BUITENLAND
LEID5CH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 4 Juli 1938
iiife*
Aspirin
De strijd in Spanje
LEER- EN VAC ANTIEKAMPEN
CHR. NATIONAAL VAKVERBOND.
Een serie prettige dagen.
Zaterdagmiddag arriveerden aan den
Lage Rijndijk 40 stadgenooten, die evenals
verleden jaar gebruik hadden gemaakt van
de door het Chr. Nat. Vakverbond in sa
menwerking met de Besturenbonden geor
ganiseerde leer. en vacantiekampen.
Was dit verleden jaar Rockanje, nu had
men Bussum aangewezen als kampeer
plaats. De ligging van het kamp. omgeven
door bosch en hei; een kampleider (de se
cretaris van den Grafischen Bond de heer
A. S Boone) die ook voor zulk werk een
talentvolle kracht is; een kok, die zijn vak
verstaat en het groot aantal deelnemende
Leldenaars die in uitstekende stemming
waren: ziedaar eenige mooie lactoren!
Excursies werden gemaakt, o.a. naar de
Groote of St. Janskerk te Naarden. waar
van de prachtige, oude plafondbeschilderin
gen. voorstellende de hoofdfiguren uit het
Oude en Nieuwe Testament, kennis werd
genomeh.
Voorts werd hier bezichtigd het raadhuis
en het schitterende Comenius-Mausoleum.
Dan volgde een bezoek aan den 35 M.
hoogen watertoren te Bussum. waar men
vanaf het dak een schitterend uitzicht had.
o.a. op het op 25 K M. afstand liggende
Amsterdam.
Het paleis te Soest-dijk werd eveneens in
oogenschouw genomen, alsmede de door de
jongens gebouwde en in de hei gelegen
groote schaapskool met woonhuis, waarom
heen weiden zijn aangelegd.
Dinsdagavond hield ds. Hobo Hongaarsch
predikant, een lezing met lichtbeelden over
zijn land. Woensdagavond volgde bezoek
aan het Sportpark te Bussum, waar ter ge
legenheid van den verjaardag van Prins
Bernhard festiviteiten werden gehouden
Donderdag werd een zeer mooie film
avond aangeboden door den Fabrieks- en
Transp.arb. Bond. Vrijdagavond was er
sluitings. of z.g. „bonte-avond".
De hiervoor aangewezen commissie wist
na één dag van voorbereiding een ieuk pro
gramma uit te voeren, dat dank zij de Lel-
denaren Jansen en van der Velden zeer in
den smaak viel.
Dat er voorts gevoetbald werd. spreekt
vanzelf; tijdens een origineelen wedstrijd
wonnen de Leidenaren met 65. Er werd
gezwommen in de ..Overdekte".
Rest nog te vermelden, dat er drie lezin
gen werden gehouden over Mussolini door
den heer G. Hordijkr voorz. van den Me-
taalarb.bond en van den L. C. B. te Lei
den; over Marx door den heer L. Vermeu
len, hoofdbest. van den Bond van Belas
tingambtenaren; over ds. Niemoeller door
den heer A. Stapelkamp, voorz. van het
C N. V.
Geen wonder dat onze stadgenooten,
ondanks het feit, dat het weer verre van
ideaal was. in dankbare stemming voor al
liet genotene afscheid namen.
TABLETTEN
reeds gedurende meer dan 40
jaar het onveranderd betrouw-
[BAYER) bare en bovenal uitstekende mid
del tegen elke verkoudheid zi|n.
3916
ungèz Med.)
