STADSNIEUWS D e afkondiging der De gezondheidstoestand
Nederland zal de verovering
van Abessinië erkennen
MAANDAG 14 FEBRUARI 1938
No. 23892
Premieplaat
Blijde gebeurtenis
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
78sfe Jaargang
grondwets-wijziging I van Prinsessen
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
SD'ctsTper regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd ztfn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
"Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ziin:
per 3 maanden f. 2.33
per week .vriïïTf. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten,
(voor binnenland 10.80 per 3 mnd.>
De a.s. 3 October-optocht.
„Het Leidsche Stadhuis".
Een collecte voor het carillon.
Naar wij vernemen heeft het bestuur
der 3 October-Vereeniging het plan
opgevat om het Leidsche Stadhuis op
den komenden feestdag van Leiden's
Ontzet in het middelpunt der publieke
belangstelling te plaatsen door dit
gebouw tot onderwerp te maken van
den grooten middag-optocht.
Het bestuur heeft den oud-gemeente-
ïivaris dr. mr. J. W. Verburgt, bereid
fcevonden dit onderwerp historisch uit te
perken, waarna, ingeval defee studie be
ëdigende resultaten oplevert, van de Mei-
gadering de goedkeuring op dit plan zal
forden gevraagd.
Het ligt tevens in de bedoeling dezen op-
'jcht dienstbaar te maken aan de propa-
nda voor het Carillon-fonds door op den
feestdag, evenals vroeger eens is geschied
jen bate van den Leidschen Hout, een
•cte houden, uit de opbrengst waarvan
jnen weer een of meer klokken hoopt te
urmen bekostigen.
)e electriciteitstarieven voor
den middenstand.
Adres aan den gemeenteraad.
Aangedrongen wordt op een billijk
tarief en op verlaging
in het algemeen.
Het bestuur van de Leidsche Midden-
nd Centrale heeft onderstaand adres
jericht aan den Raad dezer gemeente
„Met groote Instemming namen wij ken
nis van het voorstel der heeren P. van der
en H. L. J. Tobé. waarbij Uwen raad
Jrdt verzocht de electriciteitstarieven voor
jniddenstandsbedrijven te willen verlagen.
Zooals Uwen raad bekend, kan zijn, is het
[ebruik van electrische energie voor mid-
lenstandsbedrijven onontbeerlijk, zulks ter
rerlichting van winkels, etalages en werk-
tuimten en ter aandrijving van machines.
~elke voor het uitoefenen der verschillende
leroepen noodzakelijk zou zijn.
De handeldrijvende era industriëele mid-
lenstand als geheel is een belangrijke af-
der Electricibeitsfabriek en de be
taalde bedragen voor electriciteitsverbruik
Tonnen een groote post op de onkosten-
jkeningen, een post. die met andere
'•are lasten, het moeilijk maakt de mid-
Itnstandszaken, ln dezen tijd van geringe
Bizetten. loonend te drijven.
Noodzaak gebiedt dan ook toe te zien, dat
"ror bepaalde onkosten niet te hooge be-
gen worden betaald en zoo is nauwkeu-
p8 nagegaan, of voor het product der Elec-
mciteitsfabrieken een niet te groot bedrag
Hordt berekend.
[Gebleken is, dat dit inderdaad wel het
Joval is; in verhouding tot andere catego-
Beën verbruikers betalen middenstandsbe-
prjven een veel te hoogen prijs voor elec-
friciteit.
t }Vij willen niet beweren, dat men den
piddenstand bewust teveel laat betalen,
:ch de samenstelling der electriciteits-
ineven is zoodanig, dat particulieren be
oordeeld en onze zakenlieden benadeeld
orden.
I Sterk hebben wij den indruk gekregen,
pat de leden van Uwen raad dit niet vol-
poende beseffen en de meening zijn fcoege-
frrtü' da' er tarieven z«n, waarvan alle
middenstanders gebruik kunnen maken om
Pgcedkoope wijze electriciteit te kunnen
foomiken.
Pit laatste is niet het geval, hetgeen wij
pereid zijn met voorbeelden aan te toonen.
