STADSNIEUWS
Ministerieel bezoek aan
„Leyds Goedt"
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1938
No. 24060
VAN HEDEN
De Bilt.
Leiden - Zeehaven
79ste Jaargang
Leidens
/Nationale" feestdag
Verlichting van straffen
in verband met het
regeerings jubileum
De taal der molenwieken Dit numwcf beslaat uit VIER bladen
„Oud Leiden". „jy VOORNAAMSTE NIEUWS
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ïegel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2S00 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden (.2.35
per week (.0.18
Franc» per post 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland 0.80 per 3 mnAJ
Foto van Vliet.
Hedenmorgen heeft Zijne Excellentie de
ïinister van Blnnenlandsche Zaken H. van
toeyen de tentoonstelling „Leyds Goedt"
de Stadspaal met zijn bezoek vereerd.
Z.Exc. werd om 10 uur aan den ingang
kgroet door den burgemeester, mr. A. van
ie Sande Bakhuyzen, eere-voorzitter der
'entoonstelling. die daarop de leden van
xt Tentoonstellings- en Eere-comité aan
(en minister voorstelde. Ook wethouder
"in Stralen en wethouder Verwey waren
lanwezig.
Onder leiding van den burgemeester en
4en voorzitter, den heer D. L. Landman,
naakte de minister vervolgens een lang-
óirige rondwandeling over de expositie,
vaarbij hij zich ook door de exposanten
ötvoerig liet inlichten over hun stands er.
H toestand ln de onderscheiden bedrij-
*n.
Toen op het podium ln de stand der
'elijke Lichtfabrieken den minister
■erd verzocht zijn stem voor de oscillo-
■aaf in zichtbare lichttrillingen te doen
ografeeren, maakte Z.Exc. van deze ge
legenheid gebruik om zijn groote waar
deering uit te spreken voor hetgeen hier
tot stand ls gebracht. Hij sprak verder zijn
bewondering uit voor den opzet der expo
sitie en de kunstzinnige aankleeding der
zaal.
Eerst over eenen nam de minister af
scheid, nadat hij zich had verontschuldigd
door werkzaamheden verhinderd te zijn
de geheele tentoonstelling te beziohtigen.
Hierboven v. l.n. r.: de Burgemeester,
minister v. Boeyen, de heer Landman
en webhouder Van Stralen.
Het bezoek is ook gisteravond weer zeer
druk geweest. Omstreeks halftien passeerde
de 10.000ste bezoeker de controle. nJ. de
heer A. van der Stok. Mare 104, wien door
de Gaslnstallateurs een keukengeyser
werd aangeboden.
Behalve de bedrijfsfilms trok in den
Foyer ook het journaal zeer de aandacht
Hedenavond worden opnamen vertoond
van het bezoek van minister Van Boeyen.
BILDE VAN DE LEIDSCHE JEUGD-
VEREENIGLNGEN AAN
H. M. DE KONINGIN.
Dinsdagmorgen Vlaguitreiking.
Eenigen tijd geleden deelden wij mede.
ht ter gelegenheid van het 40-jarig re-
üsnngsjubileum van H. M. de Koningin,
Dinsdag 6 Sept. e.k., door de Leidsche
ugdvereenigingen zal worden deelgeno-
Wn aan de te Amsterdam te houden na-
tonale jeugdhulde. Daarvoor zullen des
'chtends om 10 uur van dien dag de ieden
''n de Leidsche Jongeren-vereenigingen
t«t vlaggen, banieren en eventueel met
imen op de Kaasmarkt bijeenkomen,
har de plaatselijke vlag door den Burge-
ifester aan de verzamelde Jongeren zal
'arden toevertrouwd.
Alvorens de vlag wordt uitgereikt, zullen
'aanwezigen, zulks onder leiding van den
-*t M. Bolderdijk en begeleid door de mu-
van het Leidsch Politie Muziekgczel-
;tiap gezamenlijk zingen: „Wilt heden nu
"den". Na uitreiking van de vlag zal het
irate couplet van het Wilhelmus worden
"rongen.
