GROOTE BLOEMEN
TENTOONSTELLING
STADSNIEUWS
r
BUITENLAND
Alarmeering bij luchtaanvallen
DINSDAG 12 APRIL 1938
No. 23941
BEZOEKT DE
TE BOSKOOP
Nieuwe spellingregeling
in voorbereiding
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
79sfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BLOEMEN
&ÓSK0DP
14-30 APRIL 1938
Dit nummer beslaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht:
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn;
per 3 maanden f.2 33
per week f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f> portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mni.)
LEIDSCHE RADIO-VEREENIGING.
Causerie over de 5 Meter-golven.
Voor de tweede maal binnen korten tijd
gaf de Haagsche amateur, de heer Kloos
(P.A.o.K.L. i een causerie met demonstratie
voor de L.R.V., ditmaal over het onder
werp „Het 5 meter werk".
Het 5 meter gebied, zoo zeide spr., is
weer eens echt iets voor de amateurs, om
dat men daar naar hartelust kan experi
menteeren, daar dit gebied zich nog ge
heel in de kinderschoenen bevindt en het
dus ook de taak der amateurs is, hieraan
opbouwend te werken.
De 5 meter-golven gedragen zich heel
ai.ders dan de golflengten boven de plm.
10 meter.
Bedrijfszekere ontvangst ls alleen te
verkrijgen in het z.g. optisch zicht, dus
wanneer populair gezegd twee antennes
elkaar kunnen zien. zonder dat hun ver-
bindinglijn de aarde raakt. Het is, indien
de condities medewerken, zeer goed mo
gelijk ook grootere afstanden te overbrug
gen.
Spr. kwam daarna tot de constructie der
ontvangers en zeide dat deze superregent-
ratieve ontvangers buitengewoon storen
z.g. stralen en hiertegen dan ook angst
vallig gewaakt moet worden. Spr. deed
een schema aan de hand, waarin deze sto
ringen tot een minimum beperkt worden
door het bijplaatsen van een extra lamp,
welke de hulptrillingen voor het periodiek
onderbreken van het genereeren der de
tectorlamp opwekt.
Hierna kwam spr. tot de door hem ge
construeerde en medegebrachte 5 meter
super. Deze super heeft het voordeel in
het geheel niet te stralen en niet te rul-
schen, wat bij andere ontvangers wel het
geval is.
Op dezen ontvanger hoorden de aanwe
zigen de zeer goede ontvangst van het
Haagsche amateur-station P.A.O.P.B.K. en
een, zij het dan zachtere, ontvangst van
een amateur uit Honselaarsdijk.
Tot slot van deze demonstratie werd
r.og het Leidsche amateurstation P.A.o.N.L.
dat inmiddels in de lucht was gekomen,
zeer sterk ten gehoore gebracht.
De voorzitter was de tolk der aanwe
zigen, toen hij den heer'Kloos dank bracht
voor hetgeen hij wederom ten beste had
gegeven.
EMMA-BLOEM-COLLECTE.
De Zaterdag alhier gehouden Emma-
bloem-verkoop ten bate der t.b.c.-bestrij
ding heeft f. 1225.65 opgeleverd. Het vo
rige jaar bedroeg de opbrengst ruim
f. 1400.
CHR. BOND VAN BELASTING
AMBTENAREN.
Vergadering der afd. Leiden.
Voor de tweede maal kwam dit jaar deze
afdeeling in vergadering bijeen. Na ope
ning met Schriftlezing en gebed, sprak de
voorzitter P. Meijdam een kort openings
woord, waarin hij de op handen zijnde
personeelsaangelegenheid bij het Departe
ment, van Financiën aanstipte. Na een blik
te hebben geworpen op de internationale
gebeurtenissen, vestigde hij de aandacht
op het gelezen Schriftgedeelte, juist in
deze lijdensweken, en hij eindigde met de
opwekking om waakzaam te zijn. Bij de
behandeling van de agendapunten, werd
na bespreking besloten tot toetreding tot
de vereeniging exploitatie ..eigen gebouw"
van den Chr. Besturenbond alhier. Als af
gevaardigden naar de algemeene vergade-
rhi<" te Groningen werden gekozen de hee-
ren Bos alhier en Weesjes te Boskoop. Be
treffende de ingediende voorstellen voor
deze vergadering werd conform het prae-
advies van het hoofdbestuur besloten, ter
wijl de redactie van het vakblad een wenk
zou worden gegeven. Het beleid van het
hoofdbestuur kan de goedkeuring der ver
gadering wegdragen.
