Buitenland
79sfe Jaargang
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1938
No. 24046
STADSNIEUWS Ni'vre handen, rap en goed
„Leyds Goedt"
,NAAR BUITEN'
De Stri j d in Span j e Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
GEMENGD NIEUWS
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ztjlU
per 3 maanden f. 2.39
per week f. 0.13
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
Maken eiken dag
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
B. Raaphorst. Van Boetselaerstraat 49,
Alphen a. d. Rijn. Groothandel in verlich
tingsartikelen. De zaak ls verplaatst naar
Groenesteeg 29, Leiden. Bijvoeging uitge
oefend bedrijf: tevens winkelzaak.
De Leidsche speeltuinvereniging „Wes
terkwartier'' heeft op haar laatstgehouden
ledenvergadering met algemeene stemmen
besloten over te gaan tot stichting van een
„Bouwfonds" ter verkrijging van een eigen
gebouw.
Mej. P. H. de Kier alhier is geslaagd
voor het examen akte N. II (lynteekenen,
handteekenen en techniscn teekenen aan
meisjesscholen).
Vrouw in brand geraakt.
Doordat zij met haar kleeren een
petroleumstel omtrok.
5356
(Insez. Med.)
ONGELUK OP AUTOWEG
DEN HAAGAMSTERDAM.
Ernstige verwondingen.
Tengevolge van het omvallen van een
brandend petroleumstel lil de keuken van
haar woning ln de Groenlandstraat te Rot
terdam geraakten de kleeren van de 59-
jarige bewoonster W. Baay in brand. Het
slachtoffer liep een aantal brandwonden
aan het lichaam op en werd per auto van
den geneeskundigen dienst overgebracht
ïaar het ziekenhuis aan den Coolsingel,
raar zij in vrü ernstigen toestand is opge
nomen.
Het staat nog niet vast of de vrouw, die
ln de aan de achterzijde op de tweede ver
dieping gelegen keuken bezig was het
petroleumstel heeft bijgevuld, terwijl het
brandde, of dat zli een pan van het stel
vilde nemen. In leder geval is zij met haar
kleeren blijven haken aan een van de
kranen, zoodat de olie over haar kleeren
liep. Toen het toestel daarop ook omsloeg
vatte de olie direct vlam en in een oog
wenk stond de vrouw toen in brand. Zij
snelde in haar schrik direct naar beneden
vaar zij om hulp riep. Een buurman schoot
op haar geroep toe en slaagde er nog ln
om met een laken de vlammen te dooven.
De vrouw had toen echter al erge brand
wonden opgeloopen aan den linkerarm, aan
de linkerzijde en aan den rug.
Aangezien er op heit oogenblik, dat het
ongeluk gebeurde niemand anders thuis
was veroorzaakte het brandende petro_
klimtoestel ook brand in de keuken. De
brandweer bluschte met een straal op de
waterleiding dezen brand waarbij de keu-
ten gedeeltelijk ls uitgebrand.
Man ernstig gewond.
Gistermiddag omstreeks 1 uur zakte op
den nieuwen rijksweg Den HaagAmster
dam ln Haarlemmermeer nabij Abbenes
een zwaar beladen vrachtauto, afkomstig
uit Voorburg naast het verharde gedeelte
zoo ver ln den grasberm weg, dat er in den
wagen geen beweging meer te krijgen was.
De bestuurder van een passeerende bestel
auto van de firma Jamin uit Rotterdam
begaf er zich heen om hulp te verleenen en
slaagde er met zijn wagen en takels in de
weggezakte auto weer op het verharde ge
deelte te sleepen.
Terwiil de heer H. uit Rotterdam zich
toen onder de vrijgekomen auto bevond om
de takels weer los te maken reed de auto
plotseling even achteruit met het noodlot
tig gevolg dat H. door een der wielen over
reden werd.
Ernstig aan het hoofd verwond, hevig
bloedend en ln bewusteloozen toestand
werd hij opgenomen en na door een dokter
uit Nieuw Vennep vooroopig verbonden te
zijn met een ziekenauto van den Gem. Gen.
Dienst naar het Ac. Ziekenhuis te Leiden
overgebracht, waar om. schedelbasis-
fractuur en hersenschudding geconstateerd
werd. De politie stelde een onderzoek in.
IN ZWEMBAD VERDRONKEN.
