6
4
Ons Kort Verhaal
ROODE STER
De practische beteekenis van de
Duitsche volksstemming
De moordzaak-
Willemse
e
Zalerdag 9 April 1938
Ook aan
"den waterkant:
't Feest van de
RoodeJSter!
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Grootsche organisatie van de verkiezingscampagne
Aan den uitslag wordt
niet getwijfeld
GEMENGD NIEUWS
Onze Berlijn sche correspondent schrijft
ons:
In geen land ter wereld wordt de ver
kiezingspropaganda in zulke enorme afme
tingen gevoerd als in het tegenwoordige
Duitschland. Sedert een dag of acht wor
den ln alle steden en dorpen van Groot-
Duitschland vergaderingen georganiseerd,
waarbij vooraanstaande mannen uit de
regeering en de partij het woord voeren.
Hitier zelf geeft daarbij het voorbeeld en
leest men de Duitsche eenheidspers, waar
toe thans ook de Oostenrijksche bladen
gerekend dienen te worden, dan maakt hij
een zegetocht door zijn geboorteland, zoo
dat er aan het eindresultaat dezer „ver
kiezingen" door niemand getwijfeld be
hoeft te worden.
Hoewel Zondag pas de officieele beslis
sing zal vallen, is de Zaterdag reeds tot
den „Tag des Grossdeutschen Reiches" ge
promoveerd. Dr. Göbbels, die op dit gebied
al heel wat gepresteerd heeft, kondigt aan.
dat dan 's middags om twaalf uur van het
balkon van het stadhuis te Weenen het
commando: „Steekt allen de vlag uit!" zal
weerklinken en als aan dat bevel ls vol
daan. zal er twee minuten plechtige stilte
heerschen. In alle bedrijven wordt het werk
stopgezet, want in den eenheidsstaat sneelt
vooral het arbeidende deel der bevolking
tegenwoordig een belangrijke rol. In alle
wijken der stad worden concerten gegeven
en om 6 uur worden de winkels gesloten.
De laatste redevoering.
Om acht uur houdt Hitier dan te Weenen
zijn laatste redevoering en men wenscht.
dót ongeveer 10 millioen Duitsche mannen
en vrouwen hiernaar luisteren, hetzij thuis,
hetzij op straat of in de lokalen. In de
bergen wordt overal een vreugdevuur ont
stoken en aan het slot van Hitler's uiteen
zettingen wordt het Nederlandsche Dank
gebed ..Wilt heden nu treden voor God
den Heere" gezongen.
Per vliegtuig, per auto en per trein zijn
ln navolging van den Führer alle ministers,
gouwleiders en „Wanderredner" onder
weg, om het volk aan zijn verstand te
brengen, wat er nu eigenlijk gaande ls.
Er wordt geappelleerd aan het natio
nale pllchtsbewustzijn, want al wordt het
don braven burger vergund, ja of neen op
zijn briefje te zetten, uit het feit, dat het
cirkeltje voor ja! opvallend groot en dat
voor neen! opvallend klein uitgevallen is,
valt voor ledereen af te lelden, wat er van
hem verwacht wordt.
Tempo en geestdrift.
In de verkiezingstoespraken hoort men
lofliederen zingen op het tegenwoordig
beleid, op de geweldige prestaties der
regeering en de eindconclusie is natuurlijk,
dat slechts het autoritaire regime hiertoe
bij machte was. Dit alles gaat in een tempo
en met, een geestdrift, welke men in Ame
rika. het land der onbegrensde mogelijk
heden, op het gebied van propaganda niet
beter kent. Amerlkaansche collega's ver
zekerden ons, dat juist op het gebied van
propaganda het tegenwoordige Duitsch
land de Vereenigde Staten in menig op
zicht overtreft!
Maar ondanks al deze uiterlijke effecten
hoort men zoo hier en daar toch vragen:
„Hoe ls het denkbaar, dat er een eind
resultaat van 100 pet. der kiesgerechtigden
behaald wordt, terwijl er toch in Duitsch
land en stellig nog veel meer in Oostenrijk
velen zijn, die voor een dictatuur niets
voelen?"
