Geen plaats voor twee luchtvaart-terreinen BUITENLAND 79 sfe Jaargang DINSDAG 14 JUNI 1938 No. 23991 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN OFNCIEELE KENNISGEVING DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS Luchtaanvallen met Brandbommen Centraal vliegveld geeft aanmerkelijke hesparing Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per xegel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen,- - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn; per 3 maanden f. 2.35 per week iT... f.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd> ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd: Voor het doctoraal examen Geneeskunde de heeren H. A. W. Bam berger (Voorburg); A. Bijdendijk 1 Amers foort). HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: „Klein MinervaHartensteeg 2, Leiden. Ca(é. Het bedrijf door den eigenaar dezer zaak uitgeoefend, omvat alleen den in- en vei koop van sterke dranken, terwijl het cafébedrijf wordt uitgeoefend door den ver vanger. den heer J. J. Lucie. Opheffing: „Verkos", Voorstraat 13, Voorschoten. Levensmiddelenbedrijf. MILITARIA. De sergeanten le klasse Nijenhuis en v. Velde van het 3e regiment infanterie worden met ingang van 1 Juli as. voor onbepaalden tijd gedetacheerd als instruc teur bij het Kader Bataljon te Laren. Voor het volgen van de tweede opleiding bij dat Bataljon zijn aangewezen de sergeanten capitulant v. d. Hoeven. Kerkhof. Ver- hoeff, Haspers, Olieman. Goddijn, Hakker, Cornelissen, Bokern, Bruin en v. Doorn, allen van het 4e regiment infanterie. Dit personeel vertrekt op 4 Juni naar Laren en keert 22 Oct. a.s. bij het regiment terug. Het personeel, thans in opleiding te Laren, keert op 29 Augustus a.s. naar de regi menten terug. De navolgende onderofficieren, allen van het 4c regiment infanterie, zullen voor de Vereeniging „Generaal Snijders" deelne men aan de wedstrijden van den Leidschen Schietbond te Katwijk. le vijftal: sergt. maj. instr. Blokker en de sergeanten le kl. Haarden. Middelkoop. Hoogeveen en Keereweer. Res.: adj. den Hertogh en v. d. Velden. 2e vijftal: de sergeanten capt.: HakkeT. van Unen, Cornelissen. v. d. Hoeve en de Jong. Res Moleveld. Alg. res.: Nijenhuis. serg. le kl. VISCHWEDSTRIJD L.O.V. De Leidsche Ontspanningsvereeniging hield gisteren een vischwedstrijd in de Oude Wetering. Om 5 uur werd per rijwiel uit Leiden vertrokken. Er werd 2x2 uur gevischt. De uitslag was als volgt: B Mieloo. 1ste prijs, tevens houder van den beker, plus 2 extra prijzen, resp. voor het grootste aantal en de grootste visch: 2e prijs, W. Eradus; 3e prijs. D. Vermeulen; 4e pr.. N. Nieuwendijk: 5e prijs, T. Eradus; 6e prijs. J. Sehuchhard: 7e prijs, van der Voort; 8e prijs. P de Haas; 9e prijs. W. Harteveld; 10e prijs, J. Polanen: 11e prijs, M. Eradus; 12e prijs, W. Schouten. De vangst was over het algemeen vrij goed. Niet G. maar C. Markusse alhier is ge slaagd voor het eindexamen Gymnasium, afd. A. Gisteravond om kwart voor zeven arriveerden aan het station alhier per ex tra trein de leerlingen van de hoogste klas se der school Pasteurstraat, die een ge slaagd reisje naar Oisterwijk en omstreken gemaakt hadden. De kinderen hadden vol op genoten van de mooie vennen en bos- schen. Wist U, dat bij de best uitgeruste brandweer niet in staat is alle branden tegelijk te blusschen en daarom de ge- heele bevolking moet trachten in eigen huis zelf ieder begin van brand te blusschen Nadere inlichtingen verstrekt de secre taris van de afd. Leiden der Ned. Ver. voor Luchtbescherming, dr. T. Potjewijd, Boerhaavelaan 37, Leiden. Op de vragen van den heer Van den Tempel in verband met de stichting van een nieuw centraal vliegveld voor de bur gerlijke luchtvaart, heeft de minister van waterstaat