Frankrijk is paraat
De wilde Zwanen
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Maandag 26 September 1938
KERK- EN SCH00LNIEUW5
De stemming is prachtig, er is koele
vastberadenheid
LAND- EN TUINBOUW
DAGBLADRECLAME
Op e/ke wond
IIN/T IN tïTTEKEN
VRAGENRUBRIEK
jbadic
g
(Van onzen Parijschen correspondent*.
Merkwaardig volk die Franschen! Al
twaalf jaar wonen we in Frankrijk en we
meenden iets te begrijpen van den volks
geest. we meenden in te zien. hoe beetje
bij beetje door een ondergrondsche pro
paganda vergiftigd, het Fransche volk een
toekomst tegemoet ging, die langzamer
hand maar heel zeker naar een volkomen
ondergang voerde Zeker, we hebben altijd
gehoopt op een omkeer, maar dan een om
keer, die uit zou gaan van de provincie,
van het Fransche platteland.
Royaal moeten we bekennen ons vergist
te hebben: Frankrijk is nog steeds het
oude Frankrijk: wanneer puntje bij paaltje
komt, bestaan er geen communisten en
geen vuurkruizen. geen volksfronters en
nationalisten meer. alleen maar Fran
schen! Wanneer, om tot die conclusie te
komen, we rond zouden neuzen in politieke
kringen, zouden we op het oogenblik nog
misschien bedrogen uitkomen, maar wan
neer we eens rond gaan slenteren tusschen
het volk, dan komen we tot conclusies, die
voor een gewonen Hollander werkelijk ver
bijsterend zijn.
Na dien laatsten nacht van Godesberg,
zoo verschrikkelijk angstig, zoo tragisch
benauwend, meer door het uitblijven van
betrouwbare berichten dan door den over
vloed van oncontroleerbare geruchten, die
ons overstelpten, zagen we in den vroegen
morgen de Parijsche muren beplakt wor
den met dezelfde plakkaten, die in alle
Fransche steden en dorpen duizenden
mannen opriepen tot bescherming der
grenzen. Goddank waren de vlaggetjes, die
boven die aanplakbiljetten gedrukt ston
den. niet in de nationale blauw-wit-roode
kleuren, wat een algemeene mobilisatie be-
teekend zou hebben, doch in eentonig grijs
gedrukt, doch het feit op zich zelf al ern
stig genoeg, dat alle manschappen, die de
Noord-Oost grens beschermen moeten, op
geroepen werden en dat de militaire auto
riteiten zich het recht voorbehielden de
voor het onderhoud en vervoer der troepen
benoodigde requisities uit te voeren.
Hoe heeft Parijs hierop gereageerd? We
hebben getracht dit te peilen door rond te
dwalen over de boulevards, waar het Parij
sche leven het beste tot uiting komt, langs
de kazernes, waar de reservisten bijeen
kwamen, langs de stations en speciaal bij
de Gare de l'Est. vanwaar de manschap
pen naar de hun aangeduide garnizoenen
vertrekken. Op dien rondtocht hebben we
merkwaardige dingen gezien, die oogen-
schijnlijk volkomen tegenstrijdig zijn en
die toch op slot van zaken een merkwaar
dige illustratie zijn van dat uiterst inge
wikkeld complex dat de geest van den
Franschman-uit-de-groote-stad uitmaakt.
En we zijn thuis gekomen met de overtui
ging: Frankrijk is nog niet verloren' Wat
we dan gezien hebben? Groote groepen
arbeiders, van dat echte soort, dat bij pu
blieke demonstraties achter de roode vlag
zou loopcn. die nu heel vertrouwelijk een
majoor of een kolonel vroegen, welke trein
ze moesten nemen om hun garnizoen te
bereiken onder hêt motto met eigen
ooren hebben we het gehoord: „We willen
ons wel op ons sm. .1 laten slaan, maar we
weten niet waar!" En dat andere, enkele
oogenblikken later, toen een trein vol
reservisten zich in beweging zette: achter
de afzetting op het perron stonden er een
paar. die nog niet opgeroepen waren en
dus niet beter wisten te doen. dan nog eens
uiting te geven aan hun ultra-roode poli
tieke opvattingen door Daladier te ver-
wensehen en de komst der Sovjets in
Frankrijk te eischen. En wat was het ant
woord van de mannen in den trein, die
hoogstwaarschijnlijk een paar uur te voren
met die kreten hadden ingestemd: ..Komt
met ons mee! Vive la France!" gevolgd
door een Marseillaise, dat de stationskap
er van daverde!
