Praag schijnt stap voor stap
voor Londen en Parijs
terug te wijken
Hongarije en Polen roeren zich steeds heftiger
Chamberlain morgenmiddag bij Hitier
Wat de millioenennota in
uitzicht stelt
79sfe Jaargang
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1938
No. 24076
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. by maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewysnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn;
per 3 maanden f. 3.3S
per week f.0.1#
Francoper post 2.35 per 3 maanden -t- portokosten.'
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
ZWARE pressie is door Londen en Parijs gisteren op Praag
geoefend en het schijnt, dat Praag stap voor stap1 (terug
wijkt. Onder de kracht van de Tsjechische openbare moening
schijnt de regeering te Praag wat stroever standpunt te li ebben
ingenomen tegen het accoord, zonder het echter geneed af te
wijzen. Het laat zich aanzien, dat getracht is zekere tegonvoor
waarden te stellen.
De Tsjechische regeering zette in een nota haar standpunt en
haar bezwaren tegen bepaalde punten van de Britsch-Fr ansche
voorstellen uiteen. Zij vroeg het geschil tusschen Tsjecho-Slo-
wakije en Duitschland aan arbitrage te onderwerpen, overeen
komstig het Verdrag van 1926, dat tusschen de twee beltrokken
landen bestaat en bovendien den regeeringen te Londen en
Parijs de zaak opnieuw in overweging te nemen.
De Fransche en Britsche gezant hebben terstond daarop
een nieuwen stap bij Benesj gedaan en het kabinet is i terstond
weer bijeengekomen. Tot vroeg in den morgen heeft men ver
gaderd en Havas meldde tegen 10 uur, dat de Tsjecho-Sllowaak-
sche regeering tenslotte het accoord van Londen heeft aanvaard.
Maar oiiicieel is dit nog niet bevestigd. Het lijkt zelfs we .-er voor
barig. Om negen uur vanochtend toch werd de commissie van
twintig bijeengeroepen.
Deze commissie, bestaande uit leden der regeeringscoa litie, ver
gadert in het kabinet van den minister-president onder leiding
van de voorzitters van Kamer en Senaat, Malypetr en Soukup.
De politieke beraadslagingen zullen waarschijnlijk den gehee-
len ochtend voortduren.
Officieel wordt medegedeeld, dat Chamberlain en Hitler beslo
ten hebben, de te Berchtesgaden begonnen besprekin gen mor
gen om 3 uur te Godesberg te hervatten.
Vernomen wordt, dat Chamberlain wederom vergezel d zal zijn
van Horace Wilson en Strang.
Hitler en von Ribbentrop zijn gisteravond 23.15 uur reeds per
trein naar Godesberg a. d. Rijn vertrokken.
Inzake het uitstel tot morgen zijn Duitsche politieke kri ngen van
meening, dat de Britsche minister-president den datui n voor de
hervatting der onderhandelingen, welke in Berchte; igaden op
zijn initiatief zijn begonnen, moest vaststellen.
De eischen der Hongaren.
Maar intusschen zijn er al weer
andere aspecten. In de eerste plaats
eischen de Hongaren hun deel.
Van officieuze Duitsche zyde werd gis
teravond toegegeven, dat de' Hongaarsche
minister-president Imredy en de minister
waar Chamberlain en Hitler
elkander ontmoeten
KEULEN
R
IJ N Du
AND
SIEGBERG
?S57)
BÖNN^
godesberg
c,\C<»
uköningswin ter
van buitenlandsche zaken, v. Kanya, gister
voor een bespreking met den Fuehrer op
den Obersalzberg by Berchtesgaden heb
ben vertoefd.
Aan de besprekingen heeft van Duitsche
zyde ook rijksminister van buitenlandsche
zaken, v Ribbentrop, deelgenomen.
In goedlngelichte kringen wordt verno
men, dat rijksbestuurder Horthy in Oost-
Pruisen is aangekomen als gast van Goe-
rlng, die hem heeft uitgenoodlgd voor een
jachtparty in het Rominteri bosch by Stern
berg.
Het verluidt, dat ook de 1 'oolsche minis
ter van buitenlandsche zaki m, Beek, daar
wordt verwacht.
Naar in Duitsche politiek e kringen over
deze conversaties wordt vernomen, zou
daarbij het Tsjecho-Slowaa ksche probleem
zyn besproken, bezien uit b .et gezichtspunt
der Sudeten-Duitschers en clat van de Hon
gaarsche minderheid.
De Hongaarsche heeren zyn gisteroch
tend tegen half 11 per vliegtuig op het
vliegveld Einring, by Freili issing, aangeko
men. Tegen elf uur waren 1 zy op den Ober
salzberg, waar zy als gs sten van den
Fuehrer aanzaten aan he t middagmaal.
