BUITENLAND
Hongarije's Rijksbestuurder
Horthy voor de radio
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 4 April 1938
De strijd in het
Verre Oosten
Een kalmeerend woord.
De grondwet zal worden nageleefd
VRAGENRUBRIEK
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Engelsch-Italiaansche
besprekingen.
Engeland en Frankrijk erkennen
de Anschluss.
Waarschuwingen over en weer.
In Britsche kringen is men van meening,
dat de Britsch-Itallaansche besprekingen
reeds tot overeenstemming over de alge-
meene beginselen hebben geleld en dat de
onderhandelingen voor Paschen met succes
bekroond zullen worden. Niettemin gelooft
men, dat de onderteekening der overeen
komst uitgesteld zal worden tot een bevre
digende regeling van de terugtrekking der
vrijwilligers uit Spanje verkregen zal zijn.
In Fransche kringen te Londen wordt
gezegd, dat de Britsch-Italiaansche bespre
kingen in Parijs gunstig beoordeeld werden
en dat een overeenkomst den weg zou kun
nen effenen voor directe Fransch-Italiaan-
sche onderhandelingen. Velen zijn van
meening dat een Britsche erkenning van de
verovering van Abessynlë het voor Frank
rijk gemakkelijker zou maken tot een der-
gelijken stap over te gaan, nadat de kwes
tie te Geneve behandeld zal zijn. Er zou
dan geen belemmering meer zijn voor het
benoemen van een Fransch ambassadeur te
Rome.
Intusschen doet Gayda in de Giornale
d'Italie een feilen aanval op Frankrijk, om
dat dit land de gevluchte Spanjaarden nie!
interneert, maar terugzendt. Hij zeide:
Men heeft reeds de eerste bewijzen, dat
deze actie tusschen den Fransehen minister
van buitenlandsche zaken, Paul Boucour.
en den sovjet-Spanjaard Negrln werd over
eengekomen.
Dit systeem vormt een directe oorlogsge
meenschap tusschen het sovjet-Spaansche I
gebied, aldus Gayda. en het Fransche ge
bied, dat 'een etappe wordt van het front,
een etappe, waarin de strijders zich reor-
ganiseeren. versterken en nieuwen moed
kunnen scheppen.
Het is in overeenstemming met de inter
nationale gebruiken, dat overloopers naar
het gebied van een neutralen staat daar
direct worden ontwapend en geïnterneerd, j
Het is thans dus duidelijk en ondubbelzin- 1
nig bewezen, dat Frankrijk niet neutraal is.
doch de sovjet-Spanjaarden achter het
strijdfront steunt en aldus bijdraagt tot
hun tegenstand.
Men zal thans wel duidelijk begrijpen.
waarom de zitting van de Londensche niet-
inmengingscommissie zoo rustig en stil is
verloopen Hij zou zich anders al te zeer
moeten bezig houden met een dergelijke in
menging, welke in verschillende deelen van
Europa met aandacht wordt gadegeslagen.
De Britsche ambassadeur te Berlijn. Sir
Neville Henderson, heeft den rijksminister
van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop.
twee nota's overhandigd, waarin de her-
eeniging van Oostenrijk met het Duitsche
Rijk wordt erkend en de bekrachtiging
wordt verzocht voor een te Weenen op te
richten consulaat-generaal. De vroegere con
sul-generaal te München, Gainer, zal dezen
post bekleeden. In de tweede nota behoudt
de Britsche regeering zich haar houding
voor ten aanzien van kwesties, welke be
trekking hebben op verdragen en andere
aangelegenheden, nadat Oostenrijk heeft
opgehouden als onafhankelijke staat te be
staan. Te gegevener tijd zal de Britsche re
geering hierover een nieuwe mededeeling
verstrekken.
Frankrijk heeft eveneens de vereeniging
..bevestigd". Ook dit land zal te Weenen een
consulaat-generaal vestigen.