Toegegeven moet worden, dat er ook irv
Derde Rijk nog wel oppositie bestaat,
maar deze is uiterst gering en zij heeft
weinig of geen kans, haar ontevredenheid
tot uiting te brengen. Want wie het zou
wagen, zulks te doen, loopt gevaar als land
verrader te worden behandeld.
Vergeten mag voorts niet worden, dat de
helft der Oostenrijksche bevolking al gerul-
men tyd tot de aanhangers van Hitier kon
worden gerekend. Wanneer men bedenkt,
dat de overgroote meerderheid der Oosten
rijkers tot de Roomsch-Katholleke kerk
behoort, dan behoeft het nog niet al teveel
verbazing te wekken, dat ln navolging van
kardinaal Innltzer thans alle hooge ka
tholieke geestelijken bewijzen van trouw
aan Hitler In het openbaar afleggen. Hun
voorbeeld, dat in katholieke kringen, bin
nen en buiten Duitschland niet slechts ver
wondering, maar minstens evenzeer ont
stemming heeft teweeg gebracht, schijnt
ook in Evangelische kringen weerklank ge
wekt te hebben, want de Duitsche bladen
brengen bij wijze van reclame allerlei brie
ven en documenten, waaruit deze toenade
ring tusschen Kerk en Staat onomstoote-
lljk moet blijken.
Uit het feit, dat Hitier juist dezer dagen
aan een nieuw gebouwde kerk een waarde
vol altaar ten geschenke heeft gegeven,
wordt in sommige kringen afgeleid, dat hij
zooal geen definitieve verzoening, dan toch
toenadering met de Kerk zoekt, zoodat de
verdeeldheid tusschen Kerk en Staat wel
dra tot het verleden zal behooren.
Met dr Göbbels is ook dr. Ley de Rljks-
organisatieleider der N. S. D. A. P. druk
doende, de Oostenrijksche arbeiders voor
het Derde Rijk te winnen; de K. D F -
relsjes zijn aan de orde van den dag en
de voormalige marxistische arbeider wordt
naar de meest welvarende deelen van
Duitschland gebracht, om een beeld te
krijgen van het leven, dat ook hem als
overtuigd nationaal-socialist te wachten
staat.
Voorzitter van den Ned. Korfbal-
bond ernstig gewond.
SUCCESVOLLE INVAL DER HAAGSCHE
POLITIE.
In den loop van den avond heeft de
Haagsche politie gisteren met succes een
inval gedaan ln een perceel, ten aanzien
waarvan het vermoeden was gerezen, dat
men er gelegenheid gaf tot hazardspel
Het betrof een woning in de St. Jacob-
straat en het resultaat van hert optreden
der politie heeft dit vermoeden volkomen
bevestigd.
Nadat een vijftiental rechercheurs onder
leiding van twee Inspecteurs in de omge
ving van het pand hun stelling hadden
ingenomen, werd de deur van het huls ge
forceerd, waarna de in het perceel aan
wezige personen bij verrassing werden
overrompeld, terwijl zij hun aandacht op
het gokspel concentreerden.
In totaal werden twaalf personen ln de
woning aangetroffen, die allen, nadat
echter eerst twee van hen nog hadden
getracht aan de achterzijde van het per
ceel te ontvluchten, doch bij die poging
door daar geposteerde politiemannen kon
den worden gegrepen, naar het hoofd
bureau aan het Alexanderpleln werden
overgebracht.
Hier werden zij aan een verhoor onder
worpen, waarna zij weder op vrije voeten
werden gesteld.
Een speeltafel, dobbelsteenen en eenig
ander „materiaal" zijn door de politie in
beslag genomen.
De nieuwe straatweg Amsterdam-
Purmerend onder Landsmeer
verzakt.
Voor het verkeer afgesloten.
De nieuwe straatweg Amsterdam—Pur
merend ls vannacht te Schouw over een
lengte van zeventig tot tachtig meter ver
zakt. Het geheele verkeer is hierdoor ge
stremd en moet worden omgelegd Ook het
tramverkeer van de Noord- en Zuid-Hol-
landsch Tramweg Mij. is hierdoor gestag
neerd.
