BINNENLAND
be wilde Zwanen
79 ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 28 September 1938
Derde Blad No. 24082
Versterking
der Grenstroepen
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Luchtaanvallen!
.J
Rheumatische pijnen
GEMENGD NIEUWS
Vredesoproep aan Hitier.
Telegram van den bond zonder naam.
De „Bond zonder naam", met honderd
duizend leden, heeft tot den Führer en
Rijkskanselier Hitier een vredesoproep ge
richt, welke den volgenden inhoud heeft:
„Maak geen oorlog. Doe alles, wat ln uw
vermogen ligt om den oorlog te vermijden.
Denk aan de ellende der gezinnen, der
grijsaards, der vrouwen en der kinderen,
aan alle verschrikkingen, welke gijzel! als
frontsoldaat in den wereldoorlog zoo bloedig
aan eigen lijf hebt ondervonden en welke
in een nieuwen, technisch zoo volmaakt ge-
organiseerden oorlog zich duizendvoudig
zullen herhalen over Duitschland, over ge
heel Europa en wellicht over de geheele
wereld
In naam van honderden millioenen
vragen wij u nog alles in het werk te
stellen om de ontzettende catastrophe
van de menschheid af te wenden. Wie
zal overwinnen? Niemand, behalve het
bolsjewisme. Dat zal overwinnen".
Alle vredesbewegingen en andere organi
saties in binnen- en buitenland worden uit-
genoodigd soortgelijke telegrammen zoo
spoedig mogelijk aan Hitier te zenden.
Vestigingswet
van toepassing op het
poeliersbedrijï.
De minister van Economische Zaken
heeft bepaald, dat het verboden is een in
richting, waarin het poeliersbedrijï al dan
niet uitsluitend zal worden uitgeoefend,
voor zoover die uitoefening betreft, te ves
tigen zonder vergunning van den minister.
Onder de uitoefening van het poeliers-
bedrijf wordt voor de toepassing van deze
beschikking verstaan het ten verkoop aan
het publiek in voorraad hebben of het aan
het publiek verkoopen van gedood wild,
-pluimvee, -gevogelte of gedoode tamme
konijnen, of van gedeelten daarvan, in
verschen, gekoelden of bevroren toestand.
Een vergunning Is eveneens noodig voor
uitbreiding of overneming van het bedrijf.
VERTRAGING OP DE INDIIS-ROUTE.
Het Indië-vliegtuig PH-ARG „Gier", dat
Donderdag onder commando van gezag
voerder von Weyrother van Amsterdam
naar Batavia is vertrokken, heeft in Ka
rachi met een technische storing te kam
pen gehad. De reparatie waarvoor een der
motoronderdeelen van elders komen moest,
veroorzaakte een vertraging van ongeveer
twee dagen. Gistermorgen heeft de „Gier"
de reis voortgezet.
De „Buizerd" vertrok Zaterdag van
Schiphol. Tengevolge van de politieke on
zekerheid in Midden-Europa wijzigde gezag,
voerder Brugman de route. De „Buizerd"
kon hierdoor Athene, de eerste nachthalte
niet meer op tijd bereiken Met vertraging
van ongeveer een dag wordt de reis naar
Batavia voortgezet.
SPOEDOPLEIDING VOOR DIENSTBODE.
Te Hilversum, in de villa Dreuvik, waar
het algemeen comité tot het organiseeren
van spoedopleidingen voor dienstboden
internaten houdt, is onder voorzitterschap
yan den heer E. Meijer de Vries, hoofd
inspecteur voor de werkverschaffing, een
bijeenkomst gehouden met de verschillende
leidsters van de internaten, welke met sub
sidie van het Departement van Sociale Za
ken spoedopleidingen voor dienstboden
organiseeren.