Na uitgebracht rapport werd de verant
woording van den penningmeester over
het jaar 1931 goedgekeurd.
Uitvoerig stond ae vergadering stu bh
de personeelsformatie en wat de toekomst
brengen zal. Met vertrouwen, dat het
hoofdbestuur inzonderheid aan dit punt
zijn volle aandacht zal schenken, kon ook
dit punt voorloopig als afgedaan worden
beschouwd.
Na de rondvraag, waarbij nog verschil
lende aangelegenheden werden besproken,
werd deze vergadering met gebed gesloten.
Gboote
TENTOONSTELLING
K T/„ 30 APRIL 1938
9379
(Ingez. Med.)
VERKEERDE SOLIDARITEIT.
Een nolltie-agent is gisteravond in de
Looierstraat in conflict gekomen met een
aantal jongens, die aldaar voetbalden. Toen
de agent tegen een der jongens proces
verbaal wilde opmaken, verdacht eerst
genoemde den knaap ervan, dat hij een
valschen naam opgaf, waarna hij besloot
den jongen mee te nemen naar het bureau.
Dit was echter niet naar den zin. van zijn
mede-voetballende vriendjes, die probeer
den hun kameraad te ontzetten, doch in
hun solidariteit zóóver gingen, dat zij den
agent een klap in zijn rug toebrachten. De
volgeling van Hermandad nam toen den
14-jarigzn P. V. mee naar het bureau en
I maakte tegen den 18-jarigen N. M. proces
verbaal op
Foto Van Vliet.
In zijn Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer aan
gaande de Onderwijsbegrooting heeft minister Slotemaker
de Bruine zijn voornemens ten aanzien van de spelling als
volgt samengevat:
1. De schrlifwijze, die sinds 1934 voor de examens geldt,
blijft voor zooveel betreft „e", „o" en ,,sch" gehandhaafd.
Een commissie wordt ingesteld, die de regeering zal advi-
seeren over de schrijfwijze der woorden, waaromtrent
twijfel bestaat, der aardrijkskundige namen, der bastaard
woorden en der samengestelde woorden.
Nadat deze commissie haar advies heeft uitgebracht en
de regeering een beslissing heelt genomen, zal zij de
nieuwe schrijfwijze in de van haar uitgaande stukken
toepassen.
Inzake geslacht en voornaamwoordelijke aanduidingen
zal De Vries en Te Winkel weder gelden.
De bedoelde commissie zal verder de vraag onder het
oog zien, in hoeverre in de toekomst op het stuk van
geslacht en voornaamwoordelijke aanduiding wijziging
wenschelijk zal blijken.
(Men zie verder de 2de pagina van het Derde Blad).
2.
4.
5.
BINNENLAND.
De minister over de schrijfwijze van onze
taal. (3e Blad).
De begrooting: van onderwijs; memorie van
antwoord aan de Eerste Kamer. (3e BI.)
De voortgezete vergadering; van .Bloembol
lencultuur". (4e Blad).
De loonen in de sigarenindustrie (Binnen
land, Se Blad).
De haringvisscherij in 1937vergadering
Reedersvereeniging. (3e Blad).
BUITENLAND.
Het komende Engelsch-Italiaansche accoord
(Buitenland, le Blad).
Uitbreiding der stakingen in Frankrijk. Zal
Daladier ingrijpen (Ie Blad).
Het Egyptische parlement geopend. (Bui
tenland. le Blad».
Toch een geheim dossier Schuschnigg
(Buitenland, le Blad).
Roosevelt wil het zakenleven steunen met
15 milliard. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET VIERDE BLAD.
Voor onze omgeving wordt voor
loopig nog weinig verandering in
de weersgesteldheid verwacht.
WIJKVERPLEGING „BETHESDA".
Hedenmorgen tusschen 10 en 11 uur zijn wel het onderzoek aan de hand van de
Verslag over 1937.