Het zand, dat ter plaatse zes tot zeven
meter hoog ligt, is vannacht omstreeks
1 uur gaai: werken, waardoor de boven-
grondsche leiding van de tram naar be
neden sloeg.
De herstellings-werkzaamheden zullen
wel eenigen tijd in beslag nemen, zoodat
het verkeer over dezen weg voorloopig
geen doorgang kan vinden.
DE TRAM-ONTSPORING TE NAALDWIJK.
Aanzienlijke schade.
Den geheelen dag zlln gisteren de werk
zaamheden tot het opruimen van de
ravage langs de spoorbaan en herstellen
der aangerichte schade bij het tramstation
te Naaldwijk, waar Donderdagavond door
een botsing met een auto. twee locomotie
ven en twee wagons van een goederentrein
ontspoorden, voortgezet. Toch zal het werk
vermoedelijk nog wel enkele dagen vorde
ren. daar de locomotieven zich diep in den
grond hebben gewerkt en de rails totaal
verdwenen is Tegen den middag had men
grs eren een noodspoor aangelegd, waar
langs het intact gebleven deel van den
trein kon worden gedirigeerd en de voor
bet bu.;?:iland bestemde goederentreinen,
des avonds konden Dasseeren
De groois'e vernieling is wel toegebracht
aan de beide locomotieven, waarvan de
krukassen en andere onderdeelen zijn af
gerukt
Vooral ook tengevolge van deze vernie-
hne word: de «had? voor de W.SM ge
raamd op dm f25.000.
schijnt wel vast te s aan. dat de
van A 6 cn der tram het naderen
si a n f r weg analen hebben gegeven
'e dan ech'er niet door den bestuurder
aangereden auto zijn opgemerkt.
AUTO TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
De vier inzittenden gewond, van wie
één ernstig.
Vanochtend omstreeks vijf uur is een
personen-auto, waarin vier officieren za
ten, op den Rijksstraatweg Zwoile-Amers-
foort. ter hoogte van het dorp Hulshorst,
in vólle vaart tegen een boom gereden
Een der Inzittenden, kapitein Asman uit
Amersfoort, werd hierbij zwaar gewond
Zijn toestand is ernstig, hoewel niet
levensgevaarlijk. Hij is, evenals de be
stuurder. de reserve-officier Laan uit Bloe-
mendaal, die verwondingen in het gezicht
opliep, naar het ziekenhuis Salem te Br-
melo vervoerd. De andere twee inzittenden,
luitenant Versteeg uit Amsterdam en lui
tenant van Amstel uit Utrecht, werden
licht gewond. ZIJ zijn ter observatie naar
het hospitaal te Utrecht vervoerd.
Het ongeluk is te wijten aan het sprin
gen van een achterband. De auto is totaal
vernield.
ROL ZEIL VALT VAN VRACHTAUTO.
Twee jonge meisjes ernstig gewond.
Gistermorgen Is In de Haarlemmerstraat
bij de Heerenmarkt te Amsterdam een
ernstig ongeval geschied, waarvan drie
I personen het slachtoffer zijn geworden.
Oo het moment dat een groote vracht
auto van de linoleumfabriek „Krommenie"
door de bocht ging. schoot een zware rol
zeil los en raakte in zijn val twee voet-
zangsters en een wielrijdster.
De eerste beide jongemeisjes werden
ernstig gewond en moesten met een her
senschudding en verschillende verwondin
gen in het Binnen Gasthuis worden op
genomen
He derde s'achtoifer was er minder
erns 'c aan -o: Zii bekwam enkele kleine
kneu?' -en en klaarde voorts over lnwen-
dige cl|n Zii i? naar huis overgebracht.
De fiets werd geheel vernield.
Bij aanrijding te Baarn.
Gistermiddag heeft op den Rijksweg te
Baam wederom een ernstige aanrijding
plaats gehad.
