LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 7 September 1938
Rijtoer van H.M. de Koningin
UIT DE BOKTE WAERELD
Bezoek aan het Koloniaal Instituut
Buitenland
BEURSOVERZICHT
Stadsnieuws
MARKT
De kinderverlamming.
Een onderhoud met dr. Eykel, hoofd
inspecteur der Volksgezondheid.
Men treffe geen overhaaste
maatregelen.
In verschillende plaatsen van ons land
hebben zich gevallen van kinderverlam
ming voorgedaan. Tot 6 September zijn
245 gevallen, voorkomende in 109 gemeen
ten, gemeld.
In 949 gemeenten des lands kwam geen
kinderverlamming voor. Vergeleken met
1930, toen tot 1 September van dat Jaar
423 gevallen gemeld werden, ls het ver-
loop van dit jaar dus nog gunstig.
Is er nu reden voor ernstige ongerust
heid?
Bovenstaande cijfers deelde dr. R. N. M.
Eijkel, hoofdinspecteur van de volksge
zondheid, ons mede, toen wij met hem
over de kinderverlamming spraken.
Voor een paniekstemming ls geen reden,
meende dr. Eijkel.
„Ik begrijp, dat ouders en de gemeente
lijke overheid hun verantwoordelijkheid
nu extra zwaar gevoelen, maar hoezeer lk
ook de ellende, welke deze ziekte kan ver
oorzaken, betreur, zou ik hun toch ern
stig willen raden kalm te blijven en geen
overhaaste maatregelen te treffen.
Voornamelijk denk lk hierbij aan het
schoolbezoek en de schoolsluiting.
Indien zulks noodig is, zal de genees
kundig inspecteur van de volksgezondheid
heid ongetwijfeld op grond van de be
smettelijke ziektenwet den burgemeester
hiertoe adviseeren.
Vrijdag jJ. heeft de geneeskundige In
spectie wederom vergaderd om de maat
regelen te bespreken ter bestrijding van
de kinderverlamming Op deze vergade
ring is o.m. de gedragslijn vastgesteld,
welke gevolgd zal worden ten opzichte van
de schoolsluiting, kinderfeesten en kolo-
nlehulzen.
Wij weten wel, dat een niet zichtbaar
levend organisme de oorzaak van de ziek
te is, maar langs welke wegen dit virus
zich verspreidt ls nog niet geheel duidelijk
Naast contact schijnt ook op andere wijze
de infectie nog tot stand te kunnen komen
Er is dus tegen de verspreiding der kin
derverlamming nog'weinig te doen.
In den laatsten tijd zijn door een
Zweedsch onderzoeker Sven Grave nieuwe
denkbeelden naar voren gebracht omtrent
de wijze, waarop de besmetting tot stand
reu komen, n.l. door middel van water,
melk en andere voedingsmiddelen. Deze
mededeellngen zijn gepubliceerd in de
Officiel international d' hygiene publique
var: Mei 1938. Misschien dat de toekomst
de juistheid van deze stelling zal aan-
toonen".
Nieuwe gevallen te Rotterdam.
Gisteren zijn bij den directeur van den
gemeentelijken geneeskundigen en gezond
heidsdienst te Rotterdam twee nieuwe ge
vallen van kinderverlamming aangegeven.
Een der patiëntjes, die in ziekenhuizen
zijn opgenomen, woont aan den Llnker-
liaasoever. het andere aan den Rechter-
Maasoever.
Vandaag zijn geen nieuwe gevallen aan
gegeven.
Het partijcongres in
Neurenberg.
Na een defüé van 40.000 leden van den
arbeidsdienst langs Hitier sprak Hierl, de
chef van den arbeidsdienst, een redevoering
uit, waarin hij o.m. er op wees, dat voor
het eerst Oostenrijksche delegaties deel
namen. Spr. beloofde Hitier onontbindbare
gemeenschap van alle Duitschers. „Wij
zullen die gemeenschap als arbeiders en
zoo noodiig als strijders dienen".
Vervolgens gaf Hierl een definitie van de
ldealistischen arbeidsopvatting. Arbeid, zoo
zeide hij, is een diep religieuze daad.