I*ie middenstanders zijn genoodzaakt ge-
Ttik te maken van het enkeltarief a 20 ct.
r. K.W.U. en zelfs bij winlkel- en dubbel-
iet oetalen zij in vele gevallen niet veel
(under dan den enkeltariefprijs.
LsfïSriijken wij hiermede den prijs, dien
En ne Particuliere verbruikers betalen.
It W i jU' prijs van 8 a 9 ct., dan bewijst
En weinig de belangen vara on-
lürS in het °°S worden gehouden.
Lu-hl "P0610" dit met klem onder Uw aan-
an h n?en en wij willen U herinneren
r. het feit, dat winkeliers en kleine in-
[sirieelen behooren tot hen, di6 reeds in
ih!eï?i laren van het bestaan der Leid-
e Slectriciteitsfabriek de kern der ver-
frii. ers vormden en het Electriciteitsbe-
bloeiend hebben helpen maken.
la/26 m verzekert ook thans nog de be-
I J1 'mogelijkheid der Electriciteitsfabriek
tnn getu'St van weinig waardeering te-
Gld C.r deze Pioniers> dat zij nu achtcrge-
tj.teerden bij nieuwere afnemers, aan
Ld~°eh zeer lage prijzen wordt geleverd,
„i anders niet of zeer veel minder
iiiciteit zouden gebruiken,
k Is een levensbelang voor midden-
IDrdt deze onbillijkheid
Kirri. ®enomen' hetgeen geschieden kan
ler, "e tarieven zoodanig te wijzigen, dat
ta hciteitslevering ook aan miaden-
"edrijven tegen redelijke voorwaai-
Behalve aan ons Bureau en bij
de reeds meerdere malen ge
noemde zaken in de omlig
gende gemeenten, kan onze
premieplaat thans ook worden
besteld bij al onze agenten en
courantenbezorgers.
Prijs 10 cent.
Ingelijst 95 cent.
DE DIRECTIE.
den en niet, zooals thans, geheel willekeu
rig geschiedt.
Vragen wij dus in de eerste plaats
een billijker tarief voor middenstands-
bedrijven, wij moeten tevens een woord
van waarschuwing uiten tegen het
hoog houden der electriciteitstarieven
in het algemeen.
Allereerst onderschat men de kansen op
een geweldige toename van hel electrici-
teitsgebruik na een radicale tariefsverla
ging. Tariefsverlaging behoeft nog niet
winstderving ten gevolge te hebben, wij
zijn overtuigd van het tegendeel.
Overigens zou de maatschappij bij zeer
lage tarieven ten zeerste gebaat zijn; nieu
we mogelijkheden zouden ontstaan, nieuwe
industrieën gesticht en nieuwe verkoop- %n
werkgelegenheden verkregen worden. Het
zou meerdere welvaart ten gevolge heb
ben en een intensieve bstrijding der werk
loosheid beteekenen.
Dit alles wordt teniet gedaan, indien men
een welvaartsapparaat (hetgeen de Elec
triciteitsfabriek zou kunnen zijn) door
winstonttrekking en door het voorschrij
ven van hooge tarieven belet zich vrij te
ontwikkelen.
Op grond van bovenstaande overwegin
gen, betuigen wii dan ook gaarne adhesie
aan het voorstel der heeren P. van der
Tas en H. L. J. Tobé, dat wij met klem in
de belangstelling van Uwen raad aanbe
velen.
Met de meeste hoogachting en verschul-
digden eerbied, teekenen wij.
Namens het bestuur der Leidsche
Middenstand-Centrale,
(w.g.) W. ZWART, voorzitter,
(w.g.) P. v. d. TAS, Secretaris.
GEMEENTE-ARCHIVARIS.
B. en W. bieden den raad de volgende
aanbeveling voor de benoeming van een
Gemeente-Archivaris aan: lo. mr. R. van
Royen; Commies-Chartermeester aan het
Rijksarchief te Utrecht; 2o. mr. H. Har-
cienberg. Chartermeester aan het Rijksar
chief te Maastricht.
DE STADSZAAL.
