BINNENLAND
Het Britsche Koningspaar
te Parijs
Nieuws
uit de Filmwereld
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 22 Juli 1938
Derde Blad No. 24024
79ste Jaargang
Een komisch scenario
is schatten waard
Borgstellingsfondsen voor
den kleinen middenstand.
Bij het heengaan van den
heer P. Hiemstra.
Feesten zonder tal
Lebrun begin volgend
jaar naar Londen.
De resultaten in 1936 en 1937.
In No. 2 van de „Verslagen en Mededee-
llngen van de directie van handel en nij
verheid van het departement van econo
mische zaken, verschenen bij de algemee-
ne landsdrukkerij te 's-Gravenhage, wor
den de onderstaande bijzonderheden over
de resultaten der borgstellingsfondsen voor
kleine middenstanders in 1936 en 1937 me
degedeeld.
Op het einde van 1937 waren 32 van de
35 opgerichte fondsen door den minister
van Economische Zaken erkend en met de
uitvoering van hun taak begonnen. De
fondsen in de rayons van de kamers van
koophandel te Arnhem, Deventer en Gro
ningen waren, hoewel reeds opgericht en
bij de rijksregeling aangesloten, nog niet
in werking getreden, terwijl de oprichting
van een fonds voor de gemeente 's-Gra
venhage in het rayon van de kamer van
koophandel te 's-Gravenhage geen door
gang koii vinden, omdat de raad dier ge
meente daartoe geen aanleiding vond.
Bedoelde 32 instellingen beschikten per
31 December 1937 te zamen over een kapi-
-aal van f. 450.161.73 en een inkomen van
f 124.481.47 Het nominaal uitgezette be
drag aan borgstellingen bedroeg op het
einde van het jaar f. 267.326 08. In totaal
werden 36 credieten geheel afgelost en wel
tot een bedrag van f. 10.650.45, terwijl op
de resteerende posten f. 45.684.47 aan af
lossing werd ontvangen. Het werkelijk loo-
pende risico bedroeg op gemelden datum
derhalve f. 210.991.16. De achterstand in
aflossingen en rente beliep f. 6.581.84 of
plm. 2' pCt. van het nominaal bedrag der
borgstellingen, terwijl de verliezen ten
laste van 1937 een bedrag van f. 2.177.39
uitmaakten of plm. 0.8 pCt. van het
nominaal bedrag. De onkosten, waar
onder de kosten van oprichting, salaris
sen, vergoedingen etc. bedroegen totaal
f 28.774.05. Het batig exploltatle-saldo der
32 fondsen over 1937 beliep in totaal
i 93 530 03
Het aantal bij de 32 fondsen binnenge
komen aanvragen bedroeg op ultimo De
cember 1937 4307; aan 383 aanvragers werd
een crediet verleend, d.i. 20'/, pCt der aan
vragen. Het gemiddelde credietbedrag was
f. 311.57 en de gemiddelde looptijd 2 jaar-
en 4 maanden.
Van de voornaamste groepen der aan
vragen werd toegewezen:
slagers 1331 aanvragen) 36','j pCt.
kruideniers 331 24
aard. gr. fruit 233 25
bakkers (230 25'/«
nianufactur. (141 20
schilders (132 31
kappers (110 25'/s
sigwinkeliers (104 29
Aan deze 8 groepen, in totaal omvatten
de 1612 aanvragen of 37 pCt. van het to-
t al aantal aanvragen, werden 446 credie
ten verleend of 51 pCt. van het totaal
aantak
Van de 944 gemeenten, gelegen ln de 32
rayons, waren 345 bij ae fondsen aange-
siolen. Het aantal inwoners dezer 345 ge
meenten bedroeg 5 108.013 tegen 7.040.388
te taal in die districten.
In het verslag wordt gewag gemaakt van
liet goede resultaat dat door den arbeid
der fondsen voor den kleinen middenstand
niet het minst op het terrein der sanee
ring, is bereikt en waardeering uitgespro
ken voor het vele werk, dat belangeloos
door commissie- en bestuursleden wordt
verricht.
