BUITENLAND
79ste Jaargang
DONDERDAG 7 JULI 1938
No. 24011
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
STADSNIEUWS
De vluchtelingen-conferentie
te Evian.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
50 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
•van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stjni
per 3 maanden t. 2.33
per week 11 {.(US
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenrand f. 0.80 per 3 nmd>.
HET EUCHARISTISCH ZIEKENTRIDUUM,
De tweede dag.
Nadat gisteravond de Kerk van O. L. Vr.
Hemelvaart en St. Jozef ter bezichtiging
was opengesteld, waarbij de St Udo-
knapen, onder leiding van hun directeur,
kapelaan E. A. M. Paap een uitvoering
gaven, werd vanmorgen de tweede dag
van het Eucharistische Ziekentrlduum,
wederom ingezet met een plechtige hoog
mis. opgedragen door den rector van het
Montfortanenklooster aan de Haagsc'he
Schouw, daarbij geassisteerd door kape
laan Schrama uit de St. Petrus-parochie
•als diaken en pater Soppe uit de parochie
z o L. Vr Onbevl. Ontvangen (Hartebrug)
Jals sub-diaken.
I Het koor onder leiding van kapelaan
Hun zong de driestemmige mis van
Perosi
De feestpredikatie werd ditmaal ge
houden door pater Tesser uit de Leonar-
dus-paroehie. die de beteekenis van een
Triduum nader uiteenzette, daarbij in het
bijzonder doelend op een Eucharistisch
Triduum. waarin Christus zich In zijn
Eucharistie, drie dagen bijzonder geeft,
I gebeden verhoort en genade uitstort.
I Diezelfde Christus met datzelfde mede
lijden. Hii kan en mag de zieken genezen
en hij doet het soms ook. U te genezen
(kost Hem maar een fractie van zijn wil.
Hoe komt het dan. dat die medelijdende
Christus u de ziekte laat? Toch zeker,
omdat Hij. die beter is dan u en beter
weet dan u, die ziekte goed voor u acht
Wanneer u in lange éénzame nachten
kreunt op uw ziekbed, als u niet weet
waar u het moet zoeken, dan troost Chris
tus in zijn H. Eucharistie u in zulk een
ruime mate. Dan ziet u den Christus, den
doornenkroon diep in het hoofd geslagen,
bloedend gewond genageld aan het kruis;
en dan hoort gij Hem smeeken: ..Ik heb
dorst". Zeg dan: ..Neen Heer. de leerling is
niet meer dan zijn Meester".
Uw kruis is zooveel zwaarder, maar uw
kruis is ook zooveel verdienstelijker. Wees
met den Christus stil in het sacrament,
de stille werker voor het heil der zielen.
Dan hebt gij geen verlangen naar het
moment wanneer gij met de Heiligen
moogt gaan bidden, dan draagt gij geen
kroon van bloemen aan God op, maar een
doornenkroon, want gij hebt er ook zoo
een gedragen, gij draagt geen aardsch
genot en weelde op, maar uw kruis, uw
eigen kruis, dat gij op aarde van God hebt
[moven dragen.
Draagt uw kruis in geduld en blijheid,
voo eindigde spr. zijn toespraak, en het zal
u de brug worden naar het land van
vreugde en blijheid hierboven.
Ook hedenmorgen werd de Heilige Com
munie op de bedden uitgereikt en had om
twaalf uur door alle aanwezige priesters de
handoplegging plaats.
In den middag werd wederom een plech
tig lof met ziekenzegening en processie,
gecelebreerd.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd tot doctor in de Wis- en Na
tuurkunde, op proefschrift getiteld„Onder
zoekingen betreffende de structuur van
vaste stoffen en vloeistoffen bij zeer lage
temperaturen", de heer K. W. Taconis, ge
boren te Joure.
Bevorderd tot doctor in de Wis- en Na
tuurkunde. op proefschrift getiteld: „C. J.
