Indrukken uit Praag
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
Het
te
Partij-congres
Neurenberg
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 7 September 193B
Een nieuwe faze
GEMENGD NIEUWS
De proclamatie van den Fuehrer
Graaf van Covadonga
gedood.
Rrandcatastrofe in Japan.
in litteken a
Opgewondenheid te Brielle.
Conflict tusschen burgemeester en
inwoners.
(Van een apecdalen correspondent"»
PRAAG. 6 Sept.
Er is een tijd geweest, dat de Sudeten-
duitsche Partij, wanneer men er op waag
de te zinspelen, dat .zij toch wel zeer nau
we betrekkingen met de Rijksduitsche N. S
D. A. P. moest hebben, een verontwaardigd
gezicht zette. Toen de zinspelingen talrij
ker en duidelijker werden, proclameerde
de Henleinpartij officieel, niets met
Duitschland gemeen te hebben. Maar gis
teren sprak een senator der partij op een
Bij het laatste denkt men natuurlijk aan
eischen betreffende de buitenlandsche po-
iitiek: indirect eischt immers ook het pro
gramma van Karlsbad koers nemen op
Duitschland. De wenken, die men vanuit
Berlijn aan Frankrijk gegeven heeft, in
dien zin dat Frankrijk toch eigenlijk in
Centraal-Europa geen belang had. heeft
men in Praag zeer goed verstaan. Doch
meer nog dan om Frankrijk zou het bij
eventueele eischen ten opzichte van de
buitenlandsche politiek gaan om het bond
genootschap met Rusland. Kan Praag dit
rmE^tfppsf- van nn7Pn führer Hitier" en een met xvuouuiu. xvaii x-iaafe, ui
afgevaardigde 4rde Süer Ss Sscherm- P^geven, Juirt op het oogenblik dat Rus
beer der Sudetenduitschers, die niet zou
dulden, dat hun een ..onrecht" zou worden
toegevoegd welk onrecht dan bestond in
het beknotten van hun ..recht" om het
nazisme te belijden met alle practlsche
consequenties van dien.
Er is ook een tijd geweest en de eerste
valt daar gedeeltelijk mee samen waarin
het, van Tsjechoslowaaksch standpunt be
zien. bijna ais hoogverraad gold te spre
ken over. ja zelfs maar te denken aan bui-
'enlandsche bemoeiing, van welke zijde dan
ook. met betrekking tot het probleem der
Duitsche nationale minderheid' .In ons
eigen huis zullen wij onze zaken zelf weten
te regelen", zoo luidde de formuleering.
Heden zien wij, hoe een Engelschman,
die naar Praag is gekomen op grond van
overleg tusschen Tsjecho-Slowaaksch, En-
gelsche en Fransche regeering. óók weer in
overeenstemming met deze drie. een Tsje
cho-Slowaaksch staatsburger verzoekt, den
Duitschen rijkskanselier te bezoeken, ten
einde van hem orders in ontvangst te ne
men voor de verdere gedragingen van de
Sudetenduitsche partij tegenover de re
geering te Praag.
Is er nog een duidelijker illustratie noo-
dig om te bewijzen, hoe zeer het zooge
naamd interne Tsjecho-Slowaaksche pro
bleem een internationaal vraagstuk is ge
worden. en hoe passief eigenlijk de rol
van de S.D.P. is. om welke alles heet te
draaien? Zij is in het huidige stadium
slechts werktuig, en met zijn bezoek op den
Obersalzburg vervulde Henlein zelf geen
andere taak dan die van een ondergeschikt
postbode. Het is zeer de vraag, of Hitier
eenig overleg met' hem heeft gepleegd. Ze
ker. Henlein was wel zes uur op den Berg
hof. maar er zijn betrouwbare berichten,
dat men hem aan de beraadslagingen van
den Führer met Goring. Himmler en Goeb-
bels, niet heeft laten deelnemen dat
men hem tijdens dit overleg den Berg
hof heeft laten zien, en dat zijn eigen
lijk onderhoud" met Hitier zich slechts
tot enkele minuten zou hebben beperkt. Hij
bracht eenvoudig een boodschap van Lord
Runciman en mocht instructies voor de
P.D.P. mee terug nemen dat was zijn
rol en letterlijk geen woord méér. Bij de
figuren om wie zich in de nu begonnen
nieuwe faze het conflict kristalliseert, vindt
men Henlein niet. en onder de machts
factoren die zich om hen heen groepeeren.
komt de S.DP. pas in de laatste plaats.