Vervolgens zal een deputatie, bestaande
elf leden van verschillende jongeren-
'henigingen. de vlag onder haar hoede
'Ten en in auto's naar Amsterdam bren-
W. Zij zal een eindweegs uitgeleide wor-
IJr' gedaan door de aanwezige leden der
irterenvereenigingen en genoemd mu-
Jj«?zelschap. De route is vastgesteld als
Hooglandschc Kerkgracht, Koren-
P's. Breestraat. Kort Rapenburg, Steen-
Beestenmarkt.
middags om vijf uur zal de deputatie
ij® nabij het Stadion te Amsterdam voe-
"ij de overige deputaties, waarna alle
tutaties naar den Dam marcheeren. De
i;h?en worden medegedragen, terwijl mu-
-,rsen zich zullen doen hooren.
kV den Dam zullen de deputaties, als H.
IKoningin op het balcon van Haar
I .'."-' zal verschijnen, uitdrukking geven
UJe trouw van de jeugd uit alle gemeen-
n ons vaderland, door het nelgen van
Het programma
voor morgen.
7.10 u, v.m.
Reveille op den
Burcht.
8.00
Aubade v. school
kinderen op den
Burcht.
p
J ubileumronde
v. wielrenners.
1.00 n.m.:
Re clame - optocht
en Bloemencor
so.
4.00
Uiterste tijdstip
aankomst deel
nemers plaquet
te-sterrit.
6.°°
O p e nluchtspel
Zoeterwoudsche
Singel.
8.30
Verlichte gon
delvaart.
8.30
Hosconcert a. d.
Steenstraat.
10.30
Vuurwerk op 't
Schuttersveld.
De Tentoonstelling „Leyds
Goedt" is geopend van 10
12.30, 1.30—5.30 en 7—11 uur.
1 wordt dan als plechtige Inzet „Wilt
nu treden" gespeeld en gezongen. Tot
'Ui de plechtigheid zal het le en het
6c couplet van het Wilhelmus gezongen
worden. Aan alle vlaggen zal dan tevens
een wimpel worden bevestigd als herinne
ring aan deze plechtigheid en den volgen
den dag zal dan in elke gemeente de vlag
weer aan den Burgemeester worden terug
gegeven.
Morgen. 3 September, zullen onze
Bureaux om 12 uur worden
GESLOTEN.
DE DIRECTIE.
HET OPENLUCHTSPEL IN GROOT
FORMAAT.
Morgen slotopvoering.
Na de verschillende voorstellingen die
reeds van het openluchtspel zijn gegeven,
zullen morgen de medewerkenden voor het
laatst en niet voor het minst hun krachten
geven aan de opvoering van „De mislukte
aanslag op Lochem". Het ls ongetwijfeld
een sterk staaltje van volharding om steeds
weer opnieuw aanslagen voor te bereiden,
die moeten mislukken!
Intusschen zullen morgen nog andere at
tracties dit spel opluisteren. In historische
costumes zullen de vendelzwaaiers hun ty
pische vertooningen van Oud-Nederland-
sche folklore geven. De Gorsselsche boeren-
dansers komen met „Jan Pierewiet, de Ze
vensprong, Driekusman" en meerdere be
kende dansen, die men veelal bij name
kent. doch nu ook kan zien uitvoeren.
Naar wij vernemenen, wordt
in verband met, het 40-jarig
regeeringsjubileum van H.
M. de Koningin aan een
aantal veroordeelden ver
mindering, verwisseling 01
kwijtschelding van straf
verleend.
BEZICHTIGING DER VERSIERING.
Door den burgemeester.