Aangezien er steeds nauwere samenwer
king is tusschen de leidsters der internaten
en de organen van de arbeidsbemiddeling
werd de bijeenkomst ook bijgewoond door
de verschillende arbeidsbemiddelaarsters en
den heer Th. van Lier van den Rijksdienst
voor Werkloosheidsverzekering en arbeids
bemiddeling.
NIEUW MOTORSCHIP „PRINS
BERNHARD" VOOR SURINAME.
Overdracht te IJmuiden.
Na een geslaagden proeftocht is gisteren
het door de N.V. Haarlemsehé Scheepsbouw
Mij gebouwde motorschip „Prins Bernhard"
overgenomen door den opdrachtgever, de
semi-offlcleele N.V Gemengd Bedrijf Vaar-
emi
tuifendienst Suriname.
Het fraaie schip is bestemd voor vracht
en passagiersvervoer langs de kust van
Suriname en naar de Fransche AntiUen-
eilanden.
Toen tegen kwart voor zes de .Prins
Bernhard" voor de pieren van IJmuiden
was gekomen, verzamelden de aanwezigen
zich op de brug waarna de heer M. C. Ko
ning, oud-directeur van de N.V. Stoom
vaartmij. „Nederland" namens het gemengd
bedrijf vaartuigendienst .Suriname" het
schip overnam, daarbij dank brengend aan
den scheepsbouwer en aan allen, die aan
den bouw van het schip hadden meege
werkt.
Onder een driewerf hoera werd de vlag
van het Gemengd bedrijf een verticale
oranje baan en drie diagonale rood-wit-
blauwe banen, geheschen.
De heer van der Boom, inspecteur van
de scheepvaart wenschte reederü. scheeps
bouwer en gezagvoerder geluk en sprak de
overtuiging uit. dat de nieuwe aanwinst
niet alleen van groote beteekenis zou zijn
voor het gemengd bedrijf, maar ook een
landsbelang zou zijn, dat aanzienlijk zal
kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van
Suriname.
EMIGRATIE NAAR ZUID-AFRIKA.
Wel verpleegsters, geen verplegers.
Naar aanleiding van de in den laatsten
tijd ontvangen aanvragen deelt het secre
tariaat der Nederlandse!) Zuid-Afrikaan-
sche Vereeniging mede, dat de berichten
over gunstige kansen voor verpleegsters in
Zuid-Afrika slechts bedoeld zijn voor ge-
diplomeerden-diploma A, algemeene zie
kenverpleging en niet slaan op krankzin-
Het personeel in
werkelijken dienst
geroepen.
De regeerings persdienst
meldt:
In verband met den inter
nationalen politieken toe
stand heeft de regeering gis
teren maatregelen getroffen
tot versterking van de grens
troepen.
Desbetreffende waarschu
wingen zijn verzonden. De
reeds onder de wapenen zijn
de grenstroepen hebben haar
opstellingen ingenomen.
In aansluiting op het be
richt van den Regeerings -
persdienst betreffende ver
sterking der grenstroepen
verneemt het A.N.P., dat het
hier betreft oudere lichtin
gen, waaruit troepen worden
gerecruteerd van verschillen
de wapens, voornamelijk in
fanterie en luchtdoelartille
rie, ter versterking van de
grensbeveiliging.
De opgeroepenen zijn mee-
rendeels bewoners van de
grensstreken.
De regeeringspersdienst
meldt voorts:
In aansluiting op het de
zerzijds gisteren uitgegeven
communiqué kan worden
medegedeeld, dat heden het
personeel, bestemd voor ver_
sterking van de grenstroepen
waarvoor reeds waarschuwin,
gen waren verzonden, in
werkelijken dienst is ge
roepen.
PREDIKBEURTEN.
VOOR HEDEN
Noordwjjk aan Zee Geref. Bond (Juliana-
weg 27): Nam. 8 uur ds. Fokkema van Delft.
VOOR DONDERDAG.
Leiden Geref. Gem. (Nieuwe Rijn)ds.