Door Henlein als boodschapper officieel te
ontvangen heeft Hitier diens partij, gezien
van Praag uit, gestempeld tot dat soort or
ganisaties, waaróp de Führer steeds met
den vinger der verachting heeft gewezen
tot die „groepen" welke haar lastgeving
uit het buitenland betrekken.
Het ingrijpen van Hitier aan gene zijde
der grens, bijna gelijktijdig met het actief
deelnemen van staatspresident Benesj te
Praag aan de onderhandelingen met de af
gevaardigden der Henlein-partijleiden de
nieuwe faze in. Als derde figuur treedt ook
nu weer Runciman, als verpersoonlijking
van de Eneelsche regeering op. Deze faze
onderscheidt zich van alle vorige daar
door. dat er bij het conflict, of zeggen wij
bij de regeling van het probleem, officieel
een derde wordt betrokkenHitier, het
geen beduidt, dat hij ook officieele verant
woordelijkheid gaat dragen een vast
stelling waaraan men in Praag groote
waarde hecht.
Welke de instructies zijn. die Hitier voor
de S.D.P. heeft meegegeven is op het
oogenblik. dat wij dit schrijven nog onbe-
Kcnd. Noch het zwijgen der autoriteiten,
noch de toon van diverse redevoeringen
van S.D.P.'ers waarin gezegd wordt dat het
programma van Karlsbad ..nog maar een
begin" zou zijn, voorspelt veel goeds, en ze
kere militaire maatregelen hier en ginder
ai evenmin. Zooveel is wel zeker, dat er
geen instructie is gegeven, om de onder
handelingen te staken. Het is echter ver
keerd. hieruit bijzonder optimistische con
clusies te willen trekken. Door een verder
praten te verbieden, zou Hitier immers de
verantwoordelijkheid voor het afbreken
der onderhandelingen op zich hebben ge
nomen: met dezen ..Zwarten Piet" der
schuldvraag wil hij niet blijven ritten.
Vandaar liever tegenvoorstellen dat wil
zeggen, de andere partij den Zwarten Piet
in handen trachten te spelen
Tegenvoorstellen, die, wat hun inhoud
ook al moge zijn, reeds daarom voor de
regeering te Praag zoo moeilijk zijn. omdat
de bevolking er vijandig tegenover zal 1
staan. Men kan zich voorstellen, dat een
dringend beroep op allen, om toch ook hun
bijdrage tot verdediging van den vrede te
.eieren door vrede te hebben met óe
concessies die de regeering, die de presi
dent noodig achtten, niet te vergeefsch zou
zijn geweest. Maar dan had het ook con
cessies gegolden, die op initiatief van de
eigen regeering zouden rijn toegekend. Met
de tegenvoorstellen staat het echter an
ders daarmee is men aan concessies toe
gekomen. die van buiten, door een vreem
den. dictatorialen heerscher worden afge
perst. En die rijn alles eerder dan gemak
kelijk verteerbaar
Voor een belangrijk deel komt het ver
dere verloop der dingen er thans van af te
land een hechten steun ln de wereldcoa-
litle tot handhaving van den vrede blijkt
en het bovendien de vraag is, of er ooit
weer in de toekomst een dergelijke coali
tie tot stand kan gebracht? Hier zegt men
van neen. Doch niet uitsluitend van dit
politiek standpunt bezien. Oók vooral van
militair.
Nog dezer dagen verklaarde een der
voornaamste Tsjechische strategen, gene
raal Moravec, dat. Rusland er thans geheel
anders voor staat dan in 1914 toen het
alleen maar in het Oosten kon opereeren.