De burgemeester, mr A. van de Sande
Bakhuyzen en de voorzitter van de Jubi
leum Commissie 1938, ir. P. Lindenbergh.
zullen hedenavond te ongeveer half negen
een bezoek brengen aan de verschillende
versierde straten volgens volgende route:
Stationsweg met Haverzaklaan. Steen
straat, Princessekade, Rapenburg. Nonnen
steeg. Kolfmakerssteeg, Kaiserstraat. Bak-
kersteeg. Molensteeg. Doezgstraat, Jan van
Hout-kade. Geeregracht. Levendaal, Kraaier-
straat. Gortestraat, Pakhuisstraat. Haver-
straat. Geerestraat Levendaal, Hooge
Rijndijk (Rijndijkstraat en Kanaal
straat kunnen waarschijnlijk niet met een
rijtuig bezocht worden i tot Wilhelmina-
brug. keeren, Hooge Rijndijk, Utrechtsche
Veer. Nieuwe Rijn Kaarsenmakersstraat.
6e Groenesteeg. Weverstraat. 2e Looier-
s'raat. Zuid Singel. Waardgracht. 5e Groe
nesteeg. Oranjegracht (O en W.i. 4e Groe
nesteeg Langestraat, Heerengracht. 3e
Groenesteeg. Vestestraat, Oude Rijn, Uiter
stegracht. 2e Groenesteeg. ie Groenesteeg.
Hooigracht. Pelikaanstraat. Haarlemmer
straat. Haven. Zijlsingel. Waardstraat. Oos
terstraat. Evertsenstraat. van Speykstraat,
Trompstraat (langs Kortenaerstraat en
Heemskerkstraat keeren), Trompstraat,
Zijlsingel. Lage Rijndijk, tot Voorstraat,
Sumatrasiraat. Javastraat. Formosastraat,
Sieboldtstraat, Decimastraat, Medusastraat,
Heerensingel. Maresingel, MaAiritsstraat,
van der Duinstraat, Jan Willem Friso-
straat. Bronkhorstslraat. Willemstraat. Ko
ningstraat. Prins Hendrikstraat. Maresingel
Pasteurstraat, Hansenstraat. Groenoord-
straat. Haarlemmervaart, Maredijk, Schut
terstraat, Warmonderstraat, Aloelaan Ma
redijk. Rü-nsburgersineel. Morschweg. Paul
Krugerstr.. President SteljnstraatCronjé-
straat. Paul Krugers'raat. Morschweg,
Morschstraat. Haarlemmerstraat. Jan Vos-
sensteeg. Clarasteeg. Vrouwenkerkkoorsteeg,
Vrou wenstee», Breestraat met Diefsteeg,
Princessekade, Stationsweg
Hedenavond zal op de Douzas'raat weer
muziek worden gemaakt Tengevolge van
een sterfgeval was dit nog niet het geval.
v l v EERSTE BLAD
Verzoek van de Vereemgmg
BINNENLAND.
HJH. de Koningin maakte gisteren twee
maal een rijtoer door Den Haag 13de
Blad).
De Holland-ploeg winnaar der estafette
„Dwars door Leiden" (Sport, 4de
Blad).
Het concours-hippique ter gelegenheid van
de Vebo (Sport, 4de Blad).
De wlp-watermolen van den Boschpolder
tusschen Leiderdorp en Hoogmade
„in vreugde" op Koninginnedag.
De Vereenlging „Oud-Leiden", die zooals"
bekend, haar arbeidsveld over een groot
gedeelte van Rijnland uitstrekt, schrijft
ons:
Sinds eeuwen weet de molenaar door
middel van de molenwieken mededeelingen
aan zijn omgeving te doen en zijn gevoe
lens In den verren omtrek te vertolken.
Het is hier niet de plaats deze wiek-
standen te bespreken, doch meenen in
deze dagen van vreugde, tergelegenheid
van het 40-jarig regeeringsjubileum van
H. M. de Koningin de aandacht te moeten
vragen voor één stand, n.l. dien de mole
naars noemen „in vreugde"
Dit vreugde-vertolken heeft op eenvou-
oige wijze plaats. Staat men vóór den mo
len, dan draaien, zooals bekend, de wieken
in de omgekeerde non ring van de wijzers
van een klok. De molenaar nu plaatst de
onderste wiek iets vóór het midden van
den molen (dit heet „komend"). De vreug
de wordt beschouwd als het komende, de
rouw als het voorbij gegane. Bij rouwstand
ls daarom de onderste wiek iets door het
midden gezet. Meestal wordt, indien de
molen „in vreugde" staat, een vlag aan de
bovenste wiek bevestigd.