Gis'ermorgen was de 24-jarige H. van der
Veen te W.nschoten ln het gemeentelijk
zwembad aldaar gaan zwemmen.
Tegen den middas vond men zijn kleeren
aan den kant van het bad liggen. Men
vermoedde dat den longeman een ongeluk
was overkomen en ging dreggen
Daar dit geen resultaat opleverde maakte
men gebruik van een treknet In den na
middag is hiermede het lijk uit het bassin
opgehaald.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
EXPLOSIE OP AMERIKAANSCHE
DUIKBOOT.
Bij het probeeren van een nieuwen mo
tor heeft zich aan boord van de Ameri-
kaansche duikboot „Nautilus" een ontplof
fing voorgedaan, waardoor een officier en
zes matrozen zware verwondingen kregen.
Een hunner is aan de gevolgen overleden
ERNSTIGE BOTSING TUSSCHEN
MOTOR EN AUTO.
Een doodc, een persoon zwaar
gewond.
Een zeer ernstig ongeval, dat gistermid
dag te Oeffeit heeft plaats gehad, heeft
Mn persoon het leven gekost, terwijl een
tweede zwaar gewond werd.
Toen de motorrijder Timmer uit de rich
ting Haps naderde, is hij door tot nu toe
onbekende oorzaak in botsing gekomen
fflet een auto uit'Arnhem, komende uit de
richting Boxmeer. Op de duo-zitting van
den motor zat een knecht van zekeren
Heurkens.
De motor en de auto botsten met een
ontzettenden slag tegen elkander. De duo
passagier werd van den motor geslingerd
en overleed na enkele oogenblikken. De be
stuurder van het motorrijwiel werd zeer
rwaar gewond, de beide beenen bleken ge
broken Timmer zou eerst heden zijn rijbe
wijs laijgen.
De botsing was zoo hevig, dat een wa
randa van een nabijgelegen café zeer
zwaar werd beschadigd.
De zwaar gewonde, wiens toestand zorg
wekkend is, is in het ziekenhuis te Box
meer opgenomen.
Zoowel de auto als het motorrijwiel zijn
totaal vernield. (Vad.)
HET MIJNONGELUK IN SAKSEN.
Ofschoon de reddingspogingen in de
Feldfundmijn in Saksen worden voortgezet,
konden de vier arbeiders, die nog opge
sloten waren, nog niet gered worden. Zij
moeten als verloren beschouwd worden
17 PERSONEN DOOR BLIKSEM
GEDOOD.
In het Poolsche district Nowogrodek is
door een hevig onweer de geheele oogst
vernield. Zeventien personen werden door
den bliksem gedood.
HITTEGOLF TE NEW-YORK.
De stad New-York wordt sinds enkele
dagen door een hittegolf geteisterd, welke
nog verergerd wordt door groote vochtig
heid van de lucht. Vele personen zijn door
zonnesteek getroffen.
BRAND IN EEN MUNITIEDEPOT.
Te middernacht is brand uitgebroken in
een munitiedepot in het dorp Mezze, nabij
Damascus in Syrië. Een groote hoeveelheid
n-.eliniet is ontploft, waardoor ook belen
dende perceelen vlam vatten. Het dorp
werd ontruimd. Na anderhalf uur was men
den brand meester. Vier huizen waren
vernield. Er wordt geen melding gemaakt
van slachtoffers.
DOODELIJK ONGELUK OP EEN
SCHEEPSWERF.
Op de werf der N.V. L. Smit en Zoon's
Schteps- en werktuigbouw te Kinderdijk is
Bisteren een ongeluk gebeurd, dat den
«-jarigen H. de Rooy uit Krimpen a.d. Lek
net leven heeft gekost.
Op de werf was men bezig met het op-
«ijschen van sleden, die gebruikt worden
"oor het te water laten van schepen. Door-
jat een der kettingen losschoot geraakte
De Rooy met het hoofd bekneld 'usschen
5* slede en het schip, dat binnenkort van
®e helling zou gaan. Vermoedelijk is de
bood onmiddellijk ingetreden. De ongeluk
je is vervolgens nog van de stelling ge-
•allen en terechtgekomen op een betonnen
Wet van een der stellingpalen. Zijn collega,
J? scheepsmaker C. Veth uit Papendrecht,
me dicht bij De Rooy stond, kwam met den
™uik vrij. Dr. Terpstra. wiens hulp was
"«roepen, kon slechts den dood van het
"athtoffer constateeren. Tel.
