Voorstellen aan den
Leidschen Raad
Ons Kort Verhaal
LESDSCK DAGBLAD - Derde Blad
Diasdag Februari 1938
Uw Zenuwen
Het geheimzinnige oudje
JfUN/T EN lETÏIREhU
CORRESPONDENTIE
/CW&P/
BENOEMINGEN.
Als tijdelijk leeraar aan de H.B.S. voor Meis
jes i vacature-mr. dr. H. D. M. Knol) worden
aanbevolen: 1. de heer Th. van Westerhoven
te Den Haag. 2. de heer P. H. v. d. Wiele te
Delft.
VERHUUR.
Bij raadsbesluit van 13 Februari 1928 werd
aan A. J. Kat een perceel grond aan de Haar
lemmerweg verhuurd tot wederopzeggens. doch
uiterlijk tot 1 Januari 1938, tegen een jaar-
lijkschen huurprijs van f.41 (f. 0.10 per vierk.
M). Op een gedeelte vtm den grond staat de
aan de adressant toebehoorende woning Haar
lemmerweg No. 75.
De heer Kat zou gaarne den grond opnieuw
inhuren voor den tijd van 10 jaren en onder
dezelfde condities.
Bij raadsbesluit van 10 November 1930 werd
het fabrieksgebouw met erf aan de Lange-
gracht No. 113 van den heer J. Janssen aan
gekocht en aan hem voor onbepaalden tijd
verhuurd, met dien verstande, dat de huurder
en de gemeente het recht hadden de huur met
een termijn van twee jaren te beëindigen. Van
dit recht heeft de heer Janssen gebruik ge
maakt, zoodat de met hem gesloten huur per
1 Maart as. afloopt. Zijn bedrijf zal worden
voortgezet door de N. V. Leidsche Machine
fabriek voorh. firma J. P. Janssen. Deze ven
nootschap heeft daarom het verzoek gedaan
het fabrieksgebouw c.a. van de gemeente te
mogen huren. Met adressante is overeenstem
ming bereikt over een verhuring voor 3 jaren,
met 3 optiejaren, tegen een jaarlijksche huur-
som ad f825.
Ingevolge besluit van 9 Juli 1928 zijn de
perceelen Prinsenstraat Nis 3 en 3a voor wyk-
gebouw verhuurd aan de afdeeling Leiden van
den Nederlandschen Protestantenbond. Tevens
is hierin gevestigd het consultatiebureau van
de vereeniging „Zuigelingen- en Kleuterzorg".
Van laatstgenoemde vereeniging is een verzoek
ingekomen om zoodanige voorzieningen te tref
fen, dat voor het consultatiebureau meer ruimte
beschikbaar komt. Een goede oplossing kan
verkregen worden door het aangrenzend ge
meente-eigendom Prinsenstraat No. 5 bij het
wfjkgebouw te trekken en in dit gebouw eenige
veranderingen te doen aanbrengen. Adressante
is bereid de kosten van deze werkzaamheden,
welke op f. 575 geraamd worden, geheel voor
haar rekening te nemen en bovendien een
huursom ad f. 247 per jaar te betalen, gelijk
aan den huurprijs,, welken de gemeenten tot
nu toe voor de woning Prinsenstraat No. 5
ontving.
BOUWTERREIN.
De gronden langs den Rijnzichtweg komen in
aanmerking voor exploitatie als bouwterrein.
Zij werden by de gestichten „Endegeest",
„Voorgeest" en „Rhijngeest" ingebracht.
Met het oog op de exploitatie als bouwterrein
dienen deze gronden uit het bedrijf van de ge
noemde gestichten te worden genomen en te
worden ingebracht in het grondbedrijf. De ver
goeding. die het grondbedrijf hiertoe aan de
gestichten heeft te betalen, ware te bepalen
op f. 3 per vierk. M.. onder beding, dat de
kosten van verplaatsing van het hek, thans tot
afscheiding dienende van den Rijnzichtweg. of
die aan het maken van een nieuwe afscheiding
verbonden, komen voor rekening van het grond
bedrijf. De winst ad f. 14.490, die de gestichten
door deze transactie maken, zal gestort wor
den in het afschrijvings- en vernieuwingsfonds
der gestichten.
VERBETERING WITTE SINGEL,
Nu de verbetering van den Witte Singel, voor
zoover gelegen tusschen de Heerenstraat en
de Witte Rozenstraat, voltooid is, heeft het
College van B. en W. een plan doen opmaken
voor een voortzetting van die verbetering over
het verdere singelgedeelte en ook ten aanzien
van de financiering van dit. werk de medewer
king ingeroepen van het Werkfonds 1934.
Het verheugt hun te kunnen mededeelen. dat
de gevraagde medewerking van het Werkfonds
is verkregen.
De ontworpen verbetering omvat in hoofd
zaak het verbreeden van den rijweg tot 7.50 k
8.50 M. en het maken van een trottoir langs de
bebouwing ter breedte van pl.m. 2.40 3 M.
