AKKERTJE
De economische
verdedigings-voorbereiding
De wilde Zwanen
79 ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 30 September 1938
Vierde Blad
No. 24084
De herhalings
oefeningen
Harddraverijen en Springconcours
te Lisse
Luchtaanvallen!
Opkomst tot nader order
uitgesteld
Om het kampioenschap van Zuid-Holland
Voorziening van weermacht en volkshuishouding
Neem dadelijk 'n
bij hoofdpijn of migraine.
Een „vredeslam"
te Leidschendam
Boekenonderzoek door ambtenaren
Voorts kan medewerking worden gevor
derd tot het gedoogen van zoodanig per
soonlijk onderzoek inzage van boeken,
bescheiden en geschriften daaronder be
grepen door ambtenaren en deskundi
gen. als met het oog op de in deze wet be
doelde voorbereiding noodzakelijk wordt
geacht.
De regeering acht het echter niet ge-
wenscht. dat van bankinstellingen kan
worden gevorderd het gedoogen van een
onderzoek naar of het verstrekken van ge
gevens, welke haar door cliënten zijn toe
vertrouwd. In verband daarmede is een
uitzonderingsbepaling opgenomen.
Medewerking kan eveneens worden ge
vorderd voor het voorbereiden van de ge-
heele of gedeeltelijke overbrenging van be-
drüven. werkzaamheden, administraties of
voorraden naar door den betrokken minis
ter aan t^ wiizen plaatsen.
Uitdrukkelijk is vastgelegd, dat de eco
nomische verdedigingsvrorbereiding zoo
min mogelijk tot een wijziging in de struc
tuur van het Nederlandsche productieap
paraat mag leiden.
Dezer dagen werd te Veur een lammetje
geboren. Op zichzelf is zulk een geboorte
in het einde van September al een
merkwaardige gebeurtenis. Vccral om
dat de moeder voor de tweede maai in
dit jaar sen spruit ter wereld bracht
Dcch daarbij werd dit feit al direct als
een goed voorteeken voor het behoud
van den vrede beschouwd! Vandaar
dat de jonggeborene zich in meer dan
gewone belangstelling mocht en.... nu
de vrede geteekend is, mag verheugeif!
Het voedsel was door haar jongsten broer, vlak voor zij ver
trokken, nog haastig bijeengezocht. En Elize lachte hem dank
baar toe, temeer toen zij zag hoe zorgzaam hij boven haar whs
gaan vliegen om haar tegen de zonnestralen te beschermen.
Hoog, heel hoog vlogen zy. En heel ver beneden haar zag ;;iize
iets wits blinken. Het leek wel een meeuw. Maar toen zij goed
keek zag ze dat het een schip was. Achter hen dreef een greote
wolk, en omdat de zon vóór hen was, zag Elize op die wolk ie
reusachtige schaduwen van de zwanen en haarzelf. Het ïeeV el
een schilderij, zoo mooi was dat.
Verplichting tot het verleenen
van medewerking.
Ingediend is een wetsontwerp, hou
dende regelen met, betrekking tot de
medewerking aan de voorbereiding
van de voorziening in tijden van oor
log, oorlogsgevaar en andere buiten
gewone omstandigheden in de behoef
ten van volkshuishouding en landsver
dediging, zoomede aan de voorberei
ding van de financiering dier voor
ziening.
Onder de huidige omstandigheden acht
de regeering het nog meer dan in normale
vredesverhoudingen, waarvoor dit ontwerp
van wet aanvankelijk was bedoeld, nood
zakelijk om te allen tijde medewerking te
kunnen inroepen, welke met het oog op
de voorziening van weermacht en volks
huishouding vereischt zal zijn.
In artikel 2 is aan alle personen en li
chamen, de verplichting opgelegd, de van
hen gevorderde medewerking te verleenen.
Opgemerkt kan worden, dat uiteraard geen
medewerking van ondergeschikt personeel
zal worden Ingeroepen buiten het hoofd
of dm bestuurder van de onderneming om.
De noodige voorbereidingen zullen zooveel
mogelijk worden getroffen in overleg met
het bedrijfsleven.
In het kader van de wet vormt dit over
leg de inleiding tot een op de wet geba
seerde vordering. Daarnaast dient echter
het overleg gezien te worden In een ruimer
verband, n.l. als een eerste gedachtenwis-
seling tusschen de regeering en de betref
fende onderneming over de vraag, welk
aandeel in de voorbereiding van de voor
ziening in de behoeften van volkshuishou
ding en landsverdediging in oorlogstijd
aan die onderneming kan worden toege
dacht. De regeering verwacht, gezien het
groote landsbelang, dat met deze materie
is gemoeid en gezien hare ervaring tot op
heden, dat dit contact in de meeste ge
vallen er toe zal leiden, dat de noodzake
lijke medewerking vrijwillig wordt ver
leend. In dat geval kan dwang de vor
dering achterwege blijven.