Cosman Mendes da Costa. Het totaalbe
drag der uitgaven was f. 27.143; het was
bijna f. 800 lager clan het totaal van 1938
cn het bleef ongeveer f. 750.onder do
raming voor 1937 De Inkomsten vloeiden
ruimer dan in 1936. Zij bedroegen f. 27.599.
waardoor de raming ervan met ruim f. 8400
werd overschreden en er een exploitatie
overschot was van f. 457. Vooraf aan giften
kwamen er zeer belangrijke bedragen bin
nen: in totaal f. 8200. Het saldo der kaoi-
taalrekenlng was op 31 Dec, 1937 f. 83.190;
behalve met het bovengenoemde voordee-
lig exploitatiesaldo ad f457.—. steeg het
vermogen in het verslagjaar met een legaat
van f. 500.en met een legaat van f. 3000;
de totale kaoitaalsvermeerdering bedroeg
I. 3997. Daarnaast steeg het bezit in blooten
eigendom met f. 7400.—. en f. 1640. belegd
in effecten en onder beheer van bewind
voerders. zoodat het totaal bezit, belast
met vruchtgebruik ten bate van anderen
op 31 Dec 1937 bedroeg f. 35.000— in ef
fecten. 1/S deel van een onroerend goea
te Hillegom en 1/3 deel van een hypotheek
ad vijf mille. Terrein, gebouw en inventa
ris staan geboekt voor f. 1.er drukken
geenerlei lasten op.
Het verslag wijst er tenslotte op, dat hoe
wel het jaar 1937 niet ongunstig moet ge
noemd worden, er ln werkelijkheid toch
geen verbetering in de financieele omsian-
digheden ls gekomen. Wel Is het kapitaal
iets toegenomen, maar de rentedaling ls
zóó groot, dat de winst teniet wordt ge
daan. Nog steeds verminderen de contri-
yjlWes, terwijl ook de verpleeggelden zijn
■Jfdaald. De hoop wordt uitgesproken, dat
de propaganda veel krachtiger dan tot he
den het geval was. zal worden gesteund.
Beide verslagen werden goedgekeurd mul
dankbetuiging aan de samenstellers.
Tot bestuursleden werden herkozen: de
voorzitter, prof. dr. J. L. Palaehe en de da
mes R. HischlerDreyfus en B. Vies—
Marx
I1ET CENTRAAL ISRAÏUETISCH WEES-
EN DOORGANGSHUIS.
De jaarvergadering.
Onder voorzitterschap van prof. dr. J. L.
Palaehe ls gistermiddag in het gesticht de
jaarlijksche ledenvergadering gehouden
van het Centraal Israëlietiach Wees- en
Doorgangshuis alhier.
In zijn openingswoord deelde de voorzit
ter mede. dat de secretaris der vereenl-
glng, de heer L. Levlsson, wegens persoon
lijke redenen ontslag als secretaris en als
regent heeft genomen. Spr. schetste ver
volgens de groote verdienste, welke de heer
Levisson zich in een reeks van jaren voor
het Weeshuis verworven heeft en deelde
tenslotte mede, dat de heer Levisson zich
bereid heeft verklaard zijn veel omvatten
de functie te blijven vervullen, tot dat een
opvolger zal zijn gevonden.
Hierna bracht de heer Levisson het jaar
verslag over 1937 uit. Hieraan is het vol
gende ontleend:
Wanneer het financieel eindresultaat niet
gl te teleurstellend ls - wanneer ik in dit
verslag met vreugde mag eonstateeren. dat
het nadeelig saldo der exploitatierekening
verre is gebleven onder het geraamde te
kort dan is dit te danken aan de belang
stelling van velen voor het werk onzer ver-
eenlging. aan hun liefde voor de onver
zorgde Joodsche kinderen, die in het Leid-
sche weeshuis liefdevolle en verstandige
materieele en geestelijke verzorging vin
den. Spr. bracht allen dank, die tot dit re
sultaat hebben bijgedragen. Spr. bracht
hulde aan twee bestuursleden, die in het
verslagjaar ontslag namen. nl. aan mevr.
H. Kaufmann—Ettllnger en aan den heer
André Hertzberger. Uitvoerig somde spr.
de verdiensten, vooral van laatstgenoemde,
op. in het bijzonder hetgeen hij heeft ge
daan om tot den bouw van het nieuwe ge
sticht te komen en als voorzitter van de
Nazorg-Commissie.