De verbreeding zal voor het grootste ge
deelte kunnen plaats hebben op langs de be
bouwing gelegen aan de gemeente in eigendom
toebehoorenden, doch bij de bewoners der aan
grenzende perceelen In gebruik zijnden grond.
In de bocht tusschen de Groenhovenstraat en
perceel No. 57 evenwel zal de gewenschte
breedte worden verkregen door een versmal
ling van het singeltalud tot ten hoogste 3.50 M.
Enkele strookjes grond van derden zullen ten
behoevp van de verbreeding in eigendom die
nen te worden verkregen, zulks op den voor
deze overnemingen gebruikelijken voet, o. m.
derhalve, voor zooveel niet-afgesloten grond
betreft, zonder betaling van koopsom en wat
den afgesloten grond betreft tegen een vergoe
ding van f10 per vierk. M. Behoudens een
enkel geval is met de eigenaren reeds overeen
stemming inzake die overnemingen verkregen.
Het ligt in de bedoeling den rijweg, in aan
sluiting aan het reeds verbeterde gedeelte van
den Witte-Singel, van een gesloten wegdek op
een puinfundeering te voorzien en het in het
reeds verbeterde gedeelte van den singel ge
legde stamriool door te trekken tot aan den
Zuidelijken tak van de Groenhovenstraat, van
waar in de toekomst verlenging van het riool
naar de Rijn- en Schiekade zal moeten plaats
vinden.
Verder voorziet het plan in een vervanging
•van de bestaande gasverlichting in een elec-
trlsche straatverlichting.
De kosten van uitvoering van het plan. in
clusief de kosten van aankoop van particuliere
grondstrookjes, de kosten van het terugplaatsen
van voortuinhekken, de bijdrage aan de N. V.
Leidsche Duinwater Maatschappij in verband
met de verlegging van een waterleidingbuis
c.a. en de kosten van vervanging van'de straat
verlichting, worden geraamd op f. 60.750. In de
kosten van het terugplaatsen van hekwerken
zal een som van f. 1500 worden terugontvangen.
Ter financiering van de kosten met uit
zondering van die van verbetering van de
straatverlichting, die ter zake van verlegging
van de waterleidingbuis c.a., die van wijziging
van het grastalud en die van aankoop van
grondstrookjes, gezamenlijk geraamd op f. 7450,
zal de gemeente een voorschot van het Werk
fonds ontvangen ten bedrage van f. 53.300, Dit
bedrag moet als maximum worden beschouwd
en wordt in gedeelten verstrekt, naar gelang
betalingen moeten worden gedaan. Het voor
schot wordt aanvankelijk renteloos verleend.
Het wordt eerst rentedragend met den aanvang
van het zesde kalenderjaar na het jaar, waarin
de laatste betaling op het voorschot heeft
plaats gehad, voor zoover het dan nog niet is
afgelost. Het percentage van de rente zal wor
den vastgesteld door de Ministers van Binnen-
lanclsche Zaken en van Financiën, met dien
verstande, dat het niet hooger zal zijn, dan
het percentage, dat de drie ten honderd rente-
gevende Nationale Schuld op het tijdstip, dat
het voorschot rentedragend wordt, voor den
verkrijger reëel afwerpt en in geen geval meer
zal bedragen dan 4 pCt. 's jaars.
De aflossing van het voorschot zal aanvan
gen in het jaar, volgende op dat, waarin de
laatste betaling op het voorschot heeft plaats
gehad; zij zal telken jare ten minste 1/30
gedeelte van het bedrag van het verstrekte
voorschot moeten beloopen.
U.V.S.-TERREIN.
De Leidsche Voetbalvereeniging U.V.S. ziet
zich door verschillende omstandigheden ge
noodzaakt haar terrein aan den Kanaalweg te
verlaten.
Zij is nu voornemens een terreih binnen deze
gemeente, gelegen nabij den Wassenaarsche-
weg. voor de beoefening van de voetbalsport in
te richten, doch moet daartoe een beroep doen
op de medewerking van derden. De kosten van
inrichting van dat terrein toch worden ge
raamd op f. 7700, een uitgave, welke thans de
draagkracht van de Vereeniging aanmerkelijk
te boven gaat.
Ook by de gemeente klopt de Vereeniging om
hulp aan en wel ln dezen vorm. dat haar een
hoeveelheid puin van 600 kub. M. en een hoe
veelheid koolasch van 150 kub. M. kosteloos
op haar nieuwe terrein ter beschikking wordt
gesteld.
Puin. afkomstig van oude walmuren en oud
bestratingsmateriaal, is op de Stadswerf in
zoodanigen voorraad aanwezig, dat zonder be
zwaar de benoodigde hoeveelheid aan U.V.S.
kan worden afgestaan. Koolasch is op het
terrein van de Stedelijke Lichtfabrieken voor
handen.
Het College is van meening, dat er wel aan
leiding is om aan de Vereeniging op de door
haar aangegeven wijze de behulpzame hand
te bieden.