De regeering is zich bewust van de nood
zakelijkheid. dat het bedrijfsleven niet on-
noodig door het vragen van opgaven en
inlichtingen wordt lastig gevallen. Het is
mede uit die overweging, dat zij zich voor
stelt om. voorzoover het belang van de
economische verdedigingsvoorbereiding
zulks toelaat, te streven naar samenwer
king met die instanties, welke reeds de be
schikking hebben over voor dit doel van
waarde zijnde gegevens.
Teneinde een zoo goed mogelijk in
zicht te verkrijgen in de technische moge
lijkheden eener binnenlandsche productie
van die goederen, waaraan ten tijde van
mobilisatie of oorlog dringend behoefte zal
bestaan, dient de regeering de bevoegd
heid te hebben bepaalde, daarvoor in aan
merking komende personen en lichamen
het nemen van proeven op te dragen.
Tevens dienen de noodige voorbereidin
gen te worden getroffen, opdat de betref
fende ondernemingen en bedrijven zonder
verwijl de door de abnormale omstandig
heden geëischte veranderingen in hare
productie zullen kunnen brengen. Zoo zul
len in bepaalde gevallen daarvoor in aan
merking komende ondernemingen bi] haar
technische outillage rekening moeten
houden met de taak, die haar in tijd van
oorlog of oorlogsgevaar zal worden opge
dragen.
Het i? echter niet de bedoeling, dat reeds
In vredestijd de productiehierdoor wordt
beïnvloed.
Vorming van voorraden.
Indien en voorzoover vaststaat, dat langs
anderen weg de noodzakelijke voorziening
met dringend benoodigde goederen niet
kan worden verzekerd, zal de regeering in
overweging moeten nemen of vorming van
bepaalde minimum voorraden in 's lands
belang geboden is. Zij gaat daarbij van het
standpunt uit, dat een eventueele vergroo
ting van voorraden zooveel mogelijk zal
moeten geschieden bij de bestaande voor-
raadhoudende bedrijven, al zal het niet uit
gesloten zijn, dat ook elders voorraden zul
len moeten worden gevormd. Zij verheelt
zich niet. dat bjj het treffen van derge
lijke maatregelen groote voorzichtigheid
zal moeten worden betracht en dat. be
halve met het landsbelang, in dezen ern
stig rekening moet worden gehouden met
de belangen van het bedrijfsleven. Met
name zal er voor moeten worden gewaakt,
dat de bestaande verhoudingen tusschen
de verschillende schakels in het distribu
tieproces niet worden verstoord.
Niet is uit het oog verloren, dat in
het belang van dengene tot wlen een vor
dering gericht is bij de indiening van
een bezwaarschrift opschorting der ver
plichtingen te verkiezen ware. Gezien den
aard en het belang der onderhavige ma
terie is de regeering evenwel van oordeel,
dat het volstrekt noodzakelijk is de uitvoe
ring van een vordering niet door de in
diening van een bezwaarschrift te doen
ophouden.
KOSTEN VERHALEN OP DEN
CONSUMENT.
De regeering is van oordeel, dat de
kosten, aan de te vorderen medewer
king verbonden, in het algemeen niet
aan de medewerkenden behooren te
worden vergoed. De aan dit standpunt
ten grondslag liggende gedachte is
deze, dat zoo mogelijk bedoelde kosten
door de uiteindelijke consumenten
moet worden gedragen.
Immers de economische verdedigings
voorbereiding en de maatregelen, die daar
toe zullen worden vereischt, worden geno
men ten behoeve van het geheele Neder
landsche volk, zoodat het der regeering re
delijk voorkomt, dat ook een ieder, al naar
gelang van zijn consumptief verbruik,
daaraan bijdraagt. Het is dan ook geens
zins de bedoeling der regeering, dat de aan
de medewerking verbonden kosten zullen
worden gedragen door dengene, van wlen
deze medewerking wordt verlangd. Hieruit
volgt, dat in die gevallen, waarin een re
delijke vergoeding niet langs den weg van
afwenteling op den consument kan worden
verkregen, de mogelijkheid dient te be
staan en deze is in het onderhavige
artikel dan ook opengelaten dat van
overheidswege de kosten zullen worden ver
goed.
De regeering acht geen aanleiding aan
wezig in het onderhavige wetsontwerp af
te wijken van de gebruikelijke eerbiediging
van het beroepsgeheim.
Tenslotte zijn in het wetsontwerp een
aantal strafbepalingen opgenomen, vol
gens welke gevangenisstraffen kunnen
worden opgelegd met maxima van 3 maan
den tot 2 jaren of vervangende geldboeten
van ten hoogste 10.000 gulden.
binnen 'n kwartier zijt ge er van af,
dank zij de bijzondere samenstelling.
Weiger namaak, lel op AKKER-merk.
Per koker van IJ sluks -12 stuivers.
Per doos van 2 sluks - 2 stuivers.