Bij de propaganda werd in 1937 voor het
eerst meerdere malen gebruik gemaakt var.
de propaganda-film welke door den finan-
cieelen steun van enkele bestuursleden, kon
wo-den vervaardigd. Het resultaat hiervan
was niet onbevredigend.
Onze vereeniging hielp zooveel het in
haar macht lag mede om het leed van uit
het buitenland hierheen gekomen kinderen
te verzachten. Wij werkten daarvoor sa
men met de daartoe ingestelde instanties.
Vervolgens werden woorden van dank ge
sproken aan het adres van dr. Winkler
voor verleende medische en tot den heer
Bollin voor verleende tandheelkundige hulp
Aanvang 1937 werden in onze instelling
verpleegd 17 meisjes en 27 jongens; in den
looo van het Jaar verlieten 7 meisjes en
2 jongens de instelling; opgenomen wer
den 5 m-'sjes en 4 jongens; np 1 Jan. 1938
tas het aantal verpleegden 44, hiervan 15
meisjes en 29 jongens, afkomstig uit: Am
sterdam 21. Rotterdam 6, den Haag 6, Lei
den 1, Haarlem 1. Groningen 2, Denekamp.
Lisse, Zaandam. Den Ham en Antwerpen
elk 1. Ook in het afgeloopen jaar moest
worden geconstateerd, dat de zeer sterke
bizettinzen der klassen van de O. L. S. en
snd=re oorzaken, een ongunstigen invlo'-d
t-adden oo het ontw'kkelingspeil der kin
deren. Ook in 1937 was de samenwerking
met de andere Joodsche instellingen var.
kinderverzorging zeer aangenaam.
Het financieel verslag werd uitgebracht
door de penningmeesteresse, mevr. R. S.
FEEST IN DE PAROCHIEKERK VAN
O. L. VR, HEMELVAART EN
ST. JOSEPH.
Geschenk der Parochianen.
Gisteren ls in de Kerk van O. L. Vr.
Kemelvaart en St. Joseph aan den Heeren
singel op plechtige wijze het 12Vt-jarig
bestaansfeest der parochie gevierd.
's Morgens droeg de pastoor der parochie,
deken A. Homulle een plechtige Hoogmis
op, hierbij geassisteerd door de kapelaans
P. M. Verhoofstad en J. Lansbergen.
Het Zangkoor zong met het knapenkoor
de zesstemmige Missie Sanctus Alphonsus
Van Hubert Cuypers onder 'leiding van
kapelaan E. A. M, Paap; na den H. Mis
werd het „Jubilate Deo" van Orlando dl
Lasso uitgevoerd.
's Avonds werd door den deken een
plechtig Lof gecelebreerd Tijdens dit Lof
vond de aanbieding plaats van de feest
gave der parochianen, nl. een nieuwen
preekstoel.
Kapelaan Verhoofstad deed zulks met
vreugde en dankbaarheid, omdat hij in
staat is geweest te kunnen eonstateeren.
dat allen met liefde aan dit stoffelijk blijk
van dankbaarheid hebben bijgedragen en
zelfs de armsten onder de parochianen zijn
offertje voor dat schoone doel niet heeft
onthemden
Na de wijding door deken Homulle be
trad deze voor het eerst den preekstoel om
met gevoelvolle woorden dank te brengen
tot God op dezen jubeldag, en aan allen
voor dit schoone bewijs van hartelijkheid
en liefde tot God en Zijn huis. Spr. felici
teerde ook de diverse leden van kerkelijke
colleges die in het koper met-de kerk mede
jubileeren. om vervolgens een uitlegging
te geven van de bijbelserie tafereelen op
de bronzen platen, rond den nieuwen
preekstoel.
Deze is waarlijk een sieraad ln de kerk.