BUEN KUNNEN GEVAARLIJK ZIJN.
Vier paarden gedood, twee menschen
zwaar gewond.
Gisteren zijn bij Seppenrade in West-
faien, vier paarden door bijenzwermen ge
dood en twee menschen ernstig gewond.
Toen een boer met een helper bezig was een
dorschmachine te vervoeren, werden de
vier paarden, welke de machine trokken,
plotseling aangevallen door zwermen bijen.
De paarden werden zoo gestoken, dat zij
omkwamen. Toen de beide mannen poog
den de paarden te helpen, vielen de bijen
ook hen aan en staken hen zoo, dat zij in
een ziekenhuis moesten worden opgeno
men.
Men veronderstelt, dat een der paarden
bij het wegjagen van vliegen met zijn
staart een bij heeft geslagen en dat de
bijen daardoor kwaad zijn geworden.
Maandag sluit de
inzending.
Onze prijsvragenserie „Naar
Buiten" loopt ten einde. Wie
nog vergeten mocht hebben
dc oplossing onzer derde
routebeschrijving uit te zoe
ken of wie wegens uitstedig-
heid tot dusverre verhinderd
is geweest, heeft daartoe nog
eenige dagen de gelegenheid.
Het parcours is ongetwijfeld
interessant en blijkt alge
meen in den smaak te val
len. Er is opnieuw een totaal
bedrag van f. 100 aan prijzen
uitgeloofd. De inzending sluit
aanstaanden Maandag te 5
uur, terwijl de uitslag gepu
bliceerd zal worden in ons
Blad van Zaterdag, 27 Aug.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
DE DUITSCHE LEGER-OEFENINGEN.
Regeeringscrisis te Barcelona.
Onverwacht is gisteren de regeering
Negrin afgetreden.
De kabinetscrisis ls ontstaam door mee-
ningsverschillen tusschen Ayguade, den
Catalaanschen minister en Irnjo. den
Baskischen minister eenerzijds en de
overige leden van het kabinet anderzijds,
over de decreten tot regeling van de oor
logsindustrie en den Justitieelen dienst.
In den loop van den nacht ls een nieuwe
regeering gevormd onder leiding van
minister-president Negrin. De minister van
arbeid Ayguade en de minister der repu
bliek, Irujo, zijn afgetreden en vervangen
door Regas. lid van de Catalaansche socia
listische partij en Thomas Bilbac Hospi
taiet. minister zander Dortefeuille, lid van
de Spaansche socialistische partij. Tot nu
toe was Hospitaiet Spaansoh consul te
Perpignan
Nadat de hervorming van het kabinet tot
stand was gekomen, is een nota gepubli
ceerd. waarin wordt gezegd, dat de regee
ring nogmaals verzekert, dat zij de per
soonlijkheid en de rechten van de auto
nome gebieden zal eerbiedigen. Zij is ver
heugd. dat de Catalanen en Basken in de
nieuwe regeering vertegenwoordigd blijven,
waardoor de regeering haar karakter van
nationale vereeniging handhaaft. De regee
ring wil de onafhankelijkheid en het voort
bestaan van SDanje handhaven.
In een officieel communiqué wordt ver
der medegedeeld, dat de regeering van de
verschillende oartijen brieven heeft ont
vangen, waar'n zii haar aanhankelijkheid
aan de regeering betuigen.
De vrijwilligerskwestie.
Het vraagstuk van Tsjecho-Slowakije.
Eenige Duitsche dagbladen behandelen
de crltiek, die in een d;ei der buitoniand-
sche pers wordt uitgeoefend op de Duitsche
militaire oefeningen.
De eenzijdige opwinding over deze herfst-
manoeuvres. aldus schrijft de „Deutsche
Allgemeine Zeitung". ls er een teeken van.
dat men in het buitenland nog steeds niet
gewend is aan de gedachte der rechtsgelijk
heid. Dit bevestigt opnieuw de juistheid der
Duitsche opvatting, dat Duitschland deze
rechtsgelijkheid nooit tot stand zou heb
ben gebracht, wanneer het haar niet zelf
had genomen.
Iedere weermacht moet zijn reservisten
oefenen en geoefend houden. De critici van
Duitschland zien volkomen over het hoofd,
dat zij zelf sinds twintig jaar hun reserve
lichtingen opleiden, terwijl in Duitschland
onder het oude. gedwongen systeem van de
langdienende 100.900 man zestien reserve-
lichtingen zijn uitgevallen.