In de „Epoque" schrijft Donnadieu, na als
zijn meening te kennen te hebben gegeven,
dat de Aschluss de eerste etappe is van de
verwezenlijking van een veel uitgebreider
plan. von Papen is tot ambassadeur te
Ankara benoemd. Turkije, dat is de Dar-
danellen, en sluiting van de zee-engten, dat
is de onmogelijkheid voor Frankrijk en En
geland verbinding met Zuid-Rusland te on
derhouden. De Turken, bevriend met de
Duitschers, dat is het einde van de Balkan
entente en het Aziatische pact, dat ls de
droom Hamburg—Bagdad, die vasten vorm
aanneemt. Frankrijk, Engeland en Italië
hebben geen tijd te verliezen.
DUITSCHLAND.
De houding der R.K. Kerk.
Concentratiekamp door brand
vernield.
Terwijl men in Vaticaansdhe diplomatieke
kringen zijn verwondering uitte over de
radio-uitzending van Radio Vaticana, den
radiozender van het Vaticaan. welke een
verklaring in de Duitsche taal heeft uitge
zonden inzake de houding der Oostenrijk-
sche bisschoppen, wordt, naar de Vaticaan-
sche persdienst mededeelt, dit optreden van
het radiostation in kringen van het Vati
caan afgekeurd. De uitzending is geschied
tuiten weten van den staatssecretaris, al
dus meldt deze persdienst. Een volledige
Italiaansche vertaling van de uitzending is
door den Vaticaanschen persdienst aan de
Italiaansche bladen verstrekt, maar deze
publiceeren er geen woord van.
In het Vaticaan, zoo meldt Hiavas, is
voorts niets bekend van een aan kardinaal
Innitzer toegeschreven voornemen om af te
treden of zich naar den Paus te begeven.
Cfbk weet men niets van de geruchten als
zou Duitschland het concordaat verbreken,
omdat de H. Stoel zich niet heeft vereenigd
met de houding van het Oostenrijksche
episcopaat ten aanzien van de a s. volks
stemming.
Later werd nog van de zijde van het Va
ticaan gemeld dat de autoriteiten van het
Vaticaan in de toekomst alle voorzorgen
zullen nemen om een dergelijk voorval te
voorkomen Men verneemt, dat de rede ge
houden is door een Duitsch sprekend Je
zuïet, die geregeld op Vrijdag voor de radio
van het Vaticaan spreekt. Er is geen offi-
cieele afkeuring van de zijde van het staats
secretariaat van het Vaticaan bekend ge
maakt en ook de Osservatore Romano bevat
er niets over.
De conferentie der Duitsche bisschoppen,
welke te Pulda is gehouden, teneinde de
hcuding te bespreken ten aanzien van de
volksstemming van 10 April, is. naar verno
men wordt, uiteengegaan, zonder dat een
eenstemmig besluit is genomen. Den bis
schoppen werd individueel de vrijheid ge
laten om te beslissen over de geschiktheid
en den vorm van een eventueelen oproep
ten gunste der volksstemming. De Bisschop
van Pulda heeft zoo'n oproep uitgegeven.
Algemeen had men verwacht, dat in de
katholieke kerken van Duitschland giste
ren een verklaring zou wonden voorgelezen,
waarin zou worden aangespoord voor de in
lijving van Oostenrijk te stemmen doch
deze verwachting is niet bewaarheid.
Het concentratiekamp Woelersdorf,
waarin duizenden nationaal-socialisten
opgesloten zijn geweest is gisternacht
in vlammen opgegaan.
Ter gelegenheid van het plechtige oogen-
blik, waarop het concentratiekamp van het
Schuschnigg-systeem in brand gestoken
werd. heeft gouwleider Buerckel de „vuur-
spreuk" uitgesproken Daarij zeide hij o.m.:
,.De vlam. die thans tot den hemel oplaait
moge een ieder verkondigen: de innerlijke
kracht van ons rijk heeft haar verdediger
gevonden in het Duitsche hart. De waar
heid van ons geloof behoeft schrik noch
haat tot zijn bescherming en leeft ook niet
van menschelijke constructies en para-
graphen. Zij is ons door den schepper in de
ziel gebrand. Zij leeft niet achter prikkel
draad en in cellen, zij wordt niet met de
zweep gedwongen, veeleer bekroont zij het
voorbije martelaarschap met de broeder
hand".