Uitgevoerd in mahoniehout zijn preek
stoel en klankbord met bronzen verslering,
geplaatst op een viertal zullen van natuur-
^Op de vijf bronzen platen zijn diverse
afbeeldingen. De eerste bevat een kruis
met in de 4 open vakken een boek De
twee breede platen bevatten bijbelsche
tafereelen: 1. de diaken Philippus en de
Ethopiër; 2. de zending van den Profeet
Isaias terwijl op de twee smallere platen,
een bij die tafereelen passende tekst is
aangebracht
Spr. beëindigde zijn dankrede waarin hij
dankbaar de vele en rijken genaden en
zegeningen gedurende de afgeloopen 12'/:
jaar schetste, met den vurlgen wensch.
dat de feestgave nog tal van jaren zal
spreken van dankbaarheid en liefde
tot God.
Met het „Te Deum' werd de plechtige
en hartelijke viering besloten.
Zaterdagmiddag te ongeveer half drse
is de heer H. F., die op de Botermarkt wan
delde. door een bakfiets aangereden. Hij
weid daarbij zóódanig aan zijn beener. ver
wond. dat hij niet meer loopen kon. Nadat
hij bij de firma van Dam was binnenge
dragen, werd de heer F. voor verdere ver
pleging per auto naar zijn woning over
gebracht.
Voor het theorethlsch gedeelte van het
examen voor de akte N VUI (Leerares
Koken en Voedingsleer' slaagden de
dames: D. v. d. Berg. H. M. v. Loon. G. M.
J. Rozemeijer en J. P. Voorham, leerlingen
der R K. Huishoudschool alhier
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen: Maandag 27 Juni'53: Dinsdag
8 Juni 53; Woensdag 29 Juni 52; Donder
dag 30 Juni 51: Vrijdag 1 Juli 52; Zater
dag 2 Juli 51 volw personen. Totaal 312
volw. personen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Besprekingen.
Ciano heeft Zaterdagmiddag een onder
houd van ongeveer een half uur gehad
met den Britschen ambassadeur, lord
Perth. Men gelooft, dat dit onderhoud, dat
op verzoek van den Italiaanschen minister
is tot stand gekomen, betrekking heeft
gehad op de Spaansche kwestie.
Bonnet ontving den Britschen gezant
te Parijs om hem op de hoogte te stellen
van de overeenkomst met Turkije Krach
tens deze overeenkomst zijn 2500 man
Turksche troepen te Sandjak Alexan-
drette binnengerukt.
Tenslotte vertoeft de chef van het Ita-
liaansche leger generaal Parianl te Berlijn.
DUITSCHLAND.
Maatregelen in Oostenrijk.
Tegen spionnage.
In overleg met Biirckel heeft Seyss-
Inquart, de bestuurder van Oostenrijk,
bepaald, dat alle commissarissen, die op
het oogenblik aan het hoofd geplaatst
zijn van particuliere ondernemingen, 1
Augustus hun functies moeten neerleg
gen en voor 15 Aug. verantwoording
moeten afleggen over hun werkzaam
heid. Rafelsberger, staatscommissaris
voor de particuliere ondernemingen, is
er mee belast nieuwe commissarissen te
benoemen van wie de bezoldiging door
hem zal worden vastgesteld, cn waarbij
rekening zal worden gehouden met het
belang van de onderneming.
Deze verordening van Seyss-Inquart,
welke volgt op de radicale maatregelen door
Bürckel genomen tegen een aantal com
missarissen. lost een latente crisis, welke
sedert den Anschluss bestond, op. Inder
daad vond men reeds vier dagen na de aan
sluiting aan het hoofd van alle particuliere
Joodsche ondernemingen leden der natio-
naal-socialistische partij als commissarissen,
die zich als het ware zelf benoemd hadden
en de bedrijfsvoering controleerden
Dit stelsel, zooals het zich ontwikkeld had,
gaf aanleiding tot zekere misstanden voort
komende uit onkieschheid of onbekwaam
heid van bepaalde commissarissen. Bürckel
zelf had zich tegen dit stelsel uitgesproken
toen hij het bij zijn komst te Weenen vond.
Men mag aannemen, dat bovenstaande
maatregelen het gevolg zijn van bepaalde
klachten, welke tot hem zijn gericht.
