STADSNIEUWS
De verjaardag van
Prins Bernhard
79 ste Jaargang
WOENSDAG 29 JUNI 1938
No. 24004
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
OFFICIEELE KENNISGEVING
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Radiotoespraak van den burgemeester
DH nummer bestaat uit DRIE bladen
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarlel. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post t. 2.35 per 3 maanden -é portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mud.»
Opwekking tot steun aan de viering
van het regeeringsjubileum
van H.M. de Koningin.
Gisteravond heelt de burgemeester, mr.
A. van de Sande Bakhuyzen over het net
van het Gem. Radiodistributiebedrijf een
toespraak gehouden tot de burgerij, waarin
hij opwekte tot het verleenen van steun
aan de te Leiden te houden collecte ter
financiering van de feestplannen van de
Jubileumcommissie voor de viering van het
40-jarig regeeringsjubileum van H.M, de
Koningin in Augustus en September a.s.
Waar deze rede uit den aard der zaak
door een beperkt aantal stadgenooten is
gehoord en verwacht mag worden, dat ook
buiten dien betrekkelijk kleinen kring hier
voor belangstelling bestaat, meenen wij
goed te doen het een en ander uit deze
toespraak te citeeren.
De burgemeester spreekt.
Ik kom vanavond tot U spreken, aldus
spr. naar aanleiding en ter aanbeveling van
een geldinzameling, die morgen gehouden
wordt door de Jubileum-Commissie, welke
Commissie in het leven geroepen werd door
de zgn. Contact-Commissie met het doel
om hier ter stede feestelijkheden te orga-
niseeren om uitdrukking te geven aan onze
waardeering en bewondering voor hetgeen
onze Koningin nu reeds gedurende veertig
Jaren voor ons deed.
Dat er volop aanleiding bestaat om dit
zeldzame jubileum met luister te vieren,
daarover is toch ook zonder meer ieder Lei-
denaar het met mij eens
De Jubileum-Commissie koos nu den dag
van morgen uit om een beroep op U te
doen om haar te steunen en met haar sa
men te werken am het feest zoo aantrekke.
lijk mogelijk te maken voor zoovelen als
maar daarbij kunnen worden betrokken. De
keuze van dien dag is naar mijn meening
een gelukkige, want die dag is de verjaar
dag van onzen Prins Bernhard, een Prins,
die na zoo kortstondig verblijf in ons mid
den, toch reeds door reeële banden met ons
volk verbonden blijkt te zijn.
Wanneer wij dan morgen, door vlagver
toon aan de beteekenis van den 29sten Juni
herinnerd, nog even doordenken, dan zou
Ik voor ditmaal weer eens een oogenblik
willen stilstaan bij het bedenken hoeveel,
in het bijzonder gedurende de laatste 40
jaren, Oranje voor ons volk beteekend
heeft en wel dit: rust in de ontwikkeling
van onze Regeering en ons bestuur; rust in
de wijze, waarop de stroom van nationale
en internationale moeilijkheden, die op ons
pad ons tegen traden, konden worden opge
lost of weerstaan. Saevis tranquillus in
undls, rustig te midden der bruisende ba
ren! Dit is inderdaad een juiste kenschet
sing van Vorstin en Volk van Nederland te
midden van de ons omringende volkeren.
Wij mogen prijzen de wijsheid van ons
volk, dat het de omstreden positie van het
stadhouderschap omzette in een koning
schap van geheel Nederland, dat opeenvol
gende geslachten op beproefd juiste wijze
de grondvesten van onze staatsinrichting
en de plaats daarin van het koningschap
hebben weten aan te passen aan de zich
wijzigende omstandigheden en opvattingen,
dus zoodoende dezen regeeringsvorm hebben
verstevigd, en, God geve, voor altijd be
vestigd. Met dezen lof voor ons voorge
slacht zal nagenoeg iedereen het wel eens
zijn. ook al hadden zij aan andere regeling
de voorkeur gegeven.