De heer N. Broekhuysen alg. voorzitter
van den Nederlamdschen Korfbalbond en
voorzitter der V.V.V. aldaar, reed per fiets
op het rijwielpad van Hilversum naar
Baarn. Nabij Groeneveld wilde hij den
Rijksweg oversteken Op hetzelfde oogen-
blik naderde een auto uit de richting der
hoofdstad. In plaats van af te stappen,
probeerde de heer Broekhuysen den weg
toch over te stoken. De bestuurder haalde
nog naar links uit, om ongelukken te
voorkomen, doch slaagde daarin niet. De
heer B. is aangereden. Met een gapende
hoofdwond en een hersenschudding is de
heer B. naar zijn woning vervoerd.
DE WRAAK VAN EEN FAILLIET-
VERKLAARDE.
Een Enkhuizer slager werd dezer dagen
failliet verklaard en beschouwde zijn fail
lissement als iets onrechtvaardigs HIJ gaf,
naar „Het Volk" meldt, daarvan blijk op
een origineele wijze en hing een groote
lijst voor zijn winkelraam, waarop tiental
len namen van klanten stonden met de
verschuldigde bedragen en schreef er bo
ven: „Als deze menschen hun verplichtin-
?en waren nagekomen, dan was ik niet
ailliet gegaan!"
KELDER- EN WINKELBRAND
TE ARNHEM.
Drie brandweerlieden tijdens het
blusschingswerk gewond.
Gisteravond omstreeks elf uur werd
brand ontdekt in het pand Steenstraat 4
te Arnhem, waarin de kantoorboekhandel
van de firma Lor jé ls gevestigd.
Door nog niet bekende oorzaak was
brand ontstaan in den kelder, welke onder
het geheele pand doorloopt en die geheel
gevuld was met papierwaren. De brand
weer stond aanvankelijk voor groote
moeilijkheden, daar zij den winkel waar
het vuur onder den vloer woedde, niet kon
betreden. Het werd niet eenvoudiger toen
op versohlllende plaatsen de vloer door
brandde. doch na eenige uren hard werken
kreeg men den brand toch onder de knie
De kelder brandde geheel, de winkel ge
deeltelijk uit. De winkelinventaris ging.
voor zoover zij niet door de vlammen was
vernield, door bluschwater verloren
Tildens het blusschingswerk werd een
drietal brandweerlieden licht eewond.
Kort na het ontdekken van den brand
waren de mannen den winkel, die vol rook
stond, binnengedrongen. Op een gegeven
oogenblik viel een hooge wandkast, gevuld
met kantoorboeken, omver en trof de
mannen ln den rug In haar val wierp zij
tevens de winkeldeur dicht, waardoor deze
meteen versperd was. De brandweerlieden
moesten zich door het inslaan van een
ruit ln veiligheid stellen Een van hen had
een bloedende hoofdwonde opgeloopen,
welke hjj in het ziekenhuis liet verbinden,
waarna hij naar het terrein van den brand
terugkeerde. Overigens bekwamen de man
nen verwondingen aan de handen.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
MATUSJKA ZAL NIET TER DOOD
GEBRACHT WORDEN.
Hongarlje's Rijksbestuurder Horthy heeft
gebruik gemaakt van zijn recht tot gratie-
verleening en de doodstraf, welke uitge
sproken was tegen Silvester Matusjka, die
internationale treinen tot ontsporing heeft
gebracht, veranderd in levenslangen
dwangarbeid.
SPOORWEGONGELUK IN SCHOTLAND.
Te Rutherglen bij Glasgow is gisteren
een trein ln een bocht ontspoord. De beide
achterste wagens geraakten uit de rails
en de laatste is omgevallen waardoor 30
passagiers gewond werden Slechts twee
zijn ernstig gewond.
OVERSTROOM INGEN IN AMERIKA
BREIDEN ZICH UIT.
Als gevolg van nieuwe wolkbreuken heb
ben de overstroomingen in Alabama en
Georgia zich nog verder uitgebreid. Tot j
dusver zijn minstens dertig menschen
verdronken. Het water van de sterk ge-
zwollen Alabama-rivier bedreigt de 70.000
inwoners tellende hoofdstad Montgomery.
