STADSNIEUWS
Schiphol voor Defensie
zonder beteekenis
ZATERDAG 28 MEI 1938
No. 23978
Nieuwe Eersfe Nederiandsciie N.V.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
79 ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
s
Mededeeling van Amsterdamschen ivethouder
Dit nummer bestaat uit ZES Maden
EERSTE BLAD
verwacht
Ruiterkamp 1938
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets."per Tegel toot advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zjJuf
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 235 pér 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
het IjCTDSCHE vacantce-kinder-
feest.
Men schrijdt ons:
Met het naderen van den zomer krijgen
ooi de plannen voor het Leidsche Vacan-
ile-Klnderfeest weder h,un uitwerking.
Dit jaar komt naast het reeds ruim acht
Jaar bestaande een-daagsche feest het
meef-daagsche reisje sterker op den
voorgrond. Aan den één-daagschen tocht,
die zewoonlijik naar Amsterdam, 't Gooi.
ol het, Oosten van Utrecht gaat. kunnen
jederom de honderden leerlingen uit de
asde klassen der lagere scholen deelnemen
De drie-daagsche reis naar Oud-Valke-
iten. Nunspeet of Renkum telt nog niet
[ooveel deelnemers, maar van jaar tot
:aar groeit het getal kinderen, dat dit
heerlijk genoegen deelachtig kan zijn.
Bij het één-daagsche feest hoort de he
lende lange rij autobussen, die op den
eersten dag der groote vajcantle van de
Kaasmarkt onder veel belangstelling en
•roollj.theid vertrekt. In den loop der ja
ren hebben reeds eenlge duizenden jonge
leidenaars dezen blijden uittocht meege
maakt. Bii allen ls er een onvergetelijke
herinnering aan bewaard gebleven. Onge
twijfeld evenzeer van den reeds traditio
neel geworden optocht bij de terugkomst.
Dan stapt vanaf de Hooge Rijndijk de
Postharmonie voorop tot aan de Papen-
tracht. waar onder zeer grooten toeloop de
stoet wordt ontbonden.
Het drie-daagsche uitstajpje gaat met
minder opzien gepaard. Maar wie het heb-
ten meegemaakt, weten hoe „fijn" het ls
in de Vacantie-Kinderhulzen. Heerlijk ge-
!t?en als deze kinderhotels zijn, moet het
sen ideaal wezen hier enkele dagen met
ssa klasse te mogen verblijven. Moven er
wit dit jaar velen van genieten!
Het. V.K.F. gaat uit van de afd. Leiden
un het Ned. Onderw. Gen en var- den
Bond van Onderwijzers. Wil men over het
isiö tg Vacantie-Kinderfeest nadere ir.
Kit een verkrijgen, dan ken dit ge-
n-' ien op de volgende adressen: Crone-
sinkade 14 en Roomburgerwee 18.
0mïté voor hulpverleening aan
DE chineesche burgerbevolking.
In een dezer dagen door het plaatselijk
wmité gehouden vergadering kon worden
Maegedeeld, dat de totale bate der te
•«den en Oegstgeest door het Comité
P'<*™e actie bedraagt de som van
-2126 99. welk bedrag door den penning-
roester, den heer H. Haaksma, werd over-
™digd aan den voorzitter van het Cen
tal Comité, prof. dr. J. J. L. Duyvendak.
1st plaatselijk Comité wenscht zijn groote
TOntelljkheid te betuigen aan de burgerij
Leiden en Oegstgeest, die het in staat
■wit gesteld een resultaat te verkrijgen,
verre uitgaat boven zijn aanvankelijke
"Wachtingen.
ned. ver. e.h.b.o.
Jaarvergadering te Leiden.
De Ned. ver. Eerste Hulp bij Ongelukken
heden hier ter stede haar jaarverga-
«hng gehouden.
De afgevaardigden uit het geheele land
«amen bijeen in Heck's Lunchroom",
een koffiemaaltijd werd aangeboden
f, voorzitter der Leidsche afdee-
H, de heer Questroo, een kort weikomst-
®»rd sprak.