De ketels van de centrale verwarming in
de Stadsgehoorzaal verkeeren in zoodani-
gen toestand, dat vernieuwing daarvan on
verwijld moet plaats hebben. De kosten van
die vernieuwing c.a. worden geraamd op
totaal f4000.
Bepaald op 22 Februari.
Heden is uitgegeven Staatsblad No.
180, bevattende de publicatie van 11
Februari 1938, betreffende de plechtige
afkondiging van de vastgestelde ver
anderingen in de Grondwet.
Zoo^ls men weet betreffen deze ver
anderingen de volgende punten:
Het inkomen der Kroon;
de schadeloosstelling en het pensioen
van de leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal;
Het openen van de mogelijkheid mi
nisters te benoemen, niet belast met de
leiding van een ministerieel departe
ment;
het kiesrecht;
het openen van de mogelijkheid
openbare lichamen voor beroep en be
drijf in te stellen;
het overgangsrecht.
De staats-, gouvernements- en publi
catiebladen, waarin de wetten worden
geplaatst, zullen worden uitgegeven op
22 Februari a.s., Op dien dag des mid
dags om halfdrie zullen de wetten op
de volgende plaatsen worden voorgele
zen:
aIn Nederland:
in een plechtige openbare zitting van
den Hoogen Raad der Nederlanden,
van elk der gerechtshoven en der
arrondissements-rechtbanken.
b. In Nederlandsch-Indië:
in een plechtige openbare zitting van
het Hooggerechtshof van Nederl.-
Indië.
c. In Suriname:
1 Dr. de Groot deelt mede, dat E
E het met den gezondheidstoestand §j
1 van Prinses Juliana en Prinses E
E Beatrix in alle opzichten uitste- E
E kend blijft gaan en dat Prinses
E Juliana gisteren voor het eerst het E
E bed heeft verlaten. E
miniminiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.if.
in een plechtige openbare zitting
van het Hof van Justitie,
d. In Curacao:
in een plechtige openbare zitting
van het Hof van Justitie.
Overeenkomstig de betalingen in de
Grondwet zullen de wijzigingen op de
volgende tijdstippen in werking treden:
a. In Nederland:
klokslag middernacht tusschen 13 en
14 Maart a.s.
b. In Nederlandsch-Indië:
op Java en Madoera: klokslag mid
dernacht tusschen 23 en 24 Maart a.s.;
elders: klokslag middernacht tus
schen 1 en 2 Juni a.s.
c. In Suriname:
klokslag middernacht tusschen 23 en
24 Maart a.s.
d. In Curacao:
klokslag middernacht tusschen 23 en
24 Maart a.s
Zooals reeds gemeld, zullen de wijzi
gingen op het tijdstip van publicatie
22 Februari nam. 2 uur 30 in
Nederland worden afgelezen van de pui
of voor de deur van alle gemeente
huizen; in Nederlandsch-Indië van het
paleis van den gouverneur-generaal te
Batavia, en in Suriname en in Curacao:
van het paleis van den gouverneur.
BINNENLAND.
Hachelijke uren voor den Waterweg; een
Amerikaansch en een Russisch schip
in gevaar. (3e Bladi.
Conflict in .Eenheid door Democratie".
(Binnenland, 3e Blad).
Vergadering te Ommen van de commis
sarissen der Nederlandsche Padvinders,
(Binnenland, 3e Blad).
Windhoos boven de Betuwe. (Gemengd, 2e
Blad).
Felle brand in weverij te Breda. (Gemengd,
2e Blad).
BUITENLAND.
Schuschnigg's bezoek aan Hitier. (Ie Blad).
Japan wijst de vloot-nota's af. (3e Blad).
Eden spreekt tot de jeugd. (Buitenland,
le Blad).
Een congres te Londen tot steun aan China.
(Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
EMTÉGEËS-AVOND.
Zaterdagavond j.l. gaf de Leidsche H. B.
S.-Vereen. „Emtégeës" in den Foyer van de
Stadsgehoorzaal een feestavond, ditmaal in
den vorm van een bal. Reeds bij den aan
vang waren vele danslustigen aanwezig.