Die Fransche volksgeest is werkelijk on
berekenbaar Een opgewonden standje?
Och kom. malligheid! Wanneer het gaat
om een kleinigheid, ja. dan misschien wel.
maar wanneer diep-ernstig de toekomst
van het vaderland op het spel staat, dan is
de Franschman zich even serieus zijn ver
antwoordelijkheid bewust als wie dan ook.
En misschien meer nog dan een ander,
want bijna geen volk is er. dat zich zoo
hecht aan eigen grond als de Fransch
man. Wat ze deden, toen gistermorgen bij
hun gang naar werkpaats of kantoor het
mobilisatiebevel aangeplakt zagen? Niets
bijzonders! Of ja, wel iets bijzonders!
Kalm bleven zij even praten en dan
keken ze in hun militair zakboekje, dat de
meesten bij zich droegen, na, of daarop
misschien het cijfer gedrukt stond, dat hen
naar de grenzen riep. En was dat het ge
val. dan maakten ze doodeenvoudig rechts
omkeert. gingen even naar huis toe, moeder
of vrouw en kind een afscheidskus geven
en even doodbedaard alsof ze naar hun
werk gingen, sloegen ze den weg in naar
het station, vanwaar de trein vertrekken
zou naar Metz of Haney of Straatsburg.
Mooie kerels zijn ze met een tikje senti
mentaliteit onder een dikwijls ruwen korst.
In de metrotreinen zag je ze zitten, hand
in hand met hun moeder, met hun vrouw,
met hun verloofde, met hun kinderen ook.
Want ze zijn van alle leeftijden degenen,
die opgeroepen zijn: piepjongen, die net
hun eerste dienstperiode achter den rug
hebben en mannen met reeds grijs haar,
die ook in den vorigen oorlog hun plicht
hebben gedaan. Veel woorden worden er
niet gewisseld, maar dat was ook niet noo-
dig. Ze zaten stil naast elkaar. Hand in
hand. Nu en dan keken ze elkaar aan. En
je kon dan raden, dat even die handen dan
in elkaar knepen. Zouden ze elkaar terug
zien? Och. al te tragisch moest het niet op
gevat worden, maar je kon nooit weten! En
daar bij die Gare de l'Est gingen ze verlo
ren tusschen al die anderen, die meegeko
men waren met dezelfde en andere metro-
treinen, met autobussen, met taxis en ze
gingen in de lange, lange rij staan, die
langzaam vooruitschuifelde langs de tafels,
waar officieren hun papieren nakeken.
Hoevelen er vertrokken? Met geen moge
lijkheid te schatten, maar velen waren het,
ontzaglijk veel. De meesten waren nog in
burger en slechts zij. die zich in de Parij
sche kazernes hadden moeten melden tra
den in oorlogsuitrusting en in militaire for
matie aan.
Met treinen vol vertrokken ze en achter
bleven de vrouwen en de kinderen. Zielig,
verschrikkelijk zielig! En toch wat een kal
me vastberadenheid! Bleek en strak ston
den vele gezichten en zwaar, heel zwaar
was de laatste omhelzing geweest! Maar
bijna geen traan werd gestort, zoolang de
man daar nog stond en slechts als hij op
geslokt was in dien levenden stroom, ver
raadde een snik, hoe verschrikkelijk zwaar
dat afscheid geweest was.