Te Berlijn is opnieuw een waarschuwing
gepubliceerd tegen spionnage en herinnerd
wordt, dat daarop de doodstraf staat. Dit,
omdat verscheidene buiteniandsche agenten
onder schuilnamen in de Duitsche dagbla
den advertenties hebben, doen verschijnen,
waarin Duitsche onderdanen uitgenoodigd
worden zich in verbinding te stellen met
personen, die in het buitenland verblijf hou
den. ten behoeve van „technische mede
werking aan neutrale tijdschriften". Het
gaat hier. aldus schrijven de Duitsche bla
den, om een poging, die ten doel heeft spion
nen aan te werven voor rekening der
Westersche mogendheden.
FRANKRIJK.
Chautemps en Dormoy houden
redevoeringen.
Na een banket, dat is aangeboden aan
den oudonderstaatssecretaris Aubaud door
diens politieke vrienden, heeft Chautemps
een redevoering uitgesproken, waarin hij
een beeld opriep van den politieken toe
stand van Frankrijk. Hij zeide daarbij o.m.:
„Tegenover de overheerschende dic
taturen, die haar totalitaire leerstellin
gen buiten haar grenzen trachten te
verspreiden en wier buiteniandsche
interventies een bedreiging vormen
voor den vrede, is het essentieele pro
bleem voor de democratie cr in gelegen
de meerderheid te toonen der vrijelijk
aanvaarde discipline boven de disci
pline van den dwang".
Voorts deed Chautemps een beroep op de
eenheid aller Franschen en herinnerde hij
er aan, dat de president de regeering ge
plaatst heeft ln het teeken der nationale
verdediging. In dit verband legde hij er den
nadruk op, dat de landsverdediging niet
alleen afhankelijk is van de militaire orga
nisatie, maar tevens van den omvang der
Fransche productie. Voortgaande gaf Chau
temps een opsomming van de wetsdeereten.
die ten doel hebben de bedrijvigheid van
industrie en landbouw te doen opleven Spr
besloot met een beroep op de natie deze
wetsdeereten zonder dralen ten uitvoer te
leggen in arbeid en eenheid.
Te Remèremont sprak de socialistische
oud-minister Dormoy. die zich wat den
vrede betreft, ln gelijken zin uitliet. Alleen
door collectieve veiligheid is z.i. het verove-
rings-stelsel der dictatuurlanden te weer
staan, zie ook Hitler's terugdeinzen in Tsje-
cho-Slowakije, toen de groote democratieën
samen gingen, In Spanje wenschte hij de
overwinning van Barcelona. Tenslotte be
leed hij zijn geloof in de eindoverwinning
der democratlën, die den vrede kunnen
reden bij het aannemen van een krach
tige houding.
ROEMENIË.
Orthodox aartsbisschop In staat vau
beschuldiging.
De orthodoxe aartsbisschop van Kischi-
nef, mgr. Gurie, is door de vereenigde se
naten van het Opperste Gerechtshof in
staat van beschuldiging gesteld, wegens
het verduisteren van openbare gelden tn
misbruik van zijn ambt. Het onderzoek
heeft twee jaar geduurd en de aartsbis
schop heeft reeds gerulmen tijd geleden
verlof moeten nemen.
ENGELAND.
Chamberlain houdt vast
aan zijn politiek.
Minister-president Chamberlain heeft te
Kettering (Northamptonshire! het woord
gevoerd en bij die gelegenheid gezegd: „Ik
acht het mijn eersten plicht, iedere zenuw
in bedwang te houden, ten einde een her
haling van den grooten oorlog in Europa te
voorkomen en ik kan niet gelooven, dat
iemand, die niet verblind is door partij
vooroordeel, iemand, die er over nadenkt,
wat een nieuwe oorlog zou beteekenen, het
niet met mij eens zou zijn en wenschen, dat
ik mijn pogingen zal voortzetten".
Chamberlain vervolgde: Zeer zeker zijn wij
er toen in geslaagd, onze vrijheid te behou
den en indien onzs vrijheden opnieuw in
gevaar zouden verkeeren en indien wij er
zeker van zouden zijn, dat er geen andere
weg zou openstaan om ze te behouden dan
oorlog zouden wij opnieuw vechten (appl.l.