Wie op Koninginnedag door de omstre
ken van Leiden is gekomen, zal wel ge
zien hebben, dat zeer vele molens in een
specialen stand en met een vlag getooid
stonden. Vanuit een molen nabij Hoog
made zagen wij, behalve dien molen,een
14-tal molens in vreugde staan. Een molen
bleef onveranderd wegens ziekte van den
molenaar, terwijl nog eenige molens even
eens „overhek" stonden. Toen wij op onzen
verderen tocht langs één dezer molens
kwamen, zagen wij. dat de molenaar wel
een nationaal vlaggetje bij den molen had
aangebracht, doch zijn molen, zooals ge
zegd, vertolkte de vreugde niet.
Het vergaan van de „Snow White"
mengd.' 3de Blad).
(Ge-
BUITENLAND.
Eenige ontspanning in het vraagstuk van
Tsjecho-Slowakije (1ste Blad).
Joden uit Italië verdreven (Buitenland, le
Blad).
Een verouderd interview met Hitier? (Bui
tenland, 1ste Blad
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Het is te verwachten, dat de
wind in onze omgeving uit Noord-
West tot West blijven zal, met
koel, bewolkt weer, zonder neer
slag van beteekenis.
Daarom vestigen wij hierbij de aandacht
op de teekens van de molenwieken.
Laten alle molenaars, die vreugde in
zich dragen, deze door middel van hun
molens uitdragen volgens het al-oude ge
bruik. Indien het gebruik algemeen blijft,
bestaat er geen gevaar voor uitsterven. Wij
hopen daarom, dat alle molens in deze
streek, indien mogelijk, op den nationa-
len feestdag, Dinsdag 6 September a.s. „in
vreugde" staan.
P. T. T.-DIENST OP ZATERDAG
3 SEPTEMBER.
De directeur van het P.T.T.-kantoor al
hier deelt mede. dat in verband met de
viering van den Nationalen Feestdag hier
ter stede op Zaterdag. 3 September de
tweede briefpostbestelling niet zal worden
uitgevoerd. Alle overige diensten worden
ongewijzigd als op andere Zaterdagen uit
gevoerd.
GEREF. GEMEENTE.
De kerkeraad der Geref. Gemeente hier
ter stede heeft in de door herhaaldelijk
bedanken voortdurende vacature thans
beroep uitgebracht op ds M. Heikoop te
Utrecht, waar hij sinds 1929 in zijn eerste
en eenige gemeente werkzaam is.
MIL IT ARIA.
Van 12 Sept. tot 5 Oct. a.s. komen bij het
'ie Regiment veldartillerie voor herhalings-
efeningen onder de wapenen: van de lich-
ing 1932: 1 4 der bereden onderofficieren
1'2 der onbereden onderofficieren. Van de
iichting 1934 alle bereden en onbereden on
derofficieren.
Als bijzonderheid voor de Leidsche In
dustrie dient vermeld, dat dank zij de me
dewerking van den directeur van den
Gemeentelijken Reinigingsdienst, die den
Rijn op voldoende diepte heeft laten uit
baggeren, het thans mogelijk is geworden,
dat beladen zeebooten te Lelden aan den
wal kunnen komen.
Hierboven afgebeeld 3 zeebooten, n.l. de
ms. „Jaba", „Viking" en „Gruno", welke
deze week tegelijk van over zee aan de
loswal alhier zijn aangekomen bij de N.V.
Gcbr. van Hoeken's Houthandel, beladen
met hout van Oosbzeehovens.