Te ruim 8 uur opende de voorzitter het
bal met een hartelijk welkom aan de aan
wezigen. Na deze opening zorgde het dans-
orkest „The Lumirix Mike Serenaders" dat
de stemming erin kwam en bleef. Reeds
het vorig seizoen speelde deze band voor
de vereeniging, en evenals toen was haar
bezetting ook nu weer uitstekend. Nog
steeds kwamen nieuwe leden, oud-leden en
introducé's binnen, en hoewel de stemming
r.ict ten top gevoerd werd. was er algemeene
vroolijkheid, die een paar maai tot hos-
partijen aanleiding gaf. Te ruim 2 uur werd
de avond besloten: de vereeniging kan er
met voldoening op terugzien.
VER. VOOR VOLKSCULTUUR.
In de zaal der Mij. voor Toonkunst hield
de onlangs opgerichte vereeniging voor
Volkscultuur haar eerste openbare bijeen
komst. Na een kort openingswoord van
den voorzitter, waarin hij de cultureele be-
teekenis van de vereeniging en de plan
nen voor 1933 uiteenzette, volgde een af
wisselend programma van muziek, zang en
declamatie. Dat het gebodene zeer in den
smaak viel, bewees het aanhoudende ap
plaus der aanwezigen. Te circa 11 uur
sloot de voorzitter met een woord van dank
aan allen, die hadden medegewerkt tot
het slagen van deze bijeenkomst. Hierna
werd nog eenigen tijd .gedanst.
Dr. J. B. Hubrecht.
De Regeeringspersdienst meldt:
Naar wij vernemen zal weldra uit
voering worden gegeven aan het voor
nemen der Regecring, de diplomatieke
betrekkingen met Italië te regulari-
seeren. De geloofsbrieven van onzen
gezant dr. Hubrecht, tevoren als zoo
danig te Boekarest werkzaam, zijn ge
reed gemaakt en de nieuwe titularis
zal vermoedelijk in de tweede helft der
loopende maand naar Rome vertrekken.
Het A.N.P. teekent hierbij aan:
Uit bovenstaande mcdedeeling van
den Regeeringspersdienst blijkt, zoo
werd ons ter bevocgder plaatse beves
tigd, dat het in de bedoeling ligt, de
geloofsbrieven van onzen gezant, dr.
Hubrecht, te richten aan Z. M. den
Koning van Italië, Keizer van Ethiopië.
GEWESTELIJK WEEK-END VAN DEN
JEUGDBOND VOOR ONTHOUDING.
Goed geslaagde propaganda-dagen.
De Jeugdbond voor Onthouding Meld
Zaterdag een propaganda-avond in de con
certzaal van het Volksgebouw.
Toen de voorzitter om 8 uur de bijeen
komst opende, was de zaal bijna geheel
gevuld. Er waren verscheidene leden uit
andere plaatsen o.a. Amsterdam. Beverwijk.
Alkmaar, Den Haag en Delft. Voor de
pauze gaven de J.V.O 'ers enkele volks
dansen te zien. Een fragment uit „Hel"
van Miles MlaJlison. voorgedragen door
Arnold Tollenaar, den voorzitter van het
Gewest van den J.V.Overwierf een dank
baar applaus. Als spr. trad on mr. H Wil-
lemse. lid ran het hoofdbestuur van de
Ned, Ver. tot Afschaffing van Alcoholhou
dende Dranken. Spr. betoogde aan de hand
van feiten en cijfers en van eigen ervarin
gen, dat we in de eerste plaats geheelont
houders dienen te zijn en daarnaast idealen
moeten hebben voor een betere samen
leving. waarin geen plaats meer zal zijn voor
onrecht en haat onder de menschen en
waarin oorlog zal zijn uitgesloten.
Spr toonde aan. dat de jeugd, die zich
tot deze idealen voelt aangetrokken zich
moet aansluiten bij de J.V.O.
Na de pauze voerde de afd. Leiden een
humoristische één-ac'er op ..Hygiënekoorts"
waarbij het publiek zich dikwijls kostelijk
amuseerde. Vroeger dan ieder verwacht
had, kwam het eind van dezen avond, die
voor de J.V.O. een zeer geslaagde mag
heeten.