De noordelijke havens en de spoorlijn langs
de Moerman-kust waren thans zooveel ver
beterd dat daar, waar vroeger slechts re
gimenten konden worden vervracht, nu di
visies konden worden verscheept, en dat
Rusland sneller troepen naar Frankrijk zou
kunnen dirigeeren. dan dit zijn koloniale
troepen uit de uithoeken van Afrika zou
hebben gemobiliseerd. Langs den zuidelijken
weg weer waarborgde de vriendschap met
Tuikije, dat immers de Dardanellen weer
versterkt had. een transport van Russi
sche troepen naar Zuid- Frankrijk. Uit
deze bij uitstek officieel-deskundige be
schouwing van een vooraanstaand man der
generaliteit blijkt dus dat men in Praag
Rusland als een bondgenoot van dubbele
militaire waarde beschouwt. In het Oosten
zoowel als in het Westen zal het luidens
deze voorstelling van zaken kunnen ope
reeren en twee maanden na het begin van
een oorlog zou het tien divisies aan den
Rijn hebben staan. Het zou. aldus generaal
Moravec. de rol spelen van Amerika in 1914
alleen sneller en doortastender.
Deze uiteenzetting, waarvan de juistheid
door anderen moet worden beoordeeld, die
daartoe bevoegder zijn dan schrijver dezes,
schijnt ons in elk geval wel een antwoord
te geven op de vraag, of Praag zijn bondge
nootschap met Rusland meent te mogen
prijsgeven.
(Nadruk verboden) ALETRINO
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
ln Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen. U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber ln.
De meeste laxeermiddelen zUn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter's Leverpilletjes bij apothekers en
drogisten, i. 0.76.
2412
nnr
Feestelijkheden afgelast wegens
kinderverlamming.
De burgermeester van Brielle. de heer Coè-
lette. (vroeger te Katwijk woonachtigi)
heeft eergisteravond alle feesten afgelast}
in verband met een geval van kinderver
lamming, nadat de inspecteur voor de»
volksgezondheid hiertoe geadviseerd had.
Per radio-centrale en stadsomroeperl
werd het besluit bekend gemaakt, hetgeen
voor de inwoners van Brielle een groote
teleurstelling beteekende.
Gisterochtend te negen uur is een depu
tatie naar den burgemeester gegaan, doch
men trok onverrich er zake terug. Het*
bestuur van de oranje-vereen'ging: en nog
eenige andere personen zijn hierna nog bij
den burgemeester geweest, om hem te ver
zoeken op zijn besluit terug te komen. het_
geen evenmin succes had. Men heeft ver
volgens den burgemeester nog verzocht
alleen de kinderfeesten te laten vervallen,
doch ook dat wilde de burgemeester niet.
De teleurstelling der inwoners ver
anderde toen in woede. Zij eischten in
trekking van het verbod en schoolden
samen. De politie moest herhaalde
malen ruim baan maken. Eén persoon
is in arrest gesteld.
De heer collette heeft tenslotte toege
zegd. dat de bevolking, wanneer zij zich
kalm hield, des avonds, als de kinde
ren op bed lagen, een muzikale rond
wandeling mocht maken.
De straatversieringen zijn urt pro
test afgerukt en vertrapt.
De burgemeester heeft politie-ver
sterking laten aanrukken.
zijn motor met matige snelheid op een, uit
een zijweg komende auto, ingereden.
Deze auto werd bestuurd door den heer
de K., eveneens uit Amersfoort. De motor
rijder liep een schedelbasisfractuur en in
wendige kneuzingen op, terwijl de duo-
passagiere, mevr. van de C.-S., uit Voor
burg, een aware hersenschudding kreeg.
Beide slachtoffers zijn naar het nabij
gelegen ziekenhuis „De Lichtenberg" over
gebracht waar van B. later is overleden.
De motor, welke zwaar beschadigd is, is
door de politie in beslag genomen.
De auto bekwam slechts lichte schade,
terwijl haar bestuurder met den schrik
vrijkwam.
Groote brand te Borculo.
Drie huizen uitgebrand.
In den afgeloopen nacht is door nog niet
bekende oorzaak brand ontstaan in een
perceel in de Hofstraat in Borculo, bewoond
door de familie Wierike.