Vervolgens voerde Hitier het woord: Voor
de eerste maal, aldus Hitier, kan ik onder
u, mannen van den arbeidsdienst uit mijn
geboorteland, begroeten. Niet symbolisch,
maar werkelijk zijt gij in het nationale
Duitsche gemeenschapsfront getreden. De
spade, die gij draagt, vormt het embleem
■an onze gemeenschap. Die spade schept
nieuwe landen en waarborgt ons oude ge
bied Overal, in het Noorden, Oosten en
Zuiden en na een pauze voegde spr. daar
met krachtige stem aan toe en zelfs ln
het Westen zijt gij aanwezig om de velllg-
I heid van het bestaan van het rijk te ver-
I cedigen Gij vertegenwoordigt het edelste
I devies, dat wij kennen: mensch helpt u-
*?lf, dan zal God u helpen.
Hitier eindigde zijn rede met dankbefcui-
I ?uigen aan de organisatoren van den ar-
I beidsdienst en aan de mannen, die aan
I optocht hadden deelgenomen.
Het vraagstuk van
Tsjecho-Slowakije.
Een koerier der regeering te Praag heeft
I hedenochtend aan de Sudeten-Duitsche
I ê'rtij jn een verzegelde enveloppe de
I euv.'e voorstellen der regeering doen toe-
Jomen Minister-president Hodza zal tegen
een middag de vertegenwoordigers der
-ideten-Duitsohe partij ontvangen.
"aar de afgevaardigde Kundt tegenover
correspondent van 't Duitsche Nieuws-
S®eau verklaarde, heerscht ln de Sudeten-
1 r'^che partij eenlge ontstemming over
feit. dat de regeering verscheidene
'euwsbureaux op de hoogte heeft gesteld
a de voorstellen, voordat de leider der
Verhandelingen, Kundt, deze had ont-
I "n?en
1 gemeen gelooft men. dat de voorstellen
I s basis voor onderhandelingen zullen
waen aanvaard.
Jfct hoofdartikel ln de „Times" (zie Alge-
5, Toestand) heeft tot eenige specula-
aanleiding gegeven Bij navraag in wei-
Som e Bc'tech® kringen werd den di-
'.."^fieken correspondent van Reuter
CfMeeld, dat een zoodanig voorstel ln
-oen deele een officieel Brltsoh stand-
'«tegenwoordig!
Elf uur hedenmorgen. Parelend kla
teren te Amsterdam de heldere klanken
van het carillon over den stampvollen,
zonovergoten Dam: .Weest gegroet met
jubeltonen". Stil verklinkt het lied over
de wachtende menigte. Dan beieren de
klokken het Wilhelmus en plots weer
klinkt het langverwachte commando:
„geef acht. presenteer geweer". Het ge
juich barst los, de stafmuziek van het
vijfde regiment infanterie uit Amers
foort blaast het Wilhe'mus, geestdriftig
zingt de menigte het volkslied mee
De Koningin begint Haar eersten rij
toer door de stad sinds Haar blijden
intocht, toegejuicht door een onover
zienbare, geestdriftige schare. En ter
wijl de rijtuigen voor het paleis om
buigen om langs het Rokin den tocht
naar het Koloniaal Instituut aan te
vangen, weerklinkt uit het caril'on,
hoog in den koepel van het paleis, het
„Wien Neerland? Bloed".
Na den nationalen feestdag lag het voor
de hand, dat nu de werkzaamheden weer
waren hervat zich niet zoo velen meer
op straat zouden bevinden als den dag te
voren. Maar overal langs den weg kon men
waarnemen, dat. behalve degenen, die over
hun eigen tijd beschikten, op het laatste
ocgenblik heel velen even van hun werk
waren afgeloopen om de Koningin te be
groeten en vensters en gebouwen langs de
route waren overal dicht bezet. Wat niet
op straat blijk van zijn belangstelling gaf,
bevond zich achter de dicht bezette ramen
en vensters. Langs het Rokin werd door de
Regullersbreestraat over Rembrandtpleln
door Utrechtschestraat rechtsom het Fre-
deriksplein over de hooge sluis en door de
Sarphatistraat, waar de kleintjes van het
Emmakinderziekenhuis op den arm van de
verpleegsters de Koningin toewuifden en
waar verderop de verpleegden uit het An-
tonie van Leeuwenhoek-ziekenhuis langs
den weg stonden geschaard, naar het Ko
loniaal Instituut gereden. Hier was een
compacte menigte samengestroomd, die de
Koningin een warme ontvangst bereidde.