als volgt geantwoord: De regeering heeft in beginsel besloten de stichting te bevorderen van een lucht vaartterrein, dat centraal zal zijn gele gen ten opzichte van Amsterdam, Rot terdam en 's-Gravenhage en dat bedoeld is te zijn de eenige luchthaven des lands voor het groote internationale verkeer met landvliegtuigen. Bij aanvaarding van dit beginsel heeft de regeering zich doen leiden door de vol gende overwegingen: a. Bij de voortschrijdende ontwikkeling van de luchtvaart in de richting, zooals deze zich thans met voldoende duidelijk heid afteekent, n.l. in de richting van groote en snelle verkeersvliegtuigen en van de uitoefening van verkeer over steeds grootere afstanden zonder tusschenlanding is er op den duur in een klein land als het onze geen plaats voor twee groote lucht vaartterreinen, welke beide bedoelen met de eischen van dat verkeer rekening te houden. Zulks is te minder het geval, wanneer die beide luchtvaartterreinen zich bevinden op een onderlingen afstand van nog geen vijftig kilometer (omstreeks 10 miuten vliegen). Besparing noodzakelijk. Ten einde de kosten en het tijdver lies, verbonden aan het uitvoeren van een tusschenlanding op een tweede op zoo korten afstand gelegen lucht vaartterrein te besparen, zullen de luchtvaartmaatschappijen maatregelen moeten treffen om door een doelma tige organisatie de lading samen te brengen op één enkel terrein. Concentratie op één vliegveld zal leiden tot aanmerkelijke besparingen voor de K.L.M. b. Vaststaat, dat de exploitatie van luchtvaartterreinen voor het internatio nale verkeer steeds hoogere eischen zal stellen aan veiligheidsinrichtingen en ver dere voorzieningen Wegens de grootte der kapitalen, welke in dergelijke terreinen nog zullen moeten worden gestoken, be staat geen uitzicht op de mogelijkheid van loonende exploitatie, maar zal gere kend moeten worden op steeds toene mende exploitatieverliezen voor de be trokken gemeenten, alsmede op toenemen de kosten voor het rijk ten behoeve van veiligheidsinrichtingen Deze uit een financieel oogpunt onduld bare toestand zal vermeden worden door concentratie op één luchtvaartterrein, waarmede belangrijke verlaging van over heidsuitgaven zal worden bereikt. Meer veiligheid. c. Het staat vast. dat het in een be trekkelijk klein gebied alleen dan mogelijk is de grootst mogelijke veiligheid te berei ken, wanneer eenheid in de leiding van het luchtverkeer, in het bijzonder bij om standigheden van slecht zicht, kan worden verkregen. Kruising van luchtlijnen op betrekkelijk korten afstand van een lucht haven dient daarbij te worden vermeden, terwijl, zooals de ondervinding heeft ge leerd. het overlappen of zelfs maar aan elkaar grenzen van de naderingsgebieden van luchtvaartterreinen, waarop verkeer van gelijken aard wordt uitgeoefend, met een veilige uitoefening van het luchtver keer in strijd is. Het gelijktijdig exploiteeren van twee luchtvaartterreinen voor het groote internationaal luchtverkeer op zeer korten onderlingen afstand, het geen uiteraard iets anders is dan het beschikbaar hebben van secundaire luchtvaartterreinen op korten afstand vah een hoofdterrein, zal dan ook op den duur met steeds grooter moeilijk heden gepaard gaan. d. De belangen van defensie zijn in dit vraagstuk secundair. Als een centraal vliegveld voor de burgerlijke luchtvaart tot stand komt en uit dien hoofde Schip hol zijn beteekenis voor de burgerlijke luchtvaart mocht verliezen, zou thans, nu de aanleg van een of meer militaire vlieg velden. als gevolg van de uitbreiding van de militaire luchtmacht, nog slechts in voorbereiding is. bij de uitwerking van de plannen met het voor militaire doelein den beschikbaar komen van Schiphol re kening kunnen worden gehouden. Mocht het departement