Werkelijk Parijs is groot gedurende deze
dagen. Geen spoor van opgewondenheid,
maar een kalme zekerheid en overtuiging,
dat het ergste slechts voorkomen kan wor
den door eendrachtige plichtsvervulling. En
die plicht wordt vervuld door degenen, die
vertrokken, maar ook door degenen, die
blijven Kalm en rustig wordt de dagelijk-
sche arbeid verricht, langs de boulevards
schuifelen nog steeds de wandelaars en in
de café's worden even talrijke borreltjes ge
schonken als. steeds. Slechts in de nabij
heid der kazernes en der concentratie
plaatsen, waar de gerequireerde vracht
auto's worden gekeurd, staan groepjes
nieuwsgierigen de gebeurtenissen gade te
slaan, terwijl in den loop van den avond
eenige proeven werden genomen met de
noodverlichting, die in tijd van oorlog
dienst zal moeten doen. Maar dit zijn ook
de eenige uiterlijke teekenen. dat we in een
bewogen tijd leven.
Natuurlijk wordt er druk over de gebeur
tenissen gesproken en dezelfde vastbera
denheid. die in de daden tot uiting komt,
hoort men hier uitdrukken. Den vrede wil
men gaarne bewaren en er eventueel ook
een prijs voor btalen, maar nu meent men
tot het uiterste te zijn gegaan en verdere
concessies acht men algemeen in strijd met
de nationale waardigheid. Ofschoon ern
stig. kan men de stemming over het alge
meen niet zwart-pessimistisch noemen want
niemand kan zich eigenlijk voorstellen,
waarom Duitschland zou willen vechten om
iets, wat het cadeau wordt gegeven. En
daarom hoopt men. maar tegelijkertijd is
ieder klaar om vanaf het eerste oogenblik
zijn plicht te doen, al moge die nog zoo
zwaar zijn. En die stemming, die koele vast
beradenheid. dat is werkelijk prachtig!
Nadruk verboden.
Copyright P. I. B. Bo» 6 Coponhogon
Elize zag de zwanen steeds naderbij komen. Snel liep zij nu de
helling op, want zij wilde niet direct door de zwanen gezien
worden. En toen zij eenmaal boven was gekomen, schuilde zij snel
achter een boschje weg, om van daaruit de zwanen gade te slaan.)
De elf zwanen daalden niet ver van de plaats waar Elize zich
verborgen had. Zij klapperden eenigen tijd met hun groote,
krachtige vleugels. En Elize keek met verbaasde bewondering
naar de prachtige vogels. Maar zag z\j goed? Juist toen^de zonj
heelemaal onderging, viel plotseling van alle zwanen de ifuid a
en daar stonden....v. Elize's broers!
Van louter geluk begon Elize. die ondanks *de verandering haar
broers direct herkende, te huilen. Ze sprong te voorschijn en
holde zoo hqrd mogelijk de helling af. Ze lachte door haar tranen
heen, noemde één voor één de namen van de prinsen. Ze was zoo
gelukkigEn de broers van Elize waren niet minder blij, toen
zij hun zuster, die tot zulk een beeldschoon meisje opgegroeid
was, herkenden. Nu kwamen de verhalen los, vooral over de booze
stiefmoeder, die zoo wreed voor hen allen geweest was.
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Amemuiden, J. W. v. d. Linden
te Kootwijk.
Aangenomen naar Blijham itoez.i, M. G. Ros
bergen te Noordwijk iGr.i; naar Wanswerd en
Jislum. J. v. Root sela ar te Hagestein: naar
Zundert. E. R.' O. Richard, cand. en hulppred.
te Antwerpen.
PROV. KERKBESTUUR VAN ZUID-
HOLLAND.
Ds. P. Bok ma en dr. J. Rieniens resp.
president en vice-president.
Het Prov. Kerkbestuur van Zuid-Holland
heeft met ingang van 1 Jan. a.s. herbe
noemd tot zijn president ds. P. Bokma.
Ned. Herv. predikant te Schiedam en be
noemd tot vice-president in de plaats van
ds. K. H. E. Gravenmeyer te 's-Gravenhage.
dr. J. Riemens. idem te Leiden.
De heeren ds. Bokma en ds H. Stegenga
te Simonshaven zijn met ingang van 15
Dec. as. voor 3 jaar herbenoemd als pri
mus- en secunduslid van de commissie van
voordracht ter benoeming van kerkelijke
hoogleeraren
Ds. M. A. v. RHIJN.