Het is tegen halftwaaif als de vorstelijke
stoet voor den ingang van het instituut
aan de Linnaeusstraat voorrijdt. Hare Ma
jesteit ls vergezeld van de dame du palals.
baronesse van Harinxma thoe Slooben en
eenige leden van Haar gevolg.
Aan den ingang wordt de Hooge Lands
vrouwe verwelkomd door den voorzitter
van het huldiglngsomité, mr. L. J. A. Trip,
jhr. tr. O. C. A. van Lldth de Jeude. voor
zitter van het bestuur van het Koloniaal
Instituut, W. C. Bonebaikker en Vattier
Kraane.
Na de begroeting bood mej f Els Schoon
Hare Majesteit een tuil orchideeën aan. die
door de vorstin met enkele vriendelijke
woorden in ontvangst werd genomen. Het
a capella-koor „Bel Canto", onder leiding
van Alphons Vranken, dat opgesteld stond
op een der galerijen, zong de vorstin een
dan'kbede toe, welke gedicht is door E. Brom
en op muziek gezet door den dirigent.
Hare Majesteit liet zich vervolgens den
heer Vranken voorstellen en dankte hem
voor de uitstekende vertolking van dit lied.
Daarna bracht Zij allereerst een bezoek
aan de afdeeling Volkenkunde, waar zy
werd rondgeleid door mr. Trip en de direc
teuren van de afdeelingen. prof. Sehrieke
en professor Le Cosqulno de Bussy.
Geruimen tijd vertoefde de Vorstin ver
vólgens ln de zaal, waar de diamantten
toonstelling ls Ingericht en met bijzondere
belangstelling nam de Hooge Bezoekster
kennis van het tentoongestelde, waarbij Zij
werd voorgelicht door den heer A, AsScher
en den heer A. S. Dresden, voorzitter van
de Amsterdamsche juweliersvereeniging.
Geruimen tyd vertoefde Hare Majesteit
vervolgens in de groote lichthal, waar zij
met bUzondere belangstelling den stand
van de groote Nederlandsche bedrijven be
zichtigde. Zoo verbleef Zij geruimen tijd
ln de afdeeling, ingericht door dge Neder
landsche hoogovens, bij den stand van de
Fokkerfabrieken, bU dien van de Konink-
ïyke Nederlandsche maatschappy tot ex
ploitatie van petroleumbronnen, waar zy
werd voorgelicht door den directeur, ir. J.
E F. de Kok, by de Phillps-fabrleken, waar
dr. Philips de vorstin inlichtingen verstrek
te, by de K.L.M., waar de directeur, de
heer A. Plesman, aanwezig was om de
vorstin rond te leiden, de van Gelderen's
papierfabrieken, de Enka en de stand van
P.T.T., waar mr. van Royen, algemeen se
cretaris van P.T.T., Hare Majesteit bege
leidde, en den stand van de staatsmynen.
AanvankelUk lag het in de bedoeling, dat
de Vorstin ook de inzendingen op christe-
ïyk philantropisch gebied en de departe
mentale inzendingen op de derde etage
zou bezichtigen.
Het was echter inmiddels reeds over
twaalf geworden, zoodat hiertoe helaas de
tyd ontbrak.
Hare Majesteit nam met eenige vrien-
deiyke woorden afscheid, waarop zy zich,
begeleid door mr. Trip en den burgemees
ter, naar Haar rijtuig begaf.
Uit de menigte, die voor het Koloniaal
Instituut was biyven wachten tot de Konin
gin zou vertrekken, steeg opeens een luid
gejuich op. Prins Bernhard kwam in een
open auto. gezeten naast zijn chauffeur,
voorby om zich voor een privé-bezoek naar
het Burgerziekenhuis te begeven.
In de Linnaeusstraat was de menigte tü-
dens het bezoek van Hare Majesteit aan de
tentoonstelling, aangegroeid, en ryen dik
stond het er, toen de Koningin om kwart
over twaalf het Koloniaal Instituut verliet
De eigeniyke rijtoer begon thans. Levendig
werd de Koningin, naast wie de dame du
palals, mevr. baronesse van Harinxma thoe
Slooten was gezeten, toegejuicht.
Duideiyk kon men zien dat het middag
uur velen in de gelegenhe'd stelde een
plaats langs den weg te zoeken, waaraan
zi! gretig gevolg gaven.