Ten aanzien van alle thans hangende
vraagstukken bestaat er in ons volk veel
principieel verschil van opvatting, ia zelfs
worden er al neemt hun aantal af
nog gevonden, die de oogen voor de ge
schiedenis van het Vaderland gesloten
houden en niet beseffen hoe de band
Nederland—Oranje een integreerend deel
van onzen Staat geworden is en nauwelijks
in den Grondwet vermeld be loeide te wor.
den. Z'et dat is het onschatbaar voorrecht,
dat wii ons volk toch kunnen toestaan over
de staatsinrichting en over het staatsbe
stuur van meening te verschillen, mits men
de fundeering ervan niet ondergrave. Dat
is de politiek, die hier te lande nog vrij spel
heelt, dat is de noodzakelijke wrijving van
gedachten en ideeën, die zich uit in de
volksmeening in het parlement en die langs
de daartoe bestaande wegen aan Hare
Majesteit wordt kenbaar gemaakt, een
meening. dus voortkomende uit veel som?
hoog oplaaiend, geschil en larie nic. a/üd
gemakkelijk te vertolken
Dit wat betreft het eene deel van de
twee-eenheid Vorstin en Volk.
Daarnaast nu de houding v?.n de Kroon
en hare opvatting van haar taak. Men is
er niet af met te verklaren, dat dg Kroon
fteeds volmaakt constitutioneel handelde,
Foto Zlegler, Den Haag.
Z.K.H. Prins Bernhard.
zonder ooit ruimte voor twijfel te laten, al
ware het vaststellen van dit feit voor ons
reden te over onze waardeering voor zoo
trouwe dienst na 40 jaren eens uit te spre
ken. De geschiedenis van de Regeering van
onze Koningin biedt echter meer. Zij biedt
daden en woorden en voorbeelden van in
vloed en leiding, die ons gevoel en gemoed
nooit onberoerd lieten.
Ik treed niet in bijzonderlie en. n>t»ar
wil dit zeggen, dat ieder onbevoordeeld
Nederlander toch wel te eeniger tijd gezien
of gevoeld heeft, dat de Kroon, zooals die
gedragen wordt door Koningin Wilhelmina.
niet is een hoog boven ons staande in
zichzelf gekeerde kracht, maar juist een
bezielende, weldoende en vooral begrijpende
en leidende macht in ons volksleven. Nooit
wankelmoedig, altijd vastberaden en steu
nend op en handelend uit rotsvaste over
tuiging. waartoe van hooger macht de
vaste leiding wordt gezocht Dat wü dit
zoo sterk gevoelen, komt, omdat in die
medewerking van de Kroon, meer gelegd
wordt dan koele berekening en verstand:
dat komt, omdat in haar daden gelegd
wordt een hart, omdat haar daden uit
gaan van een gemoed, uitgaan van een
ziel. die zich over ons volk ontfermt en die
ons volk liefheeft. Wij kunnen Koningin
Wilhelmina's Regeering niet beoordeeïen
zonder steeds weer te zien de figuur van
de draagster der Kroon, omdat Zii oo Haar
daden immer weer drukt Haar stempel.
Haar persoonlijkheid.
Ik kon niet nalaten iets te zeggen over
de innerlijke beteekenis van he- feest, dat
ons te vieren gegeven moge zijn. omdat, er
inderdaad behoefte bestaat om te getuigen
met blij gemoed, van dank en waardeering,
opdat Zii wete hoe Haar liefde voor Haar
volk weerklank vindt en beantwoord wordt
door dit volk!
Leiden bereidt zich nu voor om straks ln
Sep'ember dit jubileum te vieren. Men be
denke thans waarom het gaat. want wan
neer in September redevoeringen en artike
len en boeken ve-schijnen, die ons het af-
geloopen tijdvak helder en in tal van bij
zonderheden schilderen, ziet. aan zult ge
nog duidelijker gevoelen de di&De beteeke
nis van Wilhelmina's Regeerir.t zult ge
nog meer behoefte gevoelen om het uwe
bii te dragen, om feest te vieren en het
reeds nu voor te bereiden feest te doen
slagen. Maar dan is het te laat want nü
moet de commissie weten, wat zij doen
kan en over welke middelen zij de beschik
king heeft.
Over de organisatie nog een en ander.
Vooreerst de datum die op 3 September
gesteld ls.
