STADSNIEUWS
De reorganisatie van den
Hortus Botanicus
DONDERDAG 7 APRIL 1938
No. 23937
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
OFFICIEELE KENNISGEVING
79ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De overweg aan den
Rijnsburgerweg
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht:
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 cis. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2SOO Redactie 1507.
Postcheque»' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mndj
Een ongewoon aspect van den Leidschen Hortus.
Bouw van een centraal
kassencomplex.
De Hortus Botanicus en vooral het zoo
genaamde systematische tulndeel daar
van, grenzende aan den Witte Singel
het Paterstraatje, vertoont momenteel
heel weinig overeenkomst met hi
male aspect van een plantentuin.
Zulks ls het gevolg van de In vollen
gang zijnde reorganisatie ln verband met
den bouw van een centraal kassencom
plex, dienende ter vervanging van de her
en der over den tuin verspreid staande
plantenkassen, dateerende uit de jaren
tusschen 1856 en 1887.
De voordeelen van dezen bouw zijn
tweeledig: in de eerste plaats levert hij
een economische besparing op, doordat in
de toekomst slechts één verwarmingsin
stallatie noodig zal zijn en ln de tweede
plaat beteekent hij een aanmerkelijke
uitbreiding van de totdusverre bestaande
kasoppervlakte, welke daardoor zal stijgen
tot ruim 1400 vierkante meter.
Dit laatste zal een vergrooting van het
sortiment mogelijk maken, hetgeen stellig
niet overbodig mag heeten, wanneer men
verneemt, dat momenteel bijvoorbeeld ln
één laatje niet minder dan 300 varens en in
één kas liefst 300 orchideeën bij en op
elkaar staan.
Het geheele complex wordt aangelegd
ln een U-vorm, waarbij de hoogste boom
van den Hortus, de uit 1785 dateerende
Japansche Gingko biloba. een van de oud
ste zoo niet hèt oudste buiten Japan
voorkomende exemplaren tegenover de
opening van deze letter komt te staan.
De grootte van elk der drie op elkaar
aansluitende kassen zal 16 x 30 meter be
dragen.
Behalve de oude, historische Oranje
rie zullen alle bestaande kassen wor
den afgebroken: de kas der Victoria
Regia en de z.g.n. achtkantige kas zul
len reeds in den loop der volgende
maand onder sloopers handen vallen,
hetgeen inmpliceert, dat de „vrienden
van den Leidschen Hortus" het dit jaar
zonder bloeiende Victoria Regia moe
ten stellen!
Over de bestemming der kassen schre
ven wij reeds eerder.
Ook de verdere tuinindeeling zal ingrij
pende veranderingen ondergaan: vóór de
Oranjerie ls een groot plein geprojecteerd
met daarvoor een rosarium, omgeven door
een beukenhaag en waarin een bereids
ten geschenke ontvangen zonnewijzer als
„pièce de milieu" zal fungeeren. Voorts
wordt een arboretum ter grootte van '/s
H A, aangelegd, waarin de historische hoo
rnen staan; de z.g.n. oude rots wordt her-
8JWi
Jr d
schapen in een muurbeplanting; er zal
een vijver worden gegraven, een holle weg
naar de Sterrewacht aangelegd zoomede
een wandelpad langs de singelgracht.
Uit het bovenstaande blijkt duidelijk,
dat de Lcidsche Hortus, gereorganiseerd
,1'Olgens de plannen van den energieken
directeur, prof. dr. L. G. M. Baas Becking
in het aanstaande najaar, wanneer de tuin
Wederom voor het publiek zal worderi
opengesteld, er heel anders zal uitzien dan
den vorm. waarin, helaas veel te weinigen,
den academischen plantentuin tot nu toe
kenden.
De bouw van het kassencomplex moet
einde September voltooid zijn, waar
na op eenvoudige wijze het 350-jarig
bestaan, van den Hortus, dat ten vo
rige jare slechts in zeer intiemen
kring werd herdacht, nader zal wor
den gevierd.