451 (Ingez. Med.)
Copyright P. I. B. Box 6 Coponhogo»
Het land lag reeds ver achter hen, toen Elize wakker werd. Ze
wreef den slaap uit haar oogen. Droomde zij nog? Alles was zoo
zonderling. Maar neen, het was werkelijkheid. Zij vloog hoog door
lrjke rijpe bessen en
de lucht, boven de zee. Elize keek naar beneden, zag de spiegel
gladde zee. Daarna keeje zij naar de zwanen, die haar zoo snel
voorttrokken. En naast haar lagen op het net een tak met "'.eer
een bos wortelen.
Voor de zeemilitie blijft de
oproeping gehandhaafd.
De regeeringspersdienst meldt:
De Minister van Defensie maakt het
volgende bekend:
Zooals reeds in de dagbladen en door
middel van den radio-omroep werd be
kendgemaakt, is de opkomst voor her
halingsoefeningen van dienstplichti
gen, behoorende tot de koninklijke
landmacht, die in 1938 op of na 29
September in wcrkelijken dienst moe
ten komen, tot nader order uitgesteld.
Het vorenstaande is thans ook van
toepassing verklaard voor officieren,
onderofficieren, korporaals en soldaten,
die behooren tot het reserve- en ove
rige personeel der koninklijke land
macht.
Eveneens worden tot naddr order
uitgesteld de Inlijving van dienst
plichtigen en de opkomst van dienst
plichtigen, die reeds zijn ingelijfd,
doch wegens het verstrijken van ver
leend uitstel, enz. de eerste oefening
nog moeten volbrengen. Dit laatste in
afwijking van de geldende voor
schriften.
Al het vorengenoemde personeel
volgt vanzelfsprekend bij voor-mobi
lisatie en bij algemeene mobilisatie
zijn bestemming, zooals in de lastge
ving in het zakboekje is aangegeven.
Voor de zeemilitie blijft de oproeping
voor herhalingsoefeningen voorshands
gehandhaafd.
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bescherming daartegen is alleen
mogelijk als ieder zelf daadwer
kelijk meehelpt.
Nadere inlichtingen verstrekt de secre
taris van de afd. Leiden der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, dr. T. Potjewild,
Boerhaavelaan 37, Leiden,
Hierboven een fraaie sprong tijdens het g
Onder groote belangstelling en op een on.
gekenden zomerschen Septemberdag wer
den gisteren te Lisse de jaarlijksche groote
kortebaanharddraverijen gehouden. Alvo
rens deze een aanvang namen werd een
ruitersport en springconcours gehouden
door de Ruitersportvereeniging „Kapitein
van der Wal" te Hoofddorp. Dit was iets
geheel nieuws voor Lisse en er werd dan
ook met groote belangstelling gekeken naar
de urestaties van deze mooie sportbeoefena
ren. Vooral het slot, het springconcours
dwong aller bewondering af. Er waren span
nende momenten. De uitslag was als volgt:
le pr. P. Meerburg: 2e pr. J. van Leeuwen;
3e pr. W. Kiay; 4e pr. J. de Rijk allen te
Haarlemmermeer De voorzitter der hard
draverij vereeniging reikte de prijzen met
een woord van lof en dank aan de win
naars uit.
Het groote moment was aangebroken
toen des middags de harddraverijen een
aanvang namen. Deze middag zou het
kampioenschap voor Zuid-Holland verreden
worden. Er waren 26 paarden ingeschreven,
waaronder de beste dravers van Nederland
gerekend mogen worden. Een drietal was
steren te Lisse gehouden springconcours.
afwezig In de eerste omloop werd 11 paar.
den uitgeschakeld. De tweede omloop ver
liep zeer snel en bleek reeds spoedig tus
schen wie het in dezen kamp eigenlijk zou
gaan. De derde ronde was aanmerkelijk
spannender. Ten slotte moest tusschen
Zoo Doorlooper en Determination een be-
slissingsrit gedraafd worden, waarin het
eerstgenoemde paard wist te overwinnen.
De ritten om de vier prijzen waren uiterst
fel. In de beslissende omloopen wist Xuthus
haar beide concurrenten Zoo Doorlooper en
Princess tweemaal te kloppen, waarmede zij
definitief op het kampioenschap voor
Zuid-Holland beslag legde. De volledige
uitslag was ten slotte als volgt:
le pr. Xuthus. eig. Valkeveen. Naarden,
berijder W. H. Geersen f500 2e pr. Zoo
Doorlooper, eig. H. v. d Pol. Heemstede,
ber. F. A. Bosveld f. 150; 3e pr. Princess,
eig. M Renswoud. Wassenaar, ber. L. En-
sing f.75: 4e pr. Determination eig. J. de
Vlieger Nieuw Vennep ook berijder f. 25
Door den voorzitter werden de prijzen
met een kort woord uitgereikt. Het was voor
de paardensportliefhebbers een prachtige
dag!