Voorts deelde de gouwleider mede, dat ter
plaatse een gedenkteeken opgericht zal
worden met het opschrift „Gij hebt trouw
gezaaid en zege geoogst. Uw oogst echter is
ons Duitschland". De landsleider der N.S.D
A.P., majoor Klaussner, heeft medegedeeld,
dat de plaats, waar het concentratiekamp
gestaan heeft, in het vervolg den naam
„WoellersdorfTrutzdorff" zal dragen.
Hitier heeft gesproken te München en ls
thans zijn Oostenrijksche tournee aange
vangen Reeds hield hij een rede te' Graz.
De Bulgaarsche Duitschers hebben reeds
gestemd. Van de 180 uitgebrachte stemmen
werden 178 uitgebracht met „ja" voor de
vereeniging van Oostenrijk met Duitsch
land. één stem luidde „neen", één stem was
ongeldig.
FRANKRIJK.
Kabinetsraad De staking bij Citroen
In den hedenochtend gehouden kabinets
raad zijn de financieele ontwerpen zonder
wijziging goedgekeurd.
De directie der Citroënfabrieken heeft
Vincent Auriol een brief doen toekomen,
waarin zij toezegt
1. Het werk geleidelijk en in snel tempo
te doen hervatten voor het geheele perso
neel. zoodra de fabrieken ontruimd zullen
zijn.
2. Geen sancties wegens stakingsfeiten
te zullen toepassen, indien de arbeid op
normale wijze'hervat wordt.
3. De verschuldigde loonen te zullen be
talen.
De directie acht het niet mogelijk een
buitengewone arbitrage te aanvaaTden
over de loonkwestie in de Parijsche me
taalindustrie. terwijl onderhandelingen
morden gevoerd over wijziging der collec
tieve overeenkomst. Zij is van meening,
dat deze kwestie langs wettelijken weg op
algemeen plan geregeld moet worden.
De delegatie van arbeiders en technici
der Citroënfabrieken heeft het voorstel der
regeering betreffende een snelle arbitrage
en hervatting van den arbeid door het ge
heele personeel op heden aanvaard.
MEXICO.
De onteigening der petroleum-
maatschappijen.
Regeeringsambtenaren hebben zich de
laatste dagen bezig gehouden met het be-
studeeren van plannen, die zouden neerko
men op een vergoeding voor de onteigende
olievelden in den vorm van olieleveringen
in natura, in plaats van in contanten.
Een restaurateur in het Noorden van
Berlijn is tot een langdurige gevangenis
straf veroordeeld, omdat hij heeft gezegd,
dat na de volksstemming van 10 April den
Oostenrijkers de oogen wel open zullen
gaan.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Het streven naar autonomie der minder
heden - Amnestie.
Gisteren hebben in verscheidene plaatsen,
o.a. te Kosice en Ferez, talrijke leden van
de Slowaaksche volkspartij hun lidmaat
schap opgezegd en een verklaring getee-
kend. waarin zij zeggen, geen deel te willen
uitmaken van een partij, die wil samengaan
met de Duitschers en Hongaren, die het Slo
waaksche volk steeds hebben willen vernie
tigen, en dat zij zich daarom thans achter
de regeering scharen.
De Duitsche liberaal-democratische partij,
die nationalistisch georiënteerd is, en die
onlangs den wensch te kennen heeft gege
ven, te zamen met de Henlein-partij één
partij te vormen, heeft thans een verklaring
gepubliceerd, waarin zij zegt: wij blijven
trouw aan onze opvatting van de democra-
tisch-llberale wereld. Als democratische
partij zijn wij bereid, deel te nemen aan
den strijd voor de levensbelangen der Sude
ten. Daarom blijven wij onafhankelijk.
Het te Karvinna gehouden congres der
Poolsche socialistische partij, heeft besloten
niet toe te treden tot het onlangs gevorm
de Poolsche blok en zich te verzetten tegen
de autonomistische elschen.
