BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 18 Augustus 1938
Paleis versiering
te Den Haag
J
GEMENGD NIEUWS
LAND- EN TUINBOUW
A.s. gouden jubileum Ie
Voorschoten
^MJN/T IN UTTtfiEN^j
De Nederlandsche gezant
te Berlijn ernstig gewond.
Auto-ongeluk in Duitschland.
Damversiering bij het
regeeringsjubileum.
C. Ridder ran Rappard.
De Nederlandsche gezant te Berlijn, mr.
C. Ridder van Rappard, is gisteravond
met zijn auto op den terugweg van Neder
land naar Berlijn tusschen Minden en
Bueckenburg verongelukt. De auto van den
gezant kwam in botsing met een vracht
wagen en werd totaal vernield.
Terwijl de chauffeur van de auto nage
noeg niet gewond werd. kreeg de gezant
een ernstige schedelbreuk en inwendige
kneuzingen.
Mr. van Rappard werd opgenomen in
het ziekenhuis te Bueckeburg. Zijn toe
stand Is ernstig. Hij is bewusteloos.
Het reisseizoen in 1938.
Waarheen reist de Nederlander
Het reisseizoen 1938 is nu, omstreeks
half Augustus, over zijn hoogtepunt heen,
zoodat het mogelijk is. met behulp van de
cijfers betreffende het toeristenverkeer, een
indruk te krijgen van de ook dit jaar weer
gebleken gestadige toeneming daarvan en
van de voorkeur van het reizend publiek
voor de verschillende landen.
Op de vraag: „Waarheen reist de Neder
lander?" kunnen de cijfers betreffende de
diensten van den Kon. Ned. Toeristen
bond A.N.W.B. ten behoeve van het toeris
me verleend, een antwoord geven. Een
groot en steeds grooter wordend aantal
toeristen reist immers tegenwoordig per
auto naar het buitenland en aangezien de
overgroote meerderheid van de Nederland
sche automobilisten gebruik maakt van de
grensdocumenten van den A.N.W.B.. kun
nen de cijfers van de verstrekte triptieken
carnets, enz. en die van de door den Bond
gegeven reisinlichtingen dienen als baro
meter voor het geheele toeristisch verkeer.
Het- blijkt dan uit die cijfers, dat in de
maanden Januari tot en met Juli van dit
daar door de zeven kantoren van den A.N.
W.B. werden afgegeven 68.561 grensdocu
menten, waarvan in de maand Juli niet
minder dan 21.833, of ruim 840 per dag (de
Zondagen niet meegerekend). In datzelfde
tijdsverloop van zeven maanden bedroeg
het aantal door den Bond verstrekte reis
inlichtingen 55.763, waarvan in Juli 18 720,
Het totaal over de eerste zeven maanden
was 4.192 hooger dan in 1937, een toene
ming dus van ruim 8 pCt. De inlichtingen
voor reizen per auto waren wederom ver
reweg het talrijkst en bedroegen circa 60
pCt. van het totaal. Het aantal personen
door wrie deze reis-inlichtlngen werden ge
vraagd was ruim 6000 hooger dan verleden
jaar.
Van het totaal van 55.763 reisinlichtin
gen waren er 13.574 verstrekt voor Neder
land en 42.189 voor het buitenland. In 1937
bedroegen die cijfers resp. 12.601 en 38.970
over de maanden Januari t/m Juli.
Was verleden jaar de meeste vraag naar
Duitschland en Oostenrijk, dit jaar was de
trek naar België het grootst: het aantal
reisinlichtingen voor België steeg van 6712
tot. 10."504, ruim 56 pCt. méér. Daarna vol
gen Duitschland met 9.785 reisinlichtingen
Frankrijk 8.864: Zwitserland 4.830; Italië
2 308: de Scandinavische landen 1.704; En
geland 1.485 en verschillende andere lan
den te zamen 2.709.