Langs het Oosterpark bereikte de stoet
het O. L Vrouwe gasthuis, waar de zusters
voor de ramen en ot> de stoeo van het
Maria-paviljoen en van het Annapaviljoen
ln hup wi'te kleeding voor een hartelijk
begroetine zorgden.. Vriendelijk en dankbaar
buigend en met de hand wuivend beant
woordde Hare Majesteit de Haar gebrachte
hulde.
In de Andreas Bonatrn at bracht een be
woner voor een hooggelegen etage een
vroollike noot in den toeT door oo zhn
comet A piston het Wilhelmus te blazen.
Langs het Weesperpoortstation en de
Wcesperzyde bereikte men de Ceintuur
baan. waar wel de grootste volte was. Tus-
schen de trambaan en het trottoir bewo
gen de rytuigen zich door een smalle
gleuf van hartelijk gestemde feestgangers
er. zoo ging het naar de van Woustraat,
waar het ook rijen dik stond. Via West
einde en Weteringschans ging het de Vyzel-
straat door naar de bocht van de Heeren
gracht, waar stoepen en ramen van de
statige heerenhuizen bezet waren. Tegen
over het Koningsplein bracht de graal uit
het graalhuls aan den Singel met haar
vlaggen uit de ramen een wulvenden, ori-
gineelen groet. Via den Nieuwen-Zijds-
voorburgwal kwam de stoet eerst om kwart
voor één op den Dam aan, waarbij de
stafmuziek van het 5e regiment infanterie
het Wilhelmus speelde.
Gejuich steeg uit de wachtenden op en
men bleef juichen, om de Koning op het
balcon nog eens te mogen begroeten, doch
deze wensch werd niet vervuld. De me
nigte bleef toen de aflossing van de wacht
om één uur gadeslaan. Het vijfde vertrok
en maakte plaats voor een eerewacht van
matrozen, toaarby de marinekapel ls Inge
deeld.
Prins Bernhard bezoekt het scbool-
schip „Koningin Wiihelmina" en het
inntructievaartuig „Prinses Juliana".
Prins Bernhard heeft vanochtend èen
bezoek gebracht aan het schoolschip
„Koningin Wiihelmina" en het instruc
tievaartuig „Prinses Juliana" van het on-
derwysfonds voor de scheepvaart. De prins
werd bij dit bezoek vergezeld door zyn
particulier secretaris jhr. mr. C. Dedel en
zyn adjudant kapitein J. K. H. de Roovan
Alderwerelt.
Om half elf arriveerde hy per auto aan
steiger V aan de De Ruyterkade, waarhy
werd ontvangen door den heer G. de Jong
directeur van het onderwijsfonds voor de
scheepvaart.
Aan boord van het instruc+ievaartuig
„Prins Hendrik" waarop de Prinselijke
standaard was geheschen en waarmede
naar de overzyde van Het IJ werd geva
ren heeft de voorzitter van het stich
tingsbestuur van het onderwysfonds, de
heer W. Polderman, de overige leden van
het bestuur en de leden van de commis
sie van toezicht op de dagnyverheids-
sehool voor schlppersjongens Oranje
Nassau", welke op de „Koningin Wiihel
mina" is gevestigd, aan Prins Bernhard
voorgesteld.
In de gymnastiek- en recreatiezaal van
de „Koningin Wiihelmina" aan boord
waarvan ook de commandant, de heer A.
Wassing, aan den Prins werd voorgesteld
heeft de heer G. de Jong Prins Bern
hard uitvoerig ingelicht omtrent het werk
van het onderwijsfonds voor de scheep
vaart, zoowel wat het lager onderwiis aan
schipperskinderen als het vakonderwijs
voor schippers en schlppersjongens betreft.
Vervolgens heeft de Prins de „Koningin
Wiihelmina" bezichtigd.
Na afloop van dit bezoek begaf hy zich
aan boord van het naast de „Koningin
Wiihelmina" gemeerde instructievaartuig
„Prinses Juliana", waar hij werd verwel
komd door den kapitein, den heer K. Salo
mons. Ook dit schip heeft de Prins bezich
tigd. waarbij ook de machinekamer niet
werd vergeten.
Zoowel by aankomst als by vertrek werd
Prins Bernhard door een „leve de Prins"
en een driewerf hoezee van de „en haie"
opgestelde matrozen en leerlingen der
schepen toegejuicht.
