STADSNIEUWS
BUITENLAND
79sfe Jaargang
WOENSDAG 27 JULI 1938
No. 24028
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags on Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden t. 2.35
per week 10.13
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland t. 0.80 per 3 mud.)
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
Vergadering te Katwijk aan Zee.
De eerstvolgende vergadering der Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Rijn
land. zal worden gehouden op Vrijdag a.s.
's middags 2 u. 30 in het Raadhuis te Kat
wijk aan Zee.
De agenda luidt: 1. Opening; 2. Notulen;
3. Ingekomen stukken; 4. Mededeelingen
5. Benoeming leden en plaatsvervangende
leden van de Bevrachtingscommissie; 6.
Distributie van levensmiddelen in natura;
7. Overneming der Landbouwcrislsmaatre-
gelen door belanghebbenden; 8. Jubileum
ter toonstelling 30 Augustus—6 September;
9. Rondvraag, 10. Huishoudelijke vergade
ring; 11. Sluiting.
Overneming der Landbouwcrisismaat
regelen door belanghebbenden.
Inzake bovenstaand onderwerp wordt
voorgesteld onderstaand adres te richten
aan Zijne Excellentie den Minister v. Eco
nomische Zaken:
„De publicaties omtrent het voornemen
om de uitvoering der Landbouwcrisismaat-
regelen te doen overnemen door de be
langhebbenden zelf, hebben de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
met groote ongerustheid en zorg vervuld.
De Kamer zou het in dit verband op zeer
hoogen prijs stellen, indien Uwe Excellen
tie ernstig zou willen nagaan of het niet
van het hoogste belang geacht moet wor
den:
om, als de regeling omtrent de ..produc
tie'' van land- en tuinbouwproducten door
de belanghebbende land- en tuinbouw
organisaties zal worden overgenomen, de
regeling omtrent de „verhandeling" dier
producten op te dragen aan de organisaties
van den handel, en de regeling omtrent de
„verwerking" dier producten aan de fabrl-
Icantenorganisatles, zulks geheel overeen
komstig de door de Regeering zelf ten voor
beeld gestelde consumptiemeikregeling
om. als het niet mogelijk mocht blijken
deze splitsing door te voeren, niet aan één
groep toe te staan de levensbelangen der
andere groep te regelen;
om, met het oog op de rechtszekerheid,
geen regelingen té treffen, waardoor het
niet langer mogelijk zal blijven, duidelijk
vast te stellen wie voor bepaalde maatrege
len de volle verantwoordelijkheid moet
dragen
om, nu voor de landbouwerisismaatrege-
len een definitieve regeling dient te worden
geschapen, eerst dan daartoe over te gaan,
als tegelijkertijd daarbij de rechtspositie
van den land- of tuinbouwer, den hande
laar en den fabrikant zal zijn vastgesteld,
opdat de thans bestaande uiterst gebrek
kige rechtsbedeeling door een duidelijke,
goed omschreven regeling zal worden ver
vangen;
om, aangezien de vaststelling van teelt-
regolmg en minimum-prijzen, monopolie
heffingen, prijsverschillen, vergoedingen
voor gepresteerde diensten enz. moeilijk
aan de belanghebbenden zelf kan worden
overgelaten, mede te deelen, dat de Regee
ring voor dergelijke regelingen, die gewoon
lijk de levensbelangen van meer dan één
groep en zeer zeker in hooge mate het al
gemeen belang raken, zelf de volle verant
woordelijkheid zal blijven dragen:
om. alsdan evenwel aan het bedrijfsleven
in zijn velerlei schakeeringen en vele te
gengestelde belangen grooten invloed op de
te treffen en getroffen maatregelen te
geven;
om daarbij, zoolang daartoe geen ander
en beter plan zal zijn ingediend, bijzondere
aandacht te schenken aan het denkbeeld
der Leidsche Kamer van Koophandel, om
aan landbouw, handel' en nijverheid gele
genheid te geven Bureaux voor Controle en
Advies, door de Regeering te erkennen, te
stichten en om aan deze dank zij de er
kenning semi-officieele bureaux goede
wettelijke bevoegdheden toe te kennen;
om ernstig te overwegen, of. nu de Re
geering zoo diep in het maatschappelijk
leven moet ingrijpen, niet met gebruikma
king van deze denkbeelden een doeltref
fende vertegenwoordiging van het zoo sterk
in belangensferen gedifferentieerde be
drijfsleven bij de Hooge Overheid kan scha
pen. die beantwoordt aan de groote nooden
en behoeften van dezen tijd;
om, als de Landbouwcrisiswet door een
nieuwe wet zal worden vervangen, in den
naam dier wet tot uitdrukking te brengen,
dat het is een wet, welke niet alleen re-
de nroductie van, maar ook den han
del '.n en de verwerking van landbouw
producten.
