STADSNIEUWS
Het regeeringsjubileum
van H. M. de Koningin
Buitenland
DINSDAG 17 MEI 1938
No. 239(9
De strijd in Spanje
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
,79ste Jaargans
Wat er in Leiden „te doen'
is
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht n
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
LEIDSCHE DAMES KAPCLUB.
Het kapconcours.
Gistermiddag en -avond ls in de Stads
gehoorzaal het kapconcours der Leidsche
Dames Kapclub voortgezet. De uitslagen
waren:
Heeren-haar,knippen
le prijs J. G. Klop, Den Haag, verg. zilv.
med.: 2e prijs A. Timmermans, Rotterdam,
zilv. med.; 3e prijs W. Steenkist. Schevenin-
gen, zilv. med.; 4e prijs J. Thoolen, Leiden,
med.: 5e prijs P. Hendriks, Leiden, diploma;
6e prijs C. v. d. Veer, Vlaardingen, diploma.
Idem van bij loting aangewezen modellen
le prijs A. Timmerman, Rotterdam, verg.
zilv med.; 2e prijs S. Verver, Leiden, zilv.
med.: 3e prijs W. Steenkist, Scheveningen,
med 4e prijs D. Ba velaar. Leiden, med.
Afd. Damesknippen: Daar in deze afd.
zeer slecht werk is geleverd zijn geen prij
zen uitgereikt.
Diploma's werden uitgereikt, aan A. Tim
mermans, Rotterdam en B. M. Nleuwenhuij-
een, Den Haag.
Extra-prijzen in den vorm van boekwer
ken zijn toegekend aan den jongsten deel
nemer, den 18-jarigen W. H. Ramak alhier
en de jongste prijswinster. mej. H. v. d.
Hoek, uit Den Hlaag.
Ka afloop der wedstrijden heeft de voor
zitter, de heer F. J. Oornelisse allèn be
dankt voor de medewerking, in het bijzon
der de besturen van „Ons Belang" en ,,Bo-
depa". De voorzitter van „Ons Belang", de
heer G. F. Lardee dankte wedenkeerig voor
de ontvangst, waarna tenslotte de heer
de Weert namens de jury zijn vakgenooten
opwekte tot verbetering van hun techniek,
waardoor ook het algemeen vakpeil zal
«tijgen.
Een geanimeerd bal met vele attracties
en met de goede muzikale medewerking van
„The Mickey Mouse Players" besloot dit ge-
«laagde concours.
VER. „CHRJSTHJJKE JEUGDHULP".
13de jaarverslag.
Volgens bovengenoemd verslag, bedroeg
het aantal verpleegden der vereeniging,
welke gevestigd is aan den Zoeterwoudsche
Singel nrs 98 '99. in het jaar 1937, 54. waar.
ran 20 volwassenen met 1909 en 34 kin
deren met 5351 verpleegdagen De onge
huwde moeders, die als regel 3 maanden
in Jeugdhulp blijven, vonden na dien tijd
ook dit jaar in of bij Lelden een betrek
king, of keerden naar het ouderlijke huis
lenig. Een meisje, dat voor haar tijd om
aas. Jeugdhulp verilet, keerde later daar
vrijwillig weer terug, dankbaar voor dit
veilige verblijf, ook voor haar kind.
Zuster Leget, die een poos rust moest
houden, kon haar werk weer hervatten,
evenals Zuster Eggink, de hoofdzuster van
het kinderhuis, die van een ernstige on
gesteldheid herstelde. Tijdens hun ziekte
vond het bestuur van Jeugdhulp in mej.
A Eggink een zeer gewaardeerde plaats
vervangster. Jn het ziekenhuis werden door
mei Eigeman 66 bezoeken afgelegd, waar
bit zij steeds groote medewerking vond van
de besturende afdeelingszusters.
De telkens terugkeerende noodtoestand
- nacht veel zorgen voor de kas. Het be
stuur zag zich telkens geplaatst voor de
moeilijkheid, daarvoor een oplossing te
dnden. Dringend beveelt het bestuur de
Jeugdhulp met haar vele nooden en zor-
Ecn in aller warme belangstelling aan.