Voor alle landen toonen de cijfers een
vooruitgang, behalve voor Duitschland
(inclusief het voormalige Oostenrijk»,
waarvoor het aantal reisinlichtingen,
vergeleken met het vorige jaar, met
2.721 terugliep, van 12.506 tot 9.785, een
vermindering van circa 22 pCt. Voor
Frankrijk steeg het cijfer van 7.989 tot
8.864, voor Zwitserland van 4.139 tot
4.830, voor Italië van 2.127 tot 2.308,
voor Ehgeland van 1.232 tot 1.485 en
voor de Scandinavische landen is het
met ruim 46 pCt. gestegen, van 1.161
tot 1.704.
Over het geheel was het reisseizoen
drukker dan verleden jaar.
Het mooist versierde plein van
Amsterdam.
Het Damcomlté te Amsterdam is er na
genoeg in geslaagd alle gelden bijeen te
brengen voor een smaakvolle versiering
van het geheele Damterrein ter gelegen
heid van het regeeringsjubileum van H.
M de Koningin.
De plannen van architect Brouwer, die
de geheele versiering belangeloos ontwerpt
en uitvoert, zullen daarom in vollen om
vang worden verwezenlijkt. Dinsdagmor
gen j.l. werd een aanvang gemaakt met
het monteeren van de stalen steigers, be
stemd voor de groote eerebogen. die het
Damrak en Rokin alsmede de Paleisstraat
en de Mozes- en Aaronstraat in de volle
breedte zullen overbruggen.
Een geheel nieuw type van versiering
wordt toegepast, waardoor nu reeds
vaststaat, dat de Dam het mooist ver
sierde plein van Amsterdam belooft te
worden.
Voor de stalen steigers alleen reeds
zal ruim 42 ton ijzermateriaal worden
gebruikt, d.i. ca. 75 K_M.. ongeveer de
afstand van Amsterdam naar Har
derwijk. Daarbij komen nog 70.000
rozen, ruim 10.000 meter span
doek en vlaggen. De N.V. Philips
te Eindhoven leverde voor de verlich
ting speciale lampen, die voor het eerst
in Nederland zullen worden toegepast.
Vier groote eerepoorten met een span
ning van 22 meter en een hoogte van
ongeveer 18 meter zullen het geheel op
waardige wijze afsluiten.
Er wordt een kolossale W. van ca. 25 me
ter opgesteld met een kroon van 12 meter,
die door de fa. Greiner in neon gratis zal
worden uitgevoerd, terwijl de firma Kool
en Co. het comité aangeboden heeft om
in neon gratis de cijfers 18981938 aan te
brengen, die bij het Damplantsoen zullen
worden opgesteld. De firma Groeneveld en
Van der Poll schonk het Damcomité een
belangrijke bijdrage in den vorm van het
aanbrengen van de electrische installatie.
Het comité ondervond verder een buiten
gewoon sympathieke medewerking van de
politie-autoriteiten en andere gemeente
instantie-s. De versiering zal een smaakvol
geheel vormen. Ook 's avonds bij de ver
lichting.
Een honderdtal werklieden vmdt door
deze versieringen gedurende zekeren tijd
werk.
DE NIEUWE KEMA-LABORATORIA
TE ARNHEM.
In bedrijfstelling door Prins Bernhard.
Op Woensdag 5 October zullen de nieuwe
laboratoria van de naamlooze vennootschap
tot keuring van electrotechnische mate
rialen (Kemai te Arnhem officieel in ge
bruik worden gesteld. Deze plechtigheid zal
worden verricht door Prins Bernhard.
HET SPRINGEN VAN HET WEGDEK
BIJ DE BILT.
Men schrijft ons:
Het voorval op dezen weg betrof een
klein gedéelte van een proefvak van ge
metselde klinkers. Men was bij de gevolgde
constructie uitgegaan van de vooropgezette
veronderstelling dat het aanbrengen van
uitzettingsvoegen niet noodig zou zijn.
