STADSNIEUWS
No. 23942
Ontzettende familiedrama's
te Lochem en Nieuwenhagen
79iie Jaargang
WOENSDAG 13 APRIL 1938
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Voor 4 R.I. te Weert
Daladier heeft
succes
Acht dooden en één
gewonde
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht:
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 rts."per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
■van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.33
j>er week ..t;/,1:. f. 0.13
Franco per post f. 2:3S per 3 maanden -f. portokosten^
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndjï!
Vrijdag 15 dezer. Goeden Vrijdag,
en Maandag 18 dezer. Tweeden
Paaschdag, zal ons Blad niet ver
schijnen en zullen onze Bureaux
gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
Ned. Ver. tot bevordering
van den arbeid voor onvol
waardige arbeidskrachten.
Oprichting van de afd. Leiden.
Gistermiddag is in de receptiekamer
van de Stadsgehoorzaal een vergadering
gehouden om te komen tot de oprichting
van een plaatselijke afdeeling van boven
genoemde vereenlging. Uitgenoodigd waren
de verschillende vereenigingen van werk
gevers, werknemers, middenstanders, be
sturen van organisaties werkend op sociaal
terrein, alsmede hoofden van instellingen
wier arbeid ten nauwste betrokken is bij
datgene wat door A. V. O. wordt nage
streefd.
In zijn openingswoord deelde de wet
houder van Sociale Zaken, de heer J. J.
van Stralen mede. dat het vraagstuk van
de zorg en de nazorg voor onvolwaardige
arbeidskrachten in deze gemeente reeds
enkele malen aan de orde is geweest. Een
in 1932 door den Armenraad ingestelde
commissie ter bestudeering van genoemd
vraagstuk heeft haar arbeid moeten neer
leggen tengevolge van moeilijkheden, wel
ke nauw verband hielden met de Ingetre
den economische crisis. Nadien is het
vraagstuk der nüet-volwaardigen bilijvlen
lusten. Spreker betreurde het, dat te Lei
den, ln tegenstelling tot vele andere plaat
sen, nog zoo weinig is en wordt gedaan om
het lot onzer ongelukkige medeburgers, die
wegens geestelijke of lichamelijke gebre
ken tot de uitgestootenen behooren, te ver
zachten Gelukkig komt het vraagstuk van
de arbeidszorg voor onvolwaardigen meer
in het teeken van de belangstelling staan
en in verband hiermede kan gewezen wor
den op de werkinrichting voor blinden,
welke een jaar geleden, onder beheer
eener gemeentelijke commissie, is opge
richt. Het is echter van eroot en dringend
belang de arbeidszorg ook uit te strekken
tot andere groepen van onvolwaardigen,
eenerzijds om humanitaire en sociale re
denen, anderzijds omdat daarmede een
practisch, n.l. een financieel belang voor
de gemeenschap wordt bereikt. Van een
groot aantal arbeidskrachten, waarvan hier
sprake is, is het bekend dat zij bepaalde
werkzaamheden voor lOO'/o kunnen ver
richten. zoodat er geen enkele reden Is om
hen bij volwaardlgen achteT te stellen. Om
echter een plaats in het bedrijfsleven te
kunnen machtig worden, hebben zij de
hulp en voorlichting noodig van een or
gaan, dat daarbij zijn bemiddeling ver
leent. Om dit vraagstuk in het algemeen
onder het oog te kunnen zien, hebben B.
en W. gemeend de medewerking te moeten
Inroepen van A. V. O. en haar verzocht
stappen te doen om te Leiden te komen tot
de oprichting van een afdeeling barer ver-
eeniging, waardoor de samenwerking tus-
schen overheid en belangstellende parti
culieren en vereenigingen op uitnemende
wijze zou worden bevorderd. Inzonderheid
wordt hierbij een beroep gedaan op de
werkgevers, vooral die uit de grootere be
drijven, die hun daadwerkelijke medewer
king kunnen toonen door een of meer on
volwaardigen in hun bedrijf een plaats te
geven. Spreker zal het van harte toejui
chen Indien ln principe besloten kan wor
den tot oprichting eener plaatselijke af
deeling van A V. O.