Aan bovengenoemd verslag is het vol
gende ontleend;
In het afgeloopen jaar werden door de
zuster 4268 huisbezoeken afgelegd bij to
taal 120 patiënten. Op de polikliniek wer
den 1384 behandelingen gegeven aan 115
patiënten Er werden 24 baden verstrekt
en aan 26 patiënten 486 hoogtezonbestra-
lingen. Ongeveer 110 verplegingsartikelen
werden uitgeleend. Aan levensmiddelen
werd verstrekt: 1385 liter melk. 70 liter
karnemelk, 819 eieren, 2.8 K.G. margarine,
19.6 K.G. biefstuk, 2.5 K.G. soepvleesch
en 28 sinaasappelen. Bovendien werden 11
Kerstpakketten uitgereikt. Het magazijn
werd uitgebreid met enkele zéér noodige
verplegingsartikelen, o.a. beddegoed, waar
van reeds veel gebruik werd gemaakt. De
onbrengst der contributies was dit jaar
minder, wat te betreuren ls met het oog
op de vele aanvragen om versterkende
middelen. Daarom is een vermeerdering
van deze bron van inkomsten het bestuur
zeer welkom. Het adres van Zuster Oort
veranderde van Schelpenkade 49 naar Ge
recht 10. In de samenstelling van het be
stuur kwam geen verandering.
vcor het eerst hier ter stede proeven ge
nomen met een alarmeeringstoestel ter
waarschuwing dei* burgerbevolking bij na
derende luchtaanvallen. Tot dat doel was
op het dak van het Stadhuis een z.g. Disa-
sirene opgesteld, een apparaat van Deen-
sche vinding en constructie en zijnde één
ber twee door het Rijk goedgekeurde mo
dellen.
Het toestel, dat door het drukken op een
knop in werking werd gesteld.veroorzaakte
een ontzaglijk lawaai en stelde de trommel.
Mvï1 -van ^en- onmiddellijke
naoijneid vertoefden, op een zwaren proef,
rf arbeiders aan den Stadhuisbouw staak-
^n dan ook even hun metselwerk om hun
gencororganen te beschermen!
in wij deren omtrek was het geluid tot
D gr°oten afstand waarneembaar, al was
i- volume al vrij spoedig niet ir.ser van
moctohMta?1 h6t beDaald alarmeerend
Bureau bijvoorbeeld was het
ni«: u hoorhaar; er binnen drong
lan het geloei der sirene door. Hoe-
binnenkomende raDDorten nog geen defini
tief oordeel toelaat, kan toch voorloopig
wel reeds worden geconcludeerd, dat voor
een waarlijk effectieve alarmeering in onze
stad minstens zes van deze sirenes noodig
zullen zijn.
Inspecteur Ccuzy, die met het bovenbe
doelde onderzoek beiast is. deelde dit in
zicht volkomen.
Er wordt nu allereerst nagegaan, welke
de meest geschikte punten zijn. waar zulk
een sirene zou moeten worden opgesteld.
De apparaten worden aan de gemeenten,
welke in de 1ste en 2de gevatenklasse zijn
ingedeeld Leiden behoort tot de laatste
categorie door het Rijk gratis beschik
baar gesfeld
Het ligt in de bedoeling om het mogelijk
te maken dat de verschillende sirenes van
een centraal mint uit kunnen 'werden be
diend. terwijl ze zuilen worden gevoed door
een krachtbron, welke onafhar.'-elijk is van
de gewone voorziening van electrischen
stroom.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Vereenigde Wasscherijen N.V. ..Vewa", in
oprichting. Witte Singel 13, Leiden. De op
richting van de naamlooze vennootschap:
Vereenigde Wasscherijen Leiden (Vewaï
NV. is thans definitief. iNed. Staatscou
rant 28 Maart 1938, No. 61-523). Dir.: L.
G W van Ulden. Leiden. Comm.: H. B. A.
van Ulden. Leiden. Maatsch. kap. f. 10.000
waarvan geplaatst- f. 2000 en gestort f. 200.
C. J. Zindel. Lange Mare 42. Leiden.
Kappersbedi'ljf en winkel in parfumerieën,
'oilet-artikelen enz. Uittredend eigenaar:
C. J. Zindel, Leiden, d.d. 9 April 1938. Nieu
we eigenaar: J. J. Zindel, Leiden.
De oudercommissie van de Schutters-
veldschool heeft aan het bestuur der
Mondharmonicaver. D.O.B. uit erkentelijk
heid voor de door deze vereegniging ver
leende medewerking op den laatsten
ouderavond een zilveren lauwertak met
inscriptie aangeboden.