Dit is thans gebleken onjuist te zijn. Men
dient nu allerminst de conclusie te trek
ken, dat daarmede klinkers voor een mo
dernen weg veroordeeld zijn. Integendeel,
de ervaringen met gemetselde klinkers in
cementmortel, zij het dan op een gewijzig
de methode t.o.v. bovenbedoeld proefvak,
en met klinkers in een trasmortel zijn
dermate gunstig, dat toepassingen ervan
op steeds grootere schaal plaatsvinden.
OUDHEIDKUNDIGE VONDSTEN OP
TERSCHELLING.
Dezer dagen vonden bezoekers op Ter
schelling. ter plaatse waar volgens een van
1556 dateerende kaart het lang vergeten
klooster Surrijp heeft gestaan, grondsporen
van een zeer oud gebouw. In de hier, aan
de noordzijde van den toen reeds bestaan-
den polder Nieuwland gelegen akkers, wer
den aangetroffen kloosteimoppen van groot
formaat, deelen van oude siersteenen. leien,
zeer oud porselein enz., ook werden ter
plaatse scherven gevonden van Germaansch
vaatwerk van het beein onzer jaartelling en
van latere tijden.
De genoemde fraaie kaart, waarvan de
teekenaar Iacop Heeren is, vermeldt op
deze plek een imposant, kasteelachtig ge
bouwencomplex. Een oude overlevering zegt
dat een overdekte leien gang van hier
leidde naar het bekende Striepster kerkhof.
Zeeriip is thans een klein gehucht in de
nabijheid. De vinder, kap. H. J. Bellen te
Assen, heeft de vondsteh overgegeven aan
het bestuur der Terschellingsche oudheid
kundige vereeniging.
Zij wordt uitgevoerd
door Boskoopsche
kweekers.
De Kon. Ned. Maatschappij
voor „Tuinbouw- en Plant
kunde" heeft het initiatief
genomen voor de versiering
van het Paleis aan het
Noordeinde te 's-Graven-
hage ter gelegenheid van het
40 jarig regeeringsjubileum
van H.M. de Koningin.
Naar wij uit goede bron
vernemen, zal deze versie
ring in hoofdzaak worden
aangebracht door Boskoop
sche kweekers, die thans
reeds met de voorbereidin
gen een aanvang hebben
gemaakt.
Het geheel, zoo vernemen
wij verder, belooft iets
grootseh te worden.
BOERDERIJBRAND TE CUYK.
Door nog niet bekende oorzaak is gister
middag brand ontstaan in een boerenbe-
hulzlng te Cuyk, bewoond door den land
bouwer Thelosen. In een oogwenk stond
het huis, dat met riet gedekt was, in lich
ter laaie. De motorspuit uit Cuyk was spoe
dig ter plaatse, doch kon wegens gebrek
aan water niets uitrichten. Alles ging ver
loren.
BRAND TE OPLOO.
Gistermiddag is de woning van M. Thoo-
nen te Oploo door nog niet bekende oor
zaak in vlammen opgegaan. Het grootste
deel van den inboedel ging verloren. Het
huis was niet verzekerd, de inboedel wel.
NED. R.K. BOND VAN HOTEL-, CAFÉ- F.N
REST -GEËMPL. „St. ANTONÏUS".
Het bestuur van den Ned. R.K. Bond van
Hotel-, Café- en Rest, Geëmp. „St. Anto-
nius" vergaderde te Den Haag ter bespre
king van de toepassing van het ingevoerde
werk- en rusttijdenbesluit voor jeugd en
volwassenen en de mogelijkheid van ver
dere toepassing der arbeidswet. Sommige
werkgevers wenschen uitvoering van werk
tijden voor de volwassenen inplaats van
rusttijden. Daarnaast werd het fooienstel-
:el als loonstelsel opnieuw besproken, als
ook het vraagstuk „vrouwelijke bediening
in zaken waar gelagen kunnen worden ge
zet", waardoor men wering van vreemde
werkkrachten vraagt. Voor het fooienstelsel
zal men trachten garantleloonen te verkrij
gen. Mede in verband met de groote werk
loosheid zal men trachten verdere verkor
ting van werktijden te verkrijgen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
In het St. Elisabethsgasthuis te Haar
lem is in den ouderdom van 75 jaar over
leden dr. F. de Haan, oud-landsarchivaris
te Batavia.