A-s. Donderdag viert ds. M. A. v. Rhijn.
em. predikant te Utrecht, zijn 75sten ver
jaardag.
Marie Alexander van Rhijn werd 29
Sept. 1863 te Katwijk aan den Rijn. waar
zijn vader arts was, geboren. Hij studeerde
aan de Rijksuniversiteit te Leiden en werd
in 1894 candidaat in Friesland. 27 Jan.
1895 aanvaardde ds. v. Rhijn te Waterin
gen het predikambt waarvoor prof. dr. C.
V-/ oncentreer op hel krachtigste
reclame-middel
M. v. Rhijn van Groningen, hem bevestigde
en waar de 75-jarige intrede deed spre
kende over Jes. 40 6a. In 1898 vertrok hij
naar Apeldoorn welke gemeente hij tot
1910 heeft gediend. 1 Mei van laatstge
noemd jaar deed ds. v. Rhijn intrede te
Twello, na vooraf te zijn bevestigd door ds.
T. G. Knottnerus van Den Haag. spreken
de over Rom. 1 10a.
Ds. v. Rhijn was van 19211934 praeses
van het classicaal bestuur van Arnhem en
van 19041933 quaestor van den ring Apel
doorn. In Twello was ds. v Rhijn voorzitter
van de Ver. voor Chr. Nat. Schoolonder
wijs, directeur van de Chr. Jongemannen-
vereeniging. eere-voorzitter van de aid van
den Chr. Nat. Werkmansbond en redacteur
van de plaatselijke kerkbode.
Te Wateringen stichtte ds. v. Rhijn een
school met den Bijbel en in Apeldoorn,
waar hij oo'.: voorzitter was van de afd. van
het Ned. Bijbelgenootschap, een Chr. school
in de buurtschap Wenum en een evangeli
satiegebouw ln de buurtscha Wiessel. Te
j Twello verrees gedurende zijn verblijf het
gebouw Irene, het gebouw voor Chr. belan
den .Pniel", een Chr. school, een nieuwe
•■astorie terwijl het kerkgebouw belangrijk
verfraaid werd.
Ds. v. Rhijn aan wien 11 Mei 1935 eervol
emeritaat verleend werd, waarna hij zich
metterwoon te Ulreoht vestigde, is ridder
1 le klasse in de huisorde van Oranje.
BELANGRIJKE FUSIE IN DE PAARDEN
FOKKERIJ.
Landelijke Vereeniging opgericht.
Onder voorzitterschap van den rijksvee-
teeltconsulent, ir. W. de Jong. is te Arn
hem Zaterdag de oprichtingsvergadering
gehouden van de nieuwe vereeniging V. L.
N. (Vereeniging tot bevordering van de
landbouwtuigpaardfokkerij in Nederland
zijnde de veelbesproken en langgewenschte
fusie tusschen de beide belangrijke warm
bloedstamboeken Nationale vereeniging
tot bevordering der paardenfokkerij ln
Nederland en het Geldersch paardenstam
boek.
Blijkens de statuten zal de vereeniging
in stand houden twee paardenstamboeken
en wel: een voor het landbouwtuigpaard
van het Groningsch type en een voor het
landbouwtuigpaard van het Geldersche
type.
Het ligt in de bedoeling, dat de nieuwe
vereeniging per 1 Januari 1939 hare werk
zaamheden ln vollen omvang zal kunnen
beginnen.
Het voorloopig bestuur werd samen
gesteld als volgt: voorzitter de heer H. A.
Beuningen te Kerk-Avezaath. vice-voor-
zitter E. van Binsbergen te Zoelen.
Het secretariaat zal voorloopig waarge
nomen worden door den heer ir. J. S.
Swierstra te Utrecht, waar de nieuwe ver
eeniging gevestigd zal zijn.
JAARVERGADERING AARTSDIOCESANE
BOEREN- EN TUINDERSBOND.
Actie der melkveehouders in Rotterdam
veroordeeld.