Het bestuur ondergine door het bedanken
wegens gezondheidsredenen van mevrouw
hues, die door mevr. KninraeKuyper ver
vangen werd. eenige wijziging en bestaat
nu uit -
Mevr. s. A. C. van Nesvan der Pol:
mevr. M RauwsLaats en mei. M. J. E.
van Eldik, Eereleden: mej. H. M. Eigeman,
Presidente; mevr. M. Cnrtsde Hens vice-
Wesidente; mevr. M. L. LoeherTohner,
secretaresse; mevr. B. ParmentierRoorda,
cenningm. mevr. E. GattierBlanke:
mevr. c. M. van EelenRidderhof; mevr.
D AldershoffKulsdam; mevrouw J. H.
Enibbe—Kuyper; mevr. P. M. de Wit
Bouwmeester.
Donderdag en Zaterdag wordt hier ter
s'ede een collecte voor de vereeniging ge-
"mrden. zoodat men gelegenheid krijgt van
zijn sympathie jegens haar doelstelling en
werkzaamheden blijk te geven.
LAHAD DATU CULTUURMIJ. N.V.
Aan het jaarverslag van bovengenoem
de, alhier gevestigde vennootschap, uit te
brengen in de algemeene vergadering van
aandeelhouders van 24 dezer is het vol
gende ontleend:
Het bedrijfsjaar 1937 heeft voor de maat
schappij een bevredigend resultaat opge
leverd, zoodat commissarissen voorstellen
6'/t°/o dividend uit te keeren op de pre
ferente aandeelen, 12op de gewone
aandeelen en f.7.29 op elk winstbewijs.
De totale beschikbare winst bedroeg
f. 57.083.33. waarvan voorgesteld wprdt
f 32.000 te bestemmen voor reserve.
De vooruitzichten voor 1938 zijn mo
menteel belangrijk ongunstiger dan op
hetzelfde tijdstip van het afgeloopen jaar,
zoowel voor de rubber, alsook voor de
copra, gezien de sterke prijsdaling van
beide producten; tot nu toe zijn geen
voorverkoopen van rubber of copra gebe
zigd.
Volgens de berichten van den admini
strateur is de toestand van de plantage
bevredigend, evenals de toestand in het
algemeen in Britsch Noord-Borneo.
Ds. VERKUIL BEROEPEN.
Aneta meldt uit Poerbolinggo (Javal, dat
beroepen ls tot predikant naar de resi
dentie Banjoemas ds. J. Verkuil, Geref.
predikant alhier.
HAARLEM S BfSSCHOP BRENGT EEN
BEZOEK AAN LEIDEN.
Hedenmorgen heeft monseigneur J. P.
Huibers, bisschop van Haarlem een bezoek
gebracht aan onze stad, om persoonlijk het
huwelijk van een neef in te zegenen en
voor het bruidspaar de huwelijksmis op te
dragen.
De Hartebrugkerk. waar deze plechtig
heid plaats vond, was geheel met geloo-
vigen gevuld toen de bisschop werd inge
haald door familie en hij, begeleid door de
geestelijkheid, zegenend naar het altaar
schreed. Bij het opdragen van het Misoffer
werd mgr. Huibers geassisteerd door
pastoor Smitz van de parochie en pater
Ponsioen.
Na de huwelijksplechtigheid hield de
bisschop een toespraak tot het bruidspaar,
waarin hij zijn vreugde uitsprak, hier
thans op hetzelfde altaar waar eens zijn
ouders het huwelijkssacrament mochten
ontvangen, het huwelijk van een zijner
familieleden te mogen inzegenen.
Het zangkoor voerde onder leiding van
den directeur den heer Theele een Gre-
goriaansche Mis uit. Na de Mis zong de
heer Casteleln het „Wees Gegroet".
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
De Jong's Meubelfabriek, Haagweg 180,
Leiden. Meubelfabriek. Bijvoeging uitge
oefend bedrijf: complete meubileering.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het doctoraal examen
geneeskunde de heer J. van Sierenberg de
Boer (Den Haag).
Onze stadgenoot, de heer Richard
Boer is benoemd tot lid van de commissie,
welke in de maand Juli as. belast is met
het afnemen van het staatsexamen voor
muziek, lager en middelbaar onderwijs.
Gistermorgen omstreeks halftien is
een 5-jarig meisje H. S. bij het oversteken
van den rijweg op het Utrechtsche Jaag
pad vlak voor de ouderlijke woning aan
gereden door een driewielige bakfiets,
waarvan een der wielen het kind over de
buik ging. De E.HD. bracht haar naar het
Academisch Ziekenhuis; de toestand is
redelijk wel.
Vandaag herdacht de heer M. A.