Doch denkt voor het oogenblik eens, waar
toe het gebruik van geweld ons heeft ge
bracht, wat de kosten er van waren in bloed
en lijden voor ons en vcor onze bondgenoo-
ten en voor hen, die toen onze vijanden
waren.
Chamberlain betreurde den tegenwoor-
dlgen toestand op de wereld. Wanneer hij
de wereld rondkijkt, aldus verklaarde hij,
ben ik ontzet over de vooruitzichten.
Oorlog, gepaard gaande met verschrikke
lijke barbaarschheden voor de burgerbevol
kingen, woedt in China en in Spanje.
Bijna iedere week liooren wü ge
ruchten over oorlogen cn alle groote
naties geven haar kostelijke spaargel
den uit aan het uitdenken en vervaar
digen van de meest efficiënte instru
menten voor elkanders vernietiging.
Ik vraag mij af. aldus Chamberlain,
of de wereld ooit een dergelijk tooneel
van menschclijke razernij en dwaas
heid heeft aanschouwd.
Ten aanzien van den Spaanschen burger,
oorlog zeide Chamberlain o.m. dat het
Brltsche plan inzake de terugtrekking van
vrijwilligers uit Spanje ten lange leste is
aangenomen cn dat men thans hoop heeft,
dat het niet lang meer zal duren, of zij
zullen het land aan de Spanjaarden over-
iaten.
Met betrekking tot de Brltsche schepen,
welke handel drijven op Spanje, zeide de
minister-president, dat zij vier of vijf ma
len de gewone vrachtprijzen hebben ont
vangen. Wij hebben gewaarschuwd en in
dien de reeders desondanks en met het oog
op deze winsten nog steeds schepen naar
deze wateren zenden en wanneer deze sche
pen aan gebombardeerd worden, is het dan
redelijk ons te vragen op te treden, hetgeen
niet alleen hen, doch ook u in deze oorlogs
verschrikkingen zou betrekken?
Wat mij betreft, aldus Chamberlain, ik
zou van meening'zijn, dat indien "wij zou
den luisteren naar verzoeken van dezen
aard wij het vertrouwen, dat het volk van
Groot-Brittannic in ons stelt, zouden be
schamen.
Dit beteekent niet, dat wij luchtbombar
dementen op schepen zouden vergoelijken,
of dat wij een blokkade van havens door
middel van vliegtuigen zouden erkennen.
Na herinnerd te hebben aan de door
Franco gegeven verzekering, dat Brltsche
schepen niet voor bombardementen werden
uitgekozen, doch dat bommen, door hoog
vliegende toestellen uitgeworpen, Britsche
sdnepen konden treffen, zeide Chamber
lain, dat hij moest toegeven, dat het voor
hem moeilijk was deze uitlegging in over
eenstemming te brengen met eenige beken
de feiten, doch dat de vliegers van Franco
zich misschien tenslotte niet steeds streng
aan hun constructies houden.
Met betrekking tot in het Lagerhuis ge
voerde debatten over de buiteniandsche po
litiek zeide Chamberlain, dat hij niet zal
afwijken van de politiek, welke naar zijn
meening de juiste ls voor Groot-Brittannië
door critiek, welke hem zoowel ongegrond
als verkeerd voorkomt.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
AANDRANG TOT SPOED.
FINLAND.
Tegen het concubinaat.
Br zal een wetsontwerp worden gediend,
waarbij het ongehuwd samenwonen
Voortaan strafbaar wordt gesteld.
RUSLAND.
Generaal Loetsjkow toch op
Japansch gebied.
Naar te Tokio verluidt, heeft de Sovjet-
Russische generaal Loetsjkow besloten uit
de Sovjet Unie naar Mantsjoekwo te vluch
ten na het ontdekken van een complot tot
het vermoorden van Stalin en het omver
werpen van de Sovjet-regeering. Te Tokio
wordt verklaard, dat Loetsjkow de voor
naamste aanstichter was van dit complot.