In den loop van den muidag zyn Imredy
en v. Kanya per vliegtuig naar Boedapest
teruggekeerd.
Men verneemt, dat Imre dy en von Kanya
zich in het vliegtuig van Hitier zelf naar
Berchtesgaden hadden beleven, op uitnoo-
dlging van den rykskansi ïlier, die daartoe
besloten zou hebben na er n onderhoud tus
schen Goering en den Horigaarschen rUks-
bestuurder.
De Hongaarsche regecirlng, die reeds
steun van Italië en Polen.' heeft toegezegd
gekregen, schynt dus thr ns over Duitsche
hulp te onderhandelen.
Nog verluidt, dat Hon|,arye ronduit de
vraag Is voorgelegd, wat de houding van
dit land zou zyn, ingeval Duitschland „ge
dwongen zou zyn, tot een militair ingrij
pen in Tsjechoslowakye". Het schynt, dat
men van Duitschen kant in ondubbelzin
nige bewoordingen te kennen heeft gege
ven, dat „hy, die niets waagt, niets wint".
Alles schynt erop te wyzen, dat de Hon
gaarsche staatslieden besloten hebben, om
•Indien de noodzakelykheid zich mocht
voordoen" aan de zyde van Duitschland te
staan.
Maar dit alles is weer niet officieel!
By zyn terugkeer van Berchtesgaden
heeft de minister-president, Imredy, ver
klaard, dat zyn onderhoud met Hitier en
von Ribbentrop uitsluitend geloopen heeft
over het Tsjechoslowaaksche vraagstuk.
Het Hongaarsche Tel. agentschap voegt
hieraan toe: de besluiten van onze rasge-
nooten in Tsjechoslowakye hebben een
krachtigen weerklank in geheel Hongarye
gevonden. De Hongaarsche regeering kent
haar plicht, om met alle middelen hun ver
langen, vrij over zichzelf te beschikken, te
ondersteunen. In deze uren, die van his
torische beteekenis zyn, kent elke Hon
gaar slechts één plicht: eenheid en disci
pline.
Het orgaan der Wilhelmstrasse
schrijft: het nationaal-socialistische
Duitschland denkt natuurlijk in de
eerste plaats aan zijn landgenooten,
maar eerbiedigt ook de rechten van
andere volkeren. Naast de verwezen
lijking der Duitsche eischen, moet dus
een bevredigende oplossing gevonden
worden voor de andere volksgroepen,
met name voor de Polen en Hongaren,
waardoor in Midden-Europa een tijd
perk van vrede en vruchtbare samen
werking kan worden geopend.
De Poolsche actie.
De anti-Tsjechische houding in Pool
sche politieke kringen, pers en openbare
meening wordt voortdurend sterker.
In een zichtbaar geïnspireerden commen
taar schrijft het agentschap „Iskra", dat
Polen bereid is 200.000 Polen in Silezië den
weg naar hun vaderland te openen. Indien
dat niet op andere wyze bereikt kan wor
den, zal Polen het met geweld verwerven.
De Poolsche staatsraison Is geconcentreerd
in de gewapende macht. In Maart van dit
jaar was het noemen van dat woord reeds
voldoende om het conflict met Llthauen te
regelen. Wij zyn thans evenals toen bereid,
schrijft het agentschap.
Verder wordt te verstaan gegeven, dat de
nieuwe grenzen van Tsjecho-Slowakye niet
door Polen gegarandeerd zullen worden,
indien Silezië niet aan Polen terugvalt.
Betooginzen aan de grens blüven voort
duren.
DE POOLSCHE MINDERHEDEN
IN TSJECHO SLOWAKIJE
Besprekingen te Londen.
Te 3 uur gistermiddag zyn de ministers
Chamberlain, Halifax, Simon en Hoare en
van Sittart en Cadogan in Downingstreet
byeengekomen. Baldwin, de oud-premier,
is uit Aix-les-Bains aangekomen. Hy wei
gerde zich over den internationalen toe
stand uit te laten.
De Fransche ambassadeur, Corbin. heeft
een bezoek aan het ministerie van bui
tenlandsche zaken gebracht. Om vier uur
aniveerde ook Lord Runciman in Dow
ningstreet.
Eden heeft gisteravond een bezoek aan
het min'sterie van buitenlandsche zaken
gebracht. Hoare en Inskip hebben zich
eveneens eenigen tyd in Downingstreet 10
opgehouden, terwyl ook de Hongaarsche
gezant op het Foreign Officie is geweest.
Winston Churchill is gisteravonr per
vliegtuig naar Parijs vertrokken, om, naar
hij zeide, zichzelf van den toestand op de
hoogte stellen.