Een motorrijder, die omstreeks half drie
door de Hofstraat reed, ontdekte den brand.
Hij waarschuwde onmiddellijk de bewo
ners. waarna ook de brandweer gealar
meerd werd. Deze was spoedig ter plaatse.
Het vuur had echter reeds een zoo groo-
ten omvang aangenomen, dat ook de aan
grenzende hulzen: een schoenmakerij en
het huis van de familie Van Leeuwen en
een drukkerij met woning van de familie
Hüskes waren aangetast Het gezin van
Van Leeuwen wist rich tijdig in veiligheid
te stellen. De familiè Hüskes was afwezig.
Met alle kracht werd het vuur bestreden.
Men kon echter niet voorkomen, dat de
hulzen geheel uitbrandden
De brandweer moest zich beperken tot
het nathouden van het nabij gelegen win
kelpand van de firma Zijlstra en een kap
perszaak. Deze panden kregen veel water
schade. De schade wordt door verzekering
gedekt.
motorfiets tegen auto.
Een doode en een zwaar gewonde.
,9p den Utrechtscheweg te Amersfoort is
gisteren om ongeveer halféén een garage
houder, R. W. van B., uit Amersfoort, met
onder een auto geraakt.
Gisteravond om half elf is op den rijks
weg ter hoogte van Hotel „De Witte Ber
gen" onder de gemeente Laren (N.H.) een
ernstige aanrijding met doodelijken afloop
gebeurd.
Een tot nog toe onbekende jonge vrouw
wilde per flets aldaar dm rijksweg over
steken in de richting Hüversum. Zij Het
daartoe eerst twee auto's passeeren en
laeeft toen vermoedelijk een derde auto.
bestuurd door den 42-jarigen heer W. W.
uk Arnhem, die in de richting Amersfoort
reed, niet opgemerkt Zij werd door de
aiato gegrepen, waarbij zij met het hoofd
tegen den carburator terecht kwam en
vervolgens tegen den grond sloeg. De dood
trod onmiddellijk ln.
Vermoed wordt, dat de vrouw, die onge
veer 28 jaar oud was, te Hilversum woonde
en jp. W. v. D. heet.
Gisteravond tegen 8 uur ls op den L006-
duirtscheweg bij de bioscoop Capitol te Den
Haag het 7-jarig meisje T. de V.. wonende
aan de LoosduinsChekade. zoodanig door
een auto aangereden, dat het met een
schedelbreuk en een hersenschudding naar
het Roomsch-kathoUeke ziekenhuis aan
het Westeinde moest, worden overgebracht.
De toestand van het kind was gisteravond
laat aeer ernstig.
het ongeluk met de tilbury op
dek onbewaakten overweg
bij hengelo.
Wij vernemen, dat het ongeval met een
tilbury opder Hengelo gistermorgen om
streeks kwart over tien geschiedde. Een
losse locomotief reed achterwaarts van
Oldenzaal naar Hengelo. Bij den onbe-
waakten overweg onder Kletndriene in de
zoogenaamde „Norik", een kwartier van
Hengelo, reed het rijtuig met één paard
bespannen, bestuurd door den 74-jarlgen
landbouwer J. Welberg, die met zijn vrouw
en hun zesjhrige kleindochter. Anna Weg-
horst, een bezoek wilden brengen aan hun
schoonzoon in Driene. De heer Welberg
heeft de locomotief niet opgemerkt, hoe
wel het uiüricht ter plaatse goed is. Het
paard bleef ongedeerd. Het rijtuigje echter
werd meegesleurd en totaal vernield.
De drie ineittenden moeten onmiddellijk
zijn gedood.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Cople van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
kind verdronken.
Gistermiddag te ongeveer drie uur ls
het zesjarig zoontje van de familie Ron-
leltap uit de Veerlaan te Amstelveen bij
het spelen in ëen gracht aan de Graaf Ael-
brechtlaan gevallen en verdronken. Zijn
makkertjes hebben direct hulp geroepen en
het kind was spoedig op het droge. Men
heeft een uur kunstmatige ademhaling toe
gepast, hetgeen echter niet meer mocht
baten.