Prinses Juliana naar de
Fransche tentoonstelling.
Prinses Juliana heeft vanmorgen een be
zoek gebracht aan de tentoonstelling „Hon
derd jaar Fransche Kunst" in het Stedelijk
Museum te Amsterdam.
Te omstreeks kwart over elf arriveerde
zy en was vergezeld van mr. J. C. baron
Baud en jonkvrouwe M. J baronesse van
Heemstra in een open hofauto aan het
museum. De prinses was gekleed in een
llchtbiauwen mantel met een kleinen hoed
in dezelfde kleur, zy werd rondgeleid door
den directeur van het museum, jhr. D. C.
Roell. den wethouder voor de kunstzaken,
den heer E. Boekman en den conservator
van het museum jhr. W. J. H. B. Sandberg.
Na ruim een uur in het museum te hebben
vertoefd vertrok Hare Koninklyke Hoog
heid te omstreeks half één.
Reeds sedert lang hadden de Arabieren
zich van het vreeseiyk chemisch praepa-
raat in den oorlog bediend. Een Arabisch
geschiedschrijver verhaalt, dat Hadji Ali
een gedeelte van den tempel van Mekka
mpt een soort bommen in brand stak. toen
hij die in 590 belegerde.
Manurek, secretaris van den Egyptischen
Emir al Saheli, beschrijft in het midden
der 13de eeuw, zeker krijgstuig aldus:
„Scorploenen (werpmachinesi. die geheel
omwikkeld waren en door buskruit, uit sal
peter vervaardigd, in brand gestoken wer
den, sisten en vlogen rond, krakend en
brandend. Men zag het afgeschoten voor
werp zich als een wolk ln de lucht uitbrei
den, een vreeseiyk geweld makend, alsof
het onweerde en vuur spuwde, alles ver
nielend. in brand stekend en tot asch ver
terend."
Salpeter was de hoofdstof; zoutsteen
noemden zij die en nog heden ten dage
komt het daar onder die benaming voor.
Nog zekerder bewijzen geven ons de Spaan-
sche kronieken. De kroniek van Alfonso
LI. geschreven door don Pedro, bisschop
van Leon, zegt over een zeestryd, die in
de 11de eeuw tusschen den emir van Se-
villa en dien van Tunis plaats had; „De
menigte yzeren roeren, waaruit men met
donderend geraas veel vuur wierp".
Een brief van den koning van Aragon
(geschreven in 1331) aan de overheidsper
sonen te Alicante, waarin hij hun op het
aanrukken der Moren voorbereidt, bevat in
Arragonisch dialect dezen zin„De koning
van Granada brengt vele yzeren kogels
mede. om ze met vuur weg te schieten".
De beroemde kroniek van Alfonso XX
zegt van het beleg van Algesirus (1312):
„De Moren in de stad slingerden vele blik
sems tegen het leger en daarmede yzeren
kogels, zoo dik als zeer groote appelen, die
zij zoo ver van de stad wisten te werpen,
dat sommige over het leger vlogen, ande
ren er in sloegen".
Het oudste bericht over het gebruik van
artillerie in Frankryk dagteekent uit 1338.
Eerst acht jaar later, in den slag van
Crecy, schoten de Engelschen met kanon
nen; terzelfder tijd begonnen de Italianen
buskruit te gebruiken.
JAPANSCH PROTEST TE MOSKOU.
Het Japansche ministerie van buiten-
landsche zaken heeft gisteren te Moskou
geprotesteerd tegen het feit. dat drie Ja-
panneezen worden vastgehouden. Van 7 Ja-
panneezen, die in November 1936 te Wla-
diwostock zij.n gearresteerd, zyn deze drie
nooit vrijgelaten, ondanks de herhaalde
vertoogen van de Japansche regeering.
DE GIFGASSENKWESTIE.
Het Japansche bureau voor internatio
nale conferenties te Geneve publiceert een
communiqué, waarin het de Chineesche be
weringen over gebruik van gifgassen door
de Japanneezen laster noemt en waarin de
Chineezen er van beschuldigd worden zelf
van gifgas gebruik te maken.
STAPPEN VAN HET VLUCHTELINGEN
COMITÉ TE BERLIJN?
Amerikaansche diplomatieke kringen
overwegen de mogelijkheid dat het inter
nationale vluchtelingen-comité een stap
onderneemt by de Duitsche autoriteiten om
trachten te verkrijgen, dat het ryk by
zyn politiek van emigratie van Joden een
vaste Ujn volgt.