Bij Kon. Besluit is aan W. Gijse Wee
llink, op zijn verzoek, met ingang van 16
Jfov. a.s. eervol ontslag verleend als direc
teur van de strafgevangenis te Rotterdam
en van de bijzondere strafgevangenis voor
jonge vrouwen aldaar, met dankbetuiging
voor de bewezen diensten.
Verkeersongelukken
te Rotterdam.
Een doode en twee gewonden.
Omstreeks acht uur is Dinsdagavond ln
den Zwaanshals te Rotterdam een ernstig
ongeluk gebeurd, dat den zesjarigen J. Va
lerius, wonende Zwaanshals 140 b, het le-
en heeft gekost. De jongen was met een
paar vriendjes aan het spelen bij een stil
staande vrachtauto. Zonder dat de bestuur
der van den wagen, dè 21-jarige G. L. E.,
wonende aan den Ringdijk te Schiebroek,
het had bemerkt, was de jonge Valerius aan
de achterzijde op den wagen geklommen.
De bestuurder zette den wagen achteruit,
de jongen verloor het evenwicht, viel van
de auto en kwam juist achter het rechter-
achterwiel terecht, dat hem over de borst
kas ging. Met zwaar inwendig letsel is de
jongen per auto van den geneeskundigen
dienst overgebracht naar het Ziekenhuis
aan den Bergweg, waar hij korten tijd na
aankomst aan de bekomen verwondingen
overleed.
Geen voorrang verleend
Gistermiddag te ruim vijf uur is in de
Pretorialaan te Rotterdam een wielrijdster
bet slachtoffer geworden van een automo
bilist, die zich van de verkeersregels wei
nig bleek aan te trekken. De 29-jarige
mej. B. Overdljk, wonende aan den Paral
lelweg, kwam van de Maashaven en nader
de de Paul Krugerstraat. Van de andere
zijde naderde een vrachtauto, bestuurd door
den 20-jarigen W. H. R., wonende aan den
Goudschenweg, die de wielrijdster, die voor
hem van rechts kwam, voorrang had moe
ten verleenen. Zonder vaart te minderen
reed de automobilist echter door, zoodat
hij de wielrijdster juist ln de flank aan
reed. Zij werd tegen de straat geslingerd
en met een rechterdijbeenfractuur, een ern
stige hoofdwond en een hersenschudding
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel
overgebracht. Haar toestand ls ernstig.
Onder een auto geraakt.
Op den Groenen Kruisweg onder voor
malig Hoogvliet (Rotterdam» is gisteren de
16-jarige A. Kamp, wonende te voormalig
Pernis, die daar met eenige vriendjes fiet
ste, onder een passeerende personenauto
geraakt, welke werd bestuurd door den 52-
jarigen koopman F. van den B. De jongen
Werd tegen den weg geslingerd en liep een
„ebroken rechterbeen, een groote hoofd
wond en een hersenschudding op. Dr. Mol
ujt Hoogvliet verleende de eerste hulp,
waarna K. per auto van den geneeskundi
gen dienst naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel werd overgebracht, waar hij in
ernstigen toestand is opgenomen.
NEDERLANDSCH PASTOOR IN
LUXEMBURQ VERONGELUKT.
Gisteren is te Tilburg bericht ontvangen,
dat pastoor A. D. M. Aelen, van de parochie
Koningshoeven te Tilburg, op vacantlereis
in Luxemburg bij een auto-ongeluk om
het leven is gekomen.
De pastoor ls met de door hem bestuur
de auto, waarin tevens de heer en mevrouw
Maesan uit Tilburg waren gezeten, te Weiss
am Bach tegen een boom gebotst. De pas
toor werd hierbij z»6ó ernstig gewond, dat
hij eenige uren later overleed. De andere
inzittenden werden slechts licht gekwetst.