Toen de Commissie haar plannen ont
wierp, was het niet bekend, dat de 6de Sep
tember tot een nationale feestdag zou wor
den verklaard, maar kon men aannemen,
dat de 6de September de groote plechtighe
den te Amsterdam zouden plaats vinden en
evenals dit bij de Kroning in 1898 geschied
de, is dan ook aangenomen, dat het de
voorkeur verdiende om de plaatselijke fees
ten op andere data te stellen. Ook in an
dere gemeenten is zulks geschied, o.a. in
den Haag. waar, naar ik meen, het groote
leest op 31 Augustus plaats zal vinden.
Inderdaad zou. zooals thans blijkt, ook een
vicrig te Leiden op 6 September moeilijk
heden opleveren, doordat ook van uit Lei
den deelgenomen wordt aan betoogingen te
\msterdam.
Ik hoop nu van harte, dat er van de
zijde der burgerij ook in dit opzicht
medewerking zal worden verkregen,
dat men n.l. den 3den September als
feestdag zal beschouwen en dat er dien
dag zooveel mogelijk vrij af gegeven
worde, opdat niet op 3 September feest
zij, maar er geen vrij af is, terwijl er op
6 September wel vrij af is, maar geen
bijzondere feestelijkheden. Een vrien
delijk verzoek dus tot alle werkgevers
om ook langs dien weg het welslagen te
bevorderen.
Spr. besloot met een klemmend beroep te
doen op aller offervaardigheid, omdat men
hierdoor uiting geeft aan de liefde tot, aan
de waardeering voor een lieve Koningin,
een zoo edele figuur, die draagster is van
de nobelste traditiën van het Oranjehuis,
voor een Hooge Vrouwe, die veertig lange
en bange jaren Uw leidster was en wier
leven ons volk en ons volk alleen gegeven
werd en wordt! Doe dit voor Haar, die met
recht de naam gegeven mag worden van de
Moeder des Vaderlands.
's Prinsen verjaardag
werd hier ter stede gevierd door het uit
steken van vlaggen van alle openbare en
vele particuliere gebouwen, terwijl zeer
velen zich de borst met oranje hadden ge
tooid. De trams voerden den gebruikelijken
beugeltooi.
Diverse corporaties zonden den Prins
telegrafische gelukwenschen, o.a. het col
lege van B. en W. namens den gemeente
raad en de Leidsche Chr. Oranjevereeni-
ging, die haar felicitaties als volgt formu
leerde:
Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bern
hard der Nederlanden te Soestdijk.
Aan Zijne Koninklijke Hoogheid en Hoogst-
deszelfs gezin, moge de Chr. Oranje Ver-
eeniging te Leiden hare eerbiedige geluk
wenschen aanbieden.
(w.g.) N. G. GEELKERKEN, Voorz.
L. BOEKKOOI. Secr.
Op de verdere feestviering komen wij
nader terug.
De verzakkingen naast den
Raadhuisbouw.
Behandeling voor de Haagsche
Rechtbank op 13 September.
Op de rol van de Haagsche Rechtbank
kwam gisteren de zaak voor van de
verzakkingen bij den Stadhuisbouw te
dezer stede. Als procureur voor de ge
meente stelde zich mr. P. E. Briët cn
voor de N.V. Aannemingsmaatschappij
v.h. Hillen en Roosen en bouwonderne
ming „Trio" te Amsterdam jhr. mr. H.
de Ranitz. De Leidsche advocaten mrs.
E. A. Cosman en C. J. Goudsmit, op
tredend namens de gedupeerde huis
eigenaren, concludeerden van eisch,
waarna aan de wederpartij een uitstel
voor antwoord werd verleend tot 13
September a.s.
DE STORM.
Prof. Kranenburg aanvaardt
geen nieuwe candidatuur.
Als lid van de Provinciale Staten.
Prof. mr. R. Kranenburg.
Naar wij vernemen heeft onze stad
genoot prof. mr. R. Kranenburg, be
sloten wegens drukke werkzaamheden
bij de a.s. verkiezing voor de Provin
ciale Staten geen candidatuur meer
te aanvaarden.
BOND DÉTAILLISTEN PARFUMERIE-
HANDEL.