Vervolgens hield de heer Detiger, secr-
nenningm. der landeliike vereeniging een
inleiding over het doel en de werkwijze
dezer instelling. Volgens spreker gaat het
hier niet om een sociale bevlieging, maar
om een gezonde kwestie, n.l. een volkomen
matschappelijke gelijkstelling voor de on
volwaardigen. Daarnaast moet het groote
wraaest.nk van den arbeid zelf worden op-
c°lost. Het gaat er niet om de onvolwaar
digen aan het werk te krijgen, ten koste
van vohvaardigen. doch het wegnemen van
een vooroordeel, waardoor onvolwaardigen
a Driori van eiken arbeid worden uitge
sloten. Op dit terrein heeft A. V. O., welke
vereeniging in 1927 werd opgericht, al heel
wat kunnen bereiken: begonnen met Ph<-
lips. zijn thans vele bedrijven er toe over
gegaan onvolwaardige arbeidskrachten te
plaatsen. Voor het bereiken van meerdere
resultaten zijn steunpunten noodig. plaat
selijke afdeelingen. en een van de belang
rijkste zaken daarbij is de oortchting van
een consultatiebureau en uiteindelijk de
oprichting van een werkplaats, zooals voor
de blinden reeds heeft plaats gehad. Dit
alles kan echter niet uitsluitend van de
Overheid uitgaan. De maatschappij moet
relt dit vraagstuk oplossen met behulp van
de overheid.
Spreker is er voor om in beginsel de af-
oeeiing Leiden thans op te richten. Nadat
fenige vraEen waren gesteld en door
en heer Detiger beantwoord, werd be
sloten tot oprichting van een afdeeling.
Waar verschillende aanwezigen geen
machtiging bleken te hebben om de door
hen vertegenwoordigde vereeniging te la
ten toetreden, zal hiervan aan den wet
houder van Sociale Zaken bericht worden
gegeven. De heer van Stralen dankte ten
slotte voor de belangstelling en toegezegde
medewerking en deelde mede, dat om
streeks half Mei een groote vergadering
belegd zal worden, waarop de A. V. O-
film zal worden vertoond Voorloopig se
cretaris is de heer Th. W. Zouteriks, Jan
van Houtkade 27, alhier.
LEGER DES HEILS.
(Stichter: W. Booth).
Men schrijft ons: Kommandant J. Al-
lister Smith zal as. Dinsdag in onze stad
een samenkomst van het Leger des Heils
leiden.
Deze kommandant is een Schot van ge
boorte en werd in 1891 met 4 andere jonge
mannen door den stichter William Booth
naax Zoeloeland, in Zuid-Afrlka, gezonden,
om daar het werk van het Leger des Heils
te beginnen.
Zij bezaten weinig geld, maar door de
Zuid-Afrikaansche regeering werd hun 10
acres grond gegeven, waarop zij met eigen
handen hun eersten zendingspost bouwden.
De volgende 30 jaren doorkruiste kom
mandant Smith Zoeloeland, te voet, te
paard, en per ossenwagen; trachtende
overal het vertrouwen der inboorlingen te
winnen en hen het eenvoudige Evangelie te
onderwijzen. Dit had tot gevolg, dat hij
zijn opvolger meer dan 10.000 geuniformde
Zoeloe-Heilssoldaten kon toonen, die uit
het ruwe heidendom voor Christus waren
gewonnen. Ook bestonden over het geheele
land nederzettingen, waar medische en
andere hulp werd verstrekt. Hij begon ook
het Legerwerk in Kenia, een Engelsche
kolonie in Afrika, terwijl hij ook nog eenige
jaren gouverneur was van de Landkolonie
te Hadleigh, Engeland, waar door zijn
sympathieke persoonlijkheid en leiding
een groot aantal jongens werd opgeleid
tot landbouwer en vele uit het evenwicht
geraakte mannen weer materieel en gees
telijk op de been geholpen werden.
De kommandant heeft wegens het berei
ken van de daarvoor vastgestelde leef
tijdsgrens, den actieven dienst verlaten,
maar besteedt zijn tijd nog steeds in het
leiden van bijzondere bijeenkomsten in
Engeland en daarbuiten.
Nu bezoekt hij Nederland van 224 April
en zoo staat Leiden op het programma voor
Dinsdag a.s„ waar hij ln de Legerzaal aan
de Hooigracht een belangrijke samenkomst
zal leiden.
De eerste verantwoording.
Wij ontvingen de eerste giften ten behoe
ve van de inrichting eener algemeene can-
tine te Weert, n.l.
L. D. f. 10.mevr. A. S. f. 2.50; mevr. M.
S. f.1; mevr. A. C. P. f2.50; J. H. f.1; T. N.
f. 0.50; M. H. f. 0.50; J. N. f.0.50; J. P. f.10.