BRAND TENGEVOLGE VAN
HOOIBROEI.
Gisteravond omstreeks kwart voor tien
is te Landsmeer tengevolge van hooibroei
brand ontstaan in de boerderij van den
heer G. Klooker, bewoond door den land
bouwer S. Verbree. Het vuur greep snel om
De landbouwcrisispolitiek
van de regeering.
Wat de graanhandel er van denkt.
Het comité van graanhandelaren te Rot
terdam heeft gisteren, mede namens een
aantal organisaties uit den graanhandel
eenige mededeelingen gedaan aan een
aantal journalisten.
De heer G. van Stolk, zeide, dat de orga
nisaties uit den graanhandel, uit welker
naam hij sprak, gedurende de afgeloopen 5
jaar buitengewoon weinig succes hebben
gehad met bezoeken aan Haagsche regee-
ringspersonen. Dit dwingt deze organisa
ties een anderen weg in te slaan om ge
hoord te worden. Iets buitengewoon ern
stigs staat te gebeuren: de graanhandel is
dicht bij den ondergang. De oorzaak hier
van is niet een gebrek aan kapitaal, moed
of wil bij den graanhandel. Kapitaal en
energie zijn in nog voldoende mate aanwe
zig. De oorzaak ervan is echter daarin te
zoeken, dat onoordeelkundige maatregelen
van de regeering het den graanhandelaren
schier onmogelijk maken zaken te doen.
Deze opvatting toe te lichten was het
doel van de bijeenkomst, die niet uitging
naar de heer van Stolk opmerkte van
..200 Rotterdammers", zooals Den Haag dit
gelieft te noemen, maar van: het comité
van graanhandelaren, de vereeniging Am-
sterdamsche graanbeurs, den bond van
Nederlandsche graan- en zaad-importeurs,
den Nederlandschen bond van graan- en
meelhandelaren, den Algemeenen Neder
landschen molenaarsbond, de vereeniging
van tusschenpersonen bij den handel in
granen en aanverwante artikelen en „Ve-
ragra", vereeniging van agenten van bui-
tenlandsche huizen in granen en aanver
wante artikelen.
In een door spreker aan de pers uitge
reikte verhandeling over de landbouwcri
sispolitiek van de regeering luiden de con
clusies als volgt:
le. de regeering houdt geen rekening met
de belangen van den graanhandel, waar
door een steeds grootere onzekerheid ont
staat welke den handel dreigt lam te slaan
en steeds grootere schade aan dien handel
wordt toegebracht, terwijl steeds meer ar
tikelen geheel of gedeeltelijk aan den
graanhandel ontvallen (erwten, boonen,
haver, gerst en rogge) waardoor het ter
rein, waarop de handel zich kan bewegen
steeds meer wordt ingekrompen en de im
port dreigt te worden vernietigd.
2e. de sinds April 1938 genomen maat
regelen. in het bijzonder met betrekking tot
de artikelen rogge en gerst, getuigen van
een onjuist regeeringsbeleid Uit de sinds
April opgedane ervaringen blijkt ten dui
delijkste dat de regeering op den verkeer
den weg is en dat haar steun-politiek tot
mislukking is gedoemd.
Tevens blijkt, dat de wel overwogen en
geargumenteerde adviezen van den handel
terzijde worden gelegd.
3e. de z.g. „voorraadovereenkomst" heeft
niet aan haar doel beantwoord, aangezien
de regeering haar systeem heeft gewijzigd
en zich omstandigheden hebben voorge
daan, die bij het aangaan der overeen
komst, niet konden worden voorzien.
4e. de regeering kome tot een volledige
herziening van het tot dusver gevoerde be
leid inzake den landbouwcrisissteun in dier
voege, dat ook met de belangen van den
graanhandel terdege rekening worde ge
houden, opdat niet, zooals in het bijzonder
gedurende den laatsten tijd is geschied,
onnoodig groote financieele en moreelc
schade aan den graanhandel worde toege
bracht.