Het „Berliner Tageblatt" merkt op: wan
neer Fransche journalisten meenen. dat
zij hun lezers steeds weer opwindende sen
saties moeten voorzetten, is dat hun zaak.
Er zijn echter ter wereld zoo veel opwin
dende en bloedige gebeurtenissen, zooals
bijv. in Spanje en Palestina, dat men er van
zou kunnen afzien, normale gebeurtenissen
in Duitschland op fantasievolle wijze zoo
af te schilderen, dat daaruit tenslotte vree-
selijke spookverschijningen zijn geworden.
Men zal er in het buitenland aan moeten
wennen, dat het nieuwe Duitschland in
ieder opzicht een gelijk recht als de overige
mogendheden voor zich opeischt.
Generaal Veuillemin is officieel zeer har
telijk te Berlijn ontvangen.
Gistermiddag om kwart voor drie heeft
de president der Tsjecho-Slowaaksche
republiek, Benesj. lord Runciman ontvan
gen. Hij onderhield zich met hem over het
geheel van den toestand. Vastgesteld werd,
dat de delegatie der Sudeten Dultschers
hedenavond om half negen een ontmoeting
zou hebben met lord Runciman en zijn
medewerkers in hotel Alcron.
Deze laatste ontmoeting duurde tot ver
over middernacht.
De hooge defensieraad is gisteren onder
voorzitterschap van Hodza 1 l/a uur bijeen
geweest.
Na de economische en financleele pro-
VROUWENMOORDENAAR
AAN HET WERK.
Onder een blok beton in het veld heeft
dc politie in Cleveland (V. St.) het in
stukken gesneden lijk van een vrouw ge
vonden. De politie veronderstelt, dat dit
het stoffelijk overschot is van het elfde
slachtoffer van eenzelfden moordenaar, die
sedert eenige jaren zijn luguber bedrijf
uitoefent.
Later werd in hetzelfde veld nog een
vrouwenlijk gevonden. Deze vrouw moet
eerder vermoord zijn.
DE SCOTTSBORO-ZAAK.
Gisteren zijn bij het hof van gratie van
Alabama (V. St.) verzoeken ingediend om
vijf negers, die veroordeeld zijn in de
Scottsboro-zaak, in vrijheid te stellen. De
procureur-generaal heeft evenwel medege-
BINNENLAND.
Verdere stijging der belastingopbrengst:
overzicht der rijksmiddelen (2de Blad)
Het rijtijdenbesluit op 1 Januari a.s. in
werking (Binnenland, 2de Blad).
Keuring van auto- en motorkoplampen
uitgesteld tot 1 Januari 1940 (Binnen
land, 2de Bl2d).
Het contractloon in den land- en tuinbouw
(Land- en Tuinbouw, 1ste Blad).
BUITENLAND.
De besprekingen te Praag voortgezet (Bui
tenland, 1ste Blad).
Mgr. Hlinka is overleden (Buitenland, 1ste
Blad).
Het antwoord van Franco op de De Chineezen melden successen
Britsche voorstellen inzake de terug- j land. 1ste Blad),
trekking van de buitenlandsche vrij-
(Buiten-
willigers uit
overhandigd.
Spanje, is aan Hodgson
Een regeeringscrisis te Barcelona. NegTin
blijft premier (Buitenland, 1ste Blad).
Over den inhoud is nog niets mede
gedeeld.
Van het front.
Aan het front gebeurde niets dat feite
lijk de moeite waard is.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de geheele
stad gistermorgen, toen een door de regee-
ringstroepen aangebrachte mijn onder een
gebouw in de universiteitsstad tot ontplof
fing kwam. daverde. Men gelooft, dat bij de -
ontploffing talrijke dooden en gewonden I J p Kit
zijn gevallen onder de rechtsche bezet-
tingstroepen.
Gisteren vlogen vier vliegtuigen der
Spaansche regeering over de Fransche
grens nabij Bourg Madame. Onmiddellijk
openden de luchtafweerbatterijen te Ma-
nuja het vuur. Zij losten vijf waarschu
wingsschoten, waarop de toestellen ter
stond terugkeerden.
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Zwarte lijst van Franco.