Weliswaar kan de hoeveelheid puin en kool
asch, geleverd op het terrein, dus inclusief de
kosten van vervoer, een waarde geacht worden
te vertegenwoordigen van pl.m. f. 1000, doch
daar staat tegenover, dat de gemeente ongeveer
eenzelfde bedrag aan steun aan werkloozen zal
uitsparen.
Het in gereedheid brengen van het terrein
zal n.l. een arbeid vorderen van pl.m. 275 man-
weken. terwijl de benoodigde arbeidskrachten
uit werkloozen via de Gemeentelijke Arbeids
beurs zullen worden betrokken.
Waarbij dan nog komen de baten der verma
kelijkheidsbelasting.
BEPLANTING L.D.M.
De N. V. Leidsche Duinwater Maatschappij
is voornemens om. indien zulks in werkver
schaffing kan geschieden, de gronddepots van
het onlangs, eveneens in werkverschaffing, ge
graven kanaal onder Wassenaar te doen be
planten.
De beplanting zal zich uitstrekken over een
oppervlakte van pl.m. 50.000 vierk. M. Gedu
rende 10 a 12 weken zal een 25-tal werk
loozen bij dit werk aan arbeid kunnen worden
geholpen. Het totaal te verloonen bedrag
wordt, inclusief de verschillende vergoedingen,
geraamd op f5750.
Blijkens het advies van de Sub-Commissie
voor de Steunverleening is die commissie van
meening, dat het werk voor uitvoering in
werkverschaffing in aanmerking komt en zich
ten deze met dat advies vereenigende, hebben
B. en W. bereids aan den Minister van Sociale
Zaken verzocht het werk voor subsidie uit het
Werkloosheidssubsidiefonds in aanmerking te
brengen. De meerderheid van het College kon
zich niet vereenigen met het advies van de
Sub-Commissie, om er bij dat verzoek tevens op
aan te dringen het uurloon, in verband met
den inmiddels gestegen levensstandaard, te
bepalen op f.0.40 per uur in plaats van op
f0.38 per uur. vermits- "uit ervaring bekend was.
dat daarvan geenerlei resultaat te verwachten
was.
De Minister heeft inmiddels by schrijven van
14 Januari j.l. medegedeeld de uitvoering in
werkverschaffing van het werk goed te keuren
en het werk voor de gewone bijdrage uit het
Werkloosheidssubsidiefonds, voor zooveel be
treft het aan loon c.a. uit te betalen bedrag,
hetwelk, zooals gezegd, wordt geraamd op
f. 5750, in aanmerking te brengen. De belooning
is zoodanig bepaald, dat, ongeacht de gebrui
kelijke vergoedingen, f. 0.38 per uur kan wor
den verdiend.
De Provincie Zuid-Holland heeft aan de N.V.
Leidsche Duinwater Maatschappij. welke
maatschappij de kosten van het beplantings
materiaal en eventueele andere kosten moet
dragen, een bijdrage van maximaal f. 1337.50 in
de op f. 2675 geraamde kosten van dat mate
riaal enz. toegezegd.
HET WOONWAGENKAMP.
In 1930 deden Burg. en Weth. een
voorstel inzake de overneming in eigen
dom bij de gemeente van den paardenstal in
het woonwagenkamp aan den Lagen Morsch-
weg en tot beschikbaarstelling van gelden ten
behoeve van het treffen van voorzieningen aan
dien stal en in dat kamp.
1 Dec. 1930 werd, in verband met de tegen
het behoud van het woonwagenkamp ter
plaatse gerezen bezwaren, besloten, de behan
deling van dit voorstel aan te houden, opdat
eerst nog door het College een onderzoek zou
kunnen worden ingesteld naar de mogelijkheid
van verplaatsing van het kamp.
Het naar aanleiding van dit besluit ingesteld
onderzoek heeft aangetoond, dat een geschikt
terrein voor woonwagenkamp moeilijk is te
vinden en dat in elk geval verplaatsing van
bet kamp zeer belangrijke kosten met zich zal
brengen. Daarbij komt nog, dat. indien al een
terrein, hetwelk op het oogenblik in aanmer
king zou kunnen komen voor woonwagenkamp,
zou zijn te vinden, dit terrein, wegens de be
trekkelijk geringe oppervlakte en de situatie
der gemeente, binnen korteren of langeren tyd
toch weer zóó nabij de bebouwing zou komen
te liggen, dat dezelfde bezwaren, welke tegen
het tegenwoordige bestaan, tegen het nieuwe
terrein zouden rijzen. En vermits B. en W., ge
lijk de Commissie van Fabricage in haar rap
port van 12 Juli 1935. van meening zijn, dat
de hinder, welke van het tegenwoordige woon
wagenkamp wordt ondervonden, niet zóó groot
is, dat een belangrijke uitgave in deze tijden
daardoor gewettigd zou zijn. konden B. en W.
zich vereenigen met het advies van die Com^
missie, om voorloopig deze zaak te laten rusten,
totdat de gemeente in de gelegenheid is de
hand te leggen op een inderdaad geschikt
terrein.