Gisteren hield de J.V.O een lezing
ochtend. Hier hield de heer Valkema uit
Den Haag een lezing over: „Ondergang-
Verlossing". Spr. besprak hierbij de Oxford,
beweging. Aan de hand van enxele punten
uit en wereldbeschouwing toonde spr. aan
hoe men kan komen tot de Oxfordbewegdng.
Spr. noemde oa. de polariteit in den
mensch. De tegenstelling van de begeerte
aan de eene zijde en het geweten aan den
anderen kant. Een Oxford'er zal in zijn
„stille tijd" gedachten krijgen en op den
duur zal hij den stem van ziin geweten,
van God. zooals spr. dit noemde, hooren
Hierdoor zal men weten, wat goed is om
te doen en slecht. Ook noemde spr. de
ontwikkeling van den mensch. Het kind
handelt instinctief: het wordt langzamer
hand verstandig doch ook egoïstisch. Op
leeftijd gekomen van 15 a 16 jaar. zal de
jeugd het verlangen krijgen, een goed
mensch te worden in de maatschappij en
om het egoïsme te verdringen. Doch in
deze periode komen gebeurtenissen voor,
waarin juist het egoïsme naar voren komt.
De jsugd beleeft dan een moeilijken
tijd. Ook hier zul men. volgens spr han
delen naar de stem. welke in ons klinkt.
Als derde Punt noemde spr. de ontwik
keling der maatschappij, welke spr. dezelfde
vond als die van den mensch. Ook in de
maatschappij ziet men menschen die ver
langens hebben naar een betere samen
leving. waarin zal zu'n vrijheid van geest,
broederschap en recht voor alle menschen
Deze verlangens zien we in verschillende
politieke vereenigingen. S.pr. zag in deze
Bij' afnemenden Noord-Oost.elij-
ken tot Oostelijken wind is hier te
lande des nachts lichte vorst te
verwachten. Overdag: zal de tem
peratuur zich om het vriespunt
bewegen.
5761
tPIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
(Ingez. Med.)
verlangens de oorzaak van verwarring, oor.
log en ellende in de wereld. Crisis noemde
spr. egoïsme van den mensch. Spr. achtte
het streven van Oxford, die zegt. begin
met ie zelf. verbeter ie zelf. bewijs diensten
aan je naaste medemenschen. den grond
slag voor een verbetering der samenleving.
Van de Merop volgende gelegenheid tot
discussie, werd een druk gebruik gemaakt.
Na een gemeenschappelijken broodmaal
tijd werd een bont programma gegeven,
dat verzorgd werd door de verschillende
afdeelingen. Om halfvier werd dit geslaagde
samenzijn gesloten.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: Firma de Vries en Hellema
„Nooitgedacht". Steekterweg 67. Alphen a.
d. Rijn, fabricatie van isolatieband voor
gas- en waterleiding.
Bovengenoemde zaak is overgegaan aan:
C. Vos en H. G. M. van Leeuwen, die het
bedrijf voortzetten in den vorm eener
naamlooze vennootschap in oprichting on
der den naam: N.V. Asphalteerinrichting
.Nooit Gedacht" v.h. fa. M. de Vries Hel
lema. in oprichting.
Ons Zaterdag gepubliceerd verslag
van de lezing van majoor C. van der Vecht
over de groote Pyramide van Gizeh be
hoeft een kleine aanvulling daar, waar
gesproken wordt over de verschillende
theorieën, welke omtrent de oprichting,
constructie en doel dezer pyramide zijn op
geworpen
Men leze in dit verband„De oorspron
kelijke meening, dat ook de Gizehpyra-
mide, evenals de andere, graftombe was,
is door tal van onderzoekers op grond van
zekere feiten verworpen. De ervoor in de
plaats getreden theorieën hebben echter
in het algemeen den toets der critiek niet
weerstaan, hoewel in enkele de richting,
waarin tenslotte zou blijken te moeten
worden gezocht, wel reeds is aangewezen.
Tot deze pioniers behooren John Tayler en
prof Smyth", enz.