Het centrale punt van het in aanbouw
zijnde kassencomplex is de hoogste boom
van den Hortus, de Japansche Gingko bi
loba, die men hierboven ziet afgebeeld.
Volgens een in de Leidsche Universiteits
bibliotheek berustende rekening werd deze
boom in 1785 gekocht van een Portugees
voor de somma van vijftig gulden! Thans,
IVi eeuw later, is deze boom vermoedelijk
de oudste der bulten Japan voorkomende
exemplaren.
KAPPERS EN DE VESTIGINGSWET
Uiteenzetting door den heer Cornax.
In een drukbezochte vergadering in de
Harmonie trad als spreker over bovenge
noemd onderwerp op de heer J. Cornax.
seer, van den Ned. Kappersbond. Spreker
gaf allereerst een overzicht van de slechte
toestanden in het kappersbedrijf met zijn
ongebreidelde concurrentie, waar tegen
over de organisaties machteloos staan.
Vroeger werd door onderlinge afspraken
nog iets bereikt, tegenwoordig niet meer.
Daarom was ingrijpen van overheidswege
noodzakelijk. In de laatste 5 jaar is het
aantal kapperszaken in Nederland met
ruim 61% gestegen. Tientallen kappers
ontvingen hun opleiding op de zgn. stoom
cursussen van 2 a 3 maanden en vestigden
zich dan als patroon.' Onder de nituwe
wetgeving zal dat niet meer kunnen. Han
delskennis, credietwaardigheid en vakbe
kwaamheid zijn de voornaamste eischen.
Vooral het laatste punt, de vakbekwaam
heid. zal het publiek ten goede komen. Een
van de lichtpunten voor de huidige be-
drijfsgenooten is, dat men 5 jaar kapper
geweest moet zijn wil men in aanmerking
komen om een zaak te beginnen. Momen
teel zijn er tientallen, die schilder, behan
ger of timmerman waren en 2 maanden
later een kapperszaak begonnen en werk
ten als zelfstandig patroon! Nadat de heer
Cornax nog gewezen had op de vakscho-
'en der erkende organisaties, stelden ver
schillende aanwezigen vragen, welke door
den spreker afdoende werden beantwoord.
Om 11 uur sloot de voorzitter, de heer C.
Lardee, deze leerzame vergaderingn.
„Naar mogelijkheid zal spoed
worden bevorderd".
Met intense spanning ziet een groot
deel van de burgerij het resultaat
tegemoet van de sinds eenigen tijd door
het gemeentebestuur van Leiden ge
voerde onderhandelingen met de direc
tie der Nederlandsche Spoorwegen en
het Werkfonds ter definitieve oplossing
van het zoo urgente overwegvraagstuk
nabij het station.
En met gretige belangstelling hebben
wij dan ook in de Memorie van Ant
woord van den Minister van Waterstaat
aan de Eerste Kamer gelezen, hetgeen
Zijne Excellentie over dit onderwerp
onder het hoofd „Spoorwegovergangen"
mededeelt, t.w.:
„Tusschen de Nederlandsche Spoor
wegen, de gemeente Leiden en het
Werkfonds wordt onderhandeld over
verhooging van den spoorweg aldaar,
waardoor de Rijnsburgerweg en enkele
andere overwegen met viaducten kun
nen worden overbrugd. Naar mogelijk
heid zal spoed worden bevorderd".
Erg veel wijzer worden de Leidenaars
en de vele andere belanghebbenden bij
een radicale oplossing van het over-
weg-problo? m door deze mededeeling
van den minister niet.
Zoodat wij slechts de hoop kunnen
uitspreken, dat de in de laatste zin
snede bedoelde mogelijkheid inderdaad
bestaat
LEIDSCHE B^STUURDERSBOND
Jaarverslag over 1937.