Uit Neurenberg wordt nog gemeld:
Voor de opening van het congres mar
cheerde de Duitsche jeugd langs Hitier. Hess
en Baldur von Schirach. Vertegenwoordigers
van Italiaansche, Japansche en Roemeen-
sche jeugdorganisaties en een groote reeks
persoonlijkheden woonden den optocht bij.
De opening van het partij-congres zelf
werd op de traditioneele plechtige wijze vol
trokken. Rudolf Hess noemde dit congres
in een toespraak het congres van den eer
sten groot-Duitschen partijdag.
Vervolgens las de stafchef der S.A., Lutze,
de namen der voor de beweging gevallenen
voor. waarbij hij o.m. herdacht degenen,
die in Oostenrijk het leven lieten.
Hess begroette vervolgens de binnen-
en buitenlandsche gasten, waarbij hij
mededeelde, dat Hitier besloten heeft,
dat dit congres den naam „partijdag
van groot-Duitschland" zal dragen.
Hess zeïde dank aan degenen, die mede-
gestreden hadden voor de bevrijding van
Oostenrijk en richtte begroetingswoorden
tot Hitier.
Na nog een korte begroetingstoespraak
van Streöcher las gouwleider Wagner uit
Muenchen de reeds in het kort vermelde pro
clamatie van Hitier voor.
In deze proclamatie zegt de Fuehrer o.a.:
..Eenige weken geleden heeft een Engel-
sche kranst geschreven, dat ik den wensch
koesterde, met eenige staten op verschil
lend gebied een pact te sluiten, daar ik an
ders dit jaar niet voor den partijdag zou
HHPH kunnen treden. Ik had en heb ook thans
hangen, in hoeverre de tegenvoorstellen in dit voornemen niet.
het kader zullen gewrongen worden, waar
aan men zich heeft gezegd te willen hou
den en waarvan de eren^en reeds zoo ruim
mogelijk zijn eerrokken. Met andere woor
den, of deze tegenvoorstel1 en niet veel
meer dan een correctie beduiden van het
geen binnen dit kader besloten ligt, dan
wel of zij daar buiten vallen.
Ik veirschijn niet voor u met een pact,
doch niet de zeven nieuwe Duitsche
gouwen van mijn eigen vaderland. Het
is groob-Duitschland, dat in deze dagen
voor he* eerst te Neurenberg verschijnt.
In poflitiek opzicht kan de nieuwbouw
der beweging in Ostmark voor het be
langrijkste deel voltooid geacht worden.
In economisch opzicht zal de inschake
ling in den grooten kringloop en in het ge
weldige rhythme van het Duitsche leven
snelle vorderingen maken. Reeds aan het
einde van het volgend jaar zal de crisis
der werkloosheid ook in de Ostmark van
het rijk volkomen overwonnen zijn.
Op het oogenblik hebben wij in wer
kelijkheid slechts met. twee economische
zorgen te kampen: het gebrek aan ar
beidskrachten en speciaal aan ge
schoolde industrie-arbeiders en het ge
brek aan arbeiders op het platteland.
Wij willen echter gaarne deze zwakte van
het gebrek aan arbeidskrachten verdragen
en aan de democratieën de kracht der
werkloosheid overlaten.
Wanneer ik in het gebrek aan arbeids
krachten de eenige economische zorg zie.
dan hebben wij dit aan twee feiten te dan
ken: door de genade van den Heere God is
ons dit jaar eindelijk een overvloedige oogst
geschonken. Door de krachtige maatregelen
van onzen partijgenoot Goering is het ons
mogelijk geworden, ondanks de mislukte
oogsten in de afgeloopen jaren, met een
groote reserve het nieuwe jaar aan te van
gen.
Wij zullen voor jaren van iedere zorg
over de voedselvoorziening ontheven
zijn. Desondanks moeten wij spaarzaam
blijven.
Het Duitsche volk is, dank zij het werk
van onze vijanden, zij het ook op smartelijke ^den gebracht
wijze, van het waandenkbeeld van een zoo -- - or-aen- 8eDracht.
liteit de steeds gelijke koopkracht waar
borgt, namelijk: de stijgende productie.