•i!?ïolgens be^af gezelschap zich
het Academiegebouw, waar de rector-
®emficus, prof. dr. J. A. J. Barge, een
Jiroetingsrede hield. Wij komen daarop
"•aidag terug.
RESTAURATIE PIETERSKERK.
(fed. Staten van Zuid-Holland stellen
2 de Prov. Staten voor het aan de ge-
*nte-commissie kerkvoogdij 1 der Ned.
Gemeente alhier toegekend subsidie
de restauratie der St. Pieterskerk
•v., nader te bepalen op 18 pet. der
"7s op f. 320.620 geraamde kosten, tot
rJTxiiiium van f. 57.712. met dien ver-
dat n°S za' uitbetaald worden in
W ,ten hoogste f. 5561 en in 1938 ten
"d^'e f. 2332
de harmonie.
Naar wij vernemen is het bekende café-
I?4yrant „de Harmonie" aan de Bree-
;3« verkocht aan de Brouwerij „De drie
"^ijzers" te Breda.
HM n?eSere eigenaar de heer L. Zuider-
3 die deze zaak sinds 1918, eerst te
3n met zijn vader en na diens dood
52*5. heeft geëxploiteerd, gaat dus dit
"JW verlaten.
.«toekomstige exploitant is de heer R.
g^van den Brink, thans woonachtig te
Harmonie" is als café-restaurant 62
fat
oud en werd achtereenvolgens ge
coïteerd door de heeren Karg, Bulthuis
"'Uiderveld.
Men verzoekt ons mede te deelen. dat
«aaie asbesta-vloeren in het St. Beatrix-
-jDjoen van het St. Bavo-gesticht te
jjwijkerhout gelegd en geleverd zijn
de firma Degens en Scheeren alhier.
OMZETBELASTING BROOD- EN
BANKETBAKKERSWAREN.
Met ingang van 1 Juni as. zullen de
banketbakkers en broed- en banketbakkers
de omzetbelasting op de clientèle in reke
ning brengen.
NEDERLANDSCH BIJBELGENOOTSCHAP.
De jaarvergadering.
De afdeeling Leiden van het Ned. Bijbel
genootschap kwam gisteren onder voor
zitterschap van prof. dr. F. M. Th. Böhl in
Jaarvergadering bijeen. In het afgeloopen
jaar leed de afdeeling een groot verlies
door het overlijden van dr H. Thomas Met
weemoed en toch ook met dank voor het
geen hij heeft gedaan voor de afdeeling
werd zijn heengaan herdacht. In zijn
plaats werd benoemd ds. H. A. Wiersinga,
terwijl ds. J. de Wit de vacature van wijlen
den heer A. Ccuvee deed beëindigen.
Als bestuursleden werden herkozen mevr.
A. H. M. Korff-Adrian en prof. Böhl. Ge
memoreerd werd dat mevr. Korff en ds.
Jac. Eringa afgevaardigden waren naar de
afdeeling in de provinciale commissie.
Naar ae eerstvolgende jaarvergadering te
Amsterdam werden ditmaal afgevaardigd
ds. Jac. Eringa en ds. J. de Wit.
Ds. Chr. de Meyere memoreerde in zijn
jaarverslag, dat de afdeeling voor f. 630.70
aan bijbels verkocht. Ruim f. 200 werd
hierop toegelegd.
De 64 leden en de 52 begunstigers uit Lei
den en Oegstgeest brachten te zamen
f. 28920 op. Er werd in dit verband op ge
wezen. dat er te weinig leden en begunsti
gers zijn. Groot is de nood waaronder het
N.B.G. gebukt gaal. De begrooting 1938
heeft een tekort van f. 27.000. Ds. de
Mevere deelde nog mede, dat wie wil mede
werken om den biibel te verspreiden in
Nederiand en Koloniën, zich kon wenden
tot W. Punt. Rapenburg 20 waar ook alle
gewenschte inlichtingen zijn te bekomen.