Mulder (18021880)", de heer W. Labruyère,
geboren te Den Haag.
Geslaagd voor het propaedeutisch examen
eologie: de heer W. J. Gunning (Oegst-
■gee.stvoor het candidaatsexamen Rech
ten: de heeren G. Ringeling (Gouda), Th.
A. M. Couwenberg (Leiden) en mej A. S.
Torensma (Gouda); voor het candidaats
examen Nederlandsche taal- en letterkunde:
de heer G. H. de Zeeuw Oegstgeest)voor
het candidaatsexamen klassieke taal- en
letterkunde: de heer L. Kieviet (Den Haag)
'voor het doctoraal examen Rechten: mej.
M. S. E. Nieuwenhuis (Leidem; voor het
candidaatsexamen Rechten: mej. M J. van
Dam (Rotterdam), en de heeren D. C. van
Leeuwen Boomkamp (Naarden) en W. H.
Dollekamp (Hilversumivoor het candi
daatsexamen klassieke taal- en letterkunde
de heer J. J. van Leeuwen (Den Haag)voor
het candidaatsexamen Theologie: mej. H. J.
bc Zwaan (Leiden) en de heer A. Pietersma
(Rotterdam.) (cum laude); voor het docto
raal examen Wis- en Natuurkunde, hoofd
vak Pharmacie: de dames E. C. Cosman
(Leiden). E. de Koning (Enschedé)Z. C.
B Naaktgeboren 'Rotterdam), idem, hoofdvak
Wiskunde, mej. C. L A. Engelkamp (Reu
wijk? Cn heer P' M' stofberS IRii3-
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De intergouvernementeele commissie ter
bestudeering van het vraagstuk der poli
tieke vluchtelingen is gistermiddag om vier
uur bijeengekomen onder voorzitterschap
van Berenger. Aanwezig waren o.m. Avenol
en John Winant, de toekomstige directeur
van het I.A.B. Berenger heette de leden
der commissie en de vertegenwoordigers
van de pers welkom en sprak de hoop
uit, dat uit de beraadslagingen een prac-
tisch resultaat te voorschijn zou treden.
Hij besloot zijn toespraak met hulde te
brengen aan president Roosevelt voor zijn
edelmoedige initiatieven. Vervolgens werd
een aanvang gemaakt met de algemeene
discussies.
Eerste spreker was de Amerikaansche
gedelegeerde Myron Taylor. Hij zeide: „De
tijd is gekomen, dat de regeeringen, die
den plicht hebben zich ongerust te maken
over het probleem der politieke vluchte
lingen in verband met de aanvaarding van
een zekere politiek door verschillende an
dere regeeringen, snel en doeltreffend
moeten optreden". Spr. gaf toe. dat het
probleem zoo uitgebreid en ingewikkeld
is, dat deze conferentie waarschijnlijk niet
meer zal kunnen doen dan een procedure
op gang brengen en samenwerking tot
stand brengen met de reeds bestaande or
ganismen, die hebben bijgedragen tot
practische verbetering van den toestand
der vluchtelingen. Terwijl het uiteindelijke
doel zal zijn een organisatie op te richten,
die zich zal moeten bezig houden met alle
vluchtelingen, zal de conferentie haar on
middellijke aandacht moeten concentree-
ren op het dringendste probleem der vluch
telingen uit Duitschland en Oostenrijk. De
Ameriaaansche regeering gelooft vast, dat
een internationale organisatie, zooals zij
zich voorstelde er een in het leven te roe
pen op deze vergadering, een aanvulling
zou vormen voor de Volkenbondscommissie
en het Nansenbureau. Deze drie organisa
ties zouden dus samenwerken. Het werk
der conferentie zou permanent moeten
worden voortgezet en dit zou doeltreffend
kunnen geschieden door de organisatie van
een voltallige vergadering van diplomatieke
vertegenwoordigers der landen, die deelne
men aan de conferentie, in een Europee-
sche hoofdstad bijv. Parijs. Tevens stelde
spr. voor een permanent secretariaat in
het leven te roepen.