De aandacht zij er hier nogmaals op ge
vestigd, dat het hier betreft de inrichting
van een algemeene recreatiezaal voor onder
officieren en soldaten, ongeacht hun gods
dienstige of politieke richting, in een plaats,
waar de ontspanningsmogelijkheden verder
zéér beperkt zijn.
Bijdragen kunnen worden gestort op onze
girorekening Nr. 57055 onder vermelding
„Voor 4 R. L te Weert" en worden ook
gaarne aan ons Bureau in ontvangst geno
men. Daarnaast zijn ook geschenken in
natura hartelijk welkom; gezelschapsspelen
een sjoelbak of een radio.
Mogen velen het door enkelen gegeven
goede voorbeeld volgen!
NED. VER. TOT BESCHERMING
VAN DIEREN.
Jaarvergadering van do afd. Leiden
en omstreken.
In de gisteravond in het Nutsgebouw
„ehouden jaarvergadering der Ned. Ver
tot bescherming van dieren, afdeeling
Leiden en omstreken werden de jaarver
slagen van secretaresse en penni ngme este-
resse ongewijzigd goedgekeurd.
Aan dat van de secretaresse, mevr. J\ C.
van Poelgeest-Brand. ontleenen wij, dat
het ledental weliswaar terugliep van 353
tot 345, doch dat de achteruitgang toch
vrijwel tot stilstand kwam.
Vervolgens wordt uitvoerig stilgestaan bij
de verschillende acties ter versterking van
de kas en bii de gevoerde propaganda. De
stal voor de woonwagenpaarden is eindelijk
verbouwd en dichtgemaakt, waartoe de
afdeeling voor een bedrag van f. 250 bij
droeg.
De stal. welker bezit geheel door de af
deeling was bekostigd, is nu aan de ge
meente overgedragen, waartegenover het
bestuur de toezegging kreeg, dat het het
Het kabinet Daladier heeft
in de F ranse he Kamer een
eenvoudig votum van ver
trouwen gekregen met 5765
stemmen, waarna de Kamer
met 50812 st. de financieele
wetten aanvaardde.
iMen zie het 3e Blad).
belang der paarden in den stal zal kun
nen blijven behartigen en dat de stal-
ruimte gratis voor de paarden beschikbaar
zal blijven.
De samenwerking met de politie in Lei
den en elders valt zeer te roemen
De polikliniek in het marktgebouwtje
Dinsdag en Vrijdag van 7 tot 9 uur bleef
onder de leiding van de heeren Comman
deur en van Zijverden functionneeren. door
particulieren steoin. buiten bezwaar van
de kas.
Het verslag eindigt met den wensch dat,
geholpen door de kansen, die het geheel
gereorganiseerde maandblad geeft en met
krachtigen steun van de naaste vrienden,
de afdeeling weer omhoog zal kunnen
worden gebracht. Het begin van 1938 houdt
beloften in van groeiende sympathie en
activiteit.
De aan de beurt van aftreding zijnde
bestuursleden, de heer en mevr. van Poel
geest werden bij acclamatie herkozen. Na
bespreking van eenige voorstellens voor de
te Enschedé te houden algemeene verga
dering. werd nog besloten om eind Septem
ber hier ter stede wederom een bazaar te
organiseeren.
Hierna volgden rondvraag en sluiting.
UITVOERING IN „ENDEGEEST".
In de centrale ontspanningszaal van En
degeest is gisteravond een uitvoering gege
ven door de gymnasrtiekvereeniging „AJL.O."
ondér leiding van de broeders Laven en
Hoebert. Eenige leden van de gymnastiek-
ver. Jahn" verleenden medewerking. Het
eerste gedeelte van den avond werd gevuld
door een filmvertooning, waarna een 8-tal
gymnastieknummers zeer verdienstelijk
werd uitgevoerd, waarbij mej. Piekaar aan
den vleugel de muzikale begeleiding ver
zorgde. Met den geneesheer-directeur woon
den ook eenige doctoren de uitvoering bij.
Te Lochem.
Gisteravond omstreeks half twaalf
werd brand ontdekt in de boerderij van
de familie Greutink. gelegen aan den
Zutphenscheweg onder de gemeente
Lochem. De boerderij brandde ge
heel af.
Het vreemde was. dat toen de politie
en de brandweer bij de boerderij ver
schenen. zich niemand van de bewoners
van het huis liet zien.