Kamer hoopt, dat Uwe Excellentie het
ne Kamer van Koophandel niet euvel zal
duiden, dat zij in dezen critieken tiid. nu
"yensbelaneen van tal van bedriiven
do. u t haar district, on het spel staan, z'ch
ve-norlnoft Uwe Excellentie «erbiedia 'e
ten spoedigst» het Nederland-
syoe bedrii f sloven gerust te -tellen ten aan-
•en van de bovengenoemde punten."
ZEEVISC1K IN HET GANGETJE.
Een eigenaardige en ongewenschte toestand
De in uitvoering zijnde werkzaamheden
ter overkluizing van het Gangetje hebben
een even eigenaardigen als ongewenschten
toestand aan het licht gebracht
Bij het leegmaken van de smalle gracht
vond men ni. op den bodem een groote
hoeveelheiddoode zeevisch. zooals
groote kabeljauwen, schol, schelvisch enz.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat
deze visch op de Zaterdagsche markt on
verkocht is gebleven en door de kooplieden,
omdat zij waarschijnlijk anders tóch zou
bederven, in de gracht is geworpen.
Wij hopen ten zeerste, dat dergelijke
handelingen, al worden die in de toekomst
als gevolg van de overkluizing op dezelfde
plaats onmogelijk, ook elders niet meer
zullen worden toegepast.
CHR. KNAPENVER. „SAMUËL".
De Chr. Geref. Knaper.ver. „Samuël" al
hier, is er gisteren per N.ZK. op uit ge
weest; per tram naar Amsterdam en van
daar per boot nog Marken en Volendam. De
regenbuien lieten helaas niet toe, hier lang
te verblijven, zoodat de tram weer werd op
gezocht om naar de hoofdstad terug te kee-
ren. Hier werd nog een interessante rond
vaart gemaakt op het Y.
Een gemeenschappelijke maaltijd besloot
dezen mooien tocht en voldaan werd de
terugreis aanvaard. Jammer dat de regen
een geduchte spelbreker was
NED. CHR. RADIOVEREENIGING.
Excursie van de Leidsche afdeeling.
Gisteren hebben de leden van de afdee-
ling Leiden der Ned. Chr. Radiovereeniglng
met een drietal autobussen een uitstapje
gemaakt naar 's-Hertogenbosch en Oister-
wijk. Waar het vertrekuur reeds op 7 uur
was gesteld, vormde Rotterdam het eerste
oponthoud voor het nuttigen van eenige
ververschingen. Daarna werd de reis over
dé nieuwe Moerdijkbrug voortgezet naar
Breda. Na aldaar de lunch gebruikt te heb
ben, vertrok men naar 's-Hertogenbosch,
waar onder deskundige leiding de mooie
kathedraal in- en uitwendig werd bezich
tigd. Venvolgens ging de reis naar Oister-
wijk en de beroemde vennen. Jammer dat
hier de regen spelbreker was, maar op de
stemming had het gelukkig geen invloed.
In voortreffelijke stemming werd ook de
terugreis afgelegd, welke over Utrecht
ging, waar werd uitgestapt om gemeen
schappelijk het middagmaal te gebruiken.
Omstreeks halfelf keerde het gezelschap in
de Sleutelstad terug.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
E. A. T. Vermond, Nieuwe Beestenmarkt
14, Leiden; groentenwinkel.
Uittredend eigenaar E. A. T. Vermond,
Leiden, dd. 1 Juli 1938. De zaak is omgezet
in een vennootschap onder firma onder
den naam Gez Vermond.
Vennooten M. F. Vermond en S, A. Ver
mond, Leiden.
AANGIFTE VAN VREEMDELINGEN.