Als tweede spreker voerde de Engelsche
gedelegeerde, lord Winterton, het woord.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing:
P. Moolenaar en Zonen, Hoofdstraat 129,
Sassenheim. Bloembollenkweekerij en -ex
port. Vereffenaar: P. Moolenaar Pzn., Sas
senheim.
EINDEXAMENS CHR. H. B. S.
Voor het eindexamen B der Chr. H.B.S
alhier, zijn geslaagd:
K. Butter, Voorschoten; C. Gleichman,
Wassenaar; I. Ie Grand, Sassenheim; K.
Kok, Noordwijk aan Zee; N, v. d. Leem
kolk, Voorschoten; J. M. de Mol, Oegst
geest; C. Ouwehand, Leiden; L. A Uijter
linde, Voorschoten; F. R. v. d. Vliet, Oegst-
geest; J. Th. C. Vonk, Oegstgeest; F.
Westrik, Oegstgeest; A. Wiersma. Oegst
geest; J. Bergman, Katwijk aan Zee; W.
A. Bodewes, Leiden; M. Burger, Leiden;
D. v. d. Haak, Noordwijk aan Zee; D. C.
de Haan. Rijnsburg; W. Koppenol, Was
senaar; I. D. Leeman. Wassenaar; L. v.
Leeuwen, Sassenheim; J. J. v. Nes, Leiden;
C. H. Noort. Lisse; J. H. Pplhuijs, Leiden;
J. Schout, Leiden; F. G. Weijschade, Was
senaar; J. W. LJdens, Oegstgeest.
Teruggetrokken 1; afgewezen 4.
Hij zeide. dat de Britsche regeering wil
samenwerken voor het vinden van practi
sche middelen om het vluchtelingenpro
bleem op te lossen. Spr. herinnerde er
aan. dat een zeker aantal vluchtelingen
toestemming heeft gekregen zich in Enge
land te vestigen. De Britsche regeering
tracht de opleiding der vluchtelingen te
vergemakkelijken met het oog op hun
evacuatie overzee. Zij bestudeert de moge
lijkheid van een toelaten van vluchtelin
gen in overzeesche gebieden, maar stuit
op moeilijkheden van klimaat en politiek.
Op het oogenblik bestudeert zij een uit
breiding in Zuidwest-Afrika. Spr. gelooft,
dat de taak der conferentie onoplosbaar
zal zijn, wanneer de emigranten niet over
eenige middelen beschikken. Hun land van
oorsprong moet helpen om toestanden in
het leven te roepen, waarin de emigran
ten zich kunnen vestigen in landen met
eenigen kans op succes. De conferentie is
bijeen om alleen het probleem der immi
gratie van vluchtelingen uit Duitschland
en Oostenrijk te behandelen en niet het
immigratieprobleem in het algemeen.
De volgende spreker, de Fransche gede
legeerde Berenger. zeide o.m. dat Frank
rijk reeds het verhoudingsgewijze grootste
aantal vluchtelingen heeft opgenomen en
dus trouw blijft aan zijn gastvrijheidstra
dities. Frankrijk betuigt zijn adhaesie met
het intergouvernementeele comité van
Evian, aangezien alleen een collectieve
actie der regeeringen het probleem kan
oplossen. Frankrijk is bereid de beste mid
delen te bespreken om de emigratie der
Duitsche en Oostenrijksche vluchtelingen
te oriënteeren. Er bestaat een geheel van
territoriale, maritieme, financieele en so
ciale maatregelen, die bestudeerd moeten
worden in subcommissies.
De Noorsche gedelegeerde, Hanson, prees
het werk van den Volkenbond en de hou
ding van Frankrijk ten aanzien van de
vluchtelingen. Hij stelde voor. dat het in
ternationale orgaan, welks vorming voor
gesteld is. onderhandelingen zou openen
met Duitschland. opdat emigranten verlof
zouden krijgen een deel van hun bezittin
gen mee te nemen.