Terwijl terzelfdiertijd in de democratieën
de loonen en prijizen elkaar in wilde haast
opjagen, de totale producties echter voort
durend dalen, vertoont het nationaal-socia-
listische "economische leven het beeld van
een gestadig toenemende productie en een
stabiele valuta.
Zoolang de democratische staatslie
den, in plaats van zich om hun eigen
productie te bekommeren en hun eigen
economische leven in orde te brengen,
in algemeene phrasen, deels van leeren
den, deels van critiseerenden inhoud,
met de autoritaire staten redetwisten,
doen zij niets voor den wederopbouw
van de zoogenaamde „wereldeconomie"
en in het bijzonder den wereldhandel,
doch zij benadeden deze.
Duitschland is, dank zij zijn voortdurend
toenemende productie, niet slechts een
steeds grootere verkooper van zijn eigen,
doch ook afnemer van buitenlandsche pro
ducten geworden. Evenwel met één beper
king: over het algemeen is het Duitsche
economische leven zoo opgebouwd, dat het
te allen tijde ook geheel onafhankelijk van
andere landen op eigen beenen kan staan.
De gedachte aan een blokkade van
Duitschland kan men reeds als een vol
komen ondoeltreffend wapen begraven.
In politiek zoowel als in economisch op
zicht is de tijd van de isoleering van
Duitschland voorbij. Het rijk heeft groote
en sterke mogendheden als vrienden ge
kregen. Dreigender dan ooit verheft zich
over deze wereld het bolsjiwistische gevaar
der volksvernietiging. Duizendvoudig zien
wij het werk van den Joodschen verwekker
van deze wereldpest.
Ik mag hier wel zeggen, hoe innig geluk
kig wij zijn, dat nog een groote Europeesche
mogendheid onze meening op grond van
eigen ervaringen deelt, wij verheugen ons
over deze gemeenschappelijke meening en
houding in alle actueele vitale vraagstuk
ken. waardoor wij in deze wereld van on
verstand en vernietiging, ook van mensche-
lijk standpunt bezien, steeds nader tot el-
DE TENTOONSTELLING BOENDERMAKER.
In de Lakenhal.
Nu de tentoonstelling van schilderijen uit rt.
collectle-Boendermaker ln de Lakenhal 1.,
voordeele van het Leidsche Carillon-comité nn.
met enkele weken is verlengd en vele stade,
nooten deze nog zullen willen bezoeken void.:
Ik gaarne aan het verzoek van het Comité om
hen met een enkel woord op te wekken 'n. v
een bezoek vooral niet te verzuimen.
Er bestaat ln ons land geen particuliere vpr
zameling van Hollandsche schilderkunst uit d^
laatste drie decennia, zoo groot en veelziidta
als die van Boendermaker. Uit die rilke v.J
zameling ls voor Lelden een keuze gedaan
welke van dien rijkdom zoo goed mogelijk een
beeld geeft. Maar zt) geeft ook een beeld van
den man, die Plet Boendermaker is: een geest
driftig beminnaar van de beeldende kunst en
tegelijk een man met een nuchter-Hollandvh
verstand dat uitersten afwijst. De kortstondige
mode-grillen van de schilderkunst vindt men
in zijn collectie met.