De felle Zuidwesterstorm, welke gisterna
middag gedurig in hevigheid toenam, heeft
menigeen vannacht slapelooze uren bezorgd.
Over het algemeen viel de schade, welke
hier ter stede werd aangericht, mee, en
bepaalde zich tot een aantal dakpannen,
een straatnaambord in de Dillenburger
straat en diverse boomen aan den Mare-
singel, Levendaal. Koninginnelaan en Hya-
cinthenstraat.
De politiebrandweer is éénmaal met den
ladderwagen uitgerukt ter verwijdering van
een groot stuk zink. dat was losgeraakt van
een dakkapel aan de ter Haarkade en ge
vaar opleverde.
Om ongeveer 12 uur is een zinken buis
van het dak van de N. Leidsche Courant op
het trottoir gevallen. Niemand werd echter
getroffen. Een andere buis, die eveneens
dreigde neer te storten, werd door de poli
tie verwijderd.
Vele boomen en struiken hadden het
echter zwaar te verduren en werden voor
een groot deel van hun bladerentooi be
roofd.
Door de hevige wind kwamen verschil
lende treinen uit de richting Utrecht met
veel vertraging hier aan. Enkele treinen
waren zelfs een kwartier te laat. Ook de
electrische treinen konden door de hevige
zijwinden niet met de voorgeschreven
snelheid rijden.
EINDEXAMENS R.K. H.B.S.
Geslaagd afd. B Hans Bokern, Leiden;
Ben. v. d. Bosch—Quant, Alphen a. d. Rijn;
Tonny Duindam, Leiden. F. de Graaf,
Leiden; Wim de Haas. Wassenaar; Ton
van Haasteren, Leiden; Wim van Kampen,
Lelden Gerard Matze, Sassenheim; Cor
Nyman, Rijswijk; Herman Pastoor, Am
sterdam; Theo Scholte, Leiden; Sergio
Orlandini, Noordwijk; Piet van Vianen.
Leiden; Rudi Vreeburg, Oegstgeest; Gerard
Weerdenburg, Voorburg.
Afgewezen 2 candidaten.
Algemeene jaarvergadering.
De Bond van détaillisten in den Parfu-
meriehandel, kortweg Bodepa geheeten,
hield gisteravond fn café-restaurant „Zo-
merzorg" zijn tweede algemeene vergade
ring.
De voorzitter van de afd. Leiden, de
heer M. C. v. d. Burg, heette allen wel
kom en dankte het hoofdbestuur voor de
aanwijzing van Leiden als plaats voor de
algemeene vergadering.
De alg. voorzitter, de heer G. J. J. H.
Wenderich sprak in zijn openingsrede zijn
voldoening uit over den bloei van den
bond, die in twee jaar tijds reeds veel heeft
bereikt o.a. in den strijd tegen prijsbederf.
In het bijzonder prees spr. het uitne
mende werk van den secretaris, van den
kortelings benoemden administrateur, den
heer J. Beers en van den penningmeester,
den heer H. van der Poel.
Dank werd ook gebracht aan den Ned.
Drogistenbond die belangrijken financiee-
len steun verleende evenals enkele groot
bedrijven.
Na goedkeuring der notulen, bracht de
secretaris zijn jaarverslag uit. waaruit wij
vernamen, dat het ledental zich in stijgen
de lijn beweegt. Vermoedelijk zullen in
den loop van dit jaar 7 nieuwe af deelingen
worden opgericht. Het verslag werd goed
gekeurd evenals dat van den penning
meester, den heer v. d. Poel, die werd ge-
déchargeerd.
Tot leden der kascommissie 1938 werden
benoemd de heeren v. d. Pol, Muller en
Spaander.
De begrooting 1938 werd in ontvangsten
en uitgaven vastgesteld op f 5000.
Bij het agendapunt „bespreking levering
aan ziekenhuizen, kloosters en personeels-
coöperaties" deelde de voorzitter mede, dat
met de fabrikanten dienaangaande over
eenstemming is bereikt op een basis van
10"/. boven den grossiersprijs, zoodat ook
de detaillisten voor levering in aanmer
king komen.