Het Japansche blad Nltsji Nitsji publiceert
een verklaring, welke Loetsjkow heeft afge
legd tegenover Japansche autoriteiten.
Loetsjkow is thans op weg naar Japan. Zoo
als men weet, was hij vroeger leider der
Gepeoe. Volgens zijn verklaring moet hij
lang geaarzeld hebben aleer hij er toe be
sloot naar Mantsjoekwo te vluchten. Hoe
wel hij gevlucht is wegens het directe gevaar
dat voor hem zou bestaan met het oog op
de algemeene zuivering, moet de eigenlijke
reden volgens zijn zeggen gelegen zijn in
het feit, dat „het Lenlsme in de Sovjet Unie
thans dood is."
Loetsjkow deelde verder mede, dat het
roode leger geconcentreerd is ten Oosten
van het Baikal meer Er bevinden zich daar
400.000 man. bovendien zijn er 25 divisies
scherpschutters, 2000 vliegtuigen, terwijl
zich te Wladiwostock. Nahodka cn Olga 90
duikbooten bevinden.
Sokol- cn Duitsche feesten.
Naar verluidt hebben de regeeringen van
Engeland en Frankrijk er bij de Tsjecho-
Slowaaksche regeering op aangedrongen da t
de regeling van het. nationaliteitenvraag-
stuk bespoedigd wordt.
Met groote geestdrift is gisteren de eerste
der vijf feestdagen van het tiende Sokol-
congres gsvierd. Te Praag, dat anders een
mlllioen inwoners telt, verblijven thans
1.600.000 menschen. De straten zijn rijkelijk
met vlaggen versierd.
Gistermiddag hebben 180.000 personen ln
het Masarijkstadion demonstraties bijge
woond. waaraan door ongeveer 30.000 So-
kols werd deelgenomen. Onder de aanwe
zigen bevonden zich president Benej, tal
van leden van de regeering en van het
diplomatieke korps en talrijke buiteniand
sche gasten. De Joegoslavische Sokois droe
gen oen borstbeeld van koning Alexander
en een van president Masarijk op hun
schouders door het stadion. Vervolgens
werden toespraken gehouden, waarin ge
wezen werd op de vriendschap tusschen
Joegoslavië en Tsjecho-Slowakije. Tenslot
te eerden de gymnasten, onbeweeglijk met
gebogen hoofd staande, de nagedachtenis
hunner voor de bevrijding van het vader
land gestorven hroeders, waarna de eed van
trouw aan de republiek werd afgelegd.
President Benesj had zoowel bij zijn aan
komst als bij zijn vertrek langdurige ovaties
ln ontvangst te nemen.
De ..Bund der Deutsehen" vierde te
Komotau het „feest aller Dultschers",
waarvoor tienduizenden Sudeten-Duit-
schers bijeengekomen waren. Gistermorgen
is de hoofdvergadering van deh bond ge
houden. Ir. Kuenzel, lasthebber van Ken-
rad Henleln voor volksorganisatie, hield in
die vergadering een toespraak, waarin hij
mededeelde, dat naast de organisatie van
de Sudeten-Duitsche partij als politieke
vertegenwoordiging der Sudeten-Duit-
schers een met de partij verbonden„Sude-
ten-Dultsche organisatie" ge.-ncht zal wor
den. waarin de drie groote Sudeten-Duit
sche opvoedingso. ganlsatles: de turners-
bar.c1 de Duitsche cultuurvereeni- -n
de „Bond der Dultschers" zullen «orden
samengevat.
Gistermiddag werd voor Henleln gepara
deerd.
B de hierop volgende massavergadering
overhandigde Wehrenfennig aan Henleln
het eerste gouden eereteeken van den
„Bond der Duitschers". In zijn rede zeide
hij; „Ik belijd met u en voor u de natlo-
naal-sociallsUsche wereldbeschouwing. Dit
insigne kan men verbieden, geen macht ter
wereld kan evenwel een wereldbeschouwing
tegen houden".