Aan bovengenoemd verslag is het vol
gende ontleend:
Een overzicht van de ledencijfers doet
zien, dat het ledencüfer. hetwelk 4843 be
droeg op 1 Januari 1937, op 31 Dec. 1937
was gestegen tot 5192. zoodat wij met
vreugde kunnen constateeren dat wil niet
alleen ons zelf zijn gebleven, doch belang
rijk in kracht zijn toegenomen. Helaas
bicef ook dit jaar te Leiden het aantal
wc-ikloozen abnormaal hoog: het laagste
ciifer werd bereikt op 29 Juli. nl. 3928. ter
wijl het hoogste aantal was 5094 op 30 De
cember; gemiddeld was het aantal werk-
loozen van den Bestuirrdersbond 1705.
Wegens vertrek van J. M. C. de Roo moest
tusschentjjds in de vacature van voorzit
ter worden voorzien. In de hiervoor op 10
November 1937 gehouden ledenvergadering
werd ln diens plaats gekozen H. W. Witte-
naar.
De samenwerking met diverse instanties
der Leidsche Confessioneele Vakbeweging
bleef ook in het afgeloopen iaar behouden
Op initiatief van den L.B.B. werd aan B.
en W. een verzoek gericht om voor de kos
ten, welke gemaakt worden voor de con
trole van de werkloozen, een vergoeding te
verstrekkeh. Koewei wij niet ten volle be
vredigd zijn door het resultaat van dit ver
zoek, werd toch voor een belangrijk deel
aan ons verzoek voldaan en werd vanaf
1 Mei 1937 voor elke gecontroleerde werk-
ïooze 2 ct. vergoeding toegekend. Verschil
lende kwesties, de steunveTleening betref
fende, werden in bevrec! -enden zin opge
lost. Het aantal vrouwelijke en jeugdleden
bedroeg resp. 147 en 303 tegen 155 en 275
op 31 Dec. 1936. Het verslag geeft dan een
opsomming van de door den L. B. B. en
zijn onderafdeelingen gevoerde acties van
de werkzaamheden der Arbeiders Jeugd-
cenlrale, enz. en het eindigt met een op
wekking tot strijdlust, moed en volharding.
De inkomsten en uitgaven bedroegen
ruim f. 6000met een batig saldo van
f.30.—. Het kapitaalbezit bedroeg f.3500.
Bij het Bureau voor Arbeidsrecht werden
in 1937 200 zaken aanhangig gemaakt. Van
1936 waren nog in behandeling 57 zaken,
die in dat jaar niet afliepen, zoodat in
1937 in totaal in behandeling waren 257
zaken. Inl937 liep een aantal van 193 za
ken af, terwijl op het einde van het jaar
G4 zaken niet waren afgedaan. Behalve de
2U0 in behandeling genomen zaken, werden
135 adviezen in 1937 verstrekt, terwijl 272
conferenties gehouden werden met cliën
ten, die naar hun zaak kwamen informee-
ren, zoodat in totaal 607 personen de zit
tingsavonden bezochten. 48 zaken hadden
een geheel gunstigen afloop. 12 hadden
gedeeltelijk succes, doordat een schikking
verd getroffen, terwijl in 17 gevallen de
afloop ongunstig was. Wegens geringe kans
van slagen of wel omdat cliënten in het
ongelijk stonden, werden 23 zaken na na
dere correspondentie niet doorgezet, ter
wijl 40 zaken moesten worden afgevoerd,
omdat de betrokkenen hun zaak in den
steek lieten. In 1937 werden door het Bu
reau 20 processen voor het Kantonge
recht aanhangig gemaakt. Al was in vele
gevallen het succes niet altijd in gelds
waarde uit te drukken, werd toch door het
Bureau aan de leden uitgekeerd f. 724.95'/!,
waarvan in arbeidszaken f. 530.46'en in
diverse andere zaken f. 194,49.
Brigadier H. Boting jubileert.