De vroegere Italiaansche minister-presi
dent Nitti heeft een schrijven gericht tot
de conferentie, waarin hij verzoekt ook het
lot van de Italiaansche vluchtelingen te
behandelen. Hij heeft hierbij een lijst met
namen gevoegd.
BELGIË.
De taalkwestie.
FRANKRIJK.
Rede van Leon Bliun.
In een groote vergadering van de socia
listische partij heeft oud-minister-presi
dent Leon Blum een rede gehouden, waar
in hij uiteenzette, dat in 1936 niet de so
cialistische partij aan de macht kwam,
doch een coalitie van de drie groote par
tijen. met een van te voren opgesteld pro
gramma. Hij wees erop, dat de devaluatie
een erfstuk was van de vorige regeeringen
en ten*, aanzien van hetgeen door zijn re
geering tot stand is gebracht zeide Blum,
dat noch betaalde vacantie noch collec
tieve arbeidscontracten, noch de werkweek
van veertig uur op het programma van
de regeering stonden.
Vervolgens zeide hij, dat, al heeft het
congres van Roy an verklaard, dat de so
cialistische partij niet vijandig is gestemd
jegens de regeering Daladier, de socialisten
toch zullen blijven streven naar het voort
zetten van het program van het Volks
front. Reeds is deze vooruitgang in voor
bereiding en Blum wees op de wet tot
pensioen voor oude werklieden en de wet
op in dienst nemen en ontslag.
Ten aanzien van de buitenlandsche po
litiek verklaarde Blum, dat geen enkele
regeering ooit interventie in Spanje heeft
verzocht. Frankrijk is besloten niet te in-
tervenieeren om redenen van buitenland
sche politiek, doch ook om redenen van
binnenlandsche politiek. De politiek van
niet-inmenging was bedoeld om Duitsch
land en Italië te beletten te interveniee-
ren. Men kan zeggen, dat dit mislukt is,
doch men moet de zaken niet omdraaien.
Het optimisme werd teleurgesteld, toen
men meende, dat de totalitaire staten zich
gedwongen zouden voelen de geteekende
verdragen van niet-inmenging na te ko
men. Men kan thans niet meer goedkeuren
dat de partijen ongelijk worden behandeld
en dat de rechtschen alle vrijheden zou
den genieten, terwijl de regeering alleen
gebonden zou zijn.
Tenslotte sprak Blum nog over den
dood van Otto Bauer, waarna hij zeide
vast overtuigd te zijn, dat een oorlog
voorkomen zal worden aangezien men
bereid is alle offers te brengen om een
oorlog te voorkomen. Men moet echter
wel weten, dat men niet aan de on
afhankelijkheid van Frankrijk zal kun
nen raken.
BINNENLAND.
De Hooge Raad van Arbeid tegen het voor
ontwerp-Romme. (3e Blad).
Met 57 vliegtuigen boven ons land (3e Blad)
Een stichting „Nationaal Centrum" in het
leven geroepen. (3e Blad).
Prins Bernhard te Groningen. (Binnenland.
3e Blad».
Auto-ongeluk te Ede; twee dooden en vier
ernstig gewonden. (Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND.
Eén jaar conflict in het Verre Oosten
(le Blad).
De vluchtelingen-conferentie te Evian ge
opend. (Buitenland, le Blad).
Het terugtrekken der vrijwilligers in Spanje
(Buitenland, le Blad).
De Belgische taalkwestie. (Buitenland,
le Blad).
ZIE VOORTS
EERSTE BLAD.
LAATSTE BERICHTEN
VAL VAN 5 METER HOOGTE.