Men merkt op, dat een der grootste
moeilykheden voor de commissie by de ver
vulling van haar taak er ln bestaat, het
hoofd te bieden aan plotselinge emigratie
bewegingen op groote schaal, hetgeen het
opnemlngsvraagstuk dezer massa's compli-
oeert Het zou mogehjk zyn, dat de stap
van de commissie wordt gesteund door de
diplomatieke vertegenwoordigers der lan
den, die zitting hebben in deze commissie.
cn sport vallen onder de byeenkomsten,
die de burgemeester met het oog op het
gevaar der kinderverlamming ongewenscht
oordeelt.
EEN NIEUWE BUURTVEREENIGING.
Opgericht is een nieuwe buurtvereeniging
genaamd „Straaitvereeniging Adm. van
Heemskerk". De vereeniging stelt zich ten
doel 31 Augustus, den verjaardag van H.M.
de Koningin te doen vieren met kinderspe
len en -feesten, terwijl 's avonds voor de
ouderen ln deze straat een avondfeest
wordt gegeven met volksspelen en muziek.
Het bestuur ls als volgt samengesteld:
A. F. Kooymans, voorz.; P. v. Hooidonk,
lste penn.; v. Zeist, 2de penn.: P J. v. d.
Linde, secr., HeemsJcerkstr. 69; K. Blansjaar
Alg. Adj.
VEILIGHEIDSZONE TE HANKAU.
De Japansche regeering heeft voor de
buitenlanders een veiligheidszone aange
wezen, welke ongeveer half Hankau omvat.
De Fransche concessie en de oude Britsche,
Duitsche en Russische concessies maken
er deel van uit.
DE KINDERVERLAMMING EN
KINDEK-BIJEENKOMSTEN
De aandacht wordt er op gevestigd dat
ook bijeenkomsten van kinderen van
kerkelljken aard (als de Zondagsscholen)
NAGEKOMEN.
Mij. Nederland MARNIX v. ST. ALDEGONDE
uitreis, 6 Sept. van Suez Enggano, thuisreis 6
Sept. van Colombo.
Java-New-York Lijn TABIAN, 5 Sept. van
Java te New-York.
Kon. Holl. Lloyd ORESTES, thuisreis, 6 Sept.
v.m. 1 u. van Las Palmas ZAANLAND, uit
reis, 5 Sept. n.m. 7 u. te Montevideo; is in
aanvaring geweest met een lichter, doch be
kwam geen noemenswaardige schade.
Kon. Ned. Stoomb. Mij. AJAX, 5 Sept. van
Amst. te Kopenhagen BAARN, uitreis, 6
Sept. te Valparaiso BOSKOOP. 4 Sept. van
Payta n. Saltnao CERES, 6 Sept. v. Istan-
boul n. Bourgas DEUCALION, 5 Sept. van
Algiers n. Napels LUNA, Amst. n. Jaffa,
pass. 6 Sept. 12 u. 's middags Malta PERI
CLES. uitreis. 6 Sept. te Curacao PYGMA
LION, 6 Sept. van Thessaloniki n. Istanboul
RHEA. 6 Sept. van Napels n. Llpari
THIBERIU6, 6 Sept. van Beyrouth te Kimassi.
TITUS, 6 Sept. van Samos n. Lixuri TRA
JANUS. 5 Sept. v. Piraeus n. Algiers TRI
TON, 6 Sept. n.m. 2 u. Ouessant gep., naar
Amst. ULYSSES. 6 Sept. v. Tunis n. Al
giers VENUS. 6 Sept. v. Catania n. Venetië
H Hand—Afrika Lijn HEEMSKERK. 6 Sept.
v.m. 11 u. v. Bremen te Hamburg MELIS-
KERK. 6 Sept. 12 u. 's middags van Aden n.
Port Soudan BLOEMFONTEIN. 6 Sept.
mm. 2 uj van Dar es Salaam n. Zanzibar,
•tterdamZ. Amerika Ltfn ALCYONE,
thuisr., 5 Sept. van Rio Janeiro.
Rott. Lloyd KOTA AGOENG. thuir., pass. 6
Sept. Sagres KOTA BAROE. thuisr., pass.