HET PAUKENPAARD VOOR 6 R.V.A
Het Paukenpaard. het geschenk van de
Leidsche Burgerij aan het 6e Regiment
Veld-Artiilerie, zal Dinsdag as. des mid
dags om 3 uur, op het Schuttersveld door
den burgemeester van Leiden aan dit
regiment aangeboden worden.
Na afloop zal het 6e regiment veld
artillerie. met de muziek van dit regiment,
een marsch door de stad maken.
COMMISSIE TOT REGELING VAN DE
VASTE LASTEN IN DEN TUINBOUW.
Voor het tuinbouwgebied rayon Leiden is
een commissie gevormd tot regeling van de
vaste lasten in den tuinbouw.
Deze heeft ten doel te onderzoeken in
hoeverre voor den tuinder verlaging van
de rente van hypothecaire en andere
schulden cn verruiming van aflosslngs-
termijnen kan worden bereikt, terwijl ge
tracht zal worden een plan op te stellen
tot regelmatige afbetalingen in verband
met zijn bedrijfsuitkomsten en bestaans
mogelijkheden.
Wanneer de vaste lasten tot een redelijk
peil zijn herzien en een flnanciëele sanee
ring van het bedrijf is tot stand kunnen
komen, kan door de commissie aan de
regeering een voorstel worden gedaan vo<>r
steun in natura, b.v. door een flinke gift
aan kunstmest of reparatie van den glas-
voorraad en opstand voor haar rc ng te
nemen.
De commissie bestaat uit vert ïwoor-
digers van de Coöperatieve Boerenleen
bank Coöperatieve Groentenveiling en de
hier gevestigde standsorganisaties. Als zoo
danig zijn benoemd de heeren W. Bink G.
Knotter en J. A. van der Zeeuw te Leiden
en J Berk en C. van Vliet te Zoeterwoude.
De rijkstuinbouwconsulent heeft ambts
halve in deze commissie zitting, terwijl als
secretaris is benoemd de heer Tj. Kuypers.
Tuinders, die van de bemiddeling dezer
commissie wenschen gebruik te maken,
moeten zich wenden tot den secretaris, die
voor dit doel zitting zal houden lederen
Woensdagmiddag van 3 tot 5 uur, ten kan
tore der Boerenleenbank, Rapenburg 63.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing
Fabriek en Groothandel „Menthol
Vestestraat 37. Leiden; handel in drops,
suikerwerken, enz.
Wijzigingen
„De Harmonie", Breestraat 16, Leiden;
/café, restaurant.
Uittredend eigenaar L. Zuiderveld, Le.-
den. dd. 31 Mei 1938.
Firma A. N. Turksma, Haarlemmerstraat
171, Leiden; winkel ln wol en handwerk-
artikelen en heerenmode-artlkelen.
Vestiging filiaal Oude Zeeweg 14, Noord-
wijk aan Zee. dd. 24 Mei 1938
J. Willms. Vliet Z Z. 9. Rijnsburg; brood
bakkerij en winkelier in.koek en suiker
werken.
Overleden eigenaar J. Willms, Rijnsburg.
Het Eébéhuis. Kerkstraat 11. Noordwljk-
Binnen; winkel in manufacturen enz.
Uittredend eigenaar B. P. van Zonneveld,
dd. 19 Mei 1938.
LEIDSCH DRANK WEER-COMITÉ.
Als vervolg van de Blauwe Week-actie
zal Maandagavond wederom een straat-
demonstratie gehouden worden, waarbij de
Post opnieuw muzikale medewerking zal
verleenen. Thans trekt men van de Kaas
markt. via Hooigracht. Pelikaanstraat, v d.
Werfslraat. naar de Druckerstraat. alwaar
gesproken zal worden. Vervolgens gaat de
optocht via Oude Vest. Jan Vossenbrug. O.