Ragut zijn 25-jarige werkzaamheid bij de
Amsterdamsche Bank N.V. bijkantoor Lei
den ivoorheen firma Lezwijn en Eigeman).
Zijn collega's bereidden hem heden
morgen een kleine huldiging onder aanbie
ding van een geschenk in bloemen, terwijl
de directie den jubilaris een traditioneel
cadeau onder couvert overhandigde!
Van het front.
Het hoofdkwartier van Franco deelt
mede. dat de rechtsche troepen aan het
front van Castellon blijven oprukken en
verscheidene hoogten ten Noorden en ten
Zuiden van den weg naar Vlllafranca del
Cid bezet, hebben. Ook in den sector-Teruel
duurde de opmurseh voort: hier werden
stellingen bij Silverio, Mas de Pennaroyal.
la Umbira en Gallo genomen. In den sector-
Gudar werden eenige dorpen veroverd.
Het Vaticaan erkent Burgos.
Het Vaticaan en de Spaansche nationa
listische regeering hebben regelmatige be
trekkingen aangeknoopt. Franco heeft tot
ambassadeur bij den Paus benoemd oud-
minister Don José Maria Yanguas, vicomte
van Santa Clara. Van zijn kant heeft de
Paus tot apostolisch nuntius te Burgos be
noemd mgr. Gaetano Clcognani, die tot voor
kort geleden nuntius te Weenen was.
CENTRALE OUDERRAAD.
Jaarverslag over 1937.
het in druk verschenen jaarverslag
onn van rïen Centralen Ouderraad
h« ifïer' *11 dat wederom veel werk in
r!L anS van het openbaar onderwijs is
"nicht.
intocht van Sint Nicolaas was een
1* succes, dank zij veler medewerking,
^activiteit van diverse oudercommissies
JJSt gedurig. Betreurd wordt dat derge-
.commissies nog steeds niet bestaan
"e Centrale School voor het 7de en
Jt 'Mrjaar en de School voor Buitenge-
111 Dager Onderwijs.
totaal werden 46 ouderavonden ge-
oi waarvan meerdere door den rijks-
Knieante-inspecteur werden bezocht.
Nu de grootste steden van ons land haar
feestprogramma's voor de herdenking van
het veertigjarig regeeringsjubileum van H.
M. de Koningin hebben vastgesteld, willen
wij op deze plaats ook een volledig over
zicht geven van het programma der fees
telijkheden. zooals dat in onze stad door de
terzake samenwerkende instanties is ge
projecteerd en waarvan de voorbereiding
sedert geruimen tijd in vollen gang is.
Deze samenwerkende instanties zijnlo.
de officieele Jubileumcommissie: 2o. de
Vebo, die telkenjare een tentoonstelling van
vee- en bodemproducten organiseert en
daaraan ook ruiterfeesten verbindt, en 3o.
de Commissie voor een Meer-Werk-Actie,
die met volledige medewerking van de
Leidsche Ver. van Industrieëlen. de Ver.
..Vakopleiding", de georganiseerde vakpa.
troons. de gemeentebedrijven e.a. in alle
zalen der Stadsgehoorzaal een industrie
ën vaktentoonstelling voorbereidt. Terwille
van een goede samenwerking zijn alle be
langhebbende groepen vertegenwoordigd
in een Centraal Jubilem Comité 1936.
Alle festiviteiten liggen besloten binnen
het tijdvak 30 Aug.—3 Sept.. behalve oe
industrie- en vaktentoonstelling, welke tot
en met 6 Sept. zal duren en die de navol-
tiende groepen zal omvattena. de in
dustrie: b. de vakopleiding; c. de ge
meentebedrijven; d. de vakpatroons; c. de
installateurs In samenwerking met de
lichtbedrijven.
Het voorloopig schema ziet er als volgt
uit:
DINSDAG 30 AUGUSTUS: opening
der industrie- en vakteötoonstelïing.
WOENSDAG 31 AUGUSTUS: 's mor
gens kinderfeesten; 's middags hippi
sche feesten; 's avonds wielerwed
strijden.
DONDERDAG 1 SEPT.: 's morgens
opening Vebo-tentoonstelling; 's mid
dags hippische feesten voor landelijke
en militaire ruiters.
VRIJDAG 2 SEPT.: 's morgens groo
te Vebo-veemarkt; 's middags open
luchtspel; 's avonds verlichte gondel
vaart.