Nog altijd zijn er Hollandsche meesters dip
voor ons het landschap, de figuur, het stiileven
oproepen zóo dat wij worden getild naar hun
hoogte van zien en ons kleine leekendom ver
geten. Zij zetten onze groote tradities voort met
eigen kracht, zonder slaafsche navolging van
een verleden, dat onherroepelijk voorbij ls
In de geurige lucht van het hooiland zien wil
het zware boerenbedrijf, dat Piet van Wlin-
gaerdt ons schildert. In een palet vol fonkelend
licht schildert Jan Sluyters den stichter dezer
collectie en zijn vrouw, die voor zooveel schil
ders als een moeder is geweest en nog is Len
Gestel geeft de kracht en de tcederheid van
zijn groote geteekende figuren uit het Beiersche
woud zulk teekenen is zeldzaamVan
Blaaderen. te vroeg gestorven en te weinig ge
waardeerd. bewonderen wij hier ln een van
zlln groote Bretonsche havengezichten met het
prachtige rood van de kleeren der visschers
tegen de smaragdgroene zee. Plet Wlegman's
groote doek, het kerkhof In Thorn onder de
sneeuw een symphonie van wit en parelgrijs
ls een beeld uit het kleine Limburgsche stadje
waar hi] eens woonde. Een der mooiste werken
van zijn broer Mathieu Wiegman ls het groote
stilleven, dat hier hangt
Slechts enkelen kan lk hier noemen. Er Is
meer. maar de tentoonstelling ls beknopt en
daarom zoo rustig te zien. Het ls een kleine,
tijdelijke oase van schoonheid ln onze stad Zll
toont ons de schoonheid van het kleine Holland
wnJ"'? gr00te tradities voortzet, ook ln de
schilderkunst.
J. ST.4GTER.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
Bij autoongeval.
De graaf van Covadonga, oudste zoon
van den vroegeren koning van Spanje,
Alfons Xül, heeft gisteren in de buurt
van Miami (Florida) een auto-ongeluk
gehad, aan welks gevolgen hij is over
leden.
De graaf van Covadonga had 's nachts
een club te Miami verlaten in gezelschap
van een jongedame, Mildred Gaydon ZIJ
vertrokken per auto. Toen voor een vracht
auto moest worden uitgeweken, verloor
mejuffrouw Gaydon, die stuurde, de macht
over het .stuur, met het gevolg, dat de auto
tegen een telegraafpaal reed. De graaf, die
naar men weet, aan een chronische bloed
ziekte lijdt, kreeg verwondingen aan het
hoofd en brak zijn rechterbeen.
De dokter, die eenigen tijd nadat het
ongeluk had plaategevonden, den graaf
hulp verleende, heeft door het toedienen
van zuurstof nog getracht het leven te be
houden. De secretaris van den graaf die
aan het sterfbed was verklaarde dat het
stoffelijk hulsel mogelijk naar Spanje zal
worden vervoerd om te worden bijgezet.
Ex-koning Alfons en zijn gemalin zijn tele
grafisch op de hoogte gebracht. Mejuf
frouw Gaydon werd na ondervraagd te zijn
weer in vrijheid gesteld. Volgens een ander
bericht zou zij echter weer gearresteerd
zijn. De dood van den graaf is negen uur
na het ongeluk gevolgd.
De prins werd 10 Mei 1907 geboren. Hij
was steeds zwak van constitutie. April 1931
vluchtte hij met de koninklijke familie uit
Spanje. Afstand doende van zijn rechten
van kroonprins huwde hij in 1933 tegen
den zin zijner ouders met een Cubaansche.
Hij kreeg toen den titel van graaf van
Covadonga.
Sinds 1934 leefde het paar gescheiden,
zij het niet wettelijk gescheiden.
Half dorp in asch; honderd dooden.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
is od het schiereiland Noto, aan de West
zijde van Centraal-Japan, een geweidie*
brand uitgebroken, die half MimlmacW,
een belangrijk v 1 sscherijeentnim verwoest
en honderd dooden eeëlscht heeft.
Het vuur heeft ongeveer 1500 van de 3300
hulzen in asch gelegd.
Tengevolge van den brand zijn 7000 men
sehen dakloos geworden.
Hitler besloot met dank te zeggen aan
vahita>dée{ecnigemgehjkereale 'dekS^I ft
geven, die als I -iksgenoofen
KABEL VAN BERGSPOOR GEBROKEN
Nabij Neira in het departement Caldas
in Columbia is de kabel van een kabelberg
spoor gebroken, tengevolge waarvan ver
scheidene wagens in de diepte stortten.
Vijf personen vonden daarbij den dood,
verscheidene werden gewond.
TIJDSCHRIFTEN.
R.K. Bouwblad.
In het R.K. Bouwblad tref ten wij een be
schouwing aan over „De grondbeginselen aer
Nederlandsche monumentenzorg en de kritiek
door Frans Vermeulen, met een antwoord
daarop van den heer Tullema.
9—3