In de druk bezochte algemeene jaarver
gadering van den A.B.T.B. in hotel Noord-
Brabant te Utrecht onder leiding van den
voorzitter, den heer A. de Goeij uit Mont-
foort, werd Zaterdag zoowel door den
voorzitter zelf. als door het aanwezige
Tweede Kamerlid den heer de Ruijter het
crisisbeeld van de regeering ten opzichte
van de veehouderij en wat daarmede sa
menhangt breedvoerig besproken. De lieer
de Goeij greep deze gelegenheid aan. in het
openbaar stelling te nemen tegen de actie,
welke door de melkveehouders in Rotter
dam wordt gevoerd tegen de Consumptie
Melk Centrale (C.M.C.i.
Vervolgens wees de heer de Ruijter op de
noodzakelijkheid van de handhaving der
graanprijzen
Aan het slot van deze belangrijke ver
gadering werd de melkprijs nader bekeken.
Aan de hand van bestaande cijfers toon-
de de heer de Goeij aan. dat hoewel de 1
zuivelwaarde dit jaar lager was dan in I
1937, gemiddeld toch een veel betere prijs
door de C.M.C. werd verkregen voor de
melk. Het doel van de C.M.C. is te berei
ken, dat voor de boeren een betere prijs
wordt verkregen. Er wordt dan ook ge
streefd om te komen tot een verhooging
van den prijs in de topperiode, waal-mede
de melkveehouders het meest gediend zijn.
De verwachting werd uitgesproken, dat
men binnen eenige jaren zal komen tot
een prijsbepaling volgens het vetgehalte.
Spreker zou niet gaarne zien, dat reeds
thans hiertoe zou worden' overgegaan,
want daarvoor waren de resultaten van
het afgeloopen jaar lang niet voldoende.
239
(Ingez. Med.)
NIEUWE UITGAVEN.
Van de Nederlandsche Vereeniging voor
Luchtbescherming ontvingen wtf een beknopt
werkje, getiteld: ..Zelfbeschermingsmaatregelen"
Gezinsbescherming)
T. v. d. W. te O. Zie voor uw vragen Van
Mameren's leidraad bij Beroepskeuze pag. 60, 61
en 207 en 208. Deze is wel aanwezig in de Lees-
Zbal Reuvens.
VOOR DINSDAG 27 SEPTEMBER.
Hilversum I, 1875 M. AVRO-Uitzending)
8,00 Gramofoonmuz. (Om ca. 8,15 Berich
ten) 10,00 Morgenwijding 10,15 Gramo
foonmuziek 10,30 Het Omroeporkest 11,00
Huishoudelijke wenken 11,30 Vervolg concert
12,15 Berichten, hierna het AVRO-Amuse-
mentsorkest 1,00 Het Ensemble Bert van
Dlnteren en gramofoonmuziek 2,15 Het
Omroeporkest 3.00 Declamatie 3,25 Disco-
Variété 4,00 Viool voordracht met pianobe
geleiding 4,30 Kinderkoorzang 5,00 Kin
derhalfuur 5,30 Het AVRO-Aeolian-orkest
6,15 Gramofoonmuz. 6,45 Causerie „De drie
verkeersdagen" 7,00 Het AVRO-Dansorkest
en soliste 7,30 Boekenhalfuur 8,00 Be
richten ANP. Mededeelingen 8,15 Het AVRO-
Amusement-sorkest 8,45 Zang met orgelbege
leiding 9,15 Radiotooneel 9,45 De Twilight
Serenaders 10.20 Gramofoonmuz. 11.00
Berichten ANP. hierna: Racz Berczi's Zigeuner
orkest 11,4012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II. 301,5 en 415,5 M. KRO-Uit-
zending 8,009,15 en 10,00 Gramofoonmuz.
11,30 Godsdienstig halfuur 12,00 Berich
ten 12,15 KRO-Melodisten en solist 1,00
Gramofoonmuz, 1,20 KRO-orkest 2,00
Vrouwenuur 3,00 Gramofoonmuz. 4,00
KRO-Kamerorkest 4.45 Gramofoonmuz.