De Commissaris van Politie alhier brengt
in herinnering de verordening, regelende
het toezicht op in Leiden vertoevende
vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een
ieder, die een vreemdeling in zijn inrich
ting, huis of woning opneemt, binnen 24
uur verplicht is daarvan kennis te geven
aan genoemden Commissaris van Politie
i bureau Vreemdelingendienst Zonneveld
straat alhier, geopend van 912 uur, van
24 uur, en van 7—9 uur).
Door aangifte aan het bureau van de
Bevolking en den Raad van Arbeid vervalt
bovengenoemde verplichting niet.
Verzuim is strafbaar gesteld.
Deze bepaling geldt niet alleen voor
dienstpersoneel, doch ook voor logé's enz.
MILITARIA.
De korporaal-kok Walregt van 6 R.V.A.
DevenuTPlaatSt "aar het 11—7 RI' te
„,?e korporaal-kok Terwal van 4 R. I. is
"Welijk gedetacheerd bij 6 R.V.A.
Onder veel belangstelling heeft gister
avond in den speeltuin Westerkwartier de
prijsuitdeeling plaats gehad aan de kin
deren, die Zaterdagmiddag aan den visch-
j wedstrijd hebben deelgenomen.
De politiebrandweer heeft gisteravond
omstreeks 9 uur met één slang op de mo
torspuit een brandje gebluscht, dat kwa
jongens hadden gestookt in een hoop afval,
liggende op het terrein van het voormalige
station aan den Heerensingel.
De heer C J. Oudshoorn, opzichter
hij de Stedelijke Lichtfabrieken alhier, zal
1 Augustus as. den gemeentedienst met
pensioen verlaten.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Beoordeeling der rede van
Chamberlain.
Chamberlain heeft gisteren weer een
groote rede gehouden over de bultenland-
sehe politiek en alle vraagstukken de revue
doen passeeren. Men zie voor het uitvoerig
verslag hiernaast. Hoofdzaak uit zijn be
schouwingen is wel dat ook hij verbete
ring in de atmosfeer constateerde, waar
van de Engelsche politiek zooveel moge
lijk zal trachten te profiteeren.
Overigens is het vooral het vraagstuk
van Tsjecho-Slowakije dat algemeen de
aandacht trekt.
In het Brltsche Lagerhuis is de rede
gunstig beoordeeld. Men had den indruk,
dat de minister-president een krachtiger
houding aannam tegen Italië. Men was
van meening. dat hij te verstaan had ge
geven, zonder het met zooveel woorden te
zeggen, dat het terugtrekken van tiendui
zend vrijwilligers uit Spanje alleen niet
voldoende zou zijn en dat bewezen moest
worden, dat Spanje „geen bedreiging voor
den vrede" zou blijven.
Het deel van de rede over Tsjecho-Slo
wakije is niet zoo goed ontvangen. De
meeste leden hoopten, dat de opdracht aan
Runciman de oplossing van het vraag
stuk van Tsjecho-Slowakije zou vergemak
kelijken, doch sommige conservatieve krin
gen vreezen, dat Engeland meer dan eerst
bij de zaak betrokken zou zijn, wanneer
men toch in een impasse zou komen.
Volgens de oppositie kan evenwel het
woord „bemiddelaar" Duitschland alleen
aanmoedigen om zich onverzoenbaar te
toonen.
Over het algemeen schijnen de parle
mentsleden te wenschen, dat de taak van
Runciman nauwkeuriger was omschreven.
Ook de Brltsche pers deelt dit stand
punt. De „Times" zegt o.a.: Runciman be
vindt zich in eenzelfde positie als een
vertegenwoordiger van den Volkenbond,
indien deze in de zaak gemengd zou zijn,
hetgeen jammer genoeg niet gaat, aan
gezien Duitschland betrokken is bij het
conflict.
De „Daily Mail" schrijft, dat Europa dui
delijk moet begrijpen, dat de tegenwoor
digheid van Runciman te Praag Engeland
niet verplicht om partij te kiezen in het
conflict tusschen Tsjechen en Sudeten.
De „Daily Herald" is van meening, dat
indien de rol van Runciman moet zijn
die van onafhankelijk raadsman, dit zeer
goed is. doch wanneer Runciman naar
Praag gaat als vertegenwoordiger van een
groote mogendheid naar een kleine om
dreigend te zeggen: „Wanneer je niet doet
wat ik zeg, neem dan de gevolgen", dan is
zijn rol minder gelukkig.