vu:: defensie zich reeds van de noodig geachte vliegvelden volledig hebben voorzien, dan zou uiteraard van aankoop van Schiphol geen sprake meer kunnen zijn. Bij het departement van defensie is voorkeur van het eene militaire lucht vaartterrein boven het andere niet in het geding- Het afwegen van voor- en nadeelen bij vergelijking van het eene militaire lucht vaartterrein met het andere zou trouwens niet gemakkelijk zijn. Ten aanzien van Schiphol kan worden gezegd, dat het een belangrijke outillage bezit, welke uiter aard voor militair gebruik van groote be teekenis zal kunnen zijn. Anderzijds moet worden opgemerkt, dat het luchtvaart terrein Schiphol zich. ten gevolge van een jarenlang gebruik, in hoofdzaak aan de eischen van het burgerlijk luchtverkeer heeft aangepast. Wat een nieuw militair vliegveld aangaat, uiteraard kan bij het aanleggen daarvan volledig rekening wor den gehouden met de eischen van den mi litairen vliegdienst. In beide gevallen kan voor laatstge noemden vliegdienst slechts na geruimen tijd volledig over het vliegveld worden beschikt. Tijdelijke oplossingen zullen dus in beide gevallen moeten worden gevon den. De regeering is bekend met de meemng van de gemeentebesturen van Amsterdam en Rotterdam, dat door het verlies van een in de onmiddellijke nabijheid van elk dier gemeenten gevestigd luchtvaartterrein de belangen dier gemeenten zouden worden geschaad. Uiteraard kan niet worden ontkend, dat tegenover de voordeelen van concentratie in den aanvang enkele nadeelen kunnen staan als gevolg van den overgang naar den nieuwen toestand, doch naar het oor deel der regeering zullen de belangen van de gemeenten Amsterdam en Rotterdam op den duur het best gediend zijn door het bestaan van een enkel centraal lucht vaartterrein. waarop alle belangrijke luchtverbindingen geconcentreerd zijn en waar de meest geperfectionneerde inrich tingen voor de veiligheid aanwezig zijn. Aan den iets grooteren afstand tot het centrale vliegveld kunnen voor de deelne ming aan het luchtverkeer geen overwe gende bezwaren zijn verbonden, daar dat vliegveld op een afstand van ongeveer een half uur per auto van het centrum van Amsterdam en Rotterdam zal verwijderd liggen, hetgeen niet anders dan normaal te achten is. Ontkend wordt niet, dat de concentra tie van het luchtverkeer aan beide steden eenige bedrijvigheid zal onttrekken. Te genover dat nadeel staan echter de groote, reeds vermelde voordeelen van de concen tratie, welke voordeelen ook voor Amster dam en Rotterdam van beteekenis zijn. ZIE VOORTS EERSTE BLAD. Voordeelen. Het binnenlandsch luchtverkeer wordt slechts over vrij korte afstanden uitge oefend. Hierdoor en tevens door de steeds voortschrijdende verbetering van de trein en autoverbindingen zijn aan de ontwik keling van dit luchtverkeer zekere grenzen gesteld. Bij concentratie op één luchtvaartterrein zal het tijdverlies ten gevolge van de ver grooting van den afstand tot de centra van Amsterdam en van Rotterdam in ver houding tot de korte vliegtijden meer be- teekenen dan ten aanzien van het lucht verkeer over grootere afstanden. Zal dus in enkele gevallen, waarin de luchtverbin- ding over kleine afstanden een aanzien lijke tijdbesparing geeft, de uitoefening van het binnenlandsche luchtverkeer iets ongunstiger worden, daartegenover staat "|-v n i dat met een centraal vliegveld de binnen- II 0 K 1 landsche luchtlijnen als aanvoerlijnen in beteekenis winnen. BINNENLAND. De vergadering van „Bloembollencultuur"; motie van het hoofdbestuur aange nomen. (3e Blad). Dame te Haarlem onder den trein geraakt (Gemengd, 3e Blad). BUITENLAND. Franco's troepen bezetten Castellon. (le Blad). De Chineezen gaan voort dijken door te steken, (le Blad). Nieuwe Engelsche defensie-leening (Bui tenland, le Blad). LAATSTE BERICHTEN MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD. De regeering kan niet inzien, dat de aanleg van ee*i geheel nieuw centraal luchtvaartterrein in de plaats van de bestaande luchtvaartterreinen Waal haven en Schiphol, wanneer die ter reinen wordeft overgenomen door het departement van defensie, een zeer kostbare proefneming zou beduiden. Zooals is uiteengezet, is een van de beweegredenen van de regeering bij haar besluit om in beginsel dien aan leg te bevorderen juist geweest, dat daardoor besparing zou worden bereikt en dat de mogelijkheid van rendabele exploitatie zal worden vergroot. De aan Schiphol ten koste gelegde bedra gen zijn, voor zoover het de waarde betreft, welke dat luchtvaartterrein voor het departement van defensie vertegenwoordigt, bij een oplossing, als hiervoor omschreven, niet als verlo ren te beschouwen. UITBREIDINGSPLAN. De Burgemeester van Leiden brengt ter algemeene kennis, dat een ontwerp lot herziening (aanvulling) van het plan van uitbreiding voor de gemeente Leiden, ten aanzien van gronden, gelegen ten Noordwesten van de spoorbaan Amstcr- oam—Rotterdam en ten Zuiden van het voormalige Psychopathenasyl Pesthuis) van 15 Juni 1938 tot en met 12 Juli d.a.v. voor een ieder ter inzage zal liggen ter gemeentesecretarie (afd. Alg. Zaken), Rapenburg 12. De BurgemeSter voornoemd, A. VAN DE SANJDE BAKHUYZEN Leiden, 14 Juni 1938. 2829 DE ALGEMEENE TOESTAND. Wat willen de dictators? De Engelsche pers veroordeelt de jongste rede van Rudolf Hess over Tsjecho-Slo- wakije in vrij scherpe termen. Men vraagt zich af. wat Duitschland bedoelt met zulke felle aanvallen die een overeenstemming slechts kunnen bemoeilijken. En wat bedoelt Mussolini? De Ducc heeft te Cesena Romagne vier bataljons zwart- hemden beëedigd. In zijn toespraak zeide Mussolini: Bataljons! Ik vraag u thans: Zal er voor u in tijd van oorlog iets on mogelijk zijn?" Toen de zwarthemden hierop antwoord den: ..Neen!", zeide Mussolini: ..Eens zal ik u herinneren aan het antwoord, dat gij mij op mijn vraag hebt gegeven." ENGELAND. Nieuwe defensie-leening. Heden zal de regeering een nieuwe lee ning uitschrijven ten behoeve van de na tionale defensie. De leening zal tachtig millioen pond sterling bedragen, drie pro cent rente afwerpen en uitgegeven wor den tegen een koers van 98 pCt.; de lee ning zal afgelost worden in de jaren 1954/1958. In totaal zal met deze ieening voor de defensie geleend zijn een bedrag van 180 millioen pond, waarbij nog komt. een be drag van 29 millioen van de laatste be grooting Men verwacht, dat het totaal van 209 millioen voldoende zal zijn voor ongeveer een jaar. ter bestrijding van de uitgaven voor de defensie met geleend geld. DUITSCHLAND. De kwestie der Oostenrijksohe leeningen De vertrouwensraden. De diplomatieke correspondent van Reu ter zegt. dat men gelooft, dat een Duitsch memorandum inzake de Oostenrijksche leeningen de herhaling inhoudt, dat Duitschland de verantwoordelijkheid voor deze leeningen afwijst. Tegelijkertijd sluit het echter, naar men denkt, niet de deur voor tweezijdige besprekingen. In alle kringen wordt de grootst moge lijke reserve in acht genomen ten aanzien van den inhoud van het. memorandum, doch de indruk bestaat dat. hoewel de Duitsche voorstellen over het algemeen niet aannemelijk zullen blijken te zijn, zij de basis kunnen verschaffen voor verdere onderhandelingen. In ieder geval zou dan de volgende stap door Londen moeten worden ondernomen. Indien een regeling onmogelijk zou zijn, is er reden te gelooven, dat Groot-Brittannië begin volgende maand een clearing zal invoeren. Het bericht, dat Weenen's burg suieester Schmitz zou zijn overleden, wordt door het D. N. B. onjuist genoemd. m In het