STADSNIEUWS
25 nieuwe bataljons infanterie
gri wielrijders
ZATERDAG 26 MAART 1938
Ho. 23927
EERSTE NEDERLANDSCHE N.v.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
79 ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dinsdag défilé in de nieuwe garnizoenen
IM. NOOMEN
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
Jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
"van 30. - Intasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque-'en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn;
per 3 maanden f.2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten.!
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd^,
Hel tweede bataljon van het
4e R. I.
De indeeling der officieren.
De ontvangst te Weert.
De mdeedins; van de officieren bij het
He Bataljon 4e Regiment Inifianterie is
thans als volgt vastgesteld:
Bataljonscommandant majoor J. W. F.
Hendriksz; luitenant-adjudant le luite
nant J. P. F. v. d. Horst; verplegmgsoffi-
cier 2e luit. mil. adm. C. A. Verbruggen;
cheï militaire geneesk. dienst te Wesrt
off. van gezondheid 2e kl. J. C. A. Ficher.
le compagnie He Batajon kapitein P. A.
S. de Boer; res. 2e luit. C. L. Jongenbur-
j?er: res. lult. H. G. Hagens; res. lult. M.
Trouwborst.
3e compagnie He Bataljon kapitein J.
H. de Vos; res. 2e luit. W. F. Boske; res.
2e luit. M. M, Fuld; res. 2e luit. J. Mulié.
Het .vertrek van den extra militairen
trein, waarmede het He BataJljon as.
Öinisdag naar Weert vertrekt, is thans be
paald op 10.26 uit Leiden, aankomst te
Weert 14.26. Naar wij vernemen zal na
aankomst te Weert door het bataljon wor
den gedefileerd voor den Divisie-comman
dant en het gemeentebestuur. De comman
dant der le Divisie, jhr. J. Th. Alttog von
Geusau, zal daarna een toespraak houden
tot den burgemeester en verdere autoritei
ten. waarna de troep, alvorens de kwartie
ren te 'betrekken, een marseh door de
gemeente zal maken.
De Koninklijke Militaire Kapel, die zoo-
alls wij gisteren reeds mededeelden, bij
dezen intocht is ingedeeld, keert Woensdag
dav. weder naar den Haag terug.
Hedenmorgen zijn met den trein van 5.45
en 6.58 uur de Secties 6 veld van het 6e
R.V.A. naar haar bestemming vertrokken.
OPENING DER TENTOONSTELLING VAN
GRAFIEK EN PLASTIEK
In de Lakenhal.
Gistermiddag vond onder groote belang
stelling de opening van bovengenoemde
tentoonstelling plaats.
De voorzitter der Leidsche Kunstvereeni.
ging, mr. J. Slagter, richtte een woord
van hartelijk welkom tot de aanwezigen en
in het bijzonder tot de aanwezige leden
der commissie voor de Lakenhal: mr A.
Tepe, voorzitter en de heeren Rosier en
Groeneveld. respectievelijk secretaris en
Qid. verder tot den directeur der Lakenhal,
drs. Pelinck en de aanwezige exposanten,
mej. G, J. W. Rueb, mej. Debora Duyvis en
den heer D. van Gelder.
De grafische kunst, vervolgde spr„ heeft
gedurende de laatste 25 jaren in Nederland
sterk gebloeid. En toen verleden jaar in
het Haagsche Gemeentemuseum een groote
tentoonstelling van grafische kunst werd
'gehouden, hebben vele kunstenaars daar
door hun werk sterk de aandacht getrok
ken. Uit deze heeft de Leidsche Kunst-
vereeniging een keuze gedaan voor Leiden.
Wat. wij hier nu aan de wanden zien,
getuigt van de groote hoogte, waarop de
grafische kunsten in Nederland staan en
wel in tweeërlei opzicht. In de eerste
plaats getuigt het van het kunstenaarschap
der exposanten, in de tweede piaats van
him zuiver ambachtelijke ontwikkeling. En
deze groote toewijding aan het ambacht is
noodig om als kunstenaar te slagen.
De tentoonstelling is verder opgeluisterd
door [plastiek van mej. G. J. W. Rueb. die
al sinds lang bekend is en van den heer
L. G. Verstoep, dien we te Leiden kennen
door zijn arbeid aan het beeldhouwwerk
van den Stadhuisgevel.