5.00 KRO-Melodisten en solist 5,45—6,05
Felicitatiebezoek 6,10 Vervolg concert —^7.00
Berichten 7,15 Causerie over dr. Ariëns
7,35 Sportpraatje 8,00 Berichten ANP. Me
dedeelingen 8,15 Stedelijk Orkest van
Maastricht 9,00 Het Unica-Ensemble 9.20
KRO-orkest 9.50 Het Unica-ensemble (ver-
volg) 10,10 Gregor Serban en zijn Roe-
meensch orkest 10,30 Berichten ANP 10.40
KRO-Boys en solist 11,1012.00 Gramo
foonmuziek.
Droitwich 1500 M. 12,20 Gramofoonmuziek
12.35 Radiotooneel 1,00 De BBC-West of
England-Singers 1,25 Gramofoonmuz.
2,002,20 Declamatie 4,15 Frank Biffo's
Koperkwintet 4,40 Pianovoordracht 5.20
Pianosyncopations 5.40 Isidore Schwiller en
zijn strijksextet 6,20 Berichten 6,50 Viool
en piano 7,35 BBC-Theaterorkest en solist
8,35 Preager en zijn New Swing Band mm.v.
solisten 9,20 Variété-programma 10,00
Berichten 10,25 Gramofoonmuz. 10,55
BBC-orkest 11,35 Het Grosvenor House-
Dansorkest 11,5012,20 Dansmuziek (gr.pl.).
Radio Paris. 1648 M. 8.10, 9.00. 10.10 en
11.20 Gram. muziek 12.40 en 1.50 Bailly-
orkest 4.20 Zang 4.35 Pianovoordracht
5.20 Derveaux-orkest 6.20 Gram. muziek
7.20 Viool en piano 8.35 Radiotooneel
10.35 Kamermuziek.
Keulen. 456 M. 6.50 Gram. muziek 7.30
en 8.50 Het Rheinische Landesorkest 1220
Omroeporkest 2.30 Populair concert 4.20
Omroep-Amusementsorkest 6.30 Zang en
piano 7.20 Gram. muziek 8.5012.20 Om-
roepdansorkest en solisten.
Brussel. 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gram.
muziek 12.50 en 1.30 Omroeporkest en gra
mofoonmuziek 1.50—2.20, 5.20, 6.50 en 7.20
Gram. muziek 8.20 Cabaretprogramma
9.20 Omroeporkest 9.35 Radiotooneel 10.05
Vervolg concert. 10.3011.20 Gram. muziek.
484 M.: 12.20 Gram. muziek 12.50 en 1.30
Omroepsalonorkest en solist 1.50—2.20 Gram.
muziek 5.20 Zang 5.35 en 6.35 Gram. muz.
8.20 Omroepsymphonie-orkest en solist
9.35 Omroepsymphonieorkest en solisten
10.3011.20 Gram. muziek.
Deutschlandsender. 1571 M. 8.30 Finsch-
Zweedsch concert (9.209.35 Politiek overzicht.)
10.20 Berichten 10.40 Sportreportage
10.50 Het Schulz-kwartet en solist 11.05 Be
richten 11,20 Leipziger Symphonie-orkest
12.10 Gram. muziek 12.20 Em. Rambour's
orkest. In de pauze: Sportreportage 1.15
1.26 Tijdsein.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN
DE R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Voor Dinsdag 27 September.
lste Programma: lederen dag van 8—24 uur:
Avro, Vara enz.
2de Programma: lederen dag van 824 uur:
Kro, Ncrv enz.
3c Programma: 8,00 Keulen 10,20 Parijs
Radio 10.50 Keulen 11,20 Parijs Radio
12,05 Radio PTT Nord 12.20 Parijs Radio
13,20 Brussel VI. 14,20 Radio PTT Nord
15,05 Deutschl.s. of div. 15,20 Keulen
17,20 Brussel VI. 18.20 London Reg. 19.20
10 05 Deutschl. s. of div. 16.20 Keulen
22.05 Brussel VI. 23.20 Keulen
4e Programma: 8,00 Brussel VI. 9.20 diver
sen 10,35 London Reg. 13,25 Droitwich
13,35 London Reg. 16,25 Droitwich 22,25
London Reg, 22,55 Droitwich.
Wijzigingen voorbehouden.
2—4