ZATERDAG 3 SEPT.: 's morgens
kinderaubade; 's middags reclame-op
tocht en bloemencorso; 's avonds feest
op Schuttersveld en Vuurwerk.
DINSDAG 6 SEPT.: 's avonds slui
ting industrie- en vaktentoonstelling.
Voorts ligt het in het voornemen gedu
rende de avonduren van elk dezer dagen
verschillende zang- en muziekuitvoeringen
te geven en open lucht-filmvoorstellingen
te doen houden.
Het spreekt vanzelf, dat de verwe
zenlijking van dit omvangrijke feest
programma vrij hooge kosten met zich
brengt, doch de verwachting lijkt ons
gerechtvaardigd, dat ook de burgerij
zich niet onbetuigd zal laten, waar het
hier geldt de viering van een zoo bij
zonder jubileum van een Koninklijke
Jubilaresse.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De kwestie van Tsjecho-Slowakije.
Churchill, die Vrijdag j.l. het noenmaal
gebruikt heeft met Henlein, heeft in een
te Bristol uitgesproken redevoering om.
verklaard:
„Ik was zeer verheugd, te ontdekken,
dat de vooruitzichten op een vriend
schappelijke regeling tusschen de
Tsjecho-Slowaaksche regeering en de
Sudetenduitschers vee! beter zijm dan
ik verwachtte".
Voortgaande verklaarde Churchill: „Ik
zie geen reden, waarom de Sudetenduit
schers niet vertrouwde en geëerde deel-
genooten zouden kunnen worden in wat
tenslotte de vooruitstrevendste, meest de
mocratische is van alle nieuwe staten in
Europa. De bewoners van Tsjecho-Slowa-
kije zijn op 't oogenblik in staat hun eigen
moeilijkheden onder elkander te regelen.
Niemand kan voorspellen hoe lang deze
gezonde omstandigheden zullen duren Om
die reden vertrouw ik, dat beide partijen
in Tsjecho-Slowakije geen dag verloren
zuilen laten gaan om tot een definitieve
i regeling te komen door edelmoedige en
wijze concessies aan elkander te doen".
Naar aanleiding van een in het Engel-
sche Lagerhuis gestelde vraag heeft on
derstaatssecretaris Butler verklaard, dat de
Britsche regeering aan de Tsjecho-Slo
waaksche regeering geen bijzondere maat
regelen of concessies heeft voorgesteld,
doch wel aangedrongen heeft op de wen-
schelijkheid. dat de Tsjecho-Slowaaksche
regeering al het mogelijke doet om door
overleg tot een regeling van het minder
hedenvraagstuk te komen.
Butler voegde hieraan toe. dat de zaak
nog niet in een zoodanig stadium was ge
komen, dat hij een nadere verklaring kon
afleggen.
Op een andere vraag heeft Butler ver
klaard, dat Herüein's bezoek van zuiver
particulieren aard was geweest en dat de
leider der Sudetenduitsche partij door geen
enkel lid der regeering was .ontvangen.
Hij ontkende, dat Henlein een bezoek
had gebracht aan MacDonald of aan het
Foreign Office, doch gaf toe, dat hij een
ontmoeting had gehad met Van Sittart,
dien hij reeds kende.
De correspondent van „Le Jour" te Lon
den maakt melding van de nieuwe eischen
van Henlein.
Dit nieuwe plan van Henlein werd te
Berlijn uitgewerkt, door von Ribbentrop.
Volgens onze inlichtingen, aldus het blad,
voorziet het in drie etappen:
1. De instelling van cultureele en admi
nistratieve autonomie voor de Sudeten
duitschers, erkenning van hun nationale
souvereiniteit en het evenredigheidsbegin
sel bij de bestuurslichamen.
2. De organisatie van een federalen
staat volgens Zwitsersch model.
3. Afkondiging van een „neutraliteits-
statuut" voor den federalen staat Tsjecho-
Slowakije. Volgens Henlein zou hier geen
sprake zijn van gewaarborgde neutrali- I
telt naar het Belgische voorbeeld, doch
volgens de Scandinavische formule van
.Staat zonder bondgenootschappen".
De regeering te Praag zou niet alleen
haar bondgenootschap met sovjet-Rusland
moeten opzeggen, doch ook dat met
Frankrijk. Het zou zich dan blootgesteld
zien aan druk van drie buurstaten, die
alle drie zeer bekende territoriale oogmer
ken ten opzichte van Tsjecho-Slowakije
hebben.