Spr. wil zijn toespraak niet 'beëindigen
alvorens te hebben herinnerd aan een
droeve gebeurtenis. Kort geleden is mr. A.
van der' Eist overleden. Van 19021919 was
de overledene bestuurslid van de Leidsche
Kunstveïeeniging en heeft gedurende deze
jaren zich zeer veel moeite en zorg ge
troost in het belang der vereeniging Ook
gedurende de jaren daarna heeft hij als
gewoon lid zijn warme sympathie aan de
vereeniging niet onthouden en was steeds
werkzaam in haar belang. Zijn persoonlijk
heid 'blij've bij ons in eerbiedige nagedach
tenis.
Onder groote stilte werd het treffende
woord van mr. Slagter aangehoord.
Wij komen op de ten toonstelling terug.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd tot doctor in de Geneeskunde,
op proefschrift getiteld: „Over pseudolood-
zoomen bij Javanen en Madoereezen"
Ultramelanine en melanine, de heer H. B.
G. Breyer, geboren te Arnhem (cum
laude).
Geslaagd voor het doctoraal examen
klassieke letteren: de heer W. den Boer,
Dordrecht (cum laude) en mej. C. A. Noor-
degraaf, Den Haag (cum laude); voor het
candidaatexamen klassieke letteren: mej.
C. P. E. de Well (Den Haag) en voor het
doctoraal examen Indonesische letteren:
mej. M. M. Nicolspeyer (Scheveningen).
25 jaar Hotelhouder.
De heer J. B. de Minjer.
Vrijdag 1 April a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer J. B. de Minjer, eigenaar
van het bekende hotel-café-restaurant
„Central" aan de Breestraat 49 dit bedrijf
overnam van den heer Lempers. Gedurende
een kwarteeuw heeft de heer de Minjer zich
beijverd om de service van zijn bedrijf ge
durig op te voeren en om het zijn clientèle
in alle opzichten zoo comfortabel mogelijk
te maken. De laatste groote verbetering der
hotelaccomodatie dateert van 1930, toen het
geheele „huis", zooals de term luidt, van
stroomend koud en warm water en van
centrale verwarming werd voorzien.
Dat hotel „Central" zich zijn gunstige
reputatie allerminst sedert dien heeft ver
worven, bewijst het feit, dat er onder de
geregelde bezoekers zijn, die hier al meer
dan 20 jaar geleden hun intrek namen!
De heer de Minjer, die ruim 20 jaar be
stuurslid en sedert eenige jaren voorzitter
is van de afdeeliiw Leiden en omstreken
van den Bond van Hotel-, Café-Restaurant
houders en Slijters, zal in de middaguren
van zijn jubileumdag, n.l. van 35 uur,
recipiëeren.
DE SPORTFONDSENKWESTIE.
Naar wij vernemen heeft de nieuwe Raad
van Toezicht het voornemen de Leidsche
SportfondseMspaarders zeer binnenkort in
vergadering bijeen te roepen.
Onze stadgenoot J. Bouta slaagde te
Amsterdam voor het politiediploma van
den Alg. Bond van Politiepersoneel in
Nederland.
HET AANSTAANDE BEZOEK VAN HET
CONCERTGEBOUW-ORKEST.
Opwekking door den burgemeester.
De burgemeester, mr. A. van de Bande
Bakhuyzen schrijft ons:
„Wanneer ik eigener beweging met een
enkel woord door middel van de welwil
lendheid van de redactie van dit blad de
aandacht van het publiek van Leiden en
van de geheele omgeving daarvan vestig
op het concert, dat a.s. Woensdag 30 dezer,
in de Gehoorzaal gegeven wordt door het
Orkest van het Concertgebouw te Amster
dam, onder leiding van prof. dr. Willem
Mengelberg, dan is dat niet, omdat ik voor
het welslagen daarvan eenige reclame
noodig acht, maar wel om er de aandacht
op te vestigen, dat dit concert voor Leiden
is het tastbare teeken van de herdenking
van het 50-jarig bestaan van het Concert
gebouw en dat een deelneming aan deze
feestelijke herdenking voor ons is een
gelegenheid om te bewijzen hoe zeer wij
waardeeren wat deze luisterrijke instelling
voor het muziekleven in ons land betee-
kent. Hier is het naar mijne meening niet
de bewondering voor den kunstenaar of de
zekerheid van een bijzonder kunstgenot,
dat men zal smaken, dat tot bezoek mag
doen raden, maar het is hier nu eens een
plicht der dankbaarheid voor de instelling,
die aan onzen grooten Hollandschen diri
gent en rijn medewerkers de gelegenheid
biedt hun kunst tot zoo groote hoogte op
te voeren. Ik hoop, dat het ieder duidelijk
is, dat het scheppen van de voorwaarden,
materieel en geestelijk, die de concert- en
orkestkunst als eisch stelt, een werk is, dat
enorm veel zorg, kennis en toewijding ver
langt. Te waardeeren, wat het bestuur van
het Concertgebouw daarvoor deed en doet,
kan het muzieklievend publiek in Leiden
en omstreken toonen door het concert op
30 dezer a-s. bij te wonen."