Geen bijeenroeping van het Britsche
parlement.
In een brief aan den minister-president
vfrklaardt Attlee, dat de aard der aan de
regeering van Tsjecho-Slowakye voorge-
iegde voorstellen, welke de ontbinding be
oogen van een souvereinen staat op dic
taat van den heerscher van Duitschland,
Groot-Brittannië er toe brengt in de toe-
kemst waarborgen te geven voor grenzen
op het vasteland.
Hij acht het strikt noodzakelijk, dat al
eer Groot-Brittannië overgaat tot deze
ernstige afwijking van de verklaarde Brit
sche politiek, het parlement zonder verder
uitstel wordt geraadpleegd.
Chamberlain heeft daarop geantwoord:
Ik ben thans bezig met moeilyke en de
licate onderhandelingen met het doel een
vreedzame oplossing te vinden voor een
probleem, dat. indien het niet met de
uiterste zorg behandeld wordt, ernstige
gevolgen voor Groot-Brittannië zou kun
nen hebben.
Het parlement thans bijeenroepen en
mij aan de debatten laten deelnemen,
terwijl deze onderhandelingen nog
gaande zijn, zou mijn taak onmogelijk
maken, doch gij kunt er zeker van zijn,
dat de noodige stappen zullen worden
genomen tot bijeenroeping van een
speciale zitting van het parlement,
zoodra de zaak zoover gevorderd is. dat
ik een volledige verklaring kan af
leggen.
De honding der arbeiders.
De conferentie te Londen tusschen ver
tegenwoordigers van den Engelschen raad
van de arbeiderspartij, de Fransche socia
listen en het Internationaal Vakverbond
is gistermiddag 5 uur voorloopig geëin
digd. toen de Fransche afgevaardigden
naar Parijs terug moesten vliegen om rug
gespraak met hun organisaties te houden.
De byeenkomst wordt vanmiddag hervat
en het bestuur van den uitvoerenden raad
BINNENLAND.
Het nieuwe wegverkeersreglement. (3e BI.)
Groote fabrieksbrand te Schiedam. (Ge
mengd, 3e Blad).
Gelden voor een vijfden kruiser aange
vraagd. (Laatste Berichten, le Blad).
Prinselijk Paar naar Soestdijk terugge
keerd. (Laatste Berichten, le Blad).
De pers over de Troonrede. (3e Blad).
BUITENLAND.
Japan verwerpt bemoeiing van den Vol
kenbond. (Buitenland, le Blad).
Militaire bestellingen in Egypte en Ame
rika. (Buitenland, le Blad).
Onderhandelingen tusschen Kerk en Staat
in het vroegere Oostenrijk mislukt.
(Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor onze omgeving is op zwaar
bewolkt tot betrokken weer te
rekenen, met tijdelijk regen in
het Westen en zachte tempera
tuur.
der Engelsche arbeidersparty is voor deze
vergadering tevens uitgenoodigd. Men 13
gisteren niet verder gekomen dan een al
gemeen overzicht van den door de beslui
ten van Londen geschapen toestand zon
der dat iemand een concreet voorstel heeft
gedaan om de Tsjechen te hulp te komen.
Stroom vrijwilligers voor het Sude-
ten-Duitsche vrijcorps.
De toevloed van vrijwilligers voor het
„Sudeten-Duitsche vrycorps" heeft zulke
UIT de nota betreffende den toestand van 's lands financiën
blijkt, dat de begrooting voor 1939 sluit met het aanzienlijke
tekort van ruim 142 Vi millioen. Voorgesteld wordt de heffingen
op verschillende belastingen en accijnzen, welke met 1 Januari
of 1 Mei a.s. zouden vervallen, te verlengen. Medegedeeld wordt
dat gestreefd wordt naar krachtige beperking der uitgaven.
Een complex van nieuwe belastingmaatregelen zal worden aan
hangig gemaakt.
Aangekondigd worden:
Instelling van een nationale inkomsten- en winstbelasting met
heffing bij de bron.
Tegemoetkoming aan de nooden der groote gezinnen in ver
band met den druk van accijnzen, omzetbelasting en crisis
heffingen.
Verhooging van invoerrechten voor bepaalde groepen van
goederen in het belang van de stimuleering van het bedrijfs
leven.
Verbetering van het defensie-apparaat. - Krachtiger bestrijding
van de werkloosheid. - Steun aan de binnenlandsche markt. -
Versterking van de exportpolitiek. - Credieten voor kleine nijve
ren en ambachtslieden. - Verhooging van het aantal tewerkge-
stelden. - Wijziging in den steun aan de gemeenten.
(Voor een uitvoerig overzicht zie men het 3e Blad).