De heer Singelenberg verzette zich daar
tegen; z.i. behooren deze leveranties alleen
thuis bij de détaillisten. Verschillende le
den maakten vooral bezwaar tegen recht
streeksere levering aan personeelscoöpe-
raties als bankinstellingen e.d.
Het bestuur werd gemachtigd naar be
wind van zaken te handelen.
De secretaris gaf vervolgens een over
zicht van den gang van zaken sedert de
invoering van de Bomee-voorwaarden en
wekte op tot eendrachtige samenwerking
in het gemeenschappelijk belang en ter
saneering van den parfumeriehandel.
De Boinee-lijst telt momenteel 25 namen
van aangesloten fabrikanten, terwijl aan
6700 détaillisten onder Bomee-voorwaarden
werd geleverd.
Bij de rondvraag werden nog verschei
dene vakbelangen naar voren gebracht,
hoofdzakelijk van internen aard.
De voorzitter bood tenslotte den secre
taris uit waardeering voor zijn veelomvat-
tenden en belangloozen arbeid een projec
tie-apparaat aan, waarna hij het offi-
cieele gedeelte sloot.
De afdeeling Leiden zorgde voor een ge
zellig slot van den avond.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
Viering van den verjaardag van Prins
Bernhard. (Ie Blad).
Nadere regeling voor tandheelkundigen
(3e Blad).
Dr. van Manen vraagt ontslag als directeur
der Nederlandsche Spoorwegen. (Bin
nenland, 3e Blad).
De Indische begrooting; voorloopig verslag
Tweede Kamer. (Binnenland, 3e Blad).
BUITENLAND.
De Spaansohe kwestie. (Buitenland, le BI.).
Moeilijkheden tusschen China en Duitsch-
land over de Duitsche militaire advi
seurs. (Buitenland, le Blad).
De Engelsche wet op officieele geheimen
(Buitenland, le Blad).
ZEE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: Nederlandsche Rotogravure
Maatschappij, Galgewater 21/22, Leiden.
Overl. Comm.: Mr A. G. W. Baron Ben-
tinck d.d. 27 Juni 1937.
N. Comm.: Jhr. mr. C. J. A. den Tex,
Bloemendaal,
De statuten zijn gewijzigd.
Wijz. handelsn. in: N.V. Nederlandsche
Rotogravure Maatschappij.
De wind, aanvankelijk nog krach
tig, zal later tot matig afnemen
en uit het Noordwesten tot Wes
ten waaien. De bewolking zal vrij
sterk varieeren, doch regen van
beteekenis wordt niet verwacht.
De nacht zal koeler zijn, doch
overdag zal de temperatuur niet
veel van die van heden verschil
len.
Hedenmorgen seinde de Bilt aan
alle posten:
„WORDT VERWACHT STORM
UIT HET NOORDWESTEN".
MILITAIRE ZAKEN.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat de af
deeling Militaire Zaken der gemeente
secretarie met ingang van 1 Juli a.s. zal
worden ondergebracht bij het bureau Be
volking. Stille Rijn 3 In verband hiermede
zal op genoemden datum het bureau voor
militaire zaken gesloten zijn.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STTRYEN. Secretaris.
Leiden, 29 Juni 1938. 3651
GOUDEN DOCTORAAT.
Zaterdag a.s. zal het vijftig jaar geleden
zijn, dat dr. W. J. van Dam, oud-Kanton
rechter te Amsterdam thans wonende te
's-Gravenhage. aan de Leidsche Academie
promoveerde tot doctor in de rechtsge
leerdheid.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd tot doctor in de Geneeskun
de, op proefschrift getiteld: „De diphthe-
rie in den loop der eeuwen", de heer R.
Maathuis, geboren te Rotterdam.
Geslaagd voor het doctoraal examen ge
schiedenis: de heer M. Schneider (Rot
terdam); voor het doctoraal examen rech
ten: mej. M. E. v. d. Hurk (Den Haag), en
de heeren B W. Haveman (Den Haag); S.
L. Cardozo (Leeuwarden). W. J. M. J. Piet
(Den Haag) en W. Jacometti (Leiden);
voor het doctoraal examen Wis en Na
tuurkunde, hoofdvak Dierkunde, de heer A.
D. J. Meeuse (Den Haag).