In Tsjecho-Slowaaksche kringen te
Londen stelt men er prijs op te ver
zekeren, dat de buitenlandsche poli
tiek niet gewijzigd zal worden in den
door Henlein gewenschten zin: opzeg
ging van het verdrag met Rusland en
Frankrijk.
Intusschen is na onderhandelingen te
Berlijn het bestaande protocol over de
toepassin» van het clearingsaccoord tus
schen Dultschland en Tsjecho-Slowakije
van 10 Nov. 1937 met ingang van 1 Juni
as ook op Oostenrijk ran toepassing ver
klaard. Het voor reizen naar Tsjecho-
Slowakije ter beschikking staande bedrag
ls dienovereenkomstig verhoogd.
BINNENLAND.
De recordvaart van de „Nieuw Amsterdam*
(3e Blad).
Critiek der Tweede Kamer inzake de oplei
ding van onderwijzers. (3e Blad).
De opbrengst der rijksmiddelen. (Binnen
land. 3e Blad).
Bepalingen inzake de toelating van vreem
delingen iets gewijzigd. (Binnenland,
3e Blad).
BUITENLAND.
Rond het Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk
(Buitenland, le Blad).
Wijziging in het Engelsche kabinet reeds
aangebracht. (Buitenland, le Blad).
Zeer verwarde berichtgeving over den
strijd in Sjantoeng. (le Blad).
Het Vaticaan erkent de regeering van
Franco, (le Blad).
Noodlottige hotelbrand in Amerika. 24
slachtoffers (Buitenl. Gemengd, 3e BI.)
De eerste Fransche leening ver overteekend
(Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Onder invloed van een storing
over Frankrijk zal het weer ten
onzent voorloopig nog regenach
tig blijven. De wind zal naar het
Westen draaien, waarmede ver
dere afkoeling waarschijnlijk is.
DUITSCHLAND.
Lijk van baron Ketteler gevonden.
Een te Heinburg nabij de Oostenrijksch-
Tsjecho-Slowaaksche grens uit de Donau
opgehaald lijk is door de Weensche politie
herkend als dat van baron von Ketteler,
den vroegeren secretaris van von Papen
en attaché der Duitsche legatie te Weenen,
wiens verdwijnen eenigen tijd geleden ge
meld werd.
BELGIË.
De katholieken en de regeering Spaak.
FRANKRIJK.
GESLAAGDE LEENING.
Complot in Syrië.
De inschrijvingen op de eerste natio
nale defensieleening zijn zóó groot, dat
zij verre de vastgestelde vijf mjlliard
overschrijden.
Het bestuur van de federatie van katho
lieke vereeniginzen en kringen is in ver
gadering biieengeweesi onder voorzitter
schap van den graaf d'Aspremont Lynden
Met algemeene stemmen werd een resolutie
aangenomen, waarin gezegd wordt, dat
men het betreurt geen instemming te
kunnen betuigen met welke formule ook,
I die onmiddellijk vertrouwen in de nieuwe j
Zulks temeer, waar na de geboorte van regeering zou beteekenen. De mandataris- I
Prinses Beatrix van verschillende zijden te- sen ;n Kamer en Senaat worden er mede
lcurstelllng werd uitgesproken over de wei- belast alle nu'tige maatregelen te nemen
nis luisterrijke viering van dit feit in onze ;n overeenstemming met de hoogste belan_ 1
stad. I gen rail het land en de besluiten van het
Wij komen hierop te zijner tijd nader laatste congres van het katholieke Bel
terug. |gische volk.
De politie heeft in Syrië een geheime
organisatie ontdekt, waarvan het doel ge
weest zou zijn. de afschaffing van het par
lementaire stelsel in zijn huidigen vorm.
Bij huiszoekingen zou een groote hoeveel
heid waüens en bommen gevonden zijn. Tot
nu toe zijn ongeveer 40 personen gearres
teerd. Hierbij kwam het tot schietpartijen.
De politie bevindt zich in alarmoestand.
doch tot nu toe is het in het land rustig
gebleven.
ROEMENIË.
Codreanu staat deze week terecht.
Codreanu zal zich deze week voor den
krijgsraad te Boekarest moeten verant
woorden voor verraad door het in zijn bezit
hebben van documenten betreffende de
veiligheid van den staat, van samenzwering
en verzet tegen de sociale orde.