De poli iebrar.dweer is gis'ermiddag
omst.e :s 12 uur met de motorspuit uit
gerukt ..aar een brandje in het perceel
Rijnsburgerweg 109. dat inmiddels door de
bewoners was gebluscht.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Engeland en Italië.
Steeds talrijker worden de geruchten,
dat uiterlijk Zaterdag een Engelsch-Itali-
aansch accoord zal worden geteekend dat
echter pas in werking zal treden op een in
wederzijdsch overleg te bepalen datum.
d.w.z. nadat de toestand in Spanje tot
tevredenheid van Engeland is geregeld.
In antwoord op een hem in het Lager
huis gestelde vraag heeft minister-presi
dent Chamberlain bevestigd, dat de Brit-
sche regeering den Volkenbond een schrij
ven had doen toekomen, waarin zü Avenol
verzoekt, op de agenda van de eerstvolgen
de zitting van den Volkenbondsraad de
kwestie te plaatsen van de gevolgen, die
voortvloeien uit den bestaanden toestand
in Abessynië.
Op een nadere vraag antwoordde Cham
berlain. dat vijf landen de Italiaansche
heerschappij over Abessynië reeds hebben
erkend.
Het Britsche schrijven aan den Volken
bond. aldus Chamberlain, zal gepubliceerd
worden in het officieel verslag. Deze ver
klaring gaf aanleiding tot protesten. De
oppositie wenschte reeds nu bijzonderhe
den over den inhoud van het schrijven en
sir Percy Harris (liberaal) vroeg, of de
premier wilde zeggen, dat de Britsche re
geering het initiatief ging nemen tot de
erkenning van de verovering van Etiopië
door Italië.
Chamberlain ried zijn opponenten aan
de pèblicatie van den ceksi van het schrij
ven af te wacnten.
De minister-president heeft voorts me
degedeeld, dat een verklaring over den
voortgang der Britsch-Italiaansche be
sprekingen zoo spoedig mogelijk zou wor
den afgelegd, doch voor het oogenblik kon
de eerste minister nog niet mededeelen,
wanneer dat het geval zal zijn.
In antwoord op een hem gestelde vraag
over den toestand in Abessynië heeft But
ler gezegd: ,.Er schijnt geen wijziging in
den toestond ln Abessynië te zijn gekomen
sedert de minister van financiën op 21 Fe
bruari JJ. op soortgelijke vragen antwoord-
j de.
Volgens mijn inlichtingen hebben de
Italiaansche autoriteiten de militaire con
trole over vrijwel het geheele land. Het ver
zet tegen het Italiaansche gezag schijnt
niet georganiseerd te zijn en een locaal ka
rakter te dragen. Het is beperkt tot het
westelijk deel van Abessynië. Aan de gren
zen van Abessynië is de toestand nomaal.
De status quo is er gehandhaafd.
De z.g. Abessijnsche legatie te Londen
publiceerde de volgende verklaring:
..Zijne majesteit de keizer van Ethiopië
heeft met gToote verbazing het bericht
vernomen over het Britsch initiatief te Ge
neve tot erkenning van de Italiaansche
verovering van Abessynië. De negus wijdt
aan deze aangelegenheid de grootste aan
dacht".
De zaak ls echter beslist In Italië
heeft de Engelsche stap natuurlijk groote
voldoening gewekt en men hoopt, dat
Frankrijk spoedig zal volgen. De nieuwe
regeering is in Italië gunstig ontvangen!
VEREENIGDE STATEN.
Roosevelt wil steun verleenen aan het
zakenleven.
President Roosevelt is voornemens in
de eerstkomende vijftien maanden vijf
milliard dollars uit te geven om den
achteruitgang van het zakenleven tegen
te gaan en handel en industrie nieuw
leven in te blazen.
De president stelt zich voor op de vol
gende wijze zijn doel te bereiken:
1. Hij wil het volgende belastingjaar twee
milliard dollar beschikbaar stellen voor
steun verleen ing.
2. De Refico (Reconstruction Finance Cor
poration) zal anderhalf milliard dollar lee-
nen aan spoorwegmaatschappijen, open
bare nutsbedrijven en industrieele onder
nemingen.
3. Roosevelt stelt zich voor anderhalf
milliard renteloos voor te schieten aan sta
ten en steden voor den bouw van woningen
en den aanleg van openbare werken.