Onder leiding van den burgemeester
van Lochem, den heer R. van Lutter-
velt. werd. toen het vuur gebluscht was.
een onderzoek in het afgebrande per
ceel ingesteld. Men kwam hierbij tot
een vreeselljke ontdekking. In de ruïne
van de boerderij vond men vijf ver
koolde lijken, terwijl bij den hooiberg
naast de boerderij het stoffelijk over
schot van een zesden persoon werd
ontdekt.
Onmiddellijk werd het parket te
Zutphen gewaarschuwd. Nog in den
nacht werd een uitgebreid onderzoek
ingesteld Dit onderzoek heeft het vol
gende uitgewezen.
Zeer waarschijnlijk heeft de 33-jarige
zoon G. H. Greutink, wiens lijk buiten
de boerderij werd gevonden, in den
nacht van Maandag op Dinsdag zijn
vader en moeder, den 65-jarigen G. H.
Greutink en de 67-jarige Z. G. Greu
tinkPasman, vermoord. Ook het 11-
jarig jongetje Kc'hout, een zoontje van
een te Lochem wonende weduwe, dat
bij de familie Greutink was uitbesteed,
is toen zeer waarschijnlijk het slacht
offer van den moordenaar geworden.
De 33-jarige G. H. G. is Dinsdag
middag in Lochem gezien. Men acht
het waarschijnlijk, dat hij zich toen
heeft begeven naar zijn getrouwde zus
ter, de 27-jarige B. J. KuypersGreu
tink en haar heeft overgehaald naar
de boerderij van haar ouders te komen.
Toen de vrouw daar aankwam, is zij
door haar broer vermoord. Haar stof
felijk overschot werd in de boerderij
vlak bij de voordeur gevonden.
Omstreeks half zes heeft haar man,
de 25-jarige J. J. Kuypers zich even
eens naar de boerderij begeven, waar
schijnlijk om daar zijn vrouw, die niet
thuiskwam, te halen. Ook hii is het
slachtoffer geworden van den moorde
naar.
Het is niet bekend, wat deze laatste
daarna heeft gedaan. Eerst doordat de
brand werd ontdekt, kwam men ook
op het spoor van het misdrijf. De dader
heeft zich zelf, nadat hij het huis in
brand had gestoken, buiten de boerderij
van het leven beroofd.
De motieven van den dader zijn niet
bekend. Wel weet men, dat hij sinds
lang met zijn vader in minder goede
verstandhouding leefde. Ook acht men
verstandsverbijstering niet uitgesloten.
De boerderij wordt door dc politie
bewaakt en niemand mag zich voor
loopig op het terrein begeven.
Te Nieuwenhagen.
Hedenmorgen is ook de Limburgsche
gemeente Nieuwenhagen opgeschrikt
door een bloedig familiedrama, waarbij
twee personen om het leven ziin ge
komen. terwijl een negenjarige knaap
ernstig gewond werd.
Een zekere Janssen, die reeds vijf
jaar gescheiden van zijn gezin leefde,
heeft zich vanmorgen vroeg naar de
woning van zijn vrouw begeven en met
een revolver zijn vrouw neergeschoten.
Nadat hij ook op de twee thuiszijnde
kinderen had geschoten, van wie hij er
slechts één raakte, nam hij de vlucht,
doch richtte later, even buiten het
gebied der gemeente Nieuwenhagen,
het wapen tegen zichzelf.
Janssen stond in het geheele grens
gebied rondom Schaesberg bekend als
een smokkelaar, die herhaaldelijk met
politie, marechaussee en andere grens
beambten in aanraking kwam en tal
van veroordeelingen wegens smokke
larij achter den rug had. Nauwelijks
had hij een straf uitgezeten, of hij
hield zich opnieuw met den smokkel
handel bezig en meestal duurde het
niet lang. of hij werd opnieuw gepakt.
Vijf jaar geleden verliet hij zijn
vrouw en kinderen, met wie hij in on
min leefde. Telkens keerde hij echter
bii zijn vrouw terug en bii verschillende
gelegenheden had hij bedreigingen ge
uit tegen haar en tegen de kinderen,
drie knapen, waarvan de oudste nau
welijks den leeftijd der lagere school
was ontgroeid.
Vandaag heeft de man aan zijn noodlot
tig voornemen uitvoering gegeven. De
oudste knaap had de woning reeds
verlaten, toen zijn vader vanmorgen
het huis binnendrong en een doodelijk
schot op de vrouw loste. Een schot op
het jongste kind. een jongetje van ruim
vijf jaar. miste, doch een schot op het
tweede kind. een negenjarigen knaap,
trof den jongen in het bovenlichaam.