Gememoreerd wordt, dat die arbeid dik
wijls met vele moeilijkheden gepaard ging,
at gevolg veelal van het ontbreken eener
administratie en te weinig inzicht bij deze
kleine middenstanders in eigen zaak. Alvo-
reri tot credietverleening te kunnen over
gaan. zagen de fondsen zich dan ook
meestentijds genoodzaakt, ten behoeve der i
te helpen zaak regelingen te treffen met j
crediteuren e.d., opdat een nieuwe zake
lijke basis kon worden gevormd, op welke,
al dan niet met behulp van een credietje,
kon worden voortgebouwd. Bij het sanee-
rlngswerk werd in den regel de volledige
medewerking van alle belanghebbenden
verkregen.
Het verslag constateert, dat de borgstel
lingsfondsen geleidelijk erkend worden als
onpartijdige vertrouwens- en bemiddelings
instellingen en op weg zijn, zich een plaats
te veroveren in de belangensfeer van den
middenstand. Het vertrouwen wordt uitge
sproken dat de behaalde resultaten, zoo
wel op sociaal als economisch terrein, aan
leiding zullen zijn tot daadwerkelijken
steun ook van de zijde van hen, die tot nu
toe, wellicht uit onbekendheid met deze
materie, aan een desbetreffend verzoek
geen gevolg hebben gegeven.
Zijn levenstaak was gericht op de
verbetering van het levenspeil
van den landarbeider.
Men zou het den heer P. Hiemstra niet
aanzien wanneer men hem te Utrecht in
het bondsbureau van den Nederlandschen
bond van arbeiders in het landbouw-,
tuinbouw- en zuivelbedrijf bezig ziet en de
enthousiaste wijze, waarop hij gisteravond
na de sluiting van het kantoor eenige
persvertegenwoordigers te woord stond,
vertellend van zijn leven, geheel gegeven
aan de belangen van de landarbeiders, dat
hij den pensioengerechtigden leeftijd heeft
bereikt.
De heer Hiemstra werd 4 Augustus 1878
te Huins in Friesland geboren. Zijn vader
was landarbeider en zoo werd hij het ook.
Hij ging school tot en met zijn 13e jaar
en trok daarna met zijn vader naar het
land. Leergierig van aard,, deed hij veel
aan zelfontwikkeling. Direct reeds in con
tact met de hardheid van het leven van
den landarbeider, trok hem de strijd om te
komen tot verbetering van het levenspeil
van den arbeider aan. Zoowel zijn vader
als zijn patroon waren lid van den bond
voor algemeen kies. en stemrecht, hetgeen
voor hem aanleiding was zich ook met de
politiek te gaan bemoeien. Op 18-jarigen
leeftijd trok Hiemstra als melkknecht naar
Duitschland, doch kwam wederom naar
Nederland terug om zijn dienstplicht te
vervullen. Op 22-jarigen leeftijd ging hij
van den landbouw over naar het zuivel
bedrijf Hij werd te werk gesteld als derde
kaasbereider ln een melkfabriek te Leeu
warden. Dit was de aanleiding om zich
aan te sluiten bij den bond van zuivel
fabriekarbeiders waarvan hij ln 1904 voor
zitter en in 1906 vrijgestelde op een salaris
van f. 550 per jaar werd. In 1909 kwam
de fusie met den landarbeidersbond, waar
van hij eerst eenlgen tijd secretaris was,
doch daarna tot voorzitter werd gekozen.
De bond telde toen slechts 400 leden,
hoofdzakelijk in de noordelijke provincies.
De staking in 1912 gaf evenwel den door
slag. Door het succes, dat werd bereikt in
het dorp Usquert, waarbij het loon werd
gebracht van 80 op 90 cent per uur, nam
het ledental van den bond spoedig een
groote vlucht.
Om ln den lande met meer vrucht te
kunnen arbeiden werd het bureau van den
■bond in 1921 overgebracht naar Utrecht.
Voor den heer Hiemstra beteekende dit een
belangrijke overgang.
In 1912 was hij immers raadslid gewor
den van de gemeente Leeuwarden. In 1913
werd hij lid van de staten van Friesland
en in 1917 werd hij de eerste socialistische
wethouder van Leeuwarden. Dit bleef hij
tot 1919. want toen deed hij zijn intrede
als lid van Ged, Staten. In 1918 werd hij
als no. 3 geplaatst op de lflst van Friesland
voor het lidmaatschap van de Tweede Ka
mer tegelijk met Troelstra en Helsdingen.