5 Sept. Perim KOTA RADJA, thuisr.. 6
Sept. van Hamburg TAPANOELI, uitreis,
pass. 6 Sept. Kaap Bon SIB A JAK, 7 Sent,
van Batavia te R'dam.
Holland—Amerika Ltfn - ROTTERDAM 6 Sep
tember van Halifax te New-York NIEUW
AMSTERDAM. 6 Sept. van New York naar
R'dam LEERDAM, uitr., 3 Sept. van Tam-
pieo BILDERDIJK. uitr. .5 Sept. te Ha
vana STATENDAM. 7 Sept. nam. 3 uur 40
van New-York te R'dam verw. BREEDIJK
thuisr., 6 Sept. van Londen.
AMSTERDAM. 7 September.
De handel op de Amsterdamsche Effecten
beurs was heden weer van zeer kalmen aard.
De politieke toestand werd weliswaar iets rus
tiger beoordeeld, tenminste voor zoover het kon
worden nagegaan, doch niemand wenschte iets
te ondernemen en er bestond dan ook weer
een groot gebrek aan orders. Een bepaalde
stemming kon niet worden aangegeven: de
markt had een loom voorkomen en daarbij
was de koersbeweging onregelmatig. Groote
variaties vielen echter nergens op te teekenen.
Op de Suiker af deeling waren H.V.A.'s prijs
houdend en daar de opening reeds iets boven
het vorige slot was gekomen, kon nog een
kleine verbetering worden geconstateerd. Aan-
deelen Vorstenlandsche Cultuur Mij. werden
eenige procenten lager afgedaan.
De petroleummarkt was stil. Koninklijken
bewogen zich voornamelijk een kleinigheid bo
ven het peil van de vorige slotnoteeringonder
beurstijd kwam ln den koers bijna geen ver
andering meer en de handel stagneerde gedu
rende het grootste gedeelte van den middag:
in meerdere tapes kwam geen noteering voor.
Industrieelen hadden een zeer beperkte markt,.
De Philipsaandeelen waren vast gestemd en kon
den zich enkele procenten verheffen, zonder dat
daarvoor bijzondere motieven waren. Aku's wer
den een kleinigheid lager afgedaan. Unilevers
hadden een gedrukt voorkomen en kregen per
saldo een verlies van een paar punten te boeken.
Tabakken trokken nauwelijks eenige belang
stelling; de koersen van de Sumatraaandeelen
verschilden weinig met de vorige slotprljzen met
uitzondering van de Deli-Batavia, die een verlies
van enkele procenten leden.
Rubberfondsen waren aan den zwakken kant.
Amsterdam Rubbers kwamen eenigszins lager te
te liggen.
De Scheepvaartafdeeling was volkomen ver
laten. In Amerikaansche waarden vonden
slechts bescheiden omzetten plaats; de stem
ming was aarzelend. Aanvankelijk werden de
meeste toonaangevende aandeelen iets boven het
vorige slot verhandeld, doch daarna legden de
koersen een neiging tot achteruitgaan aan den
dag. Groote fluctuaties kwamen echter niet voor.
De beleggingsmarkt was stil. De Ned. staats-
obligatiën waren aan den luien kant; dit gold
zoowel voor de obligatiën uit de jongere emis
sies als voor de Oude schuld, waarvan in het
bijzonder de 3 To obligatiën gedrukt waren.
Integralen bleven echter op peil. Fransche
fondsen waren nauwelijks prijshoudend.
WISSELKOERSEN.
Londen 8.93: Berlijn 74.15: Parijs 5 00 3/4;
Brussel 31.171/»; Zwitserland 4192; Kopen
hagen 39.85; Stockholm 46.05; Oslo 44.85;
New York 1.85 3/16; Praag 6.39; Lire Bank
papier 6.80.
Prolongatie V«, Part. disc. 1/8, Daggeld 1/4,
Registermaken 30 3/8Vi, Crediet Sperr-
marken 9: Effectensperrmarken 7 1/8, Reis
marken 46l/t, Bankpapier 241/4.
HOE LANG IS HET BUSKRUIT
REEDS BEKEND?