H. Llgtenberg van Lisse, nam. 8 uur.
Zevenhoven Chr. Geref. Kerk Polder):
Nam. 8 uur. ds. Groen van Rotterdam.
NED. HFRV. KERK.
Beroepen: te Gouderak J. v. Sliedregt, cand.
te Dinteloord; te Suawoude J. W. v. d. Lin
den te Kootwijk.
Aangenomen: naar Blokker-Schellinkhout
G. v. Duyl te Hilversum; naar Peize A. H.
Knottnerus. cand. te Haren; naar Beetgum L.
J. v. d. Kam te Heer-Hugowaard.
Bedankt: voor Blankenham L. J. v. d. Kam
te Heer-Hugowaard.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: te Vroomshoop-Bergentheim (als
hulppred. voor Kloosterhaar-Sibculo) A. M.
Spiering, cand. te Groningen (verb, ber.); te
Olst (als hulppred.) A. L. Ruys, em. pred. te
Zeist: te Oldebroek F. E. Hoekstra te Zwarte-
broek.
Drietal: te Arnhem (vac. J. Douma) W. H.
den Houting te Huizum, dr. P. Prins te Deven
ter en J. A. Schep te Bussum.
Aangenomen: naar Nieuwerkerk-Oosterland
H. Venema, cand. te Wildervank.
CHR. GEREF. KERK.
Aangenomen: naar Doesburg K. Bokhorst te
Murmerwoude.
Mijnhardtjes doen deze snel verdwijnen.
12 stuks 50 ct.
360
(Ingez. Med.)
KliN/T ENUTHREN
LEIDSCHE KUNSTVEREENIGING.
Nelly Bodenheim.
De eerste tentoonstelling van dit seizoen,
ingericht door de Leidsche Komstvereeniging
is gewijd aan het werk van de Amsterdam,
sche teekenares Nelly Bodenheim. wier
debuut als teekenares van kinderboeken
velen zich zullen herinneren. De tentoon
stelling bevat een groot aantal van haar
even geestige als gevoelige teekeningen en
naaldwerken
nigenverpleegsters of kraamverpleegsters.
Verplegers hebben evenmin kans.
Nederlanders, die in Zuid-Afrika hun
studie aan een universiteit willen voort
zetten dienen te bedenken dat de formali
teiten noodig voor het verkrijgen van toe
lating in de unie en aan de universiteiten
veel tijd vorderen.
Hoewel de colleges eerst in Maart begin
nen mag men niet rekenen op tijd te zijn
wanneer niet vóór 1 November de voorbe
reidende stappen zijn gedaan.
Nadere inlichtingen verstrekt het
secretariaat der Ned Zuid-Afrikaansche
Vereeniging, Keizersgracht 141, te Amster-
dam-C.
Copyright P. I. B. Boi 6 Copenhagen
Zoo gauw als wij boven ons land vliegen, voelen wij er ons éCn
mee. Alles is nog als vroeger, de boomen en dc bosclijes, de
groote vlakten waar de wilde paarden door rer.ncn. Dn dan hooren
wij de kolenbranders de oude wijsjes, waarop wij vroeger zoo vaak
gedanst hebben, zingen. Hier is ons vaderland, hier worden wij
naar toe getrokken en hier hebben wij jou, ons lieve zusje,
teruggevonden.
Negen van de elf dagen, die wij mogen blijven, zijn thans om.
Nog twee dagen en dan moeten wij over de zee naar een ander
heerlijk land vliegen, een land, dat ons vaderland niet is. Hoe
moeten wij jou nu meenemen? Een schip hebben we niet." Elize
wist hier ook geen raad op. Wel vroeg ze of er geen mogelijkheid
was, haar broers van de betoovering te bevrijden. En bijna den
geheelen nacht spraken zij daar over, zoodat voor het slapen
slechts luttele uren overbleven.
's Morgens schrok Elize wakker van het suizen der zwanen
vleugels. Haar broers, nu weer in zwanen veranderd, vlogen weg.