De regeering onthoude zich vooral van
maatregelen die storend werken op de on
derlinge prijsverhoudingen der granen,
waardoor de markt wordt ontwricht en on
berekenbare schade wordt toegebracht.
5e de regeering onthoude zich van het
geven van onjuiste, althans onduidelijke,
toelichtingen en mededeelingen ter verde
diging van door haar genomen maatrege
len opdat niet verhinderd worde dat het
Nederlandsche volk, met name de consu
menten. zich een voldoend en juist oordeel
kan vormen omtrent de gevolgen van het
door de regeering gevoerde crisisbeleid.
Van den heer J. Braggaar.
LAUREL EN HARDY DEFINITIEF
UIT ELKANDER?
De heer J. Braggaar.
Zaterdag 20 Augustus is het 50 jaar ft-1
leden dat de heer J. Braggaar als leerling-1
monteur in dienst trad bij de firma J. St I
van Kempen en Zonen, Kon. Ned. Fabriek I
van Gouden en Zilveren Werken te Voor-1
schoten.
Van leerling-monteur ging hij naar de I
draaierij en was het grootste gedeelte
werkzaam in de afdeeling „schepwerh" j
(handwerk».
Behalve dat de heer Braggaar een goed I
vakman en een trouw kameraad was, be-1
kleedt hij ook nog verschillende functies, I
die een groot gedeelte van zijn vrije ureal
in beslag nemen en waarin hij door eea I
leder, ook van andere levensbeschouwing,!
wordt geacht en gewaardeerd.
Sedert 1919 is de heer Braggaar lid vaal
den gemeenteraad van Voorschoten, waar-I
in hij een zetel bezet voor de S. D. A. P. m I
steeds worden zijn betoogen en opmerkin-l
gen, die steeds wel doordacht rijn, met
aandacht gevolgd.
Voorts is hij voorzitter van het weda-l
wenfonds van het personeel van de N.Y.I
Zilverfabriek, bestuurslid van de afd. vaal
het „Groene Kruis", van de Ver. voor Zie- T
kenhutsverpleging „Onderling Hulpbe-L
toon", voorzitter van de Woningbouwer. I
„Onze Woning", ltd van het crisiseomiül
B-steun I. bestuurslid van de Metaal-1
bewerkersbond, afd. Lelden, aangesloten bijl
het N.V.V., waarvan hij gedurende del
jaren 1928—1936 voorzitter was en tenl
slotte lid van de commissie Armenrad!
Leiden (afd. Onderhoudsplicht).
Wij wenschen den jubilaris toe dat i
wensch vervuld zal worden en dat hijl
spoedig weer zijn arbeid zal mogen hervat-I
ten. Herstellende van een ernstige ziekte,!
heeft hij zijn werkzaamheden geruimen]
tijd moeten onderbreken.
VOOR VERBETERING DER
DRUTVENCULTUUR.
Proeven met mest-stoffen.
Het contract van Stan Laurel
niet verlengd.
Hal Roach, de president van de Hal Rioach
studio's te Hollywood heeft volgens een
telegram van Reuter, Stan Laurel, het ma
gere en meest begaafde deel van de Lau
rel- en Hardy-combinatie, geen nieuw con
tract gegeven, en hiermede een definitief
einde aan de samenwerking van het twee
tal gemaakt. Hardy zal een nieuwen part
ner krijgen en wel Harry Langdon. De
beide komieken zullen „echte comedies"
gaan spelen en niet langer val- en smijt-
fllms.
HAYDN IN PLAATS VAN MENDELSSOHN.
De Mendelssohnstraat in de élitebuurt van
Frankfurt am Main, waar nog veie Joden
wonen, ls omgedoopt in Haydnstraat. Nu de
muziek van Mendelssohn in Duitschland niet
meer mag worden gespeeld, moeten alle sporen
van zijn naam verdwijnen.
zich heen en aan blusschen viel niet te
denken. Het huis brandde geheel af. De
inboedel en de boerderij-Inventaris gingen
geheel verloren.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
KASTEEL GEDEELTELIJK VERWOEST.
