DE POLITIEKE CRISES IN FRANKRIJK
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 Maart 1938
Derde Blad Ho. 23927
m BUITENL. WEEKOVERZICHT
Dste Jaargang
John Buil: Zou ze niet te véél doctoren raadplegen?
RECHTZAKEN
VOOR EN ACHTER DE SCHERMEN.
Het heeft uiterlijk allen schijn, dat er
een geduchte ontspanning is ingetreden, nu
althans de rechtstreeksche aanleidingen
voor botsingen afgewend lijken, maar toch is
de lucht nog niet zuiver. Men zou kun
nen zeggen, dat aan de oppervlakte van
het water de rimpels zijn verdwenen, ter
wijl onder water het nog kolkt en woelt.
De aansluiting van Oostenrijk bij het
Derde Rijk wordt door niemand meer aan
gevochten. al blijft men de methode,
waarop dit werd bereikt, afkeuren. Ook
de rede van den Fuehrer in den Duitschen
Rijksdag bracht daarin geen verandering,
zij was voor hen, die niet door een ge-
kleurden bril zien, slechts een zwakke
poging om goed te praten, wat krom was.
En daarmede is als het ware de vinger ge
legd op den ondergrond van het smeulend
gevaar in ons werelddeel! Niet zonder be
zorgdheid vraagt men zich toch af. wat er
nu verder zal gebeuren van Duitsche zijde,
speciaal het oog gericht houdend op de
nog niet-bevrijde Duitschers elders. En het
Is natuurlijk, dat men dan in de eerste
plaats denkt aan Tsjecho-Slowakije, waar
de Sudeten-Duitschers plotseling, onder
druk van het voldongen feit van den An
schluss van Oostenrijk, steun erlangen der
overige Duitsche partijen, die totdusver de
regeering steunden en slechts dachten aan
het verwerven van gelijkwaardige rechten
binnen direct staatsverband. Steeds krach
tiger klinkt de toon van Henlein,, die druk
doende is zijn organisatie geheel op te bou
wen in den geest van het nationaal-socia-
lisme in de „Heimat". Nog heet deze actie
legaal, nog worden geruststellende ver
klaringen van Duitsche zijde afgegeven
overigens was wel merkwaardig, dat In
zijn rede Hitier zich niet over Tsjecho-
Slowakije uitliet! maar de vraag rijst:
wat zal de Duitsche houding zijn, zoo
Henlein ..Oostenrijkje" gaat spelen? M a.w.
zal Hitier. zoo Henlein op een gegeven mo
ment poogt door te slaan en een beroep
op het Duitsche leger doet, niet wederom
op dezelfde wijze reageeren als toen Seyss
Inquart Berlijn te hulp riep?
En, helaas, de kans op onverwachte wen
dingen is niet uitgesloten, daar het jonge
rijk van Masaryk en Benesj op het huidige
cogenbllk de zwaarste crisis van zijn kort
stondig bestaan doormaakt. Naast de actie
der Duitschers staat immers die der Slo-
v/aken onder Hlinka. die eveneens een
soort zelfbestuur nastreven. De republiek
beeft op zijn grondvesten. Slechts de Tsje
chen zijn thans volkomen regeeringsge-
trouw
Gelukkig bewaart de regeering totnutoe
een houding van rust en kalmte en ont
houdt zij zich angstvallig van alles, wat
ook maar eenigszins provoceerend zou
kunnen werken, doch zij tracht zich van
allen steun te verzekeren, die gevonden
kan worden. Op Frankrijk kan zij rekenen
Boncour heeft het nog pas ronduit ver
klaard; of moeten wij zeggen: nog reke
nen, gelet op het feit, dat juist in deze
kritieke periode Laval, die zich langen tijd
op den achtergrond had gehouden, weer
van zich doet hooren en een geluld doet
hooren. dat allesbehalve geruststellend
voor de Tsjechen mag heeten! In Frank
rijk voelt men immers de crisis. De re
geering Blum tracht zich op de meest
hardnekkige wijze te handhaven, doch ls
feitelijk al demissionair. Slechts de om
standigheid, dat de vorming van een na
tionale regeering nog moeilijkheden op
levert. die niet te overzien zijn, waarvoor
do partijen uit een soort zelfbehoud ten
koste van het landsbelang terugschrikken,
doet Blum zich nog handhaven. Zelfs een
"evoelige nederlaag in den Senaat liet
Blum zich aanleunen, zonder daaruit de
consequenties te trekken. Maar, zooals ge
zegd. zijn dagen zijn geteld—-.
Daarnevens mag men de Kleine Entente
als vrijwel ter ziele beschouwen. Noch
Zuid-Slavië. noch Roemenie voelen er iets
voor om den band uit te strekken tot een
opkomen voor de rechten van hun mede
lid tegenover de Duitsche aspiraties^ Te
gengaan van een herstel der Habsburg-
dynastie was nog het samenvattend ce
ment nu de zaak der Hahsburgers door
den Anschluss in Oostenrijk verloren ls.
vervalt dit.
