud met Ciano. Of men
nu verder gekomen is?
Het schijnt, dat Duitschland inderdaad
de koloniale kwestie thans naar voren wil
schuiven
Pirow. de Zuid-Afrlkaansche minister v.
defensie, heeft in een rede te Kaapstad
zijn bewering van 1936 herhaald, dat er
geen sprake kon zijn van overdracht aan
Duitschland van voormalig Zuidwest en
van de Tanganjika-dlstricten. Spr. was
overtuigd, dat geen enkele Engelsche re
geering zou handelen tegen de wenschen
van ten minste 80 pCt. der inheemsche I
bevolking. Zoo men ln de genoemde stre
ken slechts eensgezind bleef, duchtte spr
geen verandering.
de crisis weerkeert, doch wij moeten
het doen in den vorm, welke het ge-
schikst is, thans doen.
Simon voegde hieraan toe. dat de regee
ring is overgegaan tot een krachtig, volle
dig, meedoogenloos en dringend onderzoek
van de lessen van de crisis.
Voorts is nog het woord gevoerd door sir
Edward Ellington, den inepeoteur-generaal
van de luchtvaart. Deze zeide, dat een be
langrijke les van de jongste crisis was, dat
geen regeering het recht had, haar land in
een oorlog te storten, indien zij niet de
voorbereidingen cm aan een noodtoestand
het hoofd te bieden, voltooid had.
Hij geloofde, dat de grondverdediging,
de ballonversperringen, en vooral de
tegenaanval door vliegtuigen, het land
in staat zou stellen, een bedreiging uit
de lucht het hoofd te bieden.
ENGELAND.
Rede van sir John Simon.
De minister van financiën, sir John
Simon heeft te Sheffield een rede gehou
den, waarin hij zei, sprekende over de jong
ste crisis, dat hij en de andere ministers
diep getroffen waren door de dozijnen brie
ven. die de laatste weken met vrijwel Iedere
post binnenstroomden, van menschen, die
uiting gaven aan den vurlgen wensch, het
land te dienen, en vroegen, hoe te handelen.
Ik treed niet in de controverse tusschen
vrijwillige dienstneming en dienstplicht,
zoo verklaarde Simon, ofschoon ik zou wil
len opmerken, dat dienstplicht niet het
zelfde als organisatie is, doch van hoeveel
meer waarde zouden deze vrijwillige aan
biedingen om te helpen zijn, als in ieder
geval de keuze en de toewijzing van het
essentleele nationale werk van te voren was
verricht.
In breede kringen wordt beseft, dat
de organisatie van het menschenmate-
riaal een uiterst ingewikkelde taak is,
en, zoo besloot de minister, wij moeten
met deze organisatie niet wachten, tot
FRANKRIJK.
Radicaal-socialisten contra communisten
en Flandin Radio-controle.
Het bureau van de socialistisch- radi
cale partij heeft een mot'e aangenomen
met 18 tegen 3 stemmen, waarin wordt
geconstateerd, dat de communistische par
tij zich opzettelijk uit het Volksfront heeft
teruggetrokken. De onrechtvaardige aan
vallen op de regeering en de sociale agi
tatie bemoeilijken de werkzaamheid van
óe regeering oo het gebied van de buiten-
landsche politiek. In het parlement heeft
de communistische partij haar oppositie
door twee maal contra te stemmen vast
gelegd.
De motie veroordeelt voorts het optreden
van Flandin. Een nationale unie is niet
mogelijk met lieden, die in direct contact
staan met buitenlandsche mogendheden
en die door allerlei propagandistische mid
delen de maatregelen der nationale defen
sie doorkruien op een moment dat moei
lijke besprekingen, geleid door Daladier en
Bonnet, aan den gang waren.
Het staatsblad publiceert een decreet
over de controle op radioberichten. Alle
particuliere zenders moeten volgens dit
decreet ln nauw contact met den natio-
nalen radiodienst staan voor alles, wat be
trekking heeft op berichten van politiek,
financieel of economisch karakter. Zijl
moeten dagelijks den nationalen radio
dienst in kennis stellen van al hun be
richten
President Lebrutf heeft een reeks de
creten geteekend, welke beoogen een eind
te maken aan de „oneerlijke en nadeelige
concurrentie" tusschen de spoorwegen en
het autobusverkeer, zoowel voor personen-
als goederendiensten.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI
1253
angez. Med.)
ITALIË.
Hoogste autarkiecommissie wederom
bijeen.
De hoogste autarkiecommissie is gisteren
voor haar tweede zitting bijeengekomen.