In bevoegde kringen wordt vernomen, dat
de regeering wetsontwerpen betreffende een
amnestieverleening ter gelegenheid van den
20sten verjaardag der republiek aan den
president zal voorleggen. De amnestie zou
ook voor politieke delicten gelden.
Chineesch succes.
Na een onafgebroken strijd van twaalf
dagen zijn de Chineesche troepen er in ge
slaagd hun Japansche tegenstanders uit
Talersjwang en Hansjwang te verdrijven.
De opperbevelhebber van de Chineesche
troepen in het gebied van den Tientshr-
Poekau spoorweg generaal Li Tsoeng Jen,
heeft het hoofdkwartier van het Chinee
sche leger medegedeeld, dat zijn troepen
gistermiddag belde plaatsen hebben her
nomen.
In Chineesche kringen heeft deze over
winning bemoedigend gewerkt en men ver
wacht, dat de Japansche troepen er thans
niet in zullen slagen Hsoetsjau te nemen.
Van Japansche zijde verneemt men
weinig.
Tsjang-Kai-Sjek uitte zich optimistisch
en zeide, dat Japan, om zijn doel te berei
ken. dertig divisies naar China zou moeten
ze-nden, hetgeen onmogelijk is. Hankau
loopt voor gerulmen tijd geen enkel gevaar.
Tsjang zeide thans te kunnen mededeelen,
dat toen de nationalistische troepen naar
Nanking opmarcheerden, Japan Londen en
Washington heeft voorgesteld China te
verdeelen. Deze plannen mislukten door de
levendige verontwaardiging en het verzet
van Washington. De teleurgestelde Japan-
neezen lokten toen de Incidenten van
Tientsin uit, waarvan zij gebruik maakten
om Sjantoerig te bezetten.
Het congres der Kwo-mln-tang heeft een
manifest gepubliceerd, waarin oa. gezegd
wordt, dat China uitsluitend op zich zelf
moet bouwen, zonder van de bevriende
mogendheden Iets anders te verwachten
dan moreelen steun, waarvoor het overi
gens erkentelijk is. Het congres doet verder
een beroep op de nationale eenheid, om de
politieke geschillen te vergeten en het be
looft na de overwinning de vorming van
een regeering door het volk overeenkomstig
de leerstellingen van Soen-Yat Sen.
EGYPTE.
Groote nederlaag van de
Wafd.
Minister afgetreden.
Volgens de laatste berichten hebben bij
de verkiezingen de regeeringspartij 96 ze-
i els, de Saadisten 79, de Wafdisten 12 en de
Onafhankelijken 59 zetels behaald. In
achttien districten moet herstemming wor
den gehouden. Oud-minister-president Na-
has pasja en de vroegere minister van fi
nanciën. Makram pasja werden niet ge
kozen. De Wafd heeft een verpletterende
nederlaag geleden; in de ontbonden Kamer
telde zij 168 zetels.
De minister van buitenl. zaken Abdel
Fattah Yehla pasja ls afgetreden.
POLEN.
Anti-Duitsche betooging.
Het West-Poolsche Verbond, een door
de regeering beschermde en talrijke leden
tellende beweging, die elk jaar patriotti
sche betoogingen organiseert, welke steeds
een uitgesproken antl-Dultsch karakter
dragen; heeft dit jaar een propaganda-
week georganiseerd voor de bescherming
van de noordelijke en westelijke grenzen.
Ter gelegenheid hiervan is gisteren te
Gdynia een groote optocht gehouden,
waarbij, transparanten werden meegevoerd
met leuzen als „wij strijden voor een
Poolsch Danzig" en ..wij eischen verkave
ling der Poolsche eigendommen in Pom-
meren".
Na ontbinding van den optocht vond een
bijeenkomst plaats, welke door 1500 be-
toogers werd bijgewoond, die met algemee-
ne stemmen een motie aannamen, waarin
men verklaart, het te betreuren, dat Hitler
in een interview met de ..Dally Mail" den
corridor „Duitsch gebied" genoemd heeft,
terwijl in den zoogenaamden corridor, die
door en door Poolsch gebied is, slechts 9
pCt. Duitschers wonen, die zich daar pas
hebben gevestigd.