Toen deze laatste in 1921 stierf kwam
Hiemstra in de Tweede Kamer. Door zijn
vertrek uit Leeuwarden naar Utrecht brak
dus voor den heer Hiemstra een nieuwe
periode aan. Hij bleef tot 1937 lid van de
Tweede Kamer, doch stelde zich op medisch
advies daarna niet meer beschikbaar. Hij
werd toen voor dè noordelijke provincies
in de Eerste Kamer gekozen.
Er is veel verbeterd, aldus verklaarde
de heer Hiemstra. voor onze landarbeiders;
dat kunnen de ouderen onder hen, die den
tijd van 30 jaar geleden nog hebben
meegemaakt getuigen. Toch is nog niet
het punt bereikt, waarop de landarbeiders
recht hebben. Zij hebben het recht op
eenzelfde levenspeil als andere arbeiders.
Voor alles is noodzakelijk de verbetering
van het materieele peil van den landar
beider, dan volgt vanzelf ook de verbetering
van het moreele peil. Ook in dat opzicht
zijn de toestanden aanmerkelijk verbeterd.
Vroeger of nu, dat maakt een groot ver
schil. Thans kennen wij haast geen drank,
misbruik meer. De landarbeiders hebben
betere woningen en kleeding.
Door het aftreden als voorzitter van den
bond zal de heer Hiemstra tal van an
dere functies, welke daarmede als het ware
onafscheidelijk zijn verbonden neerleggen
Van de meeste heeft hij reeds afscheid
genomen. Uitslui'end zal hij zich nu bepa
len tot zijn werkzaamheden als lid van
de Eerste Kamer en van Provinciale staten
van Utrecht Hij is, zocals hij het zelf
noemt, het eerste slachtoffer sinds de
bondsraad eenigen tijd geleden besloot ge
salarieerde bestuurders bij hun 60-jarigen
leeftijd 'e pensionneeren.
HET A.S. REGEERINGSJUBILEUM VAN
H.1M. DE KONINGIN.
Luchtvaartfeesten op Schiphol.
De huldigingscommissie 1938, die de fees
ten ln Amsterdam ter viering van het 40-
jarig regeeringsjubileum van HM de
Koningin organiseert, heeft eenigen tijd
geleden tot de K.L.M het verzoek gericht
bij die gelegenheid ook op Schiphol vlie"-'
feesten te houden.
De maatschappij heeft zich in verbin
ding gesteld met de gemeente en thans is
komen vast te staan, dat er inderdaad op
^chiphol vliegfeesten zullen worden gehou
den en wel op 6 en 7 September. Zij zul
len georganiseerd worden door de ge
meente Amsterdam en dc K.L.M samen
Ter voorbereiding van het feest is een
werkcomité gevormd.
NED. BOND VAN SIGAREN
WINKELIERS.
De Nederlandsche Bond van Sigarenwin-
keliersvereenigingen hield zijn 31e bonds
vergadering in hotel de Roode Leeuw te
Amsterdam.
De vereeniging Amsterdam heette bij
monde van haar voorzitter, den heer Rum-
menie, het bondsbestuur en de afgevaar
digden welkom, waarna de bondsvoorzit
ter, de heer Jongejans, de vergadering
opende, daarbij opmerkend, dat slechts
een stijgende koopkracht de ontvangsten
van de sigarenwinkeliers zou doen toene
men en dat dit slechts mogelijk zou zijn,
indien de regeering het werkloosheid-
vraagstuk oploste.
De heer F. L. van der Leeuw, directeur
van den Kon. Ned. Middenstandsbond, werd
onder applaus in de vergadering ontvan
gen.
De bestuursverkiezingen brachten het
aftredende dagelijksch bestuur, t. w. de
heeren Jongejans, Metselaar en Tiesinga,
opnieuw resp. als voorzitter, secretaris en
penningmeester aan het roer, terwijl de
heeren Rummenie, Van Berkel en Leonard
allen aftraden en de heer Groenewegen als
bestuurder werd herkozen.