vervolg zullen de vertrouwens raden van het personeel der Duitsche on dernemingen door het hoofd van het be drijf worden aangewezen. Deze zal hen bij voorkeur moeten kiezen uit de kringen van het arbeidsfront. Op deze wijze zullen de vacatures wor den aangevuld, die in de vertrouwensraden zijn ontstaan, doordat in geen drie jaar verkiezingen voor deze raden zijn gehouden. TS JECHO-SLOW AKI JE. Onderhandelingen begonnen. De ministerraad heeft gisteren een plan tot onderhandelen met Henlein besproken. De besprekingen zullen heden beginnen. Overmorgen zal de ministerraad opnieuw bijeenkomen. Ten aanzien van de besprekingen schrijft de „Narodny Listy", dat niettegenstaande den goeden wil van de regeering de bespre kingen toch moeilijk zullen zijn. Het is mogelijk, dat zij eerst in het najaar tot een einde zullen komen. De „Az" is van meening, dat een over eenkomst noodzakelijk is. doch dat de kan sen om tot een overeenkomst te geraken zeer klein zijn. Het verschil tusschen wat Henlein wil en wat de staat hem kan toe geven. is te groot. Het blad vraagt zich af. of de Sudeten een overeenkomst wen- schen. De regeering zal alles doen wat mo gelijk is, doch indien geen overeenkomst tot stand komt. dan zal zij zelf handelend optreden. Zij zal waken, dat de veiligheid van den staat en de vrijheden van de bur gers niet worden aangetast. Konrad Henlein heeft in een oproep aan de Sudeten-Duitschers zijn dank tot uit drukking gebracht voor de tijdens de ge meenteraadsverkiezingen aangenomen hou ding. waardoor het bewijs geleverd is, dat de Sudeten-Duitschers vastbesloten zijn, onwrikbaar vast te houden aan hun eischen tot zelfbestuur. Voor morgen is de verwachting dat de wind nog met matige kracht uit het Noorden tot Noord westen zal Wijven waaien, de be wolking vrij zwaar zal zijn, ech ter met kans op tijdelijke opkla ring en mogelijk eenigen regen, doch niet van veel beteekenis. Aanvankelijk wordt iets warmer weer verwacht, vermoedelijk zal het later echter weer koeler worden. BELGIË. Herdenking van het uitbreken van den oorlog. De minister van defensie heeft be schikt, dat op 4 Augustus te 9 uur 3 in de hoofdsteden der provinciën, waar artillerie in garnizoen ligt, kanonsalvo's van 21 schoten zullen worden gelost, ter herden king van het feit, dat 24 jaar geleden op dat oogenblik het Belgisch grondgebied, door de Duitsche troepen werd geschonden. FRANKRIJK. Arbeid hervat. Aan de Munt is de arbeid gisteren alge meen hervat. De regeering heeft het pleit glansrijk gewonnen. POLEN. Duitsche kaarten in beslag genomen. De Poolsche autoriteiten hebben een nieuwe landkaart van het groote Reich in beslag genomen. Deze kaart is uitgegeven door een drukkerij te Leipzig. De voorma lige "Duitsche grenzen over Poolsch gebied zijn er op aangegeven en de namen der plaatsen staan er op in de Duitsche taal. VEREENIGDE STATEN. Zuivering bij de U. A. W. De partijstrijd in den boezem van de United Automobile Workers of America, welke organisatie verbonden is met het Committee for Industrial Organization van John Lewis, is gisteren tot een uitbarsting gekomen, toen de voorzitter, Homer Martin, formeel vijf bestuursleden, o.a. de vice- voorzitter. Richard Frankenstein, wegens opstandige actie van hun functies verval len verklaarde. HONGARIJE. Een nieuwe Nazi-partij. Te Boedapest is een nieuwe nationaal- socialistische partij gevormd, het chris telijk nationaal-socialistische front. Dit is de derde Nation-socialistische partij in de Kamer. Zij telt negen zetels, namelijk zes dissidenten van de kleine boerenpartij van Eckhardt, twee dissidenten van de christelijke eenheidspartij en een dissident van de nationaal-socialistische partü vaa graaf Festetisj.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1