Te Whitestone (Georgia) heeft een berg
stroom een woonhuis weggevaagd, waarbij
tien kinderen en drie volwassenen ver- 1
dronken. Te Pampa «Texas» zijn acht per
sonen in een woonhuis, dat tengevolge
van den sneeuwstorm onder sneeuw was
begraven, door verstikking om het levern
gekomen.
door J. P. BALJÉ.
„De politie?" vroeg de oude mevrouw
van Harten ontzet. „Nee, Jacob, dat kan
je niet doen!" Jacob van Harten knauw
de eigenwijs op zijn peukje sigaar, en zijn
oogen dwaalden over het lapje grond ach
ter zijn huisje, waar hier en daar enkele
dorre sprietjes opschoten „En waarom
niet?" zei hij langzaam, „waarom zou ik
het niét kunnen doen?"
„Alsalsze je eens gaan verden
ken", opperde mevrouw Van Harten ze
nuwachtig. „en dande buren. Wat zul
len dié er wel niet van zeggen? Nee, Jacob,
dat kan je niet doen!"
En tóch doe ik het", hield Van Harten
koppig vol en hij richte zijn stramme ge
stalte wat meer op, „en tóch doe ik het!"
Zoo kwam het, dat Jacob van Harten op
den middag van dienzelfden dag tegenover
den commissaris van politie zat en zijn
verhaal afstak. Hij sprak niet zoo heel erg
vlot. en de commissaris scheen met zijn
mededeelingen maar half Ingenomen te
zijn.
„De moordzaak-Willemse?" vroeg hij. en
er kwam een diepe denkrimpel tusschen
zijn oogen, „meer dan tien jaar geleden?
Tja, toen was Ik hier nog geen commissa
ris. En u beweert, dat die Willemse, die
toen spoorloos verdwenen is, in uw achter
tuin begraven zou zijn? Maar waarom
komt u daar nü mee aanzetten?"
Jacob van Harten keek niet erg snug
ger. „Toen. toenmijn vader stierf
heeft-ie het me verteld. Hij heeft
nooit politie durven waarschuwenuit
angsten ikik ook niet
Commissaris Dijkstra bromde wat voor
zich heen. Ellendige geschiedenis. Nu zou
hij verplicht zijn, oude dossiers te gaan na
snuffelen en een zaak, die al lang in den
doofpot was, weer op te rakelen. Het was
zijn plicht, maar die Van Harten met zijn
mysterieuze aanduidingen kon hem gesto
len worden
Lang niet vriendelijk keek hij Jacob van
Harten aan.
„Nou", zei hjj, „ik zal de zaak nagaan,
en morgen een paar mannetjes sturen. Er
zal wel niet veel anders opzitten, dan dat
we een onderzoek ter plaatse instellen.
Tenminste als u uw beweringen vol
houdt
Van Harten knikte. „Mijn vader zei.
„Jawel", onderbrak commissaris Dijkstra
hem, „het is goed. Morgenochtend om
negen uur kom ik bij u. Goeienmiddag.
meneer Van Harten!"
Een beetje suffig slofte Jacob van Har
ten weg.
Vier man, gewapend met groote schop
pen. groeven al drie uur lang in Jacob
van Harten's achtertuin. De voorjaarszon
stak al fel, waarvan de roode, bezweete
gezichten der mannen getuigden. Commis
saris Dijkstra, die het graafwerk leidde,
begon steeds donkerder te kijken. Naast
hem stond Jacob van Harten, die geen oog
van de zwarte, vette aarde af had.
„Vertelt u me nu eindelijk eens, meneer
van Harten, waar de juiste plaats is",
j baste de commissaris nijdig, „nu eens
j wijst u hier, en dan weer daar Driekwart
van uw tuin is nu al omgegraven, meters
diep, en nog geen spoor hebben we ge
vonden. Zegt u me nu eindelijk eens. of
u de politie voor het lapje hebt gehouden,
of niet?"
Jacob van Harten maakte een beweging
van schrik en ontkenning
„Maar commissaris", stotterde hij, „dat.,
dat is heelemaal.. heelemaal niet het ge
val. Mijn vader zei.."
„Wat uw vader zei, kan ik nu wel droo-
men", viel commissaris Dijkstra hem in de
reds, „maar waarom vinden we dan
niets?"