MACHINISTENSCHOOL.
De directie van de Ambachtsschool, waar
aan verbonden is de Machinistenschool,
deelt ons mede, dat er op vele plaatsen een
groot gebrek blijkt te zijn aan jongelieden,
die naast praktische vaardigheid eenige
meer uitgebreide theoretische ontwikkeling
hebben. Er is bovendien een groot gebrek
aan jonge gediplomeerde machinisten. De
werkgever eischt van hen het diploma,
waarvoor men aan de Machinistenschool
de opleiding kan volgen en betaalt hun
goede loonen.
Meerdere jongemenschen. die deze oplei
ding genoten, hebben thans een goede
positie in verschillende soorten van be
trekkingen, verdeeld over vele plaatsen
van ons land.
Bij het vliegwezen. zoowel in ons land als
in Indië, geeft men bij plaatsing van
werktuigkundigen de voorkeur aan bezit
ters van het diploma voor werktuigkundige,
waarvoor de opleiding eveneens aan de
Machinistenavondschool kan ontvangen.
In verband met de nog steeds heerschen-
de werkloosheid meenen wij goed te doen
het bovenstaande onder de aandacht van
onze lezers te brengen.
Ingaande heden is, gelijk reeds was
aangekondigd, bij elk der 24 regimen
ten infanterie en bij het regiment wiel
rijders een lie bataljon opgericht. Naar
de commandant van het Veldleger
mededeelt zullen van deze 25 nieuw
geformeerde en met infanteriegeschut
versterkte bataljons er 11 in nieuwe
infanterie-garnizoenen worden gele
gerd, te weten dat van het regiment
jagers te Tilburg en wat verder de
infanterie betreft, het 3e regiment te
Roosendaal, 4e regiment te Weert, 7e
regiment te Deventer, 9e regiment te
Steenwijk, 15c regiment te Grave, 16e
regiment te Huizen (N.H.), 17e regi
ment te Roermond, 18e en 19e regiment
te Doesburg en het 2e regiment te
Zwolle.
Dinsdag 29 Maart a.s. zullen genoem
de bataljons, op oorlogsvcet bewapend
en bepakt, de nieuwe garnizoenen bin
nenrukken.
Tijdens het binnenrukken zullen in
elk der nieuwe garnizoenen de troepen
worden geinspecteerd door den com
mandant van het veldleger, een der
divisiecommandanten of een der infan
terie-brigadecommandanten, vergezeld
van dc civiele autoriteiten ter plaatse,
waarna, alvorens de troepen naar hun
nieuwe kwartieren afmarcheeren, een
défilé zal plaats hebben.
In de meeste dezer garnizoenen zal
des namiddags of des avonds door het
ingedeelde muziekcorps een concert,
dan wel een taptoe worden gegeven.
De 14 overige nieuw gevormde, ver
sterkte bataljons blijven in hun huidi
ge garnizoenen, te weten het regiment
grenadiers te 's-Gravenhage, en, van
de infanterie, het: le regiment te As
sen, 2e regiment te Venlo, 5e en 21c re
giment te Amersfoort (althans voor-
loopig), 6e regiment te Breda, 8e regi
ment te Arnhem, 10e en 22e regiment
te Ede, He regiment te Nijmegen, 12e
regiment te Groningen, 13e regiment
te Maastricht, 14e regiment te Bergen
op Zoom en het lie bataljon van het
regiment wielrijders te Den Bosch.
Deze bataljons zullen echter voor het
overgroote deel worden ondergebracht
in tijdelijke kwartieren, welke eveneens
op 29 Maart na een marsch door het
garnizoen worden betrokken. Ook hier
bij heeft voor elk bataljon een inspec
tie en een défilé plaats.