Wil Frankrijk echter zijn laatste gezag
Ir. Midden-Europa niet verloren zien gaan,
call zal het zijn woord tegenover Tsjecho-
Slowakije gestand moeten doen; zelfs La-
val kan daaraan niets veranderen! Het is
de stroohalm. waaraan dit land zich moet
en zal vastklampen.
Te meer, nu Engeland de sfinx blijft, die
het altijd in midden-Europa was. Uit de
jongste rede van den Engelschen premier.
Chamberlain. Ls opnieuw gebleken, dat
Engeland geen nieuwe verplichtingen meer
bij degene, die het reeds heeft te torsen,
op zich wil nemen, doch dientengevolge
treedt niet duideliik genoeg naar voren
waarvoor Brittannië desnoods vechten wil!
Deze politiek laat ruimschoots den weg
open voor vergissingen als in 1914 Wei
heeft de Britsche premier Tsjecho-Slowa-
kije niet geheel los gelaten, doch ander-
zijds toch ook niets beloofd, zoodat spe
ciaal de verovering van binnen-uit kansen
op succes zou bieden voor wie den moed
heeft, toe te slaan.
Neen, nog altijd draaien we in den vi-
cieuzen cirkel rond van optreden eener-
ziids bij verrassing en terugwijken ander
zijds en dat zal zoo blijven voortgaan, tot
emdelijk de puntjes op de i gezet zullen
zijn en de wereld precies, zonder eenigen
omweg weet, waaraan zij toe is.
Eerst dan ook zal er weer kans zjjn op
een versterking van het lichaam, dat Vol
kenbond heet. Zwaar, zwaar ziek is het.
misschien zelfs wel doodelijk; zoo niet
spoedig medicijn van beter gehalte wordt
toegepast dan tot dusverre, medicijn die
rechtstreeks op het doel afgaat: behoud
van den vrede door de grootst mogelijke
zekerheid. Dat en dat alleen kan Europa
o i. houden buiten een oorlogsramp.
Is voor de schermen rust. daarachter
«luurt de onrust voort.
Het conflict tusschen Polen en Lithauen
is opgelost door het Poolsche ultimatum.
Lithauen heeft moeten bukken en tus
schen beide landen worden thans nor
male betrekkingen hersteld. Op zich zelf is
dat ten zeerste toe te juichen, doch de
wijze, waarop dit is doorgedreven, is we
derom verre van fraai.
Bij goeden wil van weerszijden kan in
dezen hoek van ons werelddeel heel wat
verbetering intreden. Oud zeer zal begra
ven moeten worden, te veranderen ls er
toch niets meer.
Dagbladreclame geeft
schitterende
verkoopsresultaten.
De Moxie Company, fabriek van een
alcoholvrije drank, is vorig jaar in
Oost-Amerikaansche staten uitgebreid
en uitsluitend ln dagbladen gaan
ad verteeren en wel met betrekkelijk
kleine advertenties, die echter vrijwel
iederen dag werden geplaatst.
Vorig jaar, zoo verklaarde de directie,
beleefden wij daardoor het beste jaar
uit onze historie; het laatste kwar
taal toonde alleen reeds een vooruit
gang van 25 op de overeenkomstig»
periode in 1936.
Gezien het pracht-resultaat zal de
Moxie Company in 1938 haar budget
voor dagbladreclame dan ook ver
dubbelen. 8365
Voor dit artikel maken de reclame-
tosten vrljiwel het geheele bedrag der
verkoopskosten uit. Vandaar dat de
juiste keuze van het reclamemiddel
van enorm belang is.
Waar de Moxie Company vroeger ook
andere reclame-middelen gebruikte,
kan dit bedrijf haar keuze van dag
bladreclame ongetwijfeld volkomen
motiveeren.
Zij vond. dat dagbladreclame het
meest efficiente en het snelste resul
taten gevende reclame-middel ls.
de Staatsloterij worden aangekocht, doch
in de praktijk kwam dat al weer op de
auDieuze „Felicitas"-loten neer.
Mr, Gelinck eischte hier dezelfde straf
fen als in de vorige zaak n.l. drie maan
den hechtenis en een geldboete van f 3000
subs. 6 maanden hechtenis.
Mr. Dubbink pleitte op dezelfde gronden
nietigverklaring var. de dagvaarding subs.
1 vrijspraak meer subs, ontslag van rechts
vervolging.
Zaterdag 2 April zal de kantonrechter
schriftelijk vonnis wijzen.
Verzekeringsbank en Loteri)"-
kantoor.
llooge straffen geëischt.
Een schoonmaakster als directrice.