Mussolini opende de vergadering en stelde
terstond de bespreking van de cellulose-
productie aan de orde, waarna afgevaar
digde Amlcucci een uiteenzetting gaf van
de resultaten, die bereikt zijn met de op
richting van de Installaties, welke opge
nomen waren in het plan voor de papler-
eellulose.
Verschillende sprekers voerden het
woord, waarna Mussolini het probleem der
cellulose voor textiel ter tafel bracht. De
sprekers zetten ten aanzien hiervan uit
een. dat het technisch-eeonomisch pro
bleem reeds Is opgelost, waarna Mussolini
vaststelde, dat 12.000 H A. voor de verbou
wing van riet voor cellulose voldoende zijn
voor de autarkleplannen. Vijftig procent
dezer plannen Is reeds verwerkelijkt.
Het lanital vormde het volgende punt
d^r besprekingen. Geconstateerd werd, dat
dit een essentieel autarkisch product is,
welks verbruik den Invoer aanmerkelijk
kan verminderen. Op andere gebieden,
zijde, Jute, katoen, enz. zal men de autarkie
voor minstens 60 pet. kunnen verwezen
lijken. Voor wol ls het percentage natio
nale vezels gestegen van 68 pet. tot 76 pet.
Tenslotte vatte Mussolini de bespre
kingen samen en stelde een motie voor
van den volgenden inhoud: de hoogste
autarkiecommissie, acte nemende van
de tot dusver bereikte autarkische
verwezenlijkingen, verklaart het voor
de textielindustrie noodzakelijk, dat
een verplicht gebruik in een vast te
stellen verhouding gemaakt wordt van
nationale textielvezels in alle weef
sels, welke bestemd zijn voor binnen-
landsch gebruik. Deze motie werd
aangenomen.
Officiëele Plymouth-Agent
1276
(Ineez. Med.)
NIEUWE BUURTVEREENIGING.
Men bericht ons, dat in de 2de Looier
straat een buurtvereeniging is opgericht
onder den naam „De Silo".
De vereeniging stelt zich ten doel den
verjaardag van H.M .de Koningin en andere
feestdagen in het Koninklijk Huis voortaan
feestelijk te vieren, zoowel door kinderen
als door ouderen
Het dagelijksch bestuur bestaat uit de
heeren: Jac. H. Boom, voorz.; J. Ouwer-
kork, Secr., Th. W. v. d. Klugt, Penn.
Het secretariaat ls gevestigd 2de Looier
straat 38.
Gisteravond omstreeks kwart over
negen is in het café van R. C. aan het Le-
venc'aal zen begin van brand ontsta-an.
doordat het houtwerk rondom een schoor
steen vlam vatte. De bewoners wisten het
brandje zelf te blusschen, zoodat de polltie-
brandweer geen water meer behoefde te
geven.
DE WERKLOOSHEID.
Bij den Gemeentelijken Dienst voor Sociale
Zaken stonden ingeschreven:
Bouwvakarbeiders: Baggerlieden 3, behangers
21. betonvlechters 27, betonwerkers 56. fundee-
rlngwerkers 1. glazenmakers 2, glazenwasschers
13, granietwerkers 7. grondwerkers 80, helers 1,
metselaars 102. opperlieden 90. schilders 182,
sloopers 3. steenhouwers 2, straatmakers 1,
hulp-straatmakers 6, stucadoors, witters 44,
timmerlieden 204. uitvoerders 7. voegers 23,
ongesch. bouwvakarb. 13. Totaal 888.
FabrieksarbeidersLompensorteerders 19,
bleekers 18, vellenblooters 5. vuurwerkmakers 1,
steenfabr. arb. 123, zeepfabr. arb. 3. ongesch.
fabr. arb. 57. Totaal 226.
Kantoorpersoneel: Kantoorpersoneel 74, rei
zigers. colp. 43, winkelbedienden 30. etaleurs 4,
incasseerders 16, musici 7. onderwijzers 1, ver
plegers 2. overheidspersoneel 12. Totaal 189.
Hotel-, café-personeel: Huispersoneel 9. kell-
ners 48. koks 8. Totaal 65.
Houtbewerkers: Beddenmakers 3, houtbewer
kers 51, kistenmakers 7, kuipers 5, lijstenmakers
4, mandenmakers 3, meubelstoffeerders 11, meu
belmakers 29. politoerders 2, ongesch. fabr.
arb. 37. Totaal 152.
Kleermakers. Kleermakers 80, kappers 4,
schoenmakers 16. Totaal 100.
Land- en tuinarb.: Bloemisten 26. landarbei
ders 29. tuinlieden 29. warmoezlers 12, ongesch.
landarb. 8. Totaal 104.