25 JAAR BIJ DE POLITIE,
Brigadier H. Boting.
Op de gebruikelijke wijze is gistermid
dag in de groote wacht van het politie
bureau het zilveren jubileum in Leidschen
politiedienst herdacht van brigadier H.
Boting.
Nadat, onder het binnenkomen van den
jubilaris met zijn echtgenoote, het Leidsch
Politiemuziekgezelschap onder leiding van
den heer Bolderdijk een pittigen marsch
had gespeeld, werd het woord gevoerd door
den inspecteur, den heer K. W. Wijk, die
brigadier Boting schetste ais iemand, die
zich nooit op den voorgrond plaatste, doch
met wien de omgang voor allen, supe
rieuren zoowel als collega's en minderen,
steeds een vreugde was.
De groote belangstelling op deze plaats,
aldus spr.. getuigt van de achting, welke
het geheele politiekorps den jubilaris toe
draagt. Deze gevoelens vonden hun tast
bare vertolking in den vorm van een
ameublement, dat spr. namens het Jubi
leumfonds aanbood, terwijl aan zijn vrouw
bloemen werden geoffreerd.
De muziek liet hierop een welgemeend
„Lang zal hij leven" hooren, waarna bri
gadier Boting allen dankte voor het fraaie
geschenk en voor aller aanwezigheid.
Onder de velen, die deze eenvoudige
plechtigheid bijwoonden, bevonden zich
o.m. oud-inspecteur Duval, alle inspecteurs
en tal van oud-gedienden.
In de morgenuren werd den jubilaris te
zijnen huize in de Prins Hendrikstraat
door het Politiemuziekgezelschap een mu
zikale hulde gebracht, waarbij de voorzit
ter. de heer J. Dragt, den jubilaris een
prachtig geschenk en zijn vrouw bloemen
aanbood, waaraan de heer J. Zwart na
mens de „Commissie van 13" een schilder
stuk toevoegde. Ook de plaatselijke af-
deeling van de R.-K. vakorganisatie „Stat
Michaël", waarvan brigadier Boting lid is,
bood een passend geschenk aan.
OPENBARE OPLEIDINGSSCHOOL VOOR I
BINNENLAND.
Het spoorwegtekort over 1937 geraamd op
18 millioen (3de Blad).
Het wegenplan; geen verlichting van lasten
voor het motorverkeerstrengere
eischen inzake medische keuring voor
het rijbewijs (3de Blad).
De kwestie-Oss (Binnenland, 4de Blad).
Dreigende uitsluiting in de sigarenindustrie
per 16 April 'Binnenland, 4de Blad).
De Primavera geopend (Land- en Tuinbouw,
3de Blad).
Teraardebestelling van dr. H. J. Lovink te
Alphen aan den Rijn; groote belang
stelling (3de Blad).
De uitspraak van de kwestie der „Aruaud"
te Hiilegom; de directeur ontslagen en
rechtsvervolging (Laatste Ber., Ie BI.)
Interpellatie-Drop inzake de gebeurtenis
sen te Oss. (Ie Blad).
BUITENLAND.
Blum behaalt in de Kamer nog een, zij het
verzwakte, meerderheid. Zijn val schijnt
echter zeker 'Buitenland, 1ste Blad).
Franco bedreigt de centrales van Catalonië
(lste Blad).
Nieuwe verklaring van kardinaal Innitzer,
(3de Blad).
Het tekort op de Belgische begrooting (Bui
tenland, lste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
U.L.O. LANGEBRUG A.
Ouderavond.
Voor onze omgeving is te rekenen
op een tijdelijke afkoeling, waar
schijnlijk met buiig weer in het
Noordoostelijke deel van het land.
In het gymnastieklokaal van bovenge
noemde school werd gisteren de eerste
ouderavond van dit jaar gehouden.