In Februari van dit jaar heeft de Haag-
sche politie een Inval gedaan in een pand
aan de Regentesselaan, te Den Haag, waar
gevestigd was de Onderlinge Verzekerings
bank „Arona" en de N.V. Centraal Admi
nistratie-Kantoor voor Hypotheken. Bij de
zen inval werd op de geheele administra
tie van de genoemde ondernemingen be
slag gelegd, om. op eenlge duizenden z.g.
contro-kwitanties, door de politie be
schouwd als verkapte loterij-briefjes van
de Felicitasbank te Antwerpen.
De inval was een gevolg van het feit.
dat deze banken, niettegenstaande de
beide directeuren, de heeren B. B. en diens
zoon H. J. B. in December van het vorig
jaar door de rechtbank in hooger beroep
tot hooge geldboeten zijn veroordeeld, zijn
blijven doorgaan met den verkoop der ver
kapte loterijbriefjes.
Deze zaak werd gistermiddag voor den
Haagschen kantonrechter, mr. Fontein, be
handeld. De beide verdachten waren niet
verschenen. Voor hen trad op mr. C. W.
Dubbink te 's-Gravenhage.
In Spanje blijft Franco met succes ope-
reeren in Aragon. zoodat het er voor Bar
celona donker gaat uitzien. Den strijd bij
Huesca zien wij echter meer als een bevei
liging van Franco's frontlijn meer Zuide
lijk dan als een poging tot aanval op Ca-
talonië. Bij Huesca hadden de republikei
nen een gevaarlijk uitvalsfront ln het
front bij Teruel en die poort is nu geslo
ten. Zal Franco nu trachten Barcelona
en Valencia te scheiden?
Aan B. B., directeur van de inmiddels
gefailleerde verzekeringsbank „Arona", was
in een zeer uitvoerige dagvaarding ten
laste gelegd, dat hij de deelneming in ver
boden loterijen had opengesteld en bevor
derd door bij de bank de mogelijkheid te
openen een soort overlijdensverzekering te
sluiten, terwijl als attractie doch in we
zen ging het juist daarom de bank
voor haar cliënteele een twintigste staats
lot aankocht, of een lot met gelijke winst
kans, wat in de practijk op een „Felicitas"-
•.ot neerkwam. Dit lot werd aangekocht door
het Centraal-Admlnistratiekantoor, dat het
voor Arona bewaarde. Arona gaf aan haar
cliënteele kwitanties af, welke echter geen
recht gaven op uitbetaling van een even
tueel op een lot gevallen prijs. Dit ge
schiedde eerst na legitimatie. Deze rege
ling was gemaakt om te voorkomen, dat
men de kwitantie ais „certificaat" in den
zin van art. 2 sub 3 van de ioterijwet zou
beschouwen.
Voorts was verdachte ten laste gelegd,
dat hij gebruik had gemaakt van de trek
kingen der Staatsloterij, hetgeen volgens
art. 19a der wet op de Staatsloterij ver
boden is.
De ambtenaar van het O. M., mr. Ge
linck. wilde de kwitanties niet als certifi
caten beschouwen, hoewel de rechtbank
c.at wel had gedaan. Voorts meende spr.
dat verdachte wei gebruik had gemaakt
van de trekkingen der Staatsloterij, mis
schien wel niet direct, maar zeker wel in
direct, omdat de Felicitas-loten blijkbaar
op de Staatsloterij trokken. De kennisge
vingen van den aankoop der loten zijn niet
anders te beschouwen dan als aandeelen
in een door verdachte opgezette loterij.
Spr. achtte verdachte schuldig aan over
treding van de ioterijwet en van de wet op
de Staatsloterij en vorderde daarvoor een
principale hechtenisstraf van drie maan
den en een geldboete van f. 3000 subs. 6
maanden hechtenis.
De verdediger en gemachtigde, mr. C.
W. Dubbink. wijdde in zijn uitvoerig plei
dooi allereerst eenige aandacht aan de
dagvaarding, welke volgens hem. wegens
onvoldoende omschrijving van de feiten,
nietig zou zijn.
Tot de kern van de zaak komend, ont
kende pleiter, dat Arona de deelneming in
een verboden loterij had opengesteld of
bevorderd. De cliënten, die een verzeke
ring afsloten, gaven opdracht tot aankoop
van de loten, aan welke opdracht Arona
voldeed. Arona was alleen tusschenper-
soon. Wat het „enten" op de Staatsloterij
betreft, betoogde pleiter, dat niet eik „ge
bruik maken" van de trekkingen der
Staatsloterij strafbaar is. Alleen als men
dit ten behoeve van een zelf georganiseer
de loterij doet en dat was volgens pleiter
hier niet het geval.
Pr. concludeerde derhalve tot nietigver
klaring van de dagvaarding, subs, tot vrij
spraak. meer subs, tot ontslag van rechts
vervolging.