Intusschen zijn de bedoelde voorzieningen
aan den paarden stal en in het kamp uiteraard
achterwege gebleven. De afdeeling Leiden en
Omstreken van de Nederlandsche Vereeniging
tot Bescherming van Dieren heeft opnieuw op
het dichtmaken van den stal aangedrongen en
zich daarbij bereid verklaard zoo noodig in de
kosten daarvan bij te dragen.
In overeenstemming met het advies van de
Commissie van Fabricage van 12 Februari 1937
zyn B. en W. nu binnen afzienbaren tyd niet
tot verplaatsing van het woonwagenkamp kan
worden overgegaan, van meening, dat er geen
aanleiding is voor langer uitstel van de voor
zieningen aan den stal en in het kamp en dat
die voorzieningen, bestaande in het afsluiten
van de open zijde van den paardenstal, het
vervangen van de petroleumverlichting van het
terrein door een electrische verlichting en het
plaatsen van een behoorlijken steenen vuilnis
bak, thans dienen te worden aangebracht.
Het afsluiten van den stal zal door en voor
rekening van de gemeente moeten geschieden
op den voet. dat de stal in eigendom aan de
gemeente wordt overgedragen en het aan de
vereeniging verleende opstalrecht met betrek
king tot dien stal zal vervallen. De vereeniging
heeft haar bijdrage in de kosten van afsluiting
van den stal. thans begroot op f. 950, nader be
paald op een bedrag van f. 250.
De tptale kosten van alle de vorenbedoelde
voorzieningen worden thans geraamd op f 1700.
HUUR VER LAG ING.
Gelijk bekend is, bestond bij het College van
B. en W. het voornemen om wederom een ver
laging van de huren van woningwetwoningen
aanhangig te maken. Reeds geruimen tijd ge
leden werd daartoe een plan opgemaakt, dat
evenals de vroeger plaats gehad hebbende huur-
verlagingen, een huurnivelleerlng beoogde. Dit
plan berusttte eenerzijds op de berekende re-
productiekosten (de kosten, die de bouw van de
desbetreffende woningen onder de tegenwoor
dige omstandighèden zou hebben gevorderd),
terwijl anderzijds het huurverlies wegens leeg
staan in aanmerking werd genomen, ten einde
aldus ook de mate van verhuurbaarheid, die
door bijzondere omstandigheden ongunstig kan
worden beïnvloed, een factor te doen zijn.
Het op deze basis ontworpen voorstel zou,
indien het had kunnen worden doorgevoerd,
een niet onbelangrijke huurverlaging van een
vrij groot aantal woningen hebben gebracht.
Na toezending van het plan aan den Minister
van Sociale Zaken, wiens goedkeuring, o.a. in
verband met de dekking van de kosten der
huurvermindering uit 's Rijks- en gemeente
kas. wordt vereischt, bleek echter, dat de
Regeering zeer gereserveerd stond tegenover
huurverlagingen van dezen omvang. De minister
berichtte n.l. in April van het vorige jaar. dat
hij onder de tegenwoordige omstandigheden
sléchts huurverlagingen op groote schaal kon
goedkeuren, wanneer daartoe dringende rede
nen aanwezig waren. B. en W. hebben toen het
plan met behoud van de gedachte, die aan het
aanvankelijke voorstel ten grondslag lag, aan
een herziening onderworpen, doch ook dit, meer
beperkte, plan kon niet de instemming ver
werven van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, onder wiens Departement de volkshuis
vesting inmiddels was komen te ressorteeren.
De Minister motiveerde zijn standpunt in een
uitvoerigen brief, uit welk schrijven was te
concludeere'n, dat slechts in een zeer enkel ge
val tot huurverlaging zou kunnen worden over
gegaan. Hoewel door den loop der omstandig
heden aan de argumenten van den Minister in
het algemeen beteekenis niet mocht worden
ontzegd, vermits inderdaad het aspect van het
hurenvraagstuk. als indirect gevolg van de
monetaire maatregelen (stijging prijzen bouw
materialen) inmiddels wel een verandering
had ondergaan, zoo moest toch een verlaging
van zoo geringen omvang beslist onvoldoende
worden geacht. In het bijzonder werd onvol
doende met het huurverlies wegens leegstaan
rekening gehouden.
Teneinde daarom te trachten alsnog goed
keuring te verkrijgen op een huurverlagings-
plan. dat weliswaar wederom was besnoeid,
maar dat toch van grooter omvang was, dan
het voorstel van het Rijk, wendde het College
zich andermaal tot genoemden bewindsman.