Voorts wordt ln de motie verklaard, dat
Polen door het verdrag van Versailles is
verminkt, doordat uitgestrekte Poolsche
gebieden bij Oost-Pruisen en Duitsch-Pom-
meren zijn gebleven.
Tenslotte wordt in de motie verklaard:
wl] 2ullen voor geen moeite of opoffering
terugdeinzen, totdat deze gebieden weder
bij Polen zijn gevoegd.
ROEMENIË.
Minister uit de boerenpartij gesloten.
De nationale boerenpartij heeft Ralea
en Chelmedjanu, ministers van arbeid en
verkeer in het kabinet van Crlstea, uitge
sloten
Met Litwinof heeft de nieuwe minister
van buitenl. zaken hartelijke telegrammen
gewisseld.
Rijksbestuurder admiraal von Horthy
heeft van zijn werkkamer ln het koninklijk
paleis te Boedapest uit, een radioredevoe
ring gehouden, waarin het zeide:
Hongarije is sinds jaren een eiland van
orde en blnnenlandschq rust, hetgeen ieder
kan constateeren. In ie laatste weken is
VEREENIGDE STATEN.
De reorganisatiewet. Minister Ickes
tegen het pensioen.
Op advies van de leiders van het Huis
van Afgevaardigden heeft Roosevelt toege
stemd in zekere wijzigingen ln het ontwerp
tot reorganisatie der regeering.
Het congres heeft 150.000 telegrammen
ontvangen naar aanleiding van dit wets
ontwerp. In de meeste daarvan werd tegen
het ontwerp geprotesteerd.
Gisteren heeft de minister v. binnenland-
sche zaken Ickes tijders een diner ter ge
legenheid van den 60en verjaardag van de
„Jewish Daily Courrier" een feilen aanval
gedaan op de totalitaire regimes en de Ver-
eenigde Staten gewaarschuwd voor het
fascisme. Het fascisme zoo zeide hij
ls de verraderlijke doodsvijand, en wij moe
ten bereid zijn, hem zonder dralen te be
strijden.
Ickes verklaarde, dat hij twijfelde
aan het verstand of de beweegredenen
van hen, die in de Vereenlgde Staten
strijden tegen het „denkbeeldige ge
vaar van het communisme, terwijl het
von Horthy.
een zekere onrust en opwinding merkbaar
geweest. Het nuchtere verstand kan daar
voor echter geen redenen opgeven.
ZIJ, die met heldere hoofden en open
oogen de wereldgebeurtenissen beschouwen,
kunnen ln de aansluiting van Oostenrijk
bij Duitschland niets vinden, wat reden
voor de onrust ln Hongarije zou kunnen
zijn geweest
Er geschiedde niets anders dan dat een
oude goede vriend van ons zich heeft ver
eenigd met een anderen goeden vriend van
ons, met een bondgenoot, die steeds zijn
woord heeft gehouden: Duitschland.
Er zijn wel velen geweest, die in sombere
stemming zijn geraakt en het verdwijnen
van ons buurland hebben betreurd. Ande
ren weer zijn verheugd geweest over de
aaneensluiting der belde landen. Dit ls vol
komen natuurlijk.
Deze aansluiting ls slechts voor nlet-
ingewijden onverwachts gekomen. De ge
beurtenissen hebben in Hongarije zekere
beroering verwekt. Er waren lieden die in
troebel water wilden visschen en de ge
beurtenissen wilden misbruiken voor-hun
eigen doeleinden.
Ik verklaar evenwel, dat de orde en
rust in dit land door niemand zal wor
den verstoord. Het was een moeilijke
taak dit door de vredesverdragen tot
bedelaar gemaakte land op de been te
helpen, maar met de hulp van God is
het ons gelukt de natie op den weg
van welstand en gelnk te leiden.