In zijn openingsrede sprak het hoofd der
school, de heer D. Bosma zijn voldoening
uit over de groote opkomst der ouders, pl.m.
160 in getal, wien hij een hartelijk welkom
toeriep.
In het bijzonder werd begroet de heer
Favier als vertegenwoordiger van den
C.O.R., terwijl mededeeling werd gedaan,
dat van den Wethouder van Onderwijs be
richt van verhindering was binnengekomen.
De notulen van de vorige vergadering
werden onveranderd goedgekeurd, waarna
onder leiding van den heer Planjer door de
jongens der 6e klasse gymnastiekoefenin
gen werden uitgevoerd.
Het dankbaar applaus, dat de heer Plan
jer en de jongens in ontvangst hadden te
nemen, was een voldoende bewijs, dat het
geen zij te zien hadden gegeven, bijzonder
in den smaak der ouders was gevallen.
Het hoofd der school hield daarna een
bespreking van schoolzaken, meer speciaal J
de rapportenboekjes betreffende. Hierna
werd door een zestal leerlingen van de
school een tooneelstukje getiteld: „De ver
jaardag", door Tine BrinkgreveWichertak
opgevoerd. Dit stukje, dat onder vertrouwde
leiding van den heer A. Adama was inge
studeerd. oogstte veel succes. Het dank
baar applaus was dan ook wel verdiend. De
hierna gehouden verkiezing van ondercom
missieleden had tot resultaat, dat bij accla-
matie werden herkozen de heeren J. de
Geus. L. Timmers en R. de Graaf, terwijl in
ae vacature mevr. J. ten Napel, die wegens
vertrek uit de gemeente niet herkiesbaar
was. werd gekozen mevr C. Lardee.
Van de rondvraag werd geen gebruik ge
maakt. zoodat te omstreeks half elf uur
de heer Bosma namens de oudercommissie j
de bijeenkomst sloot met de ouders een
hartelijk tot weerziens toe te roepen. De
ouders werden daarna nog in de gelegen- j
heid gesteld het schriftelijk werk van hun
kinderen in te zien en besprekingen te hou
den met het onderwijzend personeel, waar
van een dankbaar gebruik werd gemaakt.
SCHOUW VAN WEGEN. LANEN ENZ.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat te be
ginnen op 16 April 1938, krachtens het
bepaalde bil artikel 17 der verordening van
den 6en Juli 1899 (Gemeenteblad no 151,
laatstelijk gewijzigd bij de verordening
van den 9en Juli 1928 (Gemeenteblad no.
22) op wegen, lanen. straten. enz. en wate
ringen en slooten. schouw zal worden ge
dreven over alle wegen, lanen, paden, stra
ten. kaden, pleinen, hofjes, stegen, sloppen
of poorten en gangen, benevens de daarin
gelegen of daartoe behoorende bruggen en
andere kunstwerken, voor zoover die bij
zonder eigendom zijn. en. zonder verhin
dering. door of vanwege rechthebbenden,
voor het publiek verkeer open staan als
mede over alle wateringen en slooten en
de riolen ter vervanging daarvan gemaakt,
benevens de daartoe behoorende sluizen,
duikers, buizen, toegangskokers en derge
lijke werken, voor zoover die bijzonder
eigendom zijn.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeestesr
VAN STRYEN. Secretaris.
Leiden. 7 April 1938.
9076
BUURTVEREEN. „GROENOORD".
Gisteravond had de trekking plaats van
de georganiseerde verloting van bovenge
noemde vereeniging ten bate van het
speeltuin-materiaal. De voorzitter, de heer
J. van Houten heette alle aanwezigen har
telijk welkom en sprak zijn grooten dank
uit aan allen, die medegewerkt hebben
om deze verloting te doen slagen, in het
bijzonder de dames en heeren, die iecieren
avond er op uit gingen om de loten te
verkoopen, waarvoor de dames een bloe
metje in ontvangst mochten nemen. Hier
na had de trekking plaats.