Dit leidde er toe, dat ten slotte in persoonlijke
onderhandelingen met den Minister zelf, over
eenstemming werd bereikt. Volgens dit nadere
plan, waarin de factor van de verhuurbaarheid
domineert, hoewel de reproductie-kosten ook
niet geheel buiten beschouwing zijn gelaten.
zullen de volgende plannen tot de aangegeven
bedragen kunnen worden verlaagd:
Wonlngbouwver. „Eensgezindheid": plan II:
aantal woningen 114, geldende huur (gemid
deld f. 5.63; nieuwe huur (gemiddeld) f. 5,38;
kosten per Jaar f.1482;
De Goede Woning: plan I: aantal woningen 72.
geldende huur (gemiddeld) f. 4.78; nieuwe huur
(gemiddeld) f. 4.63; kosten per Jaar f. 561,60;
De Goede Woning plan III: Aantal woningen
39, geldende huur (gemiddeld) f. 5.94; nieuwe
huur (gemiddeld) f. 5.44; kosten per jaar f. 1014;
Gemeente (Stichting): Plan II: aantal wo
ningen 148; geldende huur (gemiddeld) f. 3.93;
nieuwe huur (gemiddeld) f. 3.79; kosten p. jaar
f. 1077,44;
Gemeente (Stichting): plan III: aantal wo
ningen 40; geldende huur (gemiddeld) f.3.76;
nieuwe huur (gemiddeld) f,3,66; kosten p. jaar
f. 208;
Werkmanswoningen: plan Ila: aantal wo
ningen 30; geldende huur (gemiddeld) f. 6,26;
nieuwe huur (gemiddeld) f. 5.S6; kosten p. Jaar
f. 463;
Werkmanswoningen: plan IV (betreft alleen
de 24 groote woningen in dit bouwplan): aan
tal woningen 24; geldende huur gemiddeld
f.5.60; nieuwe huur (gemiddeld) f.5,30; kosten
per jaar f374,40.
Totaal: f. 5185,44.
Met deze verlaging is mitsdien een bedrag
van f. 5185,44 per jaar gemoeid.
Voor zooveel betreft de met rijkswoning-
bouwvoorschotten gefinancierde complexen, en
dat zijn alle hiervoor genoemde plannen, met
uitzondering van het 2de gemeentelijk plan,
moeten de jaarlijksche kosten door het Rijk
en de gemeente worden gedragen in den vorm
van verhoogde of nieuw toe te kennen bij
dragen in het exploitatie-tekort, doch slechts
Indien en voorzoover de exploitatie-rekening
zulks noodig maakt.
Het maximum-bedrag, waarin voor deze
plannen zal moeten worden voorzien, bedraagt
f.4108, waarvan dat het Rijk 3/4 gedeelte en
de gemeente 1/4 gedeelte of resp. f. 3081 en
f. 1027 moet bekostigen.
De kosten voor het 2de gemeentelijk plan ad
f. 1077.44 per jaar. moeten geheel door de ge
meente worden gedragen, omdat dit complex
is gesticht met gemeentevoorschotten (premie
plan) en het Rijk niet bereid is ten aanzien
van dergelijke plannen een deel der verlaging
voor zijn rekening te nemen.
De datum van invoering zou 31 Jan. J.l, zijn.
worden gekalmeerd
en gesterkt en Uw
slaap wordt weer rustig door 't gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Aipotih. en Drog.
5792 (Ingez. Med.)
door J. P. BAUÉ.
We waren al een paar dagen in hotel
Isotta te Napels, toen het oude vrouwtje
oras voor het eerst opviel. Het was op den
avond na ons gezellig autotochtje via
Pompei, waar we enkele uren hadden zoek-
gebrach't, naar het zoo wondermooi gelegen
Arnalfi. en de terugtocht langs de kust,
waarbij we Sorrento aandeden en duizen
den bloeiende citroenen zagen, zal eeuwig
in onze herinnering blijven. Dat bochtige
stukje rotsachtige kust tusschen Arnalfi en
Sorrento, waar we met de auto langs reden
is vermoedelijk wel een van de mooiste
plekjes op aaide. Diep beneden ons sloegen
de eolfjes tegen de rotsen en de zee was
van een wondermooi blauw, zooals je anders
alleen maar op prentbriefkaarten ziet.
We zaten er aan het diner nog wat over
na te praten en de kellner bracht ons juist
met z'n bekende oolijke lachje het dessert,
bestaande uit zeker wel zeven of acht ver
schillende fluitsoorten en van iedere soort
een hoeveelheid, waar je in Holland voor
een week genoeg aan had. Onze kellner
wist het wel, we waren geen liefhebbers
van kaas of een taartje na het diner, maar
fruitdaar hadden we een passie voor.
En net had de kellner. die een grappen
maker was, met moeite nog een plaatsje
op ons tafeltje vrij gemaakt voor nog een
negende schaal met heerlijke, groote prui
men, toen het oude vrouwtje binnentrad
Toevallig viel mijn oog er op. Het was
een klein, onooglilk menschje en ze werd
gesteund door twee kellners. Moeizaam
kwam ze stapje voor stapje binnen en met
veel zorg begeleidden de kellners haar naar
een rustig hoekje van de ruime eetzaal.