Van het regiment kustartillerie zul
len 29 Maart nieuwe compagnieën te
IJmuiden en Hoek van Holland in gar
nizoen komen.
Het korps motordienst staande onder
de bevelen van den chef van den ge*
ncralen staf heeft eveneens enkele
nieuwe onderdeelcn geformeerd, welke
29 Maart te Apeldoorn en te 's-Herto-
genbosch in garnizoen zullen komen.
Het is NIET zeker, dat ge brand
zult krijgen! Toch hebt ge een
brandverzekering. Het is WEL
zeker, dat ge er op een dag niet
meer zult zijn. Waarom hebt ge
géén levensverzekering?
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
Telef. 302 - Na 6 uur 2479.
8364 (Ingez. Med.)
S2T ÏCCNEES. Ai)
ëAar NSiuw/
N.V. AMSTERD. TOONEELVEREEN.
Kinderen op een ijsschots,
tooneelspel in 3 bedrijven
van Vilem Werner.
Een tijd-stuk en dat is dit tooneelspel
van Werner op en top heeft bijna altijd
op zich zelve reeds zekere bezwaren. In
onze jachtende tijden verbleekt een tijds
beeld te vlug om lang up to date te kunnen
blijven en bovendien draagt tijd-tooneel
als van zelf al in zich het gevaar van een
te sterk aandikken van de tendenzen, die
het stuk dragen en schragen.
Aan deze algemeene euvelen ontkomt ook
„Kinderen op een ijsschots" niet. Het tijds
beeld is reeds weer voor een niet gering
deel achterhaald en de tendenzen zijn wat
al te zwaar aangehaald. Zoodoende brengt
dit tooneelspel o.i. geen volledige voldoe
ning, maaT interessant is het toch wel.
Vooral cok waar de auteur dikwerf een
zeer scherpe visie blijkt te hebben op het
geestesleven der ontwortelde jeugd. Eenige
grepen zijn meesterlijk raak.
Bepaald foutief lijkt ons de opvatting,
het stuk geheel op ons eigen land in te
stellen. Ware dit niet geschied en had men
het b.v. in Hongarije laten spelen, het zou
meer hebben gedaan dan thans.
De tendenz, die er aan ten grondslag
ligt. is het verschil tusschen het oudere
geslacht en het komende. De jeugd, die
geen zekerheid van toekomst meer ziet.
die alle leuzen en beloften in rook heeft
zien opgaan, eischt vol wrang cynisme,
toch zijn recht op levensgeluk, zich los
makend van moraal en andere vaste le-
vens-wenschen. Zij drijft af op een ijs
schots. Waarheen? Kans op redding voor
deze jeugd schijnt niet meer aanwezig
Een innerlijke en diepe kern van juistheid
ligt er in deze tegenstelling, doch de uit
werking is zoo wrang, zoo zonder eenige
hoop, zouden we haast zeggen, zoo zonder
oplossing, dat het tooneel van zuiver ne
gatieven aard blijft. En zoo negatief is
thans de situatie toch momenteel niet
meer. Mét recht tijd-tooneel, dat reeds is
achterhaald.
Bovendien, zooals reeds gezegd, ligt de
tendenz er wel wat ai te zwaar op, door
in één familie zooveel mislukkingen saam
te voeren: een ingenieur, die op 32-jarigen
leeftijd nog moet teeren op de verdpnde
portemonnaie van zijn vader, een vrou
welijke dokter, die zich voot een honger-
loontje afbeult in een ziekenhuis, een ty
piste, die via de film haar carrière ziet
maken, gespeend van i eder gevoel van
moraal en vrouwen-deugd, een voetbal
maniak, die zich een leven wil „schoppen".
Het is een zeldzame verzameling misluk
ten, die alleen tegenover zich vinden de
vader, die rotsvast gelooft, want de moeder,
van burgerlijke afkomst, is een nul in het
cijfer.
En toch trots alles: interessan t Laat ook
deze zijde van onze verhoudingen maar
eens spreken tot het publiek! Rauw en nu
en dan in fel oplaaiende dialoog van los-
brandenden hartstocht ziet men dit beeld
voor zich afspelen. En goed afspelen over
vrijwel de gansche linie. Jo Sternheim
speelt den vader met krachtige uitbeelding.
Jammer, dat zijn stem eenigszins hindert.