Neen, niet alle zwanen waren weggevlogen. Eén, Elizc's jongste
broertje, bleef bij haar. Het meisje knielde bij hem neer, streelde
zijn hals en witte vleugels. En de zwaan legde zacht zijn hoofd op
de schouders van zijn zusje. Zóó bleven zij den geheelen dag bij
elkaar, totdat het avond begon te worden. Elize tuurde de lucht
af en ja, heel in de Verte zag zij zwarte stippen, die allengs grooter
werden. Haar oudere broers keerden terug, streken vlak bij Elize
neer, om daarna, toen de zon onderging, weer in menschen te
veranderen.
Drama in de Rodenrijsche-
straat te Rotterdam.
Poging tot moord en zelfmoord.
In de Rodenrijschestraat te Rotter
dam heeft zich gistermiddag een drama
afgespeeld dat een 44-jarigen man het
leven heeft gekost terwijl zijn vrouw
zóó ernstig werd gewond, dat voor haar
leven wordt gevreesd.
In de Rodenrijschestraat woont sedert
korten tijd het echtpaar V. De man is zee
man van beroep, maar tegelijkertijd houdt
het echtpaar een pension. In totaal wonen
vier kostgangers bij hen in. Zij hebben hun
kamer op de hoogste verdieping van het
pand. Het echtpaar heeft zelf de daaronder
gelegen verdieping in gebruik. De beide
etages samen maken het vrije bovenhuis uit
van het pand 97.
Reeds meermalen was het tusschen het
echtpaar tot oneenigheden gekomen.
Gistermiddag was het echtpaar alleen
thuis. Een paar maal hoorden de buren een
twistgesprek. Plotseling het zal ruim half
drie zijn geweest kwam de vrouw luid
gillend de trap afloopen. Zij snelde do
straat op, waar zij een paar passen van
de straatdeur verwijderd, in elkaar zakte
Voordat zij het bewustzijn verloor riep zij
nog: ..Mijn man heeft me gestoken".
Juist passeerde dr. J. Versteegh uit de
Bergschelaan. Bij het eerste onderzoek
bleek hem, dat de vrouw een zeer ernstige
wond in de maagstreek had. Zii verloor veel
bloed. De geneeskundige dienst werd ge
waarschuwd en deze bracht de vrouw naar
het ziekenhuis aan den Bergweg. Inmid
dels hoorden de omstanders opeens ook den
man luid om hulp roepen Men ging het
nog openstaande huis binnen en men vond
boven aan de trap het lichaam van den
man liggen. Het bleek dat hij een dolk
steek in de hartstreek had. waaraan hij
vrijwel onmiddellijk moet zijn overleden
De inmiddels gealarmeerde politie stelde
een onderzoek in. Hieruit bleek dat de ruzie
vermoedelijk in de keuken is ontstaan, dat
de man daar de vrouw met het mes had
bedreigd, dat. zii naar de woonkamer was
gevlucht en dat hij haar daar den steek in
de maagstreek had toegebracht. De vrouw
was toen de straat opgevhicht De man
heeft nog even in de woning rondgeloopen,
waarna hij, met hetzelfde mes. de hand aan
zichzelf heeft geslagen. Het stoffelijk over
schot van den man is ook naar het zieken
huis aan den Bergweg vervoerd. De toe
stand van de vrouw is hoogst zorgelijk. Het
echtpaar heeft geen kinderen. De wonden
zijn toegebracht met een klein model dolk
mes. Dit is in beslag genomen. Het onder
zoek wordt voortgezet.
EXPEDITIEAUTO TEGEN BOOM
GEBOTST.
Twee gewonden.