Dat alles zou niog niet zoo bijzonder ge
wast zijn, als bet vrouwtje niet een tame
lijk armoedigen Indruk had gemaakt. Haar
kleeren waren uiterst ouderwetsch en al
was hotel Isotta nu niet direct een luxe
inrichting, toch behoorde het tot de mid
denklasse en ik zou zeker niet gedacht
hebben, dat het door dat vrouwtje bezocht
zou worden.
De kellner, die ons bediende merkte mijn
«enigszins verwonderden blik op en direct
boog hü zich vertrouwelijk naar mij over.
„Ik zie. dat u verwonderd is", zei hij
fluisterend. „U vraagt zich natuurlijk af.
wat dat oude moedertje hier doet?"
Hii hield even op. en ik zag. dat hy een
beetje teleurgesteld was. omdat ik mijn
nieuwsgierigheid wist te bedwingen en kalm
mijn pruim op at
„Wel", eini? hij verder, „zdj is hier vroeger
kamermeisje geweest. Het is al heel wat
jaren geleden. Er is toen eens brand uit
gebroken in dit hotel en zij heeft met ge
vaar voor haar eigen leven onzen tegen-
woordiigein patroon, die toen nog een heel
'klein knaapje was. gered. Ze had hevige
brandwonden aan beide beenên, vandaar
dat ze nu zoo slecht loopt.
De patroon is haar altijd dankbaar ge
bleven en lederen avond mag ze hier komen
dineeren".
„Zoo-zoo", mompelde ik. „wel. dat is een
aardige geste van den baas".
.Nietwaar", ging hij er gretig op in, „oh.
onze chef is' een beste man, een goed man,
de oude Maria is voor haar heele leven
bezorgd".
En opgewekt verdween hij naar een an
dere tafel.
Nu ze eenmaal onze' aandacht getrokken
had zagen we haar eiken avond. Altijd werd
ze door twee kellners geholpen en steeds
zat ze op hetzelfde plekje, het rustige
hoekje achter in de ecizaal En ze liet zich
het eten best smaken!
Het was twee dagen later, toen Giacomo,
zijn vrijen dag had en we door een anderen'
keline.r bediend werden, dat we een heel
ander verhaal te hooren kregen, dan Gia-
como ons had opgedischt.
„Kijk", zei mijn vrouw, „daar komt het
oude moedertje weer".
De kellner volgde haai' blik en hij glim
lachte, precies zooals Giacomo dat bad
gedaan.
„Ah, madame", zei hij, „dat is een heel
romantische geschiedenis. Al jarenlang
komt zy hier iederen avond eten en onze
patroon is dol op haar. Ja-ja", lachte hij,
„en daar is ook reden voor.
„Onze patroon is in den wereldoorlog
zwaar gewond geweest en toen was zij ver
pleegster aan het front. Vijf dagen en
nachten heeft onze patroon met den d'ood
geworsteld in het lazareth en vijf dagen en
nachten zonder een oog toe te doen. beeft
de oude Maria bii hem gewaakt en hem
verzorgd.
Toen hij gered was. hebben de dokters
gezegd, dat alleen de goede zorgen van
Maria dat gedaan hadden. Zijzelf stonden
machteloos. Geen wonder, dat de baas zoo
dweept met haar!"
Toen de kellner verdwenen was. keken
mfiin vrouw en ik elkaar eens aan.
„Wil ie wel gelooven". zei ik. „dat ik nu
werkeülik nieuwsgierig begin te worden.
Die twee kellners zetten ons daar een paar
romantische verhalen voor, die in geen
enkel opzicht met elkaar kloppen, maar
alleen dit gemeen hebben, dat de eigenaar
van het hotel dankbaarheid aan het oude
menschje verschuldigd is. Ik zou haast lust
hebben, het hem zelf eens te vragen".
Nu was de eigenaar een zeer vriendelijk
en aardig man. en het was een paar dagen
later, toen hy zich voor zijn hotel stond
te zonnen, dat ik zoo brutaal was. om het
hem op den man af te vragen.
„Vertelt u mij eens" zei ik, nadat we
eerst over het weer. een tochtje naar Caprd
en de armoedige maar Interessante whk
Santa Ducla gesproken hadden, „hoe zit
het toch mot het oude moedertje, dat
iederen avond hier dineert? De kellners
hebben me verschillende dingen vertelt,
waar ik geen touw aan vast kan knoopen
en nüjn nieuwsgierigheid Iaat me niet meer
met rust".
Even fronste hij de wenkbrauwen en hij
keek een beetje geërgerd.
(Hebben die kletskousen weer nonsens
gepraat?" bromde hij. „Ze kunnen het niet
latenv het zijn net vrouwen. En hun fan
tasie kent geen grenzen. Herhaaldelijk heb
ik ze gewaarschuwd, dat ze er uitgaan.