Metaalbewerkers: Bankwerkers 77, blikbewer-
kers 26. burgersmeden 30, electriciens 45, gas
fitters 14. gasmetermakers 1, gereedschapma
kers 1, Instrumentmakers 2. isoleerders 1, ket
tingsmeden 14. klinkers 11, koperslagers 3, lab.
bedienden 2, lasschers 8, loodgieters 43, machi
nisten 17. metaalboorders 7, metaaldraaiers 2,
metaalslUpers 5, metaalzagers 1, modelmakers 2,
monteurs 27, pianostemmers 5, polijsters 1, pon-
sers 5. rijwielherstellers 14. rijtuigschilders 2.
scheepstimmerlieden 4. stokers 24. tegenhou-
ders 13, hulp-verw. monteurs 8, voorslaanders 6.
voorwarmers 3. vuurwerkers 9. wagenmakers 4,
Uzerwerkers 49. zandspulters 4, zandvormers 5.
zilversmeden 1. ongesch. arbeiders 43. Totaal
539.
Sigarenmakers: sigarenmakers 18, sig. sorteer
ders 1, sig. strippers 2. Totaal 21.
Technici, opzichters: Bedrijfsleiders 5, inge
nieurs 1, teekenaars 12, werkmeesters 13. To
taal 31.
Textielarbeiders: Hekelaars 6. katoendruk
kers 19, Kluwers e.a. 5, luikers 9, plaatsnijders
e.a. 13, schrobbelaars 1, spinners 41. spoelers 3,
staaldraaddraaiers 2, sterkers 3, strijkers 2, we
vers 73. wolbewerkers 46, ongesch. textielarb. 67.
Totaal 291.
Tarnsportarbeiders:Emballeurs 6. chauffeurs
136, exp. knechten 26. koetsiers 11. loopknech
ten 43. magazijnknechten 00, schippers 85,
spoor- en trampers. 19, wakers 11, transportar
beiders 59. losse arbeiders 455. Totaal 911.
Typografen: Boekbinders 24, boekdrukkers 15,
fotografen 4, hulp-vakarbeiders 5, letterzetters
38. steendrukkers 2. Totaal 88,
Voedingsmiddelenarb.: Bakkers 84, molenaars
1, ovenisten 3. slagers 77, suikerwerkers 19,
wljnkoopersknechten 13, zoutzleders 2, zuivel-
bereiders 5, ongesch. fabr.arb. 46. Totaal 250.
Vrouwen: Analysten 1. apothekersass. 1, ser
veersters 1, naaisters 8. winkeljuffrouwen 8,
kapsters 1, kantoorbedienden 35. verpleegsters
4, biologen 1, bedrijfsleidsters 1, teekenaressen
1. onderwijzeressen 4. ass. en huishoudsters 12.
dagmeisjes 4, dienstboden 4. kinderjuffrouwen
4. werksters 36. fabr. arbeidsters 5, A.V.O. 7.
Totaal 138.
Alg. totaal 3993
14 October 1937 4348
15 October 1936 4827
Ben. 62 ged. werkloozen en 20 werkverschaf
fing.
e ruggegraat van elk goed
reclame-plan
ROEMENIE.
Minister van defensie afeetreden.
Generaal Argeseanu, de minister van
nationale verdediging, is afgetreden. Ook
generaal Glatz. onderstaats-secretaris aan
hetzelfde departement, heeft zijn ontslag
genomen.
In welingelichte kringen merkt men op,
dat het aftreden samenvalt met het einde
van een reeks ministerleele besprekingen,
welke gewijd waren aan een diepgaand on
derzoek van de wapening van het land. Na
de op 12 October te Sinala gehouden con
ferentie, werd In een communiqué mede
gedeeld, dat men een nieuwen grondslag
had vastgesteld voor de ontwikkeling der
wapening en de uitrusting van het leger.
Generaal Argeseanu had de portefeuille
van defensie aanvaard korten tijd voor de
samenstelling van het kabinet Miron Chris-
tea. Een nieuwe minister zal voor het ein
de dezer week benoemd worden. Dat het
aftreden grootere reorganisatie der regee
ring tengevolge zal hebben, is weinig waar
schijnlijk.
VEREENIGDE STATEN.
Green wederom president van de A.F.O.L.
In de conventie van de American Federa
tion of Labor is William Green bij acclama
tie als president herkozen.
Het voorstel om een gezamenlijk optreden
door de wereld-democratieën tegen aan-
vallerslanden te steunen, is verworpen.
De conventie heeft echter besloten tot
voortzetting van den boycot van in Duitsch
land vervaardigde goederen.
2—1