Op de Lichtmis, ter hoogte van het plan.
kenloodsje te Zwolle, is gisteren een expe
ditie-auto van den Libradienst tegen een
boom opgevlogen, doordat de bestuurder
zijn vaart plotseling moest inhouden, voor
een uit den mist opdoemende vrachtauto,
die men aan den kant van den weg stond
te repareeren. De auto werd van voren ge
heel in elkaar gedrukt.
Van de beide inzittenden is de bestuurder
met ernstige hoofdverwoningen en zijn hel_
per met een beenbreuk naar het Sophia-
ziekenhuis overgebracht.
ERNSTIGE BOTSING.
Op het gevaarlijke kruispunt Kroontjes
molen, Bisschopsweg, Arnhemsche weg te
Amersfoort, is gisteravond de 26-jarige
motorrijder B. Palm uit Zuilen met groote
snelheid tegen een autobus van den dienst
Amsterdam-Arnhem gebotst. De man werd
zwaar gewond. Nadat hem eerste hulp was
verleend is het slachtoffer in zorgwekken-
den toestand naar het R.K. ziekenhuis
overgebracht. Men vreest voor zijn leven.
WIELRIJDSTER GEDOOD.
Gisteravond is in de Frederik Hendrik
straat te Amsterdam een tot nu toe onbe
kend gebleven wielrijdster door een vracht
auto afkomstig uit SJootdorppolder over
reden en op slag gedood. Het slachtoffer
was naar schatting 15 a 16 jaar oud
JONGEN OVERREDEN EN GEDOOD.
Gistermiddag is op den Rijksstraatweg ter
hoogte van café Custers te Hout-Blerick het
9-jarig zoontje van de familie B. door een
personenauto overreden en gedood. Het
ventje speelde met zijn autoped en reed
daarbij achter een passeerendr autobu- om
den weg over met het. nood^tt'g gevolg,
dat hij door de van den anderen kant
komende auto van den sigarenhandelaar
Smidts uit Blerick weid gegrepen.
Het stoffelijk overschot is naar de ouder
lijke woning vervoerd.
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bedenkt
dat nalatigheid Uwerzijds in het
nemen van beschermingsmaat
regelen gevolgen met zich kan
brengen voor U en tallooze
anderen.
Nadere inlichtingen verstrekt de secre
taris van de afd. Leiden der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming, dr. T. Potjewijd,
Boerhaavelaan 37, Leiden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
Tewaterlating van de
„Queen Elisabeth".
De Engelsche Koningin brengt een
boodschap over van Koning
George VI.
Bij de te water lating van de ..Queen
Elisabeth", het nieuwe schip van de Cu-
nard White Star Line, heeft de Koningin
een boodschap overgebracht van den Ko
ning. Zij gaf uitdrukking aan haar diep
leedwezen dat hij op het laatste oogenblik
genoodzaakt was geweest zijn eigen reis
naar den oever van de Clyde af te zeggen.
De boodschap luidt: „De Koning ver
zoekt het volk van dit land vol goeden
moed te zijn. ondanks de donkere wolken,
welke boven hun hoofd hangen en in feife
boven de geheele wereld. Hij weet wel dat
zij. zooals steeds in kritieke tijden de
hoofden koel zullen houden en dapper
zullen zijn. Hij weet. dat zij hun geheele
'vertrouwen zullen geven aan hun leiders,
die. onder Gods voorzienigheid, er tot het
uiterste naar streven, een rechtvaardige
en vreedzame oplossing te vinden voor de
ernstige probemen, waarvoor zij zich ge
plaatst zien".
De boodschap vervolgt: „Ik ben geluk
kig, wanneer ik er aan denk. dat Engeland
en Amerika hechter dan ooit met elkander
verbonden zijn door de gemeens^hannelnke
traditie van vrijheid en gelmf
uitdrukking aan ons da' icor r^ds
gratie en het geduid °n goeden vl
van den mensch thans orde moge voort
komen uit de verwarring en vrede uit de
onrust."
De Koningin werd vergezeld door dB
prinsessen Elizabeth en Margaret Rose.