Naast hem zij direct gesteld de vrouwelijke
dokter van Loudy Nyhoff, een zware rol,
die keurig werd vertolkt. En dan Jos. van
Gasteren, Jacq. de Haas en Herm. Haye
ais de overige kinderen, ieder goed gety
peerd. Alleen de moeder van Nel Knoop
viel te midden van deze uitbeeldingen wat
weg. De bijrollen pasten zich goed aan.
Vooral het kleine rolletje van M. van War-
melo verdient waardeering evenals de
„linksbuiten" van Bob de Lange. Beide wer
den keurig gespeeld.
Er was veel applaus.
Nu rest ons nog één abonnementsvoor-
stelling in dit seizoen.
Onze stadgenoot F. J. Hollebeek, mon
teur bij de P.T.T. alhier, wordt naar Delft
overgeplaatst in de functie van monteur
eerste klasse.
De monteur P. J. Polderman, eveneens
alhier, is aangewezen als monteur eerste
klasse, hoofd van den dienstkring Gennep.
Voor het alhier afgenomen examen
van apothekers-assistent zijn geslaagd de
dames A. Th. M. Keyser (Rotterdam»; B.
Lagerwerff (Den Haag) en M. D. E. Haan
appel (Rotterdam).
BINNENLAND.
De Tweede Kamer over de defensiebegroo-
ting. (4e Blad).
Het dreigend conflict in de sigarenindu-
strie; een onderhoud met den secretaris
van de Patroonsvereeniging. (4e Blad)
Vergadering R.-K. Werkliedenverbond over
het voorontwerp kinderbijslagverzeke
ring. (4e Blad).
Een bezoek aan de weesinrichting „Neer
bosch" (4e Blad).
BUITENLAND.
Na Chamberlain's rede. (Buitenland, le
Blad).
Blum wijkt voor den Franschen Senaat.
(Buitenland, le Blad).
Henlein, de leider der Sudeten-Duitschers
eischt verkiezingen. (Buitenland, le
Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Aangezien bewesten IJsland een
nieuwe depressie verscheen, zal dc
inval van koude lucht niet lang
aanhouden, zoodat, hoewel van
nacht mogelijk nog vorst zal voor
komen, morgen overdag de tem
peratuur vermoedelijk iets hooger
zal zijn. De wind zal afnemen en
iets krimpen met afnemende
buiigheid.
Hedenmorgen is aan alle posten
geseind
„WEEST OP UW HOEDE".
De vacature wijlen
Ds. C. Hartwigsen.
Wederom een drietal opgemaakt.
Daar ds. J. D. van Hof, die in de vaca
ture van wijlen ds. C. Haitwigsen beroepen
was, als predikant der Ned. Herv. Gemeente
te dezer stede voor dit beroep heeft be
dankt, moest opnieuw een drietal gefor
meerd worden.
In een hiertoe gisteravond belegde ver
gadering van het kiescollege werd dit drie
tal ais volgt samengesteld:
Bij een eerste stemming verkreeg ds. E,
E. de Looze te Den Ham 65 van de 114 uit
gebrachte stemmen; een tweede stemming
had tot resultaat dat ds. M. Ottevanger uit
Kampen 80 stemmen van de 114 op zich
vereenigde, terwijl tenslotte bij een derde
stemming ds. J. Spelt te Rijssen 76 stem
men verkreeg.
Genoemde predikanten werden op het
drietal geplaatst, waaruit binnenkort een
keuze zal worden gedaan.
MET EEN GEBROKEN BEEN IN DE
AUTOBUS.
De E.H.D. heeft hedenmorgen den 29-ja-
rigen automobilist W. L. v. d. V. v. G. uit
den Haag naar het Academisch Ziekenhuis
vervoerd, die zich vervoegde ten huize van
dr. Kors aan het Plantsoen met de mede-
deeling. dat hij op de grens der gemeente
Hazerswoude in botsing was gekomen met
een andere auto, waardoor zijn eigen auto
onklaar was geraakt. Hij zelf had daarbij
verschillende hoofdwonden opgeloopen. Hij
had vervolgens de reis naar Leiden voort
gezet in een autobus en wilde zich nu laten
verbinden. Aangezien dr. Kors niet thuis
was, werd de Eerste Hulpdienst opgebeld,
die constateerde, dat de onfortuinlijke auto
mobilist bovendien het rechterbeen gebro
ken had en hem ter behandeling overge-
hracht naar het Academisch Ziekenhuis.