Singel. Nieuwe Beestenmarkt, langs Molen
De Valk. Rijnsburgersingel. Maresingel,
Heerensingel. Javastraat naar de Drift
straat alwaar wederem gesproken zal wor
den en vervolgens via Lage Rijndijk, Ha
ven. Heerengracht. Nieuwe Rijn. Hooi
gracht naar de Kaasmarkt, waar de stoet
ontbonden zal worden.
Opname in ziekenhuis
operatie beterschap
en géén zorgen over de kosten,
want die betaalt onze verzeke
ring tegen Verplegings- en
Operatiekosten.
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
IM. NOOMEN
Telef. 302 - Na 6 uur 2479.
1949 (Iuctz. Med.)
In een hedenmorgen ten stadhui ze van
Amsterdam gehouden persconferentie,
die o.a. werd bijgrewoond door den heer
irï Bogaerts, directeur der gemeente
lijke handelsinrichtingen, en den heer
Dellaert, gemeentelijk havenmeester
van Schiphol, heeft de wethouder voor
de handelsinrichtfngen. mr. Kropman,
de verrassende mededeeling gedaan,
dat het gemeentebestuur van bevoeg
de Defensiezijde is medegedeeld, dat
Defensie geen belangstelling heeft voor
Schiphol als militair luchtvaartterrein.
Deze mededeeling zou in overeenstemming
zijn met verklaringen, welke door deskun
digen van het departement van defensie
enkele maanden geleden werden afgelegd
bij de besprekingen over de legering van
een garnizoen in de hoofdstad. Zij zouden
toen gezegd hebben dat Schiphol als mi
litair vliegveld voor defensie van geen
beteekenis was. (Wij merken hierbij op.
dat deze verklaringen rechtstreeks in strijd
zijn met wat de heer Van Ede van der
Pais gisteren namens de regeering gezegd
heeft. Red. L.D.).
De heer Kropman heeft verder van deze
persconferentie gebruik gemaakt om de
argumenten, waarmede de directeur van
den luchtvaartdienst, de heer Van Ede v.
d. Pais, de plannen der regeering tot
stichting van een centraal vliegveld bij
Leiden heeft toegelicht, onder de loupe
te nemen.
In de eerste plaats heeft de directeur
van den luchtvaartdienst bezwaar gemaakt
tegen den onderllngen afstand van Schip
hol en de eventueel te stichten luchthaven
Overschie van 45 K.M. Ten opzichte van
vliegtuigen, die ons land passeeren gaat
dit bezwaar niet op. want de vertikale
veiligheidsgrens boven een luchthaven
ligt op 1500 M., terwijl de economische
vlieghoogte van moderne vliegtuigen ge
woonlijk boven de 2500 M. ligt.
Wat de binnenkomende vliegtuigen be
treft. die wegens slecht zicht of om andere
redenen met landen zouden moeten wach
ten, is het in Den Haag zoo voorgesteld,
alsof deze vliegtuigen voortdurend,blijven
cirkelen rondom de grens van het nade-
ringsgebied.
Ten eerste is dat volgens mr. Krop
man niet het geval, maar ten tweede
moeten vliegtuigen, die wachten op een
signaal om te landen, op verschillende
hoogten blijven vliegen, zooals reeds thans
het geval is. Voor beide vliegvelden zou
dat moeten geschieden door een ambte
naar voor de regeling van het luchtver
keer, welke ambtenaar thans reeds is aan
gesteld en op Schiphol zijn werkzaamhe
den verricht.
De opmerking werd gemaakt, dat het
gevaar van twee burger vliegvelden op 45
KM. afstand, die slechts worden aange
daan door verkeersvliegtuigen met radio
installatie, die op voorgeschreven hoogte
moeten blijven, zeer veel geringer is ver
geleken bij het gevaar dat twee militaire
vliegvelden Schiphol en Waalhaven, met
hun militaire vliegtuigen, welke bewegin
gen niet zijn voor te schrijven, bieden
voor een op ruim 30 K.M. afstand gelegen
centrale civiele luchthaven.