Aangenomen werd een ondernemers
overeenkomst inzake de distributie van
sigaren. Dc algemeene vergadering ver
klaarde zich in principe voor invoering
van een bondsmerk sigaren.
De actie tegen de wilde grossiers, reeds
in Rotterdam en Haarlem ingezet, werd
door den bond voor het geheele land over
genomen.
Het hoofdbestuur stelde 3 moties voor,
resp. aan den ministerraad, den minister
van financiën en den minister van econo
mische zaken, inzake uitreiking van ta
baksartikelen in rijksgebouwen en regeling
van het automatenvraagstuk.
Rotterdam werd aangewezen als con-
gresstad voor 1939.
BOTERNOTEERING.
Dc lunch in dc spiegelgalerij.
De trein, waarmede de Engelsche
Koningin en de echtgenoote van den pre
sident naar Versailles zijn gegaan, kwam te
tien minuten voor een aan. De koningin
werd met gelijke eerbewijzen ontvangen
als de koning een uur tevoren. Begeleid
door een escorte spahis reed de stoet in
lien minuten naar het slot, toegejuicht
door de menigte terwijl schoolkinderen
weder Fransche en Britsche vlaggetjes
zwaaiden.
De modernste typen jachtvliegtuigen en
bommenwerpers, die tengevolge van mist
niet hadden kunnen defileeren. cirkelden
boven den stoet.
Men heeft het uitwendige van het slot
niet willen verknoeien met versieringen en
het slot lag dus in den schitterenden
zonneschijn, zooals het dagelijks door de
bezoekers wordt gezien. De spiegelgalerij
was geheel gemeubeld in den stijl Lode-
wijk XIV.
De militaire eerbewijzen werden ge
bracht door leerlingen van Saint Cyr en
cavalerie.
Aan de eeretafel was gedekt voor veertig
personen, evenwel slechts aan een zijde,
zoodat het koningspaar, wanneer het de
oogen opsloeg, door de groote vensters naar
het park kon zien.
De lunch werd opgediend door 92 die
naars, gekleed in de livrei van het Huis
van Frankrijk, blauw en rood met gepoe
derde pruik. De beste wijnen van Frank
rijk, waarvan eenige niet in den handel
zijn, werden tijdens de lunch geschon
ken. Voor ieder der aanzlttenden stonden
twaalf kristallen wijnglazen. Tijdens de
lunch, waaraan de meest uitgelezen spijzen
werden opgediend, speelde een onzichtbaar
opgesteld orkest, waarbij bleek, dat niets
van de eertijds hooggeroemde acoustiek
van de zaal verloren is gegaan.
De noteering van Nederlandsche boter
is gisteren vastgesteld op f. 0.79 per kg.
TERRITORIALE BEVELHEBBERS.
Tot nu toe was het gebruik, dat gepen-
sionneerde opperofficieren belast waren
met het territoriale bevel in Friesland,
Groningen en Drente en in Zuid-Limburg.
Het legerbestuur zal met die gewoonte
breken en actieve officieren voor die
functies bestemmen
Tot territoriaal bevelhebber in Friesland,
enz. zal worden benoemd met stand
plaats Groningen luitenant-kolonel G.
Land, thans commandant van het 15e
regiment infanterie te Nijmegen; tot ter
ritoriaal bevelhebber in Zuid-Limburg zal
worden benoemd luitenant-kolonel E. P. H.
Haan. thans commandant van het 14e
regiment Infanterie ie Bergen op Zoom.
De standplaats van laatstgenoemden bevel
hebber zal Maastricht zijn.
Vad.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en de steun-
uitkeering op boter is, behoudens tusschen-
tijdsche wijziging, voor de wteek van 21
tot 28 Juli vastgesteld op 50 cent per kg.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot nota
ris bmnen het arrondissement Amster
dam, ter standplaats de gemeente Monni
kendam, J. J. Cock, candidaat-notaris te
Amsterdam
is bepaald, dat de vacature van notaris
te Oosterhout, opengevallen door het over
lijden van A. J. van Eekelen, niet zal wor
den vervuld.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot
commissaris van politie te AmsterdamJ.
C. Krenning en M. O. F, van der Heul,
beiden hoofdinspecteur van politie te Am
sterdam.