De Fransche pers is tevreden.
De „Figaro" schrijft, dat de Engelschen
hebben besloten op tijd in te grijpen en
hun goede diensten aan te bieden en Run
ciman naar Praag te zenden. Hiermede
hebben zij Europa een goeden dienst be
wezen.
„Le Jour" schrijft, dat. alvorens stappen
te doen bij de regeering te Praag, lord Ha
lifax met Bonnet heeft gesproken De
rede van Chamberlain is een bevestiging
hiervan. Het blad acht verder het feit.
dat Hodza Runciman als raadsman heeft
aanvaard, een bewijs, dat hij van goede
trouw is.
Leon Blum schrijft in de „Populaire":
„Men mag zich niet ontveinzen, dat door
het aanvaarden van een raadsman, zooals
de Tsjechische regeering zoo wijs heeft
gedaan, de regeering het voor zichzelf
moeilijk heeft gemaakt, zijn raad in den
wind te slaan. Het lot van Tsjecho-Slo
wakije en in zekeren zin het lot van
Europa, ligt thans in handen van één
man. Dit is ernstig. Frankrijk heeft even
wel geen reden om aan te nemen, dat
Runciman partijdig zou zijn. Frankrijk
wil geen gevolgtrekkingen maken: de
voogdij, door Engeland op zich genomen,
is een garantie en de kans op een over
eenstemming is vergroot.
„L'Epoque" is van meening, dat men den
gang van zaken zonder te groot optimis
me, doch ook zonder pessimisme, moet
volgen. Duitschland heeft een goede gele
genheid zijn goede trouw te toonen.
De eerste commentaren in de Duitsche
pers geven bliik van een zekere terughou
dendheid en een zeker scepticisme Men
wijst vooral op het moeilijke karakter van
de opdracht van Runciman te Praag.
De „Nationale Zeitung" trekt zelfs een
vergelijking tusschen den strijd van de
nationaliteiten in Palestina en de gevolgen,
welke een dergelijke strijd in Tsjecho-Slo
wakije zou kunnen hebben Runciman
aanvaardt een moeilijke taak. De Sudeten-
Dultschers zullen hem erkennen als objec
tief deskundige, doch hii mag er niet op
rekenen, dat men hem reeds voor het be
gin van zijn werk met lauweren omkranst.
Hetzelfde kan men zeggen van de coli'iek
van Chamberlain die zonder twijfel al zijn
persoonlijken invloed en het prestige van
het Brltsche rijk wil inzetten om te ko
men tot een regeling van het Tsjechische
vraagstuk.
De .Lokal Anzeiger" schrijf' dat de
Britsche min ster-ores'dent zeer voorzich ig
is geweest. Runciman za! onafh-ra elvjk van
de Britsche regeering optreden Enge'.and
heeft onder invloed van de Duitsche hou
ding het vraagstuk van de minderheden
in Tsjecho-Slowakaije niet op het doode
punt willen laten staan.
De voorzitter van de parlementaire club
der Sudetenduitsche partij, de afgevaardig
de Kundt, die naar men weet. de onder
handelingen met minister-president Hodza
over de Sud.-Duitsche kwestie voert, heeft
voor de National-Zeitung een verklaring
afgelegd omtrent het standpunt der Su
detenduitsche partii ten aanzien van de
aan lord Runciman toever'rouwde taak.
Kundt verklaart o.m.; wij begroeten iedere
persoonlijkheid die op objectieve wijze den
toestand bestudeert om tot een posi ieve
oplossing bij te dragen. Belangrijk is voor
de Sudetenduitschers de vaststelling, dat
de betreffende voornemens is niet slechts
van de Britsche regeering, doch van iedere
andere regeering volkomen onafhankelijk
te handelen. Wij zijn bereid om, zooals tot
dysver ieder, d'e zich met objectieve oog
merken voor de toestanden in Tsjecho-
Slowakije interesseert, ons standpunt open.
hartig en eerlijk mede te deelen en hem in
elk opzicht er bij behulpzaam te zijn, de
toestanden in Tsjecho-Slowakije overeen
komstig de waarheid te bestudeeren om
zich een oordeel als objectief waarnemer en
rapporteur' te vormen.
BELGIË.