Maar hoe gaat dat? Natuurlijk weer het
verhaaltje van de verpleegster? Ec ben zelfs
niet in den oorlog geweest! Of heeft u met
Giacomo gesproken en heeft hij u die mooie
geschiedenis van eten brand verteld? Zoo
zoo
Hii' lachte een beetje schamper en keek
me toen aan.
..Honderdanaal heb ik hun al gezegd, op
te houden met die nonsens. Maar ze zyn
onverbeterlijk. Ze vinden, dat het mijn
zaak geen goed doet, als iemand, die wat
ouderwetsch en niet al te best gekleed
gaat. zoo zonder meel' komt dineeren. Wel
ze is inderdaad wat ouderwetsch gekleed,
maar ze wil niet anders. Ze wil hier ook
niet komen wonen, ze is gewoon aan haar
kleine huisje, de vrienden enkennissen uit
haar buurt en het eenige wat ik van haar
gedaan kon krygen. is dat, ze tenminste
's avonds komt dineeren. Ik ben blij, dat
ze dat wil en ma ervoor schamen, dat zij
komt, doe ik niet. meneer. Want zou ie je
eigen oude moeder niet eens goed mogen
doen en zou je je voor haar moeten scha
men. al is zs dan wat ouderwetsch gekleed?
Ik niet! Maar ia, die jongens zijn zoo
eigenwijs.
Nadruk verboden.
Auteursrecht voorbehouden.
DAVID OISTRAKH.
Tegenspraak omtrent zQn fusllleeren.
Naar aanleiding van het gerucht, dat ln Bel-
gische muziekkringen de ronde heeft gedaan,
aldus meldt Havas uit Moskou, volgens hetwelk
de violist David Oistrakh in de Sovjet-Unie
gefusilleerd zou z^jn, deelt men mede. dar,
Oistrakh op het oogenblik concerten geeft in
het. vakvereenigingshuis, zooals ieder bij lezing
van het programma kan vaststellen.
BOEKBESPREKING.
Het Vierde Geslacht door Leonhard
Huizinga. Uitgave Elsevier A'dam 1931
Na den veelbelovenden bundel „Gestroom»
lijnde Wereld" van dezen begaafden schrijver,
die echter meer als journalistiek te beschouwen
was, is deze roman een teleurstelling. He-
psychologisch bespreken der karakters in zijn
werk, gaat den auteur boven zyn krachten
Het is daarbij curieus dat het boek den schijn
wekt, alsof de schepper van zijn personen de
karakters meer intuitief aanvoelt, dan wel
doorziet. Zij vloeien onder zijn pen vandaan en
kiezen een eigen weg. En dan zegt de auteur
tot slot, als moraal van het verhaal: zie je
brave lezer, dót gebeurt er, als je een zus- ol
zoo-karakter hebtEn behalve dan dat hij
er zich op die manier wel wat gemakkelijk af
maakt, zijn we het met de karakterontwikke
ling ook niet eens.
Waar de auteur een vlot en reëel verteller Is,
leest men het boek gemakkelijk uit. voortdurend
ln de verwachting dat een voigend hoofdstuk de
eigenlijke quintessence zal brengen. Het is Jam
mer dat een dergelijk boek. dat ongetwijfeld
veel voorstudie en arbeid heeft vereischt. niet
„overgeschreven" kan worden, want getoetst
aan vroeger werk, blijft de hoop bestaan, dat de
auteur beter kan dan hy ln dit laatste boek
toont.
Over de Brug door Joló Földes. Geauto
rlseerde vertaling uit het Hongaarsch
door mevr SzékelyLulofs. Uitgave
Leopold's Uitgevers Maatschappij Den
Haag 1938.
Dit is de eersteling, het debuut dus, geweest
van de thans alom bekende schrijfster van „De
Straat van de Visschende Kat" en o.l. zou dit
boek eerder voor een bekroning in aanmerking
zijn gekomen, dan het bovenstaande. Maar toen
het verscheen waren er blijkbaar geen prijzen
te vergeven.
Er is voor dit werkje maar één lof. want het
is uitstekend. Het verhaalt van een bakvisch
van zestien Jaar, van haar dweeperijtjes, haar
vriendinnen, haar school, haar thuis en vooral
van haar moeder en de reacties van een onbe
vangen allerliefst meisje op den plotselingen
dood van die moeder. Het boek zit vol onver
wachte. origineele vondsten en wendingen, vol
van die teedere, overgevoelige, half-rijpe sen
timenten, vol zelfoverschatting en kinderlijk
egoïsme, vol van die ontroerende charme ook,
die dit meisje langzaam aan tot vrouw doet
rypen.
Een kostelijk boekle over een kostelijk kind.
Aantrekkelijk voor lederen leeftijd.
C. N.
B. B. te L. Wij kunnen geen ingezonden
stukken opnemen ter bestrijding van in de stad
rondgestrooide praatjes.
Halcyon Lijn STAD ZWOLLE, 5 Febr. v,
Danzig te Bona STAD ARNHEM. 6 Febr.
v. R'dam te Bona ROZENBURG. 6 Febr. v,
Bona STAD MAASSLUIS, 5 Febr. v. Nar-
vik n. Vlaardingen.