De man vluchtte wreg en schoot zichzelf
later neer aan den kant van den weg,
die leidt van Nieuwenhagen naar de
gemeente Ubach over Worms
Toen het lijn van den man gevon
den werd en de vreeselyke ontdekking
in de woning van d° vrouw werd ge
daan. zorgde men in de eerste plaats
voor het levensgevaarliik gewonde kind
Het knaapje is naar het hospitaal te
Heerlen overgebracht, waar operatief
moest worden ingegrepen
Marechaussee en rol* tie waren spoedig
ter plaat"? om een onderzo? in t°
sferen, terwijl later in den ochtend
ook ambtenaren van he*- parket te
Nieuwenhagen aankwamen.
(Men zie voor nadere bijzonderheden
pag. van dit Blad).
BINNENLAND.
Minister Goseling en de gebeurtenissen te
Oss; critiek op het ministerieele ant
woord in de Kamer. (Binnenland,
3e Blad).
De Blauwe Zand-affaire (Rechtzaken, le BI.)
In den ouderdom van 65 jaren is te
Parijs overleden de beroemde baszanger
Sjaljapin. (Kunst, 3 Blad).
BUITENLAND.
Rond het komende Engelsch-Italiaansche
accoord. (Buitenland, 3e Blad).
Hevige strijd in Catalonië zonder veel wij
ziging in de situatie. (Buitenl, 3e Blad),
Gunstiger aspect inzake de Fransche sta
kingen. «Buitenland, 3e Blad).
Uitspraak in de Patria^ffaire. (Rechtzaken,
le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Ook morgen zal de weergesteld
heid in onze omgeving nog weinig
veranderen.
TENTOONSTELLING IN „GELOOF,
HOOP EN LIEFDE
De bevorderingen.
In het gebouw „Geloof, Hoop en Liefde"
in de Langestraat is gisteravond de ten
toonstelling geopend van het werk, dat
door de leerlingen van den avondcursus,
die in dat gebouw gegeven wordt, in het
afgeloopen jaar is vervaardigd.
De tentoonstelling is op zeer eenvoudige,
doch daarom niet minder smaakvolle wijze
ingericht. Het zijn in het bijzonder de
reclame- en vakteekeningen. welke de
aandacht vragen. Wat op dit gebied ten
toongesteld is, ziet er welverzorgd uit en
getuigt van groote toewijding en een uit
stekende leiding. Verder is houtsnij- en
leerwerk uitgestald.
In zijn openingswoord wees de leider van
den cursus de heer G. H. Dirkzwager er op.
dat blijkbaar bij sommige leerlingen de
meerling heeft postgevat, dat zij vanzelf
sprekend na afloop van den cursus een
diploma krijgen ofwel bevorderd worden.
Tot hun schade, aldus sprzullen zij
ervaren, dat deze veronderstelling abso
luut onjuist is.
Met een toepasselijk woord reikte de
heer Dirkzwager tenslotte de diploma's uit.
In de afd handteekenen werden bevor
derd van het eerste naar het tweede leer
jaar: M Marijt, A. Wendt. K. v. d. Heyden,
H. Marks. H. de Jager. S. Crama, H. Ras
ser. W. Rasser. C. Harteveld, P. Meyers en
J. Wassenaar: L. Rasser. S. Heshusius en
Earentse werden voorwaardelijk tot het
tweede leerjaar toegelaten. Niet bevor
derd 2.
Van het tweede naar het derde leerjaar
werden bevorderd D. Selier. P. Erades. J.
v. d. Reyden en J. Harteveld, terwijl C. Bev
voorwaardelijk tot de derde klasse werd
toegelaten. Niet bevorderd 2. In de afd.
vak- en modelteekenen verwierven J. J.
Sloos, J. Smit en A. Vermey het diploma,
terwijl P. v. Lienden. A. Broggaar. I. Delfos
en A. Hocgenboom ieervolle vermelding)
werden bevodrderd: W. Verboog werd voor
waardelijk bevorderd. Niet bevorderd 2, ter
wijl 3 leerlingen te kort op den cursus
waren om te kunnen overgaan.
Onze stadgenoot, de heer A Kraaijen-
brink. ins ructeur van de zwemgroeo van
den Arbeiders-"cr*bcnd afd Leidsn is met
ingang van 15 Mei as benoemd tot chef
instructeur van het natuurrad .De Waar
beek" te Hengelo.
De polit'lebrandweer heeft gistermid
dag omstreeks halfzes een schoorsteen
brandje gebluscht in de Morschstraat.