Gistermiddag te kwart voor vijf is de
2-jarige M V., wonende in de Coornhert-
straat, uit het raam der eerste etage van
de ouderlijke woning te vallen. De val
bedroeg niet minder dan 5 Meter; won
der boven wonder kon de dokter van den
E H.D. geen letsel constateeren. Het kindje
werd echter ter observatie naar het Acad.
Ziekenhuis vervoerd.
GEEN BIJZONDERE VRACHTPRIJS
VOOR N.Z.H. PERSONEEL.
In de laatst gehouden conferentie met
de directie der N.Z.H. op 10 Mei jJ. ver-
klaarde op verzoek der spoor- en tram
wegorganisaties, deze zich bereid, om voor
het N.Z.H. personeel te Leiden en Haarlem
vervoer tegen bijzondere vrachtprijs over
de lijnen der Ned. Spoorwegen zooals
het spoorwegpersoneel dit heeft met de
kerf0 Red. Spoorwegen te bespre-
Heden ontvingen de spoor- en tramweg-
S^Sanuaties bericht, dat de Directie der
Ned. Spoorwegen geen aanleiding kan vin
den het verzoek in te willigen.
Ten dienste van de Leidsche pelgrims
zal voor een bedevaart naar Kevelaar
(Duitschland) op 16 Augustus van hier een
processietreln naar Kevelaar loopen. Op
Donderdagavond 18 Aug. keeren zij weer
uit Duitschland terug.
De lantaarns op den Haagweg (nabij
de spoorbrug) die voor het verkeer een sta-
in-den-weg waren, zijn nu naar den kant
van den weg verplaatst, wat een belang
rijke verbetering voor het drukke verkeer
is. De verlichting gaslicht is dezelfde
gebleven.
Bij de te Rotterdam gehouden exa
mens voor het diploma van huisbezoek
ster bij de Tuberculosebestrijding zijn
geslaagd de zusters A. C. Boer en H. Pon,
beiden alhier.
De loonen in de mijnen.
In de verklaring, die hij op 21 Juni j.l.
ter gelegenheid van de interpellaties over
toepassing van de wetten op het gebruik
der talen in bestuurszaken namens de re
geering in het parlement heeft afgelegd,
heeft de premier Spaak het zenden van
twee circulaires aangekondigd, de een"
gericht aan de gouverneurs der provin
cies. de andere aan de ambtenaren van
het centraal bestuur. Deze circulaires wer
den op 3 Juli verzonden.
De rondzendbrief aan de gouverneurs
herinnert er aan. dat de wet van 28 Juni
1932 berust op het beginsel der eentalig
heid zoo in de Vlaamsche als in de Waal-
sche streek.
Den gouverneurs werd verzocht, binnen
veertien dagen aan de regeering te laten
weten, welke gemeenten hunner provincie
buiten die met beschermde minderheid ge
bruik maken van een tweede taal voor hun
berichten en medeaeelingen aan het pu
bliek en, of er een beslissing bestaat, door
den gemeenteraad aangenomen, na de wet
van 28 Juni 1932, tot handhaving of tot
invoering der tweetaligheid.
Bij gebrek aan een gemotiveerde beslis
sing zal de gemeenteraad uitgenoodigd
worden, binnen de maand, te verklaren
of de bestaande toestand zijn rechtvaar
diging vindt in redenen van erkend nut.
Zoo ja. dan moet de raad binnen denzelf
den tijd een onderzoek instellen, om na
te gaan of de redenen van openbaar nut
nog steeds voorhanden zijn.
Den gouverneurs wordt eveneens ver
zocht een onderzoek in te stellen omtrent
de nauwkeurige toepassing der tweetalig
heid in de gemeenten, waar dit regime
opgelegd wordt door de wet.
Dit onderzoek is noodig om de regeermg
in te lichten nopens de afwijkingen van
het grondbeginsel der wet. Zij behoudt zich
het recht voor. de wettiging dier afwij
king al of niet goed te keuren.