De audiëntie van den minister van
waterstaat zal Vrijdag 5 Augustus niet
plaats hebben.
Na de lunch namen de koninklijke gas
ten eenigen tijd rust in hun eigen apparte
menten en vereenigden de genoodigden
zich in den Hercules-salon
Diverse feesten.
Den koning en de koningin zijn daarna
verschillende divertissementen te zien ge
geven, welke niet alleen in artistiek opzicht
voortreffelijk waren verzorgd, maar boven
dien belangwekkend, doordat zij een histo
rische reconstructie gaven, Zoo werd mu
ziek ten gehoore gebracht uit de zeven
tiende eeuw, in het park hadden zich om
streeks honderd sociétaires en pension-
naires van het Theatre francais en het
Odéon opgesteld geheel gekleed in den
stijl van het tijdvak van Lodewijk XIV, ter
wijl voorts in het park door als boeren ge-
kleede acteurs en actrices op een weide,
waar witte schapen graasden, dansen
werden uitgevoerd. De sociétaire van de
Comédie francaise, Vera Korene, reciteerde
bij de Apollogrot een „verwelkoming van
den koning" welke Molière voor Lodewijk
XIV geschreven heeft.
Om tien minuten voor vijf vertrokken
de koninklijke gasten, begeleid door presi
dent Lebrun en zijn echtgenoote naar den
Quay d'Orsay, vanwaar Lebrun zich naar
het Elysée begaf.
Diner bij Bonnet.
In de groote eetzaal aan den Quay
d'Orsay heeft de minister van buitenland-
sche zaken, Bonnet, een diner aangeboden
ter eere van de Britsche vorsten. Honderd
twintig gasten zaten aan, o.m. president
Lebrun, lord Halifax, lady Chamberlain, de
te Parijs geaccrediteerde ambassadeurs en
de gezanten van Canada en Ierland, be
nevens tal van ministers, oud-ministers
van buitenlandsche zaken en oud-premiers
met hunne dames.
Avondfeest.
Na het diner werd ter eere van het
Britsche koningspaar een groot avondfeest
gegeven, dat door talrijke persoonlijkheden
werd bijgewoond. Het gebouw van het
ministerie was van binnen en van bulten,
o.a. in de tuinen, verlicht. Op het pro
gramma van den avond stonden verschil
lende voorstellingen van bekende kunste
naars en operaballetten.
Na afloop van den feestavond hebben
de koninklijke gasten op een der balkons
van hun tijdelijke woning de toejuichingen
ln ontvangst genomen van de menigte,
die langen tijd geduldig op den Quai
d'Orsay had staan wachten. Om half
twaalf trokken de koning en koningin
zich in hun appartementen terug, terwijl
president en mevrouw Lebrun naar het
Elysée terugkeerden. Daar de menigte niet
wegging, verscheen het koningspaar nog
eenmaal op het balkon, om zich daarna
definitief terug te trekken.
Ook gisteravond trokken weder duizen
den Parijzenaars naar het centrum der
stad om nog eens voor het laatst de ver
sieringen en illuminaties te bewonderen.
De volksbals mochten zich eveneens weder
in groote belangstelling verheugen. In de
Comédie francaise, het Odéon en het
Theatre des Ambassadeurs werden gratis
voorstellingen gegeven.
De president der Fransche republiek,
Lebrun, heeft een uitnoodiging van
koning. George voor ccn bezoek aan
Engeland, aanvaard.
Er is een communiqué uitgegeven, waar
in nog wordt medegedeeld, dat Lebrun een
uitnoodiging aanvaard heeft voor een
tegenbezoek vóór het verstrijken van zijn
ambtsperiode. Derhalve zullen Lebrun en
zijn echtgenoote zich voor een officieel
bezoek naar Londen begeven in het eerste
kwartaal van 1939.
Het. is natuurlijk een betrekkelijk onbe-
rijk verschijnsel, maar het zou u mis-
n toch vreemd opvallen wanneer u de
ruoeite zoudt willen nemen om u alle films
herinneren die u bijv. gedurende het
iaat.te jaar gezien hebt. en dan te consta-
rren hoe weinig echte komische films
erbij zijn.