Jacob van Harten keek aandachtig naar
den zwarten grond. Dan staarde hij den
commissaris verrast aan. als had deze iets
zeer bijzonders gezegd en hij glimlachte
een beetje verbaasd.
„Ja", zei hij, „ja, dat is .gek. Waarom
vinden we eigenlijk niets?" Hij wees een
beetje aarzelend naar het gedeelte, dat
nog ongerept en effen in de zon to koeste
ren lag. „Misschien", aarzelde hij, „mis
schien.... daar. Het kan zijn, dat ik me
vergiste, en dat mijn vader bedoelde
Commissaris Dijkstra keerde van Harten
den rug toe Zijn toon was korzelig.
„Er zal niets anders opzitten, mannen,
dan dat jullie ook daar nog graven",
zuchtte hij, „al heb ik er ook niet veel
fiducie in."
Een uur later nam Jacob van Harten
als een boetvaardige zondaar afscheid van
den commissaris.
„Het spijt me. meneer de commissaris",
zei hij zachtjes, „maar het was mijn
plicht u te waarschuwen. Neemt u me
niet kwalijk, maar mijn vader heeft het
op zijn sterfbed zoo precies gezegd
Commissaris Dijkstra onderdrukte een
verwenschlng.
„Als u nog eens belangrijke inlichtingen
hebt, meneer Van Harten", zei hij sarcas
tisch, „dan houd-ik me aanbevolen!"
Jacob van Harten zat voor het raam
van de achterkamer zijn pijpje te rooken
en hij keek peinzend naar de grijze wolk
jes.
„Zie je nu wel?" knorde zijn vrouw, „zie
je wel. dat het niets was? En heb je de
buren zien loeren? Bij de Gerritsen's ston
den ze den heelen morgen achter de gor
dijntjes. en mevrouw Van Hoorn had het
er met den melkboer over, toen ik zoo
even langs kwam. Vanavond weet de heele
stad het. Jij met je zonderlinge ideeën
van begraven geldkistjes
„Vreemd", mediteerde Jacob van Harten
„vader móést toch geld achtergelaten heb
ben, méér, dan we destijds vonden. Het
was echt iets voor hem om het in den tuin
te begraven. Vreemd, dat het er niet was
Daarom verzon ik er iets op, en toen schooi
me die ouwe moordzaak-Willemse in de
gedachten. Alléén had ik immers dien
grooten tuin nooit zoo kunnen omwroeten"
„De politie er bij halen!" schudde zijn
vrouw nog afkeurend het hoofd. „Hoe
durfde je? En wat heb Je er nu aan?
Niets!"
Er kwam een slim lachje op Van Har
ten's gezicht.
„Moet je niet zeggen riposteerde hij.
„moet je vast niet zeggen. Die woestenij is
prachtig omgespit, en het wordt nu een
prachttuintje Daar", wees hij, „ln dien
hoek komen de dahlia's, langs de schut
ting Oost-Indische kers. één bedje houden
we voor aardbeien en wat zou je zeggen
van een paar perkjes viooltjes en een en
kel rozestruikje? Ik heb gisteren de boel
besteld bij een grooten zaadhandel in Am
sterdam. Nee, heelemaal voor niéts was
het niet!"
(Nadruk verboden).
lAuteursrecht voorbehouden.)
Sj
pr(
Elk pijprooker gunt zijn kameraad een
goede pijp tabak, Hoe zou hij over
Niemeijer's nieuwe Roode Ster kunnen
zwijgen! Op kantoren, banken, fabrie
ken en aan den waterkant heeft men het
overal rondverteld: Nieuwe Roode
Ster Tabak, No. 6 van 6 cent en No.
10 van 10 cent per half ons! Nu is het
feest, nu blijft 't feest! Want 't karakteris
tieke „Roode Ster aroma" is volmaakt
gehandhaafd, óók bij de nieuwe Roode
Ster No. 6 en No. 10.
,,De Ster op bet pak garantie roetr rijre n-'ak!"
NIEMEIJER'S
TABAK
9210
(Ing-ez. Med.)