JavaNew York Lyn TABIAN, 5 Febr. V.
Boston te Hampton Roads.
Kon. Paketv. Mij BOISSEVAIN, 7 Febr. van
Amst. te Batavia BARENTSZ, 5 Febr. van
Beira n. Zanzibar ROGGEVEEN, 4 Febr. v,
Hongkong n. Bangkok OMBILIN, 4 Febr.
v. Batavia n. Haiphong.
HollandAmerika Lyn LEERDAM, uitr., 5
Febr. van Tampa VEENDAM. toeristen-
reis, 6 Febr. v. New Orleans n. Kingston J.)
DINTELDIJK, uitr., 5 Febr. v. Cristobal.
SilverJavaPacific Lyn SAL AW ATI. 5
Febr. v. Port Arthur n. Calcutta.
Kon Ned. Stoomb. ÏVMj. TELAMON. 5 Febr. v.
Amst. te New York COST A RICA, uitreis,
pass. 5 Febr. Ouessant BENNEKOM, ultr„
pass. 5 Febr. 7 u. v.m. de Azoren ATLAS, 1
Febr. van Curacao n. Maracaibo DIDO, 3
Febr. v. Curasao n. Aruba v. RENSSE
LAER,. 6 Febr. v. Curasao n. Puerto Cabello
TIEERIUS, uitr., 5 Febr. te Curasao -
ULYSSES. Lissabon n. Algiers, pass. G Febr.
n.m. Gibraltar FAUNA. Lissabon n. Genua
pass. 7 Febr. v.m. Gibraltar TRITON,
Middl. Zee n. Amst., pass. 7 Febr. v. m. Gi
braltar TRAJANUS. 6 Febr. v. Jaffa a
Tel Aviv GANYMEDES, 6 Febr. v.m. van
Beyrouth te Jaffa LUNA, 4 Febr. v. Cura
cao n. Maracaibo ARIADNE. 7 Febr. v. Go-
tenburg te Amst. MIDAS. 4 Febr. v. Mara
caibo te Cristobal VENUS. 7 Febr. var
Malaga te Cadix THESEUS, 7 Febr. van
Hamburg te Stettin SATURNUS, 7 Febr
v. Amst. n. Hamburg.
My. Oceaan ALCINOUS, Amst. il Java, 5
Febr. te Swansea.
Holland—O. Azië Lyn ZUIDERKERK. uitr.
pass. 5 Febr. Ouessant.
HollandBr.-Indië Lyn HOOGKERK, uitr,
pass. 5 Febr. Gibraltar.
Holland—Afrika Lijn HEEMSKERK. 7 Febr.
van Hamburg te Amst.
Diverse Stoomvaarlberichten DORDRECHT,
naar New York, pass. 6 Febr. Niton RAND
WIJK, 5 Febr. van La Goulette n. Boucau
MIRALDA. 4 Febr. v. Gothenburg n. Gibral
tar MEGARA, 4 Febr. v. Curacao te Ham
burg ALCOR. R'dam n. Rio Janeiro, P*56,
6 Febr. Ouessant MIDSLAND, 5 Febr]r.
Hamburg te Grangemouth DUIVP*
DRECHT, 7 Febr. v. Houston n. Engeland -
EEM, R'dam n. Dakar, pass. 5 Febr. Finis*
terre EIBERGEN, 8 Febr. v. Caibarlen w
Antwerpen verw. LOOSDRECHT. M
Pedro n. Curagao. pass. 5 Febr. Panama -
MAASHAVEN, 6 Febr. v. La Pallice te Ham
burg PRINS FREDERIK HENDRIK, DJ"
kar n. Duinkerken, pass. 5 Febr. Las Palm»
VEERHAVEN, Victoria n. Havre, pa*?
Febr. Fernando Noronha WOENSDRECHi.
6 Febr. v. Theemshaven te Atreco IJSS&1
R'dam n. Lissabon, pass. 6 Febr. Finisterre -
ZEELAND, 6 Febr. v. Danzig n. R'dam
AMSTELSTROOM. 6 Febr. van Amst. te Lon
den HONTESTROOM, 6 Febr. v. Amst- w
Londen DONAU, sleepboot, pass. 5 Feo
Dungeness HUMBER en BLANKENBUJg-
sleepbooten, pas. 6 Febr. Dungeneso
SUM, R'dam n. Monrovia, pass. 6 Febr. Dun
geness DEN HAAG. naar Aruba, P0fKn
Febr. Bevezier THEANO. R'dam n.
een Belfast, pass. 6 Febr. Lizard R,
STROOM. 6 Febr. v. Amst. te Bristol
LOSDRECHT, 4 Febr. v. Los Angeles te J»
boa PERN A5 Febr. v. Tampico te HU"
ETREMA. 4 Febr. v. Cairns n. Balik PaPP»°
MACUBA. 4 Febr. v. B. Aires n. CurM»u
2-3