Wat kan de orzaak zijn? Scenario's!
Er gaat zelden een dag voorbij zonder
ca wij, zoo zegt Harold Lloyd, in brieven
of persoonlijk onderhouden worden over
feit dat wij, komedianten, zoo weinig
mms maken. Het spijt mij zeer, maar er
maar één antwoord: Scenario's!
Als u in de krant leest dat een komiek
en twintig duizend harde dollars heeft
neergeteld voor een komisch scenario, ver-
;--srr u hem misschien voor gek, of u ge-
-o.ft het bericht niet. Toch kan zoo'n bc-
ric„ de T°lle waarheid bevatten.
Het is bijna vijftien maanden geleden
»-nd~ wij een film uitbrachten. Sinds de
dat de camera's de laatste opname
De Melkboer" hadden verwerkt, zijn
aan het zoeken geweest naar een Idee
wr °nze volgende film. Zes maanden ge
vend meenden we een prachtige stof ge-
cn te hebben. Wij hebben duizenden
geïnvesteerd, en toen het ten slotte zoover
was dat wij in het kant en klare draaiboek
alleen nog maar de finishing touches
hoefden aan te brengen, besloot de Ko
ning van Engeland afstand van zijn troor
te doen.
Wat Wij daarmee te maken hadden?
Ons verhaal ging over de liefde van een
..gewoon" man voor een koningsdochter
Het had niets met den Hertog van Windsor
en zijn liefde maken, maar liever dan ge
vaar te loopen de Britten te ergeren, werd
het scenario op de plank gelegd.
En zoo begon het zoeken naar een ge
schikte stof weer van voren af aan. Dui
zenden dollars verdwenen uit het laatje,
weken en maanden gingen voorbij. Ten
slotte kregen we een andere idee, en op
het moment waarop ik dit schrijf, draaien
we al „Professor, pas op!"
Wij prijzen ons gelukkig eindelijk „Pro
fessor. pas op!" te hebben gevonden. Dit
verhaal bezit een element van actualiteit
dat het begrijpelijk maakt voor bioscoop
bezoekers over de heele wereld. En dit is
van veel belang, want zonder de inkomsten
dollars in de uitwerking van het scenario
Harold Lloyds en Raymond Walburn in een
mount comedie,
van het buitenland zouden wij nooit het
geld terugzien dat wij tegenwoordig in een
„groote" film moeten steken. Het is een
1 avonturenverhaal met een flinke scheut
romantiek er door, en wat het belangrijk
ste is: het scenario biedt ons tallooze mo
gelijkheden het geheel te doorspekken met
liet soort grappen en grollen, die wij vroe-
1 gcr „gags" noemden, en zonder welke een
Lioyd-film eenvoudig niet geaccepteerd zou
I worden.
dolle scène uit Lloyd's nieuwste Para-
„Professor, pas op!"
Wat ons meestal in ons aangeboden ko
mische verhalen tegenstaat is hun onop
rechtheid, hun geforceerde humor. Er zijn
tegenwoordig komische spelers wien de
mate van waarschijnlijkheid van het ma
teriaal dat zij spelen niet interesseert. E'
zijn er ook die schijnen te denken: hoe
onwaarschijnlijker, hoe mooier! Maar op
die manier raakt men op een heel ander
terrein, dat der „burleske", der ongebrei
delde fantasie, en ik mag mezelf nooit la-
ten vergeten, dat het publiek mij ziet als
cie vertolker van avonturen en lotgevallen,
die best „echt" gebeurd hadden kunnen
zijn. Daar heb ik mij nu eenmaal door de
jaren op toegelegd, en daar kan ik nu geen
verandering meer ln brengen. Ik kan noch
wil mijzelf vergelijken met clowns als b.v.
i de Marx Brothers, die met hun groteske
fantasieën weer eens bewijzen dat het ge
niale en het krankzinnige vlak naast el
kaar liggen. Ik moet, zelfs in de raarste
situaties, toch steeds met beide beentn in
de nuchtere werkelijkheid blijven staan.
En ik vertrouw, dat dit ook in mijn nlcuwo
film gelukt is!
Glenn Morris in de film „Tamil's Wraak",
die deze week hier ter stede wordt
vertoond.