De directeur van den luchtvaartdienst
heeft voorts medegedeeld, dat men in het
buitenland overweegt de straal van het
naderingsgebied rondom een luchthaven,
welke thans 25 K.M. bedraagt, te vergroo-
ten tot 30 en in de toekomst zelfs tot 45
K.M. Daartegenover staat, dat het Britsche
luchtvaart-ministerie voornemens is ter
oplossing van het Londensche luchtver
keer rondom Londen vier luchthavens aan
te leggen op onderling veel kleineren af
stand.
Bij dit alles is de heer Van Ede van der
Pais uitgegaan van het denkbeeld, dat
Schiphol en Overschie twee primaire lucht
havens zullen zijn. Dit zal volgens spre
ker echter niet het geval zijn want Rot
terdam heeft bij verschillende gelegenhe
den en ook in de voordracht tot verkoop
van Waalhaven aan het rijk te kennen
gegeven slechts een secondaire luchthaven
te wenschen. Men mag aannemen, dat in
dit geval de positie blijft als thans het
geval is. n.l. dat Schiphol een viermaal
zoo groot passagiers- en postverkeer en
een ruim zevenmaal zoo groot goederen
verkeer heeft als Waalhaven. Door de ver
betering van het wegennet zal deze ver
houding op den duur nog gunstiger wor
den.
Het bestaan van een secondair vliegveld
Overschie zal dan ook niet leiden tot de
terecht gevreesde verbrokkeling van het
luchtverkeer, waardoor internationale lij
nen Nederland zouden kunnen passeeren.
tenzij de K.L.M. deze verbrokkeling zelf
in de hand zou werken, zooals zij gedaan
heeft door de verlegging van de lijn Lon
denAmsterdamPraag naar Rotterdam.
Zij heeft deze verlegging gemotiveerd met
de tijdbesparing, die noodig was om de
concurrentie het hoofd te bieden. Zij vliegt
thans LondenPraag in 4 uur 30 min. Bij
de moderne kruissnelheden van een Doug-
las-vliegtuig, ruim 260 K.M. per uur, zou
het vliegen over Schiphol 4.85 min. lan
ger vliegen op het traject naar Praag be-
teekenen. Als men bedenkt, dat de con-
curreerende luchtlijnen op dit traject.
Imperial Airways en Sabena, den afstand
Londen-Praag over Brussel afleggen in 5
uur 55 min. kan men de noodzakelijkheid
van de verlegging van deze K.L.M.-lijn
van Schiphol naar Waalhaven niet als
zeer dringend beschouwen.
Amsterdam is zich er zeer goed van be
wust, met Schiphol niet „klaar" te zijn.
Het gemeentebestuur weet, dat het in de
toekomst telkens opnieuw nieuwe verbete
ringen zal moeten aanbrengen en is daar
toe ook bereid. De heer Van Ede van der
Pais heeft er o.a. op gewezen, dat som
mige vliegvelden veel langere startbanen
hebben dan Schiphol, en noemde o.a. het
voorbeeld van Botwood op New Found-
land. Hij heeft daar echter niet aan toe
gevoegd. dat Botwood een bijzonder geval
is. omdat de baan daar moet dienen voor
het starten van de overbelaste vliegtuigen,
die over den oceaan vliegen. Wanneer
Amsterdam ooit eindpunt of tusschensta-
tion van een trans-atlantischen dienst
wordt, zullen gemeentebestuur en burgerij
ongetwijfeld bereid zijn om Schiphol ook
voor deze functie geschikt te maken.
De kosten van dubbele gronddiensten te
Overschie en Schiphol zullen beperkt kun
nen blijven wanneer men niet uit het oog
verliest, dat Overschie een secundaire
luchthaven zal zijn.
Van beteekenis is ook, dat een centraal
vliegveld te Leiderdorp practisch een ein
de zou maken aan het binnenlandsehe
luchtverkeer aangezien een bewoner van
Twente, Groningen of Eindhoven of een
tourist, die naar Texel wil, weinig zal
hebben aan een centraal vliegveld dat op
ruim 30 K.M. afstand van Rotterdam of
Amsterdam ligt.