De zwarte lijst van Franco telt meer dan
een millioen namen. Men is begonnen met
het aanleggen van de lijst bij het begin
van den burgeroorlog en naar verluidt be
helst de lijst bijzonderheden over de meeste
vooraanstaande personen aan de regee-
ringszijde. Alle bekende misdaden, moor
den. diefstallen, geweldplegingen zijn er in
opgeteekend, met zoo mogelijk de identiteit
van den dader.
Een belangrijke bron van inlichtingen
zijn de documenten, welke in beslag geno
men worden tijdens het oprukken: ook de
kranten uit het door de regeeringstroepen
bezette gebied leveren veel materiaal en
ook gevangenen en vluchtelingen verstrek
ken dikwijls waardevolle inlichtingen.
De zwarte lijst wordt geregeld gebruikt
wanneer gevangenen zijn gemaakt en voor
het zuiveren van nieuw veroverd gebied.
bleanen te hebben bestudeerd, die op de
agenda standen, heeft de raad een uiteen
zetting aangehoord van militaire deskun
digen van den tegenwoordigen internatio
nalen toestand Onder deze deskundigen
bevonden zich de chef van den generalen
staf. de inspecteur-generaal van het leger
en andere hoofdofficieren.
De besprekingen, die daarop volgden,
hadden betrekking op den buitengewonen
toestand, die ontstaan is door de Duitsche
militaire maatregelen, ten aanzien waar
van de deskundigen antwoordden op vra
gen van de vergadering.
De Narodnyi Noviny", een reehtsch
orgaan, schrijft dat in Duitschland een
Sudetenduitsch legioeh is gevormd, gelijk
aan het voormalige Oostenriikecfce legicen.
Dit legioen staat onder leiding van een
zekeren Krebs en telt acht regimenten.
Krebs was vroeger secretaris van de Tsje
chische nationaal-socialistische partij en ls
thans naar Duitschland uitgeweken Het
legioen zou Tsjecho-Slowakije binnen
moeten dringen op het oogenblik. dat de
Duitsche troepen naar de grens oprukken.
Weer een oncontroleerbaar „alarm-
bericht"
Voor morgen mag afnemende
Noordwestelijke tot Westelijke
wind worden verwacht Er zal
geen regen van beteekenis vallen,
terwijl bij meest zwaar bewolkte
lucht slechts weinig verandering
in temperatuur overdag kan wor
den verwacht. Tijdelijke opklarin
gen treden in den nacht en
morgenavond op.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Mgr. Hlinka overleden.
Gisteravond laat is mgr. Hlinka over
leden.
Geheel Slowakije rouwt; tot in de meest
afgelegen dorpen in het gebergte zijn
rouwvlaggen op de huizen geheschen.
Vanmiddag zal het stoffelijk overschot
van mgr. Hlinka naar de kerk worden ge
bracht Acht „orels" zullen in hun unifor
men van de katholieke Slowaaksche jeugd
de doodenwacht bij de geopende kist hou
den. terwijl de bevolking voorbij de kist zal
trekken om den overleden leider een laat-
sten groet te brengen.
Zoodra de dood van mgr. Hlinka te
Praag bekend werd, werd de radio-uitzen
ding onderbroken.
ITALIË.
Senator Romeo overleden.
De oprichter van de automobiel- en
liegtuigfabrieken Alfa Romeo, senator Ni-
HONGARIJE.
Be Stefanusfeesten.
In het kader van de Stefanus-feestweek
zijn gisteren te Eocdapest met veel ceremo
nieel de -'ui-endjai se rijkssieraden (kroon,
rijksappel en scepter) in de marmeren zaal
van de Burg opgesteld. De geheele regee
ring en het diplomatieke corps hebben de
rijkssymbolen bezichtigd.
Het wereldcongres der Hongaren in het
buitenland is tevens geopend, waarbij de
rijksbestuurder een toespraak hield.
deeld, dat slechts twee van deze verzoeken cola Romeo, is op 62-jarigen leeftijd over-
in overweging genomen zullen worden. I leden.
PALESTINA.
De terreur.
Nabij Acre is een Britsch officier doode-
lijk gewond, toen een landmijn tot ontplof
fing kwam onder een vrachtauto. Twee sol-
laten werden voorts gewond.
Verder is een Arabier ernstig gewond in
een staat te Haifa. Men gelooft, dat de aan
vallers Arabische terroristen waren.