„Wist u," zoo vroeg de kantonrechter
na het pleidooi aan mr. Dubbink, „dat
de Felicitas-bank te Antwerpen met
een bedrijfskapitaal van. 3500 Bel
gische francs werkt en dat de direc
trice van die bank een schoonmaak
ster is, die nauwelijks lezen „en schrij
ven kan en handelt voorzoover zij
daartoe in staat is in opdracht van
de heeren B.?"
Mr. Dubbink zeide dit niet te hebben
geweten.
Vervolgens werd een gelijksoortige zaak
tegen H.J.B.. directeur van het „Centraal
Kantoor" behandeld. Het verschil met de
vorige zaak was, dat het kantoor loten
aankocht, zonder dat men daarbij nog een
verkapte? verzekering behoefde te
sluiten. De loten warden np afbetaling ge
kocht en voor de afbetalingen kreeg men
kwitanties, welke, evenmin als in het vori
ge geval, eenig recht op uitkeering van een
prijs gaven. Ook hier zouden twintigjes in
DE ZAAK-HANSEN.
Het oud-Tweede Kamerlid, mr. G. A.
Boon. zal de verdediging van den journa
list Hansen voeren, wiens zaak op 5 April
as. voor de Haagsche rechtbank zal die
nen.
Terroristen staan terecht.
Zij maakten zich schuldig: aan brand
stichting en inbraak.
Zes jaar geëischt.
Voor de Rotterdamsche rechtbank heeft
gistermiddag terecht gestaan de 23-jarige
landarbeider W. van D.. wonende in Rot
terdam, thans gedetineerd, die in 1937 in
Charlois een ware terreur heeft uitge
oefend.
Op 15 Mei 1937 had hij ten nadeele van
K. de Vries, die in een woonschuit aan
het Balkengat te Rotterdam woont, een
fiets gestolen.
Op 10 Augustus d.a.v. had hij in een
strooschelf, toebehoorende aan T. Groene-
veld, staande aan de Quarantainestraat ta
Rotterdam brand gesticht, met het gevolg
dat de schelf, die 15.000 k.g. stroo ter waar
de van f. 200 bevatte, totaal afbrandde.
Op 2 September van het zelfde jaar had
hij brand gesticht in een tarweschelf nabij
het Balkengat en eigendom van L. J. A.
Cornelissen De schelf brandde met zijn in
houd, zijnde 3000 kg. ongedorschte tarwe,
geheel af.
In den nacht van 11 op 12 September
d.a.v. had hij uit wraak de schuur van T.
Koster in brand gestoken, toen hij er een
sproeimachine wilde stelen en tot de ont
dekking kwam, dat ze er niet stond. De
schade hierdoor veroorzaakt bedroeg
f. 4000. Het laatste, wat hem ten laste werd
gelegd, is het feit, dat hij in November de
melkkoe van zijn werkgever A. Koster had
gedood uit wraak.
Als tweede verdachte stond terecht de
vriend van van D.. de 32-jarige A. J G.,
zetschipper. wonende te Rotterdam, thans
gedetineerd, die in den nacht van 7 op 8
Augustus 1937 brand had gesticht in de
schuur van F Koster staande aan den
Uiterdijk onder Pemis. na verschillende
gereedschappen daaruit ontvreemd te
hebben.
Bij het verhoor bekende van D den
diefstal van de fiets en de brandstichting
bij zijn baas. maar de overige brandstich
tingen ontkende nij ten stelligste. Bij het
vooronderzoek heeft hij echter alles toe
gegeven.
G. ontkende het hem ten laste gelegde
De officier van justitie, mr. Reumer,
achtte het ten laste gelegde bij beide ver
dachten bewezen. Hij meende, dat een
flinke straf on zijn plaats was en eischte
tegen ieder een gevangenisstraf voor den
tijd van zes jaar.
Mr. H. C. J de Groot, pleitte clementie
voor van D.. terwijl mr. J N. van Houten
vrijspraak vroeg voor G.
Hierna stond van D. nog eens terecht
wegens een ooging tot inbraak in vereeni-
ging bij J. Langstraat te Rotterdam
Het O. M. eischte hiervoor twee maan
den gevangenisstraf.
Uitspraak in deze zaken 8 April as.
KANTONGERECHT TE HAARLEM.
Te hard gereden.
Wegens overtreding der maximumsnel
heid stond een chauffeur uit Hillegom te
recht. Te Hilievm had hij met zijn auto
te hard door de Wcererteinstraat gereden
(pl.m. 80 K.M.).
De ambtenaar eischte een geldboete van
f. 15 subs. 5 dagen hechtenis
De Kantonrechter veroordeelde verd. tot
een geldboete van f. 10 subs. 5 dagen hecht.