Het kortgeleden opgestelde vijfjarige plan
van den minister-president wijst ons den
weg, dien wij moeten bewandelen. In de
eerste plaats komt het Hongaarsche leger,
de honved. dat versterkt moet worden. Ik
was nooit van plan, aldus Horthy, mijn
volk met het hoofd tegen den mum te la
ten loopen. Het Hongaarsche bloed ls meer
dan genoeg voor niets gevloeid. 500 jaren
geleden waren er evenveel Hongaren als
EngeLschen op de wereld. Het vijfjarig
plan beoogt het algemeen welzijn en hier
bij moet elk welwillend mensch helpen en
juist daarom moet men de leugenachtige
berichten op hun eigen waarde weten te
taxeeren Wij. Hongaren, aldus de rijks
bestuurder, zijn een vrijheidslievend volk.
Vrijheid is de schat van het volk. Zonder
vrijheid zullen wij niet kunnen leven, maar
misbruik maken van de vrijheid kunnen
wij evenmin toestaan.
Als waarborg hiervoor dient onze grond
wet.
Het is niet voldoende, dat een man
zich zelf opwerpt als verlosser van dc
wereld en met demagogie de massa op
dwaalwegen wil leiden.
De 9 mlllloen Hongaren ln Hongarije
grond te beloven, zou neerkomen op een
bunder grond per persoon. d.l. minder dan
voor een persoon noodle ls om van te kun
nen leven.
Zooals twee musschen en twee bladen
van een boom niet gelijk zijn, zoo ver
schillen de menschen en hom levensmoge
lijkheden van elkander. Anders zou de wet
der natuur worden vernietigd en dat ls niet
mogelijk.
Alleen de demagogie zou Iets anders
kunnen beweren. Wij streven er naar om
de rust. het wlllziin en de sociale ontwik
keling te vervolmaken. Hiervoor ls rust en
orde noodig en deze waarborgen ons ons
leger.
Een verpolitiekt leger is niet alleen
minder in waarde, doch direct scha
delijk voor de natie en voor de burgers.
Ons leger en ons officierencorps
staan op hoog peil en er zijn wel en
kelen geweest, die in hun eigen belang
getracht hebben de politiek bij ons
officierencorps ingang te doen vinden,
maar dit zal hun nooit gelukken en
ik maak hen er dringend op attent:
handen af van onze officieren.
Het 1000-jarig bestaan van Hongarije is
gebaseerd op een voornaam denken en hoog
zedelijk peil en betrouwbaarheid ln onze
Hongaarsche politiek. Ik sta niet toe, dat
hier van zal worden afgeweken.
Aan onze jeugd geef ik nog eens ln
overweging haar capaciteit ln dienst van
de zakenwereld en den handel te stellen.
De meest doeltreffende middelen voor
het slagen van een volk zijn ln den handel,
in de koopvaardij, zooals bijv. ln Nederland'
blijkt en er ls gelegenheid om onze vrije
havens in te schakelen in het net van den
wereldhandel
De eer van den arbeid komt het eerst
De arbeid en de liefde voor den arbeid
kunnen een volk gelukkig maken en niet
de demagogie van de straat.
Sprekende over de buitenlandsche
politiek, verklaarde Horthy. dat de
Volkenbond zijn betcekenis heeft ver
loren. omdat in den bodem der onge
rechtigheid de vrede geen vTucht kan
dragen. Een ordeningsproces is wel aan
den gang, doch dat is ook zonder den
Volkenbond mogelijk.
In de oolitletke en de economische we
reld zijn in het bijzonder van belang de
rust en de serieuze arbeid Hij, die zijn
eigen successen najaagt, zondigt zwaar
tegen zijn vaderland
Ik verklaar, dat de blnnenlandsche rust
door niemand gestoord kan worden. Zon
der discipline kan geen enkel bedrijf wor
den geleid, laat staan een land.
Ik maak degenen, die onrust stoken en
oneenigheld willen zaaiennadrukkelijk
attent op de gevolgen, die hun te wachten
staan. Na 1919 hebben wli het land gezui
verd van de onverantwoordelijke elemen
ten en wat wij toen konden, zijn wij nog
niet verleerd.
In Hongarije ls slechts met wettelijke
middelen iets te bereiken. Ik vertrouw ln
de ifüchterheid van het Hongaarsche volk,
aldus besloot rijksbest,uurder von Horthy.