De circulaire aan de ambtenaren herin
nert er aan. dat alle zaken dienen behan
deld te worden in de taal, welke de over
heden en openbare diensten van de streek
moeten gebruiken, zonder vertaling.
Den secretaris-generaal wordt verzoern.1
persoonlijk te waken voor de stipte toepas
sing van dezen essentieelen regel. Elke na
latigheid of onwilligheid zal de toepassing
van tuchtstraffen ten gevolge hebben.
Tijdens een vergadering van de nationale
commissie voor de mijnen hebben de ge
delegeerden der werkgevers verklaard, dat
de toestand hen dwong over te gaan tot
een vermindering der salarissen met 5"/o
te beginnen op den laatsten Zondag van
Juli. De arbeidersgedelegeerden sloegen dit
voorstel af en de vergadering eindigde,
zonder dat een besluit genomen was.
RUSLAND.
Geruchten aangaande Dimitrof ongegrond.
De vlucht van Loesjkof.
Uit goede bron wordt medegedeeld, dat
het gerucht inzake de arrestatie van Di
mitrof van allen grond ontbloot is.
Naar het Japansehe telegraaf-agent-
schap verneemt, zijn in verband met de
vlucht van generaal Loesjkof naar Japan
een reeks arrestaties verricht onder lei
dende sovjet-ambtenaren in het Verre Oos
ten. Tientallen gearresteerden zouden reeds
geëxecuteerd zijn door vuurpelotons als
contra-revolutionnairen. Onder de geëxe
cuteerden zouden zich bevinden: Willisky.
de voorzitter van de executieve commissie
in het Verre Oosten. Curtos, zijn voorgan
ger. generaal Zapadnoey. Lebedejel en
Daifman, de onder-voorzitter der execu
tieve commissie in het Verre Oosten, voorts
Sjoeël. redacteur van de Ticho-okeanskaja
Zwezda, het orgaan der executieve com
missie in het Verre Oosten, Wedensky. on
dervoorzitter van de nationale plannen-
commissie in het Verre Oosten. Sjraebel.
eerste rechter in het gerechtshof, No-
briansky. leider van het commercieel de
partement, Karapotnicky. voorzitter van
de visscherij -coöperatieven in het Verre
Oosten.
De terechtstellingen zou zijn voltrokken
voor de aankomst van de commissie van
onderzoek, die onder leiding staat van Jez-
jof, den commissaris voor binnenlandsche
zaken, uit Moskou.
Het weer ten onzent zal be-
heerscht worden door de Noord-
oostwaarts trekkende Kanaalde
pressie, die teenemenden wind, toe-
nemende bewolking en kans op
regen mede zal brengen.
Hedenmorgen aan alle posten
geseind:
„WEEST OP UW HOEDE".
ROEMENIË.
Gevangenisdirecteuren afgezet.
Bij een besluit van den minister van
binnenlandsche zaken, dat gepubliceerd is
in de staatscourant, zijn verscheidene ge
vangenisdirecteuren afgezet, omdat zij aan
zekere gevangenen, die veroordeeld waren
tot dwangarbeid, gunsten hadden toege
staan, die niet in overeenstemming kun
nen worden gebracht met het gevangenis-
regime, De begunstigde gevangenen waren
oudleden van de IJzeren Garde drie
moordenaars van Duca en tien moorde
naars van den student Stelescu. In de ge
vangenis Baiud kregen de moordenaars
van Duca bezoek. zU konden in de stad
gaan eten en er somwijlen den nacht door
brengen. De moordenaars van Stelescu, in
de gevangenis van Doftana, kregen post
en dagbladen toegezonden maar gaven
ook uit de gevangenis richtlijnen aan hun
politieke vrienden.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Onderqeteekende
ic eek
kwartaal
No.
abonné
wonende (stront).
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
t,vuopqezonden te hebben aan onderstaand adres t
'fqrn i;rrqof>dinq van 'im.noriiqclfi portokosten