Vervolgens nam Henleln het woord Hij
zeide o.a „Men zal ons kunnen knechten,
doch nooit vernietigen. Men zal ons kun
nen verdrukken en bitter- kunnen behan
delen, doch nooit zal men onzen geest en
onzen wil kunnen dooden".
Een chauffeur, die naar het feest der
Duitschers reed, zou bij Bruex mishandeld
zijn door Tsjechen.
ZWITSERLAND.
Eenheid in het strafrecht.
In een volksstemming heeft het Zwitscr-
sche volk zich met 360.000 tegen 310.000 st.
uitgesproken voor de wet, welke beoogt
eenheid te brengen in het strafrecht van
het geheels land. Tot dusver waren ln de
verschillende kantons uiteenloopende wet
ten van kracht.
VEREENIGDE STATEN.
Deficit op de begrooting van 1.459 mlllioen
dollars.
Blijkens de gepubliceerde cijfers van het
ministerie van financiën bedraagt het de
ficit over het begroollngsjaar dat 30 Juni
is geëindigd 1.459 mlllioen dollars. Dit ls
het kleinste deficit, dat de Vereenigde Sta
ten in de laatste acht jaren hebben gehad.
De ontvangsten hebben 6.241 mlllioen
dollars bedragen, de uitgaven 7.766 mil-
lioen dollars.
LITHAUEN.
De botsing te Klaipeda.
Zevenduizend personen waren tegen
woordig bij de begrafenis van den Lithauer
Gantautas, een zoon van den commandant
der gendarmerie te Memel (Klaipeda', die
Dinsdag door de Duitsche politie gedood if
Dc winkels waren ten teeken van rouw ge
sloten. Honderdvijftig kransen werden op
het graf gelegd.
De Duitsche schepen zullen voorlaan
Klaipeda niet meer aandoen om herhaling
der incidenten te voorkomen.
Van het front.
De troepen van Franco, die ten Zuiden
en Noorden van den weg van Teruel naar
Sagunto opereeren, hebben gisteren bij het
aanbreken van den dag den opmarsch
voortgezet.
Volgens de berichten, die omstreeks het
middaguur op het hoofdkwartier binnen
kwamen. zouden de troepen overal aan het
front over een breedte van zestig K.M.
zijn opgerukt.
Het herstel der Spaansche kerken.
Het aartsdiocees van Saragossa heeft
doen onderzoeken, welke parochiekerken
tijdens den burgeroorlog geleden hebben,
en staat thans voor het groote vraagstuk
om deze kerken te herstellen en te her
bouwen.
Van de 368 parochiekerken in het
diocees, hebben 165 zich bevonden onder
het republikeinsche bewind. In geen enkel
geval is de kerk absoluut onbeschadigd.
Tien zijn volkomen neergehaald. Anderen
hadden nieuwe bestemmingen gekregen, of
hadden zwaar geleden van bommen en
kogels. Overal zijn de altaren uit de kerken
gehaald, cn de versleringen verwijderd, om
de gebouwen ln te richten als stallen, dan
cings, markten, ziekenhuizen, enz. In som
mige gevallen hebben zij onder brand ge
leden. Een der grootste verliezen ls dat der
prachtige fresco's van Goya te Fuende-
tcdos, welke hopeloos verminkt zijn.
In het geheele bisdom zijn belangrijke
archieven en geschriften verloren gegaan,
alsmede waardevolle relieken, ornamenten,
gewaden en kunstvoorwerpen. Van de
priesters in het diocees zijn, naar men be
weert, 76 vermoord en worden 40 vermist.
Sovjet-schip buitgemaakt door de
nationalisten.
De bladen vernemen uit Saragossa. dat
de nationalistische kruiser Canarias tg
Malaga is binnengekomen met het Russi
sche tankschip Tsjernoff, dat 60.000 HL.
voor de Barcelona-regeering bestemde
aardolie vervoerde, op sleeptouw. De Ca
narias had de Tsjernoff ter hoogte van
Valencia^buit gemaakt.