De wapenindustrie staat helaas weer in
het middelpunt der belangstelling. De bur
geroorlog ln Spanje woedt nog steeds voort,
terwijl men wel kan zeggen, dat de strijd
in China nog pas in zyn begin is. China,
dat thans in vergelyking met andere lan
den een vrij zwakke bewapening heeft, was
het eerste land, dat een soort kanon ken-
cie. Het kanon is bij de Christenvolken
eerst in het midden der 14de eeuw alge
meen in gebruik gekomen, nadat het bij
de Chineezen al lang bekend was. Reeds
in de 10de eeuw en waarschynlyk nog
vroeger bezaten zij z.g. „donderwagens".
Volgens de nasporingen van den geleer
den en scherpzinnigen Visdelou. bisschop
van Claudiopolis, had de uitvinding van
grof geschut bij de Chineezen in het Jaar
907 van onze tijdrekening plaats. De eer
ste authentieke en stellige vermelding van
kanonnen en zelfs van gloeiende kogels,
vindt men in de jaarboeken der dynastie
Kin en wel in de levensbeschrijving van
Prins Tschingkia, waarvan Visdelou de vol
gende regelen mededeelt:
J'?0t zuidwaarts langs de
kust tot Lmgau. Toen zy het eiland Lung- meren resp. 50. 45. 40 ct.; Graskalveren 2de kw.
lin bereikt had. dwong tegenwind den prins 3de kw. 42 ct.Slachtpaarden lste kw. 50,
AMSTERDAM. 7 Sept. Veemarkt. Aangevoerd
204 vette kalveren: lste kwal. 6270 en enkele
hooger, 2de kwal. 5662 ct., 3de kwal. 4854
ct. per KG. levend gewicht; 51 nuchtere kal
veren, f.814 per stuk; 34 schapen, f. 13—22
per stuk; 171 varkens: Vleeschvarkens, wegende
90110 KG. 6667, zware varkens 6465. vette
varkens 62—63 per KG. slachtgewicht.
BENTHUIZEN, 6 Sept. Aanvoer 765 kipeieren
prijs f. 4,755.10 per 100.
NOORDWIJKERHOUT. 6 Sept. Veiling ..De
Eendracht". Snfjboonen f. 1.70—3.20; Rente
gevers f. 2.903.40; Stamheerenb. z. dr. f. 2.35
3.05; enkele Heerenb. m. dr. f. 2.45—2.75; dubb.
Heerenb. z. dr. f. 2.153.20: Pronkboonen f 1.40
1.55. Alles per zak van 10 KG.
ROTTERDAM. 7 Sept. Veemarkt. - Totale
aanvoer 1805. waarvan 89 paarden. 28 veulens.
154 magere runderen. 506 vette runderen. 25
vette kalveren. 387 graskalveren. 386 nuchtere
kalveren. 192 schapen en lammeren. 1 varken.
37 bokken en geiten. - Prijzen per KG.: Vette
koeien lste kwal. 73 ct., 2de kwal. 62. 3de kwal.
4252 ct.; vette ossen resp. 69. 59. 4250 ct.;
stieren resp. 56. 52, 48; vette kalveren resp. 95.
85. 6070 ct.; Schapen resp 45. 35. 30 ct.: Lam-
het anker uit te werpen. Den volgenden
ochtend verscheen de Chineesche vloot aan
den horizon. In korten tijd was de vijand
nabtj en liet vuurmachines tegen de bui
tenste schepen van de vloot des prinsen
spelen. Tschingkia verloor bijna zijn ver
stand; hij blikte ontzet naar alle zijden
rond en zag zijn vloot in vuur. Door ver
twijfeling aangegrepen sprong hij over
boord en eindigde zoo z[jn leven, ln het
41ste Jaar zijns levens".
2de kwal. 45. 3de kwal. 35 ct. - Prijzen p. stuk:
Schapen 1ste kwal. f. 25. 2de kwal. f. 20. 3de kw.
f.17; Lammeren resp. f.16. f.13. f.10; Nuchtere
slachtkalveren resp f.14. f 10. f.7; Nuchtere
fokkalveren resp. 25. f.22. f.20: Slachtnaarden
resp. f. 210 f. 175 f. 100: Werkpaarden resp.
f 350. f.280. f.180- Hitten f 245 f 195 f 100'
Veulens resp. f. 125 f. 100 f 50; Stieren resp.
f.280. f.210. f.150. Kalfkoeien resp. f.29 f 230
f.150; Meikoeien f.285. f 230. f.150; Pinken
resp. f.160, f.120, f. 0.90; Graskalveren resp,
f 11 f 535' Bokken en geiten resp. f.15.