Hauther Hall. een Engelsch historisch
kasteel, dat eigendom is van graaf Leicester
en dateert uit den tijd van koningin Anna
is door een hevigen brand gedeeltelijk ver
woest. De oorzaak van den brand is on
bekend.
GEEN GRATIE VOOR SCOTTBORO-
NEGERS.
Het hof van gratie van den staat Ala
bama (V. St. i heeft het verzoek om gra
tie voor de beide Scottboro-negers, Claren
ce Norris en Heywood Patterson, verworpen.
Op den Proeftuin Zuidhollandsch Gis-1
district te Naaldwijk heeft de directe'
en rijkstuinbouwconsulent, ir. J. J. Rif-
mens dezen zomer uitgebreide proefnemui-|
gen gedaan, teneinde de meest geschikte I
samenstelling van meststof voor de dnii-|
vencultuur vast te stellen.
Dit vraagstuk heeft nJ. tot nu toe geen
oplossing gevonden en proeven als dezel
konden nog nimmer op zoo uitgebreide
schaal worden genomen, als thans is r
schied.
Zoowel de productie als de kwaliteit vaal
onze druivencultuur zijn hierbij ten nauï-l
ste betrokken: vooral de geleidelijke op-1
voering van de kwaliteit heeft de aandacht!
van deskundigen, omdat dit tenslotte a-I
beslissen over het verbruik en het voort-]
bestaan der geheele cultuur.
Tevens zijn de meststoffen, welke ge- 9
bruikt worden, van grooten invloed op del
houdbaarheid van het product en nu men I
naar nieuwe afzetgebieden in het buiten-1
land zoekt, welke nieuwe gebieden dikwijls I
ver verwijderd zijn, is de houdbaarheid een I
factor van groote beteekenis geworden. I
Voor het nemen van de proeven ls
een warenhuLs op den tuin ingericht. »l
bakken met een Inhoud van elk ongeveer]
1/8 kub. meter zijn het vorig jaar Mei
druivenstekken van gelijke grootte u:tge-l
zet, nadat eerst gezorgd was voor atoo-1
luut armen, d.w.z. mestloozen grond. Onder l
volkomen gelijke omstandigheden werden I
de stekken van Frankenthalers aldus uit-1
gezet, waarna bemesting in verschillende
verhoudingen werd toegediend. I
Hierbij werd gebruik gemaakt van; t1
stikstof; 2. fosforzuur; 3. kalt In I
denkbare verhoudingen van in het gene" l
geen mest, tot vier gelijke deelen van elke j
stof, zijn proeven genomen, en de resui-1
taten zijn, hoewel verre van volledig, ree®
zeer belangwekkend.
Zoo is komen vast le staan, dat de be- i
wering van sommige oudere tuinders, an I
zouden druiven ook zonder mest kunne»
groeien, volkomen onjuist is, Slechts doc I
de zeer lange wortels van den druiven-
boom, die uit den omtrek het voedsel weg-
halen, Ls het te danken, dat ook onbemesr
druivenkassen nog wat oogst geven. Vera
staat vast, dat stikstof het leeuwenaam
heeft in de vorming van rijke en voi-
vrucht; zonder stikstof geen oogst, nu
boomen, die weinig fosforzuur ontvinge»
constateerde men het gevreesde .Ju®
waarbij de korrels uitdrogen. Het zal uv-
mogelijk zijn. deze zeer schadelijke zjes
met een juiste bemesting te bestrijd'
een resultaat der proeven, dat' op ocnK
reeds tot groote voldoening stemt.
waren voorts de verschillen, die zicb
alleen voordeden ln ontwikkeling van
boom, doch ook in rijpheid, kleur
smaak der druiven. Waar het uiteind™,
om uiterlijk en smaak van den drlll!„%.j
ls ook hierdoor het groote nut van e
nauwkeurige bemesting aangetoond.
2—S