Noot van de redactie:
In aansluiting op de verklaring van
mr. Kropman, dat Defensie geen belang
heeft bij Schiphol, vernemen wij uit
Den Haag, dat men dit dient te be
schouwen als een aanwijzing dat er
hoogstwaarschijnlijk een militair vlieg
veld komen zal bij Katwijk. Als plaats
daarvoor, zoo meent onze Katwijkschc
correspondent, zou in aanmerking ko
men een terrein aan den Wassenaar-
sche weg.
BINNENLAND.
De ministers Colijn en Slotemaker de Bruïne
en de professoren Obbink en Severijn
doctor honoris causa te Debrecen in
Hongarije. (Binnenland, 4e Blad).
Jaarvergadering Ned. Reisvereeniging te
Hilversum. (Binnenland, 4e Bfed).
Congres Ned. Ver. tot bescherming van Die
ren te Enschedé. (Binnenland, 4e Blad).
BUITENLAND.
Ontspanning in Tsjecho-Slowakije. (4e en
le Blad).
De wijziging in de Japansche regeering
(le Blad).
Engelsch crediet aan Turkije. (Buitenland,
le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET 4e BLAD.
Voor morgen wordt voor ons
land Zuidelijke tot Westelijke wind
verwacht van zwakke tot matige
kracht, met zware bewolking en
waarschijnlijk nog wat regen. De
temperatuur zal vermoedelijk nog
iets verder dalen.
RUITERVACANTIE
op het schitterend gelegen
„LANDGOED REFUGIUM"
Vraagt prospectus.
N.V. AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
Overtoom 399 Telef. 81234
1919
(Ingez. Med.)
Het ln breeden kring bekende café
restaurant „In den vergulden Turk" aan
de Breestraat heeft een uitbreiding onder
gaan. welke echter tot stand is gekomen
ten koste van de biljartminnende bezoekers.
De biljartzaal heeft n.l. opgehouden als I
zoodanig te bestaan en is door de goede
zorgen der firma Pander uit Den Haag ge- I
transformeerd in een smaakvol ingerichte
ruimte met een intieme verlichting en ge
zellige meubelen, die tot verpoozen nooden.
Er is een Engelsch oren haardvuur
geïmiteerd, er is een artistieke bloem ver
siering aangebracht, kortom er zit „sfeer"
in deze nieuwe afdeeling.
LEIDSCHE BURGERWACHT.
Ook dit jaar werd op Hemelvaartsdag
door 'een detachement ter sterkte van 32
man. behoorende tot de mobiele afdeeling
der Leidsche burgerwacht, deelgenomen
aan den afstandsmarsch, uitgeschreven
door het Nederlandsch Jongeren Verbond
te Scheveaiingen.
Het detachement mocht uit handen van
luit-generaal Wagner een groote zilveren
medaille ontvangen, als eervolle vermel
ding voor de beste militaire houding en
marschtucht. benevens den groepsprijs.
De commandant der Leidsche burger
wacht. luit-kol. M. van Mens was bii het
vertrek en de aankomst van het detache
ment te Scheveningen aanwezig.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is tot doctor in de wis- en
natuurkunde, op proefschrift getiteld: „On
the origin of ligrün in the cell wall", de
heer K. Griffioen, geboren te 's-Graven-
liage. Bevorderd tot doctor in de rechtsge
leerdheid. op proefschrift getiteld: „De
rechtsgrond van het medezeggenschap", de
heer J. F. P. Dijkhuis, geboren te Gronin
gen. Geslaagd voor het candidaatsexamen
klassieke letteren, mej. T. G. Wybenga
(Leeuwarden) en het candidaats-examen
Indisch recht de heer R. Th. Esser (Den
Haag i
Geslaagd voor het candidaats-examen
Romaar.sche taal- en letterkunde mej. J.
J Flinterman (Den Haag): candidaats-
examen klassieke taal- en letterkunde, de
heer L. J. R. Heirman (Hillegomi: docto
raal examen klassieke taal- en letterkunde,
de heer J. de Josselin de Jong (Oegstgeest).