Gebruik der talen in het leger.
Na met 91 tegen 12 stemmen en 5 stem
men blanco het wetsontwerp op het ge
bruik der talen in het leger te hebben aan
genomen, is de Senaat hedenavond ver
daagd tot na de parlementaire vacantie.
ENGELAND.
I>e gravin van Warwick overleden.
In den leeftijd van 77 jaar is overleden
de gravin van Warwick. Zij was een intie
me vriendin van Koning Eduard VII en
van Koningin Victoria.
De gravin van Warwick heeft haar le
ven aan het socialisme gewijd en o.m. nog
tijdens haar leven een haar buitenverblij
ven. Easton Lodge in Dunmow (Essex),
aan de arbeiderspartij geschonken, welke
er een ..college" van maakte. Zij was in
1924 candidate der partij in den kieskring
Warwick, doch werd toen door Eeden ver
slagen.
DUITSCHLAND.
Het preekverbod voor Dibelius verlengd.
Het preekverbod voor den bekenden pre
dikant Dibelius is met zeven maanden ver
lengd.
RUSLAND.
Krylenko „Volksvijand".
Na in Januari uit zijn functies van
volkscommissaris van justitie te zijn ge
zet, is de voormalige procureur van de
IU.R.SB.. Krylenko, door zijn opvolger
Visjenski, tot „vijand des volks" verklaard.
Visjenski beschuldigt Krylenko en de ju
risten Patsjoekanis en Tsjeliapof van sa
botage van het sovjetrecht.
In Januari zal weer een volkstelling
worden gehouden.
BRAZILIË.
Vonnissen in verband met opstand
in Mei.
De rechtbank heeft thans de voor
naamste daders van den aanslag op het
paleis van den president op 11 Mei ver
oordeeld. De luitenants Fournier en Nas-
cimiento werden tot tien jaar opsluiting
veroordeeld.
BINNENLAND.
De wijziging van de Tabakswet; memorie
van antwoord aan de Tweede Kamer.
(3e Blad).
Congres van den Bond van Huiseigenaren.
(Binnenland, 3e Blad).
De eerste dag van de Vierdaagsche af-
stahdsmarschen. (Sport, 3e Blad).
De reünie te Kampen van volontairs van
het voormalige Instructie-bataljon.
(le Blad).
BUITENLAND.
Chamberlain over de situatie op buitenL
gebied. (Ie Blad).
Weer Japansch-Russische grensincidenten.
(le Blad).
Krylenko tot volksvijand der sovjets ge
proclameerd. (Buitenland, le Blad).
De rassenleer in Italië. (Buitenland, le
Blad).
ZIE VOORTS
EERSTE BLAD.
LAATSTE BERICHTEN
verwacht
Het is te verwachten, dat de
storing in het Westen na de
tijdelijke opklaring opnieuw den
wind zal doen krimpen en de
bewolking toenemen en aanleiding
zal geven tot opnieuw zwoel
weer, met toenemende kans op
onweer.
ZUID-SLA VIE.
Redevoering van Stojadinowitsj.
Op zijn reis door Dalmatie is Stojadi
nowitsj gistermorgen te Spalato aangeko
men. Hij heeft daar een redevoering uitge
sproken. waarin hij het accoord tusschen
Zuidslavië en Italië ter sprake bracht,
waar ran hij zeide. dat het „den vrede aan
de Aziatische zee verzekert". Voorts ver
klaarde Stojadinowitsj iedere overeenstem,
ming met de Kroaten rondom Matsjek toe
te juichen, maar op drie voorwaarden,
waarover niet kan worden gediscussieerd:
erkenning van de monarchie en de dy
nastie, eenheid van natie en staat en on
mogelijkheid om voor het oogenbik de
grondwet te wijzigen. Vervolgens wees hij
op de gelijkheid van rechten voor alle Ser-
ven, Kroaten en Slovenen. Ten slotte deelde
hij mede, dat op zijn laatst over een jaar
verkiezingen voor de wetgevende vergade
ring zouden worden gehouden.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Onder qetee kt n de
week
kwartaal
No.
nbonne
tronende (straat)
xcenscht het T'1IDSCH DAGBLAD" vanaf
m. opqezonden te hebben aan onderstaand adres:
teqen vergoedinq van benoodiqde nortokosten-