En als wij samenwerken zal God ons verder
helpen.
Szechenyl, lid der Kamer, ls uit de ver
eenlgde Christelijke partij getreden. In
een brief aan den voorzitter verklaart hij'
de extremistische strooming ln de partij
niet te kunnen goedkeuren. Het schijnt
overigens, dat men Szechenyl verwijt, dat
hij in de Kamer het optreden van
Schuschntgg verdedigd heeft en zich heeft
uitgesproken tegen de antisemiethche pro
paganda van den rechtervleugel der Chris
telijke partij.
gerommel van het fascisme zich aan de
poorten van onzen citadel van vrijheid
laat hooren".
Icke3 besloot met de bewering tegen te
spreken, dat het bewind van Roosevelt een
dictatoriaal karakter draagt.
Het staatsdepartement heeft een breed-
opgezette uiteenzetting van de politiek toe
gezonden aan de Senaatscommissie voor
vlootzaken, waarin o.m. verklaard wordt,
dat. zoolang de gespannen politieke toe
stand ln den Stillen Oceaan en het Verre
Oosten voortduurt, de Vereenigde Staten
een vloot moeten hebben, die minstens 60
procent sterker ls dan de Japansche.
N. H. te L.: ..Weet U soms een middel om
vuil geworden pianotoetsen schoon te maken?"
WIJ raden onzen abonné het volgende mid
del, dat wij zelf reeds met succes beproefden:
Neem, van net midden uit, alle toetsen uit de
piano, voorzichtig te werk gaande en op de
volgorde lettend (de toetsen zijn achteraan ge
nummerd!).
Nu neemt U een stukje zacht toiletpuim
steen. doopt dat in een bakje water en schuurt
zachtjes in de lengte van den toets, geregeld het
puimsteen weer nat makende. Vooral zeer zacht
drukken, anders ontstaan krassen. Is de toets
helder wit geschuurd, dan deze weer glimmend
wrijven met een wollen lap, waarop een weinig
poetsextract. Vooral er op passen, dat het hout
niet nat wordt, anders gaan de toetsen trekken
en klemmen. Dan de toetsen, van buiten af naar
het midden, weer op hun plaats brengen. U kunt
J(IIN/T EN UTTERED
JUBILEUM A. M. DE JONG.
Ofschoon net comité tot huldiging van A. M.
de Jong op diens 50sten verjaardag slechts een
klein aantal intimi van den schrijver had uit-
genoodigd om hem blijk van hun belangstelling
te geven bij een eenvoudige receptie in een
der bovenzalen van het café Schiller te Am
sterdam, waren velen daar verschenen om den
jubilaris de hand te drukken.
De eere-voorzitter van het comité, wethouder
Boekman, herinnerde in een hartelijk speechje
aan A. M. de Jong's onderwijzerschap in de
hoofdstad en overhandigde namens het uit
voerend comité een enveloppe met Inhoud, welke
door een aantal vereerders was bijeengebracht.
Nog sprak mr. Prangois Pauwels en Andreas
Latzko.
De jubilaris beantwoordde de sprekers met
een kort, doch kernachtig woord voor de in
deze dagen ondervonden bewijzen van vriend
schap. welke de enkele wanklank, hier en daar
vernomen, ruimschoots hebben overstemd.
Vele telegrammen waren binnengekomen.
Als besluit van den dag vereenigden zich de
intieme vrienden en vereerders van den jubi
laris aan een feestmaal, waar achtereenvolgens
door J. de Roode, Andr. dc Rosa, Willem van
Iependaal, E. Boekman, dr. P. H. Ritter en
Tjebbo Franken het woord werd gevoerd.
ze dan bijhouden met een lapje met wat terpen
tijn. Denk er vooral om. dat de viltjes onder dc
toetsen niet verwisseld worden, anders liggen
deze niet meer horizontaal.
Dit middel geldt echter niet voor Ivoren toet
sen! Deze moet U bevochtigen met waterstof -
peroxyde en ze dan laten bleeken in de zon. Dit
herhalen tot de toetsen wit. zijn. In belde ge
vallen dus een geduldwerkje!
2—1
